DE REDE VAN DEN RIJKSCOMMISSARIS tm«A b-S? Hadthtohd Duitach weermachU- bericht. Vorming van nieuw Franuch leger. Dinsdag 15 December 1942 Bureau: Markt 31. TeleiooO 2745 NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Chefredacteur: F. Tieter, Gouda 81e Jaargang, No. 21116 Postrekening 48400 Overleg met Mussert over maatregelen van bestuur en personeelskwesties DeN.S.B. verantwoordelijk be trokken bij het landsbestuur Ean hooikist in gabruik bespaart gas tn elactrlcltalt De mensch leeft veel langen dan vroeger. iato—mo mannen Feuilleton DE 5LAPENDE BOEDDHA 1 1 ZON EN MAAN Zoa op 8.44, «ader 16.87. Haan onder 1.44, op UMM. KSO ill Utlen fRM |kas< i lot* Wij even |i i#«*f 1 Oppiw fln* Met opperbevel ven de Duitsche weer- werdee inntiMn» vijandelijke •Tn villen afgeslagen. A*n andere dee- ven den Znldeiykrn fronteector deren de ten deele «eer verbitterde ge- «erhten met een eterken tegenstander «wirt. Klgen panUerstrljdkraehten. die rit het gebied ten Zuidwesten ven 8te- Umred doerdrongen. versieegen een derken vUend. wiens tegennnnvallen on der verlies vnn ruim U psntserwngene ■blokten. HU een snavel In den rug ven den vUsnd, die de Instste degen In de Ksimukkensteppe werd ondernomen, werden talrijke gevangenen gemaakt en werd de aanvoer van den vijand ge voelig verstoord. Italië»neche troepen Sloegen opnieuw plaatselijke aanvallen Ux bolsjewieken aan het Donfront onder bloedige vertieren voor den vijand U. M SovJetvUegtadgen werden b)J het verlies van vier eigen vtiegtnlgen neer- gesebeien. Ue gevechten In den sector Kallnln- Ibaenmeer duren veert Doorbraak- en eotiasUogepoglngen van da Sovjets met bet doel de Ingesleten vijandelijke troe pen te ontvetten werden verijdeld en weer werden II pantserwagens ver nietigd. Binds den Stfa November ver leer de vUand bU sQa vergeefscbe aan vallen alleen In bet lies tok van een leger 156» pantserwagens. BIJ ondernemingen van Duiteche stoot troepen san de Wolchof en ten Zuiden van het Ladogameer werden talrijke gcvechtastellingen van den vijand ver nield. Gevechtsvliegtuigen bombardeer den in den afgeloopen nacht de stad en haven van Moermansk. In Cyrenaica duurt de levendige be drijvigheid van verkenners en artil lerie voort. Dulfsche gevechtsvliegers ondernamen krachtige aanvallen op bet havenbedrijf in Benghast. In Tunesië vernietigden Duitsche slag- vliegers verscheidene vijandelijke pant serwagens. Het havengebied van Bone werd door Dultache en Italiaansche vliegtuigen' opnieuw cwaar gebombar-* deerd. Er ontstonden ontploffingen en branden. In luchtgevechten werden in Noord-Afrika 12 vijandelijke vliegtui gen neergeschoten. Het luchtdoelgeschut aan boord van de Duitsche marine achoot In convooldienst drie vijandelijke vliegtuigen neer. In den nacht van 12 op tï December vielen motortorpedobooten vijandelijke convoölen aan de Brttsche Oostkust aan en torpedeerden ondanks de krach tigste bescherming door torpedojagers »es koopvaardijschepen. Drie schepen van tezamen #000 brt. zonken terstond. Een tankboot van 3000 brt. geraakte met een hoogen steekvlam ln brand. Ook de twee andere schepen zijn waarschijnlijk gezonken. Uit het hevige nachtelijke ge vecht dat hieruit met de torpedojagers ontstond, zijn alle booten behouden op haar bases teruggekeerd. Martne-artll- lert, patroutllebooten en Jachtvltegera schoten boven het Kanaal en aan de kust van Noorwegen vier Britsche vlieg tuigen omlaag. BRIEF VAN PRTAIN AAN DEN FÜHRER. Maarschalk Pétain heeft oen brief gericht aan den Führer, waarvan de tekst is bekend gemaakt, meldt Inte- nnf. In dit schrijven zegt