GOUDSCHE m COD BANT
Onwrikbaar geloof aan den opgang
WANNEER
gg? ftUS1 ff zx
WmmMÊk
WJÊrJÈUtt
k
Dinsdag 2 Mei 1944
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
PHf» 5 per nummer
83ste Jaargang No. 21537
Chefredacteur:
r. TEETER Gouda
njifsche terreinwinst aan den Dnjestr
en bij Kowel
pg Anglo- Amerikaansche scheepsoerliezen in April
2st
fffll BERICHTEN
vao het M
BiHHChtaHd
Geen klassenstrijd, maar oolksche solidariteit
WfwSnêRML
W MM
«Hn
a
..„.ra?
Feuilleton
PE TRAGEDIE VAN
EIKENHOF
18Lo liep opgewonden, maar Inwen
dig diep getroffen, het vertrek op en
neer. Herta keek met oogen vol wen-
hopóten angst van den een naar den
«naar,
I Vet e
VERDUISTEREN f
Bureau: Markt 31
Teietooo 2748
Postrekening 48400
K Tlf
•rbevel_ van. dp Duitsche
opperbevel van ae vuu
Juicht deelt Maandag mede:
fatoor Sevastopol en aan bet 1
•JJen de uitmond mg
front
van den
«■■-a, heeft rich het Brandenburg»
JKgranadierreglment 715, onder be-
ffyan luitenant-kolonel Jordan bU-
2s* onderscheiden.
FEJT Zuiden van den bovenloop van
pnjestr alamede ten Zuidwesten
*Z Zowel konden onze troepen ut
1Z». gevechten verder terrein win-
Kekaders Duitaohc gevocht»- en
rriiegtuigen vielen in het gebied
i Kowel batterij -stellingen, concen-
an pantserwagens en voertuig-
der bolsjewisten aan en ver-
i behalve talrijke voertuigen
ii „—-lelijke stukken geschut,
ftttke formaties zware Duitsche ge-
-chtjvliegtuigen ondernamen' in den
- en nacht een zwaren en doed-
aanvgi op het ten Zuiden
zL Bowno gelegen verkeersknoop-
£nt ZdolboenowO. De strijd tegen
ET vijandelijke spoorwegverkeer in
JSicheidene sectoren van het Zuide-
ïïe front werd met succes voort-
^Jischen Witebsk en Polozk werden
dMtseitjke aanvallen der bolsjewisten
Zeslagen en gereedstaande troepen
g„r erhlterievuur uiteengeslagen.
1b het hoege Noorden heeft zich een
lamstiss Duitsche verkennimgsvlieg-
thgefi voor korten afstand onder be-
Jjfvtn kapitein Hoppe bij moeilijke
artische weersomstandigheden bijzon-
Js onderscheiden.
Een N.A.F.-inslgne ingesteld.
Op indrukwekkende wijze heeft het
Ned. Arbeidsfront in een bijeenkomst
in het Concertgebouw te Amsterdam
gisteren den dag van den arbeid ge-
,i. vierd. een viering, waaraan bizondere
In het landings hoofd van Nettuno Juister werd. bijgezet door de aanwe-
werden bij een stoottroepactie ver
scheidene vijandelijke kazematten op
geblazen en de bezettingen in verbit
terde gevechten van man tegen men
eigen verliezen ver-
slagvliegtuigen
■lartjlLerie-
met zeer
nietlgd.
viel artillerie- en luchtdoel
stellingen met goede uitwerking aan.
Duitsche en Italiaansche jagers alsmede
luchitdoelartiUerie schoten boven
Koird-ItaJië 7 vijandelijke vliegtuigen
peer.
Op 29 April vielen* Britsche iaebt-
bommenwonper» een in de haven van
St. V'alö liggend duidelijk gekenmerkt
Duitsch hospitaalschip aan en bescha
digden het door het verscheidene ma
len met de boord wapens te beschieten.
Bij aanvallen op plaatsen in de be
zette gebieden in het Westen verloor
de vijand gisteren 9 vliegtuigen. En
kele Britsche storirotsvliegttygen wier
pen in den afgeloopem nacht boimmen
neer op plaatsen in West-Dultochtend.
bi den strijd tegen de Britsoh-Ameri-
kaansche aanvoerverbindingen brach
ten Luchtmacht en marine in de maand
April 23 koopvaardij- en transport
schepen met een gezamenlijk en inhoud
van 153.820 brt, tot zinken. 34 Andere
schepen met een totalen inhoud van
227.000 brt. wenden door bom- en tor
pedotreffers zwaar beschadigd. Aange.
nomen kan worden dat vele dezer sche
pen verloren ziin gegaan. Aan vijan
delijke oorlogsschepen werden 27 tor
pedojagers en oonvooiweantuigen, een
mijnenveger en 7 motortoroedoböoten,
tot zinken gebracht alsmede 5 torpedo
jagers en 9 motortorpedobooten bescha
digd."
DE DAG VAN DEN ARBEID.
IS niet altijd gemakkelijk geweest, al
Stijlmiddelen ie vervaardigen, die tei
ft EERSTE MEI IN DUITSCHLAND.
êdlhrer heeft eerüg« op den voorgrond
ide mannen uit het Duitsche arbelds-
onderscheiden door hen tot .pionier
m den gr beid" te benoemen. Onder hen
pinden zich verschillende arbeiders. De
«dericheidenen zijn: rijksminister dr Dorp.
nttlltr, de handeisraed dr Hermann Roeche-
Haf, dr Albert Voegler, prof. dr Claudius
Dornier, lr Helmut Stein, de draaier Ernst
Mfccr. de meester.horiogemaker John
lehwarzer. de hoorder Peter KUaters en de
««ritmeester Eugen #W«iczorek.
