GOUDSCHE
COUBANT
De algemeen® Europeesche
oorlogssituatie
Doorbraakpoging bij
Witebsk ineengestort
WANNEER
/oensdag 29 Dec. 1943
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
F'^jt 5 cent» per nummer
Uiteenzetting van Martin Hallensleben
Krachtige druk der Sovjets bij Sjitomir - Ortona ontruimd
Voor oudejaarsavond.
stadsnieuws
Waar, Wanneer?
Feuilleton
De reis om de wereld in
tachtig uren.
Bureaus Markt 31
Talcfono 1
Foetrekenlni «400
82sU, Jaargang No. 21433
Chefredacteur:
r. TICTER Qouda
Omtrent de algemeene Europeesche
oorlogssituatie schreef gisteren de mili-
4*ire correspondent van bet D.N.B.,
jlartin Hellen#tóben:
Terwijl men in Duitsche militaire
grmgen een bottdinf van matige zeken-
beid bij duidelijke gereserveerdheid
aantreft, zijn daarentegen des temeer
it stemmen in contrast uit het vijande
lijke kamp, die zich bezig houden met
den tegenwoordigen toestand en met
0e toekomstige ontwikkeling op de
oorlogsterreinen. Men toont zich daar
althans bezorgd en probeert deze be-
aorgdhetd te verbergen achter magere
succesberichten Dat betreft zoowel den
bi het Oosten begonnen winteislag als
de kwestie der oprichting van een nu
eindelijk doeltreffend tweede front, een
fcwaatie, Van welker actualiteit men
san DuHsche zijde overtuigd is. De
Duitsche commandoposten zijn aller
wegen bereid, om het groote wijdver
takte anti-invasie-apparaat m werking
«e stellen, dat aan de geheele Europee
sche kust op de ontvangst der Engel-
schen en Amerikanen wadhit.
De inspectiereis van generaal-veld-
maarschalk Rommel dp de eventueéle
punten van actie en de jongste offi-
cieele publicatie 1 hierover heeft vol
doende aangetoond,, dat men aan Duit
sche zijde gereed is, dwz, dat het
Duitsche afweer- en togenaanvalsappa-
naat slechts nog behoeft te worden
lotigeoftaakt. De vijand kan niet in ge
breke blijven. Dat is algemeen de
opvattin# van Duitsche militairen,
want dan zou.htt weldVa voor een toe-
Stand staan, dien hij nog moeilijker de
baas zou kunnen worden dan thans, m
het winteroffensief van de Sovjets] is
aangewezen op de noodige ontlasting.
Een z.g. synchroniseering van i
ondernemingen is naar Duitsche op
ting een .noodzakelijkheid voor
tegenstander. Ongetwijfeld is zij
het belangrijkste militaire resul'
wan de conferentie in Teheran gew<
En alles" wat de vijand hierover
«n inmiddels godaan heeft, duidt
immers op, dat de poging thans
worden geriskeerd, onder afleiding fan
de werkelijk te vormen zwaartepunten
der invasie.
Zal *U werkelijk geriskeerd worden? Daar
ven Duitsche zijde alle maatregelen genomen
zijn, Interezzeert de beantwoording van deze
vraag den groot-Duit-,chen generalen stat
slechts in zooverre, als met het begin van leen
zoodanige vijandelijke actie, het tijdstip, ge
komen la voor die Duitsche krachtsontplooi
ing. dia mon tot dusver op den achtergrond
houdt. In dit verband la ook de Kerstrede
van Roo'uvelt van belang, vooral het feit,
dat de Engelschen, met betere kennis van de
8evar on eener Invasie, het opperbevel bver
en voorgenomen „gecomblneerden aanval',
due over bet z.g. tweede front, en daarmede
de ultsluttdnde verantwoordelijkheid voor
een mogelijke mlalukktng, hebben overge
laten aan de Amerikanen. De benoeming
van generaal Elsenhower tot chef vaa dl
Invasie Is derhalve even verhelderend ab
het feit. dat generaal Spaatz, alweer fgeen
Engclschman maar een Amerikaan, ln Zeke
ren zin aan het hoofd gesteld Is van d
lnvesle-luchtvloot.
Men wascht derhalve op de LondeBsche
commandoposten prophylactisch de handen
ln onschuld. Beide Amerikanen zullen dien
tengevolge ten slotte moeten verantwoorden
waarvan Roosevelt zelde, dat het groote[ v
liezen voor de geallieerden zal meebrengen-.
,,Er bestaat geen gemakkelijke weg naar de
overwinning en 't einde la nog niet ln zicht".
Op dezen zin van Rooaevelt wordt in jDuit-
ache militaire kringen sterk de nadruk ge
legd. Men gaat ln die kringen zelfs zoo ver,
dat men op gropd der kennis van het Du,
actie potentieel en van de Duitsche èffen-
sleve kracht, ln vergelijking metric moge
lijkheden der Engelschen en Amerikanen en
Sovjets, deze uitlating van den Amerikaan-
schcn president gaat beschouwen aty een
optimisme, dat weldra uit den droom zal
worden geholpen.
