Sabang en Sibolga^
gebombardeerd
f
Groote belan
igstelling
den Elfst<
Elfstedentocht
én Hicuut
voor
TOGO OVER HET
DOEL VAN DEN
OORLOG.
DE CONFERENTIE
TE RIO.
Woensdag 21 Januari 1942 NIEUWSBLAD VQOR GOUDA EN OMSTREKEN «l wl».
80e Jaargang, No. 20839 Chefredacteur; t. i'lKTEK. Gouda
Batavia verwacht Japansche pogingen
de steunpunten rondom Java m te nemen
Laags de Oost- en Westkust van
Malakka oprukkende Japansche
troepen vereenigen zich
luchtaanval op rabaul.
Groot-Oost-Aziëdraagt
geen exclusief karakter.
'al deelnemers wordt grooter dan vorig jaar
Wettelijke- en
^moreele plicht.
De nieuwe protectoraats-
regeering.
Argentinië en CHili
in de oppositie.
Zon op 9.35, onder 18.07.
Maan op 12.10, onder 1.05.
Men ia verplicht te ver
duisteren van zonsondergang
tot zonsopkomst
Lantaarns van voertnigeo
moeten een hall uur na zons
ondergang ontstoken worden
V
DOKKUM
TOCHT
jS*W0AAP0
f8APTlE>«£»
CINKÜM
OONGJUM
y
H?V4i0t/wVjf
TRANEKER
HARLINGJ
,K IMS WERb
^V» ARUM
'WITMARSUN
bolsward
«j/'TJERKWERt)
1PARRE6*
SV6 SNEEK
<füLST
M€ T re RIJ DEA fRAJECf
COMfROLEPOSreN
totaai af trienen km 1994
(42Q4)
Volgens een bericht uit Batavia hebben de Nederlandsche autoriteiten Maan
dag medegedeeld, dat de Japansche luchtstrijdkrachten bi) haar aanvallen op
de marinesteunpunten in den Oost-Indlschen archipel waaiervormig vliegen
over een gebied van 2200 mijlen. Van dezelfde zijde wordt uitdrukking gegeven
aan het vermoeden, dat deze aanvallen het begin vormen van Japansfhe
pogingen om strategische punten, die Ja^g beheerschen, van alle kanten in te
aemen.
Volgens te Batavia ontvangen berichten zijn de plaatsen Sabang (kolen-
atation en haven aan de uiterste Noordpunt van Sumatra) en Siboiga (haven
aan Sumatra's Westkust) gebombardeerd.
BE OPMARSCH NAAR SINGAPORE.
Volgens de berichten van het front
op Malakka wordt buitengewoon hef
tig gevochtten aan de rivier de Moear
en langs den weg, die door Midden-
Jobore loopt. De gevechten hier zijn
niet minder verbitterd dan die aan de
Westkust van Johore. Door handige om.
trekkende bewegingen hebben de Ja-
paasohe troepen de vijandelijke 8ste
gemechaniseerde divisie omsingeld. De
sterkte dezer divisie wordt geschat op
2t.OOO man, «J verdedigt den sector
tisschen den weg door Midden-Johore
en het bergachtige terrein aan den bo
venloop van de Moear.
De woordvoerder van het Japansche
leger heeft medegedeeld, dat de Japan,
ners in drie colonnes naar het Zuiden
oprukken. Bijzonder in hêt oog val
lend is (ie zwakte der Britsche lucl^f-
macht ten Zuiden van het gebied, waar
de 8ste divisie is ingesloten.
De Japansche verliezen zijn .tot *dus-
"verre verrassend gering geweest, het
geen in de eerste plaats een gevolg is
van het gebrek aan strijdlust bü den
tegenstander en in de tweede plaats
van de meerderheid der Japanners in
da oorlogsvoering in de wildernis, al-
dlu de woordvoerder. De Britsche
luchtmacht bevindt zich thans nog
slechts op twee vliegvelden op het
«Hand Singapore, zoodat een verdere
verslapping der Britsche bedrijvigheid
in de lucht verwacht kan worden.
