T
je i wmm
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN ri'Z'J.™"™
PLECHTIG INGEWIJD
KULTUURKAMER
landag 1 Juni 1942
Jaargang, No 20947
De mensch is er niet om gediend te worden,
maar om te dienen, aldus prof. dr T. Goedewaagen
Toespraak van den Rijkscommissaris
WEDEROM 22
SCHEPEN TOT
&NKEN
GEBRACHT.
SUCCESVOLLE
PLAATSELIJKE AAN-
VALSOPERA TIES.
WELVAART IN UW WW?
GEZIN DöflR'AjBEID
IN DUITSCHLAND! V-
MELDT U AAN BIJ DE
GEWESTELIJKE ARBEIDSBUREAU*
De slag in Noord-Afrika.
DE SLAG BIJ KERTSJ-
CHARKOF.
De tot nu toe grootste
pantserslag.
'riaavx
COUBANT
Chefredacteur: F. TIETEK, Goude
|t als feestelijke
Se beeft Zaterdagmiddag in den
dsschouwburg te 's-Gravenhage
inwijding plaats gehad van de
Dederlandaene Kultuurkamer.
Tal van offieieele persoonlijk,
beden gaven van huk belangstelling
blijk, zooals de president van
gen Nederlandsehen Kultuurraad,
verscheidene secretarissen-generaal
van het Rijkscommissariaat, de se-
«retarls-generaal van dé N.S.B. als
Vertegenwoordiger van den leider,
•enige secretarissen-generaal van
van de Nederlandsche departemen
ten. de voorman van de Nederland-
tche S.S., de leiders van den Neder-
landsehen en Duitschen Arbeids
dienst, de laatste slechts voor Ne
derland. Ook .het propagdpda-
ministerie te Berlijn had een afge
mat gezonden.
De bijeenkomst werd geopend met
Ie „Symphonische Proloog" van Ba-
igj, door het Concertgebouw-orkest,
ffierna nam de president der Neder-
jiulsche Kultuurkamer, de secretaris,
generaal van het departement van
volksvoorlichting en Kunsten, prof. dr.
I, GocÜ; waagen het woord.
Spr. ving zijn rede aan met tegen-
evei den Rijkstommissaris namens
ddizelf en al zijn medewerkers, aan
wie deze direct of indirect den op
bouw van de Kultuurkamer heeft toe
vertrouwd, een getuigenis af te leggen,
vin de gevoelens, waarmede zij deze
■let lichts taak hebben aanvaard, in
welk verband hij verklaarde het niet
(din te zijn met diegenen onder onze
velksgenooten, die meenen, dat de
Rijkscommissaris als vertegenwoordi-
|er der bezettende overheid met dit
aitiatief ten onrechte heeft ingegre
pen in de zelfstandigheid onze vader-
toxjsche cultuur.
Zich vervolgens tot de aanwezigen
weridend, betoogden spr., dat genera
ties lang degenen, die scheppend in de
ailtuur werkzaam waren van de volks
gemeenschap in den praegnanten zin
les woord vervreemd .waren. De Ne*
derlander dacht eeuwen lang econo
misch, maat niet politiek.,Dacht hij
.politiek", dan was het meer particu-
lirisme, dan werkelijke politiek, die
lijn gedachten bevangen hield. Dat in
1» nieuwe ordening van Europa' de
staat zwaarder zal wegen en moet
wegen, dan in de burgerlijke maat-
Khappij-orde der vorjge eeuw en dat
leze her-ijking der waarden ook in
ons land moest komen zooals zij
dan ook gekomen is was een. ge-
jlchtengang, waartoe de gemiddelde
Nederlander en rllerminst de cultuur-
kheppende Nederlander zich kon ver
heffen. Zoo overvielen hem de gebeur
tenissen en vonden hem weerloos, zon
der standpunt, onvoorbereid.
Spr, behandelde hierna de ontmoe-
,feg usschen cultuur en staat, die in
weierlei vorm plaaats heeft gevonden.
