j
fT
GOUDA
VOOR
EN OMSTREKEN
tgewone militaire
torbereidingen der spil
Het Duitsche theater geopend
jdag 20 November 1942
Het zwijgen der Duitsche militairen
de „stilte voor den storm''
Controleert geregeld
Uw electrlciteitsverbruik!
Ï6*i 6H titCUHi
Nog geen noemenswaardige
gevechtshandelingen in Tunis
In liet voorjaar nieuwe
Duitsche acties met
nieuwe wapens.
Keuringen Voor de
Waffen-S.S. en het
legioen.
De nieuwe weekbonnen.
Minister Göbbels in ons
land.
("Minister Göbbels als eeregasf aanwezig^)
Toespraak van dan Rijkscommissaris
I
lareaaCf No 21095
Landbouw*
j indien*
SCroent*-
b Vroafi
Heelt nm
rrtfe
het telea
indbouw-
i («"UZ
«ton.
Browll*"
k«n
Tumi**"*
k I"
lllïWO-
«MO
BlO»
Bareem HAIR H TKLO. I7U
Chefredsetw. t TUSTEK Goud#
UNO
«pec.
Ramen.
i.8«n.
100.
Haaf:
35].
[IinMctk
dstr.
zijn
r
n. militaire correspondent van het
ifi. achrijft:
wanneer men den toestand in Noord,
'orika bestudeert, krijgt men den in-
ILk, dat handelingen worden voorbe-
[JJuL waarvan de beteekenls ver boven
iZinflo-Ameriksansehe actie in Ma-
Mo en Algerije aal uitgaan. Deze
ijwmderstelling ia gebaseerd op twee
vtarnemingen:
I i Sedert het begin van de Duitsch-
Uiaansclve tegenmaatregelen wordt
!^or de betreffende militaire inslan-
m der apilmogendheden een terug-
kadendheid in acht genomen, welke
nel grooter ia dan de gebruikelijke
uwrve Diegenen, die de mentaliteit
Jennen van de mannen die van de
gjïe der gpilmogendheden de oorlog-
«enng bepalen, concludeeren hieruit.
Rt ongewone voorbereidingen worden
,ffen voor ongewone maatregelen
waar de vijand ze miaschien
kt minst vermoedt.
I Deze indruk ia gebaseerd op de
nit Duitsche en Italiaansche zijde
duidelijker dan ooit aan den dag tre-
fcndt tactiek om een in ontwikkelinr
Hinden opmarsch naar een bepaali
pint geheim te houden, waarbij de
Ming van de spil een aanduiding van
[git punt zelfs niet raadzaam acht.
Van bevoegde militaire zijde te
Berlijn vernam men gisteren b.v., dat
de opmarsch der strijdkrachten van
de «almogendheden zich in Tunis
nos la vollen gang bevindt en dat
derhalve geen bijzonderheden hier-
iver gepubliceerd kunnen worden.
Hen lean daarom van Duitsche zijde
nog geenszins als een voldongen feit
wondersteden, dat Tunis dan wel
Bizerta door Duitsch-Italiaansche
bezet is. Men zal van Duit-
|»h» zijde voorloopig niets over plaat-
of over ktachtverdcelingen hoo-
daar de vijand wat deze kwesties
ft zelf in het ongewisse is en
hem in Zijn veronderstellingen
it wenscht te storen. Hij zal op een
[even oogenblik en dan misschien
eenige verbazing beleven, waar
strijdkracchten der spil van plan
j« in actie te komen.
In dit verband acht men het in
itache militaire kringen zeer be
dekkend, dat deze tactiek van de
der spil niet alleen tot het gebied
Tunis beperkt is, doch even doel-
ïend is voor het gebied, waar
el op het oogenblik opereert.
