;k
Zware geallieerde,
verliezen bij Dieppe
ik
De sport en de sportjournalist
Vrijdag 21 Augustus 1942 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Gros der strijdkrachten moest
onverrichter zake terugkeeren
Duitsche verliezen slechts
400 dooden en gewonden
iIon tm, Hlaan
Its
u«-
Ut J**!?*1!» N° 21011
V
Rede van prof, dr T. Goedewaagen
De gemöenschapsvormende strekking van de sport
Willkie naar de Sovjet
Unie en Nabije Oosten.
K
De nieuwe bonnen.
ke 3
1,0,28,
|ver.
aden
kdag
llu-
Pon-
i at
bL
or
7 u.
gen
kast
63,
Bureaus MARKT II, TKLRP. RU
roatrekentaf 484M
Chefredacteur: V. HETER. Gouda
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelt d.d. 20 Aug mede:
_2ooals in een extra bericht mede-
ndeeld, is gisteren een landing van
gagelsche, Amerikaansche, Canadee-
mhe en Gaullistische troepen over een
{eedte van 25 kilometer tegen de
fnaache Kanaalkast bij Dieppe, uit-
•evoerd onder bescherming van sterke
ril#- en luchtstrijdkrachten en met
dein van pantserwagens, door de bij
U knstbescherming ingedeelde Duit-
iche itrijdkrachten met zware bloedige
verliezen voor den vijand afgeslagen.
2«uder dat het noodig was, reserves
na het hoogere commando te requi-
taren, werden de up 300 tot 400 lan-
gjapbooten aan land gebrachte vijan-
faiyke troepen in een strijd van dicht-
kij vernietigd of in ace geworpen. Alle
Iti tand gebrachte pantserwagens, ten
van 28, werden vernietigd. Tot
getale
iami
De vijandelijke transportvloot ver
loor door artillerievuur 3 torpedojagers
2 torpedobooten en 2 transportsche
pen De luchtmacht bracht X torpedo
jager, 1 motortorpedoboot, 1 bewa
kingsvaartuig en 5 transportschepen
met een gezamenlijken inhoud van
13.000 ton, waaronder 2 speciale vaar
tuigen, tot zinken. Zij beschadigde 4
kruisers; 4 torpedojagers, 4 motortor-
pedobooten, 1 sleepboot, 1 stormlan-
dingsboot en 5 transportschepen met
een gezamenlijken inhoud van 15.000
ton. Bij het bombardement op de
vluchtende Britsche zeestrijdkrachten
werden kaden en docks in de haven
van Portsmouth alsmede andere voor
de oorlogvoering belangrijke doelen
aan de Zuidkust van Engeland zwaar
wschadigd. Hierbij verloor de Duit
sche luchtmacht 18 vliegtuigen. Een
deel der bemanningen werd gered. In
erre zijn 1500 gevangenen, onder luchtgevechten schoten Duitsche jagers
zie (0 Canadeesehe officieren, geteld.
g« vijand verloor talrijke dooden, ter
wijl de Duitsche verliezen aan dooden
gewonden slechte, 400 bedragen.
Hle steunpunten, bkuerijstellingen en
nUestatlona aan de kust werden door
de bezetting behouden. Het gros der
fjjtodeiijke strijdkrachten, dat op zee
«g 35 transportschepen, beschermd
tm talrijke kruisen, torpedojagers
it bewakingsvaartuigen, gereed ge-
Maden werd ter voortzetting van de
hading, moest onverrichter zake, maar
■t sterke verliezen te hedben geleden
dMt artillerievuur en luchtaanvallen,
fa lijn havens van vertrek terugkee-
ttn en werd tot de ontscheping toe
veortdnrend door de luchtmacht ach
tervolgd.
en luchtdoelartillerie 112 vijandelijke
vliegtuigen omlaag. 17 Duitsche jacht
vliegtuigen gingen verloren. Eenige
vliegtuigbestuurders, die op zee in
nood verkeerden, werden gered.