I Ne lijfspreuk van den nieuwen mensch,
[tal nieuwen staat en de nieuwe cul-
itar is: dat de mensch er niet, is om
pdiend te worden, doch om zelf te
tienen. Dit is de mythe van den volk-
I «chen staat. Deze richt zich niet naar
wil van kerk, vorst, adel of bur-
PHi, maar naar den volkswil, waar
na de staat niet meer dan een
[«gaan is.
Volksche staat en cultuur.,
Drieërlei taak (heeft de volksche
Mat tegenover de cultuur. Hij moet,
I «et vol begrip overigens voor het feit;
*«t kurtst en cultuur niet door de
leid gemaakt, maar alleen door
t« scheppenden geest gecreëerd wor.
t« en dat cultuur product van een
Wpannen en eenzame scheppingsdrift
k de cultuur steunen, stuwen, zuive-
"n, ordenen en op haar toezien.
De tweede taak van den volkschen
*Mt,
zijn socialistische taak, is het
*Wgen der cultuur tot heel het volk
bal zijn onderdeelen.
"e derde taak van den volkschen
"«at is de zorg voor hen, die op cul-
•Wel gebied, hetzij scheppend, ver-
Jwidend of bemiddelend, hetzij zon-
Wr vakmanschap op leekenwijze werk-
bam zjn. Niet alleen de stimuleerin.g,
Ja ordening, "de bevordering der cu -
w maar ook de behartiging van de
•kngen der werkers behoort tot de
der overheid naar nieuw inzicht.
De Nederlandsche Kultuurkamer
JJJjt tot taak, de beroepsgenooten be'
ÏJJt te maken van lïUn veran'.woor-
®JÜkheid tegenover de volksgemeen-
]®ap en in dit licht hun' vakkundige,
jwtomische en maatschappelijk aan-
kkgri heden te regelen en overeen-
™TOming te brengen in het streven
verschillende groepen. Dit brengt
dat alleen degenen, die con-'
-ftat met de Nederlandsche cultuur
I ."oorden zijn| voortaan cullureel in
l"" ruimsten zin werkzaam kunnen
2®. en dat Joden, die met hun interna-
■™sle levenshouding volgens hun'
ten beginsel in alle volkeren der
Wjjd. als zü daartoe uit humanitaire
i|2Welfingen der betreffende over-
de kans krijgen, kunnen neerge-
hiervan uilgesloten worden. Een
is als een gezin, waarin men ge
wordt.
Dat voor de zes deelorganisaties der
Kultuurkamer de naam gilden ia ge
kozen, wil geenszins zeggen, dat wij
het rad der geschiedenis willen terug
draaien. Wij zijn niet anti-revolu-
tiorair, wij keeren niet teriig naar den
tijd voor de afschaffing der gilden,
maar gaan nog weer een stap verder,
dan do liberalistische omwenteling is
•gegaan. Moderne gilden nemen een-
oude gedachte weer op, maar in den
vorm der modërne staatsidee. De hui
dige gilden zijn staatsorganen, ver
plicht; aan de overheid, maar door
haar riiet ruime bevoegdheden bekleed.
Spr, betoogdevervolgens, dat allen,
die inde Kultuurkamer werkzaam zijn,
ook socialisten moeten zijn In hun han
den is het welzijn der journalisten, film-
werkers en kunstenaars gelegd. De
kunstenaar heeft recht op een redelijke
basis', mits zijn werk hem dat recht
geeft. De Kultuurkame- is geen be-
deelingsinstituut. Zij verstaat hei cul-
tuursocialisme niet als weldadigheid,
maar in den zin van loon naar werk.
Ook de Kultuurkamer knoopt in
zeker opzicht aan bij de wenschen der
vorige generatie. Wapt reeds in het
liberalistische tijdvak drong de haas;
beklammende waarheid door, dat geen
volksgemeenschap haar i cultureele
werkers aan hun lot mag overlaten
Ook de oude- samenleving strekte, zij
het ook op veel te bescheiden voet.
haar zorg oyer deze volksgenooten uit.