Aan het Oostfront
De toestand in het Oosten heef j zich
in ieder geval niiet z»o ontwikkeld, als
ln het plan lag van de tegenpartij. Het
optreden van de winter-reserves die nu
datgene moeten klaarspelen, wat aan
de vroegere massale inspanningen en
massgle offers niet is gelukt, heeft niet
het groote beginsucces opgeleverd. Er
valt op het oogenblik zelfs een ilichte
ontspanning in de gevechtspositie waar
te nemen. Evenwel rekent mep aan
Duitedhe zijde op een verdere verscher
ping van den stormloop der Sovjets op
de Duitsche stellingen en beschouwt
men de tot dusver ondernomen wlnter-
gevedhtshandelingen slechts ejls een
inleiding. Maar, hoe men het ook be
kijkt, in het Oosten is de winteroorlog
geen eenzijdig bolsjewistische aangele
genheid. De faze van de worsteling om
het initiatief is afgelost door de faze
van de worsteling om' het behoud van
het initiatief.
Oostelijk van Sjitomir probeert Wa-
toetin den Duitschen maarschalk von
Manstein van den flank uit schaakmat
te zetten. Het zal hem niet gelukken.
De pogingen der iJbvjets gaan hier niet
alleen ln de richting van het wildspoor
Kief-Sjitomir, doch ook naar het
Noordwesten en Zuidoosten. (Er zijn
nieuwe bolsjewistische concentraties
gevonden. Derhalve zullen
zware en uiterst zware gevech
staan. Aan Duitsche zijde is
voorbereid.
Bij Witebsk ligt het tweede
er nog
ont-
er op
punt van het Sovjet-offensief. Opmer
kelijk is, dat fci tegenstelling tot het
stnijdbeeld in de beide yorige winters,
ook hier Duitsche tegenaanvallen aan
den gang zijn, hier, in* een gebied,
waarvan men moest aannemen, dat het
't uitsluitend aanvalsdomein zou zijn
van de bolsjewieken. Vooral echter
loopt de Duitsche tegenactie ten Noor
den van Kirowograd en ten Noord
westen van Restjitza verder. Hetzelfde
geldt van het strijdgebied ten Noorden
van Kriwoi-Rog. De Duitsdie actie ten
Westen van Retajitza schijnt overigens
op''het oogenblik er meer op afgesteld
te zijn, den terreinwinst van den laat-
sten tijd te verstaken..
De totale indruk van het Oostelijke
front is, dat ondanks het kauieljjke
ontzien van de eigen strijdkrachten, de
Duitschers ditmaal actief in den win-
terstrijd staan en dat de Sovjets weer
een nieuwe periode van de aderlating
ingaan, niet eahter in de door hen ge-
wensehte periode van den eindstrijd.
Zij schijnt, waaneer men de Duitsche
bewegingen aandachtig- gadeslaat, geen
territoriale aangelegenheid te zijn, doch
uitsluitend een kwestie van het ont
staan van het gunstigste oogenblik, dus
een 'kwestie van tijd, een kwestie van
het rijp worded van de algemeene
situatie in der breedsten zin des
wooids. Het is \ten slotte een wereld
oorlog,
DE STRIJD Of» I
I,
IEUW-BRITT ANNIB
Naar de Britsche berichtendienst
uit het geallieerde hoofdkwartier op
Nieuw-Guinea meldt, hebben «de
vooruitgeschoven Amerikaansche ver-
kenningsfroepen in het gebied van
Arawe op Nieuw-Brittannië, waar 14
dagen geleden dé eerste Amerikaan
sche troepen aan land gingen, zich als
gevolg van den druk der Japansche
tegenaanvallen moeten terugtrekken.
Eenheden der Japansche marine hebben in
de periode van 15 tot 27 December in het
gebied van Nieuw-BriktartniÖ, volgens Domei,
meer dan 118 vijandelijke oorlogsschepen,
transportschepen en andere schepen tot zin
ken gebracht. Zwaar beschadigd werden
meer dan 19 schepen. |212 vliegtuigen werden
neergeschoten.
VERKLARINGEN VAN ROOSEVELT
Op de persconferentie van gisteren heeft
president Roosevelt, naar uit Washington
wordt gemeld, verklaard,
Tehfran slecht*
dat
princlpleele
in Caïro
vraagstukken
litteken aard zijn opgehelderd, de uit-
bijZon-derheden moet nog "ge
ilde vraag wat hU dacht van de rede van
is. antwoordde Roosevelt, dat hij deze
nog niet gelezen had, doch dat het zeker
jn te ztlQ. dat de herbouw der wereld
geschieden ..rondom de vaste kern der
véneenigde naties". In ieder geval mogen de
Vereenigde staten, aldus zeide hij, zich nooit
meer een militair of economische isolationis
me veroorloven. De eerste taak na den oorlog
ia, dit te waarborgen.
