NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
iiirchill neemt niet deel
acm Ket oorlogsdebat
De strijd rond Chdrkof
fci»
X
iderdag-21 Mei 1942
ilo*t Ut fflaaei
&S3
Scherpe critiek wp strategische fouten
Cripps over 4» voordeelen van de binnen-
linie en over de Engelsche voornemens
inzake een aanval op het vasteland
DE OVERWINNING OP
KERTSJ.
Initiatief op de Duitschers overgegaan
Ontnuchtering in Engeland
Nieuwe aanvallen by
Charkof afgeslagen.
Uitreikin,? van het
oorlogskrui» van
verdienste.
succesvolle lucht
gevechten.
tfieuw*-
est
LOO M
j vrouw.
et 16*
ecoiw-
li*
„Br»»"
Soott»
I 1I1M"
B
en w
HeMen-
No 120039
<749
Chefredacteur: P. TOETER, Gouda
NMr de Britsche nieuwsdienst meldt,
I imC Cripps in het Lagerhuis meege-
JEu dat Churchill niet zou deelne-
I iJaTaan de oorlogsdebatten,
d)e Londensche correspondent van
f g.a Dagligt Allehanda meldt
«vér de debatten het Lagerhuis het
»t Lagerhuis morde over de af-1
«Mgheid van Chürchill by den aan-
Wne vatl de tweedaagsche debatten
oïer den oorlogstoestand. In plaats
m den minister-president voerde Sir
SUftord Cripps het woord. Deze ver-
Uisrde, dat Churchill, wanneer hij dit
jqodig oordeelde, op den tweeden dag
dtfcdebatten zou verschijnen. Hierop
«rd geprotesteerd met „neen, neen"
ta „dictatuur". Ook werden klachten
«toornen over het feit, dat Churchill
tut Lagerhuis veronachtzaamt en dat
sten niet over den oorlog kon spreken,
«smeer de minister van Defensie af-
wecig was. Attlee viel de eer te beurt
jen minister-president te moeten ver
ledigen. De verwijten van de afge-
tttrdigden waren scherp van toon.
Men verweet Churchill zelfs, dat hij
Jen oorlog geheel alleen vöert. Attlee
verklaarde, dat hij niet begreep wat
bet Lagerhuis bedoelde en verklaarde
nadrukkelijk, dat de militaire advi-
eeurs der regeering hun bepaalde aan
deel hadden in alle besluiten met een
Mrategisch karakter. Hij ontkende, dat
d» overige leden van het kabinet alleen
maar naar Churchill luisterden en dat
tij niet voor hum «gen meening zouden
durven uitkomen. Tenslotte verklaar
de M), dat Engeland in Churchill een
leider heeft, zgoals nauwelijks voordien
soit het geval is geweest.
Vele leden vgn het Lagerhuis prezen
erenals voorheen de kwaliteiten van
Churchill. De critiek- op de strategi-
*he fouten was echter scherp en men
ebchte een man met een koel analy-
nd verstand zonder politieke
ing, die zitting dient te hebben in
de leiding van, den gecombineerden
pneralen staf. j
Naar de»meening van de leden van
het Lagerhuis is het niet juist, dat de
premier het kabinet van advies dient
in plaats van omgekeerd. De heftigste
latiwllen op Churchill persoonlijk
waren afkomstig van den socialist
Bevan. Deze, was van meening, dat
Churchill als minister van Verdedi-
"ifing voor niets te gebruiken was. De
conservatief Sir John Wardlaw Milne,
die eveneens scherpe critiek uit
oefende, doch in zijn woorden iets
voorzichtiger was, verklaarde: \Ik
aarzel niet te zeggen, dat ik den mi
nister-president critiseer". Ondanks
het benoemen van alle mogelijke com
missies weet iedereen in heel Enge
land, dat er in Engeland slechts één
meerling bestaat en wel dit van Chur
chill. Het zou beter /zijn, wanneer
Churchill zijn last met een ander
noest deelen.
