I
GOUDSCHEACOUBANT
si
Aanvallen in West-Frankrijk voortgezet
Het totale gebruik van arbeids
krachten voor den oorlog
WANNEER
Vrat*" *1 Augustus 1944
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Prijg 5 cent» pc nummer
Zwnre strijd bij Vire en om St. Mal®
Aanvallen bij St. Nazaire, Brest en Lorient afgeweerd
Hevige gevechten bij Sanok en Mietec
Strijdt in de Waffen SS mede voor een nieuw Europa
Keuringen
Ingrijpende maatregelen afgekondigd
BUtMttlcuxd
Stadsnieuws
DE TRAGE
EIKENHOF
VERDUISTEREN
Tot 12 Au*, moet verduisterd
1 ;>l« Jaargang No. 21621
gbetredacteur: F. TIETER, Gouda,
gureau: Markt 21. telefoon 2745.
•postrekening 48400.
K tlt
PrU» abonnement beaorgkrtng Gouda:
p. kW. 2,36, p. m. 0.78, p. w. 0,1».
Buiten Gouda: p. w. 0,18.
Franco per poat: p.kw. ƒ3,41, p.m. ƒ1,21.
23
F HO NT
Ptou*y;
Kaart van PELT
«et opperbevel van
^ZufdeUlk* van
Caen zette de
jsnd riin hevige
liivallen voort en
Ejgde hu. .zijn
srne'ratiegebied
Jat het Zuiden en
Zuidoosten u:t.
.we tegenaanval-
IC, vingen echter
2 viiandelnke ge-
rechtvgroepen op
brachten haar
5 (taan Van 7 tot
jAuBudus verloor
ie vijand ten Zui-
Lj van Caen en
'tm Wcs'en van de
278 pantstr-
*$3;!aan de rest
■an het front zette de vijand zijn
I»yige aanvallen op dezelfde zwaar
tepunten voort. Hij kop' echter •alleen
Zuidelijk van Le Ples/ia -en Zuidelijk
«at Vue terrein winnen. De zware
«vechten duren vo/rt.
In Bretagne wérden door tanks
steunde aanvaljén der Amerikanen
het gebied va/I St. Nazaire. Lorient
Brest afgeslagen, waarbij talrijke
tinlts wenden /Stukgeschoten. De dap
pere verdedigers van St. Malo leveren
een zwaren jstrijd tegen den van alle
genten aanvallenden vijand.
ki het Fransehe gebied werden 128
fcfröristen in den strijd vernietigd-,
In de wateren ten Westen van Brest
Herd eep groote vijandelijke torpedo
jager dpór bomtreffers zwaar beseha-
èsd Door speciale strijdmiddelen der
marine verloor de vijand in de Seine-
tüai wederom zes volgeladen ravrt'ail-
Jeeringsscliepen met een gezatnenliiken
jnhotjd van 25.000 ton, een torpedojager
«i (jen bewakingsvaartuig. Zuidelijk
van het eiland Jersey brachten be-
jrakingsv-aartuigen van een Duitsch
ponvooi twee Amerikaa-nsche torpedo-
motorbooten tot zinken, waarvan êen
door haar te rammen.
Londen ligt onder zwaar storings-
vwr
In Italië hervatte de vijand aan de
Adriatische kust zijn aanvallen met
iterke strijdkrachten. Zij stortten met
iware verliezen Ineen.
In het Oosten zijn bij Sanok en
Wielec hevige gevechten met binnen
gedrongen vijandelijke strijdkrachten
gaande. Noordwestelijk van Baranof
werden herhaalde vijandelijke aanval
len uiteengeslagen en de Sovjets in
een tegenaanval teruggeworpen, In de
periode van 6 tot 9 Augustus werden
Bier in de zware gevechten, 108 vijan
delijke tanks stukgeschoten.
Zuidoostelijk van Warka wint de
tegenaanval onzer- pantserformaties
togen h-ardnekkigen vijandelüken
tegenstand verder terrein. Westelijk
van den boven-Naref werden herhaal
de aanvallen der bolsjewisten afgeste
gen of opgevangen. Bij Wilkowisiken
aön tegenaanvallen onzer troepen
gaande Noordelijk van de Memel mis
lukten in het gebied van Raseinen her-
Hieuwde doorbraakpogingen der Sov
jets met zware verliezen aan dooden
en gewonden; 52 vijandelijke tanks[
wardpn stukgeschoten.
In Letland ;i^ven talriike aanvallen
*an den viiarnF tussohen Mitau en het
meer van Pskof zonder resultaat.
Formaties slagvliegtuigen viefen
jooral in de groote bocht var. den
Weiohsel en In het gebied ten Westen
*an Kofno gereed staande Sovjettroe
pen en tankeoncentraties met goed ge
volg aan Des nachts waren viiande-
JÜJja troepenconcentraties Noord w es-
Wijk van Baranof en Zuidoostelijk van
Warka het doel onzer geveohts- en
jachWagvliegtuigen. De viiand verloor
pteren 41 vliegtuigen. Viiandeliike
Wmmenwerpers lieten overdag bom
men vallen op het gebied van Boeda-
N Des nachts viel een vrii zwakke
Jotmatie vijandelijke bommenwerpers
wt gebied van Ploesti aan. waarbij hii
vliegtuigen verloor.