In den nacht van 18 op 19 Aug. ont
moetten de vijandelijke landingsstrijd
krachten bij verrassing lichte Duitsche
zeestrijdkrachten. Deze brachten ter
stond. een geheel met troepen bezette
landingsboot en twee groote snelle
kanonneerbooten tot zinken. Zij be
schadigden bovendien een flottiljelei-
der eb verscheidene motörtorpedoboo-
ten door beschieting met artillerie. Vier
vijandelijke vliegtuigen'werden neer
geschoten. Een eigen dqlkbqotjaiger
is daarby gezonken. Overigens zijn
aan Duitsche züde geen verliezen ge-
elgeno-
anvfals-
n. De
leden. Alle formaties der Duitsche
weermacht die aan den afweer der
vijandelijke landing hebben deelgeno,
men, hebben zich voortreffelijk
dragen.
In den Kaukasus wonnen de aan'
operaties opnieuw aan terrein,
luchtmacht bracht aan de kust van de
Zwarte Zee drie transportschepen tot
zinken. Tusschen Wolga en Don werd
ten Zuiden van Stalingrad in felle ge-
Vechten een sinds geruimen tgd zw,
versterkte stellingengroep van di
vijand stormenderhand genomen,
vijand verloor hierbu op 18 en 19 Aug.
3301 gevangenen, 52 pantserwagens,
56 stukken geschut, 90 machinegeweren
en granaatwerpers alsmede 66 vlam
menwerpers.
De luchtmacht bestookte spoorweg
complexen en venkeer.smiddeien in het
achterwaartsche gebied van den vijand.
By een eigen aanvalsonderneming in
het gebied ten Noorden van Orel wer
den sinds 11 Aug. 14.000 gevangenen
gemaakt en 400 pantserwagens en 200
stukken" geschut vernietigd of buitge
maakt. Ten Oosten van Wjasma en by
Rzjef mislukten ook gisteren aanvallen
van den vijand als gevolg van het taaie
verzet der Duitsche troepen. In den
Noordelijken sector van het front wer
den verscheidene vijandelijke aanval-
lefi ten deele in tegenaanvallen afge
slagen. De vgand verloor gisteren bo
vendien in het Oosten 104 vliegtuigen.
HET VERLOOP DEK LANDINGS
POGING.
Omtrent de vernietiging der Brit
sche landingstroepen bij Dieppe deelt
het opperbevel van de Duitsche weer
macht nog het volgende mede:
In de ochtendschemering van 19
Augustus bemerkten de Duitsche pos
ten aan de Kanaalkust by Dieppe, dat
op zee een Duitsch conyooi met den
vijand in gevechtscontaet geraakt was.
Dit niet ongewone beeld kreeg'bg het
aanbreken van den dag een bijzonder
kenmerk doordat een verrassend
groot? hoeveelheid Britsche vliegtui
gen in scheervlucht naar de kust vlo
gen en Dieppe alsmede het terrein aan
weerskanten van de stad met bommen
aanvielen. Terwijl de gealarmeerde
Duitsche troepen hun stellingen by de
kanonnen en in de loopgraven bezet
ten, sloegen van zee uit de granaten der
Britsche kruisers en torpedojagers op
stad en strand. Onder bescherming
van een nevelgordyn doken op zee
vlak voor de haven storm booten en
Eenige uren
Duitsche tanks.
(Weltbild-Polygoon-
P.K. Knödler)
Op een commandopost van het Duit
sche leger aan het centrale deel van
het Oostelyke front, wordt eenigen
gevangenen het eerste verhoor afge
nomen.
(Transatlantic-RecUi-P.K. Pfülb
bezoekers van de tentoonstelling
"|V^lend Dordrecht" namen dë ovW-
"■kelee Vin het „Kasteel der Heeren
l'n Merwede" in oogenschouw.
"o Buuren hield een openlucht-
^erie over het kasteel.