Al dit werk is slechts voorbereidend
geweest. Om het. te kunnen overne
men moest de Kultuurkamer beginnen
met orde te scheppen in het nogal Wild
woekerende bosch. Met deze concen
tratie was alleen het fundament ge
legd. Nu kon het eigenlijke werk be-
gihften. Dat de Kultuurkamer hierbij
haar wegep nog moest speken, ligt
voor de hand. Men mag vm ons nie
veriyachten, dat wij in enkele maan
den in ongunstige omstandigheden
verwerkelijken, wat vroeger eeuwen
niet eens hebben nagestreefd. Prof,
Goedewaagen gaf hierna een opsom
ming van het werk, dat de Kultuur
kame reeds tot stand heeft gebracht
De archttectentitgl
Op het terrein van hef gilde voor
bouwkunst, beeldende kunstenen
kunstambacht is een besen:rming dtr
beroepstitels, speciaal der architecten
in voorbereiding, zoomede een gron
dige saneering van den kunsthandel,
speciaal van schilderijen in verband
met de bestrijding van den Kitsch.
Het muziekgilde bereidt een model-
arbeidscontract' voor ontspannings
musici en privaat-muzif kleeraren
voor, waarin jn bescherming van «ion
titel, vancantieregeling en minimum
tarieven wordt yoorzien. "izrwijl het
centraal bureau voor orkestwezen zich
met de salarissen der groote orkesten
bezighoudt.
/Een leeszegel.
Het lettergilde is bezig San de
saneering der leesbiblotheken, a.a.
aan de invoering van een leeszegel,
die ten goede zal komen aan de
auteurs der uit te leenen boek
werken en hun inkomsten geeft, die
hun thans nog worden onthouden.
In het gilde voor thea'ei en dans
waren te npemen een model-arbeids
contract voor kleinkunstartisten, too-
neelspelers, opera- en operette-artis-
ten, eed minimum-salarisregeling voor
tooneelspèlers en een sejouiregehng.
Het is slechts een greep uit veel, dat
tot stand kwam of op stapel staat, in
welk verbajjjöCspr. verklaarde over
tuigd te zjjn, dat straks ook de meest
verstokte tegenstander van het
volksch-socialistisch streven zal erken
nen, dat hier iets van groote waarde,
voor den culturwerker, maar indirect
ook voor de cultuur zelf wordt opge
bouwd. Het schreeuwende onrecht, dat
in ons land geheerseht heeft, zal al-
Ouders! Laat uw kinderen zwemmen
leeren! (Polygoon-Seym)
lengs tot het fferleden gaan behooren.
Men heeft tot nu toe teveel alleen naar
de werken» der cultuur gekeken, en ctaar
zijn vreugde aan gehad, maar men
vergat, dat de scheppers ervan vojjks-
genopten waren, als wij allen. j
Als straks een net zal worden ge
spannen over heel ons land, waardoor
de schilder, de architect, de journalist,
de schrijver in contact kan%omen, in
zijn eigen gouw, met de Kultuur
kamer, dan zal menigeen, die nu wel
licht nog vreemd tegenover ons stre
ven staat, zich afvragen, wat heni toch
eigenlijk weerhouden heeft, zijn mede
werking te verleenen.
REDE VAN DEN RIJKS.
COMMISSARIS.
Hierna nam de Rijkscommissaris,
Rijksminister Seyss-Inquart het woord,
die verklaarde, dat hij die meent, dat
de Nederlanders op het oogenblik toch
andere zorgen hebben, dan juist nil
voor het welzijn van de kunstenaars te
zorgen den dieperen zin van dezen
oorlog nog niet heeft begrepen. Hij is
er zfch nog niet van bewust geworden,
dat in dezen strijd Europa strijdt met
de machten van het verval om het be
staan van zijn cultuur. Wij staan aan
getreden tegen het materialisme van
het Westen en tegen het bolsjewisme
in het Qosten, tenslotte om geen an
dere reden, dan om onze cultuur van
het Avondland, welke in ónze landen
is geschapen en ontwikkeld door de
prestaties van den Germaanschen
geest, te behouden. Voor hét behoud'
van onze cultuur strijden wij thans en
geven wij ons bloed. Ook het Neder
landsche volk draagt reeds bij aan dit
bloedoffer.
