Pi
GOUDSGHE COU BAKT
Vaart voor Europa!
fa*
INVALLEN BIJ CISTERNA AFGESLAGEN
Vier jaren rijkscommissariaat in Nederland
WANNEER
Bit. 1
►A
la) j
keuhen/
2»terdag 27 Mei 1944
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Pr^s 5 cents per nummer
verbitterd* strijd bij Velletri en aan de Melfa
iJS**"
r&HH&ttaftcf
Jfoto*
De houding van het Nederlandsche
volk over 't algemeen bevredigend
$tad*»uw*9
JN
Kool.
ku4R fai l
In hal*, f
nunboa.
pm. ion,
KtlitI
1 °0
t HrfMsitra,
HrnumnMr
Jtomtnd#
Ijktal IMi
inummw
0t«gfcn U
Intoy*.
IM»
i>uaré#m:
*nstrak«
voor i
dew
iuwtblsf, j
ICI
tliinf
halve
k««s«
I del
m. 31
of 23.
•tr m. a
TO. 38,
nsacb,
Bchani.
r riemen
gewone
gavere»,
ÉS p. w.
Br.'
F blad
vraafd
I*
dal"
bl.
Brenb-
«tjh
I G*~
grijven.
U#
,«<r
*nd„
8
>nvef"
M*
"w alA
tie"*'
't
en fJ*
Bureau: Markt 31
Telefoon f44
Postrekening 48400
4 t 9
83ste' Jaargang No. 21557
Chefredacteur: -
F. TIE TER •jGrouda
get
I kp!
Vrijdag mede
bet geveohtagebiea
- 1 I f l rtt> 1 1
van de LHutsche
'Jmede:
van, Cisterne
1itffb v-ijaiidelyke panugrlorma
■Saaar he' noorden opgoraltt. Hier-
l& hebbe" rioh de Jswari; gevechten
l5.net i«bie,d ten Zuiden en ten
|*"U van Vdlletrt,verplaatst, waar
l2oitierd K'-stre-Jerr. wordt. Tachtig
IGdeUpe pantserwagens werden
IS vernietigd De dappere bezetting
IS Cittern a sloeg ook gisteren tijdens
Isa getieiden dag alle vijandelijke
I Javanen af. In het gebied ten Oos-
IS va» Littoria en ten Noorden van
I-deins distantleereti onze troepen
I Li vanuit de kustvlakte naar de
ISflcWer geiegen bergketen. Vrij
Itfikke vijandelijke aanvallen werden
IJajigeslageii. Ten Oosten van de
ISirette de vijand met sterke atrud-
Icübten z,jn aanvallen op den sector-
I keifa voort. Hy kon na heen- en
ISgoivende gevechten, tijdens welke
Ij yjindeiijke pantserwagens. w*rdeti
ï^yeichoten den voet zettenkop den
ISSüelyken oever van de rivier De
lol duurt ook Wier met onverminder-
iJr hevigheid vbort. .Boven het Ita-
I Souche gebied werden gisteren In
IS» iuohtgevechten tegen ver
IJomachtige vysSideliike luchtstrijd-
I dichten en door de luchtdoélartil-
llrw 18 vudndelijke vliegtuigen neer-
ISthoten. Ben formatie gpvechts-
«(tuigen viel in den afgeloopeft
ft gereed «taande vijandelijke
loepen en verkeersknooppunten m
gebied ten Westen van Cassino
voed resultaat aan.
Jens de zware afweergevechten
i laatste weken beeft zion een ge-
pgroep onder bevel van kolonel
r door bijzondere dapperheid on-
heiden. w
hgt front isi het Oosten ver
Ijiap de dag bij geringe plaatselijke
«vechtsactiviteit kalm Het station
op de Krun werd in den af-
di
I af eenui
Sdiarakoi
'epen nacht opnieuw door een
_j»tie Duitsche gevechtsvliegtuigen
Ifcltreffend gebombardeerd.
fomaties Du rteoh U««m een sch e
Ijgtvhegtuigen omdeniainen doeltref-
Jfende aanvallen op bolsjewistische
l'loepencnnoen tra ties en batterijstel-
«n in het gebied ten Zuiden van
Kxari.
Ben bolsjewistische motortorpedo-
bot. die uit de Fuische Golf trachtte
DE BESCHIETING MET
BOOKU WAPENS.
OmJei 'i«l opschrift ,«n w-oord over d«
I rljiadeUjk* luclrUarrcur'' pubkceei t d*
I V 6 1 k i c h e i B<obuhtir e*?n
I ufakel van dr Göbbela, die daarin ouder
„V«fa seen enkel# zijd# wordt m»g betwist,
Jfctd* vijandelijke luchtteneur vr&wel uit-
I dnitend gericht ie op het breken vinv het
I aereei der Duitsche burgerbevolking D#
I rtjind voert oorlog tegen weerloozen. in
IhMfd/tuik viouwen en kinderen, om dacjr"
lieer de mannen van one land tot toegeven
lil dwingen Onze vijanden verhelen huir^fte-
I iDelingen ook in het geheel niet meer.
MUMchen echter zijn» de AnglokAm^fi-
kMDBche terreui vliegera er d« Uatete weken
I tot overgegaan, de Duitsche burgerbevQl*
I kkg openlijk en Minder het minete respect
IMir de Intci nationale oorlog* wet Urn aan te
I Mfaen. met de boordwapena te beschieten en
I fa koelen bloede te vermoorden Dit heeft
i meer met ooi log uitstaande, dit ia ecu-
I woudlg moord. De Angio-Ainei ikaansche pi-
I Min plaalaen zich door een dergelijke mui"
I ledige gevechtamethod# bulten alle Inter-
I Hfaoitak) ooi logs wetten Niemand zal zkh
I «ver verwonderen, d*t zicii in too een ge-
1 *d v. n de hevolkJng een razende woed#
I Muter maakt. Slecht# met hulp van d#
llMÉtpeiide macht kau het leven van neer*
I Wchoten piloten geepnard worden Het zou
I Ihfcel van ona gever M rijn aia men van ons
I erlangde, dat wij Duitaehe »o Ida ten be-
I RMkbaar zouden «tellen voor de bescher-
I aing van kindermoordenaar», tegen wie de
I kor razende woede aangegrepen ouders
I Mfverdediguig willen to^paasen.
