m
Adverteert in dit biad.
KINDERMEISJE
„Het Koninkrijk komt
Jezus is Overwinnaar" z,t,£r: Tom
STAATS
LOTERIJ
BUITENUWD
UIT DE PERS
Bevraagd 88n iet KISJE
Dienstbode gevr.
de St. Janskerk
bloembollen
■KHTUHwril'<-
ti hier of to keep gemind.
vijfde klasse
DISTRIBUTIENIEUWS
GELD EN GOEDEREN
- h'üï
WOENSDAG 16 SEPTEMBER i^.
19 SCHEPEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
Groot convooi bestookt.
De lüngelsche landings-
debacle bij Tobroek.
Korte berichten.
De Nederlandsche
cultuur in Europa.
Sneller en goedkooper
procesrecht.
gevraagd
vrij
op Donderdag 17 September
De Boudsche Zaadwinkel
OPROEPING
groote B.M.
Woning op goeden stand
GEVESTIGD j
Zr. H.DEBRUjty
Mevr. Kleber-v. d. Sloot
De Japansche taal.
De trein en het fbtsoeh.
t sz
I Is it
I Si 3^
DUITSCULAND STRIJDT
VOOR XDROPA
NBtrWI TERRÖWWmgT
HU STALINGRAD
Bet .opperbevel der Duïliche. weer
macht maakt ki een e*tra-bericht
bekend:
Op September iteettea Dotted»
ilfcheetea wttiêm ep den Noarde-
IHken Atlantieehen Oceaan op een
krachtlf beechermd van Engeland
bomend convooi. In ononderbroken
hevige gevechten hebben voor het
grootete deel Jonge doikbootbeman-
nlnges t eonvoot lot vandaag achter
volgd en aangevallen en er 19 ache-
pen met een geumenltjken inbond
van 1Z2.900 brt., aiamede twee tor
pedojagen en een korvet vu de
vijandelijke bewaking tot stake
gebracht. Zes andere schepen wer
den door torpedotreffers zwaar be
schadigd. Slechts kleine uiteenge
slagen deelen vu het convooi kon
den ontkomen.
Het opperbevel deelt voorts mede:
Ten Zuidoosten van NoworoBilsk werd
een els een vesting versterkt fabriek»'
terrein ln weerwil van taal vU»ndeH)k
veriet veroverd.
'Aan de Terek mislukten sterke
vtJsndelUke 'tegenaanvallen. De aege-
vierende stormloop op Stalingrad door
do Dultache troepen, door formaties
vu de luchtmacht schitterend gesteund,
wint verder aan terrein. Twintig tanks
werden bt) deze gevechten vernietigd.
Ravltallleerlngsverbindlngen en vlieg-
veldinstaliatiea van den vijand werden
•verdag en 's nachts gebombardeerd.
Op de Wol ga is een sleepboot door
bomtrefferz tot zinken gebracht. Ten
Noorden van Rzjef vernieuwde de
vijand met: gebruikmaking van zware
artillerie zijn aanvallen. Hij werd over
al bloedig afgeslagen Een pantser'rem
der bolsjewisten weid door een bom-
asnval vernietigd.
Aan het Wolchoffront werden bij een
succesvolle plaatselijke actie talrijke ge-
vechtsstanden vernield, terwijl ten
Zuiden van het Ladogameer plaatselijke
aanvallen van jlen vijand in het af-
weervuur ineenstortten. Op het Ladoga
meer brachten gevechtsvliegtuigen een
Vrachtschip tot zinken. Drie andere
Schepen werden beschadigd.
tn den afgeloopen nacht bestookten
gevechtsvliegtuigen Moermansk en
vliegvelden in de omgeving der stad
met bommen^van zwaar kaliber. Van 12
tot 14 September werden 227 bolsjewis
tische vliegtuigen neergeschoten. In
dezelfde periode gingen aan het Ooste
lijke front 23 eigen vliegtuigen ver
loren.
Enkele Brltsche bommenwerpers vlo
gen gisteren overdag boven Noord.
Duitochland. Enkele brisantbommen
richtten slechts geringe schade aan
gebouwen aan.
In den afgeloopen nacht viel de Brit-
sche luchtmacht het Noord-Duitsdhe
kustgebied aan. De bevolking leed ver
liezen vooral in woonwijken van de
stad Wilhelmshaven ontstonden bran
den, materieele schade en schade aan
gebouwen. Nachtjagers en luchtdoel-
artillerie schoten vier der aanvallen-
y de vliegtuigen neer.