Het is dus geen toeval of willekeur,
'aldus spr.., -wanneer gij thans begint
aan iets. als het oprichten van de Ne
derlandsche Kultuurkamer, integen
deel, dit staat in nauwe, zij het dan
nigt («middellijke, betrekking tot den
oorlog. v
Ik heb derhalve onmiddellijk mijn'
toestemming gegeven, toen kort na het
begin van óns gemeenschappelijk op.
bouwwerk mijn Nederlandsche en
Duitsche medewerkers voorstelden, een
Nederlandsche Kultuurkamer op te
richten. Voor mij was daarbij van be
lang, dat het eerste voorstel van Ne
derlandsche zijde kwam, want hieruit
kon ik zien, dat de denkbeelden en de
taak, weike» ten grondslag liggen aan
onze nationaabsocialistische cultuur
politiek, ook hier in Nederland werden
erkend, en gij, mijnheer de president,
hebt ook waniaag wederom tot uit
drukking gcbjjjcht, dat men in Neder
land sedert jaren den cultureelen we
deropbouw heeft gevolgd en daarbij toj
de overtuiging is gekomen, dat de
ontwikkeling in Nederland moest ge
schieden van hetzelfde platform. Deze
eonclusie, waartoe gij zijt gekomen,
wortelt niet in een toevallige vriend*
schap of in de persoonlijke sympathie
van enkelen dan zou ik op dezen
grondslag niet mijn besluit genomen
hebben dech op de nauwe verbon
denheid in bloed en cultuur met het
Rijk. Hoe verscheiden ook voor den
oorlog nog de sociologische vormen in
Nederland en het Rijk z.ijn geweest,
onder de oppervlakte 'werkten toch
ook in de Nederlanden rêeds dezelfde
krachten.
Deze gemeenschappelijke levens,
krachten, gemeenschappelijk uit de
^verwantschap van bloed en cultuur,
i
De geweldige slag ten Zuiden vut Charkof.
nen worden weggevoerd.
Bols'ewlstlsche gevange-
(Hoflmann-P.K. Kochj
dringen thans tot een ontwikkeling
in gelijke vormen van het leven der
gemeenschap. Derhalve heeft het
een diepen grond, dat de Neder
landsche Kultuurkamer de Reichs-
kulturkammer tot voorbeeld heeft'
genomen. Hetzelfde geldt ook voor
de andere Inrichtingen, welke in
Nederland nieuw zijn opgebouwd.
Wie hier spreekt van overnemen of
nabootsen, sluit de oogen voor den
niet te miskennen dieperen samen
hang. Wij "bootsen niet na, wanneer
wij uit gelijken wortel tot gelijken
vorm komen.
De Rijkscommissaris hoopte, dnt deze
nieuwe instelling tot het welzijn van
de Nederlandsche kunstenaars en daar
mede tot zegen van de Nederlandsche
cultuur zou mogen zijn. De kunstenaar
schept zijn kunstwerken uit de waarde
van zijn ras. Wij kunnen hem door
onze maatregelen slechts in de gele
genheid stellen, zijn roeping als kun
stenaar zoo onbekommerd en vrij mo
gelijk te volgen. Dient met de Neder
landsche Kultuurkamer den Neder-
landschen kunstenaar, dan dient gij de
Nederlandsche kunst en daarmede uw
geheele vdtkv Dit is de taak, welke ik
allen medewerkers van de Nederland
sche Kultuurkamer zie opgelegd en het
is mijn wensch, dat uw werk tot zegen
moge zijn van de Nederlandsche cul
tuur in de Germaansche levensruimte.
Als slot van deze bijeenkomst trad
het Concertgebouw-gpkest weer op om
de. ouverture „Egmont" -VSn L. van
Beethoven ten gehoore te brengen.
Na afloop hield de president der
Kultuurkamer, die omringd was door
zijn giltieleiders, een receptie in den
foyer van den Stadsschouwburg waar
van een zeer druk gebruik werd ge
maakt.
