GOUDSCHEA COIJBANT
Landingsoperaties aan de Fransche kust
I
'jïl
*1
•4|
r*33
Hevige gevechten N.O. van Rome
:U
J Uw
In it
ffe
aar
ktje
biet
pinsdag 6 Juni 1944
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Prü« 5 cents per nummer
{Luchtlandingstroepen neergelaten - Amphi-
bische gevechten tusschen Seine en Vire
|«P
Italicransche torpedovliegtuigen in actie
Terreinwinst bi
Jassy
Binnenland
5 tacUnituns
loffrrzin i
1 *««r kor.
f benoodic
I beechiU
It Onderii
1 voor RoeoTI
f l»»rWjimhtF
f t 341 rar-
ri het JOJm,
werd op-1
I'^rk en W.l
I Jaar zitUn|
fin* van dtn
anjoJten
B. alzoo Ami
I redende bf-
Klerck ttl
fcn de
gors Pr»«
^-Agenten,
sand Juni
tot
U
Mich
haar
ie.
ik-
Bureau: Markt 31
Telefoon 2745
Postrekening 48400
K Til
83ste Jaargang No. 21564
Chefredacteur:
F. TIETER Qouda
jfet D.N B. meldt uit Berlijn: He sedert lang verwachte invasie der
griften en Amerikanen is in dl eerste morgenuren van den zesden Juni
ggor bet neerlaten van luchtlandingstroepen in het gebied van de uit-
^gading der Seine begonnen.
I j)e haven van Le Havre wordt op het oogenblik hevig gebombar-
joord, Vlootstrijdkrachten der Duitsche marine leveren voor de kust
ririjd oei vijandelijke .landingsschepen.
fegelijk met het neerlaten van luchtlandingstroepen vielen sterke
joroaUes bommenwerpers de gebieden van Calais en Duinkerken aan.
po Duitsche luchtverdediging ging onmiddellijk tot den alweer over. De
i rij»ad heeft op deze plaatsen tot dusver nog geen landingen verricht.
gfj VERLOOP DER OPERATIES,
get internationale Informatiebureau
0e gecombineerde landingponeraties
1 tg Amerikanen en Britten die van
I se sit en in de lucht in de vroege
I wntmuren van den zesden Juni den
lust"! "I' de Europeesche Westkust
1 jijs begonnen, omvatten naar men
I Sus kan overzien, den geheelen kust.
I Kticr tusschen Le Havre en Cher-
Luf. Terwijl de zwaartepunten van
I a luchtlandingsaan vallen in het ge~
I heeie gebied van Normandië alsmede
I bU de belangrijke rivieruitmondingen
I b ie baai van de Seine liggen, begon
lunchen de uitmonding van de Seine
|a de uitmonding van de rivier de
I flit in den Atlanuaehen Oceaan over
I se breed front een amphibleoperatie
oten Omvang, waaraan behalve
ke landingsvaartuigen van ver-
flrnd type ook lichte vlootstrljd-
I krachten der geallieerden In aanzien-
||n omvang deelnemen. Voor de uit-
lauding van de Seine werden 6 zware
luriogzschepen en 20 torpedojagers
I mrgenomen. waarmede de Duitsche
kretbatterijen den striid opnamen.
Aanzienlijke deelcn van de formaties
I ntichermjagers, die den eersten aan-
lil op West-Europa door een massaal
nerepringen aap de riviermondingen
a In de buurt van de belangrijkste
I rliegvflden op bet Normandische
Khierriland moesten ondernemen, zijn
I kkwehen reeds In de pan gehakt.
I Volgens de voorloopige berichten kan
ix de eerste Britsche divisie vai-
rtermjagers als zwaar geteisterd be-
|*houwd worden.
De kort na middernacht in de eerste'
I morgenuren wan 8 Juni in het gebied
Iran de Seine-baai begonnen invasie-
M* Engelsohen en Amerikanen omvat
I ie kuststrook tusschen de uitmonding
Iran de Orne en de Vire. Ongeveer
I IWitig kilometer ten Western' van Ie
I ™«re zijn va Isohermtroepen neerge
laten. Tegeliikertijdi gingen vijandelijke
Ifcmiaties aan land.
I Sedert de morgenuren werpen de
toglo-Amerikaneir voor den aanval
|*P de kuststrook ongeveer tien kilo-
ten Westen van Le Havre sterke
•ties schenen In den strijd, waar-
I'in de heveiliringsstrijdkrachten ten
I Weden van Boulogne liggen. Als
count teekent zich voorloopig
t gebied van Caen af. Duitsche troe-
fpn leveren een feilen strijd met de in-
I ndwrtri jdk rach (en.
I De in het gebied van de Seine-baai
vanuit de lucht en vanuit zee aan land
Ikgane Britsch-Amerikaansche invasie-
I rapen werden in de ochtendscheme-
I jjigvan den zesden Juni nog versterkt.