Oproep van dr Ley.
De leider van hot Duitsche "arbeidsfront,
fr Ley, heeft ter gelegenheid van den eer-
dn Mei. den nattonalen feestdag van het
Dultache volk, een oproep gericht tot alle
«erkende Dultschers, waarin hij hun zUn
wurdeertng betuigt voor hun buitengewone
prestaties
Bij de Anflo-Amerikaansche terreur-aan-
nflett, too wordt In den oproep gezegd. i«
al die
tegen
lm' vijand in den strijd worden geworpen.
Desondanks is dit dank zij de houding van
lm Duitschen arbeider, gelukt, hoewel het
bleapannen werken tijdens de 55 maanden
wrlog voor de arbeiders een groote beproe-
rinf was en de vermoeienissen van een lan.
Én «n zeer Ingespannen arbeid voor hen
flkwijls bijna bovenménschelijk rijn geweest.
All bewijs voor de groote prestatie* van de
«beiders noemt dr Ley het feit, dat b.v. de
ftoductie van steenkool in Duitschland in
A oorlogsjaar snel la gestegen, in tegen-
Helling met Engeland, de Ver. Staten en
Ie Sovjet-Unie. waar de steenkpolproductie
Wer Jaar is gedaald. Het werkende vader-
Imd heeft maar een eerzucht: de vervulling
Jg» de taak. die de EUhrer het vaderland
iMft opaedaggen. zich het front waardig te
henen. Derhalve zal er ook geen No vern
ier 1918 meer komen. Dezen keer zullen de
Hinden van het Dultache volk overwonnen
•srden en ondanks alle bestaande en. ko
tende latten zal het Duitsche volk niet
■lenstorteiv
DE LANDINGEN OP NfEUW-
GUINEA.
Ds correspondent van de N.R.Ort. te Ber-
ga-telefoneerde gisterochtend:
Over de gevechten bij Holland!* en At tape
8 Nieuw-Guinea meldt hei Neues Wiener
ufiblatt uit Tokio, dat "de nurtierieke au-,
ptoritelt van da gelande troepen overwel*
■•end is. De Japanners zetten de verdedi-
tef ti ai voort De oveiirikcht vim de ge-
Jowrden groeit echter ieder uur doer
teuwe landingen.
COMPROMIS MET ENGELAND
ONMOGELIJK GEACHT.
Dr Siegfried Hom. de diplomatieke mede-
*wk«r van het D.N.B.. eohrijft o.m.:
zf1 snelt met reuzenschreden zijn
■roetlach hoogtepunt tegemoet. Dat wordt
r* niemand meer bestreden, onverschillig
kamp hij moge staan of hoe zijn ge-
ftete ook zijn ten opzichte van den afloop
•gebeurtenissen. Iedere mogelijkheid van
■n overeenstemming tuaaohen Europa en
2 bolsjewistische imperia lisme is uitge*lo-
P^tter kan alleen sprake zijn vaa een
•■deitjke militaire beslissing.
gedachte, dat Engeland met het oog
gevaren, die het waarschijnlijk be-
"■Iw van den kant van een door een over-
overmachtig wordenden bondgenoot
bet te haat ia weer aansluiting bij
*»l zoeken, meent men in de Wll-
£--«sgee te moeten zien aki een llhialri»
volkomen verkeerd Inzicht verra
P* feitelijke situatie en de door Dultach-
daaruit getrokken conclusies.
uiLw^wmlp, TM d, MlMMpm
iT—St Louis on Missouri en Cairo In
'BS afstand van 300 kilometer. Is da
'PP: op min aten. drie plaatsen buiten
Staar dan 6000 «eaianen
l^wor het water deldoae |eworden. Het
(eet. met (root* moeilijkheden
dereptte. De conferentie van
'■praaidenten van hat Britsche ge-
la gisteren ln Londen, naar Reu-
haiïïr1' *«iwd. Churchill la voorzitter
conferentie. De oonferentle zal met
•tïïs „ffren wden gehouden, van tijd
ba* .25. Ioj'en oommunlqués gepubfi-
jEwwJin. die ln grova treMcen de
verpen zullen aangeven die bespraken
SiÜn!T^1a Whrer. Ook
rïiS^?1 t*lrSk« vreemde staets-
J'/'doortngichefi en staatalleden den
_Jf «wr middel van ln hartelijke be-
lgl"««i gestelde telegrsmmen geluk-
igsal-TV*'* Ml (rMltn rinon toalrnrnan nene
frostsa doen toekomen naar
yDuitJLhV" den nstionalan feestdag van
mg iSu geacoredi-
•3" bu tsnlaadache vertegenwoordigers
JMsltilSS. *«lulcw«*M»chen en die van
per tfS^^oMen. regeeringen
die
volken
register in de
%ljjep Rehni en Troysa. Op woon.
nH-L**11 verscheidene honderden
meldt Ofi. Maan-
"•Si iffjwden daaikij
Wüatk m w#rtJen gevangenen gemaakt.
1 ffl1®-*evschtatroepen* habbenaÏÏué
ecUaaan ^NettuSo?
WEGENS SABOTAGE TER DOOD
VEROORDEELD.
