Japansche operaties
tegen Ned.-lndië begonnen
NIEUWSBLAD VOOR (|oUDA EN OMSTREKEN
Ls
Maandag 12 Januari 1942
landingen op Borneo en Noord-Celebes
Kwala Loampoer op Malakka bezet -
Singapore thqps onmiddellijk bedreigd
Japansche troepen zyn aan land gegaan op voor-
loopig nog onbekende plaatsen van Nederlandsch
Borneo en Celebes. Men kan aannemen, dat de
Japansche -vloot haar actieradius uitstrekt tot het
geheele gebied tusschen de Javazee ten Noorden van
Java en de Bandazee ten Noorden van Timor, meldt
hetD. N. B. tut Tokio.
Omtrent de landing van de Japanners op Celebes
publiceert Svenska D a g b l ad e t een bericht
uit Batavia, volgens hetwelk, de Japansche strijd
krachten aan land zijn gegaan in de nabijheid van
de Minahassa, het Noordelijke deel van Celebes. De
Minahassa is een vruchtbaar gebied, waar koffie,
lijst en cocos groeit. Het garnizoen heeft verbitter
den tegenstand geboden.
TARAKAN DOOR DE
JAPANNERS BEZET.
„Eenige schadef* ten
gevolge van bombarde
ment.
Afweer van talrijke
aanvallen.
ONTSLAG EN OVER-
PLAATSING VAN
HOOGLEERAREN.
AFTREDEN VAN HET
KABINET-CHURCHILL?
In verband met de
militaire fiasco's.
Belangryke bevoegdhe
den van den secretaris-
generaal.
GOUDSCHE
gOr Jaargang, No 20831
Qouda
'Be woordvoerder van het keiierlijke Japansche hoofdkwartier, kapitein
Biraide, heeft voor de radio een overzicht gegeven van den militairen toestand.
Missend voor het verloop der krijgsverrichtingen achtte hij het feit, dat de
Tar. Staten niet op den aanval op Hawaii en niet op het .verlies der vloot
bread Harbor gerekend hadden.
hi verband met de gevechten bij Singapore en de landingen op Britsch
Semeo en in verband met de voorbereide en ten deele reeds begonnen
«pentties in den nienwen aanvalsseetor tusschen Sumatra en Nieuw-Guinea,
kaa Japan in tegenstelling tot den vijand op den beschermden aanvoer van on
beperkte* reserves rekenen. Wannéér er over een nieuw verdedigingsfront van
gageland en Amerika gesproken wordt, x|jn daarmede de wanhopige pogingen
bedoeld, om sich in Nederlandsch-lndië te nestelen en hier de nog overge
bleven resten uit Malakka en de Phiiippijnen te verzamelen.
Het Japansche opperbevel heeft aich principieel ten doel gesteld, soo ver
volgde Hiraide, Oost-Azië van vreemde invloeden te zuiveren. Dit veronder-
itelt, dat tegen den Indisehen Oceaan en tegen Britseh-Indië self nit de rich
ting van Birma stellingen worden opgeworpen, die een poging van den vijand,
om met behulp van Tsjoenklng nieuwe strijdkrachten te mobiliseeren, onmoge
lijk maken.
DE STRIJD OP MALAKKA.
De op Malakka opereerende Japan-
ache troepen hebben Zaterdag Kwala
teempoer veroverd.
Met den val van deze stad is een
strategisch uiterst belangrijke hinder
nis op den weg naar Singapore wegge
nomen. De Engelachen trekken licb te-
rng in de richting van de havenplaats
Malakka, aan de Zuidwestkust van het
schiereiland.
De oorlogscorrespondent van de
Asahi Sjirpboen meldt, dat onge
veer de helft der vijandelijke strijd
krachten op Malakka vernietigd is-en
de reet zich in volledige ontbinding
j naar het Zuiden terugtrekt De
MijakoSjimboen ia Van meening,
I dat de Japansche troepen reeds zeer
binnenkort het voorterrein der verde
digingsstellingen van Singapore zullen
I bereiken.
UH de berichten van het front blijkt
de voorbereiding van een groote omsin-
gelingsbewegiag bij den aanval op Sin-
I gapore.
Volgens een United Press bericht
pebben de Britache soldaten op Ma-
I {«ka vreeselijke en bovenmensche-
«J*e Inspanningen te verduren.
1 Alle Britsche oorlogscorrespondenten
I ï??1 eensluidend gewag van het feit,
I do geallieerden op Malakka nume-
I onzienlijk in de minderheid
lid"- Verder wordt er over geklaagd,
[dat de Britache soldaten niet zijn op-
I gewassen tegen de tactiek der Japan-
l*g dm overal als spoken opduiken en
verdwijnen.