de maarschalk, dat de Angelsaksische aanval op ïYansch Afrika en het verraad Van enkele Fransohe mannen met een lei dende positie den Fiihrer aanleiding hebben gegeven tot bezetting vaiv>de kust van de Mtddellandsche Zee en de demobilisatie der Fransohe strijdkrach ten. Hij kan niet anders dan zich voor deze beslissingen burgen. Op den duur kan echter een staat zonde# een gedis ciplineerd leger niet bestaan. Daarom beschouwt maarschalk Pé tain het als ijja eerste plicht een nieuw leger te vormen, c(j>t dfe veiligheid van Frankrijk en tijn imperium kan be schermen en heeft hij generaal veld maarschalk von Run dated t, als gevol machtigde van den Fiihrer voor de regeling van alle kwestie*, die betrek king hebben op de Duitsche actie, fenocht hem een beioek te brengen, teneinde zich met hem over enkele I kwesties te knnnen onderhouden. De maarschalk verklaart verder zeer onder den indruk te zijn. van het voor stel van den Führer met Frankrijk samen te werken en het te helpen zijn koloniale rijk te heroveren. De Fran- ache regeering zal harerzijds met alle loyaliteit een politiek volgen, die haar ln staat stelt de toekomst van het land ki een gereorganiseerd Europa te ver zekeren HET BUnOEnUIK BESTUUR OP MAOAOAtCA*; Kaar Sa Brltseha nieuwsdienst meldt, zal net burgerlijke bestuur op Madagascar aan De QeuUe worden overgedragen. De Eaaebche nteuwndienst deelt volgens octal Demokreten nou mee, set de ambassadeur voornemens zóu rijn at ta traden. GOUDSCH E m COU BAN T 4P - In zijn rede, uitgesproken op de bij eenkomst van de N.S.B. te Amsterdam, ter gelegenheid van het 11-jarlg bestaan der Beweging zie ons blad van giste ren zefde de Rijkscommissaris, Rijks minister dr Seyss-Inquart vervolgens: Op het ruimer gebied van dra arbeid hebben de Nederlandera bun taak ep zich genomen. Ut non hier alechta een enkel ding willen opmerken; gelooft n niet, dat degenen van uw volkagraoo- ten, die thans moeten worden ingescha keld ia da fabrieken van Dnitaebland omdat «U daar nood is ajjn en bun krachten kunnen ontplooien, daardoor hu sullen worden onttrokken nan het Nederlandsche volk. Dit ia een zuivere Oorlogsmaatregel, die slechts zoolang deze oorlog duurt, gerechtvaardigd zal zijn. Zjj rallen derhalve het Nederland- sebe volk niet worden ontnomen, maar voor dit volk bewaard blijven. Hter in Nederland zullen beslist die industrieën en productiebedrijven ln stand gehouden en opnieuw opgebouwd worden, die volgens hun ligging en vol gens de bekwaamheden der Nederlan ders hier hooren. Het beginsel, volgens welk wij ons nieuwe leven willen orde nen, is vrijheid van beweging laten voor de uitwisseling van goederen en de vrij heid van beweging laten voor de uit wisseling var krachten in het toekom stige Europa. Opdat deze taak wordt voorbereid en vervuld, heb Ik gelast, dat het Nederlandsche Arbeidsfront en het departement van Sociale Zaken in zonderheid, de behartiging van de be langen van al deze Nederlanders op zich nemen. Taak van de partij is het aan deze organen en organisaties de impulsen van politieken aard te geven, opdat zij hun taak kunnen vervullen. Nog een tweede belangrijke taak heo- ben de Nederlanders te vervullen en wel het waarborgen van hun voeding. Dit is «Je zwaarste taak, waarvoor in Europa dp dit gebied iemand Is gesteld, want gij zHt het land, dat het grootste aantal inwdpers op de kleinste opper vlakte moetj voeden. Daaromtrent wil Ik o ln dit verband slechts één ding zeggen: er bestaat raden voor de verwachting, dat het peil, dat wij'in dit land hebben wordt ge handhaafd tot op het oogenblik, waarop