zwrf* i 1942 NIEUWSBLAD VOÖR GOUDEN ©MsMeKEN
„TOESTAND IN RUSLAND
ZEER SLECHT xff aldus radi&Londen
Aansporing van de Iswestia tot volhouden
De Sto Janskerk omstreeks 1850
êo*% t*Mtacut
Ut jaarg>»Ci No. 21000 -
DON OVER BREEDT
VAN 250 KM.
OVERSCHREDEN.
E
Koets jefskaja genomen.
Alexander over den
strijd op den Oceaan.
Verklaringen van
'Pandit Nehroe.
Engelsche; aanval
verydeld.
'Geen schoenenverkoop
in de komende weèk.
'mdmtü
Bij den aanvang van de
Winterhulp-loterij 1942
De nieuwe eardapAelbon.
SCHADELOOSSTELLING
VOOR INGELEVERDE
RIJWIELEN.
Vijftig gulden.
Nieuws over bijltjesdag
liberalen
Dt militaire medewerker van de Lon,
(jeaache Timet, Cyrill Falie, heeft
i voor radto-Londen over den toestand,
in Rusland o.a. verklaard: „Het zou
dwaas zijn të~ontkennen, dat de toe-
itand in Rusland zeer slecht is en wel
niet alleen voor de Russen zelf. doch
ook voor Engeland en zijn bondgenoo-
teaMen heeft, zoo ging Cjrrill Falls
voort, een „verminking" der Sovjet-
Unie niet voor anel mogelijk gehouden.
Thans bestaat er zeer veel -eden voor
om zooals Cyrill Fallt zeide, onze poli
tiek eventueel aan een herzienihg te
onderwerpen en om erover na te den
ken, wat wij thans kunnen doen en
wat de Vereen. Stalen kunnen doen."
Het officieele Sovjet-orgaan Ia w ea.
tli spoort de Sovjet-troepen, volgens
den Britschen berichtendienst, met de
volgende woorden tot verzet aan:
„Ieder verder terugwijken ia van nu af
au ontoelaatbaar. Gij moet strijden,
zoolang ge nog kunt ademhalen, zoo
lang jullie beenen jullie nog dragen en
zoolang jullie handen de geweren nog
kunnen vasthouden. Ieder duimbreed
grond moet tot den laatsten druppel
bloed verdedigd worden."
DE BEZETTING DER OÊKRAINE
Bij de bezetting van belangrijke _e-
bitden in de Oekraïne zijn twee steden,
d.. van belang voor dg industrie zijn,
door de verbonden troepen genomen,
Sjachty en Kamensk—-Sjachtinski. De
eerste «tad ia gelegen aan den uitersten
Zuid-Oostelijken uitlooper van het ko-
lengebied van den Donetz, aan den
spoorweg MoskouRostof. Vroeger
heette zij AlexsndrowskGroesjesku.
De omgeving wordt .als het productief
st' kolengebiad der Sóvjet-Unie be
schouwd en levert bijna 10 procent der
steenkolenproductie der Sovjet-Unie
KamenskSjachtinski ligt Noorde
lijk van Roltof aan den Don en bezit
verscheidene wapenfabrieken en die
mtsche fabrieken.
HET TWEEDE FRONT
De heele Zwitsersche pers wijdt
commentaar aan de mogelijkheid van
een Angelsaksische actie tn het Westen
Kapitein Eddy Bauer wijst erop, dat
de Angelsaksers thans niet in staat
schijnen te zijn een dergelijke actie op
touw te zetten, aldus Ofi.
NIEUW AMERIKAANSCH HANDELS
VERDRAG MET MOSKOU
Naar radio-New Vork meldt, zóu gis
teren te Washington een nieuw han
delsverdrag tusschen de Vereen. Sta
ten en de Sovjet-Unie onderteekend
zijn. Het verdrag zou voorloepig geldig
zijn tot 8 Augustus 1943.
DV1TSCRLAND STRIJDT
VOOR EUROPA.