B«t lijkt onü nauwelijks nog mogelijk en
iuidbaai. Duitache politie en weermacht te
I h*ulken tegen het Duiteche volk, als dat
I i-Kkrmoordenaara behandelt zooata zij ver*
I faevwi Ook de AmfVi-AmerlkaanaChe oor-
I Nairtllekc'ur rjioet ergens haar einde heb*
I «a. Geen oorlogswet schrijft voor. det een
I Mat bjj een laaghartige misdaad vrijheid-
itraf verkrijgt, doordat hij xich op zfaa
I kperieu,®n beroept
I ty hebben steeris gewenscht. dat de oor-
I z*ch ln ridderlijke vormen zx>u afspeler.
w vijand schijnt dfat niet te willen De ge-
I *»Ie wereld is daarvoor getuige. Zij zou er
I het voortduren van dezen vemntwaardi"
I Wf wekkenden toestand ook getuige van
I Mfatn dat wij middelen weten te vinden
I |"i OW tegen deze miaddrlen te weer te stel-
I w Wy zijn d-at verschuldigd aan ons volk.
j Jt fatsoenlijk en dapper zijn loven vérda*
y.an in geen geval verdient daarvoor
verklaard tot wlkJ voor vijandelijk#
1 Mfaciien lacht
Ut onUr.appen zonk na möntieffers.
Bij den afweer van een» buiajewisti-
acnen luchtaafival op oen eigen con-
vooi in de Noord-Noorsche wateren
schoten onze jagers van 00 aanvallen
de vliegtuigen er ö9 neer. Een ander
vliegtuig werd door de oeveüigings-
vaartuigen van het eonvoöi neerge
schoten.
Amenkaanache bommenwerpers vie-
lèn verscheidene plaatsen in de be*-
zege gebieden m het Westen, alsmede
steden in het Zuid-Wes^-Duitsche
grensgebied aan. Vooral in Mühihausen
ontstond schade. De bevolking loed
verliezen. «Do or iuêh tverdedigin as-
strijd krach ten werden 27 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten."
DE STRIJD IN ITALIË.
De militair# correspondent Van het D N B
Haiicitsiubeu. achujii. dal de steg pi itahe
sedeii Donderdag nog neviger u» geworden.
De Lngeischen eu Amenkaneu poken hard
nekkig met steun van hun terreinwinst een
diepe doorbraak in het Duitsche steuapun-
teusie.se.c te beweiken Tot dit doel heelt
h#t gesiU4»orde pant^ei wapen Zich op twee
punten sp4wiaai geconcentreerd-; op h%U g«-
b^d van Cistern^, waar Ijet een verdere
Pfnetratie ook tot stand heelt kunnen bren
g#n. en op den driehoek, gevorntd door dé
rivieien Melia en Lm. Mei het oog op het
aanstoimende geweid der massale panUer-
afdeeliut'-n schijntgeneraal-veldmaarschalk
ICesselriug tot-een verder# Irontcorrectle te
hebben besloten, dooi dat hij het bevel gaf.
al strijdende op de punten van dén zwaarstén
druk uit le wijken Maai nog yooi deze be
weging m den Melia-sector bfcgou. versterk
te hij de ftehkeetende Duitsche steunpunten
met zijn zware moderne wapenen voor ge
bestrijding d#r pantserwagens ond^r <ie be
scherming dier wapenen werd de Duitgch^
distancieerlngsbeweging volbracht. De vijan
delijke pantserwagens leden zware verliezen.
Het verdient de aandacht, dat de slag van
Duitsche zijde nog steeds met betrekkelijk
geringe strijdkrachten wordt volgehouden
OngetvMjleld heelt KesaCJring hier en daar
operatieve reserves lu den strijd geworpen
om de eenheid van het fróntverloop te be
waren. maar hij heeft dat zeer spaarzaam'
gedaan Hij heeft zijn hoofdreserves acbtei -
gehouden, waaruil blijkt, dal den Anglo-
Amerikanen nog zware uren» w aarschijuibk
zelfs de /.wawrate te wachten staan
Van het gebied ten Noorder van Anzio
loopt het front thans over Velettrl naar
Aprilta, vandaar over Chteriia-Sezzo-Rfi-
verno naar het gebied noordelijk van Valie-
corsa. vandaar naar Pastens en de uitmon
ding van de Melia in de Liri. dan naar iter
gebied van Eoccasecca en Pledunonte, waar
het ongcvi^r vijf kilometer Noordelijk van
Cassino aansluit op het oude bergfrêht. dat
naar de Adrtetisclie Zee loopt.
DOODVONNISSEN.
Bekendmakingen.
I d® Höhere SS- und Polizeiführer
I mededeelt, heeft het Polizet-
MMuerlcht te 's-Hertoxenbosch op 24
1944 de Nederlanders
Jto Roes, xeboren 8 Februari 1918 te
•Pt
Noorda, «eboren 10 September
n.il8 Amsterdam,
»Ulem Oosterheers, geboren 8 Decem-
7.1819 te Groningen ter dood veroor-
BJ4 omdat zij op 29 Maart 1944 te
"Jwingcn een overval hebben gepleegd
banklooper, om hem van een
"Wenlijk bedrag aan geld te beroo-
^Het Pollzeistandgericht heeft de
I beschouwd als geweldhilsdadf-
f" ®n aangenomen, dat door de daad
5®0®nbare orde in Nederland verstoord
7» Worden. De daders hebben gehan-
5[Jopdracht van'een terreurorga-
doch hebben te hunnen eigen
S- aanspraak gemaakt op een belang-
fjt aandeel ln de te verwachten bt|it.
