GOUDSCHE m COL D ANT
H
De strijd in Frankrijk
Generaal Dittmar belicht den toestand
i ftormandië woeden verbitterde gevechten
Strijdt in de Waffen SS m^de voor een nieuw Europa
WANNEER
iderdag 17 Aug. 1944
Prjj» 5 cent» per nummer
NIEUWSBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
0
Amerikanen en Canadeezen dringen op In Zuid-
Frankrijk hevige strijd op sommige punten.
Hernieuwde aanvallen in Letland'afgeslagen
Hevige gevechten op bruggehoofde
Aanvallen O. van Le Mans uitgebreid
Rivièra
MARSEILLE
44ilf
Oorzaken Tan ontwikkeling aan Oostfront
Pogingen om Duitsche krachten te versplinteren
Keuringen
in oorlogstijd
Groei houdt jam
iïUtHCnlOHd
Nederlandsche
Arbeidsdienst.
V1RDUISTEREN?
Tot 19 Augustas moet Vërtjuls-
terd worden va# 21.008.20 n.
83ste Jaargang No. 21626
che (redacteur: F. TIETER, Goud»,
bureau: Markt 21. telefoon 2745.
Postrekening 48400.
rrti»
K Til
P-kw. *26,.p.m. 0,71, p. w. Q.ML
Ballen Gouda: p. w. ƒ0,19.
Franco per poet: p. Inr. ƒ3,41, p.m. ljU.
t
AMERIKAANSCHE WENSCHEN
INZAKE STEUNPUNTEN.
Ook
opperoevel vao de Duitsche
mach. deelt Woensdag mede:
lr Norrrandië woeden verbitterde
tJihten, waarvan het zwaartepunt
1? wiegen in het. gebied ten Noorden
I' Noordoosten van Falaise. De
r.nd tracht steeds weer met het
IXste gebruik van materieel over
Iff breed front in de richting ww
ISiise door te breken, om zich' te
ILwenigen met de uit het gebied van
ISrouges naar het Noorden aanval
lige Amerikaansche strijdkrachten.
Is!™na urenlangen etrijd slaagde de
Iwiad er zware verliezen m, bin-
ISn t» dringen in one met steunpunten
lEetie front en in Zuidelijke en Oos-
richting terrein te winnen.
I uit het gebied van Alengon naar
lui Oosten opdringende vijandelijke
Iwiidkrachten zün in den sector
I Sartres—Dreux in z waren strijd
lie onze beveiligingsstrijdkrachten
ISvikkeUl.
in Bretagne ging de stad Dinard
|,i heldhaftigen strijd verloren. De
I «.ten van liet garnizoen van St. Mak)
IT, zich na den afweer van hevige
I reandeliike aanvaller hebben terug-
I «gokken in de citadel, trotaeeren
ISar nog steeds alle vijandelijke be-
I Swingen. De driemaal herhaalde
«landelijke sommatie tot overgave
Itfeef onbeantwoord.
I Aan dè Zuid-Fransche kust werden
j ,erscheidenë vijandelijke landings-
(Mingen tusscnen Toulon en Cannes
I «geslagen. De vijend slaagde er'ech-
I fer in op eenige punten der kust
lusten voet te krijgen. Hevige ge-
vechten zijn hier gaande. De in den
rug van onze verdedigingszone neerge-
lliten vijandelijke luchtlandingstroepen
worden door onze reserves aangevallen.
J In luchtgevechten, door lucht-
Ijoelgeschut van luchtmacht en ma-
I ruie en door vlootstrijdkraohten ver-
I loor de vijand boven d» kust van
I West- en Zuid-Frankrijk 23 vliegtuigen.
.fa het Franschs gebied werden 164
terroristen in den strijd vernietigd.
Het gebied van Groot-Londen» ligt
MS steeds onder zwaar vuur der V. 1.
yit Italië worden geen gevechtshan-
fctkigen van beteekenis gemeld.
In het voorterrein der Karpathen
bereikten formaties van het leger en de
Waffen-S.S. westelijk van Sanok in
dnedaagsche hardnekkige gevechten
tegen zeven vijandelijke infanterie
divisies eenige frontverbeteringen. De
Sovjets leden zware verliezen sian
dooden en gewonden en verloren 51
tanks en gemotoriserde kanonnen. 88
stukken gesehut veel oorlogsmaterieel
en een grootSeantal gevangenen.