'Fotodienst N.S.B.-Otto-Polypoon)
Het bezoek van ir Musscrt aan het
kasteel Amstenrade in Limburg. Het
défilé van de W A.
f Polygoon-Hof)
4 **1*0 L_
werkersappèl voor de Gemeentebedryven. Overzicht
"Ofi van den heer H J. WreiHenhere Pol y y0071-VBitsCn
hield het Nederlandsche Arbeidsfront in den Dieren'u.n
oeh werkersappèl voor de Genu
van den heer H, J. Woudenberg.
Opmarsch van een afdeeling DulUvhe
'wielrijders in de groote boent va;
den Dort. (Hoffmann-P.K. Gehrmannj
talrijke landingsvaartuigen van den
vijand op, die terstond door de Duit
sche artillerie onder vuur genomen
werden. De Engelachen slaagden erin
de kust met infanterie en pantserwa
gens te bereiken. Op vgf plaatsen in
Dieppe zelf alsmede ten Oosten en
ten Westen van de stad had de vgand
geprobeerd te landen, doch slechts op
twee plaatsen kon hy vasten voet krg-
gen. Toen de vgandelgke pantserwa
gens tevergeefs de stad probeerden
binnen te dringen schoot een Duitsch
iantserafweerkanon alleen vier van
28 in totaal vernietigde Britsche
tserwagens kapot
Er ontwikkelde zich een verbitterde
ijd om een Duitsche battergstelling.
idanks de plaatselgke overmacht
vhn den vgand weken de kanonniers
niet van hun plaats. De aanvallende
Canadeezen werden tenslotte overwel
digd en met behulp van de Duitsche
infanterie in de pan gehakt. De tegen
aanval van de plaatselgke Duitsche
strijdkrachten leidde tot een volledig
succes. De Duitsche infanteristen dron
gen tot de kust door en braken het
verzet van den vijand nog voor dat de
gealarmeerde* reserves in den strijd
konden ingrijpen. Alles wat van de
Britten en hun vreemde hulptroepen
biet gevallen of gevangen genomen was
nam overhaast de vlucht op de over
gebleven landingsvaartuigen. Strand
en zee zgn tot op grooten afstand be
dekt met brandende vaartuigen, drij
vende planken en uniformen, resten
van booten, rpddingsgordels, gasmas
kers en andere uitrustingsstukken.
Voor de draadversperringen, waar de
Inritten niet doorheen konden komen,
staan in lange rijen de zware machine
geweren van den vijand alsmede; an
dere wapenen en munitie. De Duit
sche beschermingswal aan de kust
van den Atlantischen .Oceaan heeft
zijn proef góed doorstaan.
De militaire correspondent van het
D.N.B. schrgft: Inzake de bedoelingen
van den vijand bg de uitvoering der
invasiepoging in het gebied van
Dieppe is te Berlgn een volledig over
zicht beschikbaar. De volgende ondub
belzinnige bewgzen staven ae opvat
ting, dat bg Dieppe sprake was van
een lang te voren voorbereide Britach-
Amepkaansche invasiepoging.
1) Voor deze actiq, was door de
Britsche en Amerikaansche leiding een
geheel leger op de been gebracht, dat
de invasie in drie golven moest uit
voeren.
2) Het optreden van zeer aanzien'
lUls strgdkrachten van .de marine en
van de luchtmacht.
3) De op de gevangengenomen offi
cieren bevonden bevelen en het buit
gemaakte kaartmateriaal,- <jat niet
alleen de fotografische schetsen van
het gebied van Dieppe omvat, doch ook
het geheele Noord-Fransche kustgebied
met inbegrip van Parijs.
In den groot-Dultschen generalen
staf schudt men het hoofd over het
dilettantisme van het plan en over de
luitvoering van de vijandelijke actie.