eenmaal ook de graanstroom nlt de Oekraiüe Nederland bereikt. AU h|j eerst in Dnitachland komt, dan suit ge dst begrijpen, daar deDultscber thans de steunpilaar van den strijd ta en de Dultscber de zwaarste offers heeft te brengen. Maar ik ben reeds tlpuis met de verantwoordelijke Instanties in Duitsohland overeengekomen, dat gij, als ge hier door extraprestaties op bet gebied van tuinbouw, cultuur van za den enz. ow met graan bebouwde op pervlakte vermindert, biervoor vergoe- 'ding zult krijgen doo. leveranties van graan uit het Oosten. Daaruit moet u vooral één ding dui delijk worden en wel, dat gij voor ons niet object zult zijn, maar dat gij iteeds meer zult opgroeien tot en ln de kame raadschap, en de gemeenschap van ons, lot. Nationaal-socialisten, het betaamt thans nog een korten blik to werpen op dé militaire situatie, waarin wij ons bevinden. Wij hebben immers zes weken geleden weer een der beroem de, maar in werkelijkheid nog nooit ingetreden „keerpunten van den oor log" beleefd. Er kwam een geconcen treerde aanval, in Egypte, over Noo; ird- iyk Afrika en toen ook aan het Oostelij front. Thans zijn er zes weken voor bij en het is eigenlijk al erg stil ge worden op dit „keerpunt". Vorigen winter hebben de bolsje wieken onafgebroken versche divisies en legers, die uitstekend waren uit gerust, tegen ons in het veld gebracht. Ditmaal is het anders. Ditmaal heb ben zij het grootste deel de troepen, waarvan zij op de beide aanvalsplaat- sen gebruik maken, aan andere gedeel ten van het front moeten onttrekken. En onder deze troepen bevinden zich mannen. d.w.z, men moet het eigen lijk kinderen noemen, van het zes tiende jaar af tot grijsaards van zestig jeer toe,. Ik geloof dat men thans zon der overdrijving kan zeggen, dat in het gebied Kaünin-Toropetz een Russl- volking van Eindhoven brengt dra laatste* groet aan de alacht- van den Engelachon terreur-aanvaj op Zondag December J l. (Stapt) sshe nederlaag ontstaat en dat daar reed» talrijke divisies zijn omsingeld. Wat Stalingrad betreft, u kunt ervan overtuigd zijn: de vuist zit vast om den strot. Wij hebben geen wijken in Stalingrrd opgegeven, geen 22 wijken van de 23, die de Duitsche soldaat heeft veroverd. Wij hebben ze allemaal vast in handen. Het zal eenmaal ver wondering wekken met hoe geringe verliezen Stalingrad veroverd is. Ieder verlies is vo,or de betrokkenen zwaar en pijnlijk. Van het standpunt van het volk bezien moeten wij ook het oog houden op het aantal Wij kunnen dat getal thans nog niet noemen om dep bolsjewisten geen conclusie mogelijk te maken. Maar het is een getal dat men het eerste ogenblik niet wil gelooven, zoo overweldigend en nauwkeurig traden de wapenen van het Duitsche leger tot bescherming van zijn solda ten op. Nationaal-socialisten! Iets wordt thans reeds bewezen door den veld tocht in het Oosten: de volstrekte superioriteit van den 'Duitschen sol daat en van de soldaten der verbonden en van de volstrekte superioriteit valt het materiaal. Ais op een dag in een betrekkelijk kleinen frontsector 170 tanks kunnen worden kapotgeschoten, dan behoeft men hieromtrent verder geen verklaringen af te leggen. Eén din-r geloof ik en dat kan men ook af leiden uit opgevangen radioberichten: Stalin heeft aal vTeeselijk spijt van het avontuur, waarin hij zich heeft gestort Maar ato men zich in het hoofdkwar tier bevindt, dan ademt dit hoofdkwar tier slechts eén ding: volkomen rust en zekerheid tegenover alles, wat in het Oosten geschiedt. Ik wil niet veel over het Zuiden spreken, maar één ding zou ik willen zeggen: het feit, dat