I De tussdhen de monding van de Orne
IVire liggende landimgsbooten leg-
IJn een nevelgordijn om zich te onl-
I Weken aan den onmiddellijk in actie
I ««menden Duitsohen afweer Sterke
Ibrmaties vijandelijke vliegtuigen bom-
Iradeeren voortdurend het gebied van
Vire-mondinig.
"erecheidene zware slagschepen be-
pkieten eveneens de kust om groepen
Ij» elk dertir tot veertig booten het
|™en mogelijk te maken. Duitsche
l""tedlrtngsstrlidkrachten. die door
|r neerwerpen van poppen in het ge
l's! (en Oosten van de Orne misleid
|»nta worden, leveren strijd met
landelijke luchtlandingstroepen en
l^ieen reeds talrijke Britten en Ame-
l™'nen gevangen.
PUSTE PHASE VAN DE INVASIE.
'nterlnf meldt voorts:
teswel naar de oppervlakte waarop
Intreden wordt als naar het aantal der
Ik tea striid geworpen troepen Is de
Ijtnl der Anglo-Amerikanen op de
l"*l vso de Seine en NormandiE. een
Itentie van grooten omvang. De om-
I **'l gaat dien van een commando-
l*»8. verre te boven en Is ongetwü-
IkU sis de eerste phase van de Invasie
I ^schouwen.
I.De actie streeft blijkbaar naar een
Ijjeledig doel: in de eerste plaats wil
I?1 geallieerde opperbevel de uitmon-
Ider rivieren tusschen Le Havre
I'Cherbourg gebruiken om hier. be-
|™«tnd door vaste bruggenhoofden
aanvalsformaties met zware
s^"u» aan land te kunnen zetten.
|C™e worden de Amerikaansche en
lii!?e formaties valscherm troepen in
I r «ebied. vooral aan weerszijden van
IJ, ""monding van de Seine, op de
lïtrTw#ar de Ome uitmondt en aan
I 2 benedenloop van de Vire in den
Iteu gevoroen. terwijl tevens talrijke
|2""agsvaartulgen in samenwerking
.Uchte vlootstrijdkrachten van zee
I si aezelfde gebieden forceeren om in
IJ" Atlantischen Wal daar ter plaatse
I knUniei"verking met valschermtroe-
IS?B bPes te alaao. Rovendten-heb-
I SJuï 'uchtlandingsaanvallen op Nor-
I "o'e. die volgens de totdusver ont
vangen rapporten,- over een groote uit
gestrektheid worden ondernomen,
schijnbaar ten doel hier een aantal ge
schikte vliegvelden in handen der
geallieerden te brengen om vervolgens
met vrachtzweefvliegtuigen en andere
groote transportvliegtuigen nieuwe troe
pen met zware wapens door de lucht
te kunnen aanvoeren. Deze formaties
zouden dan tot taak hebben het Nor
mandische schiereiland naar het Zuiden
af te grendelen en bovendien zoo snel
mogelijk de haven Cherbourg te bezet
ten. Voor het geval, dat de stormloop
op de vesting Cherbourg zou gelukken,
zou het geallieerde opperbevel dan
nieuwe aanvalsdivisies met troepen
transportschepen en groote vrachtsche
pen aan land kunnen zetten.
Vier landingsdivisies.
Het Internationale Information^biiro
meldt: Naar bekend wordt, is bij de
gecombineerde zee- en luchtlandings
operaties tusschen Le Havre en
Cherbourg het optreden van minstens
vier Amerikaan sch-Britsche val
scherm- resp. luchtlandingsdivisies
vastgesteld en door gevangenen be
vestigd. Nieuwe sterke landingsforma-
ties, die in het kader van de amphifoie-
eperaties in de uitmonding van de
Ome waren binnengedrongen, zijn
door den tegenaanval van Duitsche
omsingelingsreserver zoo zwaar ge
troffen. dat zij bijna totaal in de pan
gehakt zijn. Ook het grootste deel van
de gelande valschermeenheden kan
•ls vernietigd worden bsechouwd. Dit
geldt in het bijzonder voor de in het
gebied van Le Havre gelande Britsche
eenheden. De Amerikaansche val
schermformaties 'beperken zich vol
gens de totdusver ontvangen rappor
ten hoofdzakelijk tot het gebied van
Normandie.
Stopzetting der operaties?
In verband met den huidlgen
toestand acht men het mogelijk dat
het geallieerde opperbevel met het
oog op de reeds ontstane zware
verliezen de groote operatie zal
stopzetten, voor het geval zulks in
verband met de bindende toezeg
gingen aan Moskou nog mogelijk
zou zijn.