Luitenant ter zee 1ste klasse Rolf
Mlitzel'buig, commandant van een
duikboot, drager van het eikenloof be-
hoorende bij- het ridderkruis van het
ijzeren kruis is in den strijd tegen den
vijand gesneuveld. Met hem verliest
het duikbootwapen een schitterenden
commandant en succesvol strijder. De
e duikboot zet onder bevel p'an den
oudsten wachtoff icier de operaties
voort. j
ITALAANSCH
WEERMACHTSBERICHT
Het Italiaansche weermachtsbericht
luidt:
„De in den nacht van 13 op 14 Sep.
tember met aanzienlijke lucht- en
vlootstrijdkrachten ondernomen lu-
dingzpoging bij Tobroek is te 9 nor des
ochtends volkomen tenietgedaan. De
door vlootstrijdkrachten en vliegtui
gen aan land gebrachte troepen wer
den binnen 5 uur volkomen vernietigd
of gevangen genomen, foor het on
middellijke ingrijpen van het bataljon
San Marco onder bevel van luitenant
ter zee 1ste klasse Giacomo Colotto en
andere afdeelingen, die door Duitsche
strijdkrachten dapper gesteund wer
den, werden de vijandelijke troepen,
waaronder ook valschermjagers, die er
in geslaagd waren, vasten voet te krij
gen, na korten, verbitterden strijd
overweldigd. Kust. en luchtdoelbatte
rijen der Italiaansche en Dhitsche ver
dediging namen de vlootstrijdkrachten,
w®ke de landlngsoperatles steunden,
onder een welgericht vuur en brachten
Urie torpedojagers, eenige aviso's *en
talrijke landingsbooten tot linken.
»e vlootstrijdkrachten, die zich naar
het Oosten terugtrokken, werden ver
volgens aangevallen door Italiaansche
en Duitsche afdeelingen gevechtsvlieg
tuigen en bommenwerpers, die een
kruiser, een torpedojager en verschei
dene motoriorpedobooten tot zinken
brachten en oen lichten bruiser en
andere kleinere schepen zwaar be
schadigden.
Bij deze gevechten heeft zich de 13de
gevechtsgroep onder bevel van den
majoor dff vliegers Rengo Viale bijzon
der onderscheiden. Wij maakten 576 ge
vangenen, onder wie 34 officieren. Het
aantal dooden en gewonden bedraagt
verscheidene honderden. Een aanzien
lijke boeveelheid oorlogsmaterieel
werd buitgemaakt. Het grootste deel
van de schipbreukelingen der tot zinker?
febracnte schepen werd door onze
vlootstrijdkrachten met veel moeite ge-
red. Onze verliezen zijn naar verhou
ding bescheiden.
Gelijktijdige aanvallen van lichte
Bntsche pantserwagens op vliegvelden
in de omgeving mislukten door bat on
middellijke ingrijpen der plaatselijke
garnizoenen, die talrijke auto's vernie
tigden en eenige gevangenen maakten.''
Naar de Eosebche nleumdienat meldt,
bevindt de piuUverirenfende Engelsche mi
nister-president AtUee rich op het oegen-
bUk te St John in New Foundland.
AtUee verklaarde-, dat hat ministerla voor
da Dominion» o» het oofenblik niet 'den
terugkeer ven een verantwoordelijk» tegee-
ring ven New Foundland overweegt.
Uit Managua, dé hoofdstad van Nicara
gua, wordt gemeld, dat daar 13 personen,
onder wie verrchlllende genereal», geeare»
teerd zijn. Zij warden er van beschuldigd
een revolutionairs beweging gesteund- te
hebben.
DRIE BEAZIL1AANSOHK SCHEPEN
TOT ZINKEN GEBRACHT.
Associated Press meldt uit Rio de
Janeiro, dat de Spaansche koopvaar
der Cabo de Homos Aldaar 115 over
levenden van drie Braziliaansche sche
pen de Barbacena, Piavl en Tamandary
aan land heeft gezet. De sch'epen waren
eenigen tijd geleden in de Caraibische
Zee tot zinken gebracht, doch dit was
tot nu toe geheink gehouden. -
In De Schouw Is de tekst opge
nomen van de radiorede van prof. dr
T. Goedewaagen over „De Nederland
sche kuituur in Europa", gehouden b(j
de opening van het winterprogramma,
Prof. Goedewaagen zeide o.m. hierin
het volgende:
Wanneer ik spreek over de Neder
landsche kuituur, moet ik ook spreken
over de Nederlandsche politiek. Alleen
waar politiek hartstochtelijk geleefd en
gewrocht wordt, kan de kuituur, wan
neer zij tenminste zelf levensvatbaar
heid in zioh heeft, met kracht gedijen,
Ons eigen volk bewijst deze stelling
in zijn geschiedenis. Wij hadden een
sterke kuituur in den tijd der Bour
gondiërs en ook later, toen wij onder
de Habsburgsche huismachtpolitiek aan
de lotswisselingen van heel Europa deel
hadden. Kernachtig was onze kuituur,
toen wü Habsburg weerstreefden en
ons staatsbestel hebben opgebouwd
Niet grootsch, zelfs verward was de
staatsvorm, waarin de Unie van Utrecht
orde in ons volk schiep, maar ontzag
lijk groqt was de politieke levenswil
die dezen vaak gebrekkigen vorm
heeft bestuurd.