In de groot! bocht van den Weichsel
Westelijk van Baranof, namen pantser
en pantsergAadierformaties tegen
hardnekkigMHfaandelijken tegenstand
verscheidens"TKaatsen en slieten zij
een leemte in het front. Zuidoostelijk
van Warka, alsmede tusschen den
Weichsel en den Bovon-Naref werden
talnjke aanvallen der bolsjewisten
uiteengeslagen.
van weerszijden van de Memel vie
len de Sovjets in' het gebied van WI1-
kowisjken en Raseinen met massale
strijdkrachten en sterken steun van
vliegtuigen aan. Alleen bij Wilkowisj-
ken slaagden zij er in een weinig ter
rein te winnen. Alle andere aanvallen
werden met aanzienlijke verliezen af
geslagen.
Aan het Letlandsche front mislukten
Noordelijk van Birsen hernieuwde met
sterke strijdkrachten ondernomen
vj iandelijke aanvallen. De bolsjewis
ten verloren hierbij 40 ta-.'cs. m het
penetratiegebied ten Zuidwesten van
het meer van Pskof {luren de heen en
weer golvende gevechten met onver
minderde hevigheid voert. Sterke for
maties slagvliegtuigen mengden zich
hier bn zonder doeltreffend in de ge-
Vechten te land. De Soviets verlopen
gisteren aan het Oostelijke front. 52
ar "Re
vliegtuigen.
Amerikaansche bommenwerpers vie-
len plaatsen in West. en Noord-West-
Duitschlaod aan. Door luchtverdedi-
gingsstriidltrachten werden 29 vijan
delijke vV.-gtuigen, waarvan 27 vier
motorige bommenwerpers, neergescho
ten. In den afgeloopen nacht lieten af
zonderlijke vijandelijke vliegtuigen
bemmen vallen op Berlijn en het Riin-
landsch-Westfaalsehe gebied. Drie
vijandelijke vliegtuigen werden neer
geschoten.
aanzien van Ned. Oost-Indie
Naar IReuter uit Washington meldt
heeft senator Mc Keller lut Tennessee
Dinsdag een resolutie in den Ameri-
kaanaohe Senaat ingediend, volgens
welke president Roosevelt met Ecua
dor onderhandelingen moet openen
over het afstaan der Galapagos eilan
den in permanent Amerikaansch be
zit.
De resolutie. aldus zegt het bericht verder,
welke aan de oommissie voor Buitenland:
Zaken van dek Senaat weid voorgel*
verlangde ook het in bexit nemen door
Ve^eerugde Staten van alle eilanden die
Noordelijk van den equator tot den 3 Out en
breedtegraad voor Pearl Harbor Japan tov
behooren of onder mandaat van dat land
staar Hiertoe moeten ook Formosa en do
Rioekioe eilanden worden, gerekend. Verder
wordot de verwerving door de Ver, Staten
verlangd van de Bermuda-eilanden én va®
alle West-Indiache eilanden, die ihant in het
bezit van Europeesche. landen, zijn.
Terwijl htf zich voor de resoluti* /uitsprak
verklaarde senator Robert Re/ttolde, de
voorzitter van de Senaatscommissie voor
militaire zaken, naar Reuter verdér meldt:
..De Britten en Franachen moeten «rop voor
bereid worden dat zjj aan de Vereenigde
Staten, al» gedeeltelijke betaling van hun
schulden aan de Vereenigde 6tatèn uit den
vorlgen en uit dezen oorlof, diè eilanden
afstaan, welke de Vereenigde Staten in hot
belang van hun veiligheid na den oorlof
noodlg hebben."
H11 verklaarde verder dat hetzelf
de voor die Nederlandse
regeer me zal gekleo, Wanneer wij
het bezit van N e d e. \1 a n d s c h-
O o s t-I n d i herstel? t hebbend"
DE VOEDSELVOORZIENING
IN JAPAN.
Om de voedselvoorziening der groote
steden van Japan onder alle omstandigheden
te waarborgen, zullen voor de belangrijkste
levensmiddelen speciale rantsoenen worden
verstrekt, die den inwoners van Tokio en
Osaks een reserve van Vijf dagen en dien
van Noord-KloesJoe en Nagoja een reserve
van drie dagen zullen vers^hafen.
ENGELAND EN ARGENTINIË.
Journalisten hebben djer^ te Washington
teruggekeerden Brltschen ambassadeur, lord
Hallfax. gevraagd of Ehgeland bereid zou
zijn zich aan te sluiten bij eventueelê Ame
rikaansche blokkademaétregelén tegen Ar
gentinië Halifax aniwooidde. dat het Engel-
sche volk met dergelijke maatregelen be
zwaarlijk acooord zou kunnen gaan. De
levensmiddelenrantsoenen In EngelamJ zijn
sedert jaren zeer gering en het vertes b v.
van den aanvoer van Argentijnsch vleesoh
zou tot een verdere banzienlijke beperkin#
BALKAN MIDDELPUNT VAN
POLITIEKE ACTIVITEIT.