thans Tunis, dit bruggehoofd bi) uitstek met zijn vestingen, bovendien Corsica en daarbij het onbezette Frankrijk en Toulon zich in onze handen bevinden, dat staat gelijk met strategische over winningen van de eerste orde, Dan mo gen de anderen gerust duizenden woestijnkilometers hebben, Tunis Cor sica en het onbezette Frankrijk zij» meer waard. En tenslotte is er no een ding waaraan men moet herinneren en wel de strijd van onze duikbooten op de wereldzeeën. De anderen hebben eens, t amelijk -jn den vorigen oorlog, het groote voordeel gehad, dat zij de zeeën hebben beheerschty Thans blijken de verbindingen ter zee een van hun zwakste plekken -te zijn. Zij moeten Engeland van het noodige voorzien. De Amerikaansche bewapening is nl de eenige hoop, waaraan onze tegenstan ders zich nog vastklampen, Als zij deze verwachting der Ame rikaansche bewapening niet hadden zouden zij' in het geheel geen hoop meer hebben zich ooit tegenover ons te kunnen steller., deze hoop hangt grootendeels eveneens van de aanwe zigheid en het verkeer der schepen af. Daarbij komen de fronten in Oost- Azië en Egypte, de voorziening van Rusland. Nu hebben ze er Noord-Afrika ook nog bij gekregen. En ik geloof, als wi, de balans van een jaar opmaken en zelfs de cijfers gelooven, die ginder zoogenaamd Worden gehaald in het scheepsbouwbedrijf dan komt men toch altijd nog op omstreeks 4, mis schien 5 millioen ton achteruitgang in den loop van dit jaar. Dat hoeft dan misschien niet bedenkelijk te zijn als men 48 millioen ton heeft, maar als het aantal eenmaal in de buurt van 20 millioen is gekomen en men meteen weer een vierde of een vijfde verlo ren heeft, weegt dat zwaar. Bovendien hebben wij reeds het bewijs, dat onze tegenstanders het niet eens meer kon den wagen tot Tunis of zelfs tot Toulon door to varen. Daartoe hadden zü overigens nooit den moed gehad, daar is een Adolf Hitier voor noodig, die vaart de geheele Engelsche vloot voor- bi en bezet Narvik. (Bijval.) Ja, kameraden, het jaar 1943 zal era zwaar en moeilijk jaar worden. Maar dit Europa Is een zoo geweldig ding, soo'n heerlijk succes, dat men daarvoor ook wel iets groots in de waagschaal mag stellen, want anders zal men tegenover het lot geen recht hebben. Dit jaar zal de wind ons fgl om de ooren blazen 'en we zullen ons schrap moeten zetten, zóoali Frederik de Groote in den zevenjarigen oorlog zeide. Dat willen wij ons zelf nu ook voorhouden en dan zullen we het zelf de succes hebben als hij. Wij moeten voorzorgsmaatregelen treffen In dit land, xooals overal «ut wij ons bevinden. Derhalve moeten wij bepaalde voorzieningen nemen, waar voor n wel begrip suit hebben. B.v. de maatregelen der evacuatie. Ook in het voorterrein van onze steunpunten moeten wi) gebouwen slechten, dat Is harde oorlogsnoodzaak. Het Is beter, dat we dit tijdig doen dan dat wij verrassingen beleven of onze stryd bemoeilijkt wordt. Maar u kunt van een ding overtuigd zijn, dat wij al deze maatregelen zoo uit voeren als maar kan om zooveel no- gelijk te ontzien. Dat zullen u uw mannen bevestigen, die met mijn bureaux te maken heb ben hoe daar over elk gezin en over alk huia wordt gesproken, of het noo dig is dat gezin nog van de kust te verwijderen of dit huls werkelijk af ta breken. Ik ben ook besloten enkele van mijn bureaux te verplaatsen. Ook enkele Nederlandsche bureaux zullen moeten worden verplaatst. Dit heeft era seer eenvoudige raden. Ziet u. Den Haag 1 gt aan de km*, het ia met bommen werpi irs terstond te bereiken en ook van Bele nen uit te beschieten. Het kan dus hiel gemakkelijk