ilga ten Noorden
Stalingrad bereikt
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
-1
/J
^^ÏÏ/5e3
Wat doet de
riisbeneers
J
rdag 3 Sept 1942
Mogelijkheid Pan isoleering
der legergroep- Timosjenko
Mi'
m
p*«
f
ê#H en tlodn
Ie strijd In den Kaukasus
ujÈÊ* HÊÊ
'Pm
w%
1
waor.jmr'r
gemachtigde voor dé prijzen
De Amerikaansche
troepen op de
Salomons-eilanden.
K
■A
'-Hl
k -
ig, No. 21028
Bareu: MARKT n. TtLIf, «MS
reatrekenlaa «MN
Chefredacteur:f l'IETEK. Gouda
r
jiö vvertl
«Ie «M*f
■^■voeT
■1 nlitet
Tuü/mI
|>eul"
pic»i(«i Uit
«dl*
H'pr»vfri*
♦Vet koop*
hem t>**
I w, ee( dot
m Iimii rt
k,on»U>>
ftfoeJ
It ten
r <Ji*
vooT
*tli|ru»B<l
tynUelé
bepkUnt
kap
i»*ki
/Zulka
i b»ndtli
luuu*
«ixleJ
yu<»le#i
handel]
JtuiC
Itedt
met
ritea»"
het
ertd f
it r»***
Btt« u
[gU. dal snelle formaties vaa de
weermacht thana de Wolga
rden rad Stalingrad berol let
i ta' ongetwijfeld het meest op-
symptoom van de geheele
i situatie aan het Europeesche
front, see schrijft de mili-
i sftraepondent vhn bet D.N.B.
too vervolgt hij, hiermede
t siet alteen een unieke militaire
i tot uiting, doch hiermede is
Sta resultaat bereikt, dat de
nog heel kort geleden voor
onmogelijk gehouden had-
[glecver dit voerloopig nog plaatse-
t Mperkte succes sich aal uitbreiden
gua operatief resultaat, Is thans nog
g te arenden, maar vaat staat wei
bet «evaar, dat JTimosjenko
I opstellen van alle beschikbare
hten en wapens in het gebied
wilde ontloopen, thans
^gegroeid, t.w. de vreeseijjke
der definitieve scheiding
I bit ZuAfan der Sovjet-Unie van
i daarmede de isoleering
i tl geheele legergroep Tlmosjenko.
In het gebild v»n den Kaukasus
'e# de gevfwhten eveneens roet
ivoor de Qü^tsche en verbonden
voortgcïet.i Dat hier hard en
■rd gestrjédeir zou worden, was
te zien,/ want juist,dit gebied
vormt voor de Sovjetmacht een vitaal
potentieel. Doch juist dit hardnekkig
vijandelijke verzet wordt in Duitsche
militaire kringen gunstig beoordeeld
voor het verdere verloop en den afloop
van den strijd in den Kaukasus, om
dat een verder uitwijken van dep
vijand de eigenlijke gevechtszone nog
verder naar het Zuiden zaai' hebben
verschoven.
In h^t gebied van Rzjef, ten Zuid
oosten van het Umeröneer en aan de
Wolehol, zijn de massale vijandelijke,
aanvallen merkbaar verzwakt. Duitsohe
militaire kringen meenen, dat deze
verzwakking geweten moet worden
aan uitputting van den vijand en aan
de dringende noodzakelijkheid, de in
eengekrompen en doodelijk vermoeide
formaties te reorganiseeren, aan te
vullen en van nieuw materieel te voor.
zien. Doch op de werkelijke brand
punten der beslissing ontbreekt het den
Sovjets aan strijdkrachten en mate-
'rjeel. Dezen toestand stelselmatig ver
wekt te hebben, wordt door militaire
deskundigen als een der geniaalste
strategische prestaties van den Groot-
Duitschen generalen beschouwd.