Een journalist stelde toen de vraag, of daar
voor een vierde ambtsperiode van Roosevelt
noodig was. Roosevelt gaf een ontwijken
antwoord door te zeggen: „Dit zou een al te
kleine vraag worden".
„CARMEN" ALS NEGER-OPERA!
In het Broadway-theater te New York heeft
■mm opvoering van Bizet's opera „Carmen"
JEfcats gehad met volledige neger-bezetting.
Uit de titelrol had men een arbeidster in epn
parachute-fabriek gemaakt, Escamillo trad op
als bokser, en de ongelukkige Don José bleek
tot sergeant van het Amerikaansche leger
te zijn bevorderd'.
Van Bizet's oorspronkelijke opzet was bij
dit alles slechts weinig overgebleven. Met
smakeloosheden gelijk deze stellen de Ver.
Staten zich als „cultuurland" voor heel de
wereld zelf aan de kaak. (C D.)
De Britsche ambassadeur te Lissabon
heeft generaal Carmona, den president van
de Portugeesche republiek in opdracht van
den Engelschen koning het grootkruis over
handigd in de orde van de kouseband.
DE HERBOUW VAN PUITSCHE
STPDEN.
De A.N.P.-carrèspon<i«nt te BerUjo
meldt oxa.:
Voor de geweldige taak van den,
opbouw van zjjin steden, ziet zich het
Duitsohe volk na den oorlog in de
eerste plaats gesteld. Met de kalmte
en de niet waarmede men de bombar
dementen opvat, wordt thans reeds j
gewepkt aafi de plannen* welke eens
debases zullen zijn voor den weder
opbouw. In het kader van^ de vele
groote bouwwerken, die reeds voor
den oorlog tot stand kwamen en die,
zoowel inwendig als uitwendig een
nieuwe frtijl in Duitsdhland brachten,
zal ook een deel van den herbouw
der steden worden uitgevoerd. Hé#
zal duidelijk -ztfn, dat Duitschland
deze plannen door een centrale laaft,
uitwerken, zoodat het algemeene beeld
der steden niet ontsierd zal worden
door stijlcongloènerateii, die iéder
bouwmeester het hart in de borst zou
den doen om-daaien. Deae central
staat onder leiding van prof. A
Speer.
Op den vporgrond staat natuurlijk, voord
wat de representieve gebouwen betreft, het
neo-klassicisme, dat zijn degelijkheid bewezen
heeft ln gebouwen van de weermacht en de
marine en in München in de partijhuizen.
Niet ten onrechte meenen velen, dat het neo-
klassiplsme te streng en te zakelijk is, maar
men mag niet vergeten, dat deze stijl pas
in de kinderschoenen staat en nog te weinig
dragers heeft gevonden, die hem varleerden.
Onder de jongere Duitsche bouwmeesters is
een streven bemerkbaar, naar een „luchti
gere" uitvoering, die het zware en sombere,
waartoe het neo-klassicisme eeniszina nijgt,
zal moeten reduceeren.
ln ieder geval staat vast, dat men naar
eenheid zal streven. Vooral voor een stad als
Berlijn, waarin een zonderling allegaartje
van bouwwerken elkaar in den weg stpnd,
zal dit een heele verbetering zijn. Breede
straten, veel plantsoenen en boombeplanting,
bloemen en fonteinen zullen het stadsbeeld
verluchten. De huizen zullen niet te hoog
worden, veel vensters hebben en dus de anti
poden zijn van de thans zoo dikwijls ln
Berlijn vermaledijde licht- en lucht looze
„kasten", waarin je twee maal per dag pre
cies kan voststellen, wat de buurlieden zullen
eten of wanneer de juffrouw van drie hoog
waschdag heeft.
Ook wordt in de genoemde plannen ter
dege rekening gehouden met het na den
oorlog zeer sterk toenemende gemotoriseerd
verkeer. Een groot probleem daarbij is b!1-
voorbeeld de garagebouw, -die waarschijnlijk
voor het grootste deel onder den grond zal
worden uitgevoerd. De planhen voor de
representatieve gebouwen der regeering en
der weermacht zijn op papier reeds zeer
vergevorderd. Prof. Wilhelm Kreis heeft deze
plannen ln opdracht van den rührer uitge
werkt
De leger berichten der laatste jaren hebben
54 namen van Duitsche steden genoemd, die
groote luchtaanvallen hebben moeten door
staan en dps ook zware materieele schade
hebben opgeloopen. Hieruit kan men zien
eenigszins een voorstelling maken van den
immensen arbeid, welke het Duitsche volk
na den oorlog wacht, een arbeid echter,
waaraan het zich met volle overgave en
volgens vaste plannen zal wijden, opdat ook
de uiterlijke sporen van het gèleden leed
zoo spodeig mogelijk verdwenen zullen zijn
DE STERKTE DER INVASIELEGERS
Naar Reuter uit Washington meldt,
hebben de chefs der staven van leger
en .vloot Dinsdag een gezamenlijke
verklaring gepubliceerd, waarin ge
zegd Werd, dat de nauwkeurige ge
talsverhouding tusschen de Ameri
kaansche en de Britsche soldaten, „die
in Noordwest-Europa voor den strijd
zouden aantreden", een militair ge
heim was, waaraan geen bekendheid
kon worden gegeven.