V Victorie Duitsch-
lond wint iioor Europa op
alle frqnten.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelt d.d. 31 Mei mede:
Op den dag der herdenking van
lan slag in het Skagerrak kan de
Ouitacke marine nieuive succes
sen melden. .BfJ de onvermoeide
-voertietting van den strijd tegen
ft vijandelijke ravitailleerings-
schcepvaart hebben daikbooten in.
het Westen van den Atlantischen
Oceaan wederom 22 schepen met
een gezameniijken Inhoud van
106.800 ton tot ainken gebracht.
Daarmede heeft alleen al de duik-
bootvloot in Mei van dil jaar 140
schepen met een gezameniijken In
houd van 367.400 ton tot zinken
gebrScht.
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA.
BRITSCHE LUCHTAANVAL
OP KEULEN.
Hef opperbevel der Duitsche weer
macht deelt d.d. Zondag mede:
In de centrale en de Noordelijke
zone van het Oostelijk front brachten
eigen plaatselijke aanvalsoperaties suc
ces. Achter dé linie zijn vrij sterke
bolsjewistische benden in gevechten,
welke twee weken duurden, door
Hongaarsche afdeelingen vernietigd.
De vijand verloor daarbij, behalve een
aantal gevangenen, meer dan 4300 doo-
dén, 21 stukken geschut, 97 granaat
werpers en machinegeweren, alsmede
een hoeveelheid handvuurwapens en
munitie. Bij den slag om Charkof heeft
een Kroatisch regiment zich bijzonder
onderscheiden.
Van de rest van het vijandelijke
convooi in de Noordelijke IJszee dat
de laatste dagen reeds herhaaldelijk
zwaar was getroffen door de aanvallen
van luchtmacht en vlootstrijdkrachten,
zijn wederom vier groote koopvaardij
schepen door bommen zwaar bescha
digd. Bij deze aanvallen kwam het tot
luchtgevechten, waarbij zes vijande
lijke jagers van de typen Tomahawk
en Hurricane werden neergeschoten:
In Noord-Afrika duurt de strijd
voort. Duitsche en Italiaansche jacht
en gevechtsvliegtuigen schoten 25 Brit-
sche vliegtuigen neer. Aan de Kanaal-
kust heeft de Britsche luchtmacht bij
aanvallen van jagers gisteren overdag
twee vliegtuigen verloren. Vdhr de
Nederlandsche kust werden bij een
aanval op een Duitsch convooi acht
vijandelijke vliegtuigen door bescher
mende strijdkrachten der marine neef-
geschoten.
Britsche bommenwerpers hebben in
den afgcloópen nacht een terreur-
aanval op dó binnenstad van Keulen
ondernomen; waarbij door ontploffing
en brand, vooral in woonwijken, groote
schade werd aangericht aan verschei
dene openbare gebouwen, waafonder
drie kerken en twee ziekenhuizen. Bij
dezen uitsluitend op de burgerbevol
king gerichten aanval leed de Britsche
luchtmacht buitengewoon zware ver
liezen. Nachtjagers en luchtdoelgsschut
schoten 36 der aanvallende hommen-
werpers neer. Aan de kust werd boven
dien een bommenwerper door marine-
artilerie neergeschoten. Een afdeeling
nachtlegers onder bevel van luitenant
generaal Kammhuber behaalde haar
600ste overwinning. Kapitein Streib
behaalde zijn 25ste nachtelijke over
winning in de lucht, de eerste luite
nant Knacke zijn 20ste. Aan het Ooste-
lijk front heeft Feldwebel Steinbatz
zijn 83ste overwinning in de lucht
behaald.
Volgens het Italiaansche weer-
machtsbericht van Zondag Worden in
de Marmarica de gevechten voortgezet
en zijn daarbij den vijand opnieuw
zwjre verliezen toëgebracht. Onder d»
gevangenen, wier aantal de 2000 over
treft, bevindt zich de eskaderadmiraal
Cowan eSn een brigadecommandant.