Vit de laatste berichten blijkt, dat
Japansche troepen, die langs de Ooste.
Hike en Westelijke kust oprukken, zich
intusschen op een niet nader genoem
de plaats in Zuid-Malakka hebben ver-
etnigd. Zoodoende is de Zuidelijke
punt van Malakka voor een eventueel
nog mogelijken terugtocht van de om
singelde vijandelijke strijdkrachten ten
Noorden van dezen lijn ^Volkomen af
gesloten.
THAILANDSCHE TROEPEN IN
BURMA,
Volgens den Britschen berichten.
Mients heeft radip-Madras gemeld, dat
da vijand op nog een plaats in Zuid-
Hurma is binnengedrongen. Een afdee-
ling Thailandsche troepen heeft de.
grens ten Oosten van Myawadi over
schreden, Ten Noorden van deze stad is
een strijd aan den gang. Myawadi ligt
ongeveer honderd kilometer ten Wes
ten van Moulmein en ongeveer 30 kilo.
meter over de Burmeesche grens.
i
Japansche bommenwerpers en jagers
hebben een hevigen luchtaanval ge
daan op Raboul op Nieuw-Guinea. Gol
ven Japansche vliegtuigen bombardeer
den het vliegveld, waarbij militaire in
stallaties beschadigd werden.
ffltt LAGERHUIS EN DE TOESTAND
IN OOST-AZIË.
Naar de Britsche berichtendienst
jaeldt, hebben de afgevaardigden van
het Lagerhuis pogingen in het werk
gesteld om tot een onmiddellijke be-
ïjwung van-den ernstigen toestand in
ooat-Azië te geraken. De nationale li-
™eaal Granville wenschte een vo&r=~
®ei in te dienen voor verdaging van
het Huis om de kwestie te bespreken
of men vliegtuigversterkingen naar
Singapore heeft gezonden. De speaker
wees dit voorstel echter als ontoelaat
baar van de hand. Granville wilde,
daarop aan den minister-president de
vraag stellen, of hij de verzekering kon
geven, dat vliegtuigen uit Engeland
naar het front in het Oosten zijn ge
zonden. Ook deze vraag liet de spea
ker niet toe.
De Manchester Guardian
dringt er op aan, dat Churchilljin het
Lagerhuis zoo uitvoerig mogelijk ver
slag zal uitbrengen over den ^.toestand
te Singapore. Het is noodig, aldus het
blad, dat hij zich niet beperkt tot gek
meenplaatsen. Het land moet het ge
voel krijgen, dat de regeering werke
lijk een plan en een doel heeft. Ove
rigens kan de toestand niet ernstig ge
noeg afgeschilderd worden.
GEEN VIJANDSCHAP JEGENS HET
VOLK VAN NED.-INDHS.
De Japansche minister van Buiten-
landsche Zaken Togo heeft in den
Rijksdag een rede gehouden, waarin
hij allereerst o.a. Jtulde bracht aan de
schitterende prestaties der Japanschg
troeRen.
Zooals reeds tijdens de vorige Rijks
dagzitting werd verklaard, heeft de
oorlog om een Groot-Oost-Azië te ver
krijgen, ten doel de Amerikaansch-
Britsche^vereldheerschappij ten val te
brengen, welke door zelfzucht, uit
breiding en hoogmoedswaanzin is op
gericht. Het is een oorlog om de be
vrijding van geheel Oost-Azië en voor
den opbouw van een nieuwe orde in de
wereld.
Het front Japan—DuitschlandItalië
wordt steeds krachtiger. Hoe waphopig
Amerika en Engêland ook mogen
trachten Japan, Duitschland en Italië
van elkaar te vervreemden, er' is voor
dergelijke kuiperijen absoluut geen
plaats. De verhouding tusschen Japan
en de Sovjet-Unie heeft geen ver
andering ondergaan. De betrekkingen
worden nog steeds door het neutrali-
teitspact geregeld. Wij zijn bereid het
standpunt van de Zuid-Amerikaahsche
landen volkomen te respecteeren, -zoo
lang deze zich niet door de dwars-
drjjvigheid der V. S. laten misleiden
en tegenover Japan geen vijandelijke
of onvriendelijke houding aannemen.