De Canadeesehe minister van De
fensie Ralston heeft medegedeeld, dat
200.000 Canadeezen gereed staan om
aan de invasie deel te nemen, wanneer"
het tijdstip daartoe zal zijn gekomen.
Naar de Engelsehe nieuwsdienst uit
het geallieerde hoofdkwartier in
Noord-Afrika meldt, werd Dinsdag
bekend gemaakt, dat onder het bevel
van luitenant-generaal H. D. G. Crerer
een Canadeesoh corps op het oorlogs-
tooneel van de Middellandsche Zêe is
gevormd.
Benesj, di« lich op de terugrpls van
Moskou bevindt, ls, naar de Britsche berichten
dienst meldt, Dinsdag te Teheran aangekomen.
BEKENDMAKING.
Extra keuringen voor de Waffen SS
en den Landstorm Nederland; -
Het SS Krsatzkommando deelt medd:
Om aan de vele aanvragen tegemoet te
komen, zal op 3 Januari nog een extra-
keuring voor de Waffen SS en den Land
storm Nederland plaata vinden. Men kan
zich hiervoor melden bij hét Ersatzkomman-
dg, Korte VUverberg 5. Den Haag van 10—14
uur Alle Inlichtingen omtrent dienstnemini
in de Waffen SS of Landstorm Nederlani
geven de Ersatzkommando's Den Haag, Korte
vijverberg 5, Amsterdam, Dam 4, Alkmaar.
Langestraat 56,< Groningen. I^eerestraat 48,
Heerlen. Saroleastraat 25. Kostelooze spoor
wegbiljetten kunnen eveneens bij de boven
genoemde adressen aangevraagd worden.
KAMERAADSCHAPSBOND DER
NED. POLITIE.
De kolonel P. J. Koof)mans, chef, van den
algemeenen staf ven het directoraat-generaal
van politie heeft op diens verzoek eervol
ontslag verleend aan den luitenant-kolonel
Y. de Boer te Groningen els bondsleider van
den kameraadschapsbond der Ned. politie.
Tot bondsleider is in zijn plaats benoemd
de majoor der Staatspolitie J. Meyer te
Apeldoorn-
BIJNA VIER TON VOOR
WINTERHULP.
De Lever Brothers and Unilever Rotter
dam heeft een bedrag von 300.000 beschik
baar gesteld voor onze minder bedeelde
volksgenooten, opetat-hun extra zorgen ge
durende de wintermaanden eenigermate
verlicht kunnen worden. Bovendien heeft
een groot aantal andere volksgenooten in die
week nog een bedrag ven bijna een ton bij
eengebracht, zoodat in dat tijdvak, buiten
collecte om, de prachtige som vam niet min
der dan 383.223,11 beschikbaar gesteld is.
In de maand November heeft Winterhulp,
het bedrag der collecten niet medegerekend,
aan giften ontvangen 204-250 gulden.
HET REPAREEREN VAN AUTO
MOBIELEN.
Voor vrachtauto's, autobussen of speciale
auto's (met of zonder aanhangwagen) die
wegens gebrek aan hertelmogelijkheden of
onderdeelen buiten gebruik zijn, kunnen de
eigenaars thans aanvragen indienen voor het
verkrijgen van faciliteiten bij het aanschaf
fen van onderdeelen of voor herstelmoge
lijkheden aan den gemachtigde van den
rührer für Kraftfahrzeüg-eineatz und Er fas-
sung, gemachtigde ln Nederland, dr Arand,
Joh. Vermeerstr 14 te Amsterdam.
In de aanvragen moeten de volgende ge
gevens worden vex meld: Provincienummer,
naam, voorplaats en,straat van den etf^naar
van. het betreffende voertuig, soort voertuig,
fabrikaat (merk), type en motornummer,
chassisnummer, aard der noodzakelijke repa
ratie. Opgave van de ontbrekende onder
deelen (de naam moet zeer nauwkeurig wor
den opgegeven, het beste is behalve den
ma am ook de* nummers op te geven van het
betreffende onderdeel in de catalogus voor
onderdeelen). Voorts eventueele opmerkin
gen en motiveering
HET DEPARTEMENT VAN VOLKS
VOORLICHTING EN KUNSTEN
IN 1943.
Op Donderdag 30 December a.s. zal jhr
ir. S. M. S. de Ranitz. wnd. Secretaris
generaal van Volksvoorlichting en Kunsten
van 17 tot 17.45 uur over den zender Hilver-
snm I spreken over „Het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten in 1943".
KERKNIEUWS.
Ned Herv Kerk. Bedankt voor Meppel
(vacature ds. J. C. J. Dijkstra) ds. B J.