Bovendien werden vernietigd of ver
overd 345 tanks, 21 pantserauto's, 35
kanonnen en meer dan 200 auto's. De
luchtmacht herhaalde haar aanvallen
op de vijandelijke colonnes, waarbij
een groot aantal voertuigen getroffen
werd en in brand geraakte. Tobroek
werd hevig gebombardeerd door krafli-
tige formaties.
Tijdens gevechten met Italiaanscha
en Duitsche jagers verloor de Engel-
sche luchtmacht 16toestellen.
Volgens de berichten van het Duit
sche opperbevel is de gevechtsactie in
Noord--Afrika in den loop van de vo
rige week in een nieuw stadium geko
men. De periode der woestijnstormen,
die de gevechtenop den beganeij
grond en in de lucht belemmerden,-ia
gevolgd door een betrekkelijk gunstig
weer. De temperatuur toedraagt 27 tot
28 graden terwijl van zee een frissche
bries waait.
In het begin van de week heerschto
er een levendige verkenningsbedrijvig.
heid in Cyrenaica. Britsche verken
ningsoperaties mislukten, waarbij vele
gevangenen gemaakt jyerden. Op 26
Mei volgde een aanval van Duitsche en
Italiaansche afdeelingen op de Britsche
stellingen in de Marmarische woestijn
[waaruit zich een pantserslag in de sec-
I toren Bir Hacheim, Hl Gazala en El
1 Adem ontwikkelde, die thans nog
voortduurt.
RUSSEN LIETEN ZICH IN DEN VAL
LOKKEN.
Öe slag in het gebied van Charkof,
die thans geëindigd is met een der
groots^ overwinningen der Duitsche
en verbonden troepen, wordt door wel.
ingelichte Duitsche militairen den tot
nu toe grootsten slag van gemotoriseer
de formaties gedoemd. Het groote aan
tal gevangenen bewijst hier volgens
het oordeel \fon militaire deskundigen
minder dan het aantal van 1249 buitge.
maakte of vernielde vijandelijke pant
serwagens. Daaruit blijkt, dat door
beide partijen de beslissing van den
slag met dit modernste wapen gezocht
werd en dat deze beslissing ten gunste
van het Duitsche pantserwapen is uit
gevallen, waarvan de verliezen niet
alleen tegenover de bevochten beslis
sing en het aantal op het slagveld ach
tergebleven vijandelijke pantserwa
gens, doch ook absoluut van weinig
gewicht zijn. De pantserlegers van ge.
ne/aaloberst von Kleist en van den
generaal der pantsertroepen Paulus
nebben tezamen met de luchtmacht
een overwinning bevochten, waarvan
de omvang eerst zichtbaar wordt, wan
neer men zich het verlóóp van den
strijd aan de hand van het operatieplan
voorstelt. Dit is thans ifiogelijk daar de
Duitsche generaliteit haar zwijgen ver
broken heeft. De slag is te verdeelen in
vier fazen.
Ee.rste faze. Voorbereiding en op-
marsch. De Duitsche verkenning had reeds
op een tijdstip, toen de vijandelijke voor
bereidingen nog int een beginstadum ver,«
keerden, het stafkwartier van generaal-
veldmaarschalk Von Bock zeer waardevol
materiaal doen toekomen. Hieruit bleken zeer
vroegtijdig, tezamen met de Voortdurende
aanvullingen, dc vijandelijke voornemens en
dit ondanks-ijle camouflage en deels geraffi
neerde kunstkrepen. De opmarsch van den
vtjaQd voltrok zich in bét gebied %an het
schiereiland Kertsj en ten Oosten van de
Donetz. waarbij vooral ongeveer E00 km. ten
Zuidoosten van Charkof tot 1Q0 km. ten
Noordoosten van deze stad- de opmarsch zeer
massaal was. Op grond van deze aandui
dingen was het de opperste Duitsche 'eiding
duidelijk geworden, dat deze opmarsch-
gebieden. volgestuwd met steeds grootere
vijandelijke troepen, uitgangspunten moesten
zijn voor groote tangoperaties met Met doe'
het industriegebied in het Donetzbekken «n
de vruchtbare Oekraïne te heroveren Wegens
de moeilijke «n gebrekkige productie van
voldoende ooriogsmaterieel en weRens de
steeds meer in gevaar gebrachte materiaal-
en grondstoffentransporten van de Ver
Staten naar de Sovjet-Unie had Stalin aan
de legergroep van Timosjerko de beste
troepen en het beste materieel waarover hij