Officieel wordt medegedeeld:
De Neéerlandsohe onderdanen Jo
hannes Meyer. Hendrik de Vries en
TjaHin« Bakker ziin door het Deut-
aoh*' Obergericht wejfen» sabotage ter
dood veroordeeld. Zji hebben commu
nistische actie gevoerd o.m. door het
verspreiden van opruiende geschrif
ten endoor poginjjen tot brandstich
ting. Het vonnis is voltrokken.
„DE JEUGDHERBERG VAN
MORGEN."
Zaterdagochtend ia in Museum
Boymaas te Rotterdam de tentoon
stelling „Dg Jeugdherberg van mor
gen" geopend in tegenwoordigheid
van een aantal belangstellenden, on
der wie men opmerkte dr C.' Völckers,
gevolmachtigde van den Rijkscommis
saris voor de stad" Rotterdam, burge
meester Muller, de wethouders Roos,
Klumper en Mommeel, de meisjesleid
ster van den Jeugdstorm, mej. L, van
Eek, alsmede verschillende andere
functionarissen van de N.S.B. De Ge
machtigde voor het Jeugdherbergwe
zen, de heer G. A. van Dieren, ver
welkomde de aanwezigen en deelde
vervolgens een en ander over de voor
geschiedenis van de tentoonstelling
mede. Deze begint met de prijsvrapg
voor een jeugdherberg te Amersfoort,
welke de Nederlandsche jeugdherberg
Centrale had uitgeschreven en waar
aan niet minder dan ruim j vijftig
architecten hadden deelgehonjtn. De
inzendingen stonden op zoom hoog
peil, dat de jury grootemoeite had
haar keuze te bepalen. Aan de prijs
vraag was aanstonds het houden van
een tenoonstelling gekoppeld, die de
voornaamste jeugdherberggedachte, nl.
de jeugd tot de -.natuur terug te
brengen, zou toelichten. Deze ten
toonstelling, ingericht door den ar
chitect H. Ï7i. Wijdeveld, had te Am
sterdam zoo'n succes, dat zij in ver
schillende steden eveneens zal wor
den gehouden. Voor de opening van
de Rotterdasnsche tentoonstelling gaf
spr. het woord aan den heef F. E.
Milller, burgemeester van Rotterdam.
In zijn toespraak schotste de burge
meester het belang van het streven,
dat de jeugdherberg beoogt en sprak
er zijn voldoening over uit, dat het
jeugdherbergwerk ook in den oorlog
niet verwaarloosd werd. Op de kaart
van Nederland zijn thans reeds 125
jeugdherbergen geprojecteerd en voor
de Rotterdammers is voornamelijk
van belang, dat bij deze gelegenheid
voor het eerst plannen worden open
baar gemaakt van de jeugdherberg
bjj het Park aan de Maas, die on
derdak zal bieden aan 500 jongens en
meisjes en die de grootste van Neder
land zal zjjn. Spr. wees op de betee-
kenis ven de jeugdherbergen voor da
toekomst, waarin ons continent, in
plaats van gedurig en veranderlijk
strijd toon eel te zijn, het aangezicht
zal toonefrvsn een eensgezinde en
vredelievende gemeenschap. Na dank
te hébben gemocht aan degenen, die
de tentoonstelling hebben ingericht
en aan het departement van Volks
voorlichting en Kunsten voor den
daartoe geboden steun en na zijn
beste wenschen voor het werk der
Nj.H.C. en het welslagen van de
tentoonstelling te hebben geuit, ver
klaarde h\j deze voor geopend.
Vervolgens werd de tentooons telling
in oogenschouw genomen.
zigheid van den leider van het Ne
derlandsche volk.
Een krachtige volksche
eenheid.
Arbeidsfrontleider Woudenberg, met een
hartelijk applaus begroet, sprak zijn arbeid*,
kameraden, op eenvoudige wijze toe.
Toen twee Jaar geleden het N.AF. werd-
opgericht, aldus spr., verdwenen de vak*
vereenigingen, zoowel die van werknemers
als van de werkgevers. Zij, die ons werk W
ons streven niet kenden, denken, dat wjj
slechts een bepaalde groep of klasse ver
tegenwoordigen, die zich, zooals de oude
vakvereenigingen, bezighoudt met loonen.
arbeidsvoorwaarden enz.
ln dat geval hadden wij ruurttg de oude
vakvereenigingen kunnen laten bestaan. WIJ
vertegenwoordigen het Nederlandsche volk.
wij willen de Oermaanache eenheid van wer
kers. De oude/vakvereenigingen daarentegen
brachten ophitsing en verdeeldheid. Oni
doel Is een krachtige volksche eenheid en
dat is ook het kenmerk van deze revolutie:
geen strijd tu esc hen klassen, maar de op
stand van de allerbest en, die tenslotte het
volk zullen gaan leldae* Die allerbesten
komen niet voort uit een bepeahle klassen,
maar uit aile lagen van de bevolking.
Wij willen den NederlSndschen werker,
brengen, orde, recht en gerechtigheid op
volksche grondslagen. Ons socialisme be
perkt zicyi niet tot het - materieele, den
immers zou socialisme slechts mogelijk zijn
in tijden vkn hoogconjunctuur. Ons socialis
me doordringt het geheele leven van den
werkenden mensch. Wh vragen slechts: „Wat
presteert gij voor de gemeenschap?" Dat Is-
het ook. wat de jeugd moet elschen: een
maatschappelijke orde, gebaseerd op ar
beidsprestaties. Wij willen den arbeider ge
ven vakbekwaamheid: de gelegenheid om
een goede opleiding te krijgen, wij willen
zorgen, dat htJ zijn werk in een aange
name omgeving verricht, wij zullen ln vele
opzichten onze zorgen over hem uitstrekken,
magr zelf moet hy zijn leven opbouwen. WtJ.
nationaal-socialisten Immers vragen geen
gemakkelijk en zorgeloos leven. wU vragen
om de kracht om de moeilijkheden tegemoet
te kunnen gaan.