Lietaert Ueerbolte, evangeliseerend predikant
te Huizum (Pr.). Bedankt voor Ooster-
wolde (Geld.) ds. J. de Lange te Wilsum.
Geref. Kerk Beroepen te Koudekerk a.d.
Rijn en Steenw(jk ds. L. Selles te Waard
huizen.
Geref. Gemeenten Beroepen te Leiden ds.
A van Stuyvenberg te Ierseke.
Oud-Geref. Gemeen ten Beroepen te Rot
terdam T. Woudwijk, leerend ouderling al
daar, die dit beroep aannam.
VOOR DE VROUW
DQE DE KINDEREN NIET TE KORT!
van den
Het opperbevel van de Duitsche
weertnacht deelt Dinsdag mede:
„Jadhtvliegers hebben in de Straat
vam Kertsj een bolsjewistische torpe-
domotorboót tot zinken gebracht. Ten
Zuid-Weêten van Dnjepropetrofsk en
ten Zuid-Oosten van Kirowograd zijn
Sovjetaanvallen door. tegenaanvallen
afgeslagen. Eigen aanvallen ten Noor
den van Kirowograd ontwikkelen zich
gunstig.
In het gevechtsgebled .van Sjitomir
hield de krachtige druk van den vfyand
ook gisteren aan. Twintig vijandelijke
pantserwagens werden vernield.
Ten Noord-Westeh van Retsjiza
konden onze troepen na het afweren
van vijandelijke tegenaanvallen hun
stellingen verbeteren.
In" het gebied van Witebsk stortten
herhaalde doorbraakpogingen der
bolsjewisten in verbitterde gevechten
ineen. Door eigen tegenaanvallen werd
de vijand1 op verscheidene punten te
ruggeworpen.
In de succësvolle afweengeveohten ten
Zuiden van Sjlobin heeft zich de ver
sterkte Thüringsch-Hessisehe infante,
riedivisie onder bevel van luitenant-
generaal Guaf von Oriola bijzonder
onderscheiden.
Aan 't Zuid-Italiaansche front kwam
het in den Westelijken sector slechts
tot gevechten van plaatselijke beteeke-
nis. Ten Noorden van Venafro ging bij
een aanval van numeriek veel sterkere
vijandelijke strijdkrachten een hoogte
na zwaren strijd verloren. In het gebied
van Ortona hebben onze (troepen, nadat
zij den vijand in de verbitterde gevech
ten der laatste dagen de zwaarste ver
liezen aan menschen en materieel had
den toegebracht, de* ruïnes van Ortona
ontruimd en nieuwe stellingen dicht
ten Noordwesten van de stad betrek
ken."
IUI. i.,l»,he vrijwilliger, vuoe «ea Duitechen „WelirOlenst".
Xchletoefeuingen. (PK. Arppe-O.H.)
De hei bouw ven Albbueerdrtm Is thans nagenoeg voltooid. Op
den Dam ls thans ook het fraaie gebouw „Nederwaard" van het
polderbestuur gereed gekomen. Een kijkje op den Dam, met rechts
het gebouw van het polderbestuur, (C.N.F.-Hof)
Jeugd moet groeien,
Het voorlichtingsbureau
voedingsraad schrijft:
De extra rantsoenen boter, melk,
brood en aardappelen voor kinderen
van bepaalden leeftijd zijn er niet
voor niets. De jeugd toch heeft het
voedsel niet alleen voor de instand
houding van het lichaam en voor
arbeidsvermogen 'en warmte, zooals
da volwassenen. Het kind groeit en
het voedsel moet dus het kinder
lichaam tevens in srtaat stellen zich te
ontwikkelen en te versterken. Bij de
kleinsten zijn to.v. de 'bouwstoffen
noodig om het beenderenstelsel stevig
te"maken en de tanden te vormen. De
oudere kinderen groeien vooral in de
lengte, niéuwe cellen, waaruit het
lichaam wordt opgebouwd, ontstaan.
Sajj'gt een kind hiervoor geen vol
doende voedingstoffen en hierin
voorzien juist zooveel mogelijk die
extra rantsoenen dan ontwikkelt
het zich slecht, wordt zwak en loopt
het gevaar spoediger ziek te wojden
dan beter gevoede kinderen. Zelfs de
volwassene kam nog te lijden hébben
van onvoldoende voeding iiv zijn
jeugd.
Geef den kinderen daarom de voe
dingsmiddelen, waarop zij recht heb
ben. Profiteert er niet zelf van. Gij
kunt beter met wat minder toe dan
uw kinderen.
Het Voorlichtingsbureau van den Voe
dingsraad schrijft:
B(j oudejaarsavond hoort een gebakken
gerecht, liefst in olie gebakken. Een groot
gezin kan alle olie-rantsoenen bij elkaar in
een gietijzeren pannetje doen en in zooge
naamd diep vet bakken. Is men slechts met
2 of 3 personen, dan moet men de koeke-
pan voor het bakken gebruiken.
Appelbeignets.