C™oon de daad door het beleid van
oanklopper mislukt is, Is met toe-
van artikel 1 kan de Ordnungs-
J™wrerordnung de doodstraf uitge-
"onnis is ns onderzoek van de
""•mogelijkheid voltrokken
*Ur .de Hühere SS- und Pollzei-
•Nordwest" mededeelt, heeft het
(landgericht 'b-Hertogenbosch op
1944 de volgende Nederlanders
veroordeeld.
»®n ambtenaar Wilhelmus Berkel-
7" Feb. op 31 Maart 1912 te Tilburg;
k.. »en texlelfsbrlksnt Robert van
texlelfsbrlksnt
geb. op 30
Robert van
Juli 1918 te
■jan onderhopman bij den Neder-
Arbeidsdienst Johannes de
gj^K'b op 27 Aug 1918 te Vlaar-
(i dén ambtenaar Henricus Verbunt.
J 40 It Dec. 1909 te Tilburg;
5. dén bediende Carolus Aarts, geb
op 12 Sept. 1907 te Tilburg.
6. den kantoorbediende «Barend Bus-
nac. geb. op 12 Mei 1922 te Rotterdam.
7. den kantoorbediende Albertus
Memster, geb op 14 Dec. 1920 te Am
sterdam.
De veroordeeltje Btrk#lman« heeft als
ambtenaar bU het bu.eau van den burger
lijken $land te Tilburg deel uitgemaakt van
een geheime organisatie en sinds Jaren
voor ondergedoken personen vaLsche pe
•ooribbewgzen gemaakt. De j/exvaardiging
van de vaLsohe persnontdfaewgfén is met het
oog op den aanzlert lijken omvang beschouwd
van de vaLsche
met het
alfa sabotage volgen* par 1 van <je Ordnungo-
schuUvcrordnung Beckelrnans heeft m-
Jantiari 1944 de veroordeelden Dekjong. Ver
bunt, Aarts, Bgsnac en Meintser aarvge.<*t
tot het vermoorden om ^^ol.tteke redenen
van een Neder land lichen poiitie-ambtenaar.
De vei oordeelde Van Spaendonck heeft
deelgenomen aan voorbesprekingen over
den voorgenomen moord en zijn pistool ter
beschikking gesieuld Hoewel de moord door
de oplettendheid can den Nederlandschetf
politie-ambtenaai niet Is geluk?, heeft Ijet
Pollzcistandgei icht de op politieke gronde.*
slagen beruslende daad met gebruikmaking
van par. 1 iüijeu 2 der Ordnun^sschutzver-
ordnung als-een gepleegde daad- bestraft en
legen aU# "betrokkenen de doodstraf uit
gesproken De veroordeelden De Jong. Vex-
junt en Busnac hebben bovendien onbevoegd
«jen vuurwapen in bezit gehad
Het vonnis ls na onderzoek van de
kwestie van gfatieverleening voltrokken aan
de veroordeelden Berkelman. Van Spaen
donck. De Jong, Verbunt. Busnac en Meint-
ser De veroordeelde Aarts zag zijn dood
vonnis gewijzigd in IS Jaren tuchthula
Naar de Höhere SS- und Rplvjei-
fiihrer .."Nordwest" mededeelt, heeft
het Pohzeigtandgericht 's-HertoaenJ
bosch op 24 Mei 1944 de volgende
Nederlandacfrie burgers ter dood ver
oordeeld:
1. den ambtenaar Harmon van
Rossum. «efo. op 22 Febr. 191.7 te
Bergen op Zoom;
2. den student Cornells Anna Hen
drik Wafftho. geb. op 10 Sept. 1921 te
Bergen op Zoom;
3. den kantoorbediende Petrus
Adrianus Juten, geb. op 0 Dec, 1918
te Bergen op Zoom;
4. den bakkersknecht Jacob Eve-
raers. geb. op 5 Nov. 1917 te Tholen;
5. den landbouwer Jacob Jan Hage,
geb, op 9 Juli 1921 te St Maartensdijk,
De veroordeelde van Rossum heeft den
overval pp het distributiekantoor te Bergen
op Zoom op 4 Maart 1944 mogelijk gemaakt,
door den daders de ln zijn bezit zijnde sleu-
te tot het gebouw alsmede eem teekening
van het kantoor te oveihandifaen, terwijl hU
tevens aan voorbesprekingen over den over
val heeft deelgenomen De veroordeeld#
Wagtho heeft verscheidene vuurwapens,
munitie en ontplofbare stof in zijn bezit ge
had Hij heeft als lid van een terreui orga
nisatie deelgenomen aan het in brand ste
ken van eer opslagplaat» van de Wehrmacht-
bezirkaverw altung te Bergen, op Zoom op 4
Januari 1944, voorts door inbraak in de nacht
van 29 op .10 Oet 1943 opgeborgen ïadiotoe-
stellen en op 26 Febr 1944 een motorrijwiel
ten behoeve van de terreurgroep gestolen.
Dt veroordeelde Everaws heeft aan Wagtho
een pistool met munitie, de veroofdeelde
«age heeft Wa£tho twee pistolen ver
schaft. Beide hebben geweten, dat Wagtho
de wapens voor sabmagedoeleinden zou ge-
biuiken. De veroordeelde Juten heeft ala
lid van de terreurgroep na de arrevteU® v#n
Wagtho diens wapens uit een bergpdfaatf
weggehaald Bij de Vnotiveerlng van het
vonnis van het Pollzeistandgericht Is uiteen
gezet. dat voor het verschkffen van wapena
aan leden van terreurgroepen alleen de dood
straf ln aanmerking komt.
Hef vonnis is na onderzoek van de kwes
tie vfan gratiever leening aan ail# veroordeel
den voltrokken.
^interneerde burgers in Ned.-Indiië.
Het Neder la ndsche Roode Üüruis ontving
wederom opgaven van in Nederlandsch-Indlë
geïnterneerde .burgers van Netlerlandsche
Rationaliteit
Van de navolgende geïnterneerden konden
tot op heden de adressen, der naaste familie
leden of van andere belan|Hebbenden hier
te lande niet worden opgespoord.