In West- en Zuidwest Duitschland
J&rden vooral Saarbrücken. Karlsruhe.
Pvmasens en Luxemburg aangevallen.
Door luchtverdedi gingsstri j dkrachter
werden 33 vijandelijke vliegtuigen,
waaronder 31 viermotorige bommen
werpers vernield."
De strijd in Frankrijk.
Interinf meldt over de groote gevechten in
Word-Frankrijk:
Nog duidelijker* dan op de voorgaande
•jWn bleek Woensdag l\et doel van het
•tailleerde opperbevel, door een oniainge-
•«Jgioijeratie van grooten omvang de Duit
se strijdkrachten in Normandië en Bretag.
in te sluiten en te vernietigen. Ret
•waartepunt lag bij de van Le Mans uit haai
«•t Noorden en Noord-Oosten aanvallende
*toerikaausche divisies, die blijkb./
{wacht hebben zich zoo spoedig iWge'.iJk
2iHwreenigen met de Canadeezen, dié Qps-
•"ijk van de Orne gisteren meer teyrein in
richting van Falaise trachtten /te win-
■•ii
fljrwijl de Amerikanen er ift slaagden vrif
terreinwinsten te behalen/ kon het
J*rite Canadgesche leger, dat ala/cen keun-
der geallieerden ^poet worden be
bouwd. tengevolge van de zware verliezen
voorgaande dagen Woensdag nog slechts
minder stootkracht opereeren. Het
wgae weliswaar in. aan weerszijden van
7"- straatweg Caen-Falaise eénige kilome-
2" haar het Zuiden op te dnhgen. doclvhet
tan e'kf' vordcring met zware verlf?zen|
donderen gewonden fn aanzienlijke
tankverliezeA betalen. In de laatste drie
dagen zijn Oostelijk van de Orne 278 zware
tanks dooi* den Duitschen afweer vernield.
In deft loop van gisterochtend deden de
Canadeezen opnieuw pogingen, de nieuwe
Duitsche hoofdstelling ten Oosten van ae
Orne te doorbreken, doch zij werden bloe
dig afgeslagen
Verbitterde verdedigingsgevechten werden
voorts geleverd in het gebied Vlre-Cherence.
Dt hier opereerende Amerikaansche divisie-
liepen der geheelen dag van alie kanten
storm op de Duitsche linies, zonder dat zij
er in «Haagden in het Duitsche hoofdge
vechtsterrein binnen te dringen. De verlie
zen der aanvallers waren buitengewoon
zwaar; 239 zware tanks werden bulten ge
vecht gesteld en 8 gemotoriseerde houwit
serbatterijen vernietigd.
Aan het Lolrefront kwam het in de streek
van Apgers en Noordelijk van Nantes tot
gevechten tusschen plaatselijke Duitsche
beveiligingsstrijdkrachten en gepantserde
gevechtsgroepen der Amerikanen. Deze
gevechten duren nog voort De verbit
terde gevechten om St. Ma'o duurden Don
derdagochtend met onverminderde hevig
heid voort, waarbij de aanvallende Ameri
kanen zeer zware verliezen aan dooden, ge
wonden en aanzienlijke verliezen aan mate
rieel leden. Alleen al door strijdmiddelen
voor den kortèn afstand kon 4® Duitsche
formatie 19 moderne tanks buiten gevecht
stellen.
In "t gebied van Le Mans hebben de Ame
rikanen. naar het D.N.B. verneemt, ongeveer
3 tot 4 divisie» geconcentreerd, waarmee zij
hun bewegingen naar het Oosten trachtten
voort te zetten. Duitsche veiNperringsforma-
tles lvebj>en de vijandelijke strijdkrachten
ten Oosten van Le Mans. bij Montfort en
verder naar het Noorden bij Beaufay opge
vangen Verder naar het Zuid-Westen schui
ven de divisies van Patton langzaam op
naar Angers en Nantes.
Sovjetsr beooRMi lan^e
operatif tegen Z.-vleugel.
Interinf meldt van het Oostelijk front:
Het zwaartepunt der groote afvveergevech-
ten lag ook Woensdag tn het gebied van
Barar.of en ten Noorden van de Memel, ter
wijl in alle overige gevechtssectoren de be
drijvigheid gprlnfeev was.
Intusschen duiden zekere teekenen er op.
dat de bolsjewiekeA ondanks de tegenslagen
der laatste dagen op den 'Zuidelijken vleu
gel van hun aanval»front na het aanvoeren
van .snelle formatie* en r.ieuwé formaties
tanks deb druk op de 9telllngen der Karpa-
then denken te hervatten. Aangezien zij tege
lijkertijd naa% den sector van Baranof nieu
we versterkingen br*ngen. kunnen de opert-
tieve bedoelingen van het Sovjet-Rusaiacfta
opperbevel in. groot verband gezien ald«^
geïnterpreteerd worden, dat hier klaarblij
kelijk een poging in het werk zal wordefc
geteld om den geheelen Zuidelijken vleu
gel door een tangoperatie van grooten om-
tang te doen Instorten.
