WÊ
•vige worsteling tusschen
ijepropetrowsk en Krementsjoeg
rte
Mm
ig 20 October 1943
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Prjj» 5 cent» per nummer
Gevechten met binnengedrongen
Sovjettroepen aan den gang
[til ran aanvallen op andere pupten afgeslagen
Conferentie in het
Hoofdkwartier.
1
Conferentie te Moskou
begonnen.
dUtHtntand
De inlevering van radio
toestellen.
Groote bijeenkomst^ van
het DuiUche Arbeids
front.
Inenting tegen mond- en
klauwzeer.
Stadsnieuws
Over de «nderaardsche
gangen in Sl. Pietersberg
Wat, Waar, Wanneer?
Feuilleton
Het licht op den toren
Wanneer verduisteren?
Cfri
htordt r,t
VHrnar.nl
MfiKr.
M* dU r
T I®*®» u
Nlf
Vfetnii*»
wh<»iiij«n
mbrt m
L?*®r
R Invert-n
►rh rising
Ullir r.«
n
•Mam;
treken;
Voor d«
tilt-
«iwit.'üd,
wrp»
Zeilijf
éii?
lade :i6,
of :i7.
ftWl'U-
•**d.
«1.
fjEiuik.
l!w
vflk*
H»i
fllwn.
jEdfr-
Ijf voor
[*f 20?
fifl
jaar.
.3
"Wt
|gas'
Butmui Markt 31
Tatefooo *74»
Postrekening 48400
goudscheiucouga; jt
K m
82»te Jaargang No. 21374
Chftredacttur:
F. TISTBH Qouda
mb^ vijandelijke gevechtsgroep van
»gt opperbevel van de Duitache
acht maakt Dmadug bekend:
___j Noorden van de Zee van Azof
'de vüandeiyke aanvallen verge'
met de voorafgaande dagen in
|*td afgenomen. Zy werden op-
i onder aware Moedige verliezen
i Sovjet» verijdeld.
Htliltpl,
t den middenloop van den Dnjepr
da vijand tusachen Dnjeprope-
t en Krementajoeg ainda «enige
groote moeite om ouder eon-
atle van aterke strijdkrachten
J jaar ona afweerfront heen te breken.
Igit de in een seetor binnengedrongen
Irrjatatrijdkrachten zijn hevige ge-
I nekten aan den gang. Ten Noorden
lag Klef werden aterke vijandelijke
Iinvallen In felle gevechten, die ver-
Igkaitlene dagen duurden,' opgevan-
|pa. In een tegenaanval braken pant-
|arwt(ens en pantaergrenadien het
linie veriet van de Sovjet» en aneden
acbterwaartsche. verbindingen af.
In den eentralen frontsector werden
de ten Noordwesten van Tajernlgof,
ten Zuiden van Gomel en ten Noord-
w es ten van Smolensk aanvallende
Sovjets overal bloedig afgeslagen. Ten
Zuiden van Weliklje Loeki veroverde
onze troepen na het afweren van
vijandelijke aanvallen het op de vo
rige' dagen verloren gegane terrein in
een tegenaanval weer terijg.
Aan het Zuid-Italiaansche front
kwam het alleen in de bergen vah de
Zuidelijke Apennijnen tot levendige
plaatselijke gevecfhtsactivitelt. In het
gebied van Campobasso wierp een
eigen aanval Britsch-Amerikaansche
strijdkrachten uit een taai verdedigde
plaata. Tegenaanvallen van den vijand
bleven vruchteloos.
Britsche luchtstrijdkrachten drongen
in den afgoloopen nacht Noord- en
West-Duitschland binnen. Terwijl
enkele vijandelijke vliegtuigen bpm-
men lieten vallen op eenige plaatsen,
vje| de kern der Britsche bommenwer
pers Hannover aan. Door dezen ter-
reuraanval ontstond er in het stadsge
bied opnieuw aanzienlijke schade. De
bevolking leed verliezen. Luchtverde
digingsstrijdkrachten vernietigden vol
gens onvolledige berichten 15 vijande
lijke bommenwerpers. 5 vliegtuigen
werden boven de bezette Westelijke
gebieden neergeschoten.
In den nacht van 18 op 19 October
vielen Duitsch» vliegtuigen doelen in
het gebied van Londen aan
1 het hoofdkwartier van den Führer
|tlldt 't D.N.B.: Ten besluite van een
I door den chef van het opperbevel der
rwrmacht georganiseerde bijeenkomst,
Imrop door vooraanstaande personen
Inn staat en party referaten over
I wfcldbeschouwing en binnenlandsche
politiek werden gehouden, heeft de
[Bluer de deelnemers ontvangen en
lol hen gesproken over den polltleken
|m militairen toestand. Aan de byeen-
|iotMt werd deelgenomen door de
liwelhebbers der weerdistricten, de
Igperjx-'velhebbere van de oppercom-
laindo's der marine en de comman-
berende admiraals, alsmede door de
iMttmandeerende generaals der Luft-
iptikommandos met hun chef-artsen
i chef-intendanten, voorts door een
Irintal hooge officieren en ambtenaren
der oppercommando's,
|K STRIJD BIJ KREMENTSJOEG.