4 zure appelen, 2 kopjes bloem, ruim 1
kopje water, een mespunt bakpoeder, zout,
margarine of olie.
Van bloem, water, bakpoeder en zout een
ddk beslag maken. De appelen schillen, de
klokhuizen (met een appelboor) verwijde
ren. De appels in schijven snijden, deze
door h%t beslag wentelen en in de koeke-
pan of in een gietijzeren pannetje gaar en
goudbruin bakken. Wat suiker en kaneel-
surrogaat over de beignets strooien.
Huzarenslaatje (zonder vleesch).
1/4 kg zuurkool, 1 appel of selderijknol,
4 koude gekookte aardappelen, eenige
savoyekoolbladeren, slasaus, '1 winterpeen,
augurkjes en uitjes uit het zuur, suiker, zout.
De zuurkool fijn snijden, de appel of sel
derijknol schilled en raspen, de aardappelen
eenige augurkjes en uitjes in blokjes
snijden. Zuurkool, appel of knolselderij en
aardappelén met elkaar vermengen. Naar
smaak een lepeltje suiker, aroma en een
scheutje melk toevoegen. De sla op een ronde
met gesnipperdê koolblaadjcs bedekte schaal
overdoen en met slAxaus bedekken. Van de
winterpeen 2 zeer dunne wijzers (welke naar
verkiezing eenige minuten gekookt kunnen
worden) snijden en deze er, alsof zij vijf
voor twaaf aangeven, opleggen. Van 12 plak
jes augurk een rand maken, zij stellen de
cijfers voor. De ^uitjes als versiering om het
slaatje leggen.
IN MEMORIAM C. A. KIEVID.
Stille medewerker aan vele
tnoneelavonden.
Tot de namen van hen, die in 1*43
heengingen, behoort die van een
Rotterdammer, die hier, evenals tn
vele andëre plaatsen in ons land, in
stilte werkte en toch vele vrienden
had. Het ls de naam van wijlen den
heer C. A. Kievid, een naam, bekend
bij vele stadgenooten, die zich op de
een of andere wijze voor het dilet-
tantentooneel interesseeren. Een knap
valkman, grimeur, costumier, beschaafd
en bescheiden mensctx die, waar hij
kwam, zich vrienden maakte en die
zoo heel veel heeft bijgedragen om
meerdere opvoeringen hier ter stede
te doen slagen.-Wij herinneren ons de
uitvoeringen van, de inmiddels ter ziele
gegane tooneelclulb „De Goudsbloem",
waarbij de heer Kievid achter de
schermen iran het Goudsche amateurs-
toon eel zijn intrêe hier ter stede deed-
Voorts bij de H.B.S.- en gymnasium-
tooneelaVonden, waar men zijn wel
verzorgd wenk kon bewonderen, de
Erasmus-herdenking, de herdenking
van het vijfjarig bestaan van de Open-
Leeszaal ér> by zooveel andere voor
stellingen gaf zijn werk de vèreischte
sfeer.
Op een donkeren avond eenige
weken geleden heeft het ongeluk hem
getroffen. Door de duisternis misleid,
stapte hy a^n het station te 's-Graven-
hage mis ten geraakte onder den trein
met het noodlottige doodelijk gevolg.
De Goudsohe tooneelamateurs zul
len hem, die, ondanks zijn gevorder
den leeftijd en de ramp, die hem en
zyn zaak in Mei 1940 had getroffen,
zoo energiek weer de hand dan de
ploeg had geslagen, in waardeering en
vriendschap herdenken.
3 OBLIGATIELEENING 89.000
GEREF. GEMEENTE,
De Gereformeerde Gemeente heeft
de inschrijving opengesteld op een
3 %-obligatieleening van 80.000 in
stukken van 1000, 500, 250, 100
en 50 tegen, den koers Van 100
De opbrengst dezer leening zal aangewend
worden tot aflossing,per 3 Januari 1944 van
de 41l/zobligatielening 1936, oorspronke
lijk groot 80.000, pro resto 72.000 en van
te 3Vs %-oblogatieleenlng 1938. onrj,pronke-
jk groot 15.000. pro resto 13.750. De
houders van de obligaties dezer leeningen
hebben recht vtn voorkeur: eventueeel volgt
daarna verdeeling op vrije inschrijvingen.
De leening zal In 25 jaar worden afgelost,
behoudens recht tot verplichte of algeheele
aflossing. De kerkeraad verbindt zich zoo
lang de 3 leening in haar geheel niet ls
afgelost De tegenwoordige bezittingen, be
staande uit kerkgebouw, vergaderlokaM met
kosterswoning, pastorie en drie woonhuizen,
niet met hypotheek te bezwaren. Bij ver
koop van een gedeelte der tegenwoordige
onroerende goederen zal de opbrengst daar-
v nabesteed worden
afloaalng.
Fietsenin donker neergezet. Er
zym twee rijwielen ontvreemd, die de
eigenaars des avonds omstreeks 6 uur
onbeheerd even buiten hadden neerge
zet, een damesfiets onafgesloten Onder
de Boompj es en een heerenficts Achter
de Kerk.