Over de gevechten meldt Interinf dan
verder o.m. nog. dat een vrfj diepe penetra-
tieplek ten Noorden van den Tatrapas is go-
zuiverd door Duitsche en Hongaarsehe
bergt loepen. Bij Sanok handhaafden da
Duitsche troepen hun stellingen, tfrwijl t«n
Westen Milec, in het penetratiegefoiOd van
Baranof s,terke bolsjewistische pantserstrijd*
klachten stonden aangetreden voor een nieu
wen grooten aanval naar het Zuiden. De
doorbiaakpoging stuitte weer en bleef lig
gen. Ook ten Zuid-Oosten van Warschau
waar het bolsjewisten was gelukt over de
Pilica een vrij groot bruggenhoofd te vor
men. had de tegenaanvallen van Duitscht
gepantserde gérechiswagens ondanks ver-*
beten bolsjewistischen weerstand successen^
Wilkowisjken werd door een verrassendere
aanval heroveVd en verscheidene kilometers
terrein werden naar het Noorden gewon
nen. De bij Raseinen staande Duitsche for
maties moesten de plaats na harde gevecht
ten, die den geheelen dag duurden, echter in
den avond weer opgeven. Ten Westen van de
geheele verwoeste plaats werden de bolsje
wistische doorbraakpogingen met succes
afgeweerd Op den Noordelijken vleugel van
het Oostelijke front kwam het bij Mitau en
ten Noorden van de Duna tot felle afweer-
gevechten, in den loop waarvan de Duitsche
formaties zich volledig handhaafden.
De toestand in Warschau.
Naar de Engelsche berichtendienst meldt,
heeft de plaatsvervangende premier, Attlee,
den' voorzitter der executieve van de PooH
sche socialistische party. T. Arciszewski, en
liet socialistische ltd van den Poolschen na-
tionalen raad m Londen, A. Clolaeosz, ont
vangen om van gedachten te wisselen over
den huidigen toestand in Warschau.
De strijd op den Balkan-
De nu reed* sedert begin Juli aan den
gang zijnde zuiveringsacties tegen verschei
dene commuuiatische benden, die ln Zuid»
Servië zijn doorgedrongen, hebben naar t
D.N.B. meldt, tot een belangrijk succes ge
leid. In de gevechten in het gebied van
Kroesevac en Leskavoc hebben zich* voojal
formaties van het Servische- vrijwilligers
corps onderscheiden De communisten ver
loren 707 dooden. 1054 gevangenen werden
gemaakt
Naar vemrts gemeld wordt, hebben do
bandieten m de afgeloopen drie dagen alleen
bij de gevechten ten Zuid-Ooster van Sera-
jewo 227 dooden verloren. In het verdere
verloop van den stryd heroverden de Duit
sche troepen ondanks vrij krachtig verzet
de districtshoofd^aa Udbina ten Zuldw
Westen van Bihac.
ROOSEVELT CONFEREERT OP
HONOI.OELOE.
Naar dë Britsche berichtendienst
meldt, heeft Roosevelt eind Juli drie
dagen doorgebracht op Honoloeloe,
teneinde daar besprekingen, te voelen
met generaal Mac Arthur, admiraal
Chester Nimitz. admiraal Halsey en
admiraal Leahy over de a s. oorlogs-
phases op den Stillen Oceaan.
HOE MAARSCHALK ROMMEL
WERD GEWOND.
..Ik weet. dat de Engelschen mij dood
hebben verklaard. Maar dat hebben ze al
vak'er gedaan, daarom ga ik nog lang niet
dood Zij zullen er zich aan moeten wennen."
Met deze woorden ontving, naar Mét -H b 1 d.
meldt, maarschalk Rommel een oorlogsver
slaggever van de „Pariser Zeitung". in het
hospitaal, waar hij snel geneest van de on
langs opgeloopen verwonding. Rommel deel
de over het hem overkomen ongeval mede.
dat in den namiddag van den 17den Juli in
het gebied, waar hij zich niet zijn staf be
vond, de vijandelijke activiteit in de lucüt
sterk toenam. DaaHom werd besloten den
straatweg te verlaten en een zijweg in té
Het SS-Ersatz-kentmanilo deelt mede:
Iedere gejonde Nederlander kan zich aan
melden teneinde gekeurd te worden voor de
Haffen SS (Wiking), bS Pantser grenadier-
briga<te Nederland. SS-pantser jager-kom-
pagnie Sche veiling en, Landstorm Nederland
en Germaansche SS in Nederland.
14-8-'44 812 unr: Rotterdam. Deutsche
Ober«chute, Westerlaan no. ,1.
x4-8-'44 16—18 uur: Den Bosch, Hotel Nooid-
Braibant, Markt 4ó.