Achter de namen vindt men een korte
aanduiding omtrent leeftijd en beroep.
Rarrelo. W. F. H van. 35. werkzjflnn op
ijzerfabriek; Breg. J, 55. werkzaam'mij een
mij.: Brink Gerrit van den. 50. schepeling;
Bruyn. Willem de. f9, administrateur onder
neming; Braber. Cornells den. 56. werktuig
kundig ingenieur; Brafcerv L. P ,|38. werk
zaam bij een mij.; Bkaronier, G. de, 67.
werkzaam bij een mij Bjakel, C. C. J van,
30, klerk; Biand, L J A'. 61, leeraar; Brand.
Peter. 55. beioep onbekend. Bree. G. de. 56.
zonder beroep; Bree. p. K. A.. 56. admini
strateur suikerfabriek. Breetvelt E 56.
werkzaam bij landbouwonderneming Breeu-
wer. Diik. 50. werkzaam bij een mij Bre
mer, Eduard. 58, gepensioneerd; Breuckman/
A. C 30. Jlur kleermaker; .JBfUco. T J. H
51 directeur handelshuls; Brlnck W A 55,
pïanter; Brink, A ten. 45...directeur; Brink,
If C 35. schoenmfker. Brinke, J A D 45,
werktuigkundige; Brinkert. J M jlf4L,
klerk; Brocker. A P H 51. werkzaam bij
hotelbedrijf; Broeder. -J' P 18,^emplóyé op
fahrtek Bfoek A C van den 40 schepe
ling. Broek. fH J C van dep, 36 beroep
onbekend; Broek, J H van der. 66 zonder
beroep. Rroekhals. A H 60. hfandeKman;
Rroekhu>sen. W 20, klerk. Broekman. J.,
38. verpleger; Broers. B H 49. hotellu>uder.
Broers. J T 51. zonder boroep; Broeshart.
A C 19. student; Bronkema. Jan. 59. gepen
sioneerd; BronrngJJe# J ^2. werkzaam bij
een mij Ih^jiwer. J C 60, gepensioneerd;
Brouwer. J J.. 19 student. Brouwer.
J J.. 50. auperlntendant; BrouwerV
W H 52. hoofd van een school; Brug.
S van der. 55. werkzaam pij een Mij Brtig-
geman. P 20. student. Bruggen. A A f 53.
directeur van een onderneming. Bruggen.
Hendrik van. 42. wérkzaaru bU een mij
Brüinsma. Jan, 56. gepensioneerd. Brulns-
sins H H 59, hande'.sman. Brussee. G C.
61 fabriek si ngenieur; Brussel, H J van 56.'
/werkzaam bij politie Brussel, W1 Item van.
r7 gepensioneerd; Bruyn. C. P. de, 39. be
roep onbékend Bruyn. C P 56 fahrieksin-
genieur. Bruyn. H H 27 employé rubber-
ondernen ingj Bruyn H N 50. hotelhouder;
Bruyn. Marinus 57, hoofd van een gevange
nis; Bruyn. R E 53. werk/aam bij handel**
filiaalBruyn. Willem de; 55 employé:
Bruynaeels. J C.. 46 zonder beroep Bruys-
schaard, J 46 kierk. Bruyn. F J. A M de.
63. werkzaam bij een mij BriJnen. Willem,
49. schoolhoofd. Buekman. Herman. 32.
werkzaam bij een mij Buia, C. F. 59. han
delsman Burk Cornell^. 40. zonder beroep;
Buren. Pieter van. 26. werkzaam hij een mlj.j
Burg A van der. 57. paedagoog. Bvirg H S.
van. 56. hulzenverkoope Burger. H G 57.
werkzaam bij een-mQ Burggraaf H O 57.
zonder beroep. Burgg-aaf, H H 19 zonder
beroep: Burgmans. S W 48 werkzaam bij
een mij Burink. Willem van. 54. weikzaam
bij kieetmakerhbedrijf; BuschHc®",« L. F- 59.
handelsman. Büseman. Cornelia 34 werk
zaam bij een mij Bussche. K J van den.
58. advocaaL Busslngh de Bries Tl.eodoor,
58.[(werkzaam bij laboralorium: Bussirk. W
57. zonder beroep. Buuren. Rotgert vah. 44.
werkzaam bij melkbedrijfl Buuiei W J
H Nj van. 62 secretans. Buynster». F J..
53. gepensioneerd; Buys. T J E 49 werk
zaam bij hdtelbedrljf: Buyten. P J 41 kan-
toorhoofd; Buzing. H F J 42. hotelbedien
de. Bye. H. J J. de. 18, student; Caenen W
60, spoorwegingenieur; Christen. Addy 31
werkzaam bij zeepoll tie; ChrUtlaap. Hulsbue.
55 klerk: Claassen. T A H 54 hoofd van
>f<4briek^ Cluwen. J F 53. Ingenieur Cob-
ben. J w~~58. handelsman; Coelijn G J M.
50, werkzaam bh hotelbedrijf; Coenders F
J 47. leeraar C:oenders. W17 zorder be
roep; Compaan. J 38 directeur van een
mij Coomans. F G 42. werkzaa-r. b!1 een
mij.; ConbelJ, M H. H. A 56. gepensióneewl;
Cordla. J C. 54, hoofd van een fabriek:
Cornellseen M P.. 54. werkzaam bij slach-
-terlj; Cornelissen. L G 40. F.ur -kleerma
ker; Cortem H. J., 50. gepenaloneerd; Cor-
tle. P J56 werkzaam ln kruidenierswin
kel; Ulernan. M A A 56, sergeant
Belanghebbenden gelleven zich ter ver
krijging varv nadere Inlirhjihgen te wenden
tot de vijfde afdeellng van het Informatie
bureau van het Nedérlandsche Roode Kruis.
Juliana van Stolberglaan 2729. te 's-Gra-
venhage. onder opgave van zoo volledig mo
gelijke gegevens omtrent naafp. voornamen,
geboortedatum, beroep werkgever en laatat-
bekende adres der geïnterneerden
DE TAAK VAN DE N.S.B.