De eerste Britsch-Amerikaansche gevan
genen van de tn de vroege morgenuren van
8 Juni begonnen invasie stjn reeds gemaakt.
7oo verneemt het D.N.B. Het zijn leden van
de ten Westen van de Orne neergelaten
vijandelijke luchtlandingstroepen, Engelschen
uit het gebied van Caen en Amerikanen
van Cherbourg. Ten Oosten van de Orne
tussohen. Ivetet en Le Havre wierp de
vyand levensgroots geüniformeerde poppen
neer, die dynamietpatronen bevatten en ont
ploften wanneer men ze aanraakte. HU pro
beerde op deze wijze ook daar landingen
vanuit de lucht te auggereeren. De gehange
nen zUu blij, dat zy zoo snel gevangen ge
vangen genomen werden, zoo vertelde Jamt*
Griffith uit Newcastle: „De gevechten, waar.
op wij zoolang hebben gewacht, zijn zooiets
vreeselijks, dat ik aan de weinige minuten,
dat Ik ze heb meegemaakt, meer dan genoeg
heb. Ik ben tevreden, dot deze bloedige
geschiedenis voor mij zoo gelukkig is af-
gekropen".
De Atlantische wal tn
Volle actie. t
De Britsch-Amerikaansche invasie
troepen worden door sterke formatie»
bommenwerpers en marines trijdkracb-
ten ondersteund. Voor Ouistreham, bij
Le Havreen ten Noorwesten van
Cherbourg, opereeTen sterke formaties
slagschepen, kruisers en torpedojagers.
Zware windvlagen, mist en regenbuien
bereiden vooral den kleineren, met
troepen en pantserwagens geladen
eenheden, zeer groote moeilijkheden.
Zij probeeren. zich in nevel te hullen,
om het razende vuur der Duitsche
kustverdediging te ontloopen. Ondanks
hevige aanvallen van sterke vijande
lijke formaties bommenwerpers en on
danks uiterst zwaar vuur van de
scheepsartillerie, zijn alle werken van
den Duitschen Arèlantischen w$l aan
de baai van de Seine in volle actie,
De bliksemsnel optredende afweer van
Duitsche beveiiigingsformaties tegen de Brit
sche en Amerikaansche vatacbermtroepen,
heeft de eerste resultaten opgeleverd. Tal
rijke luchtlandingseenheden zijn reeds ver
nietigd. Een groot oorlogsschip! geraakte na
artillertetreffers tn de baat van de Seine in
brand.
Dietrich over het begin
der invasie.
Op verzoek van het D.N.B. heeft de
Reichspressechef dr Dietrich hedenochtend
de volgende verklaring over het begin van
de invasie afgelegd: Hedenmorgen om S uur
30 zijn onze tegenstanders in het Westen
tot hun bloedigen offergang, waarvoor zij
zoo lang zijn teruggeschrokken, op bevel
vah Moskou overgegaaiv De zoo dikwijls
aangekondigde aanval Oer Westelijke hel
pers van het bolsjewisme op de vrijheid van
Europa ia begonnen. Wij zullen hun een
warme ontvangst bereiden. Duitachland ia
zich van., de beteekenis van dit uur bewust.
Het zal met volle kracht en met hartstochte
lijke vastberadenheid strijden," teneinde
Europa, zijn cultuur, en het leven van zijn
volken voor den stormloop der barbaren te
vrijwaren."
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt Maandag bekend:
„Ondanks het aanbod van de Duit
sche leiding, de stad Rome niet bij de
gevechtshandelingen te betrekken,
teneinde haar cultureele waarden te
behouden, zijn Amerikaansche pant
serformaties in de middaguren "van
den vierden Juni tot in het stads
centrum doorgedrongen, om zich in
het bezit te stellen van de bruggen
over den Titber. Er, ontstonden verbit
terde straatgevechten, die in de avond,
uren nog voortduurden. Met het oog
op deze' houding van den vijand was
het onvermijdelijk, dat Rome tegen
de duidelijk verkondigde Duitsche be
doelingen, toch tot strijdgebied werd.
De Duitsche leiding zal echter ook
thans nog ernaafljstreven, de gevech
ten in en om Home tot de voor de
oorlogvoering onvermijdelijke afme
ting te beperken. Ten Noordoosten
van de stad zHn hevige gevechten met
sterke vijandelijke aanvalsgroepen
aan den gang.
In den zwaren strijd ten Zuiden
van Rome hebben zich de formaties
luchtdoelgeschut van den generaal der
Vliegers Rltter von Pohl bijzonder
onderscheiden. Bij en ten Zuidoosten
van Cave, ten Zuiden van Guarcino
en ten Noorden van Sora heb
ben onze troepen sterke door pantser-
g
laatste wreken heeft zich de
sie infanterie onder bevel
Raapke
aten
7le
e divi-
van den
bijzonder
luitenant-generaal
onderscheiden.
Haliaansdhe torpedovliegtuigen vielen
in den afgeloopen nacht scheepsdoelen
in de baai van Gibraltar aan. beschadig
den vier vraebtsdhepen met een geza-
menlréken inhoud van 30.000 brt. ernstig
en plaatsten treffers op twee andere
vrachtschepen.
Bjj aanvallen van formaties Ameri
kaansche bommenwerpers op 't Noard-
Iteliaansche gebied en op het frontge
bied, werden door luchtdoelartillerie
der luchtmacht, jagers en marineludht-
doelgeschut negentien vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten.