15-8-'44 812 uur- Venlo, Deutsche» Haus,
Kgmoudstraat 16.
15-8-"44 1618 uur: Arnhem. C"é Royal.
16-8-'44 812 uur: ZwoQe, Rót el Geitenbeek.
17-8-'44 813 uur: Amsterdam, Dam 4.
18-8-'44 812 uur: Utrecht. SS-Ersatz-kom-
manao Nlederkunde, Nebenstelle Vreden-
burg 19. p.
18-8- 44 1517 uur: 'Amersfoort, Pol. Durch-
gangslager, Leusderweg.
Tijdens de keuringen worden aüe inlich
tingen verstrekt met betrekking tot de ver
zorging van familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen, kolen etc. Personen
tusschen 19 en 35 jaar die aaiuueldingsphch-
tig zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich
•veneens aanmelden eu worden gedurende
de verbintenis van de tewerkstelling vrij
gesteld.
Officier in de Waffen SS kan ieder worden,
die na tenminste een jaar diensttijd zfjn ge
schiktheid voor de officiersopleiding heeft
bewezeiir—Zijn schoolopleiding is niet door
slaggevend. Beslissend voor bevordering zijn:
gedrag, karakter, prestatie.
AMe verdere inlichtingen en gratis reis
biljetten voor den heen- en terugreis ver
strekken de navolgende Nebenstellen der
Waffen SS:
Amsterdam, Dam 4; Alkmaar. Langestraat
56; Utrecht, Vredenburg 19: Heerlen. Saro-
keastraat 25; Groningen, Heerenstraat 46;
Enschedé, Hengeloschestraat 30 en eveneens
bij het SS-Ersatz-kommando Niederlande,
Den Haag, Korte Vijverberg 5.
Bfj onze Vrijwilligers. Onze mannen
onderzoeken een vijandelijke kapotgeschoten
pantser. (S.S.-P.K-Büschel-O.-H)
slaan. Doch nog vóórdat dit besluit kon
worden uitgevoerd, meldde de waarnemer
van de auto de1 nadering van vliegtuigen.
Dadelijk daarop naderden twee machines den
straatweg, die wegens het rechte open. stuk
geen mogelijkheid van dekking bood. Het
bevel om het tempo te verhoogen. ten einde
alsnog een zijweg te kunnen bereiken, kon
niet meer Worden uitgevoerd, want reeds
draaiden -de vliegtuigen bij en openden den
aanval. De auto stopte en toen de eerste
schoten insloegen, sprongen de maarschalk
en zijn gevolg er uit. Daarbij viel Rommel
zoo ongelukkig, dat hij gewond werd. Niet
temin had hg nog in zooverre geluk, dat de
•>alvo's uit de mach inegew eren van het
tweede vijandelijke vliegtuig over de op den
weg llggenden heengingen. Dadelijk werd de
maarschalk onder behandeling van een ge
neesheer gesteld Ziin chauffeur stierf ech
ter den soldatendood.
SEPP DIETRICH MET BRILJANTEN
ONDERSCHEIDEN.
De Führer heeft het teikenloof met zwaar
den en briljanten bij het ridderkruis van het
IJzeren Kruis verleend aan SS Oberst-
gruppenführer. commandeerend generaal van
nef SS-pantsercorps „Leibstendarte SS Adolf
Hitler". Sepp Dietrich, als zestienden soldaat
der Dunsche weermacht. De Fiihrer heeft
de onderscheiding persoonlijk overhandigd.
S. Dietrich heeft met het ee rstekSS-pantser-
corps Leibstandarte in geveenten van twee
maanden in het geblecL van Caen beslissend
de steeds weer met uiterst sterke strhd-
krachten uitgevoerd* aanvallen der Engelsch-
Canadeeache troepen gestuit en den voor
genomen doorbraak verijdeld. Onder uiterst
zware gevechtsomatandigheden slaagde hij
er in- door uiterst persoonlijk optreden, steeds
op de gevaarlijke punten van het front in
de voorste linie leiding te geven, laatste
"eserves samen te trékken en beslissende
tegenaanvallen vot elan te ondernemen en
zoo de vijandelijke *oed
doen.
bedoelingen ie niet te
De Rijksgevolmachtigde voor het
totale gebruik van arbeidskrachten
voor den oorlog. Rijksminister dr
Gobbels, deelt, naar 'tD.N.B. meldt,
mede:
Nadat de vorige week reeds door
het verhoogen van den arbeidsplicht
voor vrouwen tot 50 jaar en door het
decreet tegen den schijnarbeid aan
zienlijke arbeidskrachten vrij gemaakt
zijn, die thans door de arbeidsbureaux
overgebracht worden naar de voor
den oorlog belangrijke bewapenings
productie. zijn de verdere maatregelen
voor de totaüseering van het gebruik
van Duitsche arbeidskrachten \5p0r den
oorlog op gang te komen, respectieve-,
lijk worden zij voorbereid. Deze
maatregelen zijn voor een deel van
improvisatorischen aard. voor een
deel echter ook principieel en ingrij
pend. Zij zullen op de meest verschil
lende geoieden van het ppenbare leven
leiden tot belangrijke beperkingen,
waaraan de geheele bevolking moet
deelnemen.