V f
Met belangstelling volgt men te
Berlijn .ook de berichten van den
vijand ever het x.g. begin van een
nieuw offensief van generaal-veld
maarschalk Rommel In Egypte uit de
stelling van Ei Alamein. De bevoegde
Duitsche militaire instanties houden
zich bij de beantwoording van de
vragen die dit onderwerp betreffen
volkomen gereserveerd en verwijzen
uitsluitend naar de mededeeUng van
het opperbevel van de Duitsche weer
macht, waarin sprake la van aanvallen
van Duitsche en Italiaaneehe snelle
treepen en van de vernietiging vu»
dertig vljandetiijke pantserwagens.
Het D.N.B. meldt uit Berlijn:
Het tempo van het verdere oprukken
der Duitsche en Roemeensche troepen
ten Zuidoosten van Anapa wordt door
moeilijkheden van het terrein bepaald.
De uitloopers van. den Kaukasus ver
heffen zich hier tot een hoogte van 500
meter en worddh door diepe kloven en
steile hellingen doorsneden, die door
de bolsjewisten door het aanleggen van
uitgebreide Versperringen versterkt
zijn en de ontplooiing u de aanval
lende troep verhinderTJP Desondanks
winnen de daar in den strijd gebrachte
troepen dagelijM terrein en dringen'zij
de bolsjewisten voortdurend terug.
De toestand voor Stalingrad wordt
gekenmerkt door voortdurend verder
om zich heen grijpende terreinwinst en
verbreeding van de doorbraakplaalsen
in het vestingterrein Het bereiken van
de Wolga ten Noorden vao.de stad door
Duitsche snelle troepetl beteekent, dat
nu ook daar de scheepvaartweg'naar
het binnenland ernstig wordt bedreigd,
nadat de spoorlijn naar Moskou reeds
was onderbroken
Ten Zuidwesten van Kaloega,' bij
Rzjef en ten Zuiden 'van het Ladoga-
meer is de hevigheid van de bolsjewis
tische aanvallen merkbaar minder ge
worden onder indruk van de dageüjk
sche, zeer hooge bloedige verliezen en
het verloren gaan van pantserwagens
en zware wapens. Het doei van het
Sovjet-Ru.wisehe offensief, ontlasting
van de in den /Kaukasus en aan den
Wolgavieiige! sierk in het nauw gedre
ven legers, is /niet bereikt.
styijd rondom Rzjef.
De A.N P.-correspondent tet/Èferlijn
meldt: De out t asti ngsaan vallen der
bolsjewisten in het gebied'van Rzjef
en ten Zuidwesten van Katuga hebben
hun massale karakter verloren en zijn
thans nog slechts van plaatselijken
aard. Het is echter volgens militaire
kringen te /Berlijn nog te vroeg om te
zeggen, dal de bolsjewisten thans het
nutteloozei van hun ontlastingspogin-
gen hebban ingezien en hun offensief
staken
C
t nHnbL
1/jyJr 3
1°.
lUubuidsche Vrijwilligers in de
|™«B 8.S. De S.S.-man wordt op
|U» wipens geoefend, ook met het
PW. (S.S.P.K. FHtz-Polygoon)
dooolooccn noctbam'! R<f-»
en klinkcn iwn na. ceoKmatMiiBe sul
(Polygoon-André)
ËIË
|t 'HK<
**Whouwltscr wordt In stelling
Slechts mpi inspanning
krachten kan het stuk op zijn
Piaats gebracht worden.
(Weltbild-Pólypoon
P.K. MüUer-Schwannek)
Op de kleine boerderijen in do
Wicringermeer wordt zeer
veel geselecteerd zaad voor den
tuinbouw geteeld. Een veld mot
veredeld uienzaad.
(Polygoon-Kuiper)
door Duitsche en Roemeensche troepeii overschreden.
H (Weltbild-Polygoon)
Een dezer dagen zullen de violist
Wiijcm Noske en. mej. Elisabeth
Everts, pianiste, zich verloven.
Polygoon-Hardorfl)
Een uiteenzetting van mr H. C. Schokker,
In een dezer dagen ffchouden pers
conferentie hebben de gemachtigde
voor de prijzen, mr. H. Cr Schokker,
het hoofd van de prijsberechting mr.