Staatspractijkdiploma. Voor het
staatspractijkdiploma voor handel en
administratie is te Utrecht geslaagd de
heer J. C. Baars.
Jubilea bij Vtruly. Op' 3 Januari
zal de hoer C. Hey, voorman afdeeling
vloeibare en vetopjossende zeepen,
den dag herdenken, waarop hij vóór
25 jaar in dienst trad bij de JI.V. T.
P. Viruly Co.'a StoomzoepeiederU
••De Hamèr". Op 5 Januari zal de heer
H. D. Janssen, werkmeester, 35 jaar
aan dit bedryf yertxmden zijn.
Weer boerekool gerooid. In het
Nieuwe Park zyjv zestig struiken boere
kool gestolen.
BURGERLIJKE - STAND.
Gefcerea:
23 Dec. Lintje, d. van J. van Gelder en
J. Bi-oekhuisen, 4e Kade 180. Gerrlt. z.
van K. G. van Kijk en A. H. W. Brouwer
de. Koning, M. Tiendeweg 12
24 Dec. Dirk, z. van A. Harthoorn en D.
Brouwer, Sophiastraat 78. Teunia, z. van
J. de Boom en W. J. Broekhulsen, Gr. Florlt-
weg 60. - Teunls Leonardus, z. v»n T. van
Gemt en H. C. S Gibbon, Tollenstraat 63.
Annigje, d. van K. Kok en S. J. van Heea,
vtn der Palmstraat 140. Qulrinus Jacobus,
s'van J. D. van der Meer en A. Vonk, Wil
lens 6.
van
25 Dec. Allda Wllbelmlna Maria,
u J. Disseldorp en M. M. Hogendoom
weg 25 Adrlanus Hendricus Johannes,
i, Boi
sch.
van H. J. Polet en I. van der Pool, Kruger-
laan 22. Pieter, z. van H. L. van Schalk
en N. Polet. R. xan Cats weg 206. Petro-
nella Johanna Jacobs Anastatla, d. van P. M.
Luk en P W Hoogitraaten, L. Tlendeweg 41.
26 Dec. GUsbertus FrSnclscus, z. van H. J.
Kraan G. C. Lexmond, Komijnateeg 7.
Schoonderwoerd M. 8. de Wit, Walvts-
Margaretha Sara Adrl. d. van C. A. M.
straat 62.
27 Dec. Arle. x. van A. Rog en A. Vink,
Heerenstraat 189.
28 Dec. Trijntje Maria Cornelia, d. van D.
C. Groenendijk en M. Slobbe, Bogen 32.
Getrouwd:
28 Dec. M. P. van den Heuvel en 1. 8. de
Bru(jn.
29 Dec. W. M. Boon en C. M. Goedhart.
J. D. Blommendaal en J. L. de Vrlea. T*
Hornes en J. M. Slobbe.
Overtillen:
23 Dec. Margaretha Johanna Zijleman. geh.
met L Nieuwenhuljzen, 72 j.
25 Dec. Cornells van der Sloot, 72 j.
26 Dec Johannes de Jong, 59 j.
27 Dec Arie Jonkheid, 87 j.
Thalla Theater: De groote wedrtrUd (met
René Deltgen en Maria Andergast). Aan
vang 8 uur.
Reuhie Bioscoop: De vader der armen (met\
Otomar Korbelar) Aanvang 8 uür.
Schouwburg Bioscoop: Vrouwen xtjn geen
engelen (met Marte Harell en Axel von
Ambesser) Aanvang 8 uur.
Ter Gouw: Cabaret-programma met O.a.
John Charlie en Sloren Cette. Aanvang
Woensdag en Ddnclerdag 7 uur.
30 Dec 7.30 uur Ni<*vwe Schouwburg: Op
treden van danserei Anika.
1 Jan. 9.30 uur Reünie: Propagandadamdag
damclub .Gouda".
APOTHF KBRSDI^N ST.
Steeds geopend (des, nachts alléén voor
geneesmiddelen): Apotheek E. Grendel,
alléén Lange Tiendeweg 8
SCHOENENBONNEN.
Uitreiking aan het Distributiekantoor van
aanvraagformulieren voor schcenenbonnen:
morgen 9—12.30 en 2—3.30 uur loket 12: alle
letters
Wanneer kapitalisme en bolsje
wisme zijn vernietigdis het mo
gelijk de wereld zoodanig te or-
ganiseeren, dat er geen econo
mische drijfveeren tot oorlog
voering blijven. Wanneer slechts
één dezer stelsels zou blijven be
staan, zou toch binnen 25 jaar de
strijd opnieuw ontbranden. Daar
om ig het
op elkaar
einde toe i
De Wed.
(Nadruk verboden)
Een verhaal uit de eerste tijden van
het vliegweren door W. C. COENEN.