Het debat was waarschijnlijk een
van de langste sedert het uitbreken
van den oorlog. De niet persoonlijke
entiek in het Lagerhuis werd naar
voren gebracht door den voormaligen
■sinister van Opbouw, Greenwood, die
van meening was, dat de fout schuü-
M in het feit, dat het Engelsche volk
Pen verklaring heeft gekregen over
«a vele tragediën. Greenwood was
voorts van meening, dat een bepaalde
verzekering gegeven dient te worden
Jvaruit de voornemens der regeering
•tijken om tot een aanval op den
tiiand in het Westen over te gaan. Dan
Jw het Engelsche volk beslist inzien,
■*t het beslissende tijdstip door de
peering moet worden bepaald en dat
voldoende middelen noodig heeft
J® niet een tweede Duinkerken te
Weven."
Volgens den Engelschen nieuws-
Jjaist heeft de afgevaardigde Haden-
tiiest den eisch gesteld, dat het Huis
Pondiger wordt ingelicht over de
•tiuatie in Oost-Azië. Het volk is
'"gerust als gevolg van het ontbreken
jjn een duidelijke verklaring over de
«rating, waarin Engeland zich be»
Jragt. Het wil Britsche soldaten en
Jaegers naar Australië zien uitgezon-
-Churchill moét het ministerie van
•jtiensie laten schieten, aldus spr., en
"ra wijden aan de politieke zaken..De
•raiog ia uitgegroeid tot een wereld-
Jtovattende militaire operatie, die be-
te worden overgelaten aan de
I IjjU'iistera en niet onmiddellijk
I leiding van den premier moet
I *»re Belisha verklaarde, dat de
^taire deskundigen tegenwoordig
engeland hun Instructie krijgen van
w- -eke minister». Dit stelsel is inge-
S 'Sy y°or de „catastrophe in Noor-
2™ De vrijwel onafgebroken,
I y™ "rende reeks strategische eaja-
I 2S1? ka" door dit mengsel vsn
ske, strategische en kniUtaire
nten bij de besturing van de
ehine niet nil elkaar worden
Om redenen van verant
woordelijkheid mag deze toestand niet
voortduren.
Met verwijzing naar de moeilijk
heden der Britsche troepen in Grieken
land, op Kreta. Malakka en in Burma
eischte Hore Belisha inlichtingen om
trent dengeen, die bevel heeft gegeven
tot het optreden'der troepen zonder
behoorlijke bescherming van de lucht
macht.
Voorts stelde hij den eisqh, dat de
militaire adviseurs een zetel in het
oorlogskabinet en volmachten krijgen
of worden gedegradeerd tot onder
staatssecretarissen.
Naar de Britsche berichtendienst
vender meldt, verlangde de arbeiders
afgevaardigde Shin-well de verzekering,
dat de regeering voornemens was tot
den aanval over te gaan. Het is moge
lijk, aldus Shinwell, dat de Sovjet-
Unie wordt verslagen en dan valt het
te betwijfelen, of het Britsche rijk dit
zal overleven.
Antwoord rede van Cripps.
Sir Stafford Cripps verklaarde, dat
de leden van het oorlogskabinet zich
bewust zijn van den ernst der situatie.
Een buitengewoon groote moeilijkheid
is een snel vervoer van troepen en
luchtstrijdkrachten over zeer groote
afstanden en onder snel veranderende
omstandigheden. Hij zeide: „In dit op
zicht hebben onze vijanden groote
voordeelen. De Duitschers en Italianen
bezetten in Europa de binnenlinie en
kunnen hun troepen van het eene front
naar het andere overbrengen, terwijl
wij ons steeds buitenom, moeten be
wegen. De Japanners controleeren
voorioopig de Stille Zuidzee en hebben
dus het voordeel van een binnenlinie
ter zee. Dat heeft hen in staat gesteld
hun strijdkrachten te concentreeren op
de plaats, waar zij slag willen leveren,
terwijl de Engelsche en Amerikaan-
bevelhebbers moeilijk konden
uien, waar een aanval' te verwachten
was.
Onder deze omstandigheden, aldus
vervolgde Cripps, is ihet verrassend
dat de gevolgen niet nog ernstiger
geweest. Ten aanzien van de SI
Zuidzee betoogde hij, dat pederlag'
op het slagveld niet altijd het gevi
van nalatigheid of domheid zijn. Mi
gelijk is de oorzaak, dat de vijjnd
een bepaalde plaats sterker was. 1
onderzoek naar de gebeurtenissen té
Singapore wees Cripps namens de re
geering van de hand als „schadelijk
voor de doeltreffende voortzetting van
den oorlog".