Montgomery volgt den Duitschen
schalk slechts zeer aarzelend,
aarzeling wordt niet alleen ver
lakt door het feit, dat hü in de
itte gebieden niets heeft aange
troffen, doch ook door de onwetend-
|*id, waar nu eindelijk de Duitsche
itijnmaarschalk zich met het gros
het Duitsch-Italiaansche pantser-
zal nestelen.
Uit de geheele houding van de toon-
Hfevmde Duitsche militairen valt op
ik naken, dat hun twijgen een stilte
|J» den storm béteekent, dat zij zeer
-"Wkeurig weten wat zij willen en
de Angio-Amerikaansche onderne-
•'il voor hen niets anders is geweest
een post, die reeds op de totale
«srekening voorkwam en wel op
tijdstip, waarop de vijand nog aan
begin van zijn voorbereidingen
mor stond.
»«gens de bij het opperbevel van de
"tucht ontvangen berichten is het
op 18 Nov. den Britten niet gelukt.
*erder stelselmatig terugtrekken
Duitsch-Italiaansche achterhoeden
"•kinderen. De door de verbonden
troepen verrichte uitgebelde vernielin.
gen aan den kustweg en in het ge
heele wegennet in het gebied van El
Mechili stoorden het verdere oprukken
der Britten.
In Tunis hebben nog altijd geen
noemenswaardige gevechtshandelingen
plaats gehad. Slechts vijandelijke, af-
deeUngen die verkenningen onderna
men aan de kust kwamen vlak aan de
grens tusschen Algerije en Tnnis in
contact met vooruitgeschoven Duitsche
afdeelingen. De Duitsche luchtmacht
bombardeerde troepenconcentraties en
colonnes Voertuigen van Amerikaanach.
Britsehe strijdkrachten.
De militaire correspondent van d
Times schrijft, dat de berichten, die
in Londen binnenkomen van het oor-
logstooneel in Afrika zeer achaarsch
zijn geworden. Dit is echter nog geen
reden tot bezorgdheid, daar alles „naar
het schijnt" volgens de* plannen ver.
loopt.
Twee dagen voor hij de regeering
ovemam heeft Laval verklaard: „Ik zai
de regeering slechts overnemen op
voorwaarde, dat mij „pleins pouvoirs"
worden gegeven. Desondanks nam hij
destijds genoégen met het minister-
presidentschap, de ministeries -Van
Buitenlandsche en Binnenlandsche
Zaken en het ministerie van Voorheb
ting. De volgende maanden is hij er
in geslaagd belangrijke sleutelposities
in handen te krijgen en precies zeven
maanden na zijn ambtsaanvaarding
heeft hij zijn oorspronkelijk doel be
reikt. Den 18en November heeft de
regeering medegedeeld, dat de maar
schalk Laval „pleins pouvoira" heeft
verleend.
Is nu Laval met dictatoriale vol
machten bekleed? aldus Interinf.
Geenszins. In het decreet, waarbij hem
de volmachten worden verleend, wordt
duidelijk gezegd, dat de maarschalk
rich het recht van uitvaardiging van
■grondwettelijke bepalingen voorbe
houdt. Verder is Laval verantwoording
veischuldigd aan den maarschalk voor
de toepassing van de hem verleende
volmachten. Aan Petain is nog het
recht gebleven over de strijdkrachten
te beschikken, het recht verdragen te
sluiten en het recht met goedkeuring
van Kamer en Senaat don oorlog ie
verklaren. Juist deze bepaling speelt op
het oogenblik ëen belangrijke rol. De
beteekenis van de aan Laval verleende
volmachten is dus in hoofdzaak, dat hij
voor het uitvaardigen vthi wetten, die
geen grondwetswijziging inhouden en
van decreten, niet meer de handteeke-
ning van Petain en vooral niet meer dc
goedkeuring der overige ministers noo
dig heeft.
Maarschalk Pétain heeft voor de
radio een korte toespraak gehouden
tot de Franschen van het moederland
en van het kolonale rijk.