Toenjevenwel de staatkundige da
dendrang begon in te schrompelen,
ontspande zich ook kultureel de boog
en bleef nog slechts de verzadigde en
ietwat bezoldigde levensstijl over, die
ons volk zjjn verfijnde beschaving gaf,
zijn binnenhuisstijl in Europa.
Sinds 1700 zagen wij in ons isole
ment onze kracht, terwijl het geluk
kiger geweest ware, wanneer wij
daarin onze zwakheid, ons levensge
vaar, hadden gezien.
De dubbele taak,
Politiek bepaalde dit isolement onze
houding tegenover de Europeesche
wereld-politiek, waarvan wij deel uit
maakten. Een groot deel onzer belan
gen en onzer belangstelling lag in
Azië. Daar lag onze trots en eenergie
en, terecht, ons rijk, dat Multatuli
heeft geprezen ais een der schoonste
der aarde, was onze prestatie en ook
innerlijk onze steun. Ons volk had
een dubbeletaak, één in het Ger-
maansch Europa en één in den Indi-
schen Oceaan. Onze tragiek is deze,
dat wij ter wille van de laatste de
eerste vergaten.
Daardoor werd de houding van
onzen staat binnen Europa, temidden
der groote wordende'en weer verval
lende machten rondom ons, vanzelf
labiel, Het neutrale evenwicht, dat
wij beoogden, was een uit den nood
gemaakte deugd. En zoo konden wij
in Europa ook nooit volmondig mee
doen.
Maar ook kultureel daohten wij
klein en nimmer Europeesch, niftmer
van het Europeesch kuituurgeheel
uit. Onze kuituurhistorie was langen
tijd klein-Hollandsch en werd eerst
sinds den Europeeschen oorlog groot-
Nederlandsch, waarbij de officieele
wetenschap zich overigens nog groo
tendeels afzijdig hield. En toen wij
van „volksch" gingen spreken, mas
keerde dit woord het feit, dat wij in
wezen nog slechts in deelen dachten
en van de Germaansche en Europee
sche visie nog verre stonden.
Met dit. kultureel particularisme
wordt nu in deze jaren radicaal ge
broken. Onze kuituur is slechts een
orgaan van het organisme, dat Europa
heet. En zoo moet de kuituurschepper
van Nederlandsche *loede Ook besef
fen, dat zij Europeesche kultuurtaak
hem alles is.
Trouwens ook voor heel ons volk
moet het meer en meer duidelijk wor
den dat de Europeesche kuituur niet
buiten de kultuurgrenzen ligt," maar
dat wij zelf Europeanen zijn in Ne-
derla-ndsChen vorm.
Zoo komt het werkterrein onzer
journalisten, musici, bouwmeesters,
dichters. Schilders, kunsthandwerkers
straks te liggen in'heel Europa, oVer-
al. waar wij uit de Europeesche kracht,
die ons wezen is en die ons voort
drijft. ons zelf die mogelijkheid geven.
Wij kunnen alleen ons zelf aandienen
en hebben geen ander recht, dan onze
prestatie. De Nederlandsche kuituur
werker moet Europa met zijn kennis
en zijn historische ervaring veroveren
in het bewustzijn, dat hij in Neder
landsche taal iets Europeesch te zeg
gen heeft. Opdat onze kunst zich in
Europa kan vestigen moet Europa's
kuituur ons uitgangspunt worden.
Haar levenswet worde ons wet des
gewetens.
Deze groote levenswet van Europa
is ook de levenswet der Nederland
sode kuituur, die slechts een bijzon
der (en voor ons bijzonder belangwek
kend) geval van dien wijden samen
hang vertegenwoordigt. Onze kunst,
onze godsdienst, onze politiek en heel
onze levenstrant krijgen eerst zin in
het persepctief van dat eeuwig duel
tasschen Germaansch en antiek, dat
wij ..Europa" noemen. In dien strijd
zonder vrede, die de dynamiek van
Europa uitmaakt en zijn eeuwig wor-
dend karakter bepaalt, heeft onze kui
tuur zijn eigen strijd, zijn eigen dyns<-
miek tg) Nederlandsche wijze te voe
ren. Vrede is eer niet mogelijk, want
vrede ia statisch evenwicht. Slecht)
strijd .is het deel van den Germaan
achen en dus ook van den Nederland-
schen mensch.
Het Hbld. schrijft:
Midden in dezen zomer" is", zonder
eenigen ophef en zonder dat er buiten
den kring der ingewijde deskundigen
eenige aandacht aan het belangrijke
feit ia geschonken, een groote verbete
ring ingevoerd in de Nederlandsche
rechtspleging. Hierdoor is onze volks
gemeenschap in haar (geheel gebaatW
zijn in 'het bijzonder de belangen tyan
haar minst bedeelde leden in belang
rijke mate gediend.
