K
tan de conferentie te Teheran
If -f
3 C
tmmunique
Hevige Sovjetaanvallefi op
de Krim voortgezet
NEDER
LAN D
Stadsnieuws
WANNEER
Prijs 5 cents per
dam.
38427
■P
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
lledige overeenstemming inzake operaties
en Duitschland Het standpunt van Berlin
JkhHCHtattd
Zware afweergeveehten in den sector van Kriwoi
Rog Plaatselijke activiteit in Zuid'ltalië
ik
Roods Kruis
K inderlegitimatieh
Stalin liet de heeren
„bij zich" komen.
Feuilleton
De reis om de wereld in
tachtig uren.
VERDUISTEREN?
133298
[en aan de ronde iafel aangesloten.
3ben onaSe plannen ter vernietiging
ultsche strijdkrachten in overeen*
itteraami
natreken:
voor de,
lam Ult»
tuwsblad.
Botcid: Markt 31
Teiefooo 174»
Postrekening 48400
R TM
82» te Jaargang No. 21815
Chefredacteur:
F. TI ETUI Gouda
leuter publiceerde gisteravbnd den
ut van het communiqué betreffen-
mle conferentie tuaochen RooaeVelt,
jaiin en Churchill. i
rür inleiding wordt erop gewezen,
i ie conferentie vier degen geduurd
gt en' hi Teheran ia gehouden. In
vier dagen, zoo wordt gezegd,
de „gemeenschappelijke politiek
lelegd en bevestigd", uitdrukking
roeven, aldus zegt het communiqué
tfïThet vaite besluit, dat de drie
in den oorlog en in den daarop
vrede zulten samenwerken".
"2 Teheran zijn de planten der drie
is „ter vernietiging van de Duit-
strijdkrachten'7 op elkander af-
Igdemd. Omtrentbet doel en het
ISjstip, waarop da operaties zijn
l.gtgeeteld,^ U ^oUedige overeenstem-
*0ver de problemen van den tijd na
lm oorlog zegt het communiqué, dat
I lilt naties klein of groot, opgeroepen
I widen voor actieve deelneming",
lawxoover „haar bevolking met hart
|a veratand toegewijd Is aan de op-
Igffing der tyraimie, der slavernij,
Igr onderdrukking en der onver-
gzaamheid, zooels dit bi) onze
volken het geval la".
datum der onderteekening
|wrdt de eerste December opge-
De Sovjet-Unie, de Ver. Staten en
geland hebben, naar Reuter meldt,
Teheran een „verklaring ten op-
liishle van Iran" afgelegd. 'Daarin
«ken de drie natiea hun waardee-
_.ing uit voor den steun aan haar oor-
I log voering door Iran, welke bestaat in
Ut „vergemakkelijking van het trans-
Iport van 1 veranti es. uit overzeesche
Itreken naar de Sovjet-Unie". De drie
luties verklaren zich bereid de. regee-
Ing van Irarf „zoover dat mogelijk
lf economisch te ondersteunen. Deze
Iwderateuning geschiedt echter, aldus
|fc verklaring, „met voortdurend re-
IWng houden met de zware eischen,
lét. aan de drie regeeringen winden
Igesteld door haar de geheel» wereld
I »n vattende militaire operaties en
Ihor het in de geheele wereld heer-
k/
lllfkheden, grondstoffen
|»oor het civiele verbruik".
Voor den tijd/ na cKn oorlog zeggen
Ik drie regeeringen Iran toe, dat
■ieder IraneeecH economisch probleem
l> meest volledige aandacht zal heb-
Ibn. naast de aanspraken van andere
|Men der geallieerde naties, op de
"emoties of bij internationale or-
Ijnisaties, welke zich moeten bezig-
Ihouden met internationale economT-
|iche aangelegenheden".
Tenslotte verlkaren de drie regee-
ingen, dat zij het eens zijn met de
littneesche regeering in den „wensch"
lm de onafhankelijkheid, de souve-
lréniteit en de territoriale integriteit
|nn Iran te behouden.
Volgens een Reuterbericht uit Tehe-
hebben de plenaire bijeenkomsten
likata gehad in de ooaferenrtie-zael van
Ik Sovjet-ambassade. De eerste verga
ring, zoo zegt Reuter, was drama-
|Mi. SteUn verliet zijn vertrekken,
door den tuin van de Sovjet-
..,-ade, hield een oogenblik stil
het hamer- en sikkel-embleem
ht portaal en betrad toen het
.ebouw van de Sovjet-ambassade
hij president Roosevelt zou ant
en
Van Britsche zijd* verluidt, dat Roo-
«lt tijdens de conferentie van Tehe-
zijn intrek heeft genomen in de
jfiambass&de aldaar.