beschikte, toegewezen met de opdrac.U om
deze zorgen van het bo!sjewut::>cne legiém
met een grooten militairen slaj, teger de
Oekraine uit den weg te ruimen N >g vssor-
dat de luchtverkenning de concrete militaire
voornemens had onthuld, was deze g3dach-
tengang aan de opperste Du.tsche leiding
bekend. De groot-Duitsche gjr.eiale staf nam
zijn maatregelen. Zt) wa-e.i des te gemakke
lijker dwr de doorzien- vija.vjpLj-ke vuor-
nemens het Duitsche ofionsieve plan in de
kaart speelden. Om den vijand in de uit
voering van zijn voornem^rs te sterken,
werden de waarschijnlijk zeachte dooibraak-
plaatsen in het Duitsche iront verzwakt. Een
uitzondering hierop vormden slfchts zekere
stellingen, die het vermoede hike gebied van
den vijandéUjken aan«'^l lankeecdeu. Deze*
flankpunten werden eciter zoo ver van
efkaar verwijderd, dat de Duitsche leid.ng
een zeer grqpte speling nad gelate i voor a#
uitvoering van de vijandelijke plannen. Hier,
in de voorbereiding en den opjnavscn lag
reeds de vernietiging besloi-jn vin dc vijande
lijke actie met operatiet doel.
Tweede faze. Slag van Kertsj. Van
dit gebied uit wilde de-vijand de eene helft
van de tang in beweging brengen. Ze werd
hem i\it de hand geslagen op een tijdstip,
waarop de vijand zich nog in opmarsch be
vond. Drie legers gingen voor hem verleren
Zijn plan was overhoop gegooid. Hij moest
thans in het gebied van Charkof met de
andere tangbeweging beginnen op een tijd
stip. dat hem door Kertsj door de Duitsche
leiding was voorgeschreven
Derde faze. De slag rondofh Charkof.
De groot-Dultsche generale staf was Van een
groote zorg vervuld. Zou Timosjenko zich
het tijdstip laten voorschrijven? Zou hij als
gevolg van de vernieling van zijn sterke
Zuidelijke helft van de tang afzien van de
verdere uitvoering van zijn plan. zoodat de
Duitsche en verbonden troepen mei aan bod
zouden konten en men ten slotte, om de in
dit gebied in den strijd „geworpen bolsjewis-i
tlsche legert te vernietigen, operaties over
een geweldig gebied zou moeten uitvoeren
op een tijdstip, waarop de groote Duitsche
opmarschbeweging nog in het geheel niet
in het voornemen lag? Zou Timosjenko er
toch nog van afzien, zijn. naar men had
vastgesteld, keurtroepen naar de Duitsche
linie in de^ze^enschte gebieden te laten op
trekken. van de eigen ravitaillceringsbasis
verwijderd tfftet de Donetz dan in den rug?
Nog voordat op 12 Mei de dageraad glooide,
was de groot-Duitsche generale staf van deze
zorg bevrijd In h#t staf kwartier van
generaal-veldmaarschalk Von Boch haalde
men verlicht adem. toen de overeengekomen
bevelen door een kort gedoceerd radio
gesprek met Von Kleist en Paulus konden
worden uitgevoerd. Ongeveer in den sector,
die in het Noorden door het plaatsje
Balakleja. In "het Zuiden door het plaatsje
Aleksandrowka 'begrensd wordt, werd over
eenkomstig dfe bevelen ln het Europeesche
front een sluis geopend voor de aanstormen
de bolsjewistische divisies, waarbij hevig
gevochten werd opdat de vijand niet op het
idee zou komen dat dit een doorgestoken
kaart was. Een machtige bolsjewistische wig
drong in het gebied van Isjoem óver de
Dbnetz tot Oostelijk van Krasnograd. Hier
Stiet hij op het einde van de ongeveer 100
km. lange sluis, op een granieten muur. Ten
Noorden van Charkof in het gebied van
Woltsjansk tot ongeveer bij Petsjenegi was
eveneens een sluismuur geopend. Hier bleek
bij de omsingeling, die hierop volgde, dat
de vijand voornemens was zijn groote offen
sief ten Zuiden van Charkof slechts een
Noordelijke afscherming te geven met het
tfbel den voorgenomen ring om Charkof in
het Noorden te sluiten Bij Sflltof werd deze
tfroep* door het noodlot achterhaald. Het
noodlot, dat zich in het Zuiden baan brak
voor de drie legers van TimoajenKo in het
hauwe gebied van Aleksejewskoje.