Hij begon met te zeggen, dat-
Fransche generaals, in dienst van een
vreemde mogendheid, zich tegen zijn
bevelen verzet hebben, en hij wekte
de officieren en soldaten van Fransch
Noord-Afrika op, deze „onwaardige
leiders" niet te gehoorzamen. Voorts
wekte hjj het geheele Fransche volk
op, geen geloof te hechten aan de be
richten van de buitenlandsche propa
ganda, daar het eenige doel daarvan
is, den weerstand van het Fransche
volk te ver7.wakken. Zich tegen de
ddor het staatshoofd verlangde disci
pline te verzetten, beteekent verraad
plegen. In het belang van Frankrijk,
zoo vervolgde de maarschalk, heb ik
de bevoegdheden van het hoofd der
»e straatcKiüecte vu Winterhulp Nederland op Zaterdag 21 Nov.
dag 2) Nov. Gecollecteerd zal worden met houten ape'djes, waar-
in kieerdraeht zün geschilderd. (Polygoon)
regeering, Laval, uitgebreid, teneinde
hem in staat te stellen, in deze tragi
sche oogenblikken, die Frankrijk
doormaakt, de coodige maatregelen te
nemen.
Voor aiüe Franschen, zoo besloot
Pétain, bestaat er alechtg één plicht:
te gehoerbamen en wel slechts aan
een regeering, n.l die aan welker
hoofd ik de eer heb te «taan, en slechts
aan één vaderland: Frankrijk.
RADIOREDE VAN DAHLAN.
In een rede voor Radio-Algiers
heeft admiraal Darlan o.a. verklaard,
dat hij den post van hoogen commis
saris in Franach-Noord-Afrika in over
leg met de Amerikaansche autoriteiten
op zich heeft genomen.
Nader gaf hij te kennen, dat zijn
taak hierin bestaat, dat hij de alge-
meene richtlijnen voor het optreden
toepast in overeenstemming met de
beginselen van maarschalk Lyautey.
Terwijl Darian zich richtte tot de
soldaten van het Fransche koloniale
r«k, zei hij, dat hij hun als aanvoer
der een man gaf, die zeer geacht was,
namelijk generaal Giraud.
VOLMACHTEN VOOR ROOSEVELT
GEWEIGERD.
Efe meldt uit Washington, dat de
wetgevende commissie van het Congres
het voorstel van Roosevelt om hem
voor den duur van den oorlog onbe
perkte volmachten te verieenen in
zekere grondwettige aangelegeuheden.
heeft verworpen.
3e Berlijnsche redacteur van het
Ig. Hbld schrijft o.a.:
ijksminirter Göbbels' rede te Wud-
il wordt te Berlijn beschouwd ajs
een belangwekkende balans van het
Duitsche offensief van den afgeloopen
zomer. Belangwekkend acht men daar
bij vooral Göbbel's verklaring, da: de
Duftsche offensieve kracht, in tegen
stelling tot beweringen in het Geal
lieerde kamp geenszins is uitgeput en
dat straks nieuwe aanvallen zuil en
volgen.
Belangwekkend zijn in dit verband
nog eenige opmerkingen, die S'aats-
raad Memberg vroeger een der le'den.
de persoonlijkheden in den Reichs-
nahrstand en thans lid van de leiding
der Hermann Göring Werke. op een
bijeenkomst van het Duitsche Arbeids
front te Berlijn maakte. „Aan onze
programma's voor de geheele wapen
industrie zullen wij de hand houden.
Daarvan kan iedereen overtuigd zijn
Onze nieuwe uitvindingen zijn een rea
liteit, waarvan wij allen de gevolgen
in het volgende voorjaar zullen zien."
aldus zeide spreker. Hieruit blijkt, dat
er inderdaad nieuwe uitvindingen oo
militair gebied zijn, gedaan, waarbij
Meinberg waarschijnlijk op dezelfde
uitvindingen doelde, welke de Filhrer
bp het oog had. toen hij in zijn laatste
rede verklaarde, dat de Duitsche uit
vindersgeest niet stil rit.