worden uitgeschakeld. Ik hecht er evenwel de grootste waarde ".an, dat het Nederlandsche bestuur functionneert, juist in het helang van het Nederlandsche volk. De Rijkscom missaris met zijn verantwoordelijke instanties blijft in Den Haag. Zooals deze oorlog is begonnen; ln •tie situatie zal hu niet eindigen. Waartoe zouden wij dan gestreden heb ben? Wij komen tot een reorganisatie van Europa en dan komt weer de vraag naar voren: aan welken kant staan de Nederlanders? Ik moet zeggen, het zou slecht gesteld zijn met de Nederlanders, als zij geen Mussert en geen Natio- naal-Socialistische Peweging hadden gehad/en zouden hebben, (bijval). Ik heb 2# Mei 1940 gezegd: Het Neder- andsche volk al door dt vervulling van de taak, die voortvloeit uit' het meen schappelijke lot, zijn land en zijn vrijheid voor de toekomst vermogen te waarborgen. Kameraden, daarbij blijft het. Ik neem van deze woorden niets terug. Ik heb ze met goedkeuring van den Führer uitgesproken. Het hangt van de Nederlanders af de taak. die uit het gemeenschappelijke lot voortvloeit te vervullen. Door deze -vervulling 's ,de vrijheid van het land, de vrijheid van het volk gegeven, ja, meer nog daardoor is he*, gelijkberechtigd toe treden tot de nieuwe groote taak van Europa gegeven. Wij hebben juiat deze week een on derhoud gehad :n het hoofdkwartier van den Führer. De heer Mussert, mijn kameraad Schmidt en ik zijn bij den Führer geweest, die omgeven was van zijn naaste, verantwoordelijke raads lieden en in dit onderhoud zijn de grondslagen voor de toekomst door den Führer vastgesteld. De eerste grondslag, dien de Führer heeft verkondigd, was deze: HU wil de Nederlandera niet als overwonnenen behandelen (bijval). De Nederlanden moeten in vol strekte gelijkgerechtigdheid deel hebben aan alle mogelijkheden, die dit nieuwe Europa biedt. Zij zullen hieraan deelhebben door tegelijker tijd de taak ra de plichten op zich te nemen, dien den dragers van dit nieuwe Europa te wachten staan en die era drager van deze verant woordelijkheid op zich zal hebben te 1 nemen. En hierbij behoort als tweede grond slag de taak, die uw leider zich steeds heelt gesteld en die hij u. nationaal-socialisten, In Nederland heeft opgedragen, n.L het Neder- landaeh* volk het nationaal-socialis- me MJ te brengen. En wat-te thans natloasal-soeialisme op het oogen blik. waarop het om de continenten gaat? Thans is nstionsal-soeizHsme: ge loof en strijd voor dit Europa en voor de gemeenschap van deze Europeeseh- volken, voor onze Europeesche cultuur en onze toe komst en In engeren zin het orde nende bijeenhouden van onze Ger- maansche oloedsgemeensehap ten Noorden - van de Alpen. En als derden grondslag heeft de Führer uitdrukkelijk erkend, dat de N.8.B., de Nationaal.Socialis tische Beweging der Nederlsnden, de draagster dezer politieke ontwik keling Is. En dit zoo Ik met allen nadruk en uitdrukkelijk willen ver klaren, dat Mussert als leider der Nationaal - Socialistische Beweging de leider van het Nederlandsche volk Is. (Sterke bijval.) Als vierde grondslag voor de toe komst noemde de Rijkscommissaris die betreffende de toekomstige opne ming van de Nederlanders in de Europeesche orde en in de Germaan- sche orde: de Führer heeft gezegd, dat deze orde thans nog niet kan worden vastgelegd, want de toekomstige orde van Europa zulen wü eerst dan kun nen vaststellen, als wij de grenzen van dit Europa hebben vastgesteld. Deze grenzen moeten op vele plaatsen nog verder worden verschoven. Ik denk daarbij slechts aan Afrika en aan ome dappere bondgenooten ln het Zui den. Eerst als alle