ICtieS op de rede van Hitler
NIEUWSBLAD'VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
t
2 October 1942
Daitsche pers wijst op souoerein
overwinningsbewustzijn
•jmtw
l ion en nam
ne, No 21053
ItaliaanscHe Instemming
HAUSSE-SPECULATIE
AAN BANPEN
GELEGD.
Redelik koersniveau
vereucht.
DE NIEUWE WEEK-
EN MAANDBONNEN.
Extra-veeleveringsplicht
aan veehouders in
Noord-Holland opgelegd.
Stalingrad: een rookende
puinhoop.
-
UDSCHE
■I MARKT a TKLKF. Htt
Postrekening 484M
Chefredscteur: V HETER Gouda
i dc
m.riil rm ém Pithrer bij de ope-
«O de vierde wioterfaulpdetie
I door de Daitsche pers onjjer op-
welke de breedte ven een
pagina beslaan, als „Demon-
san den bardsten wil tot over-
,o „Niemand kan ons de over-
ontnemen", gepubliceerd. In
jte commentaren wijzen de bla-
bet souvereine overwinnings
dat in lederen ain van de
lol uiting kwam.
KL-fiibrer, zoo verklaart de V 1-
Liither Beobachter, heeft met
reik vertrouwelijk de laatste din-
ibrtproken. we'ke achter de groote
we oorlogsfronten staan en zijn
i bewegen Openhartig, ja zonder
tc sparen heeft hij het vaderland
ovtgheid van den strijd en het
bijgebracht, die dezen oorlog van
«Oldaten elscht. De Führer heef;
awinterveldtocht 1941/42 de zwaar-
Ibaproeving genoemd, welke het lot
I bet Duitschë volk en zijn weer-
kon opleggen Met deze woorden
h(j geweigerd in dtie heroieke
„.teling alleen maar een spel van
(BtteorologiaChen toeval, een extra-
Iftelling van „generaal winter" te
i, Wie den oorlog zoo opvat, wie in
l in hem meer dan een militaire
jnomische rekonproef te zien. die
IHienboog superieur aan een ziel- en
toozen, geheel in het materialisme
___jdkten vijsnd.
[getÜwölf-Uhr blatt schrijft, dat
aeer cijfer» kunnen spreken, het
j dr Göbbels gepubliceerde resul-
II vin de derde winterhulprctie hier-
het eerste in aanmerking zou
B. Achter <}lt resultaat staat de
jltst offeren van het geheele Duit-
volk, die allang geworden Is tot
l vanzelfsprekende kwestie voor
een ieder. Achter dit resultaat staat de
onverbrekelijke kameraadschap van
alle strijders, hetzij in de voorsts
linies voor den vijand, hetzij hij de
misdadige bombardementen op Duit-
sche steden.
Italiaansche commentaar.
In politieke kringen te Rome consta
teert men, dat het verslag over derge-
weldige verrichtingen op militair en
economisch gebied, door Hitler in zijn
rede gegeven, het beste feitelijke be
wijs voor de mislukkingen van den te
genstander is. Bijzondere belangstelling
toont men voor de mededeelingen over
de ontginning van het veroverde Sov
jetgebied.
Voorts heeft men met voldeehing
kennis genomen van de erkentelijke
woorden, door Hiller gewijd aan de
bondgenooüen, in de eerste plaats
Ralië. In den succesvollen gemeett-
schappelyken Strijd van Duitseher» en
Italianen op vele fronten ziet men eer
nieuw bewijs voor de onhoudbaarheid
van de vijandelijke propaganda, die
tevergeefs hoopt op een verdeeldheid
tusschen de spilmogendheden.
De diplomatieke redacteur van Ste-
fani schrijft, dat de rede van Hitler in
Europa diepen indruk heeft gemaakt
wegens de volkomen zekerheid van 6e
overwinning, welke er uit spreekt. Het
is de rede van een man, atdus deze
redacteur, die reeds alles heeft völ-
bracht om de overwinning onbetwist
baar te maken. Terwijl de spil op zui
ver militair terrein reeds heeft gewon
nen door haar strategische en territo
riale successen, is zij thans gereed om
tegen de Engelschen en de Amerikanen
den strijd aan te binden op welk ander
gebied ook, dat van productie en voed
sel zoo goed als dat van de luchtbom
bardementen, Ook de tijd werkt voor
dë mogendheden van het pact van drie.