Australië is in „operatief opzicht"
in de Amerikaansche ondersteunings
sfeer geraakt, doch ten aanzien van de
ravitailleering zal Engeland alles doen
om Australia te helpen, zooals Austra
lië bereid was Engelend in de dagen
.van nood te steunen.
Ten aanzien vbn de bomaanvallen
>p Duitschland beweerde Cripps, dat
üuitschland daardopr gedwongen
wordt sterke afdeeüngen der lucht
macht aan het «Sovjetfront tq- ont
trekken.
^■■Naar onto meening, aldus ver
volgde hij, is dit de beste weg om
materieelen steun aan Rusland te
verleenen, totdat de tijd komt, dat
wij in staat zijn een zorgvuldig
voorbereiden aanval op het Euro-
peesche vasteland te ondernemen,
hetgeen inderdaad in ons voorne
men ligt.
Met betrekking tot Britsch-Indië
zeide Crfpps, dat de regeefing geens
zins de detir achter zich heeft dicht-
gslagen. Zij wenscht de kwestie bij te
leggen, zoodra „een regeling mogelijk
jof waarschijnlijk lijkt".
Wat de productie betreft, heeft het
kabinet besloten, dat da Sovjet-Unie
voorrang moet hebben voor de hoe
veelheden goederen, welke Moskóu
beloofd zijn. Cripps stelde zich op het
standpunt, dat de Sovjetlegers Enge
land hebben „bevrijd" van het ge
vaar van een aanval en een invasie.
„Geen prijs", zoo besloot hii, „lijkt
ons te hoog voor de voortzetting van
deze dappere Russische krachtsinspan
ning, zelfs wanneer dat zou, beteeke-
nen, dat een deel van ons gebied in
gevaar wordt gebracht, want door
deze krachtsinspanning 'wordt het be
langrijkste deel van onzen weerstand
in Engeland .beschermd."
Na 'de rede van Cripps werd de zit
ting verdaagd.
De doorbraak op Kertsj. Kolo-ne]-Gerferaal von ltanstein, de Opperbe
velhebber van een Armee, laat zich door een compafriechef aan het front
op het schiereiland Kertsj over, den toestand 'ter plaatse inlichten.
(Hoffmvnn-P.K. Wetterau)
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
b
De militaire correspondent van
United Press meldt uit Moskou, dat
volgens de jongste berichten van
het front van Charkof het Initiatief
op de lijn WolsjangskChoeroejef-
Krasnograd is overgegaan op de
Duitsche troepen.
Naar het opperbevel van de Duit
sche weermacht mededeelt, leverden
Duitsche aanvallen op 19 Mei iy, den
centralen sector successen op.'Zoo
konden troepen va® een Duitsche pant
serdivisie nadat vrij zwakke vijande
lijke tegenstand was overwonnen hun
voorste stellingen nog meer naar
voren verplaatsen, waarbij verschei
dene vijandelijke steunpunten werden
bezet. Door acties van stoottroepen
werden nog drie dorpen op den vijand
veroverd; een vijandelijke tegenaanval
werd met zware verliezen voor den
vyénd afgeslagejn. Bij nieuwe aanval
len drong een.Duitsch regiment infan
terie door zwaar versterkte, Uitge
breide vijandelijke stellingen heen,
waarbij een knooppunt van wegen,
waarom twee dagen lang hevig gestre
den was, veroverd werd. De Duitsche
aanval op den terugwijkenden vijand
wertl voortgezet en leidde- toi nieuwe
terreinwinst.
In den Noordelijken sector van het
Oostelijk front sloeg een Duitsche ge
vechtsgroep hardnekkig vijandelijken
tegenstand neer, waarbij de vijand,
met steun van de Duitsche luchtmacht
uit een doorbraak werd gedreven. Een
door pantserwagens gesteunde tegen
aanval van de bolsjewisten werd afge
slagen. Verscheidene vijandelijke pant
serwagens werden hierbij buiten ge
vecht gesteld. De bolsjewisten verlo
ren by deze gevechten honderd ge
vangenen, verder eèn aanzienlijk aan
tal c^toden en gewonden.