Rubberzolen en zwartgemaakte ge
zichten, die ook hierbij weer gebruikt
werden, worden te Berlijn gekenmerkt
als de gebruikelijke requisieten van
Britsche invasiepogingen. In kringen
van militaire deskundigen gelooft men
niet, dat een der verantwoordelijke
militairen van de tegenpartij deze on
derneming gesanctioneerd kan heb
ben, doch meent men dat hier veeleer
sprake is van een actie geboren uit
den nood van den politieken toestand,
in ieder geval, zoo vervolgt men in
genoemde Berlijnsche kringen, is het
resultaat voor de Londensehe en
Washingtonsehe militairen zoo ver
pletterend. dat het niet zonder gevol
gen zal blijven.
In kringen van militaire deskundigen
werd vernomen, dat reeds een uur na
het begin van de invasiepoging de
actie van den vijahd als volkomen mis
lukt beschouwd kon worden. De-vgand
is ook tot dit inzicht gekomen, want
reeds na zeven uur in den ochtend zijn
Britsche oorlogschepen, heftig om zich
heen vurend, opgesioomd tot vlak bij
den sector van de kust, waar de inva
siepoging had piaatsgeVonden, om in
ieder geval nog de resten van de eer
ste invasiedivisie aan boord te'nenten
en te redden. Deze manoeuvre is ech
ter niet geliikt. Het opmerkelijkste is
echter, dat de Duitsche kustwacht zon
der eenigè versterking de vijandelijke
invasiedivisie heefuvernietigd.
DE BRITSCHE VERLIEZEN
In een door den Britschen berichten,
dienst verspreide officieele mededee-
Iin,g van het „gecombineerde hoofd
kwartier" over de mislukte invssiepo-
ging bg Dieppe wordt toegegevei),
aldus het D.N.B., dat „tengevolge van
de zware gevechten" de verliezen der
geallieerden groot waren. Tijdens de
operaties zijn 98 vliegtuigen der ge
allieerden vernietigd.
De Turksche pers levert commentaar
op 't gebeurd. Generaal Sabis schrijft
in de Tasviri Efka-jr, dat de op
richting van een tweede front in Frank-
rgk „buiten de mogelgkheden voor dit
jaar ligt". In een hoofdartikel schrijft
hetzelfde blad, dat militair noch poli
tiek met het avontuur van Dieppe een
resultaat is bereikt
Radio Schenectady heeft, volgens
S.P.T, te Lissabon, medegedeeld, dat
de „géneralp repetitie voor een invasie
op het vasteland'van Europa" mislukt
is. Deze mededeeling staat in tegen
stelling tot de Britsche verklaringen,
waarbij mén den inval „een beperkte,
'actie tot de vernieling van enkele doe
len in de nabijheid van Dieppe"
noemde.
In de Amerikaansche berichten wgst
t
Daarom heeft voor o% de sport een
geestelgke beteekems,
Het driedaagsche kamp der sport
journalisten te Valkenburg is Woens
dag gesloten door den secretaris-gene
raal van het departement van Volks
voorlichting en Kunsten, prof. dr T.
Goedewagen, met een rede oyer „de
sport en de sportjournalist".
De sport zoo betoogde spreker, is
een onderdeel der lichamelijke opvoe
ding vah den volksgenoot, die begint
met de eenvoudige lichaamsbeweging
van het kind binnen het .kader van het
gezin, om daarna .binnen het school
verband uit te groeien/tot methodisch
geleide lichamelijke ontwikkeling en
te eindigen in het cprpsverband van
vrije vereenigingen met de sport,
waarin het wedstrijdelement naar vo
ren komt en de krachten van den en
keling aan die van anderen gemeten
wordt.
Wat dan wel het doel van de spor'
is? Dit laat zich niet in 'n enkele korte
formule omschrgven. Haar doeleinden
zgn veel en velerlei. In de eerste plaats
wordt de sport beoefend uit tgdver-
drgf, uit ontspanning na inspanning
en in zooverre is de sport een spel,
poor den mensch spelenderwijs ge
voerd. Haar beteekenis reikt evenwel
veel verder. Haar tweede, belangrijker
doel is het scheppen van de voorwaar
den van een gezond lichaam en ten
slotte van een gezond volksliehaam,
bevordering der volksgezondheid.