Volgens gisteren in Tokio ontvangen
rapporten hebben de Japanners op T
Januari een groote overwinning bij
Slim behaald. De resten der vijande
lijke troepen uit Noordwest-Malakka,
alsmede de hcufdmacht van den vijand
aan de Westelijke kust van Malakka en
deelen van het derde leger, in totaal
30.000 man, werden beslissend versla
gen.
Na een strijd van negen uur braken
de Japansdie tankformaties door de 20
km. diepe vijandelijke stellingen heen
en rukten verder Zuidwaarts op. De
vijand liet-vele dooden op het slagveld
achter, fender wie de commandant van
de 28ste brigade.
Volgens de Jomioeri Sjimboen
zijn alle militaire inrichtingen in
Kwala Loempogr door Japansche lucht
bombardementen verwoest. De Japan-
(sche luchtmacht brengt in nauwe sa
menwerking met de oprukkende land
macht den vluchtenden tegenstander
de zwaarste verliezen toe. De naar Sin
gapore leidende wegen zijn bezaaid met
terugtrekkende troepen en bieden,
naar het blad meldt, een onbeschrijf
lijk beeld van ontbinding.
Het Jan. hoofdkwartier maakt be
kend, dat de voorhoede der Japansche
troepen in de nabijheid vaij Kelang
(ten W. van Kwala Loempoer) zijn ge
komen. Andere afdeelingen zijn tot bij
Rawing opgerukt.
In de Amerikaansche frontberichten
wordt gezegd, dat het geheele front op
Malakka eén groote heksenketel ia,
waarin Uiiooze afzonderlijke gevech
ten plaats hebben. Van een militair
front kan niet meer gesproken wer
den.
HET AMERIKAANSCHE VERZET
OP DE PHJLIPPUNEN.
Japansche keurtroepen hebben de
eerste verdedigihgsstellingen ven de
Amerikaansche troepen op het schier
eiland Bataan (Luzon) bestoqapd en
een belangrijke sleutelpositie veroverd
vanwaar uit de vijandelijke stellingen
zwaar onder vuur worden genomen.
De Japanners pogen thans den te
genstand van den vijand op het schier
eiland met behulp "van zware artillerie
te breken.'
Japansche strijdkrachten zijn geland
op het eiland Masbate op ongeveer 400
km. ten Zuidoosten van Manilla.
De Engelsche nieuwsdienst publiceert
uit Washington een communique van
het departement van Oorlog waarin
o.a. gezegd wordt dat de teekenen erop
duiden <lat de Japanners hun offensief
op "Luzon willen hervatten. De omstan
digheid dat Vrijdag voor de kust van
Mindanao weer een aanzienlijk aantal
vijandelijke schepen verschenen is,
duidt op de waarschijnlijkheid, dat de
Japanners op dit eiland landingen wil
len verrichten.
Het Japansche hoofdkwartier meldt,
dat de Japansche troepen op 10 Jan.
OlongSpo, een belanggjjjti steunpunt
aan de Oostkust van nèj.,Schiereiland
Bataan, geheel bezet heggen. Olongapo
ligt ongeveer honderd kilometer van
Manilla en was een gewichtige duik
bootbasis voor de Amerikaansche
vloot. Het bezit een drijvend dok,
waarin oorlogsschepen met een inhoud
tot twaalfduizend ton kunnen worden
opgenomen.
GEALLIEERDE INVASIE IN
THAILAND?
De Daijy Express meldt uit
Rangoon, dat de geallieerden het plan
hebben tot een invasie in Thailand. De
uit dep gevechtssector van Selangor
binnenkomende berichten geven echter
zeer weinig hoop op een succesvol
Britsch tegenoffensief.,
BELANGRIJKE BESPREKINGE1
VAN AUSTRALISCHE OORLOG
KABINET.
Het Australische oorlogskabinet
heef; op 12 en 13 Januari een bijzon
dere vergadering belegd ter bespreking
van strategische vraagstukken van den
oorlog. Hieraan zal o.a. ook de Britsche
hooge commissaris deelnemen.
Naar de Britsche nieuwsdienst uit
Canberra meldt, heeft de minister van
Oorlog, bekend gemaakt, dat Australië
verdeeid wordt in twee groote mili
taire commandogroepen. Queensland,
Nieuw Zuid Wales, Victoria, Tasmania
en Zuid-Australie komen onder hgt
oppérbevel van generaai-majoor Sir
Ivan Mackey, den tegenwoordigen op
perbevelhebber van de binnenlandschê
defensie, terwijl West-Australië onder
bevel van generaai-majoor M. C. P.