Terwijl haar legers de vyandelijke^oa-
lities verpletterden, hebben DuitiA-
land. Italië en Japan een formidajlle
organisatie tot otand gebracht op het
gebied van industrie, techniek, land
bouw en voedselvoorziening, waardbor
zij Engeland en Amerika kunnen ver
slaan zelfs op een terrein, waarop die
landen reeds meenden te hebben ge
wonnen en waarop zij al hun bereke
ningen gebaseerd hadden, toen zü den
oorlog uitlokten.
De rede van Hitler, aldus vervolgt
de redacteur van Stefani, wordt in
Italië algemeen toegejuicht, omdat zij
epn juiste weerspiegeling was van de
opvatting van alle Italianen-die vast
besloten zijn den strijd voort te zetten,
tdt de Engelsch-Amerikaarsche impe-
rialisen zullen hebben begrepen, dat zü
de party verloren hebben. De zeer
hartelijke toon, waarop Hitler over het
bondgenootschap met Italië sprak, heeft
hier een warmen weerklank gevonden,
want samenwerking met Duitschland
tot en na de overwinning is het grond
beginsel der Italiaansche politiek.
Turksche commentaren.
De Turksche pers legt in haar com
mentaren op de rede van Hitier den
nadruk op het vertrouwen in de eind-
"ovewinning. In dit verband wijst Son
D a k i k a op de steeds toenemende
moeilijkheden der Sovjets, waarover
Wendell Willkie met een „verbazing
wekkende vrijmoedigheid" gesproken
heeft. Dergelijke moeilijkheden, zooals
gebrek aan levensmiddelen en steen-
koleh voor het begin van den winter
bewijzen, naar het blad opmerkt, de
doeltreffendheid van de slagen, toege
bracht door de strijdkrachten van de
spil. Zcuider brood kan een soldaat niet
vechen'en zonder petroleum kunnen
de tanks en vliegtuigen niet gebruikt
worden. Daarom heeft Willkie in Mos
kou zyn in Turkije verkondigde mee
ning. dat het tiweede front reeds in
Egypte bestaat bij het zien van „dên
ellendigen toestand van dezen grooten
bondgenoot" zoo plotseling veranderd
en verklaard, dat de factor tijd. voor
de vereenigde naties niet meer gunstig
is en dat direct een tweede front in
Europa gevormd moet worden.
Tasviri Efkiar verklaart, dat
uit de rede Van Hitler blijkt, dat'hij
zeker is van derfctoestand.
|p ■zricum wordt in het kaderheem „Df Meent" van den „Nationalen
ktorm" een algemeene leergang voor toekomstige leidsters gehouden,
at handenarbeidleergang wördt met geestdrift gewerkt aan modellen
|Wr kinderspeelgoed. '(Polygoon-Zeylemaker)
De voetbalwedstrijd A.D.OE.D.O. in
het Zuiderpark in Den Haag, werd
door A.D.O. met 43 gewonnen. Mo
ment voor het E.D.O.-doel.
(Polygoon-Meyer)
t soldaat doet zich te goed
miabergen aan de Wolga. Zijn
en geweer kan Mi niet
omdat er hier en daar in
l, nog bolsjewieken zün.
(WC. Schmidt-Geyer-P.B Z.-R.)
Me
In de richting ra» Stalingrad. Zonder onderbreking trekken de Duitsche
troepen in de uitgestrekte steppe aan den Don voorwaarts.
(P.K. Kipper-H.H.-St.
Werden voorheen schapen hoofdzake,
lijk gehouden om de wol en lammeren,
thans gaat het ook om de melk, daar
hiervan kaas en boter, gemaakt wordt.
Een kijkje op een boerderij te Baisin-
Jopf1*®8 „Hollands Glorie" te Dordrecht, uitgaande gerhorn in de nabijheid van Schagen.
i-T*".'Sociale Zaken, worden de jongens opgeleid tot schipper Het eerste werk van den boer 's mor-
Jj' tiet- af Rijnvaart, Touwsplitaen nan boord van het gens is het melken van de schapen.