Op 29 Met a.s. zal het vier jaar ge
leden zijn. dat Rijksminister dr A.
Sevss-Inquart als Rijkscommissaris voor
het bezette Nedcrlandsche gebied zijn
ambt aanvaardde. Naar aanleiding hier
van heeft dr Seyss-lnquart aan den
vertegenwoordiger van hef I>N.B. te
's-Gravenhage. Otto Raible, een inter
view toegestaan, waarin hij vragen over
de ontwikkeling in zijn arbeidsressort
beantwoordde.
Ik had een dubbele taak. zeide de
Rijkscommissaris: .^Eerst moest gezorgd
worden voor de orde en veiligheid van
het opepbare leven in het Nederland-
sche gebied en voorts ging het erom, er
voor te^zorgen. dat de eischen die de
bezettende macht stelde, werden nage-
bomen. en dat het in dit gebied aanwe
zige potentieel zooveel mogelijk voor de
oorlogsvoering zou worden gebruikt.
Op mttnenlandsch politiek gebied had ik
mijn ervaringen uit den tijd van atrUd In .de
Oostmark en daardoor wiet Ik. waar tcgen-
•trevendê krachten zich kunnen doen gel
den. Er mpesten dientengevolge maatregelen
genomen worden, die ons controle ver
schaften ook over Instellingen, die niet
rechtstreek* tot de politiek belmoren, maar
die op het oogeablik eener beslissing door
de tegenpartij tegen onfa gebruik!zouden
kunnen worden Zoo ontstond een wijd
vertakt ingrijpen fn het geheele openbare
leven Krachten* de totaliteit van den oorlog
moesten wij en ze aandacht wijden aan jalle
uitingen van het Naderlandsche leven.
Het op zichzelf goede bestuur, hoewel dit
volkomen was ingesteld op het eigen karak
ter ^van de vroegere Neaerlandsche. namen*
teving en van de autonomie der gemeenten,
werd ln hoofdzaak overgenomen De sec re-*
tarlfcsen-genei aal, werden gehandhaafd. Voor
zoover z0 innuddel# zijn afgetreden, ge
schiedde dit op eigen wensch Waar bij de
burgemeesters en m andere functie* muta-
tees noodig waren, werden deze posten bezet
doof vakkundig geschikt en politiek be
trouwbare Nederlander*, dus in feite door
nationaal-sociMisten.
Op de vraag, hoe het staat met de
bijdrage van Nederland om een nieuw
Europa, antwoordde de Rijkscommis
saris. dat het resultaat bevredigend is.
Afgezien van de Nederlandsche vrijwil-'
ligers aan de fronten levert Nederland
vooral op economisch gebied, zoowel
absoluut als in vergelijking met andore
be^tte gebieden, een zeer jjooge bij
drage. Bizonder erkentelijk zijn wij voor
de prestatie van den Nederlandschen
landbouw, die circa 280 inenschen p<rr
vierkante kilometer moet voeden, en die
de prestaties geleverd heeft die voort
vloeien uit den bezettingstoestand. n.J
bet afstaan van totdusver zes tot pcht
procent van de geheele productie. In het
bizonder onderscheidt zich verder het
Nederlandsche bedrijfsleven door den
grooten omvang van zijn deelneming
a*n overhevelingsorders en door de zon
der moeite gepaard gaande zelfstandige
financiering van zijn prestaties.
Ovk m a« fewerkztellmg wordt dopr dc
[Nederlander* een aanzienlijke pieatatie ge-
M Nederlan-
BVH^HWirdlen t
hukte A#n den anderen kant zijn er bij
Belangrijke transporten tónden, onder bescherming der
Kriegsmarine, regelmatig plaats. De veel oMvattende taak
dezer beschermers is van zeer groote waarde voor Europa's
toekomst.
Nederlanders, toont U de naam van „de zeevaarders van
Europa" waardig, neemt deel aan dit belangrijke werk en
meldt U als vrijwilliger bij de Kriegsmarine.
Indiensttreding hij dc Kiiegcmarin# i# htogelijk eoot tederen Nededundei
tuMchen 17-45 j#«r. Aanmelding en inlichtingen bij de Mann«#nnahni#-
•telle Weet, Plompetorengracht 24. Utrecht; #lle Hafen- #n Ortakomman-
danturen an de verschillende ff Melde#i#ll#n in Ned#d#nd. -
lev#rd Ook het »ptreden van de Nederfi
der* in <1« Oostelijke gebieden verdient alle
Nedei landsch» arbeidéra. die n Duituchland
te wei k gesteld worden, moeilijkheden ont
staan De Nederlander 1* krachten* .zijn
karakter en tradit.e weinig geschikt voor
het leven in werkkampen
Vqot Duïtschland en de bezettende macht
ts de schade ontstaan door „onderduikers"
sleéhte gelegen in een zeker verlle* vad
wéYIjtkrachten. welk verhes echter niet zoo
zwaar weegt We ketyk zorgwekkend achter
is dit verschijnsel Voor de Neder tender»
zelf.
Orn in het '.even te bin ven wijden de
onderdiUkèra zich grootend eels aan den
zwarten handel ui levenau .ddelen* en ver
storen daarmee de gewone toen reeds utier*t
moeilijke ravlt*illeering Een ander gevaar is
daarin gategea dat de onderdu kor* ln toe-
DISTRI BUTJE NIEUWS
Inlevering groentebon.
Inwoners van graneéntep, waar
klanteiüjmdmg Voor groenten geldt,
dienen bon ..Groente 7de pgnode
1944'van 28 Mei tot 3 Juni a s in te
leveren bif den handelaar van* wien
zil van '11 Juni tot en met 8 Juli a s.
groenten en fruit wenschen te be
trekken.
ROODE KRUIS VRAAGT
BLOEDGEVERS.
Aanmelding kan iemands leren
redden.