Plant zal komen, die kortgeleden uit
het Midden-Oosten teruggeroepen is.
Darwin en Nieuw-Guinea blijven onder
bevel van de plaatselijke commandan
ten, echter onder controle van. het
hoofdkwartier van het leger.
GEBREK AAN VLIEGTUIGEN.
Uit Londen wordt gemeld, dat de
militaire criticus van het Engelsche
weekblad Illustrated Londen
News schrijft, dat de militaire ont
wikkeling zeer slecht verloopt voor de
geallieerden. Vast staat dat de voor
naamste factoren daartoe gelegen zijn
in de zendingen van materieel aan
Rusland, en de militaire voorbereidin-
rvoor het offensief in Noord-Afrika.
zijn echter ook nog andere belang
rijke factoren voor de tegenslagen. De
schr. kan slechts één van deze factoren
vermeldenSedert de nederlaag van
Frankrijk is Duitschland voor de Brit
sche luchtstrijdkrachten geworden tot
een zeer ver af liggend doel, terwijl
Groot-Brittannië een zeer nabij doel is
voor het Duitsehe luchtwaperf. Onge
lukkigerwijze is men in Engeland
daarom begonnen met het bouwen van
bijzonder groote bommenwerpers voor
de luchtaanvallen op Duitschland.
Doordat men zich concentreert op den
bouw van deze groote bommenwerpers
verwaarloost men de productie van
middeigroote vliegtuigen, die Groot-
Brittannië zoo dringend noodig heeft
aan alle overige oorlogsfronten. Op
Malakka is weer eens gebleken, dat de
Japansche vliegtuigen hebben,
naar officieel nit Batavia wordt ge
meld, het eiland Tarakan gebombar
deerd. Tarakan, dat voor de Oost
kust van Borneo ligt, is een der'
rijksté petroleumgebieden van Oost
Azië. Naar nit Batavia wordt ge
meld, is daarbij „eenige schade"
aangericht.
Het D.N.B. meldt nit Stockholm: De
heteekenis der bezetting blijkbaar is
het eiland dus na bet bombardement
door de Japanners bezet van het
eiland Tarakan, gelegen aan de Noord
oostkust van Borneo, ligt in de eerste
plaats in de belangrijke petroleumüron-
nen op bet eiland, zoo meldt de Brit
sche nieuwsdienst. Van groot strate
gisch belang is evenwel bet feit, dat Ja
pan van hier uit zich met zijn andere
strijdkrachten in Borneo kan vereeni
gen en da in Zuidwestelijke en Weste
lijke richting tot den grooten aanval'op
Singapore kan overgaan.
De reis van den luitenant-
G.-G. naar Australië.
De toekomstige positie van Austra
lië en Ned.-lndië in den geallieerden
oorlogsraad in Washington, vormt,
volgens een bericht van den buiten
gewonenen coorespondent van de
Java Bode uit Sydney, het voor
naamste doel van de'reis van den lui-
nant-g.-g. van Nederlandsch-lndië, van
Mook, naar Australië.
Tegelijkertijd, aldus dezelfde corres-
pondentj zou ook onderhandeld wor
den over den wederzij dsohen steun
Van beide landen. Het leveren van
vliegtuigen door Australië aan Indië
en de opleiding van Indische vliegers
in Australiëstaan daarbij op den
voorgrond.
MacArthur en Quezon naar
Soerabaja?
General MacArthur, de Amerikaanr
sche hooge commissaris, Sayre, en an
dere leidende Amerikaansche en Phi-
lippljnsche persoonlijkheden, waaron
der ook president Quezon, zullen, naar
de vertegenwoordiger van de Yomi
oeri Sjimboen uit Manilla be-
ritlit; trachten Corregidor per vlieg
tuig te verlaten. Voor het geval zij
daarin zouden slagen, zijn zij voorne
mens zich naar Soerabaja te begeven,
alwaar zij zich bij het nieuwe Anglo-
Amerikaansche hoofdkwartier willen
aansluiten.
Engelschen gebrek hebben- aan vlieg
tuigen. Wederom hebben leger en
vloot zonder steun uit de lucht moeten
strijden en' de Britsche vloot heeft
daarbij vreeselijke verliezen moeten
incasseeren.
De speciale correspondent van de
Times in Singapore heeft medege
deeld, dat het gebrek aan vliegtuigen
zoo groot is, dat, wanneer de militaire
autoriteiten de aanwezige vliegtuigen
nog naar het front sturen, zjj geen
reserves hebben voor de verdediging
van Singapore. Dat zijn bijzonder
treurig- woorden. Kortom, de toestand
in Oost-Azië is de meest dreigende, die
men zich zou kunnen indenken.