(V.N.P.-de Haam) (Polygoon-Kuiper)
ZWARE STRAFFEN VOOR DEN
ZWARTEN HANDEL IN EFFECTEN.
In Verband met de afkondiging der
verordening, welke maatregelen bevat
ter beteugeling van de hausse-specu
latie op de Effectenbeurs, verneemt
het A.N.P. nog 't volgende:
Vooropgesteld dient te worden dat-
gen^ wat reeds met nadruk in den
commentaar van den secretaris-gene
raal. van het departement van Finan
ciën, mr M. M. Rost van Tonningen,
werd betoogd, Md. dat de verordening
vooral tot doel heeft de bescherming
van den kleinen bonafide belegger, in
dit verband dient er op gewezen te
Worden, dat de kleine belegger nog
steeds de beste belegging in staats
fondsen kan vinden, daar hy hierin
een beleggingsmogelijkheid met voor
ïem de minste risico's vindt, terwijl
hij tegelykertyd verzekerd is van een
vaste regelmatig terugkeerende rente.
UoVendien stelt de belegger op deze.
wüzen zijn middelen ter beschikking
van den staat, die daaraan vooral in
dezen tijd dringend behoefte heeft.
Voor die beleggers, die echter ook
een gedeelte van hun gelden in aan
deden willen beleggen, moet echter
aankoop van fondsen tegen een rede-
lyk koersniveau mogelyk zijn. 'Van
een- redelijk koersniveau was evenwel
de laatste maanden geen sprake meer.
Onder een redelijk koersniveau
dient men dat koerspeil te verstaan,
waarbij het rendement ongeveer
overeenkomt met dat van staatsfond
sen, waarbij-dan eventueel mog reke
ning dient te worden gehouden met
de speciale merites van een bepaald
fonds.
Het bezit van Indische fondsen gaat
onder de huidige omstandigheden ge
paard met groote risico's, terwijl dit
bezit bovendien sedert het uitbraken
van den oorlog geen rendement meer
biedt en verder wat de toekomst be
treft een thans in elk geval niet te be
rekenen politieke factor van onzeker
heid bevat!
Terwijl men voor de prijzen van
goederen en voor de loonen en salaris
sen reeds geruimen tijd een prijs- en
loonstop heeft vastgesteld, kende men
voor de koersen van fondsen tot dus
verre niet een dergelijke controle.
Het is daarom te begrijpen temeer
tjaar van de zijde der autoriteiten
herhaaldelijk reeds op de mogelijkheid1
er van werd gewezen dat de over-
heid er op staat, dat ook de koersen
voor aandeelen binnen redelijke
grenzen blijven.
Dat werd uitgegaan van een limiet
van 100.000 en niet b.v. van 50.000
waaruit reeds de conclusie werd
getrokten. dat de maatregelen nogal
waren meegevallen dient te wor
den toegeschreven aan het feit. dat
men van overheidswege verwacht, dat
bij vaststelling van een limiet van
100 000 reeds voldoende aanbod zal
loskomen om het koersniveau op "het
gewenschte peil te brengen.
Wat de eventueele uitwerking der veror
dening betreft zijn voor die personen (als
mede rechtspersonen) die na 1 November
as. krachtens het uitvoeringsbesluit tbt
aanmelding verplicht zijn. de volgende drie
Voor de volgende week iQn de
gebruikelijke rantsoenen Tirood, be
schuit, .vleesch, melk, aardappelen,
tabak en sigaretten verkrijgbaar
gesteld op de bonnen 51, terwijl
taptemelk aal worden geleverd op
de bonnen 1-57 en 2-57.
la het komende tijdvak tot 31
October xtjn geldig verklaard: bon
492 voor suiker, bon 40jQMor jam,
bon 404 voor 125 gram^pBhrrucb-
I ten, bon 495 voor 125 grairhaver-
mout, bon 409 voor gort, bon 407
voor vermicelli of maizena, de bon.
nen 397, 398 en 399 voor kaas. de
bonnen 408, 409, 410 en 411 foor
bloem, de bonnen 4-57 en 4-58 re
serve voor rijst, de bonnen 51 en 52
voor chocolade, de bonnen 53 en 54
voor suikerwerk en ten slette voor
een periode van acht weken bon
400 voor koffiesurrogaat.