L Dt Sovj«t-nleu wodlenst baveotlgt, dat Sts-
op i December een bexoek heeft gebracht
den sjah van Iran la ddené. paleis te
iran. Het onderhond Loeft een „vrlend-
ppelijk en hartelijk 1-arakter" gedragen
heeft langer den een uur geduurd. Molo-
en de zaakgelastigde van de Sovjet-
Ftis in Teheran, waren bij het onderhoud
inwezig. Denzelfden dag heeft Stalin in de
j Teheran den Iraan-
Soeheily ontvangen.
|iehende gebrek aan transportmoge-
t en leveranties
welken zin deze kwestie is opgelost, laat men
in Berlijn daar.
Volgens het D.N.B. neemt men ten -aan
zien van het communiqué van Teheran in
Duitsohe politieke kringen als volgt stelling:
Toen de conferentie reeda op 2JDecember
gesloten was, gaf Reuter op December
eindelijk met een vertraging van 8 dagen
het zoo groot aangekondigde eiwmet zoo ge
heimzinnige aanduidingen vergezeld gaande
communiqué. Het officieele slotstuk van het
theater der s.g. groots drie In de hoofdstad
van het door de Sovjets en de Engelsch-
Amerlkaansche troepen overweldigde en be
zette Iran ls een waardig slot van de lang»,
gevaarlijke en moeizame reis der exponenten
ven Gr Brittenni# en de Ver. Stateofeasr
de grens van het Sovjet-paradijs, om de be
velen van Stalin in ontvangst te nemen. Wie
na al net aglUttegedreun der Engelach-
Amerlkaansche pers en der Joodsche veel
schrijvers bil Reuter en United Prees nog
verwacht had, dat er uit het wrokken in de
Joodsche'pers althans iets sou voortvloeien,
heeft zich vergist. Een twee pagina's groot
communiqué en een gemeenschappelijke
net eenige resultaa
klaring over Iran is
het communique wordt het vol
gedeeld
«nschappeli,
eenige resu
iet volgend'
Haat. In
nde mede-
„Wii. de president der Ver. Staten ven
Amerika de minister-president vart Groot-
Brittannië en de minister-president yen de
SovJct-Unle zijn in deze vier laatste dagen
hier in de hoofdstad van onzen bondgenoot
Iran bijeengekomen en hebben vorm en be
vestiging gegeven aan onze gemeenschappe
lijke politiek. Wij hebben uiting gegeven oen
ons voornemen, dat onze naties in oorlog
zoowel als in den daarop volgenden vrede
willen samenwerken. Wat den oorlog betreft,
hebben onze militaire staven zich b(J onze
■temming gebracht".
Na deze nu reeda ontelbare malen afge
legde verklaring, dat men het ééns ia en dat
men oorlog wil voeren en dat men de Dult-
sche strijdkrachten wil vernietigen, komt éen
aanduiding over het komende tweede front,
die evenwel nog veger gehouden la dan in
de besluiten van Casablanca 11 magnden ge.
leden. Op echt huichelachtige wijze spreekt
men den van de groote verantwoordelijkheid
die men gevoelt, een vrede tot stand te
brengen, die voor vele generaties den geesel
en den schrik van deft oorlog moet verban
nen. Het ia reeds het hoogtepunt in het
vergen van domheid en kortztehigheid bij de
volkeren der wereld, dat men gelooft, te
-ambassade te
ministerpresident
iet onderhoud heb
t'het onderhoud hebben ook Molotof als-
i de Iraanache minister van Buitenland-
Baken en de 8ovjet-aoakg«elaetigde
I. Bat A.N.P. meldt uit Berlijn: In een ver-
die Roosevelt ter beschikking heeft
van de Army end Navy Jour-
*1 wordt als doel der Ver. Staten genoemd
br eensgezindheid der geallieerden alle
Iktlsn te bereiken, die in Moekou aangegeven
Ijta' Roosevelt spreekt van één enkel zwaard.
ki zijn kracht „alle reserves dor geal-
tia mogendheden samenvatten" moet en
„één enkel verstand", dat geroepen ls de
-ing der operaties te bepalen.