Het volgende is nu eenmaal Waar:
wanneer men een-van bedde, Singapore
of de positie in het Westen verliest,
verliest Engeland dezen oorlog, ën wel
binnen enkele weken, zonder dat de
Amerikaansche bondgenoot ook maar
^ie moeite behoeft te doen om zijn volle
kracht te ontplooien.
Churchill en %oosevelt trillen
Europa uitleveren aan de moord-
b enden van Stalin. Dat is verraad
en zou de ondergang van de
Westersche beschaving beteeke-
f hage.
DUITSCHLAND STR1JD1
VOOR EUROPA.
HAVEN VAN FEODOSIA EN
MALTA GEBOMBARDEERD -
Het opperbevel van de Duit
sehe weermacht maakte gisteren
bekend:
In den Centralen en Noorde
lijken sector van het Oostelijke
front hebben de Duitsehe troe
pen den vijand bij het afweren
van talrijke aanval en, dié ten
deele met samengeraapte strijd
krachten en met steun van
pantserwagens werden uitge
voerd, gisteren bijzondere zware
verliezen aan toenschen en ma-"
terieel toegebracht. De lucht
macht bombardeerde havenwer
ken te Feodosia, alsmede aan
de Oostkust van de Zwarte Zee
en greep in de overige sectoren
van het Oostelijke front met
succes in den strijd te land in.
In denjiacht van Zaterdag op
Zondag werden be'angrijke mi
litaire havenwerken op het
Britsche eiland met bommen bé-
stookt'.
In Noord-Afrika duurt de
druk van den vijand op de stel
lingen bij Solloem voort. In het
gebied van Agedabia levendige
activiteit van verkenners. Duit
sehe formaties duikbommen
werpers en gevechtsvliegtuigen
vielen troepenconcentraties van
den vijand aan in het gebied
van Agedabia alsmede Britsche
vliegvelden in de Marmarica.
De aanvallen hadden goed suc
ces. In luchtgevechten werden
vier vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
De luchtaanvallen op vlieg
velden van het' eiland Malta
werden overdag en des nachts
met goede uitwerking voort
gezet.
Britsdie bommenwerpers vie
len in den nacht van Zaterdag
op Zondag plaatseft in het
Noord-Duitsche kustgebied aan.
De bevolking leed eenige ver
liezer aan dooden en gewonden.
Zes der aanvallende bommen-
werpers werden neergeschoten.
In den tijd van 3 tot 9 Januari
verloor die Sovjet-luchtmacht
112 vliegtuigen. Daarvan wer
den er 82 in luchtgevechten en
12 door luchtdoelartillerie om
laag geschoten. De rest werd op
den beganen grond vernield. In
denze'fden tijd gingen aan het
Oostelijke front 16 eigen vlieg
tuigen verloren.
a O»
Naar het A.NJ». uit Stockholm
meldt, acht men volgens een Reu-
terbericht met het oog op de onto*
vredenheid in Hat parlement over
de militaire fiasco's ln de Stille
Zuidzee integraal aftreden vaa het
kabinet-Churehtll na terugkeer van
Duff Cooper en ChqrchiU te Londen
zeer waarschijnlijk.
Duff Cooper i? op persoonlijk verlan
gen- van Wavell ontslagen, meldt
Svenska Dagbladet uit Londen.
De Londenschfe correspondent van dit
blad meldt o.m., dat het duidelijk is,
dat de val van Cooper is veroorzaakt
door de bestuurstechnische gebreken,
welke door den Japanschen aanval aan
den dag zij getreden.
„VRUCHTBARE ONTWIKKELING
VAN HET ONDERWIJS"
ALS NORM.
Op grond vafi de bepalingen der ver
ordening nr. 137/40 heeft de Rijks
commissaris bepalingen uitgevaardigd,
waardoor de rechtspositie van zekere
leerkrachten en ambtenaren van het
toezicht op het onderwijs wordt ge
regeld in afwijking van het tot dusver
geldende reobt.
De beschikking van den Rijkscom
missaris zijn in deel H van het Veror
deningenblad afgekondigd en op .10
Januari 1942 van kracht geworden.
Beschikking nr 3/42 bepaalt, dat
hoogleeraren en privaat-docenten aan
universiteiten en hoogqschoien, waai
de cursussen gestaakt zijn, men den-
ke aan de rijksuniversiteit te Leiden
in dezelfde fnnctie kannen worden
overgeplaatst naar andere universitei
ten en hoogeaeholea. Deze overplaat
sing wordt voorgeschreven door den
secretaris-generaal van het departe
ment van Opvoeding, Wetenschap en
Cultuurbescherming.