FELSTE OORLOG, DIEN
ENGGLSCHE VLOOT OOIT VOERDE,
De eeiete lord ven de Britscte
I admiraliteit, Alexander, heeft gisteren
ean radiorede gehouden, waarin hij o.a.
verklaarde, dat de slag op den Atlan-
tisohen Oceaan thans van even vitaal
baling ia alt tevoren. Deze oorlog, aldus
I Alexander, ia de felste, dien de Britsche
vloot tot dusver heeft moeten voeren
I en dit is vooral toe te schrijven aan het
Ben van de vijandelijke lucht-
rachten. Het gebruik van de
'acht heeft groote veranderingen
I teweeggebracht in de Strijdmethoden
van de Britedhe vloot.
Vrachtbooteo of transport
vliegtuigen.
net project van Ingenieur Henry
I Kaiser die aan de regeering te Was
hington voorgesteld heeft de oontructie
|van vrachtboeten op te geven en in
(plaats daarvan 9000 transportvlieg-
I booten te laten bouwen, wordt heftig
■bestreden door talrijke deskundigen
|van het bureau voor oorlogsproductie.
Deze experts zijn van meening dat dit
plan niet zal kunnen uitgevoerd wor-
1en omdat er gebrek heerscht aan
ekere grondstoffen o.a. aan chroom.
^Kaiser vertoeft op dit oogenblik te
«tv waar bij Rooaevelt voor
tin project tracht te intéresseeren.
De Jongste duikbootsuccessen
Met betrekking tot het extrabericht
'tn gisteren omtrent de nieuwe groote
uccessen van de Deutsche duikbooten
deelt het opperbevel der Duitsche
Ttaatnvacht nog het volgende mede:
Het tot zinken brengen der schepen
iwchiedde in een operatiegebied van
neer dan 5200 zeemijlen. Van de Ame-
kaansche Oostkust over den Atlanti-
~i Oceaan tot in het zeegebied van
us vieln de Duitsche onderzeeboo.
onophoudelijk den vijand aan en
'ebben zij de ravitailleeringsscheep-
nieuwe zware verliezen toege-
De zware bescherming, van zijn
gde zeewegen door den vijand
i niet verhinderen dat zijn schepen
aan de Amenkaansche als aan
Atrikaansche kust op het uitge-
i zeegebied van den Atlantischen
i en in de Middellandsche Zee
14e duikbooten van de apilmogend-
ten offer vallen. Het feit, dat er
onder de tot zinken gebrachte
eilsc
SS? n',et "tibder dan 10 zeilschepen
•inden ia kenmerkend voor het toe
nemende gebrek aan schee]
van den vijand. Daar de zeil
niet, Zooals de grootere schepen, Ver op
zee behoeven te gaan, doch in de on
middellijke nabijheid van de kust hun
plaats van bestemming trachten te be
reiken, staan zij niet in dezelfde mite
boot aan de aanvallen der duikbooten
als de grootere koopvaardijschepen.
WEINIG. VERTROUWEN IN RONDE
TAFELCONFERENTIE.
Naar de Britsche nieuwsdienst meldt,
heeft Pandit Nehroe, de leider van het
Indische Congres, te Allahabad ver
klaard: Zonder erkenning van ons
principieel standpunt inzake
wijlde onafhankelijkheidsverklaring,
zou elke rondetafel-conferentie,
door den leider der Indische
wordt voorgesteld, voor ons niet aan
vaardbaar zijn, daar zulks slechts een
teruggaan zou beteekenen naar de oude
methoden, die een mislukking geble
ken zijn.
Het denkbeeld, een andere mogend
heid te voet te moeten vallen, stuit ons
tegen -de borst. In antwoord op eep
desbetreffende vraag verklaarde
Nphroe nog, dat een Amerikaansche of
Chineesche bemiddeling slechts aan
vaardbaar is op grondslag van Je In
dische onafhankelijkheid.