Reeds jarenlang toch, bestond er
algemeene ergernis over de omslach
tigheid en tie hooge kosten, verbonden
aan een gewoon proces in burgerlijke
zaken, b.v. bij de invordering van
kleine geldsommen. In dezen tijd van
groote Tgebeurtenissen heeft prof. mr
J. J. Schriecke, secretaris-generaal van
het departement van .justitie, aan dezen
ouden wantoestgpd '%jet een enkele
pennestreek een einde jtemaakt.
Hoezeer het consenfatisme .bij een
instituut als de Rechterlijke Macht
meer dan een eeuw lang kan voort
leven, moge blijken uit het feit, dat de
wet op de „RegterUjke Organisatie"
nog altijd Op zeer belangrijke punten-
ongewijzigd heeft voortgeleefd sedert
1827. In het bijzonder gold dat ten aan
zien van de bevoegdheid van onze
rechtscolleges.
De kantonrechters b.v. konden in
het algemeeh niet kennisnemen van
geschillen boven de f-200 en zij moch
ten geen vonnis vellen, zonder hooger
beroep, «ls a5~rordering meer beliep
dam 50. Alle eenigszins belangrijke
rechtsgeschillen behoorden dus tot de
Competitie van de rechtbanken, met
haar veel ingewikkelder en kostbaar
der procedure.
Ook de rechtbanken mochten op
haar beurt slechts in hoogste ressort
vonnis vellen Als de waarden der vor
dering in hoofdsom een bedrag van
400 niet te boyen ging.
Er was na de Franscftfcrévolutie
blijkbaar egn tweede niet mmder be
langrijke omwenteling van zaken noo-
dig om nu, 115 jaren later, op dit ge
bied den wensch van velen, om niet te
zeggen van allen, die te eeniger tijd.
bij onze rechtsbedoeling betrokken zijn
geweest (en wie is dit niet?) in ver
vulling te doen gaan.
Op 25 Juli j.l. werd een korte veror
dening van 'slechts vier artikelen vn-
derteekend. Zij is afgekondigd in net
Verordeningenblad van 15 Augustus
en heet eenvoudig: Verordening 91/'42.
Daarmede zijn onze kantonrechters be-
voeg<i verklaard allé geschillen te
berechten tot en met 500 en de recht
banken zijn verder aangewezen voor
de behandeling van alle rechtszaken
daarboven en wel tot een som van
1000 zonder mogelijkheid van hooger
beroep. Deze simpele verschuiving van
deze geldelijke grenzen béteekent voor
de toekomst: sneller en goedkooper
Nederlandsch recht.
Er zijn er, aldus het blad, die in
moeilijke tijdsomstandigheden verge
ten de positieve lichtpunten ojf te
merken, die toch in menig opzicht ge
lukkig mogen worden geconstateerd.
Deze hervorming van het Nederland
sche burgerlijke procesrecht neemt
daarin een plaats in van beteekenis.
Moge de onopvallend en zoo hoogst be
scheiden geformuleerde proces-her
vorming uit de „Hondsdagen 1942"
voor velen een verblijdende, verras
sende ontdekking zijn.
Hadcn overleed, oog on
verwacht, onze lieve Man
en Vader
HEM0IDCUS
ALLOUSUS HOUTMAN
in den onderdon vu 66
jaar.
Wed. j. HOUTMAN—
Boeaa
JET
Gouda, 15 SapL 1941
Burg. Martemtlraat 6
voor dag of dag tn aacht.
Adret van Leauweu, Bicekers-
tingel 22 (boven).
van 14 tot 16 Jaa^Adre»:
Mevr. van As, Groenend»»! 5.
zoo mogelijk tegen 1 Oct. ais
meisje-alleen, v. d. eu n„ in
gezin v. 3 volw. pers. Leeftijd
liefst niet ben. 30 jaar. Overk.
alléén na uitnoodig. Uitvoer,
brief met adres, waar Inl. te
bekomen san Mevr. Nelemans,
Neuhuyskade 69, Den Haag.
Geen goederen af ts geven
aan mijn Vrouw P. C. VAN
HUIS—van Eljk daar door mij
niets wordt betaald.
P. B. VAN HUI6
Hierover spreekt
Zitplaatsen
's-avonds T uur'
in
Wij hhbbon heden weer ontvangen
hu pracht coNocHo
voor polglas an tuin
BLEEKERSSINGEL 82 - GOUDA - TEIEFO0N 3479
Allen, die Iets te vorderen
hebben van-, verschuldigd zijn
aan-, of acte van borgtocht
onder hun berusting hebben
betreffende de nalatenschap van
den Heer
MARINUSVANDERBMBSr.
gewoond hebbende te Moor
drecht, Kerkstraat No. 21, en
aldaar overleden op 3 April
1942, worden verzocht daarvan
vóór 1 October 1942 opgave,
betaling of afgifte "te doen aan
Notaris L. VAN LANGE te
Moordrecht.