Ut houding van Turkije, Bulgarije en
Finland.
De geallieerden zijn na hun succes in
Turtle nog geenszina voldaan en vooral de
initieerde pers verdiept zich in allerlei ver-
Vosdtma en combinaties, waarbij Bulgarije.
Finland en T-ii kij> op den voorgrond staan,
in de Wl>heltnstrasse deelde men desge
vraagd hst een en ander over het Duitsche
ftaadpunt >n de verschillende kwesties me
lt. zoo meldt de Bert. redacteur van het
Eb id
Wat Bulgarije betreft, waar de geallieerde
Ni sen dsel van do neutrale pers «en streven
naar distancieermg van Duitschland meenden
t« kunnen waarnemen, bestempelde men
Ifie persaotie55 kort en goed met der* naam
no zenuwenoorlog, en de Dutsche spieker
wklaarde nadrukkelijk, dat er geen ge
lronde berichten of feiten bestaan, die aan-'
tiding geven aan de loyale houding der
ïülgaarsche regeering twijfelen. Ook de
interne reorganisatie-maatregelen, die »in
luigarije worden genomen, wenschte men
liet lu den bovenomschreven geest te be
schouwen.
Het is echter wel zeker, dat de
Balkan op I et oogenblik in het mid
delpunt der politieke activiteit van
•He betrokken landen staat. Opvallend
g in dit verband de ontmoeting te
Rome van Churchill met Tito; al is
deze laatste, naar men te Berlijn me'
gedeelde, evenly'; in de plaats van
Stalin gekomen.
Ook Duitschland laat zich natuurlijk
feenuzins onbetuigd. Ten aanzien van
m geruchten over besprekingen tus-
•chen Duitsche en ZAö.-JEuropeesche
lUatslieden wenschi men te Berlijn
•een mededeelingen te doen en men
•telt evenmin een officieel communi-
Que in het vooruitzicht.
In de met het Balkanprobleem nauw ver
wante Turksche kwestie blijft de Duitsche
toudihg gekarakteriseerd door het streven,
"olledig de vrije hand te behouden tenejnde
JP iedere Uurkache actie in volle vrijheid
kunnen reageeren Men constateert in de
Willielmstrasse. dat Turkije zich nr. het ver
breken der betrekkingen geenszins oorlogs-
«ichtig hééft getoond, en men neemt met
belangstelling kennis van de in de Turhsche
jjrs geuite opvatting, dat de breuk met
Ouitschlancl den door Turkije zeer noode
"•taalden prijs v°rm*. waarvoor het alsnog
wiitfcii den oorlog hoopt te blijven. Tevens
■ordt echter opgemerkt, dat men niet kan
•wQrdeeler, of dit ook de meening van de
Joouaangevende Turksche persoonlijkheden
en dat dit niets afdoet aan hét feit, dat.,
«e verbreking der betrekkingen een grove
wchtsverkrachting be teekent.
«opens Finland wijst men In de Wllhelm-
«rasse op het verschil in houding tusschen
{MUchland en de geallieerden. Terwijl
jAjjtschland zich strikt hoqdt aan het offi-
standpunt van de Fh^che regeering,
■wals dat b v. in de proclamatie van Man-
■Wneim tot uiting komt, schijnt de ge-
juberde berichtgeving te steunen op mee-
van bepaalde Füische kringen en*af-
PFkrlijke politici, waaruit zij tot een toe-
(*gende activiteit van de vredespartij
^=nt te kunnen concludeeren. De Duitsche
y«er wees er echter raet nadruk op. dat
Hijkaregeering niet de minste aanleiding
aan het vaste voornemen der Finsche
■Whg. den strijd tegen het bolsjewisme
•oort te zetten, te twijfelen^.
met chirurgijnskamer te
"biien w-w- .l. i. i_
[.•riöit
welke thans als museum Is in-
(C.N.F.-Kuiper)
De aan de Zuid-
Franscha kust
door de Anglo-
^tnerikauen ge
vormde kleine
bruggenhoofden
ten Westen van
de Antheor. ten
Westen van
St. Raphael bij
St. Maxime, bene
vens ten Westen
van St. Tr,opez en
bij Cavalau^ en
Lavandou zijn,
na3r 't D N.B.
meldt den «e-
heelen Dinsdag
door de Duitsche
traepen hevig
aangeyallen. De
gevechten zyn op
deze punten nog
aan den gang:
Nieuwe landingspogingen der Anglo-
Amerikanen zijn mislukt ten Oosten
van Hyères, in het gebied van St.