'Vierde faze De overwinning Aan
vallend van üit het gebied ten Zuiden van de
eerste bolsjewistische doorbraak bij Isjoem
had het'pantser leger van Von Kleist met het
uit het gebied tan Zuidoosten van Charkof
oprukkende pantserleger van paulus.,b«.-;da
ongeveer 80 tot 100 km. achter de groot»
bolsjewistische wig opereerend. een ve. bin
ding tot stand «gebracht, toen oügeveer om
streeks 24 Mei het gros van de vijan
delijke troepen als omsingeld kon worden
beschouwd. Traag kwaru de bij Kra&nograd
staande vijand tot het inzicht dat. wilde hij
nog iets redden, hij tot iederen prijs terug
moest, doch hij kwam sltchts in het gebied
rond Aleksejewskoje.' Achter hem was de
sluisdeur dretinend dichtgeslagen. De vlieg
tuigformaties vaft generaloberst Löhr en van
den generaal der vliegers Pflugbeil verduis
terden den hemel. Een half millioen keur
troepen van Timosjenko waren op 29 Mei ia
dit gebied gesneuveld, gewond of gevangen
genomen. Van 14 pantserbrittdes ontkwam
niet één pantser. De paarden van zeven di
visies cavalerie renden, voor zoover zij niet
dood waren, doelloos tusschen de püinhoo-
pen van deze drie vernietigde legers. Het
terrein, wegens zijn bodemgesteldheid gepre
destineerd voor pantserformaties, had da
grootste pantserlegers ter wereld zien botsen,
omwoeld, vertrapt, door ontelbare sporen
van de rupsbanden doortrokken, bood het
een beeld van vernietiging. De veelgeprezen
modellen uit Engeland en de Vereenigde Sta
ten stonden stuk geschoten pn rookend. ge
troffen door de bommen van de Duitscha
luchtmacht. Dit gebied is een massagraf /net
aan den horizon de oneindige colonnes krijgs-
geMngenen. Dit alles ln een gebied,van 3i00
vieTk. km. Als belangwekkend novum noemt
men in deskundige militaire kringen 't feit,
dat hier voor de eerste maal een reusacnMgo
afweerslag werd omgezet 1n een vernleti-
giAgsoverwinning. die zonder weerga is in d»
krijgsannalen De afweer is.' zonder dat ook
maar iets vverd onthuld van de eigen óffen»
sieve voornemens, en zonder dat een be
roep werd gedaan qp de strijdkrachten, di»
voor het uitvoeren van deze offensieve voor
nemens géreed staan, volgens het ooideal
van Duitsche militairen geworden tot e*n
overwinning der Eujopeesche wapenen, wel
ke het uitvoeren van offensieve plannen v<m
groo'en omvang door Timosjenko voor rin
gen tijd onmogelijk maakt. Wat deze over
winning voor het geheele OoateHJke front
beieekentrdat zal de naaste toekomst leer-».
r
Zon op 5.24^0&er 21.52.
Maan op 0.05, onder 9.04.
Men is verplicht te ver
duisteren van zonsondergang
tot zonsopkomst.
Lantaarns van voertuiger
moeten een hall aur na zon*
nt-Hef-né nn'*-'"'"'"'» woréen
K 71»
2 moe
ondi
ivnv