Nog verder gaat de strekking van de
sport. Zij werkt in hooge mate gemeen
schapsvormend. zoowel door het ele
ment der wedyver als door dat der
solidariteit. Zij vormt het karakter:
uithoudingsvermogen, ridderlijkheid,
moed en zelfbeheersching.
Alleen de sportman, die van deze
hooge waarden iets beseft, beant
woordt aan de eischen van het Olym
pisch ideaal, dat voorgoed gebroken
heeft met.het individualisme.
De sport, zoó betoogde spr. heeft
zelfs een geestelijke strekking. Wij
menschen van deze eeuw weten dat
lichaam en geest geen gescheiden
grootheden zgn. Ons levensideaal is
niet meer dualistisch, maar is geba
seerd óp de organische eenheidsge
dachte, die lichaam en geest verbindt.
Het is evenwel niet voldoende, dat
een volk.^ooals wij thans gelukkig
overal zien, zgn levenskracht in de
sport uitleeft en verhoogt. Haast even
belangrijk is het, dat een volk over de
doeleinden der sport cok wordt voor
gelicht. De sportjournalist, de radio
reporter en ook'de cameraman moet
zich steeps eryan' bewust zijn, dat hg
zijn volk zoo moet voorlichten over
sport en spel, dat het uit zijn verslag
en beschouwing leert, hoe 'eminent
deze vorm der lichamelijke oovoeding
wel is, waar het er om gaat, ons volk
tot wederopstanding te wekken en het
in te schakelen in de Groot-Ge.rnaan-
sche ruimte, waarin het naar wezon
behoort.
Prof. Goedewaagen wees tn dit ver
band op de politieke en geestelijke
beteekenis van de turn bewegingen van
Vater Jahn en Konrad Hemein in de
Duitsche eenwording. Zoo liggen de
plichten van den sportjournalist: zijn
volk te wijzen op het organische ver
band in heel de lichamelijke vorming
en het te overtuigen van de waarheid,
dat ons volk in eert gezond lichaam ook
een gezonden geest behoeft;
Daartegenover staan dan de rechten
van den sportjournalist: dat hij aan het
blad, daaraan hg verbonden is voor
vol wordt aangezien, dat dit soort
journalistiek als zi':nde zoo gewichtig
voor de volksvoorlicht.ng, in handen
komt en blijft van beroepsjouroahsten
en niet van keuvelende beunhazen, dat
zijn sociale positie verbeterd wordt,
dat'Rfk een degelijke opleiding krijgt,
waarin zijn vakkundigheid wordt ge
vormd of een herscholing, die haar
herstelt en hooger opvoert, dat allengs
een beroepsstand gaat vormen, dat zijn
rol van Asschepoester temidden der
groote heeren beëindigd wordt. Deze
rechten evenwel hebben zgn plichtver
vulling tot voorwaarde. 1
Spr, zag ook een belangrgk advi-
seerende taak voor deze journalisten
weggelegd, zoowel t.a.v. het departe
ment van O.. W. en K., waaronder da
lichamelijke opvoeding ressorteert, als
vtior zgn eigen departement.
men erop, dat bij péklanding niet
mindertdah driehondëritVaartuigen be
trokken waren. De eerste landingspo
ging mislukte, zoodat een hergroepee
ring noodzakelijk werd om een tweede
poging te kunnen wagen. In dien tijd
w-as de Duitsche verdediging in staat
alle maatregelen te treffen om den
aanval af te slaan.
De bij den aanval gebruikte Cana
deesehe en De Gaulle-troepen worden
samen op ongeveer een divisie geschat
Van Britsche zgde hebben ..uitgelezen
commando's" aan den aanval deelge
nomen.
In bevoegde Britsche militaire krin
gen wordt volgens S.P.T. te Londen
verklaard, dat het hoofddoel der Brit-
sche landing bg Dieppe „het opdoen
van ervaringen" was. Met een bepaald
percentage aan verliezen heeft tnen
hier dan ook rekening gehouden. Deze
operatie had bijzondere beteekenis,
daar men voor het eerst ook tanks aan
iand heeft gebracht.