CLUBLCSS6N
Aanmelding voor deelname
s.v.p. spoedigst. T. VUYK
Onder de Boompjes 4, Tel. 3797
Te koop gevraagd
Moet geheel compleet en in'
prima staat zijn. Brieven met
omschrijving en prijs onder
no. Q 5308 bur, v. d. biad.
Br. no. G 5297 bur. v. d. blad.
Gediplomeerd Ziek,».
am Kraomverpleegtter
Groenendaal 107 Tel 353,
Maandig 21 September
begint de trekking der
Nog loten verkrijgbaar
bij de col|eclrice
Crabethstraat 13
Giro 378513 - Tel. 3563
Plaatste U reeds,
een „Kleintje"
den. vuK de niet-rookooupé ztffiTlekker
met de geuren van sigaret, sigaar, resp.
peuk en pijp, ten gerieve van alle nlet-
rookers, die van dit onverwachte bui
tenkansje nog mee willen profiteeren.
Hoe moeilijk is twee minuten zelfbe-
heerschlng, als het ten minste is ter
wille van zijn medereizigers!
En dan het moeilijk* probleem van
het opstaan voor anderernWaar is de
tijd, dat het vanzelfsprekend yas, dat
een jongere opstond voor eerr oudere,
een man voor ran vrouw? ff*oegegeven,
de omstandigheden rijn zóo geworden,
d»t die oude regel ook niet meer zonder
uitzondering toegepast tan worden.
Als een kind- den geheelen dag door
Artls gedwaald heeft, Is het minstens
even moe en heeft evenveel recht op
een zitplaats als het juffertje, dat te
rugkomt van hht winkelen. Maar toch
bekruipt iemand soma de lust, die
-nge, sterke kerels op hun lange, luie
senen te zetten, om hunplaats te
geven aan oude menaehen. Eén dwin
gend voorschrift behoorde er al morgen
te zijn: dat vrouwen in gezegende om
standigheden en vrouwen met kinderen
op den arm onder Alle omstandigheden
recht hebben op een zitplaats!
De Tejegraaf bëlclaagt zich
terecht over de houding.van een groot
déél van het treinreizende publiek,
maar vindt anderzijds, dat de Spoor
wegen zelf bv. een onbegrijpelijke
lankmoedigheid ten toon spreiden tegen
die vrij talrijke reizigers, die aan de ver
keerde zijde van de rijtuigen in- en
uitstappen. Bij sommige treinen kan
men opmerken, hoezeer in- en uit
stappen vertraagd wordt door 'n stel
letje „handige jongens dat zich met
geweld tegen den stroom der uitstap
pende reizigers indringt, het voorbal
kon geheel opvult en den uitstappen-
den reizigers den weg verspert, waar
door de gangpaden bezet blijven en
de personen, die op de voorgeschre
ven wijze achterin willen instappen,
met verder kunnen. Hoeveel kostbare
minuten aan rijtijd worden verspild
en hoeveel» verwenschingen door de
bandelooze egoïsten worden veroor
zaakt, kan men 'slechts gissen, rnëar
het is zeker dat dit kwaad, hoe dan
ook, de kop moet worden ingedrukt.
Over de overdreven haast en het
noodelooze dringen bij het instappen,"
zonder op kinderen en ouden van da
gen acht-te slaan, willen wij het niet
hebben, dat raakt het gebied van de
gewone wellevendheid, aldus het blad.
Hoewel die wellevendheid, 't dood
gewone fatsoen, in- den wagon vaak
ver te zoeken is. Onder vele manne
lijke Nederlanders hee-scht een merk
waardige oogziekte: zij zien alles, be
halve het bordje „Verboden te roo-
keh". Maakt men zoo'n ooglijder, die
vrouwen en kinderen onder zijn walm
zet op het bordje attent, dan is een
nijdige grom doorgaans het beleefd
ste antwoord dat men krijgt, tl
En wie zal de kat de bel aanbinden
bij de „vast-opstekers"? Zij zitten
„Niet-Rooken" van Den Haag tot ver
achter Haarlem officieel tdt Amster
dam toe. Om hen heen zitten ook
menschen, die perse niet-rooken wil
len reizen en meenen, dat zij. nu ook
het recht hebbe'n tot Amsterdam toe
althans rookvrije lucht in te ademen.
Maar daar komen de eerste huizen van
Sloterdijk. „We zulle maar vast effe
en hup, (Jaar komen de sigaretten van
de niootine-siaven voor den dag. Het is
wel „niet rooken", maar die twee minu
ten En in die twee minuten, die er
soms vier, soms vijf, soms langer wor-
De „Toestand"-*cbri)ver van de
N. R. C. doet uitkomen welk een
groote rol het taalprobleem in de Ja
pansche gedachtewisselingen speelt:
„De Japanecbe regeering iieejt eeni
gen tjjd geleden een taaibureau ge
vormd, dat onder het departement
van onderwijs ressorteert en dat tot
taak kreeg de Japansche taal in de
bezette gebieden te verbreiden. In den
herfst zal een eerste groep van leera-
den, gevormd onder auspiciën van dit
bureau, na een opleiding van drie
maanden, de reis naar het Zuiden be
ginnen.