ITAL1AANSCH
WBERMACHTSBBRICHT
Het Italiaansche weermachtsbericht
van 31 Juli luidt als volgt:
Een vijandelijke aanval ten Zuiden
van El Alamein is duidelijk terugge
drongen door onze detachementen.
Normale activiteit van Verkennings
elementen van weerszijde aan de rest
van het front. De sterkte Tobroek is
gebombardeerd door Britsche toestel
len, waarvan er één door het afweer
geschut werd neergeschoten .het stort
te brandend omlaag. De schade is be.
perkt, er worden geen verliezen ge
meld. Boven Malta werden tijdens
bombardementsacties van Italiaansche
en Duitsche luchtformaties levendige
gevechten geleverd, waarbij de R.A.F.
5 toestellen verloor, die neergeschoten
werden door jagers der spil. Een van
onze vliegtuigen keerde niet op zijn
basis terug.
aan het Oostfront ontvangen
'land een groet. Woensdag is de vg
fan het
SPITS VAN DUITSCHE LEGER
REEDS 188 K.M. TEN ZUHJEN
VAN DEN DON.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt d.d. 31 Juli bekend:
Duitsche, Roemeensche en Slowaak-
sche troepen hebben den benedenloop
van den Don over een breedte wan 250
km. overschreden en de in dezen sec
tor ter verdediging opgestelde vijande
lijke strijdkrachten verslagen. De
vijand, die in volsiagen vlucht en wan
orde terugstroomt, wordt door snelle
formaties en vooruitgezonden afdeeltn-
gen der infanterie en door diviaieo
jagers vlak op de hielen gezeten
hem is reeds thans op verscheidene
plaatsen in voorbijstrevende achter
volging de verdere terugtocht afgesne
den. De toppen der Duitsche aanvals-
legers staan reeds op 180 km. ten Zui
den van den Don. Om het belangrijke
spoorwegknooppunt Salzk wordt sedert
hedenochtend gestreden. Een divisie
infanterie heeft Koets jefskaja ingeno
men. Het aantal gevangenen en de buit
nemen voortdurend toe, doch aijn J>t
den snellen opmatsch tot duiver niet
te evertien.
Het luchtwapen heeft in onophoude
lijk optreden ingegrepen in de achter
volgingsgevechten, het dreef talPyke
colonnes uiteen en verhinderden da)
de tegenstander zich opnieuw
telde.
In de groote bocht van den Don heb
ben Duitsche en Roemeensche troepen
den vijand over de rivier gewoi
Italiaansche formaties hebben plaat
selijke, door tanks gesteunde Sovjet-
aanvallen bloedig afgeslagen. Uitbraak-
pogingen van ingesloten vijandelijke
strijdkrachten en ontlastingsaanvallen
der Sovjets bleven vrflchteloos. Bij
deze gevechten heeft de vijand giste
ren 82 tanks v-Moren. Ook in-de bocht
van den Don hebben formaties ge
vechtsvliegers en slagvliegtuigen in de
aanvalsoperaties ingegrepen. Den ravi-
tailleeringsverbindingen der bolsjewie
ken werd op spoorwegen en waterwe
gen overdag en des nachts zware schade
toegebracht.
In het gebied van Rxjef «tin krach-
der bolsjewieken, ten
tegenaanvallen, afgeslagen en
tanks vernield,
front, van de Wolchof en
ningrad zijn plaatselijke aanvallen
vbn den vijand mislukt. Bjj pogingen
der bolsjewieken om de Newa over te
steken werden V booten vernietigd. In
de Finsche Golf heeft het luchtwapen
een vijandelijk luchtsteunpunt op het
eiland Lavansaari bestookt.
In Egypte hebben Duitsche gevechts
vliegtuigen in den nacht van 29 op 30
Juli verscheidene vliegvelden bij Cairo
bestookt met bommen van zwaar kali
ber. In loodsen en tankkampen ont
stonden verscheidene groote branden
Voltreffers tusschen dicht bij elkander
staande vliegtuigen richtten zware ver
nielingen aan.