33)*
Niemand heeft iets uitgehaald, zei
IliL Ik heb de machine zelf bewaakt,
von jjet oogenblik van de landing af,
tot aan ons vertrek. Ik heb zejf de
tanks gevuld. Het is één van d'ie din
gen, waar niets aan te doen is, besloot
hij wysgeeri# gelaten,
Feni, die Detroit nu niet meer kon
bereiken, zond tailooze radiogrammen
het luchtruim in, hopend, dat ze aan
Mooting door anderen zouden warden
doorgegeven, Mcpperend leunde hij
achterover op zijn zitplaats. En plotse
ling boog hy zich in de uiterste span
ning voorover en duwde twee zakdoe
ken tegen de oörstukken van zijn kop
telefoon, om alle geluid van* buiten te
dempen. Tenslotte sprong hij overeind,
wierp de koptelefoon af en begon uit
te varen.
Wie moppert daar zöö «achterin?
vroeg Robertson.
Ik heb daarnet een bericht van
Troaaart opgevangen! riep Fern nijdig
uit, Dfe machine van Rolland bevindt
zich boven Maine en vordert snel.
Maine! schreeuwde hy, naar een
kaart grijpend. Dat wil zeggen, dat hy
alminsters zeshonderd mijd van De
troit af is. Ik wou, dat ik zoo'n goede
radio had als die Trossart,
Bedaar nu toch, man, zei de rus
tige stem uit den stuurstoel Van nu af
zuiden we hetstixjk wel goed doen!
De „Arend" vlAog al weer op groote
•hoogte. Robertson tuurde naai- den
stalen wijzer, die zijn lichtend lijntje
over het meer heen trok in noordelijke
richting. Ze maakten nu meer dan drie
honderd mijl per uur en waren aardig
op weg een deel van hun verloren tijd
in te halen. Alles werkte waer voor
treffelijk. De machine geleek op eer)
schip, dat door de regelmatige passaat
winden wordt voortgestuwd en er viel
niet veel adders te doen dan gestadig
koers te houden. Oe toeréntellene toon
den aan, dat de schroeven hun maxi
mum aantal omwentelingen haalden..
Robertson stond zijn plaats aan Gras
af. Férn reikte hem het logboek over
en hij schroefde zijn vulpenhouder
open en maakte enkele aanteekeningen.
„Helder weer. Matige wind uit Z.O.
Vertrek 7.20 uur v.m. Vond snelle
luehtstTooming N.N.O. richting op 9.000
meter.
8 u. v.m. Bakboordmotor onregelma
tig. Gedaald tot 1600 meter. Leo op
ondersten vleugel geklommen en ben
zineleiding schoongemaakt. 96 my'l in
1 uur met defecten motor.
9 u. v.m. Terug op 9.000 meter. Alles
in orde. Maak 310 mijl p. u. Draadloos
rapport van Trossart opgevangen, die
boven Maine is en flinke vaart heeft.
9.20 u. v.m. Over noordelijke grens
van Vermont. Ongeveer 500 mijl afge
legd."
Robertson schroefde het dopje op zijn
pen en leunde achterover. Fern keek
over zijn schouder heen.
Vijfhonderd mijl, mompelde hij.
En al twee uur voorbij l Nog negenhon
derd mijl naaT ons veld bij Trepassey,
dat wil zeggen nog drie uur, als er niets
bijzonders gebeurt.
Dat gaat wel antwoordde Ro
bertson, op die manier zijn we om tien
vóór half twaalf aan land.... half
twee Newfoundlandsi-he tijd. Als we
het 'm aldoor zoo kunnen leveren, dan
ben ik best tevreden.
Er verliep weer een uur. De machine
•bleef door de ruilnte vliegen met een
snelheid* van vijf mijl in de minuut.
Robertson was er benieuwd naar ge
weest, hoe hij en zijn kameraden een
langdurige vlucht op groote hoogte en
met de meest mogelijke snelheid zou
den uithouden. De cabbie was elec-
trirêh verwanmd, kunstmatig van zuur
stof vóórzien, en daardoor geschikt om
op een hoogte" van meer dan vijf mijl
boven de aarde, mensrhelijke wezens
veilig door de koude ijle lucht te ver
voeren. Robertson was er verwonderd
over, dat hij zoo weinig onaangename
gewaarwordingen ondervond. Gras en
Fern verklaarden, dat ze een beetje
hoofdpijn kregen, maar dat het nog
niet de moeite waard was er op tg let
ten. Leo had orders spaarzaam met
zuuretof te zijn, maar al te groote zui
nigheid zou even noodlottig zijn ge
weest als al te veel vrijgevigheid. Ro
bertson liet hem een beetje meer zuur
stof gevemen toen verdween de hoofd
pijn van Gras en Fern terstond.
(Wordt vervolgd.)
VERDUISTEREN?
Tot 1 Januari moet verduisterd
worden van 16.31 tot 8.39 uur.
39 Dee. Maan op 19.38 onder 19.37
.39 Dec. Maan op 11.16 onder 39.58
31 Dec. Maan op 11.47 onder 33.17