Een Duitsche duikbootjager heeft in
de Egeïsche Zee een vijandelijke onder
zeeboot tot zinken gebracht.
Aan het Oostelijke front won de aan
val der Duitsch-Roemeensche troepen
in het strijdgebied ten Noordwesten
van Jassy, ondanks hevige vijandelijk en
tegenstand, en herhaalde tegenaanval
len, vender terrein. Sterke k forma
ties Duitsch-Roemeensche vliegtuigen
Mooi NoSerloa*. Een
prachtig eeuwenoud
waterrad in de omgeving
ven WlnterjwUk.
(C.NJ.-Z.)
mengd«en zioh voortdurend met goede
uitwerking in den sttid en vernietigden
in luchtgevechten 42 vijiandeiijike vlieg
tuigen.
In het verloop van verscheidene nach
telijke gevechten hebben esoortestrijd-
krachten der Duitsche marine in de
Finsche Golf vier Sovj et-Euesische tor-
pedomotorbooten tot zinken gebracht en
gevangenen gemaakt.
Enkele Britsche vliegtuigen wierpen
in den afgeloopen nacht bommen op het
stadgebied van Keulen."
NA DEN VAL VAN &OME.
De militaire correspondent van Jnet D.N.B.,
Martin HallenileUen, actvryft in. verpand met
de ontruiming van Rome o.m.;
De tegenstander heeft Rome weliswaar
bereikt, met bereikt is daarmede echter het
militaire dpel, waarvoor de marsch daarheen
werd ondernomen. ».l. het afdwingen van
een voorafgaande beslissing op een strljd-
touneel, dat toch slechts een neventooneel
vormt en zal blijven. De vertragingstactiek
van Kesseiring is, vergeleken met de strijd
krachten der tegenpartijmet gerutge strijd
krachten uitgevoerd. Strategisch noch tac
tisch heeft de tegenstander zijn wil kunnen
verwezenlijken, de Duitsche leiding heeft
zich onder geen enkele omstandigheid het
heft uit handen laten nemen ten aanzien
van de totale dispositie. De Dultechers stre.
den met om Rome en het besluit de sUkJ.
prijs te geven vindt zUn oorsprong onge
twijfeld in het inzicht, dat wanneer de
tegenstander werkelijk beslissende slagen
wil toebrengen tegen Europa, dit alleen kan
geschieden door de Invasie in grooten stijl,
daar, waar dit succes zou kunnen brengen,
n.l. m het Zuid-Westen of Zuid-Oosten, in
het Noorden misschien, maar vooral in het
Westen.
De sedert vorig jaar uitgevoerde groote
Duitsche distancieeringsbeweging had uit
sluitend ten doel op het beslissende oogen
blik op de meest beslissende plaat# met vol
doende sterke legere te kunnen optreden.
Hier hftt 4e vernietigende nederlaag der
anderen vlak voor de hand.
Voortgaande betreurt Hallensleben het,
dat de Anglo-Amerikanen niet de Duitsche
opvatting ten aanzien van Rome, als een
stad, die niet aan oorlogvoering mocht
worden blootgesteld, aanvaard hebben,
verklaart dat in het militaire beait van Rome.
zelfs een zeker nadeel ligt. n.l. de last der
ravitailleering van twee milltoen menschea.
De oorlogvoering In het ItaJJaaosche ge-
vechtsgebied ls nu voor de Duitschers on
getwijfeld gemakkelijker. ZIJ beschikken nu
met hun groote verdedigingservaring over de
300 km Apennijnen tot aan de Po-vlakte.
Vooieerst strekken de Duitsche steunpunt-
stellingen, waarnaar Kesseiring zelfs nog zijn
laaste achterhoede troepen heeft teruggetrok
ken, zich uit van het gebied ten NooM-
Oosten van Rome via Palestrina-Palaiio-
Quarclno nanr het Liridal, dat benoorden Sora
wordt bereikt, om van hier over te gaan
in het oude front tot aan de Adriatische
Zee.
Het zal intusschen te verwachten zijn, dat
de Duitsche linkervleugel rekening zal hou
den met de ontstane wijziging op den rech
tervleugel.
Samenvattend verklaart Hallensleben ten
slotte, dat de offerweg der Anglo-Amerika
nen voortgaat. Zij hebben weliswaar Rome
bereikt, maar de Duitschers liggen reeds
weer In vuurstelling in de bergen achter
Rome en hebben zien niet in het minst van
hun plannen laten afdringen.
Von Weisa&cker in Vaticaanstad.
In antwoord op een vraag werd ln de
Wilhelmstra&se verklaard, dat de Duitsche
ambassadeur by het Vaticaan von Weiz-
sücker, in verband met de gebeurtenissen te
Rome, zijn zetel naar Vaticaanstad heeft
verplaatst. Het spreekt vanzelf, zoo ver
klaart men, dat de vertegenwoordiger van
het Groot-Duitsche Rijk bij het Vaticaan
op zij" post blijft.