Het bestuur van de afdeeltng Gouda
van het Nederlandsdie Roode Kruis
zal opnieuw een campagne inzetten
tót het verkrijgen van donors (bloed-
gevefs).
w H ter kan ieder, die zich gezond
voelt, een daad van naastenliefde van
de eerste orde volbrengen. Een daad,
die een ntóeder of vaper voor haar
of zyn gezin kan bewaren, een-kind
kan redden, echtgenooten voor elkaar
behoeden. En niet alleen dat. Ieder
kan het treffen, dat zyn leven af
hangt van een ander, die wat van
haar of zijn »!oed afstaat
Dit kan alleen doeltreffend wer
ken, wanneer voldoende ..donors'' in
de verschillende bloedgroepen, be
kend zyn. Men geve daarom gehoor
aan den oproep van het Roode Kruis.
Zooals medisch is uitgemaakt en
proefondervindelijk is bewezen, kan
van ieder gezond mensch een ge
deelte van zyn bloed, zooveel als voor
de redding van een mensch noodig is,
worden afgetapt, zonder dat .zijn ge
zondheid wordt geschaad en zondier
dat hy in de uitoefening van zyn be
roep wordt gehinderd
Bovendien wordt na een trans
fusie dan den bloedgever extra voe
ding toegewezen.
Met is van groot belang, dat velen
aan den oproep gehoor geven.
ONZE BIOSCOPEN. «r
Marianna's marionetten.
Paula Wessely is in „Marianne's Ma
rionetten" in de Schouwburg Bioscoop
een provinciaaltje, dat om haar man te
believen zich in korten yd omtoovert
ln een mondain* Weensche vrouw, het
geen aanvankelijk catastrofale gevol
gen voor de harten van eeh drietal
trouwe vrienden van haar echtgenoot
blijkt te hebben. Als altijd weet Paula
Wessely dok van deze rol iets goeds te
maken. Hermann Theralg als haar ega
speelt alsof hij op het tooneel staat in
plaats van voor de camera. Enfin, om
zijn overdreven mimiek wordt dikwijls
hartelijk gelachen. Verder dragen de
drie vrienden (AttUa Hörblger, Hans
nemende mate ln handen vallet* van de
thans bijfia uitsluitend onder leiding van
communisten staande organisaties van ver
zet en sabotage. In de verwording die daar
door om zicji heen grijpt ligt eeu gevaar
verscholen juist voor de Nederlander* zelf.
Hulde aan de Nederlandsche
cu vrMwUllgeri.
De bevolking heeft vele groote lésten, die
uit öep algemeenen oorlogstoestand en utt
de bezetting zijn voortgevloeid, kalm en
verstandig aanvaard.
De Nederlandsche autoriteiten hebben de
Orde in hun land goed gehandhaafd. Al zyn
er in de Jaren 1941 en 1943 moeilijkheden
ontstaan, zoo zijn dit toch geen teekenen
geweest voor algejneene en blijvènde on
lusten. In 1941 was het een stakingsactie die
uitsluitend en rechtstreeks door joden werd
veroorzaakt. Alu gevolg hiervan werd toen
de jodenkwestie, volledig opgelost.
Afgezien van enkele overvallen op dlstrl-
.butiebureaux of beyotkingsrégistera. zijn er
betrekkelijk weinig moeilijkheden Bij even.
tyeele gevallen van sabotage valt bijna altijd
liet werk vgn agenten uit Engeland op te
merken.
Zeer voortreffelijk is de houding van do
NederlandaeKe vrijwilliger» ln hun optreden
aan de fronten, vooral ln de Waffen-SS De
SS^Panteeogrenadierdiviste ..Wiking" en de
SS-brigade ..Nederland" werden meer dan
eens in het weermachtbericlft vermeld. Ook
bU de matine. luchtmacht en het» NSKK
hebben Nederlandsche Vrijwilliger* zich
voortreffelijk gehouden
De werkelijk verbitterde vijanden van
Duïtschland en het nationaal-socialtem®
vindt men slecht# ln een betrekkelijk klei
nen kring. Het gros van de Nederlancfer#
neemt een afwachtende houding aan.
De positie van de N.S.B.
Op een vraag over de .positie van de
N S B. antwoordde de Rijkscommissaris
Vier jaar ieledcn werd aanvankelijk
aBeen de Communistische Partij opgeheven
en werd de S.D A.P. onder conti öle ge
plaatst Door andere partijen, vooral door
de pas opgerichte ..Unie" werd de poging
gedaan, met ons tot een nieuwe verhouding
te geraken* hetgeen evenwel uiteindelijk
mislukte door hun gebrek aan vastberaden
heid om de consequenties uit den nieuwen
toestand te trekken De maand Juni 1941
bracht een opheldering in het politieke
leven De groepen, die niet tot een anti-
bolsjewistische houding konden besluiten,
werden geleidelijk ontbonden, daarentegen
ontstond aan nationaal socialistische zijde
een éénwording.
De N S B die ïhans 13 jaar bestaat - werd
door on* aangetroffen «n is du* eeji door en
door Nederlandsche aar gelegenheid. ZIJ heeft
In de afgeloopen Jaren zich zelf meer en
meer gericht naar de doelstellingen van het
natioijaal-socialisme, z.ooals deze reeds vroe
ger ln Duïtschland bestonden
De vraag is wel eens gesteld, of aan
de N.S B de leiding over den staat moet
worden opgedragen Wij kunnen ons
echter niet onttrekken aan de»verant-
...nK«rD.I,,l,Ln.4 -2.» J.J I
woofTJeliikheid, die wij door dê bezet-
.pd ons hebben genomen, zot
toestanden hier bepaald worden door
de oorlogvoering. De heer Mussert zelf
ziet op dit tndstip zijn taak niet ln
staatkundigen zin maar veeleer in poli-
tteken zin, doordat hii werkt aan het
vesigen van de overtuiging, dat voor
Nederland in het samengaan met
Duit0chiand m den zin van de Euro-
peesche -iotsgemeenschap de eenige mo
gelijkheid is zich «pi' handhaven en over
eenkomstig zijn beteekeni» zich te laten
gelden
Dat dc NSB op groot veraét stuit u vol
komen natuiftibk. want er *0n onder do
Nederlander» vel# mensohen, die "zoo
geroest zitten tn oude voorstellingen en
»yat#mon dat *g slecht* zeer tegen hun zin
zich losmaken vat) den vermeertden grond
slag van hun b#*taan en de neiging hebben
om ln het algemeen hei nationaal-socialisme
verantwoordelijk te stellen voor den alge
meenen toestand en de N S B in b*t bizon-
der voor bepaalde moeilijkheden
BU de N S B valt een te waardeeiien «tand-
vaitlghefd van het standpunt te constate#-
ren
Holt cn Axel von' Ambes) er het hunne
toe bij om deze film tot een. genoeglijke
en onderhoudende ontspanning te
maken.