Dultsche politieks kringen wordt juTst
d het oog op de bealidten der conferentie
1 <m ven Teheran erop gewezen, det hier
eldent dar Ver. Blaten verdwaalt In 'n
nemlstlachen gedachtengang ten aanzien
khet ook door hem niet meer te bestrijden
mJS dat Engeland noch de Ver. Staten, moer
l'itiiultend de Sovjet-Unie beaüaaenden (jn-
IJwd op de vormgeving der militaire en
«utteke operaties ls gegeven. Niet Roosevélt,
J* ook in het communiqué over de con-
£»tie van Teheran op de eerste plaats
gkreerde. maar Stalin ls,. naar men in
{Juin verklaart, thans de doorslaggevend*
JJor eener politiek, waarvoor de geallleer-
nog steeds naar een «ynthese zoeken.
Je Dultsche politieke kringen heeft het
**>muniqué over de conferentie Van Teheran
geen enkele wtyse verraaaing gebaard.
JJjors. het bevestigt alle door Berlijn ge-
"wn voorspellingen. Wanneer iets concreets
Wt weggestreept la, dan ia dot alleen een
dtepgaanjle behandeling van den eisch
Stal in betreffende wat tweede front. In
kunnen doen vergeten, hoe deze oorlog door
Churchill en Roosevelt ls gemaakt, verklaard
en begonnen, en dat men aieh ten slotte ver.
bonden hpeft met den bloedigsten beul der
wereldgeschiedenis en het verschrikkelijkste
stelsel, waartoe menachen ooit gedreven tljn:
het bolsjewisme.
Dan volgen de gebruikelijke woorden dar
plutocratische agitatie over samenwerking
tusaehen groote en kleine natiea, over den
strijd tegen tyrannic en slavernij, alsmede
de verklaring, dat men aan «11e volken een
welkom toeroept, wanneer zij ertoe zouden
besluiten, tot de familie dar democratische
naties toe te treden. Een waarlijk op om-
kooperij gelijkende uitnoodlftag. gezien het
verraad van Engeland tegenover zijn be
drogen bondgenooten als Polen en Servië, en
ten aanzien van dan toeatand, waarin zich
het verraden deal van Italië met ztJn vsr-
raderskoning en Badogllo bevindt.
Ten slotte wbrdfr uiting gegeven aan de
hoop. dat 'men met vertrouwen den dag
tegemoet ziet. waarop alle volken der wereld
in vrijheid kunnen leven. Na dezen typeeren.
den zin volgen de hsndteekeningen van
Roosevelt, Stalin en ChurehUL
Het blUft een open vraag, of het aange
kondigde manifest aan het Dultsche volk
ton offer gevallen is aan de oneenlgheld
van de opstellers, die vijf dagen hébben
De atrUd in het Oosten. De vijand in
zicht I De Grenadiers, die hier langs moeten,
gaan in gebukte houding door de loopgraaf,
aangezien de bolsjewistische scherpschutters
andera terstond zouden vuren
<PX. Tiemann-O.H.)
noMig gehal om een onschuldig communiqué
vaV hiervoor vermelden inhoud te fabri
ceren. Wellicht heeft men met het oog op
de indiscretie van Reuter een onder plan
gemaakt ten aanzien van daze voornemens,
en ze tot een later tijdstip uitgesteld. Wel
licht heeft ook de houding van het Duitache
volk tegenover da tarreur-aanvallan der
Britach-Amerikaansche lucht gangsters, aan
de gangster leiders van Teheran de lust ont
nomen, zich meer te blameeren dan onvoor
waardelijk verelscht ls.
Hoe zulks ook zij, het apook dor geheim
zinnige conferentie In den Orient la voorbij.
Het feit van om vaste besluit, de wapens
niet voor de ovérwlnning uit handen te leg
gen. kome wil er komen mag, en, de dadén
van onze soldaten en van dia onzer bond
genooten blijven bestaan.
In zoover aan vrouwen arbeid wordt
opgedragen, die voottieen door man
nen werd verricht, stelt de gemachtig
de voor den arbeid, op verzoek van
den werkgever, ten behoeve van deze
vrouwen nieuwe loonen vast, die tot
80 van het aan de mannen toege
kende loon kunnen bedragen. Indien
vrouwen worden "belast met werk
zaamheden, die moeilijker zijn dan
de tot' dusver door haar uitgeoefende
arbeid,'dan kunnen, op verzoek van'
den werkgever, hoog ere loonen wor
den vastgesteld. Deze bepaling geldt
echter slechts voor het geval, dat noch
kt een voor de onderneming afzonder
lijk goedgekeurde regeling, noch in
een voor de betrokken bedrijfstak
vastgestelde algemeens regeling ven
arbeidsvoorwaarden ten aanzien van
de onderhavige werkzaamheden loon-
normen voor vrouwenarbeid zijn
vastgesteld.