Het brengen van het socialisme is de
grootsche laak van het Arbeidsfront en van
dea Arbeidsdienst. Want ook in den Arbeids
dienst bestaat geen stand, allen zijn Ar
beidsmannen en slechts hun arbeid telt, niet
hun afkomst.
Arbeider moet een eeretitel worden.
Ik voorzie in de toekomst, aldus besloot
Woudenberg, dat er noch heeren, noch knech
ten meer zullen zhn. maar slechts leiders
en volgelingen, die 1pr^et vreugde in het hart
hun taak verrichten; tot heil van de volks
gemeenschap. v,
MEI-REDE VAN DEN LEIDER
EEN WEKKGEMEENSCHAP
GEGROND OP SOCIALE
GERECHTIGHEID.
Ter gelegenheid van en 1 Mei-dag
heeft de Leider gistermiddag, een
radiorede gehouden, waarin ny er
aan herinnerde, dat in 1890 voor he<t
eerst den 1 Mei-dag is gevierd door
de arbeiders; na 1894 kwam de scheu
ring in de arbeidersbeweging, toen
politiekelingen van allerlei schakee-
ring verdeeldheid aaaiden.
Spr. herinnerde aan de edele figuur van
Domela Nieuwenhuis, aan den onbaatzuch-
tigen Troelstra, deii priester Schaepcnan en
aan Talma, mannen van karakter, die het
goed meenden met het arbeidende volk.
Daarna kwam de verwording, het verval
en het einde in de lachwekkende vertooning
van E.DJD.
De oude strtjdera wendden zich huiverend
af en onder de jongeren kwam het cynisme.
Moet dit dan het resultaat zOn van de
offers, die millioenen menschen in den loop
van een halve eeuw atrtjd hebben gebracht?
vroeg apr.
Ons antwoord daarop is: Neen, dit is niet
het eindresultaat, het socialisme zal toch
zegevieren. De ontwikkeling gaat voort, ook
en juist ln dezen tfld. Thans woedt de be
slissende strijd, die een nieuwen weg zal
ontsluitoen. Deze weg voert naar het doel
Verdeeldheid maakt
nuh'
vol
phteloos.
Onder daverende toejuichingen betrad var.
)lgens de Leider het podium.
Niemahd ln Nederland wenecht, aldus
spr., in zijn hart deh klassenstrijd. Wat wij
willen bereiken la toch zoo eenvoudig; wat
is normaler dan dat een bedryf «en
held is en dat menschen van een volk elkan
ders broeders zijn.
Waarom overwon het socialisme vroeger
niet? Omdat de arbeiders verdeeld waren in
tegenstelling met het kapitaal. Ik zal den dat
zegenen, zoo eindigde de Leider, waArop w(
daden kunnen toonen, waarop wij het volk
sche socialisme in daden kunnen omzetten.
Nadat nog zang en muziek ten gehoore
waren gebracht, spraken twee sociale voor
mannen een kort woord, waarin zU hun
teak uiteenzetten en aandrongen op we.
Öerzijdsch vertrouwen en innige samen
werking.
ArbeUtefrontleldsr Woudenberg staande
tusschen beide mannen, deelde mede, dat
een insigne la ingesteld, het tsndwlel met
de letters N.A.F., dat gedragen zal worden
door heh, die zich openiyk bekend hebben
voor het Arbeidsfront en hiervan naar bui
ten willen doen biyken. Vervolgens spelde
de Atrbeideleider de beide sprekers als hef
ware symbolisch dit insigne op de borst.
Commissariaat voor de be lan ge
van de vjn. Ned. weermacht.
De commissaris voor de belangen
van de v.m Nederlandsohe weermacht
te 's-Gravenihage, Lange Voorhout 7
maakt bekend,, dat met ingang van 1
M«ei 1944, een gedeelte van zijn
commissariaat is vérhuisd naar Velp.
Het postadres is te rekenen van ge
noemden datum af; Wakteok Pyr-
mont-laan 5 te Velp.
Inbrekers opereerden. Het Inbrekersgilde
is tydens het weekeinde te Haarlem bizonder
aptlef geweest. Uit een winkel san den Wa
genweg te Haarlem werden 175 pakjes room
boter. 100 pakjes margarine, 150 eieren,
kg kaas en 10 kg Jam weggehaald. Ook werd
een bezoek gebracht aan een modemagazijn
op het Houtplein, waar de dierven honderd
japonnen van clienten, die in de reparatie-
afdeeiing lagen, meenamen. BU een hande
laar in gebruikte goederen aan de Rivier-
•kt werden de luiken voor
opengebroken en de ruit vernield, waarna
een aantal horloges, bloedkoralen en grana
ten kettingen, broches en andere sieraden
werden buitgemaakt. Tenslotte brachten de
inbrekers een bezoek aan de woning van een
weduwe aan de Amsterdamechevaart, waar
zy divankleeden, vloer- en tafelkleed en weg
namen. Enkele kleeden zyn in een wetland
in de omgeving, verborgen onder graszoden,
teruggevonden.