Een belangrijke strijdvraag is be
slist. Moeten de Japanners Engelsch
blijven leeren of zal Japansch de lei
dende omgangstaal blüven in het
meerendeel der gebieden, welke on
der Japansche heerschappij zyn ge
bracht. Deze kwestie is door de re
geering uitgemaakt.Niet 111 d-en zin,
dat het gebruik van de Engelsche
taai wordt tegengegaan. Want zoo be
toogde de Asahi, het zou dwaasheid
zijn het gebruik van de Engelsche
taal uit te schakelen, zoolang die taai
als middel kan dienen om elkaar te
begrijpen. Het Engelsch is er nu een
maal en in zooverre wij ons verkeer
met d« volken van- het Zuiden met
behulp van die taal kunnen verge
makkelijken, zal zulks gebeuren,
Maar later, aldus de Asahi, zullen
Engelsch en Nederlandsch uit de door
Japan beheerschte gebieden als ont-
beerlijke en ongewenachte vreemde
cultuurgoederen verdwijnen en door
de Japansche taal worden vervangen.
Maar de actie, vooral van de scho
len uitgegaan, om het onderwijs
in het Engelsch te staken, heeft suc
ces gehad. Zij had verzet ontmoet in
de breede kringen, die betoogden, dat
de Japansche taal volkomen onge
schikt was als omgangstaal in de ge
bieden om den Pacific. In zooverre
heeft de Japansche regeering dit
standpunt doen gelden, dat het de
vereenvoudiging van het Japansch
heeft doorgezet Reeds twintig jaar
zetelde een taalcommissie, die zich
bezig hield met en beperking van de
50.000 verschillende woordteekens. De
philoldgen hebben zich met hun taak
beziggBÜJuden op een wetenschappe
lijk ongetwijfeld verantwoorde wijze,
nochtans was de oommissie tot voor
kort niet veel verder gekomen dan op
den dag van haar installatie.
Na het uitbreken van den oorlog
heeft men den leden van de commis-
?ie ineens oorJogstempo bijgebracht
zoodat men binnen korten tijd tot
1200 woordteekens is gekomen.
Nog een detail verdient vermelding:
Voortaan wordt het Japansche schrift
niet meer van rechts naar linkS en
van hoven naarbeneden, doch van
links naar rechts en horizontaal ge
schreven, in schoolboeken, ook op die
wijze gedrukt. Kranten en andere
boeken blijven voorloopig nog bij het
oude.
De strijd op taalgebied is in menig
opzicht ook een strijd geweest tegen
de bureaucratie, die bet de laatste
maanden in Japan hard *e verant
woorden heeft gehad. Het feit, dat de
regeering op den nu afgetreden mi
nister van buitenlandsche zaken na,
geheel was samengestld uit militairen,
die bijna allen van eenvoudige af-
komst zijn slechts weinig officieren
komen voort uit ambtenaarsgezinnen
en daarbjj de omstandigheid, dat
de Japansche militair een man is van
vlug handelen, heeft tot waarlijk ra
dicale maatregelen tegen de-bureau
cratie geleid. Tienduizenden ambtena
ren- moesten vernemen dat 'zij over
bodig waren, Zjj zjjn uit hun oude
functies ontheven en bekwamen zich
nu voor nieuw toegewezen taken,
welke" zü in de bezette gebieden te
vervullen krijgen.
De reorganisatie van het apparaat
waartoe zij gaan behooren of waar
aan zij verantwoording, schuldig zijn
is bekend gemaakt, even nadat het
aftreden van minister Togo zijn be
slag kreeg. Een ministerie voor groot-
Oost-Azië is opgericht, welke een
politieke, oeeonomisohé en cultureele
taak heeft gekregen en o.a. belast is
met tal van zorgen, waarover voor
heen het departement van buiten
landsche zaken ging. Het vermoeden
ligt voor de hand, dat het aftreden
van minister Togo met deze reorgani
satie verband houdt."
KEUZEBON VOOR VERMECELLI,
MAÏZENA ENZ.
Op bon 386 van de bonkaart alge
meen is voor de loopende distributie-
periode alleen vermeceUi, macaroni
■of spaghetti verkrijgbaar gesteld. Dit
is geschied om de voorraden in even
wicht met het verbruik te brengen
Inderdaad is de wijziging van het
systeem tot verstrekking van de
keuze-artikelen maizena, sago, aard
appelmeel, puddingpoeder, vermeceüi,
-macaroni of spaghetti in overweging
genomenv doch, haar men van be
voegde zijde mededeelt, staat nog niet
vast, dat na» September beurtelings
een bon voor vermeceili en een bon
voor maizena zal worden aangewezen.