Dl A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt:
tflt alle berichten vau het Oostelijke front
im de buitengewone felheid, waarmede
9 het oogenbllk wordt gevochten, meer in
|M bijzonder In het gebied tusschen Kre-
llantsjorg en Dnjepropetrowsk, waar de
|*tid «en climax heeft bereikt Nadat de
Iwitoche verdediging, den tegenstander van
In af had weten te schudden om dezen bij
|W bereiken van den Dnjepr een halt te gc-
imen. zijn de bolsjewisten na een stel«el-
laittfen opmarach opnieuw tot den aanval
Il»«r|egaan, die hen op verschillende ploat-
IJUW den Dnjepr heeft gevoerd. Men kan
en, dat desondanks de Dnjepr nog do
i der Duitache verdedigingslinie vormt,
ag de Sovjet-ItuBsische bruggehoofdéh
■*Mn rechteroever van den Dnjepr nog niet
I» Merkte hebben bereikt, dat zij een vrije
Tltleve ontplooiing dej- krachten mogelijk
**~i« Tot dusver heeft de Duitache verde-
■*--» *11® aanvallen, deela in tegenaanval-
|*juces lagen en een doorbraak ia den bola-
wisten nergens gelukt
omtrent den afloop van den strijd
Krementsjoeg en Dnjepropetrowsk,
|«a»f in vollen gang Is, verklaart men hier
IJf|Ms U kunnen seggen. De Sovjet-Rui -
15? troepen op den Westelijken Dnjepr-
s|jn hier door de Duitache stellingen
ffyfcen, doch van Duiteche «Ude zijn ijlings
■wrves in den etrljd geworpen om .een ver-
«bdringen der bolsjewisten te «beletten.
Ir? t'hlhiche troepen, die zich in don bocht
I* den Dnjepr bevinden zijn zoodoende in
mg en In de flank niet meer zoo be-
n. Het gevaar een er overvleugeling,
troepen ven het Zuiden uit, is minder
l, daar de bolsjewisten ten Noorden van
•e van Azof ondanks hun hevige aan»
R den Dnjepr niet hebfcen kunnen be-
STAKINGEN IN AMERIKA.
tht New York gemekt wordt, heeft
li.fl Republic staelfabriek te Pennsylvania
groote staalfabriek in Tenneaaee de
tie tengevolge ven de staking in de
toplijnen van Alabama moeten be-
■taalfabriek te Tennessee heeft
VWttr in vier hoogovens moeten dooven.
■sfS *Un 39 000 mijnwerkers in de elf
IêmÜt** mijnen van den staat Indiana in
gegaan
MM «Va g<ir«MM .n gMtatkra.
In Twrath» twl («valk. dal d»
Ml «««Houw d. nu>l*
^tMdadkM", «li I. m
- - pm>. v.nl.rj mrt «IrtkjM en
(en MarkeioMhe hoer met
•Muüw. (CM r-qfriferink)
De Moakousdhe zeiMkr publiceert
een officieel bericht van het agent
schap Tass; volgens hetwehk de con
ferentie der vertegen'woord igers der
Sovjet-Unie, der Ver. Staten en van
Groot Brittanje te Moakou Dinsdag
ia 'begonnen.
De meening te Berlijn.
In Berlijnache politieke kringen slaat
men, volgens,'tANP met gelatenheid het
verloop gade van de Dinsdag begonnen
driemogendhedenconfercntie te Moskou. Men
'constateert, dat deze conferentie in zeker
opzicht de voortzetting beteekent van den
uitverkoop van Europa, wanneer alles zou
gaan volgens den wil van de deelnemers
aan deze conferentie. In dit verband ziet
men met belangstelling, hoe de Engelschen
en Amerikanen zich steeds verder distan-
cleeren van de beginselen der Atlantische
Charta en hoe zij de vroegere beloften van
garanties en bondgenootscahppen iverlooche-
nen.
De inleiding tot de conferentie, zoo ver
klaart men hier, heeft de Eoode Ster ge.
schreven, die, evenals reeds de Prawda en
de Izivestija. nog eens met alle duidelijk
heid den eisch stelt der oprichting van het
tweede front. Het orgaan wordt daarbij
uitstekend geholpen door de Britsche
communisten, die dezen eisch nadrukkelijk
bU de Britsche regeering probeeren door te
zetten, waarbij zij erop garb zen. dat de
Britsche regeering In het anoere geval het
vertrouwen van het volk nog meer zal ver
liezen.
Voorts schenkt men in Berllin aandacht
aan de omstandigheid, dat de Engelsch-
Amtrikfiansche pers zich volledig vereentgt
met de stelling van de Sovjets, dat op de
Moskousche conferentie in de eerste plaats
militaire vraagstukken bfehandeJd moeten
worden, waarbij in de verschillende uitla
tingen der bladen bijzonder kras de wil tot
Uiting komt om de kleine landen aan de
Sovjet-Unie prijs te geven.
Uit een bericht van den Sovjet-Russischcn
nieuwsdienst blijkt, dat generaal-majoor
Deanc en brigadegeneraal Spalding benoemd
zijn tot leiders van een nieuwe Amerikaan-
sche militaire missie In de Sovjet-Unie.