Een genoegelijke klucht met rake ty
peeringen en grappige'contrasten is ..De
bruigom uit Brazi,lié". die weer
Thalia op t>ezoek is Gusti Hirber. Wolf
Albach Retty en Oskar Slma bezetten
de hoofdrollen in deze vroolijke film.
Romantiek, avontuur, heldenmoed en
deszeifs belooning vormen de voor
naamste bestanddeelen van de film
„Piraten waarin To9co Glachetti de
hoordrol speelt, waarin bijgestaan door
Doris Duranti; Deze film draait in
Reünie in hervertoomng.
A J. Vermaas
DS. VAN VEENEN BEDANKT VOOR
BEROEP NAAR GOUDA.
De J. Th. van Veentn te Luae
heeft voor, het op hem uitgebracht
beroep naar de Ned. Herv. Gemeente
alhier m de vacature vad ds. H. van
Dijken Gzn. bfedankt.
WAT. WAAR, WANNEER?
Schouwburg BioscoopMarianne's marionet
ten (met Paul# Wessely en Hermann Thi-
mlg) Aanvang Zaterdag vanaf 5.90 uur.
pinksterdagen, vanaf 3 uur.
Thotte Theater: De bruigom uit Brazilië (m.ft
Ouati Huber en Wolf Albach Rettv). Aan
vang 8 uur Pinksterdagen vanaf 3 uur.
Dinsdag 2.30 en B uur.
Rounie Bioscoop! Piraten (metiFoaoo Gla
chetti). Aanvang 8 uur. Zaterdag van«f
9.90 uur. Pirvketerdagen vanaf 8 uur. ook
Zondag 10.90 uur.
Oireua Mwmdora:
In het dorpje Gofoetear, gemeente BorcuJo,
woont een timmerman, die b0 het zagen
van boomen nog gtbruik maakt van een z.f.
kraanzaag" De boom wordt op twe#
schragen gelegd, één man gaat op den boom
«taan en twee mannen slaan er ondër t#
zagen. Ln één dag kan men een boom van
middelmatige dikte aan planken zagen.
(C.N.F.-Ha, tgerlnk)
PREDIKBEURTEN.
Eerste Pinksterdag
Ned. Herv Gemeente; St. Janskerk. Achter
de Kerk 5 10 „uur; d» F W G. Verheul: 8
uur: da G Elzenga. bediening H. Doop. Don
derdag 7 30 uur: Interkerkelijk avondgebed.
Weöte.keik Emmaatraat 33, 10 uur; ds G.
Heul». 5 uuida L. Boer van *i-Gravenhage,
bediening H. Doop.
Ver. van Vrijz Hervormden. Peperatr. 128,
10 30 uur. ds G. H Moll, van Charante.
'i-Hertogtfnbokch. -
Ver C'alvïjn. Turfmarkt Ï42-. 4 30 uur: ds
L. Vroegtndewetj» van Waddmxveen.
Hem Geref. Gemeente. Keizerstraat 2, 10-30
uu; d* J. (éienhuis, a cupella kerkkoor.
Luthersche Kerk. Gouwe 134. 10 uur1": da
J. J Simon.
Oud-Katholieke Kerk. Gouwe 107. 10 en
6 uur pastoor G P-> Gwsk.es
Geref Kerk. Turfmarkt 60." 10.30 uur: d#
G Koene koop. 5 uur: da J P C. ten Brink.
Geref Gemeente Stationsweg, 10 uur: da
A it? Blois. 5 uur Leeadienat
Chr Geref. Kerk, Gouwe 141, 10 uur; da
A Dubois
Ned Geref Gemeente. Turfmarkt 54a. 19
en 5 uur. d» Joh. van Weizen. nam Doope-
bedlening. Woensdag 7 30 uuida Joh. van
Weizen.
Vrije Evangelische Gemeente, Zeugestiaat
18. 10 en 5 30 uur ds H C. Leep. nam.
eeredfenat met medewei king van zangkoren.
Doinierdag 8 13 uur Bijbellezing en bidstond.
Geloofsgemeenschap Lege/ de* HelLs",
Turfmarkt 111. 10 uur: He:!igingadten»t, in
zegen ipg nieuwe leden. 3 30 uur muziek- en
zangstonde. 7 uur Verloasiogadlenfit. Don
derdag 7 30 uur Heillgingsd ïenst. In all#
Jien»ten leider* de heer en inevr. H. Wel*.
Jong Nederland voer Chritua. Spiering-
straat 49 8 uur n m de heer7 D. van Leeu
wen
'tweede Finksterdag.
Ned H«rv Gemeente St Janakerk. Achter
de Kerk 3. 10 uur: dl E R. Daensté van
Staveniaae
Geref, Gemeente. Stationsweg. 10 uur: da
A de Blou
Ghr. Geref Kerk, Gouwe 141. 10 en 8 uuri
ds A. Dubois. 8
Ned. Geref. Gemeente. Turfmarkt 94a. 19
en 5 uur. d» Joh van Weizen.
Geloofsgemeenschap ..Leger des Heil#",
Turfmarkt 111. 7 30 uur bijzondere samen*
koinst^ leiders de heer en inevr H. Welt.
CIRCUS mandera.