Van twee vliegtuigen, die gister,
middag boven Noord-Duitsch kust
gebied hebben gevlogen, is een tijdens
luchtgevechten neergeschoten. Nog 17
Britsche vliegtuigen zyn aan het Kanaal
en aan de Noorsche kust neergeschoten.
In de wateren van Brighton hebben
lichte, gevechtsvliegtuigen overdag een
koopvaarder van 3000 b.r,t. tot zinken
gebracht.
Nieuwe aanval op Birmingham
In den afgeloopen nacht'heeft het
luchtwapen met vrij sterke strijd
krachten zijn aanvallen op voor di
oorlog belangrijke doelen in BI
ham herhaald. De verkenning
vroege ochtenduren deed zien,
rijke uitgestrekte branden wi
WEDERZIJDSCHE NACHTELIJKE
LUCHTAANVALLi
In den afgeloopen nach/werden ver
scheidene plaatsen van/ het Rijnsch-
Westfaalsohe industriegebied door
Britsche bommenwerpers met brisant-
en brandbommenaaogevallen. Volgens
voorloopige berichten werden (jaarbij
18 vijandelijke /vliegtuigen neerge
haald.
Duitsche formaties gevechtsvliegtui
gen bestookten tezelfdertijd doeltref
fend havenwerken en fabrieken, die
voor de oorlogvoering van belang zijn,
aan de Oogtkust van Grobt-Brittannië,
aldus het/D.N.B.
EUWE CHEF VAN DEN
/AUSTRALISCHEN STAF.
Ljfc Britsche berichtendienst meldt
Canberra, dat de chef van den staf
in het Australische leger, generaal-
'majoor Sturdee, zich als leider van
een militaire delegatie naar de V.9.
zal begeven, „om de vertegenwoordi
ging der Australische weermacht te
Washington te versterken". De mili
taire adviseur in den oorlogsraad voor
de Stille Zuidzee zal te Londen een
dergelijke functie gaan bekleeden. Als
chef van den staf wordt Sturdee
door luitenant-generaal
'orthcott.
Intereiur van de St. Janskerk, zooals dit omsterelts 1850 door den Goud-
schen teekenaar Van Vreumingen werd gezien. Men ziet hierop de rijfc-
bewerkte orgelkast uit 1735. De predikant staat reeds op stoel. Verschillende
kerkbezoekers in hun typische costuums vergenoegen zich met een staan
plaats. De schotten van de banken dateeren nog uit de 17de eeuw. Vijf
en twintig jjaar iadat Van Vreumingen dit/tafereel vastlegde, werden al
deze vervangen door banken, die aansloten dan den stijl van preekstoel en
banken rondon» de zuilen uit omstreeks 1770. De min of meer storende
ijzeren kronen u/aren opvolgers van prachtige koperen. Thans zijn ook de»
vervangen door een imitatie van de eerste.
Rechts ziet men nog juist het glas met ken voorstelling van de verovering
van D. miate, een. geschenk van de stad JHaarlem.
Onder de bovenvensters van het middenschip zijn planken aangebracht
tegen tocht of condenswater.
Ook deze tee kening is aantvezig on/de prentententoonstelling in de Gast
huiskapél (Librye). (Foto G. Crt.-Scholte)
In verband met de inventarisatie van
de voorraden schoeneiT hierne lande ls
in de periode van 2 tot eri piet 9 Augus
tus 1942 het koopen, verltoopen en af
leveren van alle soorten schoenen tn
den meest uitgebreide/ zin, met inbe
grip van pantoffels en leerloos schoei
sel, verboden, ook sa zou hiervoor een
geldige schoenenbak worden ingeleverd.