Naar het verder heet, 1« het bureau van den
huldigen Amerikaanflchen militairen attaché
te Moskou gesloten.
DONAUDAL ALS DOEL PER
GEALLIEERDEN.
In Britsche beschouwingen over de plan
nen der Geallieerde strijdkrachten onder
Elsenhower in het Middellandsche Zeegebied,
wélke via neutrale bladen tot Berlijn door
dringen. duikt meer en méér de geografische
aanduiding „Donaudal" op ab operatief doel
der Britsche en Amerlkaanache legers, zoo
meldt de Berl. corr. van het Hbld
Het schijnt, dat men zich aan geallieerde
lljde heeft voorgesteld. In een bepaald'tijds
verloop geheel Italië, Inclusief de Povlakte,
te kunnen veroveren. Vaam» men op de een
of andere wijze via de Alpen In het Donau
dal zou willen doordringen.
Het lijkt niet uitgesloten, dat de plannen
oor operaties op den Balkan, met als uit
gangspunten Griekenland of de Dalmattsche
kust. waarover in de geallieerde pers veel
wordt gesproken en waarbij gebruik zou
worden gemaakt van de activiteit der behden
op den Balkan te Berlijn ontvangen
berichten spreken van groote nederlagen, die
men de laatste dagen aan deze benden heeft
toegebracht met de plannen voor een
opmarsch naar het Donaudal in verband
■taan.
Men zou aiCh kunnen voorstellen, dat de
geallieerden, wanneer zij tijden» of na de
conferentie van Moskou tot een Balkan
veldtocht, zouden besluiten, voor deze lan
dingslegers eveneens het dal van den Donau.
doen dan meer stroomafwaarts,' als operatief
doel zouden nemen Daarbij heeft de Donau
het voordeel, «en der voornaamste levens
aderen van geheel Midden- en Z O.-Europa
te zlin en bovendien in zijn bovenloop tot in
het hart van Duttachland te voeren
Het lijkt niet uitgesloten, dat aan de con-
terentietafel in Moskou de gedelegeerden
van Engeland en Amerika vooral eventueele
strategische voordeelen van dit plan aan
genomen dat het practlsch te verwezenlijken
zou zijn r- boven de vorming van een tweede
front aait de zwaar verdedigde Europcesche
Westkust In het licht zullen stallen.
Op Instrnctie vu den höheren 88-
und Pollielführer wordt de termijn
voor de inlevering vu de radio
apparaten, waarvoor een inleveringa-
plicht bestaat, in verbud met den
(rooten aandrang bij de inleverlnga-
bureanx met (wee dagen, dus tot *22
October, verlengd.
ONDER HET MOTTO
„EUROPA OVERWINT".
^IJaar bet D.N.B. meldt rijn te Ber
lijn de buitenlandfiche ryks- en gouw-
verbindingslieden byeengekomen. De
bijeenkomst vond plaats onder het
motto „Europa overwint" en werd een
demonstratie van de socialistische soli
dariteit van de met Duitschland
samenwerkende Euiropeeesche volken.
In het middelpunt van de vergadering
stonden redevoeringen van den Reichs-
orjjanisa'tfcmsleiter dr Ley en van den
gemachtigde voor de tewerkstelling,
gouwleider ryksstadhoudier Sauckel.
Vlaggep van 21 Europeesche naties
versierden de vergaderzaal.
De algemeen gemachtigde voor de tewerk,
stelling, gouwleider en stadhouder JjTitz
Sauckel, legde den nadruk erop welke grobte
beteckenia het D.A.F. als de grootste en ge
weldigste socialistische instelling ter wereld,
toekomt voor de overwinning van ccn niéuw
en beter Europa
Het Duitache volk brengt overweldigende
offers om de Duitache en daarmede de Euro
peesche overwinning te waarborgen. De te
werkstelling van vreemde naties in het Rijk,
zoo verklaarde Sauckel onder stormachtige
toejuichingen, belichaamt in. zich reeds net
nieuwe, onherroepelijk komende zegevieren
de Europa Het zal d«ri vijanden nooit ge-
lükken het Rijk te berooven van de nood
zakelijke Europeesche arbeidskrachten.
Uitgaande van de steeds herhaalde bewe
ring van DuiUchlande vijanden, dat Duitsch
land met de bultenlandsche arbeidskrachten
het paard vau Troje zelf in zijn land ga-
bracht heeft, verklaarde Reichsorganisations-
leiter dr Ley Vervolgena, dat in feite niet
alleen arbeiders uit de bevriende naties en
staten, doch ook velemillloenen uit de be
zette gebieden, de vijandelijke ataten voor
werk naar Duitschland gekomen zijn. Ieder
een. die in Duitschland leeft, kan echter be
vestigen.' dat de beste verstandhouding met
de buitenlanders bestaat.
„Ik ben ervan overtuigd", zoo verklaarde
dr Ley, dat thans mdllloenen dergenen, die
indertijd zonder eenige belangstelling zijn
gekomen, de vuienden van Duitschland grwor.
den zijn. Voorts ben ik ervan overtijigd, dat
na de ovefwinning van de Duitache wapens
ook onze idee ons werelddeel zal hebben
doordrongen en wel krachtens deze tewerk
stelling. want die krachten die Duitschland
thaua zeer nauwkeurig leeren ketuven, door
zien zoodoende uit eigen aanschouwing
leugens der vijandelijke agitatie".