Wacht b|| Vaticaan versterkt.
Aftonbladet publiceert berichten uit
Madrid, volgens welke het Vaticaan zijn
verbindingen met de buitenwereld heeft
stopgezet en de wachten bij alle ingangen
versterkt Op alle kritieke punten dar
Vaticaanmuren tij* prikkeldraadversperrin
gen aangebracht.
DE STRIJD TEGEN DE BENDEN
VAN TITO.
Het internationale informatlonsbüro meldt:
In het Kroatische gebied kon dezer dagen
met succes een onderneming tegen benden
van Tito ten uitvoer gebracht worden. Het
succes dezer onderneming moet vooral daar
in gezien worden, dat het daarbij gelukt is
bijzondere strijdvaardige formaties van den
maarschalk te vernietigen of zoo uiteen te
slaan, dat zij vrijwel over geen gevechts
kracht meer beschikken. Ook de lijfwacht
van Tito is bij den Duitschen verrassenden
aanval grootendeels gesneuveld.
Het was de Duitsche leiding sedert eenigen
tijd bekend, dat in een onherbergzaam ter
rein in het Kroatische gebied zich een staf
van hoogere leiders der bolsjewistische ben
den in Zuid-Oost Europa bevond, die be
schermd werd door de lijfwacht,van Tito en
door deelen van de eerste en zesde bolsje
wistische bendendivisie. Na zorgvuldige ver
kenning werd een onderneming op touw ge
zet. waarbij SS-valschermjagers zich aller
eerst van een belangrijke plaats meester
maakten, en tegelijkertijd verscheidene SS-
en bergjagersformaties concentrisch naar
deze plaats oprukten. Het moeilijke terrein
werd zorgvuldig uitgekamd, en de bolsje
wistische benden verloren daarbij ongeveer
0000 man, onder wie ongeveer 3000 dooden.
Opmerkelijk is het feit, dat bij den staf ook
Amerikaansche en Engelsche officieren
werden ontdekt, die allen in den strijd
sneuvelden. Behalve een aanzienlijke buit
aan «wapens en munitie, vielen ook talrijke
meest onvernielde radio-Installaties en ver
scheidene groote opslagplaatsen van levens
middelen in Duitsche handen. Uit den bijzon
der grooten steun, die door Amerikaansche
en Britsche bommenwerpers, jagers en tal
rijke ravitailleeringsvliegtuigen aan deze
benden werd verleend, blijkt, dat men aan
geallieerde zijde bijzondere beteekenis nan
de gevechten om dit bendencentrum hechtte.
Het succes kan des te hooqger worden aan
geslagen omdat de Duitsche verliezen opmer
kelijk -gering waren.
RADIOREDE VAN PRESIDENT
ROOSEVELT.
President Roosevelt heeft gisteravond een
radiorede gehouden, waarin hij de gebeur
tenissen in Italië behandede. In den loop
van deze rede legde hU den nadruk op de
beteekenis van Rome. HU waarschuwde er
echter voor het een al te groote waarde toe
te kennen, aangezien er nog geen enkel tee-
ken is dat er op wijst, dat Duitschland voor
een ineenstorting staat. De toekomst, zoo
relde hij, zal ons nog voor moeilijke en
kostbare opgaven stellen.
EEN JAAR BOLSJEWISTISCHE
HEERSCHAPPIJ IN LITHAUEN.
In «en der zalen van het getxtuw
der Hauptabteilung VolksaufkLarung
•und Propaganda .heeft dr Kaskelis
Kiauen, directeur van den Lithauschen
staatshandel, gisteravond voor vele
Nederlandscne en Duitsche (belang
stellenden gesproken over: Een jaar
bolsjewistische heerschappij in
Lithauen.
Wat het communisme in werkelijk-,
heid is. dat hebben aldus spr.
de zes millioen inwoners der Battische
staten in een jaar tijds, namelijk van
14 Juni 1940 tot 22 Juni 1941 onder
vonden. Aan de hand van die erva
ringen. yoorzoover dr Kaskelis deze
schetste, konden de toehoorders oor-
deelen of dat stelsel in Nederland zou
passan. Het waren 375 dagen van ter
reur, waarvan de spr. een levendige
en met talloozé feiten gestaafde be
schrijving gaf. In Lithauen met
millioen inwoner» werden 30.000, in
Letland met 2 millioen inwoners
eveneens 30.000 en ln Estland met
anderhalf millioen inwoners werden
49.000 hungers door de bolsjewistische
heerschers gedood, omdat zij tegen
standers van dat regiem waren of als
zoodanig werden beschouwd. Tal
loozé duizenden werden naar Siberië
en elders in Rusland gedeporteerd.