Tropez, bij St. Raphael en op eenige
punten op de kust bij Cannes en Nice.
Op de beide Oostelijke ëilanden van
de lies d'Hyères^heeft de vijand.zich
ondanks veTbetf a tegenstand van ae
slechts zwakke Duitsche bevëiligings-
troepen aldaar kunnen nestelen.
Behalve de zwaré gevechten ten
Westen Vjin St. Raphael, bij Maxime,
ia ook verder landinwaarts aan de
rivier Angers tegen vijandelijke val
schermjagers evenals ten Westen van
het schiereiland St. Tropez. zwaar
gevochten. Zwaar vuur van vijande
lijk scheepsgeschut ligt nog st ,-eds op
verscheidene punten van de kust
strook. zonder dat daar echter tot dus
verre nieuwe landingspogingen wer
den ondernomen. De Duitsche troepen
hebben een reeks tegenaanvallen on
dernomen. het meerendeel der vijan
delijke valschermjagers vernietigd en
gevangenen binnengebracht.
Da Anglo-Amerikanen zette» gis
teren ten Noordwesten van St. Raphael,
met vrachtzweefvliegers valscherm
jagers af. zoo verneemt het U-tl.B.
Een groot dael der valschermjagers
raakte tusschen Trans en Le Muy in
het geconcentreerde afweervuur van
Duitsche afweerbatterijen. waarbij
verscheidene transportvliegtuigen en
vrachtzweefvliegtuigen werden neer
geschoten. Deelen der gelande vijande
lijke eenheden werden door de Duit-
schers op nauw terrein samengedron-,
gen. Zij gaan hun vernietiging tege
moet.
ZWAARTEPUNT NOG TUSSCHEN
CAEN EN ALENcON.
Over de gevechten in "Noord-
Frankrijk meldt Interinf o.a.:
In Normandië breiden de Anglo-
Aimerikanen hun aanvallan uit. hoofd
zakelijk in het gebied ten Oosten van
Le Mans. Het zwaartepunt der ge
vechten bleef liggen tusschen Caen en
Alengon. De pogingen der Canadeezen
terrein te winnen in de richting van
Falaise en Conde, zijn hoofdzakelijk
mislukt floor den taaien weerstand
der Duitschers, die handig den zeer
sterken' druk ontweken en steeds
weer vastberaden tegenaanvallen on
dernamen.
Bijzonder verbitterd werd gestre
den in hgt gebied van St. Pierre sur
Dives, dat tijdelijk in handen viel van
Me Canadeezen. maar in een tegen
aanval heroverd werd OoK ten Zuid
oosten van dit gebied werden her
haalde tankaanvallen der Canadeezen
bloedig afgeslagen. Tusschen Laize en
Ome veroverden de aanvallers even
eons slecht* enkele kilometers ter-
rein.
Terwijl de distancieeringsbewegin-
gen aan, den vooruitspringenden front-
ocht ten Zuiden van de Vire zonder
■ooten druk van den vijand verlie-
slaagden de Amerikanen er in
MONOSOU
PERTUIS
AIX
RAPHAEL
YEREpii
Mrfvan PÉLT I
K"
FerteMace door de Duitsche bevei
ligingen heen te dringen. Ook in het
gebied van Ecouche weken de Duit
sche troepen uit voor den numeriek
verne ovcrmachtigen vijand, die zoo
wel nr.ar het Westen als naar het
Noorden sterk opdrong.
Ten Westen van Alengon kwam het
tot in heftigheid toenemende gevech
ten met vooruitgeschoven vrij zwakke
bewegelijke strijdkrachten, die door
gedrongen wav0^ .tot in het gebied
van Chartres en Dreux.
Uit de vestingzönes van Bretagne
komen geen berichten over gevechts
handelingen van eenigen omvang bij
St. Nazaire en Loriënt. In het gebied
van Brest drongen de Anglo-Ameri-
Kaansche foimaties dichter bij de
vesting. Hun concentraties werden
met succes bestreden door de Duit
sche artillerie. Bizonder verbitterde
gevechten speelden zich weer af om
St Malo.
De activiteit van de Anglo-Ameri-
kaansche luchtwapen was gisteren
geconcentreerd op de bestrijding van
ae Duitsche frontvliegvelden in het
gebied achter het front. 3>e aanval
lers verloren daarbij 39 toestellen,
wa&rvan 'il viermotorige bommen
werpers. Duitsche gevechtsvliegeis be
streden bel an gril ke verkeersknoop^
punten en de ravitailleeringsbewegin-
gerv der aanvallers. In den nacht wer
den Caen en troepen en pantsercon-
centraties in het gebied van Sassy en
Ernes aangevallen. Zware explosie®
en branden werden waargenomen.