De Rijkegevolmachtlge voor het
totale gebruik van de arbeidskrachten
voor den oorlog zal er bij zijn maat
regelen er het grootste belang aan
hechten dat de lasten zoo rechtvaar
dig mogelijk worden verdeeld. Zin en
doel van deze maatregelen is, ar
beidskrachten vrij te maken voor de
bewapening en oorlogsindustrie en
soldaten voor het front.
ngrijpende maatregelen.
et bestek van deze maat-
regelejivziin de vo.gende regelingen
reeds getroffen:
1) Alle vrouwelijke hulpkrachten
m huishouding en bedrijf van andere
dan Duitsche nationaliteit zullen in
de bewapeningsindustrie te v, erk
worden gesteld. De op het oogenblik
nog haar beroep ais personeel in
«al vo« WUztebtn voor hirt Volks gorechUnof.
(Tclefoto Hoffmann-SUpf)
huishouding en bedrijf uitoefenende
Duitsche arbeidskrachten zullen - voor
een deel tewerk worden gesteld bij de'
bewapening, voor een deel wérk toe
gewezen krijgen in huishoudingen
waar zij dringend noodig zijn. Dus in
de eerste plaats kinderrijke gezinnen.
2) Een heele reek» lichtingen
onontbeerlijk-verklaarden. waaraan
het front bijzonder dringend be
hoefte heeft, worden uit het ge
heele openbare leven en na over
leg met den Rijksminister vopr
Bewapening en Oorloiggproductie.
Albert Speer, voor een groot deel
ook uit de bewapeningsindustrie
genomen, nadat de vervangende
werkkrachten daar. ingewerkt ziin.
3) De kringep der bevolking, die'
tot dusverre weinig gelegenheid had
den tot deelneming aan de gemeen
schappelijke /brlogsin^panningen zul
len door zoonRroot mogelijke intens
sifieering van den thuisarbeid dienst
baar gemaakt worden aan de w^pen-
productie Voor thuisarbeid komen in
de eerste places, in aanmerking ar
beidskrachten, die niet onder de ar
beidsplicht vallen.
4) Het cultuneele leven in al
zijn vertakkingen wordt 'belangrijk
beperkt. De desbetreffende afzon
derlijke maatregelen zijn reed^ ter
hand genomen.. O.m. zal reeds in
de eerst volgende dagen de geheele
Duitsche opleiding voor film en
theater gesloten worden, terwijl
de jonge acteurs en actrice» naar
de wapenindustrie worden overge
heveld.
5) Verdere belangrijke krachten
besparende maatregelen op het gebied
van het algemeen binnenlandsche be
stuur. de spoorwegen, de posterijen
en het cuitureele leven zijn aan den
gang of worden voorbereid. Zii wor
den het publiek voor het van kracht
worden van geval tot< geval bekend
gemaakt.
6) Wat den stijl van het openbare
leven betreft, deze moet thans princi
pieel worden aangepast aan den
totalen oorlog. Niet het uiterlijke ver
toon van een plechtigheid zal in de
toekomst gelden als maatstaf 'voor
haar beteekenu. maar haar eenvoud
en
bare leven thabg alles verdwijnen wat
niet meer harmonieert met de hard
heid van den Duitschen historischen
strijd. Het Duitsche volk zal in al
ziin levensuitingen alleen nog den on
buigzamer) wil doen zien om dezen
strijd om zijn bedreigde nationale be
staan, het koste wat het koste, te
doorstagp tot aan het zegevierende
einde.
DR GÖBBELS: .DUITSCHLAND ZAL
ZICH THANS EERST TOT ZIJN
VOLLE KRACHT ONTPLOOIEN".
RIJksinittifiter tflr GobbeLs schryft in Das
Reich ov«r de eerste maaiiegelen op het
gebied van het to'.ale gebruik van arbeids
machten voor der. oorlog. Deze eerste maat
regelen. 200 schrijft hp o.in., zijn thans ge
troffen, reap, bezig te ontstaan
Doorslaggevend voor de geheele actie is.
dat volkomen ondoctrinair is ed gem
ander doel nastreeft dan honderdduizenden
arbeidskrachten naar de bewapeningsfabrie-
ken en honderduizendeu soldaten* naar het
front te brengen en te dien einde het leven
van het Duitsche vaderland zooveel slechts
mogelijk is in overeenstemming te brengen
met den oorlog
Reeds in den aanvang van de actia hebben
wtj er op gewezen, aldus de minister, dat
zij voltrdkken worden volgons bepaalde
regels, welker belangrijkste ons het beginsel
der rechtvaardigheid lijkt.