Kind in wieg verbrand. By de fam. M.
te IJlst motst by een kindje van 0 weken,
dat ongesteld was, gestoomd worden- Terwijl
het apparaat ln werking tvas moest de moe
der zich even verwyderen. Bfj haar terug
komst stond de wieg lh lichterlaaie. Het kind.
dat uit de brandende wieg werd gehaald,
bleek zeer ernstige brandwonden te hebben
opgeVoopen en ia in het ziekenhui» te Süaek
overleden.
Voorraad van kinderhuis geplunderd. -* In
het gebouw „Kinderaorg" van da Ned. Herv.
Gemeente te Amersfoort is ingebroken. Ont
vreemd zyn o.m. een baaltje van 50 kilo
ryst. acht pakken huishoudzeep ieder van
tien stuks, twee potjes van drie kilogram
ingemaakte boter, dertig pakken Sunlight
zeep en dertig A veertig sinaasappelen.
Br L. J. Del
gemeenteziekenhuis
Baere. directeur van 't
aan den Bergweg te Rotterdam, is, naar de
Tel. meldt, benoemd tot hoogleer aar aan de
universiteit te Utrecht ln de pisats van prof
------ - sedart ïf~"
dr C. D. de Langen, die
1930 hoog
leeraar waa in da geneeelcunda en de pro-
peed, kliniek aan die universiteit.
Aan de gemeentelijke universiteit te Am
sterdam is benoemd tot buitengewoon hoog
leeraar in de praetidstorie dr r. C. Burscn,
conservator bij bat Rijksmuseum voor Oud
heden te Leldoen en directeur van het Ryks.
bureau voor het Oudheidkundig Bodem
onderzoek.
MP?## I
Tweede heoMgeveehts-
Unie aan és Holland-
sche kust Een vijf
voudige ril la dan grond
aangebracht* staketsels
voor den aanleg van
deze tankversperring
waren reusachtig* hoe
veelheden baton nood If
(PK. XoU-O.-H.)
Niettegenstaande de bezwaren aan dezen
tUd van wereldoorlog verbonden, geloof ik
onwrikbaar aan den opgang.
Wy weten nooit, welken weg God met ons
WH gaan. Wy overzien altyd maar een klein
stukje van dien weg en ondervinden, dat
deze stukjes nonis zoo wonderiyk aan elkan
der geschakeld zyn, dat het wel eens lykt
of wij naar het uitgangspunt worden terug
gevoerd. Toch la dit niet zoo. Er is ontwik
keling, er is geen afbreken. Gy, mijne volks
idioot en, die a try de ra waart in vroegere
aren, voor wie dus 1 Mei vroeger een begrip
was van etryd, en dus van hoop, tot u kom
ik vandaag in de eerste plaats, om in u het
geloof te versterken, dat uw strjjd niet voor
niets is geweest. De weg ia anders dsn gy in
vroeger jaren gedacht hebt, daarom staat gj
terzijde of wellicht afwijzend, friaar over dl
conservatisme moet gy heen komen en dan
ziet gij den nieuwen tyd gloren, die u zal
brengen wat u eens den moed gaf tot den
strijd.
Wat in diezen gewelcbigen tijd van
wereldrevolutie en wereldoorlog
schiedt. is in wezen niets anders
het vrijmaken van den weg. die voert
na-ar een hoogtepunt van sociale ge
rechtigheid, zooais de besten onder de
oude strijders van 18751914 nauwe
lijks mogelijk hebben geacht.
De revelatie voltrekt rich,
Dc revolutie, die zich voltrekt, is die van
den arbetd tegen het kapitalisme. Tot 1914
was het kapitalisme onbeperkt de baas.
Engeland waa honderd jaren lang het meest
kapitalistisch land ter wereld en beheerschte
met zhn vloot en zyn steunpunten een be-
tangryk deel van de wereld, dat in het Bnt-
ache imperium was ingelijfd Het laatste,
het brutaalste en het meest treffende op dit
gebied was het neerschieten en neerbranden
van de Boerenrepublieken Transvaal en
Oranje-Vrijstaat, om in" het bezit te komen
van de diamant- en goudmijnen. Toenmaals,
omstreeks J900. wist toch iedereen ln Neder.
Jand, dat Engeland een roofstaat wwi
Omstreeks dienzelfden thd werd het Duit
sche kapitoalisme gevaariyk in 4e oogen van
Engeland, dat Europa wilde blijven be-
heenschen. Engeland v
nootschap met den tsa
betrok ook Frankryk in de omsingeling van
Duitschland.
In 1914 begon«^et geweld met de wapenen
en in de geschiedenis zal dit jaar vermeld
worden als het begin van het einde van het
kapitalistisch tijdperk. Van 1914 tot 1918
woedde de oprlog, die eindigde met de
schijnbare overwinning ven het kapitalisme
Vóór 1914 w«a het kapitalistisch centrum
Londen, m J914 schrompelde Londen ineen
en werd vervangeri door New-York als zetel
van het privaat-kapitalivme en Moekou als
zetel vah het etaaUkapitalisme.