J. A. M. Pott eri de heer A. J, Slien-
stta^hoofd van de^afdeeling opsporing,
een aantal journalisten een blik ver
gund in het werl^an den dienst van
den gemachtigde,voor.de prijzen. De
conferentie werd o.m. bijgewoond door
Oberregierung.sn» dr. K. Trabold, lei
der der afdeeling „PïeisbUdung" van
het Rijkscommissariaat, .en dr. A. Win-
eëmius, hoofd der afdeèiing „Prijsvor
ming" bij den dienst van den gemach
tigde.
In drie achtereenvolgende artikelen
zullen wij hetgeen naar voren Verd
gebracht, behandelen.
Mr. Schokker ving zijn uiteenzetting
aan met er op te wijzen, dat de prijs
politiek, die noodzakelijk gevoerd moet
worden, in een systeem van. geleide
ewnomie, zoowel de prijsvorming als
de prijsbeheersching omval. Toen daar
mede begonnenwerd, bleken allereerst
noodig een centralisatie van alle de
partementale diensten, welke werk
zaam waret) op het gebied der prijs
vorming en het uitstippelen van een
principieel* lijn. Voor deze laatste
werd vorig jaar de grondslag gelegd
mot de afkondiging van hét Prijsvor-
mukgxbesiuit.
Twee belangrijke punten werden
daarin vastgelegd. Ten eerste de be
grippen „maatschappelijk verantwoor
de prijsvorming" en de „verantwoor
delijkheid van'den ondernemer" op dit
terrein en ten tweede het beginsel, dat
de prijsvorming geen automatisch wer
kend mechanisme ter hónoreering der
kostenstijging behoort te zijn. Want de
prijsvorming dient mede om te komen
tot een rationeel* productie. Zij heef!
de daartoe noodige prikkels in 't leven,
të"roepen. Th dit verband verwees spr.
naar een belangrijke rede van minister
Eischböcfc," commissaris-generaal voor
Financiën en Econoirtie, over dit onder
werp waarin hij zeide, dat bet decia-
reeren van kosten zijn grenzen heeft.
DaL tegenójVer dient een dienovereen
komstige beloon mg der prestatie te
staan. Vandaar dat men in Dtutschiand
gekomen is tot in cijfers uitgedrukte
prestatieprijzen.
In ons land verliep de «■'wikkeling
der prijsvorming echterun zooverre af
wijkend, dat men een aar.tai noodzake
lijke kostenstijging-elementen eti ter.-
der.zcn moest aanvaarden. Deze facto-
jgn hadden eenigen tij^ noodig om uA,
e werken. Deze toegelaten prijsstijging,
heeft tot resultaat gehaij. dat voor de
daarvoor ir. aanmerking komende sec
toren in hoofdtrekken-thans r>.ag«hoeg
het Duitsche prijzenpeil is bereiktlDit
komt o.m. tot uiting ir. een aar.merke-.
lijke afneming van het aar.tai aanvra
gen tot individuecie prij/verhooging
Ir, dit stadium/,.Is hef'nu zaak de
juiste verhoudingen :c «anmerkir.g te
nemen. Voorts dient men' te bedenken,
dat men bier niet met eett autonoom
stelsel te doen heeft, doch met eer. dat
werkt binnen het kader van het, Euro
peesche prijzenpeil. Aandacht zal moe.
ten worden geschonken aan de wisse
lingen in dit prijzerfniveau.
Zijn in de onlangs, afgekondigde
richtlijnen voor de prijsvaststelling de
principieel* grondslagen gelegd voor
een maatschappelijk verantwoorde
prijsvorming deze richtlijnen en met
tiame de binnenkort pit te geven
„richtlijnen voor het n o r m b e d r ij f'
zullen de toetssteen opleveren, welke
de prijsvorming in staat stelt in de
prijzenwetgeving den juikten samen
hang te brengen, Deze richtlijnen voor
het normbedrtjf zullen tevens de op
lossing brengcu. voor dg vergoeding
vo'ir prestaties. TegenovA eenige nog
noodzakelijke prijsvcrijjwgingen, die
niet te vermijten zulidngain op grond
van ,iiet doorwerken van Ktistenstijgin-
gen hier én daar, fulien dar. compen-
seerende prijsverlagingen worden door
gevoerd. OÜder handhaving van eenl
redeiijke belooning Voor d.en ondernej
mer moet het mogelijk zijn voor ven
schillende categorieën van goederen]
tot een prijsverlaging te komen, met
name voor de zg nieuwe artikelen op
het gebied der levensmiddelen (surro-
gatenbesehikking». Het totale prijsiiej
leidk zal hierdoor een. vrijvvpi- even
wifhüg beeid te zien geven.