Overigens werd in den Noordelijken
sector, behalve artilleriestoringsvuur
slechts een. levendige, voor de Duitsche
troepen succesvolle activiteit van ver-
kennings- en stoottroepen uitgevoerd.
Het D.N.B. verneemt van militaire
zijde:
De voor de bolsjewisten zoo belang
rijke ravitailleeringstinie naar Moert
mansk en Archangel wordt onophoude.
lijk door aanvallen van de Duitsche
luchtmacht en van Duitsche zeestrijd
krachten bedreigd en versmald. Her
haaldelijk werden Engelsche en Ame
rikaansche convooiéh uiteengedreven r.
en werden naar Moermansk gevluchte
schepen neg in de haven zeil vernie
tigd. De Britten en onlangs ook de
Amerikanen 'nebberr hun pogingen om
dezen toevoerweg door het in den strijd
werpen van sterke zeestrijdkrachten,
met zware verliezen moeten betalen.
Van 1 Januari tot 19 Mei hebben Duit.
sehe zee- en luchtstrijdkrachten bij hun
strijd in het hooge Noorden delvolgen-
de resultaten behaald: tot zinken ge-
'bracht werden twee kruisers, vijf duik-
èooten, een gezamen,lijken inhoud van
125.200 brt., alsmede vijf andere vaar
tuigen, waaronder een ijsbreker. Zwaar
beschadigd en vermoedelijk ook gezon
ken zijn: 1 kruiser, verscheidene tor
pedojagers en 41 koopvaardijschepen.
De ontnuchtering over de z.g. Sovjet-
Russische successen in het ge.bied van
Charkof wordt Volgens Zweedsche be
richten uit Londen steeds duidelijker.
Zoo heeft de militaire medewerker van
de News Chronicle verklaard,
dat men bü alle Sovjet-Russische suc
cessen de ontwikkeling op de Krim niet
over het hoofd mag zien. De Krim is
foor Moskou verloren en er is voor
loog niet het minste vooruitzicht, dit
gebied te heroveren.
In de Daily Mail waarschuwt de
bekende militaire deskundige Liddell
Hart tegen te groote verwachtingen
van de bolsjewistische successen. Hart
maant tot voorzichtigheid en verklaart,
dat, indien het waar zou blijken te
lijp. dat van Duitsche zijde op de Krim
2000 duikbommenwerpers in den strijd
zijn geworpen, dit duidelijk zou be
wijzen, dat de Duitschers hun produc
tie van oorlogsmaterieel gedurende den
winter aanzienlijk hebben opgevoerd.
Het opperbevel van de Duitsche
Weermacht deeft d.d. 20 Mei mede:
Nadat de sedert einde Februari
steeds weer herbaalde pogingen van deir
vijand door de Duitsche stellingen op
de landengte ten N.O. van Feodosia te
breken en de Krim te heroveren, mis
lukt waren, ging het hier verzamelde
Daitsch-Roemeensche leger den acht
sten Mei tot den aanval over. Bij den
eersten stormloop werd de taai ver
sterkte en zich over een groote diepte
uitstekkende stelling van Parpatsj
doorbroken en in den loop van deze
gevechten alsmede bij de terstond in
gezette achtervolging werd bet gros
van do vijandelijke strijdkrachten in
gesloten en vernietigd.
In het gebied van Charkof werden
nieuwe aanvallen van den vijand in
verbitterde gevechten afgeslagen. Hier
bij werden weder 34 vijandelijke
pantserwagens stukgeschoten.
De luchtmacht greep op de zwaarte
punten van den slag, met formaties
gevechtsvliegtuigen en duikbommen
werpers doeltreffend in de gevechten
op den begapen grbnd in, dreef
vijandelijke troepenconcentraties uit
een en vernietigde of beschadigde 29
pantserwagens. De vijand verloof
gisteren 3 vliegtuigen. Een eigen vlieg
tuig wordt vermist. Aan de overige
deelen van het front in het Oosten
hadden eigen aanvalsacties succes. Hier
en daar door den vijand ondernomen
uitvallen werden afgeslagen.
Op Malta werden bomvoltreffers
geplaatst op startbanen van het vlieg
veld Ta Venezia, in luchtgevechten
boven Noord-Afrika twee Britsche
jachtvliegtuigen neergeschoten.