De Japansche regeering wijdt aan de
conferentie van Rio de Janeiro een
gespannen aandacht.
Japan koestert ook geen, vijand-
Tegen den vijand „het ijs" heeft het grondpersoneel een speciaal wapen: den
verwarmingswagen. De dikke slangen,'waardoor de warrite lucht gebla
zen wordt, worden onder den motor aangebracht, om deze voor te verwarmen
(Weltbild-Polygoon-P.K. Karnatz)
schap jegens het volk van Neder-
landsch-Indië. Wij hebben er der
halve in de verste verte niet aan
gedacht,'dat Nederlandsch-Indië tot
zijn eigen nadeel eén werktuig van
Amerika en Engeland kon worden.
Nu echter Nederlandsch-Indië zelf
tot daden van openlijke vijandschap
is overgegaan, waren wij gedwongen
krijgsoperatie^ tegen dit land te
gtnnen.
LEEUWARDD
Door de verin derde wijze van in
schrijvingen is er nog niets van te zeg
gen,'hoe groot het aantal deelnemers
aan, den Elfstedentocht dit jaar zal
woréen. De verwachting is, dat het
aantal van het vorige jaar, zijnde
ruim drieduizend, zal worden overtrof
fen. Iedere trein brengt thans te
.Leeuwarden deelnemers voor den Elf
stedentocht aan, zoodat de drukte
De Elfstedentocht
begint bij Leeu
warden en gaat
direct naar het
Zuiden, in de rich
ting van Sneek;
bfj Bartlehiem
gaat de tocht naar
Dokkum en van
hier tenig naar
Leeuwarden. Het
te rijden aantak
kilometers is tus
schen de contröle-
pqsten aangege
ven.
steads toen. em l, evenals de bekende
elfsteuenstemmisig.
Onder de ingekomen inschrijvingen
bevinden zich o.m. die van de hgeren
Huizmga Bruin» uit Usquert, die reeds
zes maal den tocht volbracht, van Swol,
de bekende tennisser 'en Jongert uit,
Maarssen die reeds eenige malen in
de kopgroep den wedstrijd beëindigde
en dit keer zal trachten als winnaar
aan het eindpunt te komen.
zijn nog zekere kringen in
Tsjoengking, die zich op Amerika en
Engeland zouden willen verlaten. Ik
geloof echter, dat de dag niet ver meer
is. waarop zij over de gemeenschappe
lijke missie van geheel Oost-Azië zullen
nadenken en het ware karakter van
deze missie inziende, bij den opbouw
van de nieuwe orde in Oost-Azië zullen
medewerken.
Het doel van den tegbnwoordlgen
oorlog, n.L het verkrijgen van een
gemeschappelijken welstand in de
sfeer van het Groot-Oost-Azië vindt
rijn oorsprong in dezelfde geestes
gesteldheid, die'den stoot gaf-tot de
oprichting van ons keizerrijk en is
gebaseerd op de erkenning van de lots
verbondenheid en de taak van de
volken in Oost-Azië.