Europeesche vraag stukken zijn opgelost, zullen wij ons met deze aangelegenheid bezighou den. Maar één ding is zeker, dat heeft de Führer ook gezegd, als eenmaal deze nieuwe opbouw komt en dene nieuwe orde, dan zal ik u, mijnheer Mussert, by mij roepen, u zult door deze nieuwe orde niet worden ver rast, u zult tot mij komen en wil zul len haar bespreken (bijval). Ik geloof, dat hiermede de grondslagen zljh vastgesteld, volgens welke de Neder landsche nationaal-socialisten nu met volle overtuiging en vastbesloten aan den arbeid en ten strijde kunnen gaan. Ik zelf wil voor mij hieruit in dezen zin een gevolgtrekking maken, dat ik den politieken wil, die tot ulttog komt in de Nationaal-Socialisüsche Bewe ging, ook toonaangevend betrek bij het bestuur van dit land (bijval). Ik heb derhalve besloten mijn bureau een decreet te dsès komen, dat luidt als vnlgLjr Het ia in overeenstemming met de taak, mij door den Führer op gedragen, het Nederlandsche volk te doen deelen In de verantwoorde lijkheid voor het bestuur van dit land. Drager van den politieken wil van het Nederlandsche volk la de N.8.B. Ik gelast dertiaive, dat ter waarborging van harmonie tusschen bestanr en taak van de Natlonaai- Soclalistiscbe Beweging alle mijn ondergeschikte instanties bij de uit voering van belangrijke maatrege len van bestuur, maar vooral In alle personeelskwesties overlag heb ben te plegen met dra leider der N.S.B., den heer Mnazert, reep. met de door dra heer Mussert aan partijinstanties der N.SJS. Foor zoover bij deze beslissingen De verzorging van gewonden ln Tunis. Twee gekwetsten worden per „volkswagen" naar het hospitaal ge bracht. (P.K. Schneider-H.H.-St.) onder de gegeven omstandigheden bij uitstek en in de eerste plaat» rekening moet worden gehouden met het standpunt der bezettende macht, behoud ik mij de eindbe slissing voor. Hierdoor te de N.S.B. verant woordelijk betrokken bij het be stuur van dit land (zeer krachtige bijval). Kameraden, wat hier geschiedt, ia slechts een eisch der rechtvaardig heid. Toen wü in het land kwamen, keken wij om ons heen en wij zagen van alles, maar wij hebben bovenal geconstateerd, dat hier 35.000 man nen en vrouwen waren,, die met ijzeren vastberadenheid en als solda ten hebben volgehouden als volgelin gen van hun leider. Daarbij gaat het niet zoozeer om politieke bijkomstig heden. Die vloeien voort uit de situa tie, de ervaring en den strijd. Het essentieele is evenwel, dat er hier 35 000 mannen en vrouwen waren, die ondanks alle benauwenissen van de zijde van het systeem besloten waren vol te houden en het was ons duide lijk, dat dit de mannen en vrouwen zijn, met wie wij vorm willen geven aan de toekomst van dit land. Dat waart gij Ziet, nationaal-socialisten. wat voor de anderen een oorzaak van onrust en bedruktheid ia, voor ons, nationaal-socialisten, is dat altoos slechts aanleiding tot grooter levens aanvaarding en activiteit: de strijd. Dat is de vader van alle vormgeving en zoo- zien wij het ook thans. Zeker, de situatie kan moeilijk 'zijn, maar daar zien we, ze weer, de oude strjj- derr, die rondloopen in hun uniform, die het partijinsigne dragen, dat zijn altijd nog belijders. Dat is het mooie het sterke, het trotsche van hen. Zij moeten juist thans steeds ieder afzon derlijk als prediker voor het nationaal- sociaüsme uittrekken. Dat is het, wat ik u thans toewensch. In de nauwste gemeenschap met ons Arbeitsbereich vormt ge thans reeds een gemeenschap die er kome wat komen wil de draagster der politieke ontwlkkeliftg zal zijn. Gij, nationaal-socialisten, gij zijt als