Bij het indienen van verzoeken tot
bet verkrijgen van goedkeuring van
nieuwe loonen ton behoeve van de
bovengenoemde groepen van arbeid
sters moeten dezelfde gegevens wor
den verstrekt als voor verzoeken om
goedkeuring van loonsverbooging ver-
eésebt zijn, d.w.x. leeftijd, aard der
werkzaamheden en burgerlijke staat.
Bovendien moet worden medegedeeld
welk loon voor gelijken arbeid aan
mannelijke arbeidskrachten in de-
zalfde onderneming werd of wordt
uitbetaald.
BELOONING VAN VROUWEN
ARBEID.
Onlangs is m de pers bekend,ge
maakt, dat voor dé aanstelling van
vrouwelijke werkkrachten, die nog
rummer hebben gewerkt of wel se
dert 1 Juli 1943 niet meer werkzaam
zijn geweest, niet langer de toestem
ming der gewestelijke arbeidsbureau*
vereisoht is.
Deze maatregel beoogt de tewerk
stelling van een grooter aantal vrou
wen te vergemakkelijken en te be
vorderen. De gemachtigde voor den
arbeid deelt ter .voorlichting van de
werkgevers hieromtrent nog het vol
gende mede:
De tewerkstelling vsa vrouwen
geaohiedt in den regel volgens dein
de onderneming voor vrouwen ge-
hruikeijfce loonen of volgens de loon-
normen, welke vqor vrouwen zijn
vastgesteld in reedt bestaande rege
lingen van loonen en aibetdsvoor-
waarden, uitgevaardigd krachtens art
10 van de verordening 114/1942 van
den Rijkscommissaris voor het bezette
Nederlandache gebied betreffende de
ordening van den arbeid.
Het opperbevel van da Duitache
weermacht deelt d.d. Maandag mede:
„Op de Krim zetten de bolsjewisten
hun hevige aanvallen ten Noordooaten
van Kertsj den geheelen dag voort
Met doelmatige 'ondersteuning door
artillerie en stormgesehnt werden dj,
voor het grootste deel reeds voor de
efgen stellingen, uiteengeslagen, waar
bij 25 vijandelijke pantserwagens ver
nietigd of buiten gevecht gesteld
werden.
Ten Zuiden van Kertqj maakte de
aanval van Roemeenecbe troepen
nieuwe vorderingen. Het vijandelijke
landingshoofd werd aarzelen lijk ver
kleind.
In de groote bocht van den Dnjepr
hervatte dsOljand bi] hevige sneeuw
jacht djjn aanvallen met numeriek
stekere strijdkrachten. Zij werden ten
Noordoosten en ten Noordwesten van
Kriwoi Rog on ten Zuidwesten van
Krementsjoeg afgeweerd in hevige
gevechten, die tot ia het donker
voortduurden. Op een pleats, waar de
vijand wee binnengedrongen, ontwik
kelden sW hevige pantsergevechten,
dia nog gaande zijn. In totaal werden
in dit gebied gisteren 80 Sovjet pant
serwagens stukgeschoten.
BI) Tsjerkaasy sloegen onze troe
pen herhaalde aanvallen af en ver
nietigden opnieuw vijandelijke ge
vechtsgroepen die b(j de gevechten
der voorgaande dagen waren afge
sneden. Aan dezen frontsector heeft
zkh de Moezellandache 72ste infan-
terie-divisie onder bevel van kolonel
Hohn tezamen met deelen van de SS-
pantseqjivisie Wiking een afdeeling
der tiende divisie luchtdoelgeschut
bijzonder enderscheiden door* een
voorbeeldige strijdvaardige houding by
Door het Staatsbedrijf
der Posterijen, Telegra
fie en Telefonie zal
In de eymbolenserle van
16 December af een
postzegel van S cent
worden uitgegeven.
(PT.T.-C.N.F.)
de dagenlang heen en weergolvende
gevechten.
Van de rest van het Oostelijke front
worden nog slechts uit de sectoren
Noordwestelijk van Gomel en Weste
lijk van Newel levendiger plaatselqke
gevechten gemeld.
In Zuid-ltalië kwam het gisteren by
aanhoudend slecht weer slechts in
enkele frontsectoren tot levendige
plaatselijks gevechten. Daarby .werden
van een vyandelüke gevechtsgroep,
die aan de Adriatische kust onze stel
lingen verkende, 8 pantserwagens
stukgeschoten."
HARDE SLAG IN IT AU*.
De Berlgmohe oomsponitont vaaa de N.R.