Het is derhalve heel natuurlijk, dat
Japan de gebieden onder zijn controle
plaatst, die ter verdediging van Oost-
Azië absoluut onontbeerlijk zijn. Het
zou in overeenstemming kunnen zijn
met het licht van de groote, princi-
pieele waarheid, welke ten grondslag
ligt aan den tegenwoordigen oorlog,
dat de gebieden, die totdusver Amyi-
kaansêh of Britsch bezit waren, eën
geschikten status wordt toegekend,
welke bij de cultuur van hun bevolking
is aangepast. Het is vanzelfsprekend,
dat de tegenwoordige oorlog, die
onloochenbaar streeft naar het vestigen
van de Groot-Aziatische welvaartssfeer
op den grondslag van deze opvattingen,
een essentieel verschil vertoont met een
zoogenaamden aanvalsoorlog. Het feit.
dat de leiders van Amerika en Enge
land dezen oorlog met de uitdrukking
agressie trachten af te doen, bewijst
alleen, dat zij geen handbreed afwijken
van het denken en de methode, welke
passen bij datgene, wat zij totdusver
zelf hebben misdaan. Japan heeft zelfs
niet in een droom gedacht aan een
rassenoorlog, zooals Japan door de
vijandelijke landen verweten wordt.
Ook bestaat voor Japan geen nood
zakelijkheid om een dergei ijken oorlog
te voeren. Daarenboven voert Japan
dozen oorlog niet uit eenigerlel eng
hartige en zelfzuchtige motieven en
evenmin draagt het denkbeeld van eén
gemeenschappelijke welvaartssfeer In
Oost-Azië een of ander exclusief
karakter., Dientengevolge is het van
zelfsprekend, dat het economische ver
keer tusschen deze sfeer en de hier
buiten staande Ipnden met het vorderen
van den opbouw van deze genoemde
sfeer steeds levendiger zal worden.
Als weggebruiker dient u de
verkeersteekens in acht te nemen,
dat is uw wettelijke plicht.
Als Nederlander behoort u a.é.
Vrijdag en Zaterdag een ver-
keersfeeken te koopen van Win
terhulp ten bate van uw nood
druftige landgenooten, dat is uw
moreele plicht..
VERKLARING VAN DUITSCHE
ZIJDE.
De reorganisatie van de protecto-
raatsre'geerifijg be Praag heeft niet
slechts een binnenlandsch politieke,
maar nagr uit de verklaringen van den
president, dr. Hacha, blijkt, ook een
eminent Europeesche bejeekends. De
pacificatie in het vroeger Tsjechische
gebied staat, naar men van toonaan
gevende Duitsche zijde verklaart, in
verband met de algemeene Europee
sche ontwikkeling, ^waarbinnen het
Tsjechische volk als gelijkwaardig lid
wenscht te worden ingeschakeld in het
door garneenschappe£jjke solidariteit
gedragen nieuwe Europa. Met de reor
ganisatie der regeering wordt jjet
daartoe de mogelijkheid gegeven. Het
nieuwe kabinet heeft dus in feite een
Europeesche taak voor het Tsjechische
volk op zich genomen.
DE OORLOGSVERNIELINGEN
IN FRANKRIJK.
Het bureau voor den wederopbouw
berekent de tijdens den veldtocht van
1940 in Frankrijk vernielde huizen op
een totaal yan 70.000 terwijl 200.000
huizen beschadigd werden. In den
oorlog van 1914/1918 zijn volgens de
gegeven^" van dezelfde instantie
375.000 huizen vernield en 560.000 be
schadigd. In ruim 500 steden en ge
meenten zijn na den wapenstilstand in
Frankrijk wederopbouwwerkzaamhe
den te verrichten. Het bureau voor den
wederopbouw "m Parus heeft op het
oogenblik 156 stedebouwkundigen' in
dienst.
VOLLEDIGE STAKING VAN
AUTOPRODUCTIE IN VER. STATEN.
Naar de Britsche nieuwsdienst uit
Washington meldt, w<frdt in de V. S.
vanaf 1Februari de geheele productie
van personenauto's en lichte Ivracht-
auto's, onverschillig of zij voor (civiele,
militaire of exportdoeleinden dienen,
«estaakt,
i
NOORD-AMERIKAANSCHE
VOORSTELLEN IN ZES PUNTEN
SAMENGEVAT.'