'-r!
'feft ti
uiiiiiü' rr .I
CONTROLEUR VAN DEN C.C.D.
VERMOORD.
Een tweede gewond.
Twee controleurs van den C.C.D.,
de hoeren H. W. Muller en J. H. Be
zaan, belden 27 jaar oud en beiden te
flest woonachtig, waren op den Eem-
eg te Baarn op contröie toen zij ter
hoogte van den bocht in den weg? naby
Café Kuyer, gerucht achter zich hoor
den en wielrijders uit de rfthting
Eembrugge zagen naderen.
Zij stelden zich ter zijde vun den weg op
en gaven met een roode lantaarn aan de
wielrijders het sein tot stoppen, onder ver
melding dat zij ambtenaren van de Rijks
controle waren. Een der wielrijders bleef
achter bij de anderen en op vermoeden dat
deze er tusschen uit wlJde trekken, begaf
controleur Bezaan zich naar hem toe en
informeerde wat er vervoerd werd. daarbij
cobstatecrende dat een op de fietn» bevin
dende zak. vieesch Inhield Tegelijkertijd riep
ook controleur Muller dat hij zakken vieesch
bij de andere wielrijders had aangetroffen.
Controleur Bezaan begaf zich weer naar zijn
collega, doch wer<r hierbij aangevallen Hij
kreeg een stevigen klap. en trappen tegen den
onderbuik, waardoor hij het bewustzijn ver
loof en op het rijwielpad bleef liggen.
Toen htj weer bij kennis kwam. zag htj
op den overigens bij avond zeer stillen weg.
twee wielrijders uit do richting Baarn nade
ren en riep om hulp. Een der wielrijders
heeft hem naar Café Kuyer gebracht, terwijl
de andere bi) de rijwielen achterbleef Zoo
dra de man het slachtoffer naar Café Kuyer
had gebracht en de politie woa gewaarschuwd,
kwam deze helper bij zijn tochtgenoot terug
met de medudeeiing dat er nog een slacht
offer moest zijn
Na eenig zoeken in het donker vond
men inderdaad op den particulieren
weg van een nabywonenden veehou
der nog een gewonden man liggen,
die nog teekenen van leven gaf. Toen
de, politie en de gemeentearts even
later op het terrein van den misdaad
arriveerden, was dit slachtoffer, dat
controleur Muller bleek te zyn, raeds
overleden. Hij had een groote wond
aan het achterhoofd en naast zyn
lichaam lag een bul, zoodat vermoed
werd dat het slachtoffer met die bul
was gedood. By het sectieonderzoèk is
evenwel gebleken, dat zich in het
achterhoofd 2 kogels bevonden, die den
dood moeten hebben veroorzaakt, de
ledige hulzen van deze kogels werden
den volgenden morgen gevonden.
OnmlddellUk na de ontdekking van dc
misdaad werd een uitvoerig .onderzoek in
gesteld. Het vermoeden fees dat men hier te
doel. had met eenige Amsterdainsche clan
destiene alachters. gezien de hoeveelheid
dleesch en het gereedschap dat werd aan
getroffen. Eenige arrestaties werden ver
richt. Het onderzoek ls echter nog in vollen
gang, doch vordert goed.
De overledene waa gehuwd en veder van
één kind. De toestand van controleur Bezaan
ls bevredigend.
HERZIENING DER GEMEENTE-
FINANCIËN.
Onma mannen tn het Oosten.
(S S P K Wigforss-0 -H
TEGEN HET BOLSJEWISME.
MELDT V VOOR DB WAFFÉN-S 8.
EN DE LANDWACHT.
Het S.S.-Ersatzkommando deelt mede
Iedere gezonde Nederlander, In den leeftijd
van 1740 Jaar, kak zich vrljwlUlf bij de
hieronder vermelde adressen vervoegen, ten
einde gekeurd te worden voor de Waffen-S.S.
en de Landwacht.
Tijdens de keuringen worden alle tnlich
tingen verstrekt met betrekking tot de ver-
zorging van familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen, etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen in
Nederland moeten blijven, kunnen dienst
nemen (bij de Landwacht of bij het S S/
Waclitbataljon te Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche Kriegs
marine kunnen rich aanmelden;, zij, die tot
de Germaanache S S. In Nederland toetreden
willen, kunnen zlcb eveneens aanmelden.
Personen tusschen 11—30 Jaar, die aan-
meldingsplicht!» sljn voor de tewerkstelling,
kunnen zich eveneens aanmelden en worden
gedurende hun verbintenis van de tewerk
stelling vrijgesteld.
Officier in de Waffen-S.S. kan ieder worden,
die na minstens een jaar diensttijd zijn
geschiktheid voor de offlclers-obleldlng heeft
bewezen. Zijn schoolopleiding is lOet doorslag
gevend. Beslissend voor bevordering zijn
karakter, gedrag, prestatie!