Wie met het buitenland correspon
deerde werd als een grove misdadiger
gestraft. Lithauen en de beide andere
Battische staten waren in het ge
noemde jaar als door een Chtneeschen
muur van de beschaafde wereld afge
sloten. Eigendomsrechten werden ver
vallen verklaard, de joden hadden de
beste baantjes in handen en voerden
een uitbuitende heerschappij. Bij
schijn verkiezingen werden de inwo
ners der Baltische staten volkomen
misleid en de uitslagen dier verkie
zingen gaven dan ook een geheel
valich beeld van de werkelijkheid. De
uitgaven uit de staatskas stegen in
dat jaar met 150 en er werd voor
honderden millioenen daaruit geroofd
voor duistere bolsjewistische doel
einden. Vooral de arbeiders en de
tclefae boeren hebben hun spaargelden
daaraan geofferd gezien. Pensioens-
uitkeeringen werden met één penne-
stréek geschrapt, gouden sieraden en
andere edél-tneta'len voorwerpen ver
dwenen in den smeltkroes van het
bolsjewisme. Het huizenbezit en het
grondbezit der particulieren, die niet
als communisten bekend stonden,
gingen zonder meer aan den staat
over. Zoo werden 23.000 gebouwen
onteigend, zonder dat de eigenaar
oenige vergoeding ervoor ontvingen.
De industrie werd „genationaliseerd"
en van al haar rechten beroofd. De
prijzen der levensmiddelen stegen in
dat ééne jaar tot meer dan het dub
bele. Het gcheele sociale leven werd,
evenals handel en bedrijf, ontwricht.
Ontelbare niet-joodsche burger» wer
den tot den (bedelstaf gedwongen.
Naast materieele vernietiging werd
ook veel cultureels bedorven. Het
kerkelijke leven werd belemmerd en
tallooze geestelijken werden in ge
vangenissen geworpen. Velen hunner
weiden mishandeld, zelf» ten doode
gemarteld.
Toen op 22 Juni 1941 de Duitsche
legers binnenrukten werd dit in de
Baltische landen algemeen als de dag
der bevrijding beschouwd en sinds
dien herleefden de inwoner» dezer
landen.
Spr. eindigde zijn beschouwingen
met den wensch ,dat Europa voor oer
ervaringen gespaard moge
Duitsche leidster» bij den
Nationalen Jeugdstorm.
Vijftien Duitsche leidsters, die op
het oogenblik de gast zijn van den
NederlandsChen Jeugdstorm, verblij
ven thans eenige dagen in het kader-
huis de Meent te Blaricum. Hier wo
nen zij lezingen bü over verschillende
onderwerpen, die net leven in den
Jeugdstorm en in de Beweging be
handelen. Tevens krijgen zü inzicht in
de geschiedenis en de cultuur van het
Nederlandsche volk. Na haar verblijf
te Blaricum maken zh nog eenige
dagen een tocht door Nederlandsche
ateden, waar zii gebouwen en andere
historische kunstschatten bekijken
zullen en tevens nader kennis kun
nen maken met de bevolking.
Grafsteen («Men. Tot welk een diepte
de mentaliteit van het dievengilde le ge
deald. blijkt wel uit het feit, det op een der
kerkhoven te Utrecht een grafsteen li ge
noten. De dader, de X-jarige «teenhouwer
3 ven O.. Ie door de peiitte gearresteerd.
Uit het verhoor bleek, dat de dader de be
doeling had den steen (tad te eUjpen en
daarna te verkoopen.
VRIJE VAART VOOR EUROPA.
D"' en """"k* pet eet onder de moeilijkste
omstandigheden, fctj stormweer en zware zeegang
Ook daar staan NedertondKhe VrljwiutgeTj: Volgt hun veorheeM. zorgt veer
afloesiiijr van de wacht, meMt U HIJ S, Kriegsmartne.
kü Krlegsmartne, Marinearmahmestetie-Weet, Plompetorengraeht Z4.
Utrecht. Alle Halen- en Ortrkomniandantn ren en de verechUtende SS-MeUasteUen
m Nederland. (Folo Atlautic-BoUedn)
WAAR BLIJFT DE GROENTE?
De Landwacht geeft het antwoord.
Sinds eenigen tijd gaat Amsterdam
weer gebukt onder een groente-
schaarschte, terwijl aan den anderen
kant een bepaalde categorie, die het
zioh kan veroorloven, in staat wordt
gesteld de beste groente op tafel te
zetten. Dat dit een wantoestand is,
waaraan een einde moest worden ge
maakt, behoeft geen nader betoog.
Hier helpen geen halve maatrege
len, doch drastisch ingrijpen, waarvan
de Amsterdamsche bevolking Zater
dag j.l, dan "ook geutige is geweest.
In de vroege morgenuren was de
Landwacht reeds in de markthallen
aanwezig om een strenge controle uit
te oefenen. Dit heeft resultaat gehad,
want vele groentezaken konden ruim
schoots van alles worden voorzien.