In den strijd tegen Groot-Brittannië
bestookten vrij sterke formaties van de
luchtmacht in den afgeloopen nacht
het havengebied van Huil aan de mon
ding van de Humber met brisant- en
brandbommen. Er werden verscheidene
branden waargenomen.
Lichte gevechtsvliegtuigen bombar
deerden bij n aanval overdag met
succes fabrieksinstallaties aan de Brit
sche Zuidkust. Aan de Kanaalkust
schoten Duitsche Jagers zonder eigen
verliezen uit vy'andelyke jachtforma-
tie .zeven Spitfires neer.
Britsche bommenwerpers onderna
men in den afgeloopen nacht verschei
dene militair nuttelooze storingsaan-
vallen op Z.W. Duitsch gebied.- Zij
wierpen in hoofdzaak brandbommen
op woonwüken. De schade is onaan
zienlijk. Nachtjagers en luchtdoelartil
lerie haalden elf Vijandelijke vlieg
tuigen neer.
Bij de gevechten op het schiereiland
Kertsj heeft zich de luitenant Fvrie-
drich, compagniecommandant in een
regiment infanterie, door bijzondere
dapperheid onderscheiden.
Kapitein Bar, groepscommandant in
een jachteskader, behaalde gisteren
zijn 99e tot 103e ove, winning in de
lucht. Het jachteskader 77 heeft het
aantal zijner, overwinningen in de lucht
tot 2.011 doen stügen.
REDE VAN GÖRING.
In de nieuwe Rijksk. nselai'ij te Ber
lijn heeft de offieielï plechtigheid
plaats gevonden waarin voor het eerit
het ridderkruis van het oorlogskruis
van verdienste is uitgereikt. Uit naam
van den Führer werd het aan den
Obermeister Hans Hahn verleend.
Tegelijkertijd werd voor den eersten
keer het oorlogskruis van verdienste
eerste klassm uitgereikt aan honderd
arbeiders uit'de bewapeningsindustrie,
vijf arbeidsteï-s dezer industrie, vijf
mijnwerkers, 22 boeren en landarbei
ders en vüf boerinnen.
Rijksmaarschalk Göring gaf, naar
het D.N.B. meldt, in sten rede den ar
beiders en boeren nogmaals een uit
voerig overzicht 'van de vredespolitiek
van den Führer voor den ooriog om
vervolgens voor het geestesoog van
hoorders de unieke overwinningen te
laten passeeren, die de Duitschers en
hun bondgenoolen hebben verworven
In den aan Duitschland opgedrongen
oorlog.
Hg wees op het feit, dót in de Sovjet-
Unie-alles was .berekend op bewape
ning voor een overval op Europa. Aan
deze bewapening, aldus Göring, kleeft
het bloed van miilioenen Russische ar.-
beideis en arbeidsters, evenals de
Sovjetregimenten in den afgeloopen
winter meedoogejiloos en tegen alle
gezond verstand tn met hecatomben
van slachtoffers het Duitsche front
moesten bestormen.
De Rijksmaarschalk bracht nogmaals
in herinnering, dat de afgeloopen win
ter ontzaglijk streng was geweest en
wees op de ontberingen, die elke mem-
schelijke voorstelling te boven gingen,
waaraan de Duitsche soldaat in den
strijd tegen de élementen tegenstand
had te bieden. Hü vestigde de aandacht
op den ernst der situatie, die door de
eigenaardige omstandigheden meer
malen ontstond aarv het winterfront in
het Oosten.
Met nadruk betoogde Göring even
wel ook, dat de Duitsche soldaat zich
zelfs in den ijzigsten storm mijlenver
verheven voelde bgven zijn tegenstan
der. Hü noemde de Duitsche overwin
ning in dezen winterslag de grootste,
die ooit kon worden behaald. Hü be
schreef hoe de Führer met zün soldaten
leed. Hun situatie kende hü nauw
keurig tot in byzonderheden, maar hy
mócht niet toegeven, wan slechts yze-
ren hardheid kon de omstandigheden
overwinnen.
Toen de lente aanbrak, stond het
Duitsche leger waar het in den herfst
had gestaan.
Vervolgens behandelde Göring de
prestaties van het vaderland, vooral
van de arbeiders en boeren, van wie
stellig veel werd geëischt, doch die uit
eigen innerlijke hartstocht het hun toe
gewezen deel van den strijd voor de
toekomst op zich nemen om voor hun
Führer en zijn weermacht de wapens
te vervaardigen, die zij noodig hebben.