In verband me/ het bovenstaande is
de geldigheidsduur van de schoenen
bonnen, die lil genoemde periode ver-
loopen, verlerfgd tot en met 15 Augustus
1942, zonde/ dat hiervoor afstempeling
van den pon door den distributiedienst
noodig
PRIJS VAN STALMEST,
/gemachtigde voor de prijzen deelt
e, dat in verband met de verhoogde
Óen, de prijs van stalmest berekend
worden dp het dubbele van den
rijs, die op 9 Mei 1940 gold. Daarbij
móét echter in aanmerking gorden ge
nomen, dat deze 100 pet. verhooging al
leen mag wohden toegepast op den prijs
af boerderij. Voor de bijkomende kos
ten, zooals laad- en loskosten en vracht,
mag niet meer worden berekend dan de
werkelijk wettelijk toelaatbare kosten.
Tegen de muggenplaag heeft het
bodemperso'neel van een vlieghaven
in het Oosten het gelaat door een
voile beschermd.
(Hoffmann-SJ.P.K. Gayk).
't-GRAVENRAGE, 1 Aug. Wie
herinnert zich niet met een huivering
den barren winter, dien Wij och ter den
rug hebben? N\jpei\de nood is geleden
onder vele vaji onze volksgenooten,
wier middelen niet toereikend waren
om voor zich en hun gezin het noodige
aan te schaffen, die niet meer konden
beschikken over voldoende kleeding en
dekens en niet in staat waren de
leemten aan te vullen. Zelfs de gelden,
om op de kolenbons brandstoffen te
koopen, ontbraken in vele gevallen,...
Dit alles was beklagenswaard, maar
het uws vreugdevol le ervaren, hoe
van vele zijden hulp kwam opdagen.
Hulp, verleend door tallooze volksge
nooten, die wisten, wat te doen stond.
Met elkander vormden zij de sterke
kracht vdn Winterhulp-Nederland.
Aldus zijn groote geldbedragen bijeen
gebracht, dank zij de Offervaardigheid
van de velen, die met milde hand ga
ven, toen de Winterhulp-collectanten
aan hun deur klopten, maJFook door
middel van de Winterhulp^Iotery
Weer staat thans een winter voor
de deur. Nog slechts luttele maanden
en weer staat ons wellicht zeer felle
kou te wachten met alle ongerieflijk
heden, daaraan verbonden. Vooral zij,
wier maatschappelijke positie te wen-
schen overlaat, zullen hieronder te
lijden hebben. Duizenden zullen weer
reikhalzend uitzien naar de helpende
hand, die Winterhulp-Nederland hun
zal toesteken. Om dit mogelijk te ma
ken. zullen steeds meer volksgenooten
moeten begrijpen, wat fiere Neder-
landsche burgerplicht is: zijn naasten
bijstaan, als gold het zichzelf. Daartoe
zullen dan weer'de periodieke collec
ten worden gehouden en daartoe is
vandaag' de tweede Winterhulp-loterij
gestart: millioen loten zijn overal in
den lande verkrijgbaar en tienduizen
den prijzen zullen d6or de koopers in
de wacht wórden gesleept. Een for
tuintje van min of meer belang: prij
zen van 5.000, 1.000 500, 100 gulden en
nog veel meer zullen getrokken wor
den en de prijs per lot bedraagt slechts
50 cent. Een bijzonder aantrekkelijke
loterij dus, maar tn de. eerste plaats
een loterij, georganiseerd voor een
nobel doel. Met het aldtts bijeenge
brachte geld zullen wéér duizenden
landgenooten worden geholpen aan
ontbrekende kleeding, schoeisel, brand
stof of andere noodzakelijke dingen.
Weer ztlllen duizenden landgenooten
door de wintermaanden moeten wor
den heen geholpen; offer uw pen
ningske, lezer. Sla de hand aan den
ploeg: pij moet de noodzaak hiervan
inzien. En daarom: koop loten, koop
veel toten.
IN DB KOMENDE WEi
3 KILOG!
Da secretaris
departement van
WEDEROM
van het
andbouw en Vis-
;end, dat voor do
van 2. tot en met
aardappeirantsoon
esteld op 3 kilo-
scherij maakt
distrihutieperio
8 Augustus /et
wederom Is/
gram.