In liin radiovoordracht van Dinsdag
over den militairen toestand heeft
lt.-genenaai Dittmar o.m. gezegd:
Wij mogen er heden wel in alle
openlijkheid over spreken. In den
loop van de maand Juli zijn er dagen
van zeer ernstige bezorgdheid ge
weest. Wat aan Duitsche troepen in
het midden van het Oostelijk front,
van den Noordelijken rand der Pnpet
moerassen NoardwHTk tot aan Witebsk
aan het geveohtsfront stond,, had na
heldhaftigen tegenstand het onderspit
gedolven tegenover de massale be
storming der bolsjewieken of vas
weggedrongen naar de onherberg
zaamheid der moerassen en bosschen
van het achterland.
Vnandelijke tanks en gemotoriseer
de formaties rukten langs de wegen
en autobanen naar het Westen op.
Wat hun in plaatselijke versperrings
grendels of geïmproviseerde fortifi
caties aan tegenstand geboden werd,
werd door omsingeling ineffectief ge-
mgakt. De weg naar Oost-Pruisen,
haar het Gouvennement-Generaal, dus
naar den beneden- en middenloop van
de Weichsel. in het Zuiden tot het
brongebied van Weichsel en Oder en
via de Beskidenpaasen naar de Hon-
gaarsche laagvlakten scheen voor de
bolsjewieken open te staan. Het Duit
sche Oosten, de essentieele basis van
onze nationale weerstandskracht moest
beschouwd worden ala ernstig
dreigd.
Numerieke overmacht.
De omstandigheden die tot een der
gelijke verscherping van den toe
stand hadden geleid, kunnen m hoofd
zaak tot een enkele oorzaak worden
teruggebracht: de numerieke over
macht van den tegenstander. Wij
weten thans, dat de verhouding der
groote eenheden aan Duitscnl en
'Sovjet-Russische zyde over het alge
meen 1 op 20 bedragen heeft
Dat hierbij bei aantal gepantserde en
overige gemotoriseerde formatjes aan Sovjét-
Ruasische zijde nog een bijzonder overwicht
opleverde, verscherpte voor ons, den toestand
evenzeer als de veie malen grooiere Aan
tallen luchtstrijdkrachten der bolsjewieken.
Wat daartegenover aan Duitsche zijde ter
beschikking stond, bestond op vele plaatsen
uit troepen van geringere gevechtswaarde.
larmeenheden. overschietende manschappen
tan staven, trossen, ravitailleeringstroepen
pn soortgelijke instellingen, die tot formaties
waren samengevoegd, beveiligings- en poli-
t e-éeuheoen. voor een groot deel bestaande
u t oudere manschappen Zij hebben dapper
gevochtpn en zich goed gehouden onder uit
rekende leiding en met «en eenigermate be
hoorlijke voorziening van zware wapen*,
zelfs in den moeilijken gevechtsvorm van
den beweeglijk uitgevoerdenafweer Zij
hebben getoond, dat ook de Duitsche soldaat
op gevorderden leeftijd nog onder bepaalde
omstandigheden tot ongewone prestaties in
sfcaat is.
•Intuaschenfc werd aan gevechtskrachtige
formaties aangevoerd, wat elders beschtk-
baar was geworden, toen de hoofdstootrich-
tHagen der Sovjets ondubbelzinnig vas'ston-
c*tn Ook de strijd van deze formaties was
in hoofdzaak nog van vèrtragen^en aard en
moest dit zijn. aangezien ook hun aantal nog
ré£t bij benadering een» evenwicht der
m ederzijdsche krachten w tot stand bracht;
?taar toch kon de afweer veel actiever ge-
vjmd worden dan voorheen, een feit dat op
'ichzelf reeds bedroeg tot een vertraging
van het dpmarachtempo van den vijand.
Weliswaar konden de natuurlijke verdedi
gingslinies van San. Weichsel en Njemen
niet gehouden wordun. de verovering daar-
vai' *chter werd den tegenstander tenminste
niet gemakkelijk gemaakt.
De aanvoer van reserves.
Een essentieel ander karakter kon-
ce$ de gevechten in het Oosten eerst
krijgen, toen in steeds toenemende
mate de aanvoer van fonmaüe» uit het
jvaderland merkbaar werd. In dit nog
r. et xeëindigde maar eerst ingeleide
s'adium der ontwikkeling staan w.
thans De invloed daarvan heeft zich
reeds doen merken in eerste, vrqj
groote tegenslagen voor den tot dus
verre zoo succesvolle tegenstander.