31-10-'43 9—12.00 uur: Hengelo, Café Modern
Spoorstraat 18: 15 00—18.00 uur:^45wolle,
ffote! Gijtenbeek
22-10-'43 9—12 00 uur: Assen. Concerthuls
aan de Vaart; 15 00—18.00 uur: Groningen.
Concerthuls. Poeleslraat.
23-10-'43 9—12 00 uur: Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breedstraat
34-10-'43 9—14 00 uur: Amsterdam, Dam i,
38-10-43 9-13 00 uur: Utrecht, N V Huls.
Oude Gracht 245.
86-l0-'43 9—14 00 uur: Amersfoort, Pollzei
Dutchgangslafer. I.eutderweg.
37-l0-'43 9—1400 uur: Den Haag, Café
Den Hout. Bezuidenhoutscheweg.
irrrwmBiiHO va» zwaargewonden
Het Duitache departement van Buitenland-
«cha Zaken heeft da laatfte maanden onder-
handelin(en gevoerd over ultwieaeüng van
zwaargewonde Duitache aoldaten. leden van
dan aannamen 'dienst en aieke teelleden der
koopvaaadlj In Afrika en Groot-Brlttannlé
tegen Britsche twaargewonden en Boode-
Krulaparaoneet tn Duitache gevangenachap
Ale resultaat van deze onderhandelingen zul
len dezer dagen ruim 5000 Duitache aoldaten
■r Duitechland terugkeeren.
r~ De Berliner Lo k al a n ie 1 ge r
Hjbllceeit een Indrukwekkende foto van de
litwerkin* vu een nieuw Duitach wapen.
>e foto toont den voltreffer van een nieu
wen. «peetalen bom op een fertlflcetledoel.
De Britsche torpedojager Panther, onder
bevel vin lord iocelyna. la volgens een off).
Britsche mededcellng verloren gegaan.
to de Nederlandeche Staatscourant
opgenomen:
ztJn
a. het besluit Houdende nadere voorzieningen
met betrekking tot de flnancién van de
provtnetén:
b. het besluit tot vaststelling van algemeene
regelen met betrekking tot uitgaven van
werkloozenzore;
e het bestuit betreffende de flnancleele
verhouding tusschen het rtjk en de ge
meenten.
BIJ genoemde besluiten worden voor-
atenlngüi. getroffen, krachtens welke de
ErovincRn en de gemeenten de beschikking
rijgen over belastingbronnen ter veréar.glng
van de vroegere opcenten bij de rijks-
Inkomsten- resp. Kemcentefondsbelastlng en
op de vermogensbeteetln* Bovendien worden
daarin geregeld de reorganisatie ven het
Gemeentefonds en de gevolgen ven de op
heffing van het Werklooshetdssubaldtefonds.
Het onder a genoemde bestuit te voor de
gemeenten slechts ven belang ln zooverre het
aan de provinciën de bevoegdheid verteent
tot hefftn, ven ten hoogste 50 opcenten op
de hoofdsom der personeelo belasting.
GESLAAGDE PROEVEN.
Sedert'begin Juli is het aantal ge'
vallen van motuW en klauwzeer in
Nederland in belangryke mate toege
nomen. In het bijzonder in Friesland,
Noord- en Zuid-Holland en Utrecht
kwam een groot aantal gevallen voor
en ook in Groningen cn Drente breid
de de ziekte rich in vrn groote mate
uit. In Zeeland en Limburg komt de
ziekte tot op heden slechts sporadisch
voor. .Niet te verwonderen dat by
niet-deskundigen de Vraag rust of
voor dit optreden en deze uitbreiding
oen ol meer bepaalde oorzaken zyn
aan te wuzen en wat ter bestrijding
van de riekte wordt gedaan.
Het mond- en klauwzeer is een be-
smetteiyk iyden met een buitenge
woon grillig en onberekenbaar karak
ter. Omtrent de oorzaken van het op
treden en het al of niet ernstig uit
breiden tast men nog vrywel in het
duiater, omtrery de epidemiologie van
de ziekte is nog weinig bekend. Er is
geen afdoende verklaring te geven
van het feit, dat 'het mond- en klauw
zeer thans in Nederland uitgebreid
voorkomt, terwyi in Duitrëhland,
België en Denemarken slechts enkele
gevallen per tnaand worden waarge
nomen.
.Gelukkig is het lijden ditmaal niet
van kwaadaardigen aard en het aan
tal sterfgevallen zoowel direct tenge
volge van de ziekte als door het op
treden van secundaire aandoeningen
is gering, Üoodat geen vrees behoeft
te worden gekoesterd, dat door bet
heerschen van het mond- en klauw
zuivelproducten in groot gevaar zal
zeer de voorziening van zuivel en
worden gebracht.
De Veeartsenykundige Dienst heeft
zich van het begin af en bu voort
during met volle toewyding aan zyn
taak gegeven en rijn uiterste krach'
ten ingespannen om uitbreiding tegen
te gaan. De buitengewone tydsom
stanidigheden zijn echter oorzaak, dat
de Veeartsenijkundige Dienst zun volle
kracht niet heeft kunnen ontplooien
door de groote verkeersmoeilijkheden,
gebrek aan personeel enz. Hiermee
wil echter geenszins worden betoogd,
dat indien deze ongunstige factoren
bun invloed niet handen doen gelden,
een afdoende bestrijding mogelük zou
zun. geweest. Het is in alle landen ge
bleken, dat een afdoende bestrijding
yan het mond- en klauwzeer uitslui
tend met maatregelen van de politie
niet mogelük is.