Nietemin hebben verscheidene han
delaren toch getracht op den ouden
voet voort te gaan en groote partijen
achter te houden om zwart te verkoo
pen. On hieraan paal en perk te stel
len kreeg vrljiwel iedere handelaar
een Land wachter in zün zaak om den
verkoop te controleeren en het ach
terhouden van partijen te voorkomen.
Inderdaad moest dan ook in enkele
zaken worden ingegrepen en den.
verkoop door de Landwacht worden
eregeld, aangezien de handelaar
.aartoe niet in staat bleek te zijn.
De stedelijk commandeur van de
Landwacht stelde zich persoonlijk op
de hoogte van den goeden gang van
zaken en heeft ruimschoots de gele
genheid gekregen de reactie van het
publiek te hooren, eenstemmig sprak
men zlin verwondering erover uit, dat
er nu plotseling wel groente was te
krijgen. Elders werd de Landwacht
met gejuich ontvangen, omdat men nu
eindelijk ook eens de kans kreeg een
keuze te doen uit verschillende soor
ten. Ook was in vele zaken bü het af
rekenen te oonstateeren, dat de
klanten andere en veel hoogere prij
zen gewend waren.
Thans kwam duidelijk aan het licht,
hoeveel handelaren nooit anders
hebben gedaan dan geknoeid ten
koste van de gemeenschap. Het resul
taat van dit succesvolle optreden van
de Landwacht is dan ook niet alleen,
uat de huisvrouwen in staat werden
gesteld Zondag eens wat ande's en
wat meer verscheidenheid op tafel te
zetten, dóch bovendien heeft dit op
treden preventief gewerkt. Vele
groentehandelaren zijn thans gewaar
schuwd dat de Landwacht waakt over
de voedselvoorziening. Want dat het
niet bij deze eene actie zal blijven is
wel duidelijk.
De Landwacht heeft vele handelaren
het goede spoor gewezen. Wanneer zij
in het vervolg goedschiks meewerken
zal dit ongetwijfeld ten goede komen
aan ons volk. Zij, die besüst wenschen
door te gaan met knoeien zullen er
varen, dt de Landwacht niet met zich
laat spelen. Dit hebben enkele lieden
moeten ondervinden, die het principe
van gerlük zaken doen aan den kant
heblrén gezet. In het districtsbuis van
district 4 ln West vond n.l. de ver
koop van een groote partij in beslag
genomen groente plaats waarvan d<
honderden dankbaar gebruik wi
gemaakt.
door
werd
Begrafenis der slachtoffer» te
Roosendaal.
Vtrüdag ln don voormiddag en ver
in» nogmaals in den namiddag
te Roosendaal de begrafenis
plaats gehad van de slachtoffers van
den wreeaen jxïmaanval die tot dus
verre 68 dooden heeft geëischt, terwijl
nog verschillende personen worden
vermist en vrijwel zeker zün omge
komen, andere zoo zwaar zün gewond,
dat voor hun leven ernstig wordt ge
vreesd.
ta totaal werd een zestigtal dooden
aan den schoot der aarde toevertrouwd
de anderen zijn Zaterdag begraven.
Het terrein der B.K. begrsefpleete bood
dee morgen» en dee namlddege een aangrij
penden aenbHk, toen de Hiaten ln een re-
meenecheppeJUk grag werden neergelaten.
De pestoor* der verschillende parochieker
ken verrichten de abeoute. Alleen nabe
staanden der slachtoffers met hun kennissen
en vrienden werden op den doodenakker
toegelaten. Ben groote menigte was bulten
da Mkken der begraafplaats getuige van de
droeve plechtigheid. Aan de graven want
niet gesproken.
Zaterdag la ln de verschillende parochie
kerken een plechtige, gemeenschappelijke
rouwdlenet gehouden. De deelneming met
de elachtoffem le too algemeen, dat ln vrij
wel alle bedrijven het werk Zaterdag la ge
staakt om hat personeel gelegenheid te
geven de kerkelijke plechtigheden b|J te
wonen.
Twee dooden bij auto-ongeval.
Op den
Paauwlaan te Wassenaar reed
de 33-jarige hoofd'
Rüksstraatweg nabij ds
reed Zaf
ofdopz
icentrale Th. L.
dagochtend de 33-jarige hoofdopzich
ter der Veehouderücentrale Th, L. V.
uit Den Haag, met zün auto van
achteren tegen een vrachtauto. De
De tnzit-
Voor-
Vleëschinkoopibureau, bekrwam
schedeifractuur en overleed
oogenhlikken na aankomst kt
novo.
Ds,wagen van den heer V.
zwaar beschadigd.
weid
SCHENKING AAN DE MUSEA.
Twee toekeningen van oude
stadsgezichten.
Eenige Gouwenaars, vrienden van
de musea hebben gelden geschonken,
benoodigd voor den aankoop van
twee interessante teekeningen van
st®gezichten te Gouda uit het jaar
1(83 „den 6 July", die daardoor aan de
musea konden worden overgedragen.