Crt. meldt:
Nu het vijfde Amerlkaaoeche laser even
eens tot den aan vel Ie overgegaan, Is dus het
geheele ge» Ui eerde front in lts** ia bewe
ging. Het eerste groote doet van bet offen
sief ls, xoosis blijkt uit den dogorder van'
n het tUdetlp,
generaal Montgomery. Rome. on i
waarop dit baraikt moot zijn, naar DulUcha
commentaren meedeelen. Kerstmis. Dat de
troepen van generaal Clark kort nadat het
achtste leger da operaties was begonnen, ook
ia actie zouden komen, was ba verwachten,
omdat generaal Elsenhower ztfn formaties in
ris steed* vrijwel te
el heeft gebracht. Ook
Italië aan beide
gelijkertijd in den
aan Duitschen kant hield men er atta reke
ning mee. dat da den Blaten November
geopende aanval van Montgomery een lnlei-
1. aangezien niet kon
dat de moeilijkste
de eeuwige stad werd gekozen.
Sa de wegen, die ongeveer van
Shtlmona (SO km ten Noorden van den bo
venloop van da Sangro) dwars door midden-
Italië naar Rome leiden, k>open door nauwe
route
lange dalen, ma.w. tegenover
verdedigen moeilijk te passeer en. Da linker,
vleugel moest dus ook in beweging komen
en hij ls in beweging gekomen, en daar de
Westelijke kust betrekkelijk vlak is. zij het
hier en daar moerassig, moeten ook landin
gen achter de Dultsche verdediging niet als
uitgesloten worden geacht. Montgomery
heeft tot dusver voor het meerendeel met
Indische en Dominion-soldaten geopereerd
en uit deze omstandigheid het achterhou
den ven de andere strijdkrachten heeft
éen Dultsche militaire schrijver da conclusie
getrokken, dat men bovendien op een onder
neming, welke nu, nog niet zichtbaar Ja. moet
rekenen „f
De voorbereiding van den slag was. zooals
jebruikelijk, 'de taak van de artillerie ven
achtste Engbkeha leger. Zij blijkt van
een reueachtigen omvang te zijn geweest,
went niet minder dan 190.000 granaten wer
den
gebruikelijk
nét1 achtste
reueachtigen
niet minder
op een 8 km. «mallen sector afgevuurd.
Duitache commentaren gewagen van hevige
gevechten waarin de eigen troepen zijn ge
wikkeld en er wordt bij onderstreept, dat de
tegenstander zeer omvangrijke atrijdkrach-
ten, vooral van het luchtwapen, aan 't front
heeft geworpen „Ongetwijfeld hebben de
geallieerden zeer groote hoeveelheden
zware wapens en met name vliegtuigen,
geconcentreerd, om een beaUsende operatie
in de richting van Rome tot stand te
brengen. Zoolang de gevechten gaande
zt)n kan van succes of mislukking niet wor
den .gesproken Hef staat echter vaat. dat
aan Dultsche zijde niet alleen bepaade voor
deden van het terrein, maar ook de zoo dik
wijls op de proef gestelde gevechtservaring
het gewicht ln de schaal zuilen werpen".
Men moet maar eens naar
Hamburg gaan of naar Etsen en
met de bevolking spreken./Daar
is geledenmaar daar is men
soldaat, man en vrouw, groot-
ouders en kinderen. De moppe
raars zijn er maar een kleine
minderheid, de overgroote meer
derheid wacht met gebalde vui
sten op do vergelding. En de
vergelding komt. Ook zij is nog
maar een kwestie van weken,
wie weet van telbare dagen.
Max Blokzijl.
SCHOOLGELDHEFFING.
Geen teragjbetallng, tour verrekening
ven veorloepigéb
Het gemeentebestuur echrijft:
Het k om gebleken, dat de pubti-
oatiei btereffen'
de dagbladen
leden, nog niet
zijn begrepen.
Doordat aan
1942 geldende
bet schoolgeld in
enkele weken ge-
alten duidelijk
tot 1 September
lingen de
bas» van de genlerigde hoofdsom ont
viel, moest een nieuwe regeling wor
de: getroffen. Deee liet echter aoo
lang op zkh wachten, dat Het school
geldjaar 1942/43 zonder schoolgeld,
heffing dreigde te verkopen. In ver
schillende gemeenten ie toen een ver
ordening in het leven geroepen tot
het opleggen ven voorloopige aansla
gen. Zoo ook in Gouda.
Uit de circulaire nu van faet'depar-
tement van Bmnenlandsche Zaken,
welke onlangs gepubliceerd! weed,
blijkt, dat gedurende één jaar geen
schoolgeld behoeft te wonden betaald.