Daarom ia naar andere bestrydings-
middelen omgezien. Hierbij is, in
analogie met de bestrijding van an
dere besmetteiyke ziekten, in de eer
ste plaats gedacht aan voorbehoeden
de enting. Geconstateerd mag worden»
dat zich hierby hoopvolle -perspectie
ven «ebben geoperid. Deze enting is
op zeer kleine schaal bij wijze van
proef An Nederland reeds met succes
toegepast. Binnenkort zal een initi-
tuut worden geopend, waar entstof op
groote schaal zal kunnen worden be*
reid.
KERKELUKK BEBOBPEN.
Ned Herv. Kerk. Drietal te BoUerdam-
yeUenoard f vacature d». F, Kijftenbelt)
di. J. fy Kleune te Alkmaer. da B v. Glrvkel
te Utrecht en da 1. H Cirkel te Leerbroek,
beroepen de. Ktetjne. Drietal ta Amcrifoort:
da. A. 3 Brinkman te Zegveld, da. J D. van
Hof te Delfahaven, da. A A. Koolhaaa te
D«ar!e Bedankt voor Wierden toei. (Zde
maal) da, 3. C. Stelwagen te Opheuadenf
LEZING TOEGELICHT DOOR
LICHTBEELDEN: EN.... LEVENDE
VLEERMUIZEN.
De St\ Pietersberg by Maastricht
danikt zyn betkiewlihdd voorrwwnelyftc
aan de onderaardsehe gangen, die ten
deele reeds in hei begin van onze
jaartelling werden gegraven en een
hoogst meriewaardiigen doolhof vor
men. In een zoowel naar inlhoud als
vorm boeiende -rode beeft Maandag
avond ir D. C. y. Schalk, inspecteur
-van den St. Pietersberg te Maastricht,
voor de afdeeling Gouda van de Neder-
lamtedhe Eek vereern ging in „Het
Bltaufwe Kruk" over deze gangen en
over bet nabuunwlioon rond dezen
berg verteld.
Het Zuid-LlmBurgsche heuvelland, elgeniyk
een plateau, doorsneden door rivierdalen,
bestaat uit een zacht kalkgeatccnte. het
MaaptrichtMche turfkrljt, dat gemakkelijk in
blokken gezaagd kan worden om zoo sla
bouwstof voor hulzen te dienen of als kalk-
mergel, in den vorm van een fün poeder
Sdicnst doet tot grondverbetering. Onze voor-
houders hebben den berg met gangen ln alle
richtingen uitgehold. Spr. schatte, dat er in
den loop der tilden vijf A zes millioen m.f
steen uitgehaald la.
In den St. Pietersberg zijn vier gangen
stelsels te onderscheiden, aie slechts door
een enkele nauwe gang met elkaar in ver
binding staan. De gangen in elk dezer stelsels
hebben een eigen karakter
Dèt deze kalksteen ontstaan is op den
bodem van een wereldzee biyk-t wg) uit de
vele fossielen van zeedieren, di«^men er
vindt. Ook fantastische vondsten zijn er
gedaun, zouals het bekende „dier van Maas
tricht" (17Ï0) Do wanden der gangen zijn
bedekt met vele opschriften, sommige van
1400. vele uit de 17de eeuw
De onderaardsche gangen worden tegen-
wrx>rdig ook gebruikt voor het kweeken van
champignons, witlof en kardoen De heer
Van Schalk vertelde verder vele lntcresnante
bijzonderheden over het wetenschappelijk
onderzoek betreffende de vleermuizen, die
bij honderdtallen in de gangen hun winter
slaap doen. HIJ had zelfs enkele levende
vleermuizen meegebracht.
Een mooie serie lichtbeelden verduidelijkte
de Interessante lezing, or fraaie gekleurde
lichtbeelden betreffende don plantengroei op
den berg.
.Examen makelaar-taxateur. Te
Deventer is geslaagd voor het examen
makelaar-taxateur in roerende en on
roerende goederen, assurantiën en hy
potheken de heer F. K. v. Wingerden.
Uit het Gemeenteblad. Met ingang
van 1 Octobef is het Lioonbesluit zoo
danig gewijzigd, dat by het personeel
der lichtfabrieken in groep III ia toe
gevoegd de functie van «portier en de
functie van hulpstoker-kolenrijder is
veranderd in 2e stoker.
HAAGSCH GERECHTSHOF.
Helm, D, goederen welke A. M. J. B.
te Couda tn ontvangst had genomen, waren
van diefstal afkomstig. Weuena het voort
gezet misdrijf van heling heeft hu z;ch voor
de rechtbank te Rotterdam te verantwoorde*,
gehad die hem veroordeelde tot drie maan
den gevangenisstraf, doch met toepassing der
gratte-clausule. De advocaat-generaal "bij het
Hgagsche hof vorder.!- In hooger beroep be-
vestlgiug van dit vonnis. Het hof heeft arrest
gewezen en dezelfde atraf opgelegd.