In Duitschland ontstond onder den arbei
der Adolf Hitler en ln Italië, onder den
arbeider Benito Mussolini, het fascisme,
beider streven gericht op de verheffing van
beider strven gericht op de verheffing van
het volk. Belden zich daarvan bewust, dat
het kapttaUime alleen dan overwonnen kan
worden, wanneer de arbeiders van hoog tot
laag zich met elkander solidair gevoelen en
zich niet meer door de democratische of
confessioneels leuzen laten splitsen. Ieder
volk is een van God gegeven eenheid van
werkers van hoog tot Laag, een volksche
werkgemeenschap. Iedere volksgenoot heeft
arbeidsplicht, moet zyn gaven van hoofd en
hand wijden aan zyn taak om mede te wer
ken aan de instandhouding en de verheffing
van de arbeldsgemeenchap. Zij, die niet
werken, niettegenstaande zy daartoe instaat
zyn, zullen de uitgestootenen zyn. Maar zy.
die hun plicht doen, kunnen er op rekenen,
dat zy volwaardige volkagenooten zullen
zyn, geborgen in eigen volk.
Niet klaasenatryd is het middel, maar de
volksche solidariteit, gegrond op den eerbied
voor den arbeid.
Aanval op dtn socialLs-
tischen opbouw.
Van 1933 tot 1939 liet HHler aan de
wereld zien, dat het Duitsdhe vota ia
snel tempo venlost wend uit den druik
vaa heit kapitalisme.
Het privaat-kapitalisme en 't staats-
kapitalisn» New-York en Moskou, ver.
zioh tot vernJetirinjt van den
soclahstischen optouw. Ibleven
voorloopie achter de schennen em>
stuurden Londen, vooruit om de kat de
bel aan te binden. In 1939 vond! Londen
het voorwendsel om den oorilojt te vöt>-
kJaren. wegen» Danzig en den oomridor:
de derde phase beeon: de eindotriid'
tussdhen het volksche socialisme van
Europa eenerziids en het kapitalisme
van Amerika, vereenied met het com
munisme, d.w.z. het stoatskapitailisme
van het Sovjet-wereldrijk, artderafids.
In dien eindstrijd staan wit nu en wti
ztin er ons van bewust, dat het verlie
zen van dien eindstrijd den omdewtanz
van Europa beteekent
Wti gelooven in het behoud vta
mtop is
van de defensieve macht van Europa.
ak en volka-
Zw.n otter» verst Se» strijd ven de
arbeiden eUer lenden ven Europe, die al»
soldaat een het front staan, of thula of op
Creolen afstand van huia moeten producee-
ren, produceerpn en nogmaals produceeren
granaten, vliegtuigen, tank», enz. In 1 tin
rechten etrUd la dit allee met dat wet wti
strijd
willen: volkaordenlng;
de mennen ln hun
geslnneh; productie om de behoeften een
kleeding, voedsel, woonruimte van de vol
keren te voldoen.
JBoe eerder de bedreiging van Europa tl
sfgewind, hos eerder du» New-York en
Moskou hun gresp naar Europa opgaven,
omdat hun lange vlnogere zijn afgeschoten,
dea te eerder kan het enorme Europeesche
oorlogsapparaat worden omgeschakeld ln
een nog grooter apparaat om da menschen
te dlwan Niet de mensch la er voor het
kapiteel, maar het kapitaal Ie er voor den
menech. Dat zei straks ln Europa tot werke
lijkheid worden gemaakt en dan sullen
aller oogen open gaan.
Met elkander gaan wil werken voor de
ir van den arbeid en voor het welzijn vqn
het volk. Een gezond, sterk, krachtig volk.
een werkgemeenschap van miuioenen, ga-
grond op de beginselen ven de sociale ge
rechtigheid.
Den zullen de et'r(Jders ven voorheen, xtf.
die op 1-Meidagen getuigenis aflegden van
hun onwrikbaar geloof, zien, dat hun strijd
niet vergeefsch ia geweest. D« strijd gaat
voort, het socialistische doel zet worden
bereikt, el la de weg daarheen anders dan
man zich dien vroeger had voorgesteld.
Volksgenooten, onverwoestbaar leeft dit
geloof in onze harten: het laat zich niet
wegdringen. w(J zuilen het behouden, gfj en
ik, wij zullen daar tiaar handelen. De toe
komst ls aan ons, de strijders voor de
sociale gerechtigheid I Hou zee!
DISTRIBUTIENIEÜWS
RRANDSTOFFENBONNEN VOOR
HET STOOKSEIZOEN 1944^-1945
Inleveren bij dan leverancier.
Gedurende het tijdvak van 1 Mei
t/m 30 November 1944 Beeft elk der
bonnen 29 BV". „30 BV". „31 BV"
en 32 BV" van ae nieuwe kaart voor
vaste brandstoffen ,,T 405" recht op
het koopen van één eenheid vaste
brandstoffen,* met uitzondering van
fabrieksturf.
Teneinde de gezinnen tijdig in
staat te stellen dit gedeelte van hun
wuïterréhUoen te ontvangen is het
noodzakelijk, dat de thans aangewezen
4 tonnen zoo spoedig mogelijk door
het publiek bij den leverancier, b"ij
wien men aks klant staat ingeschre
ven. worden ingeleverd.
Brandstoffen voor kook-
doelelnden.
Van 1 Mei 1944 t/m 30 Juni 1944
geeft de bon :,21 KJF." van de kook-
kaart ,.U 405" recht op het koopen
van éen eenheid vaste brandstoffen,
met uitzondering van fabrieksturf.
De verbruikers zullen met de op
dezen ton aan te schaffen brandstof
fen éen maand moeten toekomen,
daar het in de bedoeling ligt, op 1
Juni 1944 een tweeden bon van de
kaart „U 405" aan te wijzen.