I De vernietiging der tot aan den'Beskiden-
pasweg doorgebroken Sovjet Russische in
fanteriedivisie». de zware tegenslag van het
kierde Sovjet-Russische pantsercorps in het
j; «bied ten Nooi doosten van Warschau en de
ll.erovenng van de aan de Oostpruisische
[gttms liggende stad Wilkowisjken kunnen I
gehoemd worden als symptonen voor de
versterkte Duitsche afweerki acht.
Gezien deze ontwikkeling kan men met
verbittering de viaag stellen welke wending
de dingen aan jfet Oostelijk front volgens
a.le menschelijke verwachtingen wel hadden
Igunomen. wanrvder datgene wat thans reeds
aan krachten kon worden gemobiliseerd bij
jze van voorzorg en dus tijdig ter beschik
king gesteld was. Want. dit is zeker, wat
khans mogelijk is. zou ook reeds maanden
Leieden uitvoerbaar zijn geweest.
I Een onuitsprekelijk® woede vervult
het Duitsche volk te^en degenen, die
koor nalatigheid of bewuste sabotage
dit hebben verbindend, maar ook het
Uevoel van uiterst sterke afwijzing
fin die geesteshouding, die zulke na-
atigheden, z\] het ook. onbewust, heeft
bevorderd. Wij hebben de aanvanke-
Ji»'ke en voortdurend opgevoerde wan
verhouding der krachten aan onze en
Sovjet-Russische zijde gedurende den
leensten tijd van het Sovjet-Russische
zom^roffeneief niet alleen in het licht
Igest'.'ld om de ineenstorting van den
Duitscnen centralen frontsector vooH
het Duitsche volk verklaarbaar te
[maken.
Deze motiveening. hoe ernstig en
van hoe groot belang zb zonder twij
fel ii: heeft tenminate dezen eenen
positieven iant. dat zü ons leert, dat
er slechts bepaalde, volstrekt binnen
ons bereik liggende voorwaarden noo-
dig waren om vooreerst minstens een
tijdelijk evenwicht tot stand te bren-
Dat is
zien het
aanduidt.
enminse al iets,
toekomstige moge;
aange
en
De Oostelijk© grensversterkingen.
Wij zouden luer ook het licht kunnen
laten vellen op het met voorbeeldige kracht
dadigheid Ligeleide en in korten tijd aanzien
lijk opgeschoten werk van de Oostelijke
grensversterkingen, het resultaat der voor
beeldige lotsgemeenachap van een lieele
provincie. Hier is een waardevolle grondslag
gelegd voor alle-verdere stappen. Hij heeft
bij Augustoff en Wilkowisjke.i reeds "*ijn
vuurproef doorstaan en een belangrijk effect
gehad op het verloop der gevechtshandelin
gen in het gebied aldaar. Gelijke maatrege
len van grootsch opgevatte fortificatie de»
lands zijn ter hand genomen overal waar
zich een bedreiging van Duitschen bodem of
het voorterrein ervan afteekent. Daarmede
wordt een gemeenschapsarbeid geleverd, die
niet alleen een weerspiegeling vormt van den
handhavingawil yan den harden Oost-Duit-
scher. vooral van het Oost-Pruisische volk.
maar d'«.- ook als in den bésten zin Euro-
pee-*ch kan geiden. Want ook al de niet
Duitsche bevolkingsdeel en. die uit de vroe
ger door ons bezette gebieden met onze
troepen naar het Westen zün getrokken, zijn
ingeschakeld in den arbeid aan den Oost-
wal en geven het be.ste wat zij hebben, om
dat zij weten dat dit werk ook tot hun
bescherming verricht wordt^
Laten wij niet vergeter, dat er thane een
die in het Oosten,
ache loopt dwars doorgiet meerendeel der
Europeesche volken, vooral i
welke de communistisch georiënteerde deelen
scheidt van die welke zioh uitspreken voor
hun volkswezen en die reeds op grond vant
hun opvatting als boeren of als van hun
waardigheid bewuste arbeiders de doode-
lijke nivelleering door het bolsjewisme met
alle scherpte van de hand wijzen.
De ontwikkeling in het Westen.