De zeepbonnen 370 en 371, M-zeep
en M.toiletzeép zijn verlengd tot 31
October.
In verband met de aanwijzing der
distributiebonnen voor de periode van
4 tot en met 31 October 1942. wordt
nog het volgende bekend gemaakt.
Voor genoemd tijdvak zijn ter ver
krijging van havermout en peulvruch
ten twee bopnen, namelijk „algemeen
404" en „algemeen 405" aangewezen.
Bon. „algemeen 404" geeft recht op het
koopen van 125 gram peulvruchten en
bon „algemeen 405" op het koopen van
125 gram havermout. Men kan der
halve ditfhaal niet kiezen tusschen 250
gram peulvruchten en 250 gram haver,
mout, doch men kan van beide artike.
len de helft verkrijgen.
Voorts kan men, zooals bekend,
voortaan op de jambon in plaats van 500
gram jam en dergelijke artikelen, ook
300 gram gestampte muisjes of andere
voomamelyk uit suikgr bestaande boter
hamstrooisels koopen. De term „voor
namelijk uit suiker bestaande boter
hamstrooisels" komt in de plaats van
de oorspronkelijk gebezigde uitdruk
king vruchtenhagelslag, aangezien ge
bleken is, dat het woord „hagelslag"
een gedeponeerd handelsmerk is.
Op den voor vermicelli aangewezen
bon „algemeen 407" is thans, bebajve
vermicelli en aanverwante artikelen,
ook weer maizena, sago, aardappel
meel en puddingpoeder verkrijgbaar.
Puddingpoeders zullen in den vervol
ge zonder suiker worden vervaardigd.
Het is echter mogelijk dat nog pud
dingpoeder vervaardigd met suiker
voorradig is. Deze voorraden zullen
,mogen worden uitverkocht, doch aan
spraak op levering daarvan kan niet
worden gemaakt.
Ten slotte wordt de aandacht er op
gevestigd, dat bon „algemeen 400"
ditmaal weer voor een tijdvak van acht
weken, derhalve tot en met 28 Novem
ber 1942, is aangewezen.
gevallen mogetijk:
A. de Nederl. Bank verplicht dengene,
die tot aanmelding van aandeelen moest
overgagn tot het verkoopen van alle of een
deei der aangemelde aandeelen op de beurs
fhierbü wordt dus denzelfden Weg gevolgd,
welke de bezitters vrijwillig tot 1 November
a.s. kunnen bewandelen):
B de Neder!. Bank vordert de aaiigemel-
de fondsen of een gedeelte ervan op tegen
de koersen van 2 Maart 1942. waarvoor dan
in ruil staatsfondsen worden verstrekt, wel
ke geblokkeerd blijven bij de Nederl. Bank;
C. de Nederl. Bank laat het fonsenbezit
van dëngene, die dit heeft aangemeld, on
gemoeid (Qit gevat zal zich b.v voor kun
nen doën wanneer een onderneming aandee
len van een andere verwante onderneming
heeft gekocht om een belang in deze andere
onderneming te verwerven).
Bij het onder B. genoemde geval
krijgt de Nederl. Bank dus de be
schikking ovjr aandeelen, welke te
zamen een interventiefonds zullen
vormen, waarmede de 'overheid op de
aandëelenmarkt zal kunnen manip t-
leeren. De eventueele winsten, welke
hierbij gemaakt worden, zullen in dt
staatskas vloeien.
Tegen den zwarten handel.
Wat de mogelijkheid van den z.g.
zwarten beurshandel betreft, werd er
op gewezen, dat binnenkort de reeds
gepubliceerde voorschriften nog met
een verordening zullen'worden aange
vuld, waarin de zwarte handel in ef
fecten met zeer zware straffen wordt
bedreigd
In de Staatscourant No. '190 van 30
September j.i. is inmiddels een be
sluit dienaangaende gepubliceerd.