Daar de op kooktonnen beschikbaar
gestelde brandstoffen in dringende
behoefte moeten voorzien, is den han
del met klem verzocht op deze pon
nen met voorrang te leveren.
RECHTSZAKEN
vergunning
verdiensten
Welsif pletter ven „«werf geld. De
economische rechter te Zufphen heeft uit-
epresk gedaan in een raak tegen H. Wuest-
rnan uit Laren (O.), tegen wien de officier
0S maanden gevangenisstraf met aftrek derN
preventieve nechtenia had gevorderd, ala
mede een boete tfaü 10 000 en verbeurd
verklaring van verschillende aangehaalde
goederen
Wuestman had o.m 60 kg boter afgeleverd
tegen hoogen» prys, 1800 eieren ln voorraad
gehad, benevens hoeveelheden haver, rogge
gerst, en voorts tabaksartikelen zonder
verkocht. Hoewel zjjn normale
ongeveer 25,— per week be-
hB er ln geslaagd van 1940 tot
1944 een bedrag van 11.000 over tehouden.
De economische rechter bepaalde de straf
op 10 weken gevangenisstraf, met aftrek der
preventieve hechtenis, een boete van 10.000
sube. 0 maanden hechtenis en verbeurdver
klaring van een aantal aangehaalde goederen.
Oraansmokkelaars. De economische
rechter te Breda heeft voor zich laten, ver-
schynen 46 personen uit West-Brabant en
eenige Belgen uit Esschen, die betrokken
zijn geweest by «en Ultgobreiden smokkel
handel ln graan en peulvruchten. Deze wer.
den bM kleine hoeveelheden by de boeren in
West-Brabant opgekocht en over de grens
gevoerd.
De offivler laakte zeer de handelwijze van
^:d,Chil dt* ff" "Usdaad tes«twv3
oiu volk' nomade. HIJ slicht» telen de
hoofdschuldigen «ev.ngsaUstrsMm v.n 4
maanden tot D/a Jaar. De economisch»
rechter verorodselde de drie hoofdverdach
ten reap, tot 1 maanden gevangenisstraf be
nevens 2500 boete, f maanden gevangenis*
straf benevens 9000 boete en 0 maanden.
öe andere 43 verdachten werden wegen»
het verkoopen. rullen, in bewaring nemen,
vervoeren of doen vervoeren van groot»
of kleine partyen smokkelwaar veroordeeld
tot boeten vap 10.— tot 1500.—.
De moord te Westaaan. In hooger ba*
roep had het gerechtshof te Amsterdam dan
jarigan kantoorbediende te Wormerveer
N. van den Brink veroordeeld tot lt jaren
gevangenisstraf wegens doodslag, geplet
te Westzaan op IC *IU'
mej. J. H. Kast.
wegens doodslag, gepleegd
10 Met 1943 op zyn meisje.
De hooge raad casseerde dit arrest en ver*
wees de zaak naar het Haagsche hof, die
verdachte veroordeelde tot een gevangenis
straf van 10 Jaar met aftrek der geheele pre
ventieve hechtenis, door te brengen in een
gewone strafgevangenis.
KERK EN SCHOOL
ALLEEN Dl BESTEN.
De boerenjongen uit Groningen, de Jong»
mijnwerker uit Limburg en de aankomend»
monteur uit Amsterdam, wat habba» a» met
elkaar te maken? Zelfs in dezen tild. waar
de afstanden schijnen te zyn weggevallen,
leven ze »n groote lynen het leventje van
vroeger, hebben al da moeilijkheden, dl»
Jonge menschen moeten overwinnen en ook'
al de vreugden, die de jeugd gelukkig van
nature met zich mee brengt. Ieder voelt zijn
eigen zorgen het best en waarom zich dan
druk te maken over anderen. Ieder voor
zich, is schynbaar neg het beste kompas
waarop men kan varen.
Toch is dit niet zoo. Onze taal zegt ook,
dat eendracht macht maakt. Ala al die dui
zenden, die niet met een sleur leventje in
der 1
kleinen kring tevreden zyn, doch de kracht
te wezf"
n
it
it
rtuifihg, moet toch begrijpen,
dat ons volk in deze tijden alleen dan goéd
en de gaven meenen
te oT
stap in de goede rlchtin]
zyn
izltten om het
rongen dit beseffan, zou er een
tóf i
rijn gedaa
ngeacht zijn afkomgt, zijn godsdie)
uolitteke overtuti
»t ver-
enstige of
begrijpen.
kan doorstaan, wanneer zyn beste zonen de
leiding ln handen nemen.
Het Langemarck-Btudium riet het als zijn
task deze menschen daar te helpen, wi
financieele onmacht of andere omstand'
heden dit onmogeiyk maken. Wie werk
tot iets bizonders in staat ls, krijgt een
kostelooze opleiding ln de door hem ge-
wenschte richting. Inlichtingen hierover
worden verstrekt door het Langemarck-
Studium, Lange VUveiherg 8. pen Haag. D»
aanmelding staat open voor jongelui tusscberi
18 en 94 jaar.
UIT EIGEN TUIN
De bestrUdin* van de koolvüec
Zoowel in het voorjaar als in den voorw
zomer kunnen de kleine larven van d»
koolvüeg groote schade teweegbrengen aan
de wortels van bloemkool, roode en witte
kool en andere koolgewass«n.
Deze larven komen voort uit de eitjes, dt»
door dit insect aan den stengelvoet der
koolplanten worden gelegd. Ze boren zich
daarna door den wortelhals naar binnen en
belanden ten slotte in de wortels, welk»
giootendeels of geheel worden uitgehold of
weggevreten.