Dt
KolfspelNederlandsche Kolfbond
tlonsstraat 57, Koog s/d Zaan
KorfbalspelNederlandsche' KortbalWi
Vieramhacntsstreat U6b, Botterdam-W
Krachtsport: Nederlandsche Krachtsport,
bond, Stadhouderaotraat 3. Arnhem
Roelsport: Nederlandsche Roel-Bonj
Genestetweg 8. Bloemendaal.
Rugbyspel; Nederlandsche Rugby-BonA
Olympiakade 51. Amsterdam-Z
SchaatsenrijdenNederlandsche Schaatsen,
rijdersbond, p/a mr C. P. Eecen OreoS.
Karspel
Schermsport: Nederlandsche A matei»
Schermbond, Ven Blankenburgrtraat 31.
s-Grsv^nhag». r
Schietsport: Vereenigin* van Nederland,
•che Scherpschutters, UtrechtschMtraa. aj
I.aaa
KONINKLIJKS NEDERLAND SCITE BOOG-
OVENS SN STAALFABftlEKEN.y
In de algemeene vergadering van aandeel
houders op J4 September der Kontnkltlke
Ned-erlandache Hoogovens en Staalfabrieken
N.V. tal o.a. het voorsiet in behandeling
worden gebracht tot uitatel vam de vaststel
ling der balans en winst- en verliesrekening
•betreffende het boekjaar 1041 /'4a.
Aangezien nog geen volstrekte zekerheid
ls verkregen omtrent eenige belangrijke fis
cale kwesties, is de vaststelling van de ba
lans per 31 Maart 1943 en van de daarbij
behootende winst- en verliesrekening niet
wel mogelijk. De directie «telt met hat oog
hteröp en met een beroep op het bepaalde
in art 42 Wetboek van Koophandel, aan aan
deelhouders voor de vaststelling van ge
noemde balans en winst- en verliesrekening
te doen geschieden ln een uiterlijk binnen
drie maanden na den dag der algemeene ver
gadering van aandeelhouders te houden,
voortgezette algemeene vergadering van aan
deelhouders.
OFFICIEELE MEDEDEELINGEN.
DEPARTEMENT VAN ÓPVOKDING,
WETENSCHAP EN KULTUUR-
BKSCHTERMING.
Leidende sportorganisaties.
In verband met de vele verzoeken om in
lichtingen, die het Departement van Opvoe
ding, Wetenschap en Kuituurbescherming
langs telefonischen weg bereiken, wordt be
kend gemaakt, dat door den secretaris-gene
raal van dit departement voor de hieronder
aangegeven takken van sport de daarachter
vermelde organisaties als „leidende sport
organisaties" zijn aangewezen:
Athletiek: Nederlandsche Athletiek-Unio,
Gravin Beatrixstraat 30, Gouda
Biljartspel Nederlandache Biljartbond,
Bronckhoretstraat 25 hs. Amsterdam-Z.
Bokssport: Nederlandsche Boks bond. We
teringschans 105 hs, Amsterdam-C.
Cricketspel: Nederlandsche Cricketbond,
Oude 's-Gravelandscheweg 7, Bussum.
Gymnastiek: .Nederlandsche Gymnastiek
Verbond, Leidschegracht 50, Amsterdam-O
Handbalspel: Nederlandsche Handbal Ver
bond, Schollenbrugstraat Amsterdam-O.
Handboogsport: Nederlandsche Bond van
Handboogschutterijen, Anna Paulownastraat
la. Eindhoven,
Hockeyspel: Nederlandsche Hockey Bond,
's-GraveLandsche weg 144, Hilversum.
Honkbalspel: Nederlandsche Honkbalbond.
Dr Gerkestraat 18b, Zandvoort
Jlu Jitsu: Nederlandsche Jiu Jitsir Bond.
Spotvogellaan 38, 's-Gravenhage.
Kaatsspel. Nederlandsche Kaats bond, Jux
Bogtstrastraat 29. Franeker/
Kanosport: Nederlandsche Kano-Bond,
Goudreinetstraat 155, 's-Gravenhage.
Kegetoport: Nederlandsche Kegelbond. Po
mona laan 43. 's-Gravenhage.
De Bilt
Skisport Nederlandsche Ski Bond
van Meer der voort 31. 's-Gravenhage
Squash Racketsspel: Nederlandsche Squash
Rackets-Bond, Wittevrouwensing 26, U'recht
Tafeltennisspel: Nederlandsche Tafe.'teanii
Bond. Apelooornscheweg 192, Arnhem
Tennisspel Noderlandache Lawn-tenak
Bond, Albertineatraat 7. 's-Gravenhage
Voetbalspel: Nederlandsche Voetbalbond
Van der Spiegelstraat 21. Vs-Gravenhage
Wandelsport: Nederlandsche Wandelsport
Bond. Zaanenlaan 55, Haarlem.