In onze gemeente ia dat hét jaar
1943/44, omdat over 1942/43 wel
schoolgeld betaald ls.
Deze aanslag 1942/43 wondt niet
terugbetaald, zooals wel eens gedacht
wordt, doch verrekend met den
eeratvolgenden aanslag volgens de te
verwachten nieuwe regeling.
ST. NICOLAAS REED.
De politie heeft aangehouden den
27-jarigen voorman-toetonarbeider G.
E. alhier, wegens diefstal van vier
boter- en vijf melkbonnen uit de
winkellade van een melkzaak te dezer
stede. De bonnen had hy in Den Haag
verhandeld en voor het gekl vjjf eieren
en eqn fleech eau de cologne gekocht
welke hy als Sint Nicolaas-geschea-
ken aan zijn vrouw bad gegeven. De
aangehoudene is ingesloten en aal
Rotterdam worden overgebracht.
De. Leep beroepen. De. H. C. Leep,
predikant van da Vrije Evangelische
Gemeente alhier, heeft een beroep
naaa^Veendacn ontvangen. -
Een bom op hot hou
En mooder niet ifmit
Loog it 1 bod waar do klointjot
in logon!
Maar klaag niet te vlug
Uw krootl vindt aton terug
Alt ee 't Roodo Kruit plaatje
maar dragon.
Olt,i^fm|lHiirn|l wrUw talm.
Ml 1» Jaar aaa kioéarfagltlaMkiahsart ow
«f-rt-nllero. Mi*
HmMm i
Cafi. Bovolkiag)* i
bot Naë. RoodU KrOia.
PrijE fO.lt a MIbibhumIm kosteloos.
DE BESPREKINGEN TE MOSKOU
EN TE TEHERAN.
Wie zich een opinie wil vormen
over de beteekenis van de confe
rentie Stalin-Churchill-Roooevelt, kyke
slechts naar de plaats van bijeen
komst. Want deze plaats is symbolisch
te achten voor de politieke verhoudin-
het kamp der Anglo-bolsjewis
tische partij. By een conferentie tui*
gen
Maar éls die ineenstorting ooit zou
komen, dan zal de daarop volgende
politieke ontwikkeling al die mooie
afspraken met Moskeu volkomen
waardeloos en zinloos maken. Want
dan ontwikkelt zich in Europa alles,
hetzy vlug, hetzy langzaam, en zon
der dat hij er verder zelf iets aan be
hoeft te doen in een voor Stalin zeer
aangename richting. In het geval
van een nederlaag zal immers het ver
twijfelde en door de 'nachteiyke Brit
sche luchtaanvaften «eer anti-Enge Ir
scha Duitse he volk nog slechts in een
binnenlandse he communistische om
wenteling en in een nauw verband
met de Sovjet-Urne een laatste red
middel zien. Tegelyk zal echter in
Frankrijk het oude, geheel op Mos
kou georiënteerde, Volksfront her
leven en zal Franco, die indertijd
slechts met Dultsche en Italiaansche
hulp in den Sparpschen burgeroorlog
zegevieren kon, weer moeten püken.
voor de links-radicale leiden van het'
Koode Spanje. Om nog maar te iwy-
genn over een herleving van het,
vóór Mussolini's komst zoo sterke,
bolsjewisme in Italië (in het* Noorden
vooral) en -over da activiteit van den
common is tischen partisanengeneraal
Tito op den Balkan.