Bovendien beschikt de overheid over
de bevoegdheid om de banken te ver
plichten tot het geven van een nauw
keurige opgave van alle effecten
transacties met alle daarop betrekking
hebbende gegevens, terwijl bij het
verrichten van effectentransacties de
tot het invoeren van den identificatie
plicht.
Als van de zijde van het belangheb
bende publiek, waar men inmiddels
den zin der verordening wei vol-
ddfende begrepen zal hebben, op de
juiste wijze zal worden gereageerd, kan
worden verwacht, dat de jongste voor
schriften het beoogde doel, nl. een
daling van het koersniveau voor be
paalde categorieën van aandeelen en
het stabiliseeren der koersen op een
redelijk niveau, tot stand zullen
brengen. Een groote verantwoorde
lijkheid rust in dit verband op die
genen, wier taak het is het publiek
van advies te dienen bij het beleggen
van gelden Er dient gewezen te wor-\
denj op de vee! grootere veiligheid}
voor den belegger, welke het aankoo-
pen van staatsfondsen biedt,
laatste dagën reeds werd overgegaan
Na het ernstige geval van den vee
houder in Amsterdam, wien de secre
taris-generaal van het departement
van Landbouw en Visscberij extra-
leveringsplicht van 12 koeien had op
gelegd, zijn thans nog drie gevallen in
de provincie Noord-Holand te vermel
den, waarin het achterhouden van me'k
den betreffenden veehouders duur te
staan is gekomen.
E^n veehouder in Landsmeer i3
extra-levenngsplicht opgelegd van
vier koeien en vier pinken. Een vee
houdster te Amsterdam za! vier koeien
twee pinken en 2 kalveren moeten af
staan, terwijl een veehoudster te Bus-
sum vier koeien ep één pink zal moe
ten missen.
Deze veehouders, die de voedsel
voorziening van ons volk in gakaar
brachten, hebben deze ernstige gevol
gen uitslui end aan zichzelf te wijten.
GEEN STRATEGISCH DOEL MEER
In militaire kringen te Berlijn zegt
men omtrent den toestand te Stalin
grad, dat de stad is ingesloten door een
halven cirkel, waarvan de middelljR
wordt gevormd door de Wolga. Hw
Zuidelijke deel van dezen halven cir
kel is bijna geheel in Duitsche handen,
terwijl in het Noorden voornamelijk
om de drie groote fabrieken aldaar,
de arbeidersbuurt Rykof.TTet zeer uit
gestrekte abattoir en de zoogenaamde
Spartakusvgjjk nog verbitterd wordt
gevochten.
Stalingrad zelf, aldus betoogt men
voorts, is geen strategisch doel meer,
doch nog slechts een naam voor eeji
rookenden'- pyinhoop.- Het strategische
doel, de afsluiting'vbn de Wolga, is
volgens de militaire deskundigen al
bereikt en daarom Xan de Duitsche
oorlogsleiding zich veroorloven haar
aanvallen op de gemeente stelselmatig
te blijven uitvoeren, terwijl daarbij het
Duitsche en geallieerde, bloed opzette
lijk wordt gespaard.
De Berljjnsche corr. van de N.R.C.