Zeil- en MotorbootsportVerbonden Ne
derlandsche Watersport Vereenlglng N Z
Voorburgwal 104, Amsterdam-C
Wieh-ensport: Nederlandsche Wielren Unie.
Anna Paulownaplein 3, 's-Gravenhage
IJshocke\spel' Nederlandsche IJshockey
Goo: landsche weg 1. Bussuni
(wemmenNederlandsche Zwem- en Red
dingshond Laan v. Mlnsweerd Tbts, Utrecht
roor!oopig ala leidend® organisatie aan-
ezen
.utosport: Nederlandsche Automobie'.chib,
Koninginnegracht 37, 's-Gravenhage
Golfs pel Nederlandsche Golf Comité Gr,
Hertoginnelaan 30. 's-Gravenhage
Motorsport Nederlandsche MotorwielrU-
dersvereen., 2e v. d. Boschstraat 38, s-Gra
venhage.
Tevens wordt, medegedeeld, dat voor dam-
men en schaken als leidende organza Mod
zijn aangewezen?:
Dammer Nederlandsche Dambond wil
lamst ra at 15. Dordrecht
Schaker.. Nederlandsche Schaakbord Van
Speykstraat 2, Utrecht.
INLEVERING BONNEN „24" PRTRO! Fl M-
K AARTEN S EN T.
De Secretaris-Generaal van het Departe
ment van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt het volgende bekend me: bé
trekking tot het inleveren door detai sten
en grossiers der bonnen „24" van de pptra-
leumkaarten S en T, welke bonnen recht
geven op het koopen van een rantsoen kaar
sen
Detaillisten kunnen de bonnen ,M" van de
petroleum kaarten S en T tot en met 10 Oc
tober 1942 hij de distributiedtensten inleve
ren. met dien verstande, dat zij de overge
houden rantsoenbonnen tot een max: r.urn
van 9 stuks doorgeven aan de gross.ers
Eveneens dienen detaillisten, die hei vol
geschreven minimum aantal van 40 stuks
niet kunnen bereiken, alle ln hun bezit zijn
de bovengenoemde bonnen over te geven
aan de grossiers. De grossiers kunnen alle in
hun bezit zijnde bonnen „24" der petroleum-
kaart S en T tot en -met 16 October 1942 bi|
de distributiedleneten inleveren.
PRIJZEN WINTKRZAAIGRANKN KN
ZAAILIJNZAAD.
De Provinciale Inkoopcentrale van Akker
bouwproducten maakt aan belanghebbenden
bekend, dat voor N.A.K goedgekeurde wm-
terzaaigranen en aaailijnzaad de volgende
prijzen zijn vastgesteld:
Telersprjjt per
100 k4.
a
15,50
15.
14.90
14,40
14,20
20 50
19,70
(9.20
IR 70
18.W
Wintertarwe
Origineel
le nabouw
2e en Oiidere nabouw
Winterrogge
Origineel
le nabouw
2e en oudere nabouw
Wtntergerst
Origineel
le nabouw
2e en oudere nabouw 13,70
Lijnzaad iwitbloei)
Origineel
le nabouw 24,50
2e nabouw 21,25
oudere nabouw 19,50
Lijnzaad (blauwbloei)
Origineel
le nabouw 26,10
2e nabouw 22,85
oudere nabouw 21,10
Bovenstaande prijzen zijn m»*imumpnj7<*n-
behalve de telersprtfzen van geschoond e»
geplombeerd origineel zaad die minunJ i-
prijzen zijn. De verbruikersprij7.cn van
origineele wintergranen en lijnwaad eve'taU
de overige verbruikersprijzèn van lijn raai
zitten nog nader bekend gemaakt worden
De verkoopvoorwaarden zijn dezelfde als
h«t seizoen 1941/*42.
Verder wordt nog bekend gemaakt.
ongekeurd lijnzaad voor export bij de telers
mag worden aangekocht voor maxnnaa»
18,— (voor witbloei) en 18,50 (vóór blauw
bloei) per 100 kg., exclusief commissionairs-
vergoeding
Het zal echter alleen aan de ingeschakem
exporteurs en hun inkoopers zijn toecesUJ
om ongekeurd lijnzaad aan te koopen
26.—
24.-
32-
28-
26.—
Hoofdredacteur: J G Weystert. Rottcriiam
Chef-redacteur voor Gouda en Omstrek"1
f Tieter Gouda
Verantwoordelijk vööz^de advertentie»
Akkersdijk jié Rotterdam X
Uitgeefster N V Rotterdai^eb Nteuwsoiao
Rotterdam X
i
échtsho
'irV.C
net
mo
t conti
tea vo
useum i»
f van
j>ten
ep
aan c
I
Pri bei
JMn-jjf
li»'»