volgelingen van uw leider Mussert de drager» der ontwikkeling, die volgens wi! en wensch van den Führer, den grootsten staatsman en veldheer van Europa en den genialen bouwmeester van den nieuwen tijd, ge vormd zal worden. Hou zee! NIEUWE STERFTETAFELS VOOR NEDERLAND. Het Centrahl Bureau voor de statis tiek beeft dezer dagen nieuwe „sterfte- lafels voor Nederland", afgeleid uit da waarnemingen in de periode 1931—1840, het licht doen zien. De tafels zijn op twee manieren berekepd, nJ. inclusief, reap, exclusief de oorlogssterfte in het jaar 1940. Bij vergelijking met de uitkomsten van de sterftetafels 18211930 (ver schenen als deel 6 van de volkstelling) blijkt, dat de sterftekansen ten op zichte van het* vorige decennium verder Zijn gedaald. Merkwaardig te, dat de sterftekansen der vrouwen iets meer zijn afgenomen dan de sterftekansen der mannen. Sinds het jaar 1875 ongeveer valt tn Nederland een belangrijke daling van de sterfte waar te nemen. Dit blijkt o.z. uit de stijging van den gemiddelden levensduur bij de geboorte. De verande ringen in den gemiddelden levensduur in den loop van da laatste honderd jaar blijken uit onderstaande cijfers. gemldëelde levensduur tn Nederland 1840*51 1850—'59 I860—'69 1870-79 1880—*89 1890-1» 1900-'09 1810—'» 1921-*» 1931'40 Zooals bekend, la sedert het *r»t< de vorlfe eeuw vooral de zuiAellnj teer sterk veminderd Terwijl in de Jaren 43,8 jaar 45,0 jaar 49,0 jaar 81,0 jaar 53.4 jaar si,9 jaar 6.1.5 jaar 85,5 jaar ldden van ngensterfta 1870—1879 van de jongens 82 pot. en van de meisjes 10 pet. in het eerste levensjaar over leed, bedraagt de sterfte beneden het jaar volgens de nauwste tafels voor de jongens ♦8 pet en voor de meisjes 8,5 pet. In de eerste levensmaand is de sterfte het hoogst; binnen één maand na de geboorten overlij den 2.5 pet, van de jongens en 1,9 pet. van de meisjes. De verbetering der sterftekansen blijkt ook hieruit, dat het percentage der personen, dat een bepaalden leeftijd bereikt, thans veel hooger is dan voorheen* Terwijl b.v. vol gens de sterftetafe! 1870—1819 slechts 7.8 pet. der geborenen den 80-Jarigen leeftijd be reikt. bedraagt dit percentage volgens de jongste tafel 85,7 pet. De gemiddelde levensduur is In Nederland hooger dan in de meeste landan. Alleen la N1 egw-Zeeland rijn voor de vrouwen da •rftekansen nog Iets gunstiger. In Europa hebben na Nederland de Skafldinavischa landen de gunstigste sterfte, cooals blijkt uit onderstaand overticht. gemiddelde levensduur in een aantal landen mannen vrouwen Australië 83,5 jaar 67,1 jaar Belgie 86,0 jaar 59,8 jaar Denemaricen 63.0 jaar 63,8 jaar Duit&chland 59,9 jaar 62.7 jaar -Engeland 58.7 jaar 62,9 jaar Frankrijk 54.3 jaar 59.0 jaar Italië 538 jaar 56,0 jaar Japan 44.8 jaar 46.5 jaar Nederland 65,5 jaar 67,2 jaar Nieuw-Zeeiand 65.0 jaar 67.9 jaar Ver. Staten 59.1 jaar 62,7 Jaar Zweden 63.2 Jaar 65.3 jaar Zwitserland 80.7 jaar 64,6 jaar GEEN RETOURS MEER BIJ DEN TREINCONDUCTEUR. Vah de faciliteit, welke 4e Spoorwegen drie jaar geleden ten «be hoeve van het reizend publiek hebbel ingevoerd door naast enkele rei»*N biljetten ook retourbiljetten tegen een kleine verhooging van den prijs by den conducteur in den trein beschik-? baar te stellen heeft een deel van he* publiek den laMsten tijd aleeda meer misbruik gemaakt. Was deze maa^ regel bedoeid om diegenen, die op het laatste oogenblik op het station arriveerden van dienst te zijn, den laatsten tijd maakten steedsmeer reizigers van' de gelegenheid gebruik om op die wijze niet meer aan de loketten te behoeven te wadhten. Zoo doende werden de conducteurs, Wier taak in de eerste plaats op ander terrein ligt, teveel met het afgëven van plaatsbewijzen belast. Om het af geven van kaartjes door het treinper soneel zooveel mogelijk te beperken, hebben de spoorwegen besloten tijde lijk geen retourbiljetten meer in den trein verkrijgbaar te stellen. BEKRNDMAUNG VOOR FAMU.lt VAN N.S.K.K.