Hu HOOPT STALIN TE
ONTMOETEN.
Uit Wasïnhgton meldt de Britsche
berichtendienst, dat Wendell Willkie
Donderdag heeft medegedeeld, dat hij
..óver enkele weken" een reis zal ma
ken ffaar de Sovjet-Unie en het Nabije
Oosten.
Betreffende de aankondiging van een
reis van Willkie meldt de Britsche be
richtendienst uit Washington, dat Will
kie hoopt Stalin te ontmoeten. Willkie
heef verklaard, dat hij zekere opdrach
ten van president Roosevelt zal uit
voeren Hij heeft echter geweigerd-den
aard dezer opdrachten nader te bespre
ken. „Ik ben van meening, zoo zeide
Willkie, ,dat Amerika thans en in de
toekomst nauw met deze landen zal
samenwerken. Ik wil mij mét die lan
den en hun leiders vertrouwd maken."
Naar de Britsche berichtendienst uit
Washington meldt, heeft Willkie Don
derdag besprekingen gevoerd met Cor-
dell Huil en den Sovjetambassadeur te
Washington, Litwinof.
DE SCHEEPVAAtftTPOSITIE VAN
ENGELAND.
Uit Londen wordt gemeld: Het te
Ediriburg verschijnende blad Scots
man maakt melding van een rede
van lord Winter te Reading, waarin
hij verklaarde, dat de scheepvaart
positie óan Engeland catastrophaal is-
Dé Oorlogvoering te land zal geen
noemenswaardige successen te" melden
hebben, zoolang het niet gelukt Groot-
Brittannië's heerschappij ter zee te Her
stellen. Van de kracht van de Britsche
vloot hangt het af. wanneer en oL in
dezen oorlog een keerpunt ten gunste
van Engeland zal optreden.
Voor de volgende week zgn de
gebruikelijke rantsoenen brood, be
schuit, vleeseh en aardappelen ver
krijgbaar op de bonnen 43.
Van de tabakskaart voor mannen
en de sigarettenkaart voor vrouwen
is eveneens bonnummer 43 geldig
verklaard.
RESOLUTIE DER INDISCHE
MOHAMMEDAANSCHE LIGA.
Uit New Delhi meldt de Britsche
berichtendienst, dat in een floor de
arbeidscommissie "van de Mohamme-
daansche Liga gepubliceerde resolutie
gezegd wordt, dat de Liga bereid is in
te gaan op alle voorstellen betreffen
de de oprichting van een voorloopige
regeering in Indië, op voorwaarde, dat
de eisch betreffende „pakistan" wordt
toegegeven. "De commissie is bereid
met alle andere partijen te onderhan
delen op den grondslag van gelijkheid
over dergelijke voorstellen. In de re
solutie wordt de Brftsche regeering
uitgenoodigd, zonder verwijl den Mo-
hammedandh het recht tot zelfbe
stemming te waarborgen. Voorts moet
de Britsche regeering zich verbinden
de beslissing óver te laten aan een
Mohammedaansch referendum.
De Britsche berichtendienst maakt
in een bericht uit 'Botnbay melding
van nieuwe bloedige onlusten in het
bestuursgebied van Madras. MÜJjet
officieele Britsche communique wordt
medegedeeld, dat de Indische bevol
king bij een demonstratie voor de
Congrespartij te Akividoe in het Wes
telijke district van Godavani in bloe
dige botsing met de politie is geko
men. Het is de menigte daarbij gelukt
de gevangenen te bevrijden uit de ge
vangenis, die in brand werd gestoken.
Ook betette zij de regeeringsbureaux.
gvnmxxxwn'nm'ttwnj
Zon op 6.33, onder 20.52,
Maan onder 2.04, op 18.16.
Mefl is verplicht te ver
duisteren van zonsondergang
tot zonsopkomst
Lantaarns van voerluiden
moeten een half uur na zons-
ondergang ontstoken wo'den
K 712