Het is onjuist om een dergelijke
voorspelling aangaande een zichzelf
sowjetiseerend Europa het product van
de Dultsche propaganda-machine te
noemen. De waarschijnlijkheid van
bovengeschetste ontwikkeling ie im
mers eveneens reeds door verschil
lende Engelsche en Amerikaanache
bladen, die iets meer kunnen zeggen
dan hun regeeringen, bij herhaling"
met sympathie of met bezorgdheid
besproken. Ook te Londen beseft men
natuurlijk bovendien heel goed, dat
de Sovjets nog veel meer willen; dat
zij de Sont wenschen en de Dardahel
len, de Perzische Golf en een ifluw
contact met de tot nu toe onder Engel
sche voogdij staande Mohtenmedaan-
sche en Br. Indische honderden-mil-
lioenen-werald. Doch zijn antl-Duitsche
politieke koers heeft den Engelschiqen
thans dermate in de breede armen van
den Sovjet-Rus
machtamvloed
een eventueele Dultsche nederlaag vol
komen van Moskou'» wil afhankelijk
is. Zelfs kan men zoo langzamerhand
het wondere geval overwegen, dat En
geland by een Duitsohe zege, by een
zege dus van zijn vijand, Waarsohijn-
lijk beter af zal zyn dan by een Sov
jet-overwinning, een triomf due van
den eigen „bondgenoot"I Vroeger
bleken de Engelsche politieke Jolden
steeds voldoende koelberekendé, zelf
zucht te bezitten om uit een dergelijke
overweging de ntets-ontziende conse
quentie te tekken. Doch Churchill en
de - zijnen blijken zoozeer van anti-
us gedreven, dot zyn
in Europa en Aztë na
schen de kopstukken van de Sovjet
unie, de Vereenigde Staten en het
Britache rijk zqu men immers mogen
veronderstellen, dat alle drie, reeds
terwille van het diplomatiek gebaar,
een bepaalden afstand zouden afleg
gen om tot het gemgeneschappeiyk
conferentie-oord te komen. Dat zou
in dit geval een stad eigens in Noord-
Afrika hebben kunnen zijn, bijvoor
beeld Kaïro of Casablanca. Doch niets
van dit alles: zooale tot nu toe de
Engelsche en Amerikaanache staats
lieden, wanneer zy iets met hurt Sov
jet-Russische vrienden bespreken wil
den, naar Moskou moesten komen
en daar géén tegenbezoek te Londen
at Washington op vslgde, zoo zien
ook Roosevelt, en Churchill zich thans
gedwongen om over een afstand van
vele duizendgn kilometers nsar Stalin
toe te komen, zonder dat deze zelf
practisch gesproken een been verzet.
Want weliswaar ontmoeten de drie
heeren elkaar niet in Moskou, maar
wie eer* de kaart er bijneemt zal zien,
dat de plaats van samenkomst (de
Perzische stad Teheran) vlak over de
Sovjet-Russiache zuidgrens is gelegen,
zoodat Stalm niet meer dan één enke
len stap buiten de deur behoeft te
doen. En eigeniyk is ook dót zélfs
niet noodig, aangezien het noordelijk
deel van Perzië sinds langen tyd door
bosjewistische troepen bezet is en de
heereeher uit het Kremlin dus eigen
iyk op „eigen" grondgebied is geble
ven. Waarmee de politieke situatie
meteen zeer treffend is gekarakteri
seerd: Roosevelt en Churchill moeten
over de brug komen, terwyi Stalin
slechts afwacht en alle pogingen om
het eens te worden aaa de anderen
overlaat. Zoo wordt het dus geen
kwestie van een weder zjjdach
schikken en plooien om het eens te
worden, maar een één zjjdig offeren,
waarbij Moskou wel ontvangen, maar
niet» geven wil.
Wat er te Teheran is besproken
kan nooit van' eenigerléi doorslag
gevende beteekenis zijn. Het gaat T>(j
een oorlog en een revolutie, niet om
woorden, om beloften en om' papieren
afspraken, doch alleen maar om da
den en om mach ts torhoudingen;
daaraan kan ook de conferentie te
Teheran niets veranderen.
Al de „afspraken" met Stalin zijn
er thans op gericht om de Sovjet
unie In toom te kunnen houden na
een eventueele Duitache ineenstorting.' «TWEE MAANDEN GEVANGENIS EN
Duitsohe gevoelens bezield te zyn, dat
zij kennelijk nog slechts één enkel doel
kennen: de Duitache nederlaag ook
al zou die nederlaag tevens Engeland»
uiteindelijke politieke ondergang be
teek enen, door de dan eWes-ovenrom-
S;lende macht van het bolsjewisme,
ooge staatsmanskunst is det echter
niet, wel haat, die tot zelfverblinding
leidde.
Eveneens als op de conferentiete
Moskou blijken uit de besprekingen te
Teheran, dat de Sovjets de etetkste
troeven in handen hebben. Want wan
neer (maar zoover is het nog tang niet)
Churchill nog ooit met Stalin op de
eindoverwinning hoog het glas heft,
zal dat niet enkel het einde be teeke
nen van het huidige Duitschland, maar
vroeg of laat óók van het ééns zoo
machtige Britsche Empire. Een vreem
de wereld.
RECHTSZAKEN
f 120.098 BOETE VOOR
KNOEIENDEN CONFECTIE-'
FABRIKANT.
De Aknelosche oonféctiefabrikaht J.
Veneme is door den economischen
rechter aldaar veroordeeld tot twee
maanden gevangenisstraf en 120.000
boete, siibs. zes maanden gevangenis
straf. V. heeft in ernstige mate de
textu-Ivoorschriften overtreden., Door
z.g. besnoeiing van alle toegewezen
onverwerkte stoffen kon hy goederen
tegen zeer hooge prijzen clandestien
in den handel brengen. Bovendien
werd by beschuldigd by aflevering
geschenken in nature enz. aangeno
men te hebben. De economische rech
ter gelastte zyn onmiddellijke gevan
genneming.