ktyging sedert 1939 fe de onderzochte
bedrijven. De kosten In 1939 werdeft
daarbij gesteld op honderd. De percen
tages luiden voor de genoemde gebieJ*
den, in volgorde ongeveer 17, 21, 15 en
22 procent. De nettoveiling opbrengst
in 1941 (1939 honderd) bedroeg
respectievelijk 120, 76, 80 en 75 proeënt
meer dan die in 1939, de winst uitge
drukt in procenten der totaal kosten itv
1939 respectievelijk 9, 10, 14,9. en 1,3
procent en,in 1941 respectievelijk 57,6
7,9, 38,3 en 27.2 procent.
Frijsdiscipline.
Vervolgens zou ik nog iets wjllëh
De rentabiliteit ran het
bedrijfsleven.
Op dit punt aidus mr. Schokker, roti
ik mij even op een zijpad willen bege
ven. F.r wordt wel eens beweerd, dat
de gemachtigde voor de prijzer. het
bedrijfsleven onrendabel zou maker.
Daartegen kan ik aanvoeren, dat wij
onze beslissingen slechts nemen na
grondig onderzoek. Indien men gedo
cumenteerde gegevens, cijfermateriaa
enz. daartegenover kan stellen, willen
wij onze beslissing -gaarne herzien. Tot
heden echter is daartegen n:et veel
steekhoudends ingebracht. Ten bewijze
hiervan kan een* onderzoek worder,
aangehaald naar de rentabiliteit van
verschillende industrieeie bedrijfsgroe
pen in de jaren 1938 tot ec met 1941.
Onderzocht werd de verhouding tus-
scben de winst eenerzij'ds en het kap:
taal en de reserves anderzijds. Dé
analyse leert, dat 1941, eer. bevredigend
jaar is gcWeest. De reiuitaien waren
wel niet gé'ïjk die van topjaren, maar
toch wei als die van 1938. Met de ren
tabiliteit staat het dus me:-zoo erg ais
wel eens voorgesteld wordt. D:{ onder
zoek gold voor eer. spreiding van be
drijver, waaronder dus ook zu ki
welke te maken hebben met ran'soc-
r.eenr.g enz.
I .Zijn de prijzen voor de
groentenkweekers loonend?
zeggen over de prijsdiscipüftë. De
meesten onzer Nedeylahdsphe onder
nemers zien met hun - bekende nuch
terheid wel degel ijk het nut en de
noodzaak van prijsvorming en prijs
beheersching in. Er zijn echter nog
uitzonderingen, die~het bqnt maken.
Tot die categorie behoqren bijvoor
beeld bepaalde restaurants, verwer
kers van houtproducten (meubelindus
trie) en vervaardigers van surropa-
ten. tegen welke laatste groep onlangs
maatregelen zij idOletrof fer.. Onder
meer op deze terreinen worden door
ondernemers nog typische staaltjes
>- varg\. gebrek aan verantwoordelijk-
^ebszin ten beste gegeven. Deze
nTr'fTiben de aandacht '»>i den-dienst..
Ook hier zal hij pogen tij, -»> ver
antwoorde prijsstelling te komen.
Het zwaartepunt bij de
prijsbeheersching.
De prijsvorming*aldus vervolgde
mr Schokker is thar.s in phase
gekomen,- waarin zij haar arbeid op
andere wijze zal moeten richten, In
belangrijke mate zal zij steun moéten
gaan verieenen aan de /opsporing.
Stelselmatig zullen meeC uniforme
prijzen worden ingevoerd. Met het
afkondigen van verdere administratie-
voorschriften. waarvan Jer al enkele
zijn, zal hiervan voor de opsporings-
en bereolr.ingsir,3tanties 'een vereen
voudiging der werkzaamheden het ge
volg zijn.