Q
De Voorman der Germaansche S.S. In. Nederland, Feldmeyer, doet
dienst als onderofficier m de Waffen S.S. Onze foto toont Feidnveyec
(rechts) tijdens een ontmoeting met ©en kameraad uit Nederland, die
ook als vrijwilliger dienst doet. (S.S.PJC. Lüttmer-O.-H.)
Het S.S.-ErSatzkommando deelt ons
mede, dat vrijwilligers voor de Waf-
fen-S.S. en het legioen zich op onder
staande data -bij de genoemde adres
sen kunnen vervoegen teneinde ge
keurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op ge.
vestigd en wel speciaal voor hen, die
er bezwaar tegen hebben hun dienst
buiten Nederland te verrullen, dat
thans de mogelijkheid bestaat om
dienst te nemen in een speciaal
wachtbataljon. De opleiding vindt in
Nederland plaats, terwijl de inzet van
dit bataljon ook in Nederland blijven
zal.
Tijdens de keuringen voor de Waf-
fen-S.S. en het legioen kunnen zich
ook diegenen melden, die tot de Ger-
maansche-S.S. in Nederland willen
toetreden.
21 Nov. 1942: 10 uur, Groningen,
Concerthuis, Poelestraat
21 Nov. 1942: 16 uur, Leeuwarden,
Huize Schaaf, Breedsfcraat,
22 Nov. 1942: 10 uur, Amsterdam
School, lepenweg.
23 Nov. 1942: 11 uur, Utrecht,, Wehr.
machtsheim, Mariaplaats.
24 Nov. 1942: 10 uur, Amersfoort,
Dienstgebouw, Leusderweg. j
25 Nov. 1942: 10 uur, Den Haag,
café Den Hout, Bezuidenhoutscheweg
Bij onze vrijwilligers. Kameekn
worden hier als trek- en rijdier ge
bruikt. Spoedig hebben onze mannen
zich aan de nieuwe omgeving gewend
en wetfen uitstekend met „het schip
der woestijn" om te gaan.
(SJSf.K. Möbius-O.-H)
Voor de volgende week zijn voor
bet koop en van de gebruike
lijke hoeveelheden brood, beschuit
vleesch, aardappelen, melk, tapte
melk en tabak ets. voor mannen,
de bonnen 59 aangewezen.
Hot A.N.P. meldt: Op reis naar Den
Haag heeft minister dr Göbbels bij
het passeeren van de Grebbelinie van
de gelegenheid gebruik gemaakt om
aan de graven der aldaar rustende
Duitsche* en Nederlandsehe soldaten
een krans in de Duitsche kleuren neer
te leggen. De krans werd als eere-
wacht geklankeerd door een lid van
de Hitlerjeugd en een lid van den
Nationalen Jeugdstorm, een mooi
symbool voor den gemeenschappelij-
ken wil der jonge generaties van de
twee Germaansche broedervolken om
elkaar over de graven van het ver
leden de hand te reiken in onwrikbaar
vertrouwen op de eindoverwinning
van het nieuwe Europa.
Gisteren is in den Stadsschouwburg
te 'rGiavenhage het Deutsche Theater
in den Niederlanden geopend met een
opvoering van Mozarts Don Giovanni,
in aanwezigheid van minister dr. Göb
bels als eeregast, voorts van den Rijks
commissaris dr Seyss-Inquart en als
vertegenwoordiger van den Duitschen
weermachtsbevelhebber in Nederland
de generaal der infanterie Reinhardt.
De Rijkscommissaris hield een rede,
waarin hij zeide, dat de gedachte een
Duitsch theater in Nederland .op te
richten werkelijkheid geworden fs.