Dat kwam aan. Zondagavond ij
op den Kleiweg de 21-jarige mej. H.
M. Bom.-fa as uit Waddinxveen m het
donker tegen een voorbijga ,ger opgd-
loopen. De' txxtsing Ikwam too hard)
aan, dat zij het bewustzijn verloor.
Per auto van den GGD. is zij tiaar
huis gebracht.
KANTONGERECHT GOUDA.
Veroordeeld zUn wagens:
ton verkoop voorhanden hebben venaurro.
gaat-llmonadc-gazeuse welke een eynWebaoh
bereid vuaoetlngsmlddel bevatte: 1' M S.
te Gouda. 75.— auba. d. h.
zonder schriftelijke vergunning te water
o» tal,
li»» van rechtovervoigin*.
motor-
Usa«l<
heblxm ven een keernat en tw«« aalfuiken:
HaeuwUk, vrijspraak,
mei behoorlijk bont uren van een
rijtuig; W. E. te Nleuwerkerk ad
fan rechtsvervolging,
bedienen Vkn. «en hijtchkraan of
door een persoon, die den leeftijd van
18 iter nog niet had bereikt; A. de J. ta
Hoen koop. loo. nuba. 15 d<. h,
zich wederrechtelijk tooëigenen van
vleeschdeel uit een der alachthaUan van het
openbaar alachthuis; A. J. K te Gouda, 50
2o dg. h
niet toonen van peraoonsbewlji: W J. van
R. te Woorden en E. M. N te Gouda 1,50
s. 1 dg. h.
voorhanden hebben van ongejjkta gewich
ten K. T. te Schoonhoven, ft maal f I r. I
dag h en 2 maal schuldig tonder toepassing
van straf; H. Gr. te Schoonhoven, 1 a. 1 dag
h. met bevel /tot teruggave van -
siaggenome; H. K te Schoonhovei
1 a. 1 dag h P. J. O. te Schoon
Kdag h.; A J. V. te SchoonJur
1 J\I dag hJ
rouftctoi in afdeeling „Verboden te kooktn"
van eerKrJJKiigafdeeling van de Ned! Spoor
wegen CT de V. te 'a-Gravenhage, V I.3T
1 dag h.
rijden met een rijwiel zonder goed«\
verlichting: M. A. V. te Berkel en Roi
.rijs I 2,80 s. I dag h.
rijden met een rijwiel zonder fo*do arh-
terveriichtlng; Th. H. J""
s. 1 dag h
rijden met een rijwiel zonder goede voor-
en achterverlichting: C. D. te Moordrecht,
li 2 dg h en 2.ftp a. 1 dag h.; 8 W.
S. to Gouda 3 a. 1 dag h. en a. 1 dag h.:
J M 7, te Gouda 4 a. z dg. h. en 2.BÓ
S. 1 dag h
zich vestigen ln «en gemeente zonder
schriftelijk® toestemming van het evacua
tiebureau te 's-Gravenhage:
te Waarder f lo s. 5 dg. h.
K. te Haastrecht. 2,30
N. v. d V-H.
Geeft de koe tchillen,
dan geeft de koe melk.
Reünie Bfoecoop Vrouw en dokter (met
Magda Schneiderj. Aanvang 8 uur.
Th*hgi Theater Tragedie eener liefde (met
Ben J amino Gigli en Camilla Horn). Aan
vang 8 uur.
Ter Gouw: Cabaret-programma met o.a. Nol
van Dijk en Tilly van Vliet. Aanvang
Woensdag en Donderdag 7 uur.
30 Oct. 7.30 uur Nieuwe Schouwburg: Concert
Rotterdamsch PhllharmonJsch Orkest onder
leiding van F.duard FUpse. solist Herman
Krebber», viool
21 Oct. 7*0 uur Nieuwe Schouwburg: Variété
cabaret-revue „Van heinde on verre" met
on. Willy Derby en De zingende zusje».
22 Oct. I uur Markt: Najaarspaardenmarkt.
M Oct. l ie uur Gebouw „Amldti*", Singel*
atraat: Bijeenkomst Natuurkundig Genoot
schap. spreker dr. Paul Julien over „De
pygmeeën van Aéquatortaal A^ka".
APOTHKKKBSDIENST.
Steeds geopend (des nachts alléén voor
geneesmiddelen): Apotheek P. WeiJer. Gou
we 131.
INLEVERING LUISTER VERGUNNINGEN.
Inlevering luiatervergunntngen verbeurd
verklaarde radio-ontvangtoeatellen aan het
postkantoor: morgen letter M
INLEVERING RADIOTOESTELLEN.
Tot en met 20 Oct. ft—12 en II uur UtseL»
laan 40: Laatste gelegenheid om niet-ingele-
verde radio-ontvangtoestellen alsnog ln tn
leveren
VERPLICHTE INENTING TEGEN
D1PHTHERIE.
Gelegenheid tot kostelooz« inenting tegen
diphtherie van niet-schooljpiande kinderen
ln het gebouw van den G.G.D., Spiering
straat 113: v
Donderdag 2 uur: v. d. Vegle tot en met
Vixseboxse: 2.30 uur. Vlacr tot en met v. d.