De Ryksmaarschalk uitte de overtui.
ging, dat het vaderland zün plicht pre
cies zoo zal doen als de soldaten aan
het front en niet zal versagen tegen
over noodzakelijke eischen, hoe zwaar
deze ook mogen zijn. v
ITALIAAN SCH.
WEERMACHTSRERtCHT
Het 718p communiqué van het
Italiaansche hoofdkwartier luidt:
„Welgericht vuur van onze batterij en
heeft in de vyandclijke «tellingen in
een sector aan het front in Cyrenaica
branden van aanzienlijken omvang en
tydsduur veroorzaakt. Tijdens lucht
gevechten zyn twee Britsche vliegtui
gen door Duitsche vliegers neergescho
ten, een derde is door ons afweerge
schut vernield» By aanvallen op Ben
ghazi door 'vyandelijke vliegtuigen
zyn eenige Kuizen beschadigd. Er zijn
vyf slachtoffers onder de Arabische
bevolking.
Een .van onze duütbooteh is niet op
haar basis' teruggekeerd. De bloedver
wanten der opvarenden zijn op de
boogie gesteld.
Tydens bomaanvallen van afdeelin-
gen Italiaansche en Duitsche vliegtui-
gor op Malta ontsponnen zich leven
dige luchtgevechten. Twee Spitfire»
en' een Beaufighter werden neerge
schoten door de machinegeweren van
onze jagers, die geen verliezen leden.
Een zeeverkenningsvliegtuig, dat ten
Noordoosten van Pantellaria door'twee
vyandelyke jagers werd aangevallen,
schoot er-een van neer, dwong den an
deren zich te verwüderen en keerde
op zyn basis terug, na zijn taak vol
bracht te hebben."
MEENINGSVERSCHILLEN
TUSSCHÉN CUNNINGHAM EN
CHURCHILL?
Naar Stefani uit Tanger meldt heeft
volgens berichten uit Gibraltar de ter-
zÜ4estelling van admiraal Cunningham
in militaire kringen aldaar,waar hy
talryke vrienden had, diepen indruk
gemaakt. Toch had men dit verwacht
aangezien de diepgaande verschillen
van meening bekend waren, die tus-
schen Cunningham en Churchill be
stonden met betrekking tot den toe
stand in de Middellandse he Zee, waar
de Engelsche vlopt sedert geruimen
tijd gedwongen is een zuiver defen
sieve tactiek te volgen.
Terwül de Britsche regeering bevel
had gegeven, dat iets moest geschie
den, ten einde op zyn minst het pres
tige van de Engelsche vloot te redden,
was de admiraliteit vaa meening, dat
een actie onmogelük kon worden uit
gevoerd wegens de steeds sterker .wor
dende bedreiging door de Italiaansche
zee- en luchtstrydkrachten. Cunning
ham wilde de Engelsche marine ver
dere offers, als de strategie van Chur
chill had geëischt, besparen,
DE JAPANSCHE SUPERIORITEIT.
De woordvoerder van het Japansche
leger heeft tegenover de pers verklaard,
dat de superioriteit van. wapens en
munitie en de algemeene uitrusting der
Japansche strijdkrachten belangrijk
beeft bijgedragen tot de snelle, groote
successen in Odst-Azie.
Het materieel der Japansche troepen
heeft in ieder opzicht aan de verwach
tingen beantwoord. Daarentegen be
stond een deel van de belangrijkste
wapenen, welke de tegenstander op de
Fhilippijnen en Malakka -gebruikte, uit
types uit den vorigen wereldoprlog.
Daardoor was de vijand In elk artll-
lerieóuel de mindere.
Intusschen mogen deze -feiten niet
leiden tot onderschatting van den
vijand, die zeker alles zal doen om van
deze ervaringen te leered.
(Polygoon-Meyer)
Zon op 5.35, onder 21.38.
Maan op 11.57, onder 2.09.
Men is verplicht te ver
duisteren van zonsondergang
tot zonsopkomst.
Lantaarns van voertuifler S
moeten een kali nar na sons- J
ondergane ontstoken «voeden 4
CWWWMWi
K 718
mmmmninii