-VRUWHXtGUS. All. familieleden der in dienst van hal NAKJC staande vrijwilliger, worden ar hierdoor* op attent gemaakt, dat op post- ot andere zendingen niets mag staan over hal troepenonderdeel, de afdeehngen of colonnaa, daar zendingen met dergelijke gég avena door de feldpost niet vervoerd worden Het adres mag derhalve slecht, bevatten den naam van den vrywfllfger, alsmede 't num mer van de Feldpoet. AU. andere gegevens moeten worden weggelaten. (Nadruk vérboden). Nodarlandsche Roman door T. J. A. L. CORDENS. j) Voor zoover tk weet, is niemand van de aanwezigen hier met mijn plannen bekend, en toch, wat u zegt, ia waar. Hoe kunt u dat weten? Waar hebt u dat geleerd? Maud genoot van zijn Jongens achtige opgewondenheid. Ik heb het geleerd in Benares, antwoordde zij eenvoudig, ate u daar mocht komen, zult u nog heel wat anders zien. Zij bleef met studie in zijn hand kijken en toen opeens zag ik haar gelaat betrekken. Rollo had er niets van gemerkt. Wat ziet u nog meer? vroeg hij. Zij keek nog steeds aandachtig in zijn hand en langzamerhand kwam haar gelaat in de gewone plooi. Toch aarzelde zij met antwoorden. Eindelijk liet zij zijn hand los, zag hem vaat ln de oogen en antwoordde: zult gezond terugkomen, dat staat er zeer duidelijk. Dat is al een heel gelukkige voor spelling, besloot Ben én ging naar zijn plaats. Het gesprek werd verder algemeen. Rollo vertelde van zijn voorgenomen reis en informeerde druk bij het Indische paar naar de eigenaardig heden van hun land. Verschillende gasten, waaronder mijn vriend en zijn neef, waren al weg en ik maakte zalf ook aanstalten om op ta staan, toen de Amerikaan eens klaps aan de Indische dame vroeg: Waarom keek Je zoo ernstig, toen Je dien Hollandschen mijnheer, die near Calcutta gaat, de hand las? Heb JU dot ook niet bemerkt, Many? De gastvrouw knikte beamend. Ja, ik heb het ook gezien. Wat was het, Maud? Och, ik zeg het liever niet, en wat ik hem gezegd heb, waa waar, dat las ik in zijn.hand. Ja, maar je hebt er nog meer ta gelezen, hield de Amerikaan vol, ver tel het ons eens. Maud aarz,ek!e. Vertel het maar gerust, zei de gastvrouw/ die mijnheer li nu toch weg en zal er niet zenuwachtig vin woeden. Ik brand van nieuwsgierig heid. Zij aarzelde nog. - Nu dan, tot ze, als Je het das absoluut weten wilt, ik las ln zijn hand, dat hij uit Indié den dood zal medebrengen. We keken elkander aan, het waa alsof er een koude wind langs de aan wezigen streek. Maar je hebt hem toch gezegd, dat hy gezond zou terugkomen? zei de Amerikaan. Dat is zoo en dat zal hy, wang dat heb ik gezien. Maar dat andere stond er ook en dat kan ik niet met elkaar in verband .brengen, dat gaat mijn begrip te boven. De stemming was gedurende de eerste oogenblikken allesbehalve ple zierig, maar Maud maakt# er zelf een eind aan door te' «eggen: Kom toten we ons daarin niet verdiepen, dat geeft toch niets. Er zun zooveel geheimen, die wU niet kunnen ontsluieren, zooveel uitspraken, die wy niet begrypen en waarvan wU de oplossing aan de toekomst moeten overlaten. I Men la verplicht te verduisteren torn zonsondergang tot zonsopkomst. Lantaarns rra vaartuigen moetra een half «ar na

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1942 | | pagina 1