Werve. 3 uur: WestdUk tot en met ZUst.
SCHOEN KNBOfjTN EN.
Afhalen aanvraagformulieren voor achoe-
nenbonnen Distributiekantoor 9.39—1130 en
9—3.30 uur loket 12.
Donderdag letters V, X, Y, Z.
MARKTBERICHTEN
BODEGRAVEN.
20 Oct. AanaéV
Prijzen late kw.
Handel matig
partijen kaas.
W .Oft-01,00
(Nadruk verboden)
roman van
T. VOGEL—JÖHGENSEN
45)
Wu hebben al zooveel over hun vin-
dmffnjkhcid gelezen, dat we zulk een
vernuftige inrichting het eerst van
hen zouden verwachten. Doch verschil
lende brieven en aanteeKeningen,
welke ik uit de grafkamer opdiepte,
wezen erop, dat z(j in de eerste plaats
betrokken waren in een groote smok-
kel-onderneming. Achteraf bleek mü,
dat deze beide mannen Amerikanen
zyn. Na het uitbreken van den oorlog
hebben zü zich eenigen tyd in Holland
opgehouden, maar kozen toen Kopen-
hage als hun opcratiebascs in verband
met de gunstige centrale ligging.
Deze beide heeren kochten groote
voorraden allerhande gebruiksartike
len en levensmiddelen op die op ver-
hillende wyzc de grens werden over
ütmökkeld. lp het bedenken van
origlnecle planjien waren zy eenvoudig
verbluffend vindingrijk en dg goede
ren werden naar Ouitschiand, Enge
land en Rusland getranspoteerd, zon
der dat het de douane ooit is gelukt een
deel dezer zendingen in beslag te ne
men. Dit is één van de vele punten,
die door een verhoor van de beide
mannen moeten worden opgehelderd.
Maar zy hadden in hun grafkamers
ook een compleet centraal inlichtin
genbureau ingericht, waar zy een
massa materiaal verzamelden, dat hun
compagnons te bestemder plaatse
doorzonden. In zooverre is het waar
dat 7.y neutraal waren, dat zy geen dar
oorlogvoerende partijen bevoor- of
benadeelden. Zü hebben hun welda
den gelijkmatig verdeeld.
Dit inlichtingenbureau verschafte
alleen mededeelingen van handelspo-
litieken aard en het ds wel opmerkens
waardig, dat z(j nooit in' ïetalie traden
met de regeering of de militaire auto
riteiten van welk land dan ook. Het
was zuiver een handelsonderneming.
Deze twee mannen hoe heeten zü
eigenlijk' hun namen -zijn italuür-
lyk valsch
Ja, zij weigerden ook maar iet»
log tè laten en uit de regiaterg ig geble
ken. dat zij tot op heden nimmer met
de Kopenhaagsche politie in aanraking
kwamen, antwoordde Cronsen.
Wel, dan zulien wu aannemen,
dat zu heeten,'zooala zu zich noemen:
Croule en Wtlkens. Zy hebben zich
ook al Wolffsohn, Meyers, Georgson
en Eliston genoemd. Ik kan mü trou
wens alle namen niet eens meer herin
neren, die zjj reeds hebben aangeno
men. In ieder geval zult u moeten toe
geven, dat zü pienter en glad waren.
Wat wilde ik nu ook verder nog
zeggen? O ja, ik wilde ndg zeggen, dat
deze twe« en ook hun collega's in Ham
burg. in Londen en in Riga uit iedere
nieuwe politieke constellatie haalden,
wat er voor hen uit te halen was. Er
wordt wel eerts beweerd, dat tegen
woordig het goyd voor het opscheppen
ligt, als wij triaar den juisten bril op
hebben, om het goud te zien liggen.
Zulke brillen nu, en niet van de zwaks
ste, droegen deze heeren,
Cronsen keek even op naar C. H.
Hansen en toen naar Torben Vosz, al»
wilde hy zeggen: Is dat nu niet al te
onkieseh, in het bijzin v9n zulk een
achtenswaardig man?
Maar Vosz ging desondanks verders
Doch deze vergrijpen, al zijn zij
nog zoo ingenieus en geniaal van opzet,
zün daarom niet minder strafbaar en
waar wU ons voorat voor moeten hoe
den, is, ik zou haas) zeggen, een liefde
volle behandeling. Alles wat ik tot ntt
toe met enkele woorden, als een ruwe
schets heb aangeduid, is nog slechts de
beknopte inleiding ©m to komen tot het
groote raadsel: Wie is de moordenaar?
Zegt u mü dat nu liever direct,
drong Cronsen aan. Ik brand gewoon
van nieuwsgierigheid. Wie heeft den
moord begaan?
Vosz dacht enkele oogcbblikken na.
Eindelijk antwoordde hij:
Ja, h» die den moord bedreven
heeft, van hem zoudt u dat allerminst
verwachten.
U bent toch zeker zelf de dader
niet? vroeg Cronsen, met een glimlach
die deze vraag moest verontschuldigen.
Neen, ik ben de dader niet.
Maar wie dan? riep Cronsen onge.
-V— IV
duld ig
(Wordt vervolgd.)
Van 17—23 October moet wor
den verdofcterd van 17 457.00 u.