Vanaf heden zal het zwaartepunt
van dert dienst komen*te Uggep bij de
prijsbeheersching. Wat deze betreft,
heeft de teerst te maken met ver
schillende complicaties. Eerstens
moest het apparaat voor de prijs
beheersching uit rits worden opge
Et
naat aar».
ae/<*r Ga#
Jt?re opi
etdmg
tie pel
werd
zegd.
gr rich!
voor
ewc/
Olie
eh
r-T: het derhalve* véfk
verdten-ste zoeker, door die produc
ts,!: igrigs een anderen dan der. norma
len weg tegen hoogeren pri^s te vtr-
koopen.
Hiertegenover stel ik e^n onderzoek,
ingesteld haar de uitkomsten der tuin
derij in het Z.Ht glasdistnct. het gebied
HoogcztndSappemeer, da: rond Ver
io, er/ in de venen,
Ai'.eret-rst de cijfers voor de koster.-
LANDING GESCHIEDDE BIJ
VERRASSING.
De A.NP.-correspondent te Berlijn
metót:
Omtrent de positie der Amerikaan
sche landingstroepen op de Salomons-
eil-andenhpublicelrt de B Z. a m M 11-
t a g een fcnWfressant artikel van zijn
cor respondent in Oost-Azië De Ameri
kaansche landing, zoo lezen wij hier
in, is bij verrassing uitgevoerd en de
tegenweer zette pas laat in,waardoor
de Amerikanen op Tillage en GuadaU
canar vasten voet konden krijgen Als
gevolg: van den hevigen tegenstand der
plaatselijke Ja pan sche strijdkrachten
konden dè Amerikanen echter hun
aanvankelijke successen niet vergroo-
ten. De uitbreiding van de landings
poging tot de Noordelijk gelegen Salo,
mons-eilanden om daarmede de bezet-,
ting van "de geheele Salomonsgroep en
ten alolte Van hieruit het geheele Ja-
pansche Zuidzee froht te kunnen op-
roMentis mislukt.
De Amerikanen beweren, dat op Tu.
lagi en Guadalcanar 1Ü.0Ö0 Amerika
nen aan la&d zijn gezet. Van deze
.„.000 zit ongetwijfeld het grootste
deel op Guada canar, welks plateau's
ook als vliegveld te g-bruiken zijn. Het
is aan te nemen, „dat de Amerikajic-n
deze mogelijkheid ook hebbhn uitge
buit Het is zelfs waarschijnlijk, dat ze
liegtuigfhulp kri>gen van Australië,
,,ieuw-Guinea en Nieuw-Caledonic,
alsmede van de Nieuwe Hebriden.'
De reden, waarom de Japanners, die
ten slotte feeds onder moeilijker om
standigheden grootcre Engel.sche en
Amerika arisch e troepen -a fd eel i n g eri
uit/strategijiCh vee', betere posities \er.
.dreven en - vernietigd heoben, ir dit
geval de Amerikaansche landriigsiroe-
peii r.og steeds niet van de Salomons-
r:'anden hebben verdreven, -schijnt
volgens den correspondent te zijn. dat
slechts als gevolg vap het dralen der
Japanners in da opzichK op den Ver-
st^ën ,slag bij de Sa.h»mtriseilanden 14
dagen Fa ter de tweede Vleest volgen
er. dat de Japanners. vJi vertrouwen
een derden en vierden/sj.ag bij deze
eilanden kunnen venvachten, zoo
lang de Amerikaansche Jandingstroe-
pen nog daar zijn. Hadden de Japan-
ner^ terstond na beëincfiging van der.