De reis- en verhuiskosten worden den
betrokkenen vergoed volgens de gel
dende rechtsvoorschriften: bovendien
kan de secretaris-generaal speciale ver
blijfkosten vergoeden. De beschikking
heeft ten doel een doelmatig gebruik'
van de universitaire leerkrachten die-
voorhanden zijn en vooral een logische
verdeeling over de hoogescholen in het
land.
Beschikking nr. 4/42 sluit aan met
de bepalingen van beschikking nr 73/41,
volgens hetwelk de benoeming van
leerkrachten aan gemeentelijke of par
ticuliere onderwijsinstellingen afhan
kelijk is van de toestemming van den
secretaris-generaal an het depart e.
ment van Opvoeding, Wetenschap en
Cultuurbescherming of van een door
hem aangewezen instantie. Deze toe
stemming kan worden geweigerd, in
dat geval moet een nieuw benoemings
voorste! ter goedkeuring worden voor
gelegd.
In aansluiting op 'deze bepalingen
wordt thans bepaald, dat In de geval
len, waarin ook dit tweede voorstel
niet kan worden goedgekeurd, het
recht van benoeming overgaat op den
secretaris-generaal. Hij kan dit recht
aan andere instanties overdragen, voor
zoover bet scholen voor lager onderwijs
of voor uitgebreid lage onderwijs be
treft.
Dit bestuursvoorschrift heeft ten doel
de. bezetting van vacatures aan ge
meentelijke en particuliere scholen te
waarborgen ook dan, waaneer de
schoolinstantie, die daarvoor in de eer
ste plaats in aanmerking komt, daar
toe niet in staat is.
Beschikking nr 5/42 opent de moge
lijkheid tot het verleenen van ontslag
aan docenten, bgofden van-onderwijs
instellingen, inspecteurs en hoofdin
specteurs, die hun functie uitoefenen
op een wijze, welke in strijd is met
^ten vruchtbare ontwikkeling van het
Nederlandsche onderwijs. Het ontslag
wordt verleend door een bijzonderen
gevolmachtigde van den secretaris
generaal van het departement van Op
voeding, Wetenschap en Cultuurbe
scherming, die daarbij terzijde wordt
gestaan door een adviseur, benoemd
door den secretaris-generaal. Tegelijk
wordt beslist, of, en zoo ja, In welko
mate- de ontslagene wachtgeld ont
vangt.
Hierbij moeten de bepalingen van
beschikking nr 124/41 over de verzor
ging van ontslagen ambtenaren wor
den toegepast. De ontslagene mag zijn
beroep niet uitoefenen, zoolang dé se
cretaris-generaal niet vaststelt, dat de
voorwaarden voor het ontslag zijn ver
vallen.
Wie in strijd.met 3eze .bepaling het
beroep van docent uitoefent, met ont
duiking van het verleende ontslag door
een ander iaat uitoefenen, wie dit ver
boden onderwijs uitlokt, mogelijk
maakt, zijn hulp. toezegt of verleent of
ais leerling daaruit voordeel trekt,
word tkrachtans artikel 6 der veror
dening nr 138/41 over de bescherming
van dé orde, gestraft met gevangenis
straf tot twee jsae-nf met een boete
van onbeperkte hoogte of met beide
straffen.
van den Nat.
op 3 Januari i 1 de 5ch"t5*n lndustrie heerscht op het oogenblik groote drukte. t 1UW t
op januan j.i. De fabrieken werken voU> kracW aan d? grtKlte v^ag Een hartelijk afscheid - bij het vertrek
mSR.nfraitWjWht en eindpunt *™°«n voldoen. Uit langwerpige Mokken hout worden de «haat- LhteTblij^nden ^Uen ^auw oök T* T k
«enhouten gesneden. d£ 15 «elukk* iet' kunMn
pracht, eert Aflantischen Oceaan, vertrekken
De inzameling van "wol en bont voor de soldaten
aan het front De oproep van den Führer heeft ook
in Nederland goeden weerklank gevqnden. Zeer veie
kasten zijn geopend om de gaven aan het inzamelings-
bureau af te staan. De dames, die de gaven in ont
vangst nemen komen handen te kort. Ook de kleine
(Stapf-NJ.S.)
Polygoon-Sagert
Atlantischen Oceaan, vertrekken.
(Hoffman-PK. Tölle)
(Polygoon-Sagert)
Een Didtaehe compagnie tijdens da
inneming van een Oekrainsch dorp.
(WeUbild-Polygoon-P.K. Schmidt)