Thans is het werk voltooid. Het zal
ons onder de tegewoordige omstandig
heden in de eerste plaats aan onze
soldaten, vreugde en stichting bren
gen, aldus spr. Met voldoening maakte
spr. gewag van de groqte belangstel
ling, welke reeds de aankondiging van
dit theater niet alleen in Duitsche
kringen, zooals van zelf spreekt, maar
ook in Nederlandsehe kringen heeft
gewekt. Ónze verwachtingen zijn niet
gering.
De Rijkscommissaris zeide allen
dank, die hem bij de verwezenlijking
van dit plan geholpen en aldus de uit
voering er van mogelijk gemaakt heb.
ben. „Dit geldt in de eerste plaats u,
waarde partijgenoot dr. Göbbels. Uw
toestemming en medewerking ep d#
hulp van de naar uw plannen hande
lende medewerkers aan uw ministerie
voimden en vormen de innerlijke
grondslagen voor de geslaagde oprich
ting van het Deutsches Theater in den
Niederlanden. Dat gij echter persoon
lijk voor de openingsvootstelling he
den "naar ons gekomen zijt, niettegen
staande in deze dagen in bijzondere
mate op u de volle verantwoordelijk
heid rust voor de politieke meenings-
vorming van het Duitsche volk, gevoe
len wij allen als een onderscheiding en
vervult ons met bijzondere vreugde.
Wellicht wekt het bij den een of
ander, die onzen levensstijl niet kent,
verbazing, dat wü ons op een oogen.
blik, dat weer eens een der befaamde
en nog nooit in vervulling gegane keer
punten van dezen oorlog moet heeten,
bezighouden met een zoo veeleischend
cultuurwerk als de oprichting van een
Het Deutsche Theater in den Nieder
landen opent de reeks voorstellingen
met een opvoering van „Don Giovanni"
van Wolfgang Amadous Mozart: In
spiciënt: dr Wolfgang Nufer, muzikale
leiding: Wilhelm Fran zen, décors:
Ernst Rufer. Hermann Uhde als Don
Giovanni en Jeanette Wenzel als Zer-
line in één der scènes.
SS. Bildbtrichter Fritz-Stapf)
schouwburg nu eenmaal is. Allen mo
gen gerust zijn, ook de uitvoering van
deze plannen geschiedt bij een be
schouwing van den toestand, welke
.even onsentimenteel is als zij getuigt
■fah politieken werkelijkheidszin. Wij
nemen de Amerikanen volstrekt au
sérieux daar, waar zij au sérieux geno
men kunnen 'worden. Dat zijn niet de
kunstjes met getallen van een Roose
velt, doch wel de te verwachten ge
volgen van een aanmatigende naïvi
teit waarmede daza menschen zich
Gode gelijk wanend, stellen tegenover
de inderdaad niet zeer succesvolle op
voeders uit hun bakermat en dezen
willen beachoolmeesteren.
Wij wisten, dat la het verloop van
deze oorlogsgebeurtenissen ten slotje
eens ook nog de Amerikanen zouden
komen en wij z«n bereid onze bijdrage
te leveren voor een wereldhistorische
les. Maar dit verhindert ons geenszins
onder alle omstandigheden onze cul.
tureele taak vast te stellen en deze te
vervullen.
Dat geeft ons juist de innerlijke
rust en kracht, dat wij weten, dat een
humanistische of zelfs een liberale
orde ook in Amerikaansche overdrij
ving en verdraaiing, evenmin als een
verdeeüng der menschelijke samenle
ving In confess-oneele groepen heden
nog in staat zijn de gemeenschapsbe
trekkingen der volken van het Avond
land tot een harmonisch evenwicht te
brengen. Dat kunnen nog slechts die
krachten, welke de zigl zijn van het
nieuwe Europa. Zouden deze verval
len dan zou na kortstondige tactischg,
successen dit continent geen wereld
deel meer zijn, doch een aanhangsel
van de Eurasische landmassa, een
prooi van het bolsjewisme.