Tot en met Dinsdag 2 #n
7.30 uur circiurprogramina (met o Con-
ohita en Carlo Mandera).
Reünie foyer: Cabaret-programma met o.a
Kitty PIperno en Pierre en Harry. Aan
vang Zaterdag vanaf 4 uur, Pinkaterd#g#n
vanaf 2 uur.
27 Mel S uur Sportschool Gouda, Turfmarkt s
59: Bokudemonstratiea Sportschool Gouda
Sportschool Oorschot te Rotterdams
9# Met 7.90 uur Sfent Jamkerk: Orgelbespeling
door Henri C J. de Man.
90 Mei 8 uur Het Blauwe Kruto:, Algemeene
ledenvergadering «l/ereenigtng van Vrij
zinnig Hervormden
91 Md 7.30 uur Nieuwe Schouwburg: Op
voering „Wie z'n kind ls dat?" door „De
Komedianten" met Johan Kaart
1 Juni >90 uur Nieuwe Schouwburg Op
voering „Baron Kneut" door gezelschap
fltem Nieuwenhuyrcn. fee#tvooii«elllng,
909# opvoering.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN.
Bij afwezigheid van den huisarts zijn t#
eonault-eeren Zaterdag en Eersten Pinkster
dag de doktoren J. G W. F. Bik. Ble#kers<
alngel 95 (telefoon 3191) en P. de Boer,
Gouwe 119 (telefoon 2279) en Tweeden Pink
sterdag de doktoren O. R. G. Goudrlaani
(waarnemer van dpkter C van Elk). Katten-
slngel 79 (telefoon 9561) en H A M. Eljk-
rnan. W«athaven «3 (telefoon 1999).
APOTHEKERSDIENST.
Steeds geopend (de* nachts alléén'voor
geneesmiddelen): Apeth P.W«0er, Gouw# lil
•PORT-AGENDA.
Bondag- 2 uur vriendschappelijk* voetbal
wedstrijd QSVTerrasvogels
Maandag: 9 90 uur Gouda-terreinen voet
balt our nooi Chr. aportvereenlging De Joden
Boys" 1 uur: voetbalwedstrijd compe
titie Otymplfa—VCS
Succesvolle première van rondreis
door ons land.
Het clrcu» Mandera laat ln zgn knuss#
ent voor alle» de goede traditie van het
paardenspel helleven Wat een veelheid van
lieren en wat een schitterende paarden Het
'oo prachtig gekleurde solopaard Amarells
en de kleine draver Micado. de twee Ara
bische hengsten, de vier' Hongaarsche voa-
en de beide bonte paarden, de ze* Shet-
andponneyde acht twee-Jarige Friesche
tamboekhengsten en de vijfjarige Fries, het
i* een staalkaart van het edelste' soort e.n
een bewonderenswaardige collectie, die een
eer bijzondere attractie aan dit circus ver
eent De directeur Carlo Mandera presen
teert zijn tiotsche bezit en hij laat er uitste
kende vrijheidsdressuur van zfen Ook de
itoogeschoo! is vertegenwoordigd eri zij
vordt gereden door Conchlt? Mandera op
haar Llpplraner hengst Favoriet, waarna de
Mandera'* samen nog eens met Mélodie du
Bonheurre en Bajazzo op gracieuse wijze de
ouderwetsohe hoogeschool brengen
Het variété-programma, dat deze fraaie
tiaar dennummers omlijst. U eveneens van het
4oedc soort Er ia alterhand# wel vei zorgde
acrobatiek Chartes Ray 1» #«n bekwaam
auttpodist. de drie Nelson's doen huw repu
tatie weer alle eer aan en aah de trap#x#
leveren de drie Tamino's en de stoutmoedige
Lewis knap werk Johnny Hereon Jongleert
op de draad en de twe# Astra's z0n er met
hun accordeons Het clownswerk i» slechte
tot één ïiummer beperkt, maar Dopple en
zijn partner geven er met hun dwaasheden
alle clownaglorie aan: het circus davert van
den lach Het muziekje, onder leiding van
P J v d Meyden, tooit zich met den na#m
van melodlsten. maar dat ls wat wljdsch
Zooals Carlo Mandera vorig Jaar. toen hU
een circus in de zaal, hier In den Schnuw-
burg. 6racht. ln onze stad begon, zoo start
hij met z'n heusch circus ook hier: Gouda
genoot gisteravond de première van de tot
eind 'October geprojecteerd# tourné# door
ons land, waarin Dordrecht de tweede plaeta
ls Het la een sudceavol en bemoedigend de
buut geweest De gezellige tent, ale ruim
veertienhonderd plaats* n biedt, zat proptol
en er wordt een pakkend programma gebo
den. dat clrcursfeer heeft en direct al vlot
liep De bezoekers waren terecht enthousiast.
De heer en mevr. Mandera ontvangen op
dezen voor hen zoo belangrijken avond een
bloemenhulde en het waa een welverdiende
waardeering voor hun ondernemend stre
ven. want net valt niet mede ln dezen tijd
een circus te lelden en dan soo uitstekend
voor den dag te komen 8 v. d Krast*.
Gecommitteerden. Mr. H. J. Smidt,
inspecteur van het lager onderwijs in
de inspectie Gouda, wonende te 's-Gra
venhage, is aangewezen als gecommit
teerde en vporzitter bij de eindexamen!
in 1944 van twee bijzondere en één ge
meentelijke kweekschool te Amsterdam.
Onze oud-stadgenoot ds. H. Cramer,
predikant te Den Heldor, is aangewe
zen als plaatsvervangend gecommitteer
de voor een bijzondere kweekschool te
Amsterdam, de Rijkskweekschool t#
Alkmaar en de bijzondere kweekscholen
te Heemskerk en Den Helder.
«j
VERDUISTEREN 9
To* I Juni
worden ven *1.48 tot S3» uur.
*8 Mei Maan e* 11.14 «toe» I.M
M Mei Maan e* 11.18 onder 137
34 Mei Maan op 11.11 onder 1.5»