Na uitvoerig uiteengezet te hebben hoe dit
bereikt moet* worden, merkt de minister o a.
op Natuurlijk zal ook een heele reeks maat
regelen uitgevoerd moeten worden, welker
plan op langen termijn is opgesteld en die
er toe moeten dienen de hyperbureaucrati-
seering van zekere staatsapparaten een einde
te doen vinden Wfj hopen tegelijk daar
mede ook een einde te kunnen maken aan
veel leeglooperlj en papierenoorlog. Van
belang la. dat minder met papier en meer
met verstand en Improvisatie geregeerd
wordt. Alle overwoekerlhgen van onze staats
bureaucratie zal inen niet kunnen opheffen
maar stellig een groot deel ervan en daartoe
willen wfl het signaal geven. Ook het open
bare leven heeft er dringend behoefte aan
op de helling gezet te worden om aangepast
te worden aan den huidigen stand van den
oorlog. Wanneer wij daarbij een deèl van
onzen cultureelen seator in stand houden,
geschiedt dat in hoofdzaak om ons zwaar
werkende volk nog zekere mogelijkheden tot
stichting en ontspanning te geven maar
geenszins om den betrokken cultuurinstel
lingen een voortbestaan ver ter zijde van
den oorlog te verzekeren. Dit komt voof
niemand en niets meer in aanmerking.
Wanneer groote deelen van ons volk reeds
hun heele have en goed ten offer gebracht
hebben aan den oorlog, zullen wij ook niet
inogen aarzelen om groote deelt n van ons
openbare leven te schrappen. Di geschiedt
niet als beginsel maar op grond van een
gebiedenden politiek-militalren dwang. waar.
aan wij ons niet kunnen en mogen onttrekken.
Het heeft derhalve ook niet het geringste
uit te staan met klassenstrijd
Het ls duidelijk, zoo schrijft de minister
S<
doelmatigheid. Alle openbare 1 tenslotte, dat deze geheele andere hastening
plechtigheden, welker aard niet door en^zekeren tijd zal noodig hebben. Daarnaast
don oorlfi» henna ld wordt Zonale I echter loopt nog een reeks maatregelen, die
"OTQl. zooait contingenten krachten vofcr ïront en
roeent,e= mgjl|jtj|j m bewapenlng«productle vrij zullen maken,
zoodat in geen geval het gevaar ontstaat,
dat het effect te lang op zich laat wachten.
Mefl kan dus verwachten, dat de eerste
resultaten van de actie van den totalen
oorlog reeds zeer spoedig aan den dag zullen
treden. Hoe onwaarschijnlijk het ook moge
klinken, er ls in geheel Duitschland thans
geen meer populaire eisch, dan die ten aan
zien van de totale uitbuiting van al onze
nationale reserves 4voor de doelstellingen van
den oorlog. Dat ls een we!spiëken4 teeken
voor het hoogstaande oorlogsmoreel van ons
volk, dat aan het etftde van het vfjfde
oorlogsjaar voor zichzelf eerder meer dan
minder plichten dan totduaverre opeiacht.
Mef dit vouk moet de oorlog onvóorwaarde-
itjk gewouJÜén worden. Duitschland zal rich
thans eerat tot zijn volle kracht ontplooien.
(recepties, installaties in functiesj
feestT en schouwburgweken, muziek
dagen. opening van tentoonstellingen
en herdenkingsplechtigheden, die niet
dienstig zijn aan de onmiddeWijke
bevordering der gemeenschappelijke
oorlogsinspanningen moeten achter
wege blijven. De onvermijdelijke rest
van zulke plechtigheden moet voltrok
ken worden in» een kader, dat ieder
niet met den tijd overeenstemmen4
vertoon vermijdt en geheel gericht is
op het doel van de plechtigheid.
Wanneer thans en in toenemende
mate gedurende de komende weken
en maanden ieder volksgenoot zuh
geheele kracht in dienst stelt van ae
natie en daardoor ztfn persoonlijke
levensstijl noodzakelijkerwhze steeds
meer in overeenstemming komt met
den oorlog, moet ook uit het open-
Het volk wil het ea zijn leiding is er vaat
toe besloten. MÜlloenen handen grijpen naar
hamer en zwaard. Da wereld zal In het
verder vervolg van dezen oorlog de beste
kanten van ooa volk leeren. kennen.
DE Z S.-PROCEDURE VOOR
CREDIET1NSTELLING EN.
Van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld:*
Enkele Kamers van Koophandel
hadden aan credietinstellingen enz.
bij vergissing afdrukken (toelich-
tingsvellen en aanvraagformulieren)
uitgereikt, welke bestemd waren voor
het gebiuik door de industrie. Voor
de leden der hoofdgroep banken zijn
speciale formulieren vervaardigd
welke in de komende dagen bij de
Kamers van Koophandel verkrijg
baar zullen zijn. Men wordt daarom
verzocht bij het indienen der aan
vragen voor de Z.S.-procedure er goed
op te letten, dat de juiste formulieren
worden gebruikt. Voor zoover aan
vragen reeds op andere formulieren
aan den Beauftragte voor de Neder-
landsche Bank verzonden worden,
worden deze aan de afzenders terug
gegeven. Tevens wordt er nog op ge
wezen., dat ingeval de achterzijde van
het aanvraagformulier niet voldoende
ruimte biedt voor het vermelden der
employé's. mo,et worden verder gegaan
op speciaal hiervoor vervaardigde
vervolgfuimuiieren, welke aan eers
kanten zijn voorzien van de tabellen.