Wij gelooven echter, dat het niet in
de bedoeling der voorzienigheid ligt,
dat Europa als uitsluitend schepper
en drager van alle cultuur van het
blanke ras op aarde verdwijnt en daar
om weten wij, dat wij overwinnaar zui
len blijven.
Is het doe! van deze worsteling een
werkelijk Europa te verkrijgen zoo is
de bedoeling van den oorlog onze vrij.
heid te veroveren, niet in de liberale
beteekenis, dat ieder naar zijn
WCnsch kan leven, maar zooals wij
die vrijheid zien, dat ieder naar eigen
aard leeft en zich laat gelden door
tucht in zün houding en vrijheid in
zijn ontplooiing.
Ii» dezen xin is onze cultuur niets
anders dan de totale weergave van alle
scheppende krachten, welke in ons
volk leven en het beslisjende begin
sel van onze cultuur-opvatting is, dat
elke echte cultuurprestatie slecnts kan
komen uit den bodem en uit het volk
en dat zij daarom ook weder verplich
ting heeft jegens het volk. Uit deze
bron heeft eens ds kunstbeoefening
der in één rijk verbonden Duitschers
en Nederlanders geput om hoogtepun
ten in hun artistieke scheppingen te
belpven.
Zoo voltrekt zich al ona denken en
handelen naar de wet van de ras
echte gemeenschap, welke alleen de
hoogste mogelijkheid biedt, maar ook
de hoogste verplichting beteekent.
Alle plannen echter zijn alechtg
stukwerk, zij krijgen eerst volle betee
kenis, wanneer z(j wonden ingescha
keld in den dienst van het groote
genie, dat de voorzienigheid in dezen
tijd van beproeving ons volk en
Europa geschonken .heeft. Daarom is
ons denken en ons handelen steeds
tevens een gelofte van trouw aan den
man, die a's onze eerste staatsman,
onze grootste veldheer en onze voor
naamste cultuurdrager ons lot leidt en
vormt
De Führer heeft het rijk zijn kracht
hergeven, opdat het uit de volheid van
zijn macht nieuwe monumenten bouwt
voor zichzelf en zijn grootheid. Daar
om gaat de strijder met den zanger
en de zanger begeleidt den strijdeT.
Deze taak is naar mijn wensch en op
dracht ook aan het Deutsches Theater
in den Niederlandschen gesteld."
Het A.N.P. meldt over de openings
voorstelling nog, dat toen de Rijks
commissaris in de loge had.plaats ge
nomen naast Rijksminister Göbbels,
dirigent Wilhelm Fran zen den dirigeer
stok hief en Mozarts onsterfelijke
■muziek weerklonk. Na de eerste sce
nes werd het publiek warm en Sanders
Schier als Leporello was de eerste, die
een ovatie kreeg voor zijn karaktervol
spel en de sublieme weergave zijner
partij. Herhaaldelijk moesten de spe
lers voor het gordijn komen om het
publiek in de gelegenheid te stsllen
uiting te geven aan zijn dankbaarheid.
Aan het slot scheen het applaus geen
einde te zullen nemen. De leiders en
de spelers werden rijk met bloemen
bedacht, wü noemen van hen den
regisseur dT Wolfgang Nufer, den diri
gent Wilhelm Franzen, Ernst Rufer,
die de décors ontwierp, Hermann
Uhde als Don Giovanni, Sanders
Schier (Leporello), Konstahtin Joko-
witsch (den orderidder), Tycha Tury'
litakl (Donna Anna). Anton Lehmbach
(Don Oktavio), Erna Feyerabcnd
(Donna Elvira), Hermann Greiner
(Maaetto) en Jeanette Weniel (Zer-
Hne).
Zoo op 8.10, onder 16.41.
Maan op 16.35, onder 6.12.
Men is verplicbt te ver
duisteren van zonsondergang
tot zonsopkomst.
Lantaarn* van vocrtnigca
moeten een baU oer aa zona
'ondergang ontstoken worden
immiaiiiMMMinrinr- -- -
K J.i