Van deze Hjne teekeningetjes beeldt
de kleinste de Noordzüde van de Klei
wegspoort en een waltoren af. Daar
tusschen rijst boven de stadsmuur de
hooge steenen windmolen op, die stond
op de plaats, waar thans het Thalia-
Theater zich bevindt. Een stuk van den
beboomden Kattensingel is duidelük te
zien. De grootste teekening is gemaakt
van den Turfsingel af ongeveer op de
plaats, waar thans de zeepfabriek van
Viruly staat. Over het water van dezen
singel ziet men de buitenzijde van de
fraaie Rotterdamsche Poort, van welke
zijde nog geen afbeelding in de verza
melingen aanwezig was; over den IJs-
seldijk daarvoor trekt een aardige huif
kar.
De oude (tweede) Mallegatssluis la
door een houten loods niet zichtbaar.
Juist in het jaar, dat deze teekening la
gemaakt, was de nieuwe (derde) Malle
gatssluis aanbesteed, de sluis, die wij
thans nog kennen, en die vlak voor de
poort door den dijk moest worden ge
graven.
Van de grondwerken hiervoor la op
de teekening nieta te zien wat begrij
pelijk ls aangezien het werk eerst een
tweetal maanden later en wel op 30
Augustus 1763 werd aanbesteed. Op 1
November 1764 moest de sluis worden
opgeleverd.
Met het oog op deze verandering ia
de teekening mede belangrijk. Aan de
poort sluit de stadsmuur langs de Bo
gen aan. Op den achtergrond steekt da
molen 't Slot boven de daken uit en
daarvoor op een nok van het dak van
het Tolhuis een nest met ooievaar.
Jammer, dat de ooievaars, die eenige
wekan geleden boven de stad en op de
Markt een nestplaats zochten, dit wiel
op het Tolhuis niet meer aantroffen.
Het water van den Turfsingel li op
de teekening verder aardig met schuit
jes gestoffeerd.
Wij mogen ons gelukkig prijzen, aldus
de conservator der stedelijke musea, die
het bovenstaande schreef, dat, dank zij
de giften van stadgenooten, deze teeke
ningen voor de Goudsche musea kon
den worden verworven
WEEKEIND VAN „DANIËL"
TE DOORN.
Het laatste punt, dat hat feestpro
gramma bü de 80-jarige herdenking
van de Chr. jongemannenvereeniging
„Daniël" in dit voorjaar vermeldde,
was: 3—5 Juni week-eind voor de
oudere clubs ln het Maarten Maar
tenshuis te Doorn. Zaterdag zün een
70 80-tal jongelui met hun leidew
naar Doom vertrokken om daar dit
week-eind door te brengen, hetwelk
daar onder leiding stand van den al-
meen secretaris den heer M. C.
iltentin en «den heer B. Ouweneel,
leider van «een der oudere club». Gis
teren in ilfn morgen zün de jongelui
teruggekomen na er gezellige dagen
te hebben doorgebracht. Hoewel ont
spanning voorop stond werd ook het
geestelijk element niet vergeten. De
vereeniging mag met voldoening "te
rugzien op het geslaagde alot van haar
80-jarige feestelijke herdenking.
WAT. WAAR, WANNEER»
Ren»* Meeeeop: De «pooktreln (met Wentja
de la Mar en Jan MuKh). Aanving t uur.
Schouwburg Btoecoop: Bal paré (mat Oef
Werner en Paul Hartaunn). Am«n|
uur.
Ttoalka Theater: Liefde *oekt list («net HeU
Finkenttller en Oskar Sims). Ascvsn*
uur.
I juni 7 uur Sint Jaaekark! Uitvoering
„Misea Solemnis" door Botterdemech
Phühkrmonnch Orkeat mot medewerking
van Rotterdatnech Phllharmonleoh Koor.
t Juni IJ* uur Do ■mate: Jaarvergadering
Volksonderwijs.
t Jute S.4J uur Nieuwe Schoawburgt Op
voering opera Jj» getemd» feeks" doer
de Kameropera.
S Jute LM uur Nieuwe Schouwkurgt Op
treden van danseres Anlks.
APOTHEKKR8DIENIT.
ls al-
Dos,
Steeds geopend (doe nechte alMén voor
geneesmiddelen!Apotheek
heven I*.
West-
Ook eaa record. Sa polttte te Utrecht
heeft de hand gelegd op den «-Jarigen smid
H. L die bekend heeft gedurende hat laat
ste helt Jaar meer dan honderd Inbraken te
hebben gepleegd. Meestal verschaft# hg «Ich
toegang met behulp van valste» sleuMn
doch zoo noodlg wist h|J ook door lnfclim-
ming of braak de hulzen binnen te drtegezk
Alles wet hu maar mee kou nemon, wei ven
zijn gading: meubelen, kteedlngstukkrii. ta
felzilver, bonnen on levenmiddelen Bil ztjn
neef, den W-terteen O. M b(J wten hij veelt
vertoefd*, trof de politie nog een sanzten-
10k» hoeveelheid lev eramiddelen aan. Ook
jo m