BRAND IN OPSLAGPLAATS.
Vrouw en kind omgekomen.
Woensdagavond is fcrand ontstaan in
de opslagplaats van den heer Pouwels te
Nijmegen. Het vuur greep zoo snel om
zich heen, dat de opslagplaats, en de
woonruimte van de familie spoedig in
lichter laaie stonden. De vrouw en
het zesjarige dochtertje kon men niet
meer in veiligheid brengen. Zij zijn
in de vlammen omgekomen. Een
paard vond eveneens den vuurdood
Radiopraatje over kinderuitzending.
De fcederlandsche Omroep zal vanavond
van 20.0022 00 uur een programma uit
zenden ..Van allemans gading", waarin o.a.
een praatje zal worden gehouden tusschen
een radioverslaggever en het hoofd van de
afd. ktnderuitzending van het hoofdkantoor
van den Nederlandschen Volksdienst in Den
Haag Dit praatje zal uitsluitend gaan over
het transport van Nederlandsche kinderen
naar Böhmer/Mfihren. dat op 30 Juni j.l. Is
vertrokken O a. zullen ongeveer 20 Neder
landsche kinderen per radio een groet aan
hun ouders brengen.
BOEREN, BW VOLK VRAAGT
BROOD. VET EN AARDAPPE
LEN: SCHEURT GRASLAND!!
ONDERWIJZERS SPELEN TOONEEL
VOOR DE SCHOOLJEUGD.
„Joppie bij de zigeuners."
Goudsche onderwijzer» en onder-
wijzeiessen van het openbaar lager
onderwijs hebben een schoone gele
genheid gevonden te laten zien, dat
zij niet alleen de opvoeders, maar
ook de vrienden van het schoolkind
zijn en om deze opvatting van hun
taak tot een levend begrip te maken
hebben Z(j hun vacantie er goeddeels
aan gegeven om een opvoering te ver
zorgen van het kmdertooneelEtuk
„Joppie bij de zigeuners" van W. G.
Bauer. Weken lang was er al over
gepraa? want dat was een gebeurte
nis, dat de meester en de juffrouw
gingen tooneel spelen. Gisteren was
de groote dag. dat de eerste twee van
de vier vrijwel uitverkochte voor
stellingen in den Schouwburg gingen.
En of het ging! Laten we eerlijk zijn,
het had een zoetsappig geval, Smeltend
in de brave paedagogiek kunnen zijn,
maar gelukkig niets daarvan. Daar
werd een stuk gegeven, dat tintelde
van jolyt en jongensachtigheid, een
stuk met een moraal natuurlijk,
maar dat alles bood, waarmede de
fantasie der jeugd kan wegloopen.
Joppie is een jongen, die een hekel
aan leeren heeftven zigeuner wil wor
den en die ook werkelijk in een
zigeunerskamp terecht komt. Welk een
groot avontuur en wat e'en werk was
er van gemaakt om het te laten leven.
Zoo'n verblijf in zoo'n kamp, waar de
kermistroep alles doet, waar je als
kind met groote oogen naar opkijkt,
waar een echt pierement draait, een
lampionverhehtjng den glans dér be-
'toovering hog grooter doet zijn, een
poppenkastverto oiling gegevens en
voorts gezongen, gedanst en nog veel
meer gedaan wordt, dat was nu eens
een wereldje uit jongensdroomen en
dan zoo'n echt verhaal vol spanning
en romantiek.
De medewerkenden hebben da
jeugd weten te pakken, alsjeblieft.
Men mag er bewondering voor heb
ben hoe in korten tijd de onderwij
zers en onderwijzeressen zich op dit
vreemde terrein hebSer. ingeburgerd,
want het is een zeer te waardeeren
en fleurige opvoering geworden, dia
enthousiast en kranig gespeeld werd
en aan de bedoeling de jeugd een aan-
genamen vacantiedag te bezorgen al
leszins heeft voldaan. Zeker, men
mag tooneelcritiek hebben, maar dat
neemt niet weg, dat hettroepje het
maar 'wat goed hééft gedaan. C. L.
Beretty Jbracht het een eind in de
kunst sSiS volwassene een jongens
figuur te spelen en hij maakte van
Joppie een leuken jongen. Met bij
zondere flair speelde N. H. van
Schelven den spullenbaas en verdien
stelijk waren ook P.- Sanders als
komiek en B. Swanenburg als d»
boosaardige ketellapper. Van de dames
kwam mej, J. Verstoep in de over
tuiging der uitgebeelde figuur het
best los. Maar ook de anderen A, J.
Vermaan die met gemoedelijke vrij
moedigheid' zich van de critiek naar
het moeilijke terrein» van het doen
had verplaatst en de dames P. en W.