Een blik op den toestand in het
Oosten zou zonder een afmeten der
laatste gebeurtenissen in het Westen
onvolledig en daardoor onbevredigend
zijn. De gevechten hier zoowel als
daar. moeten immers volgens het plar»
van onze vijanden in de nauwste wis
selwerking met elkaar in verbinding
staan. Zij moeten, dat ligt voor de
hand. de Duitsche krachten dwingen
tot verdeeiing. de aandadht van de
Duitsche leiding evenals het gebruik
der reserve versplinteren en op die
wijze onze afweerkracht tot een gelei-j
delijken ondèrgang brengen. Men kalf
wel zeggen, dat totdusverre van den
kant van den vijand niets is nagela
ten om dit voor ae hand liggende plan
in volledigen omvang ten uitvoer te
leggen
ontwikkeling, die.de gevechta-
Het SS-Ersatr-kommendo deelt mede: fS,
Iedere gezonde Nederlander kan aich aan- L "wv/j ÊÈÊL. f i
meiden teneinde gekeurd te worden voor de .««am
Waffen SS (Wiktng), SS Pantser grenadier-
brigade Nederland. SS-pantser Jager-kom-
pagnie Scheveningen, Landstorm Nederland
en Germaansclie SS bi Nederland.
18-8-'44 8—12 bur: Utrecht, SS-Eraatz-kom-
mando Nlederlande, Nebenstelle Vreden-
burg 19.
18-8-'44'1St—17 uur: Amersfoort, PoL Durch-
gangslager, Leusderweg.
Tijdens de keuringen worden aile inlich
tingen verstrekt met betrekking tot de ver
zorging van familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen, kolen etc. P-* onea
tusschen 19 en 35 Jaar die aanmeldir Jich
tig zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich
eveneens aan metóen em woéden gedurende
de verbintenis wan de tewerkstelling vrij
gesteld f
Officier in de Waffen SS kan leder worden,
die na tenminste een jaar diensttijd zijn ge
schiktheid voor de officiersopleiding heeft
bewezen. Zijn schoolopleiding is niet door
slaggevend. Beslissend voo- bevordering xljn: aanval wordt rasi ewacht. wanneer de
gedrag, karakter, prestatie.
Alle verdere inlichtte ;eö en gratis reis
biljetten voor den hee.— en terugreis ver-
de navolgende Nebenstellen der
strekt^
ejft" slaafden de Amerikanen er in Amsterdam, Dam 4; Alkmaar, Langestrant l»U het 89
left* Oosten van Domfront, bij La 59; Utrecht, Vredenburg 19; Heerlen, Bare- Den Haag,
Na een afgeslagen
BU orrt. VrUwmii
aanval Wordt rus
vijand zijn nutteli
leastraat 25;
En -
•ging zal herhalen
■P.K.-Mlelke. O.-H.)
'ngen. Heerenstraat 46;
..hestfaat 30 en eveneens
.{-kmmmando Nfederhuade,
Vijverberg i.
or eboorte eh dood
HEI probleem van geboorte en dood
id oorlogstijd geeft aanleiding tot
allerlei varonderstellingen en atw-
tn»v.llio t<es' die veelal berusten op
wevjllige waarnemingen in een beperkt*
naaste omgeving en op bakerpraatjes, dl*
oorI°d opgedoken zonder
zicft te storen aan den toets van statistic*
en wetenschap Waar de wetenschap zich
1° jf ®Penbaarheid vooralsnog afzijdig
h?U u dt 8tatlatiek te hulp om al
thans kwantitatief ieta uit de doeken te
doen omtrent de toe- en afneming van
onze bevolking in den oorlog.
Wat het meest opvalt in de cijferreeh-
•en, die het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek voor 1943 verstrekt, is het verheu-
geode groote geboorte-overschot, d.w.g.
dat overhHJft ais men het aan-
8^vaUen van hat aantal geboorten
arrrekt Dat overschot bedroeg 117 825,
P-W.». 13 890 meer dan in 1942 en bijna
twtot:g duizend meer dan het gemiddel-?
wÜJ? 0,6 laatsta tien jaar voor den oorlog
bedroeg. Dit is een verheugend verschijn
sel om twee redenen: in de eerste plaati
°Ü4 de v*taliteit van ons volk be
wijst, ten tweede omdat het*de gerust-
stelHng inhoudt, dat de situatie nog niat
zoo hard en ondragelijk blijkt te zijn, dat
de moed tot gezinsvorming er bij verlo
ren gaat.