De koolplant groeit niet verder en gaat
kwynen. Trekt men zte>'n aangetaste plant
/Ui4 den grond, dan steken gewoonlijk de
witte larven nog uit den kalen, uitgeholden
^wortelstronk naar bulten.
Bij groeizaam, vochtig weer bezit de kool
tegen deze larven een grooter weerstands
vermogen dan bH droogte ep zonnehitte.
De bestrydlng kan geschieden met behulp
van koolkragen Deze bestaan utt dunn»
schijfjes aaphaltpapler, die spoedig na het
planten vlak tegen den grond om de plant
worden aangebracht. Doordat de wortelhal»
dan is afgesloten kan de koolvlieg aldaar
dan haar eitje» niet deponeer en. Aldus
biyft zoo'n koolplant dan bespaard van d»
aantasting door de larven van deze vlieg.
Door het aanleggen van de z.g. Caulln*
ringen (van geperste naphtaline) kan men
dit insect ook van de koolplanten vandaan
houden.
Tenslotte bestaat er nog een bestrijdings
middel, dat men zelf kan bereiden.
Men mengt 20 deelen ktlkmergèl met 1
deel carbolineum en strooit dit na de ult-
planting in kleine hoeveelheden op den
grond rondom den stengelvoet der koolplan
ten.
GEUJK VOORHEEN, IN VROEGER EEUWEN
STRIJDT NEERLANDS JEUGD OP DE WERELDZEEËN i
HET ROER GEKLEMO IN VASTE HAND
STAAT TROTS DE JEUGO VAN NEDERLAND.
MELDT U ALS VRIJWILLIGER BIJ DE KRIEGSMARINE
Nlei vluchten als
huis hebban
■ehen.
Oorapr. roman van Johan Johanaon.
Herta zei Leo tenslotte, tra een*
even naar de keuken; schenk nog
een# koffie in! Ik moet dien idioot
even aileen hebben.
Herta knikte en verliet schreiend
de studeerkamer. Bruusk wendde Leo
zioh tot Prank.
Je bent 64 de moordenaar, bt Je
tont stapelgek. Daar ik het eerste
wil gelooven, moet ik het t*
aannemen.
Kijk eene hier, antwoordde
Frank, JU en Herta, JulUe zjjn mijn
besta vrienden maar het zou gevaar
lijk ziin jullie mijn geheim mee te
deelen. Ju. als journalist, zou niet
mogen zwijgen en Herta wat ik nu
van haar weet doet me ontzettend
ptin, want ik ken niets daar tegen
over stellen dan mijn vriendschap
zii zou de laatste zun. die me zonder
verzet onschuldig de gevangenis zou
laten ingaan.
Frank, weet iii wie da moorde»
naarjU?
vragen geen oni
eenige, wat Ik tegen jullte zeg en
tegen jullie alleen, is, dat ik Houbert
niet heb vermoord, al ton ik wel
~kht bij geweest het te doen, Zn nu
W ik weg. mijn noodlot tegemoet....
Ga Je te voet we*T vroeg Leo.
Ja, te voet dan neb lk den tijd
onderweg mijn gedachten wat te ver
zamelen «n bovendien, wie weet hoe
lang tot diuren zal, voor ik weer eens
dienst dien je me kunt bewijzen.
Ja weigert dus eenige ophelde
ring te geven? vroeg Leo nog een*
heb je al gezegd, dot ik op die
uitwoord geef. Het
toopen kan,
Harte
kwam binnen met de koffie,
ze had de laatste woorden geboord.
TLsiten we je met den wegen
thulsbrenen. Frank? vroeg ee,
Neen. Harte, dat taiets,
alleen, heel alleen
Vertel niemand,
weest Beloof me
Ja. dat weiger ik.
Nu, wij zuilen zwijgen, we kun
nen toch niets zeggen, we weten niets.
Ga weg man. vóór ik een ongeluk aan
je bega! Krek zinnige kerel, die je
tont! Laat je dan opsluiten, bijt je
tong af, laat je naam door het slijk
haten, je naam, die niet alteen van
jou is, maar ook van Je vader en je
fnofcfair!
Frank was bleek geworden, maar
onmeedoogend ging Leo verder;
He zie het el m de bladen staant
„ontaarde zoon, die een geëerden
naam door het slijk haalt een taffe
mooïdeenaar.Hierl toon het
wapen mee, het „bewijsstuk" en ga
nu maar.maak in vredesnaam^
dat je wegkomtneen, laat mijn
zuster met rust! Iemand, die voor de
wereld een moordenaar wil zijn Ont
zag ik het recht zich met mijn zuster
op te houden.
\je hebt
tk nog niet
Leo, zoover had
HeTktoink zacht van Franke lippen.
mannengeetalte scheen
te krimpen onder de harde woorden.
Ga bulderde Leo. zichzelf heart
overschreeuwend
Langzaam draaide Frank zich om en
ging de kamer üit. Leo keek hem
woedend na, zonder een woord te zeg
gen. Herta net doodsbleek en door haar
tranen heen zag ze de groote figuur
van Frank ter Laan wegschuiven. De
voordeur sloeg dicht en deer stapte
hii het tuintje door. den weg op, ster
turend in de verte.
(Wordt vervolgd).
Tot Mei moet
worden van 11.18 tot
3 MaL Maan op 18.88
Met Maan op 18.45 Mir 8.18
5 MaL Maan op 17Jt ander 848