Futselaar, J. Schakel en J. Blok,
droegen er hun steentje toe bü om
„Volksonderwijs" tot een frissch her
nieuwd leven te brengen en den spon
taan medelevenden kinderen een paar
fijne uren te geven. Het was een
succesvol debuut en ook de ouderen
hebben .zich bij deze welverzorgde
opvoering van dit aardige/ vijf bedrij
ven groote stuk geen moment ver
veeld. S. v. d. Kraats.
VERLOF VERLEEND.
Aan den hegr N v. Houten, hoofd
van de openbare lagere school no. 2,
is een jaar verlof verleend. Hij ver
vulde reeds eenigen tijd de functie
van chef van het kabinet van den
burgemeester ten stadhuize alhier en
volgt nu in dezelfde funotie burge
meester Liera naar Arnhem.
Oorspr. roman van Johan Johanson
71)
Plotseling ging de deur open en op
den drempel stond de gestalte van
Heyneman.
Wel alle duivels! riep hij. Wai
beteekent die comedie.... Wat heb
ik hier te doen?
Hoofdcommissaris De Jong trad op
hem toe.
Meneer Heyneman, we hebben
u hier noodig en als we meenen
iemand noodig te hebben, roepen we
hem. ongeacht of de betrokken per
soon dat aangenaam vindt of niet.
Heyneman keek den hoofdcommis
saris aan en nam toen niet veel ver
toon plaats op een stoel, geheel afge
scheiden van de anderen. Ook de
overige opgeroepenen waren min of
meer verbaasd over de aanwezigheid
van den schatrijken Heyneman, die
toen buiten alles stond en wiens naam
nog in het geheel niet in het drama
was genoemd Voor de deuren van het
vertrek plaatsen zich twee agenten.v
Er hing een doodsche stilte.
Dames en heereh, begon de
hoofdcommissaris, de politie heeft u
allen opgeroepen voor eén laatste ver
hoor. Dank ztj den ijver en de door
tastendheid van inspecteur De. Haas,
daarin krachtig geholpen door itHwana,
dien wij gaarne in ons corps zouden
zien. is de geheimzinnige moorden-
reeks thans opgehelderd en staan we
1 het punt een man te arrestecren,
:e. ik zou haast zeggen, den naam
van mensch niet waard is te dragefl
Ik wil echter op de zaak niet vooruit
loopen 'en het aan inspecteur De Haas
overlaten zijn werk ta beëindigen,
pecteur De Haas. ga uw gang.
I» Haas stond op, maar alvorens
beginnen kon, sprong Heyne-
airop.
Het is ma onnv
heelen middag te zittel
Mijnhëer Heyneman, antwoordde
De Haas scherpi u hebt te wachten,
tot u iets gevraagd wordt en ik ver
zoek u dringend niet alleen te luiste
ren, maar al uw aandacht aan het
behandelde te»wijden.
Woedend gin* Heyneman weer
zitten,
Dames en heeren, begon De
Haas. we staan eindelijk voor de op
lossing van een zaak. die ui den be
ginne onoplosbaar scheen. Er is zei»
iemand gearresteerd geweest, die tan
de misdaden part noch deel had. m- ar
uit een alleszins verklaarbaar motief
de verdenking, dia door omstandig
heden op hem viel, liet bestaan. Pc
meen, dat het hier op zün plaats is.
aan den heer Ter Laan» de veront
schuldiging van de politie aan t»
bieden, onder de opmerking noch
tans, dat van ziin kant verklaringen
zün achterwege gebleven, die een
andere wending aan het verloop der
gebeurtenissen zouden hebben ge
geven.
Zoo komen we dan aan den moord
op Eduard Houibert. Deze man was
een schurk en ziin dood heeft een
einde gemaakt aan een leven van mis
daad en bedrog, vgn menschenvemie-
tiging op groote schaal Hü en een
ander persoon stonden aan net hoofd
•4 'Van een obscure gelegenheid in Am-
sterdam, waar op een monsterachtige
wijze de hartstochten van de men-
schen werden uitgebuit. U in alle
bijzonderheden meedeelen, welk een
laag bedrijf dit was. zou ons te ver
voeren We kunnen gelukkig zeggen,
dat er een eind aan is gemaakt Van
nacht hebben we in samenwerking met
de Amsterdamsche politie, het heele
gezelschap aangehouden. Bil zonder
heden daaromtrent zult u spoedig uit
de bladen kunnen vernemen.
ooeUik hier een
I left luisteren n»ar
een politierapport, dat trte niet inte
resseert. fle neb andere dingen te
doch. Als u inlichtingen wenscht,
vraag ze d-r. en ik zal ze, nij ik kan,
onmiddelnjk geven.
(Wordt vervolgd)
worden' ran 11.15—8.15 nnr.
IJ Aog. Maan op 8.22 onder 15.09
12 Aug. Maan op 0.49 onder 16.22
17 Aug. Maan op 1 22 onder 11.50