(Nadruk verboden)
Een verhaal uit da eerste tijden van
het vliegwezen door W. C. COENEN.
20)
Een machine, die honderd myl per
uur kan halen, ral, «la zy geholpen
wordt door een luchtotroaming van
tweehonderd myl per uur, in totaal
driehonderd mijt kunnen bereiken'.
Ziera jullie, waar ik heen WÜT Onze
machine kén in tien minuten over de
drie duizend meter stijgen en horizon
taal vliegend kan ze tweehonderd my l
per uur halen. De Rranschman Lecointe
heeft twee honderd-en-twintig myl in
het uur gevlogen, maar onze machine
zal, als ze eenmaal vyf of zee mijl hoog
zit, gemakkelijk driehonderd myl ha
len. Be verwacht, dat de Arend ojp tien-
of dertienduizend meter hoogte iy een
luchtstroom zal geraken (lie een snel
heid van een tot tweehonderd myl per
uur bereikt en dan gaan we naar het
Oosten met een «nelheid van Vijf tof
acht myi per minuut.
De Graaf sprak rustig en éni*tiil<
als constateerde hy heel gewone feiten.
Doch Robert&n, hoe ook onder den in
druk van de geweldige machine van
Moring, toonde zich beslist ongjeloovig.
Leo pufte onbewogen een sigaiet op,
Gras liep het vertrek op en neer met de
oogen strak op de punten yan zijn
.schoenen gericht en hygde als een duif
Jser, die boven water komt, naar adem,
De uiterste snelheidsgrens in de
stratosfeer, vervolgde De Graaf kalm,
ligt vermoedelijk tegen de duidend mUt
per uur. Als we zoover' zyni liggen
New York en Parys nog maar drie uur
van elkaar verwyderd. Dan hébben de
bewoner» van deze planeet in volle
werkelykheid bereikt, dat er gaen af
standen meer bestaan.
Zeg, De Graaf, zei Robertson, Ik
zou zoo <tonken, dat je, na a| je werk
aan dit vliegtuig wel graag den tocht
zou meemaken, 1» het niet?
Het «toere gelaat met den zwaren
baard werd plotseling pathetisch.
Ik zou er ik weet niet wat voor
oveg hebben om mee te gaan, riep de
ingenieur spytig uft. Maar mijn hert ia
te zwak. Het leven kt een cabine met
zuurs tofcylmders en luchtdrukcom-
pressoren zou ik niet kunnen uithou
den. Maar ik ben wel voornemens tot
Detroit «nee te vliegen, om getuige te
teym van het vertrek. Daar heb fit,
dunkt ma, recht op'
Je moest zoo'n halfwas zyn als Ic,
De Graaf, zei Fern met zyn schrille
stem, dan zou je niet eens weten, dat
je nog een hart had. Jouw plotseling
besluit den tocht naar Detroit mee te
maken, heeft één dhr verslaggever»
doen ultvallea. Hy is er razend over.
De Graaf begon to lachen.
Al» jy wist, wat krantenmenschen
me hebben aangedaan, toen Ik op zoek
was naar iemand die mijn luchtdruk
cabine wikie financieren dan zou jé nu
begrijpen, hoeveel medeiyden ik met
een vertegenwoordiger van de per»
heb.
-r Je zult nog wel van zoeter wraak
kunnen genieten, zei Fern. Van nu ef
san, totdat wé neerstorten, of in zee
vallen, of vanuit het westen ia Detroit
landen, zullen de kranten vol staan
over jou en Jan Moring,
De diepliggende oogen-vaa dan'in
genieur begonnen te fonkelen.
En over jou, Gerard, zei hy me*
een «ékere innigheid. Ik heb meeren
deel» de ideeën van anderen bijeenge
bracht en toegepast, maar jy, mét je
cartograaf, hebt iets heel nieuws ge
vonden.
Tot twee uur nacht» scharrelde
Robertson nog in de werkplaat» rond
en bestudeerde hy by het licht van
honderden electrisehe lampen de reus
achtige machine.
(Wordt vervolgd.)
Tot 11 nooMnfui* mmAüé ménig.
terd worden van 18.39—8.8# su
7 Dee. Mssn op 14-53 onder 3.05
8 Dee. Maan 09 14.33 ender 3.65
9 Pee. Maan op 15.43, onder 5.38