telefoneert o.a., dat de verdedigers van
Stalingrad in het Noordelijk deel der
stad kunnen steunen op goede moge
lijkheden tot verzet. Niet alleen dat
het Noorden van de stad, vergeleken
met het centrum, hooger is gelegen,
doch ook het feit, dat zich in de nu
verdedigde wijken gröóte industrieele
werken bevinden of bevonden, maakt
het den aanvallers moeilijk hier voor
waarts te komen. Ongetwijfeld hebben
de verdedigers van de geboden gele
genheden gebruik gemaakt, om gun
stige steunpunten én centra van tegen
stand in te richten. Zoo schijnen zy
in de ruïnes van een groo e wapenfa
briek, waar tot kort geledetj ciTCa
65.090 menschen arbeidden, 'n fabriek
van verscheidene verdiepingen, zwaar
geschut te hebben opgesteld, dat van
daar-de Duitsche verbindingen kan be
strijken. Df«h niet alleen geschut, maar
ook tallooze tanks, al dan niet geheel
gereed het betreft hier nl. een tank-
fabriek zullen in dit geval de ver
dedigers dienen. Dit is slechts een van
de ten dienste van de verdedigers
staande afweermogelykheden. Boven
dien voeren de Duitschers in dezen
Noordelijken sector eigenlijk een strijd
aan twee fronten, aahgezien de oi4Hb
tingsaanvallen van Timosjenko op tMR
vijandelijken vleugel ten Noorden van
de .stad nauwelijks in omvang vermin
deren. Niettemin zijn er aanwijzingen,
dat de toestand in Stalingrad zich iets
sneller begint te ontwikkeien, hetgeen
tot uiting komt in berichten, volgens
welke de strijd zijn stationnair karak
ter heeft verloren en meer beweeglijke
vormen heeft aangenomen.
Van Duitsche zijde is in de afgeloo-
pen dagen meer dan eens in het licht
gesteld, dat het strategische doel van
den slag om Stalingrad met het door
dringen tot de Wolga ten Noorden en
ten Zuiden van de stad en de inneming
van nog andere sterke posities aan den
Westelijken oever van de rivier reeds
is bereikt.
De Terek
Uit deze omstandigheid en eveneens
uit de aan den dag gelegde overtuiging
dat ook de laatste Sovjet-'egenstand in
Stalingrad kan ford en gebroken, is
hier en daar te Berlijn de indruk ge
wekt, dat het zwaartepunt van de ge
vechtshandelingen zich reeds uit het
gebied van Stalingrad begint te ver
plaatsen, m zoöver althans, dat in de
beteekenis van de .Duitsche aanvals
fronten een wijziging is ingetreden,
daarin bestaande, dat de gebeurtenissen
in den Terek-sector meer dan tot dus
ver op den voorgrond komen te staan.
Sedert eenige dagen byv. maken
Duitsche berichten gewag van terrein
winst, ondanks „sterken Sovjet-tegen
stand, in het gebied van de Terek,* de
heftig stroomende rivier, die als een
belangrijke verdedigingslinie van de
oliegebieden van Grosny kan fun-
geeren.
Ook dezer dagen is van Duitsche
zijde weer melding gemaakt-van de
verovering van meer verdedigde Sov
jet-Russische posities en uit de Duit
sche front berichten uit dit gebied
blijkt een 5anhouder.de, door middel
van verscheidene stootwiggen gevoerde
aanvalsactiviteit.
Rzjef
Gelijk Stal.ngrad is sinds vele weken
ook Rzjef het centrum van hevige ge
vechten. Onverpoosd vallen de So.vjet-
'troepen hier aan met belangrijke con
tingenten manschappep en materieel
en de afweer van deze aanvallen stelt
aan de Duitsche troepen, vooral aan
de infanterie, die ook in de verdedi-
gmgsgevechten de voornaamste taak
heeft te volbrengen, de hoogste
etschen. De aanvallers pogen hier den
hoekpijler van het Duitsche afweer-
front aan den Wolga, welken Rzjef
vormt, uit dit front te lichten. Vier tot
vyf Sovjet-legers zouden op het
oogenblik in een grooten boog het
Duitsche front bij Rzjef omspannen. In
alle schilderingen van den slag, die
hier gaande is. wordt gewezen op de
buitengewone verrichtingen van de
Duitsche formatie!, die dag en nacht
in touw zijn om den numeriek supe
rieuren vyand in de verwezenlijking
van zijn plannen tegemoet te treden.
Vooral slsat zulks op de infanterie,
waarvan het meerendeel uit dezelfde
manschappen bestaat, die reeds in den
winteroor'.og aan het front van Rzjef
hebben dienst gedaan.
5 •»---T A-9J~- IR IC
Men is verplicht te ver- j
J duisteren van zonsondergang a
i tot zonsopkomst
Lantaarns van voertuigen A
4 moeten een hall nur na zon» j
i ondergang ootsloken worden
j Zon op 7.43, on^er 19.15.
i Maan op 0.13, onder 16.09.
H 714