In verbind bietmede zal geduren
de genoatnd tijdMAlke der met 39a.
genununerde hom$U van de aard-
appeltaart recht geven op het koo-
pen/van 1% kg. aardappelcr
aandacht wordt er op geves
dat op Zaterdag I Augustus
in aardappelen op bon 39a mogen
worden verkocht, doch dat dit eerst
mag geschieden op Maandag 3 Aug.
Officieel wordt het Volgende be
kend gemaakt:
De schadeloosstelling voor een
ingeleverd rijwiel, dat niet terug
gegeven Wordt of waarvoor geen
ander rijwiel wordt verstrekt, be
draagt 59.
Behalve deze schadeloosstelling
krijgen personen, die door het In
leveren hun eenige rijwiel verloren
hebben, zonder daarvoor een ander
rijwiel in de plaats te krijgen, een
formulier voor de aanschaffing van
een nieuw rijwiel, voor zoover zij
het volgende kunnen aantoonen:
1. dat zij voor de uitoefening van
hun beroep onvoorwaardelijk een
rijwiel noodig hebben;
2. dat xij op andere wijze niet
aan een rijwiel weten te komen.
Wie een dergelijk formulier ont
vangt en houder van een vetkaari
is, wordt op verzoek bij de aan
schaffing van het nieuwe rijwiel
vrijgesteld vaa de betaling van het
versefaigh tusschen de uitbetaalde
schadeloosstelling en den prijs Van
uvuM„.,wg, aanschaffing»,
formulieren en bonnen sollen wor
den uitbetaald en uitgereikt door
den burgemeester, in wiens ge
meente de inlevering is geschied.
De beslissingen van de burgemees-
sters over verzoeken tot het ver.
strekken van een aanschaffingsfor
mulier en tpt het uitreiken van een
bon zijn bindend.
De burgemeesters zullen nadere
inlichtingen over de uitvoering van
deze maatregelen bekend maken.
Men wordt verzocht, voordien
geen verzoeken tot schadeloosstel
ling in te dienen.
„HET DUURT NOG MAAR ENKELE'
WEKEN"
We ontleenen aan het A1 yKM d.:
„In een smalle, drukke de
Vinkenburgerstraat, te Utrecht stond
een aantal menschen vol aandacht voor
een winkel van metaalwaren te kijken.
Omlijst door een aantal bijlen, was in
dt étalage een papier aangebracht,
waarop het volgende stond te lezen:
Bewapen UJ
Het dunrt nog flechta enkele
weken.
Met dit bijltje kunt u hakken!
Zelfs een vrouw en, een kind
ktinnen er mee omgaan.
Frijs 1,75.
Toen de politie was gewaarschuwd,
en er naar kwam kijken, was het carton
met het „bewapeningsprogram" al ve^
dwenen, verscheurd volgens den eige
naar. Hij wist niet meer, wat er op
gestaan had, maar het woord „bewape.
nen" was er beslist niet bij geweest.
In huis in den kelder, vond de poli
tie echter de snippers, waarna spoedig
de waarheid bleek. De man hij heet
te Nebbeling werd daarna volgens
het ,N a t. Dagblad" naar het poli
tiebureau overgebracht, vanwaar hj
inmiddels op transpott is gesteld.
De ophitsers van radio „Orao^" en
„Brandaris", benevens de stiekeme, zich
zelf buiten schot houdende hetzers hier
te lande hebben de voldoening, weer
eens een onnoozelen hals ongelukkig
te hebben gemaakt."
kumwn.'mwn'ww
Zon op 6.01, onder 21.31.
Maan op 0.11, onder 12.52.
Men ie verplicht te ver
duisteren van zonsonderjjanj
tot zonsopkomst. -i
Lantaarns van voertuigen
moeten een hall nor na zons
ondergang ontstoken worden
K 713