eersten zeeslag een eigen landingspo
ging op Tulagi en Guadalcanar onder
nomen, hadden zij terstond hun eigen
contingenten op deze beide eilanden
«zoodsnig versterkt, dat vernietiging
van de Amerikaansche landingstroep
pen mogelijk zou zijn geweest. had
voor dv Amerikaan«ihe legv-rleiding
geen enkele noodzaak, meer bestaan,
oen tweede vloot met oorldgsmate-
irieel en levensmiddelen nvuir de Salo*
Imonseilanden te zendc*C-«ooiüng ech
ter de Amerikaansciie landingstroepen
nog daar zijn, kan de Amerikaarfschc
legerleiding de landing om prestige-
redengn niét opgeven. Zij zal steeds
weer yvagrdevolle bestanddeelcn van
haar Vloot aan het,gevaar van ver-*
metigïng door tde .japanners moeien
bloot stellen in haar strevën. het
avontuur voor propaganda-doeleinden
tuf tc buiten.vDeri Japanners eriiter kan
nii^s aangenamer 7.1 jji dan op deze
plaats in hot Zuidzeegebied; afgelegen
van de vitale Ja pan sche centra, een
snort stel'ingoorlog ir dcu* vorm van
zee operaties te voeren- dto, hun de
gelegenheid biedt, bij den geringst mo
gelijken eigen inzet de Amerikaansche
vloot voortdurend zware verliezen toe
te brengen en haar -al het nieuw toe
vloeiende blóed uit werven en mon
tagehallen doorloppemt af te tappen.
bouwd: En wat
betreft, er is
omwikkelend
nieuwe en vrij
hng. die in het
eenige aanra"
voorloopers
rder
de berechting
rake van een zich
pursstrafrecht als
onbekende ine'el-
gere strafrecht Wel
punten had,doch
og wemig .bekend
waren. Dit besf uursstrafrecht moet
begrip toor.er. vpor het doel, dat be
reik: moe* worden en zich daardoor in
zijn overwegingen later, leider.. In de
afgp'öoper periode is in dn opzicht
ai heel Vat ervarir.g opgedg^r.
Priwbeheerschirig dek( dè
valiita en het dirfecte levens»
- onderhoiid.
besluiten piet rog een
Ik v\
wpord
Op'
oer
cn, <uvr*i
:'T. •"•OnV rs
eri! i
schiedt
vraag.
voor h<
indien
stond.
krijger.
Eenii
rue;
ï:e de
'Og SU
uk en
>iKe prijz
•cnvoudig
geen pri
aan de critiek, ore
rdi uitgepëfend. Ik
vier soorten: de
?rt. ómdat wat vyij
deze critiek ga ik
:u> de negatieve
e eri ten slotte di£
jvsbeheerschin^ alle,
re laagte is nvi r t
bout. Men Veiwyst
i'oorkomende prijs*
r zelfden gpest ka'i
tsbrde- ontken r,en, -
■ds diefstal, moord,
ander kwaad ge
stel le zich liever di*
ren zodoen gelden
ributiepakket;
eersching be
an te betalen
i na
d
ge/f
die
rkt. Daarop bet
alten rund vet
fkg; bote
appel er.
.00-2
pakje, s
12,50-17,:
f 27,50—35.00
'5 per kg. m
liker ƒ3.50-
op de zwarte
t men voor ge-
t 30 gulden per
0 per kg. aard-
per mud, rogge
maïzena 1.50 per
4,20 per kg cri
2,00—2,75 per k^.
ken prijsvorming
en prtjs&eheerscnmg dan ook zoowel
naar binren a s naar bui.en. De prijs-
beheersching Taak» het onmiddellyk
belang van iederen volksgenoot. Voor
den zakeilmar. beteekent zij de dek
king onzer valuta, voor den verbrui
ker de dekking var zijn directe
levensonderhoud
Na* afloop werden verschillende
vrager, gesteld, o.a of nu voor
verschillende categorieën het Duitsche
prijzenpeil is bereikt ook het Ned.
loonpeil bereids aan het Duitsche is
aangepast. 2
Spr. antwoordde dat deze kwestie
buiten zijn bevoegdheid ligt.
Zon op 6.55, onder 20.23. j
Maan op 0.47,* onder 16.46. J
5
J Men „is verplicht Ie ver-
duisteren van zonsondergang 5
tol zonsopkomst.
Lantaarns van voerluigen
L- moeien een half uur na zons-
ondergang ontstoken worden. J
K 1U