Op de pan-Amerikaansche confe
rentie is de belangstelling nog altijd
gericht op de houding der beide ia
oppositie staande landen, Argentinië
en Chili, zoo meldt United Press uit
Rio de Janeiro. Men gelooft, dat het
resultaat over het voorstel van het
verbreken der economische en diplo
matieke betrekkingen met de asmo-
genctheden Woensdag bekend kan
zijn. Argentinië zal vermoedelijk een
compromis probeeren tot stand te
brengen, terwyi de Chileensche hou
ding nog niet duidelijk is.
De Argentynsche vice-president,
Castillo, heeft opnieuw verklaringen
afgelegd omtrent de conferentie. Hy
zeide, dat er 'in de houding van Ar
gentinië geen wijziging is gekomen en
dat dit ook niet zal gebeuren. Deze
vrijmoedige en loyale houding stemt
overeen met de opvatting van het
land, of zij» nu verkeerd is of niet.
De minister van Buitenlandsche
Zaken a.i., Rothe,/heeft de te Rio
verspreide geruchten tegengesproken,
volgens welke Sumner Welles naar
Buenos Aires was uitgenoodigd, om
met Castillo te onderhandelen. Even
onjuist zijn de inlichtingen, volgens
welke de Brariliaansche president
Vargas zich telefonisch in .verbinding
heeft gesteld met Castillo, ten einde
Argentinië tot een beslissing te be
wegen omtrent de kwestie van het f
verbreken der betrekkingen met de L*
asmogendheden.
De druk der V. S. fndilio de Janeiro
wordt steeds sterker en de van Noord-
Amerikaansche zyde in zes punten
samengevatte voorstellen zijn, naar
men van Duitsche zyde verklaart,
niets anders dan een misleidings
manoeuvre waarmede nlen de Zuid-
Amerika toegedachte bittere pil wil
vergulden. De onderhandelingen doen
aan den anderen kant zien, dat eenige
staten nog steeds met alle middelen
trachten zichzelf te redden van na
tionale en economische vernietiging.
De.aankondiging van Huil, dat men
eventueel de douanegrenzen tusschen
Noord- en Zuid zou kunnen afschaf
fen, kan volgens Duitsche opvatting
alleen aldus worden uitgelegd, dat
daarmede het begin gemaakt zou zijn
voor het binnenstroomen van het
Noord-Amerikaansche imperialisme in
het Zuid-Amerikaansche gebied.
'Herleving der Brazillaansche
rubbercultuur?
De Brazüiaansche pers maakt me|| f
ding van geruchten, volgens welke op
de conferentie van Rio het plan tot op
richting' eener aluminiumindustrie in
Brazilië besproken wordt. Bovendien
zou de mogelijkheid eener herleving
van de Brazüiaansche rubbercultuur
onderzocht worden,
K 712
Z en kus. De arts "van den Duitséhen staf is met zijn volks-
y 8®nt,e steeds in de voorste linies; aan zijn snelle hulp danken
'UlreO hun leven. Op onze foto ziet men het kleine vervoer-
e' oaari een grooten tractor voor luchtafweergeschut.
(Hojfmann-P.K. Zwilling)
Demer dagen werden de Ingezamelde wollen goederen en pelzen
Ingeladen om te worden" vervoerd naar het Oostfront ten be
hoeve van de soldaten. (Polygoon-Meyer)
Het bekende ho|el „Germania" te Vehlo werd door een
brand zwaar geteisterd. Twee kinderen van den gerant
werden door Duitsche militairen, den Sanitatsfeldwebel
G. E. R. D. Freysotdt en Unter-offizier Klein met gevaar
voor eigen leven'uit de vuurzee gered. Enkele uren na hun
redding zijn de kinderen echter overleden.
(Polyg<km-N. Venl\Cpt.-/. Braders)
In de aula van de Gemeente-unlver-
siteit te Amsterdam hield prof.
dr. T. Goedewaagen een rede voor
het Nat.-Soc. Studentenfront. Op de
eerste ry. geheel rechts, de, burge
meester van Amsterdam: E. J.
Voute. Polygoon-Sagers)