We grootere gezinsvorming Is In de
eerste plaats de oorzaak van het toena
mende geboortenaantal, niet zoozeer da
stijging van het aantal geboorten per hu
welijk. Het jaar 1942 zag vele hu
welijken tot stand komen; men bereikt*
het recordcijfer van 9.7 per duizend. Da
oorzaak hiervan lag ln het vertrek van
vele jongelieden naar het buitenland, die.
een behoorlijk salaris en goede verzorging
van de achterblijvende betrekkingen in
het vooruitzicht, voor hun vertrek een
huwelijk aangingen. Gezien dtt hooge hu
welijkscijfer is echter het geboortecijfer
voor 1943 relatief niet zoo hoog als men
ln vredestijd zelfs onder crisisomstandig
heden, gezien de toen vastgestelde cijfers,
zou hebben mpgen verwachten. In 1932 be
reikte het huwelijkscijfer een dieptepunt
met 6.9 per duizend, waarop 1983 echter
kwam met een geboortecijfer van nog 20.8
per duizend!
toestand aan het Normand iache trool
laatstelijk heeft ondergaan, vormt
dat kan niet bestreden worden, eea
nieuwe zwar» belasting voor ons. O»
doorbraak van Avranches heeft het
gedurende bijna acht weken stabiel
en plaatseiiikl
front uitg
top van
den tegenstander iotduaverre opera
tieve successen te brengen aangezien
de Bretonsche havene nog niet ver
overd ztin.
Veel ernstiger is op het oogenblik
de poging van de Britten en Ameri
kanen om van Le Mans via Alencon
het over het geheel naar het Noorden
gerichte Duitsche front tusschen Orne
en Vire uit het Zuiden in een tang te
vatten. Er zullen van onze zijde zeer
handige operaties noodig ztin om aan
dit gevaar het hoofd te bieden. Maar
wij mogen niet over het hoofd zien,
dat een losser worden der gevechts
fronten, zooal» dit thans is geschied,
ook eenige kans kan bieden om doel
treffend terug te slaan, waardoor aan
den strijd om tijdwinst dien wij voor
namelijk met het oog op de toekom
stige wapentechnische ontwikkeling
voeren.,steeds nieuwe perspectieven
wordt geboden.
De commandant van den Ne-
derlandschen Arbeidsdienst deelt
sidsdiei
mede. dat arbeidsdienstolichtigen
krachtens artikel 4 van het Arbetds-
dienstplichtbesluit, geboren tus
schen 31 Dècember 1924 en 1
Januari 1926. die nog niet
voor de vervulling .an hun ar-
beidsdienstplicht werden opge
roepen. daarvoor niet meer in aam-
merking zullen worden gebracht.
Reeds ingediende verzoeken tot ver
lenging van uitstel van opkomst wor
den in verband met het vorenstaande
net meer in- behandeling genomen.
Het bovenstaande is met van toe
passing op:
a. degenen, die in eenig studie
jaar als student wenschen te worden
ingeschreven of eenig examen wen
schen af te leggen aan een universi
teit e& hoogeschool. voor zoover zij
hun arheidsdienstpücht nog niet heb
ben vervuld;
t>. Degenen, die een functie in
overheidsdienst of bij het bijzonder
onderwijs bfekleeden. respectievelijk
voor een functie in overheidsdienst
of bij het bijzonder onderwijs in aan
merking wenschen te komen, voor
tover zij hun arbeidsdienstplicht nog
r.iet hebben vervuld.
LOFWAARDIGE MAATREGEL
BU SPOORWEGEN.
El sterftecijfer li, coflili ook -wel
de atgemeene verwacHtlng zal zijn
geweest, gestegen. Het bedroeg
10.1 per duizend, vao welk cijfer
men 0.2 per dulaend moet aftrëkken voor
sterfgevallen als gevolg van oorlogshan
delingen om tot een normale sterfte te
kamen van 9.9 per duizend, hetgeen on
geveer 1.5 per duizend boven het gemid
delde ven de aigeloopen twintig jaar Üg4.
Deze verhoogtng behoeft niet noodzakelij
kerwijs uitsluitend aan de oorlogsomstan
digheden te worden toegeschreven. De
wetenschap, die er op uit is den leeftijd
van den mensch te verlengen, kent haar
grenzen en men mag wel aannemen, dat,
voor het oogenblik althans, die grenzen
ziin bereikt. Met als gevolg^ dat een groo-
ter aantal oudere menschen een grooter
sterftecijfer gaat opleveren. Maar zeker
is. dat hiermede het toegenomen sterfte-
cijfer niet, en ook niet voor het grootste
deel, is verklaard. De oorlof spreekt een
bchoorlltk woordje mee, hetgeen het cijfer
der sterfgevallen aan tuberculose bewijst:
0.70 per duizend, ln 1943 tegen 0.41 per
duizend in 1939"Een verhoogjng, die to«
groote waakzaamheid aanspoort.
Dit zijn de belangrijkste cijfers betref
fende de natuurlijke toe- en afneming van
onze bevolking. Ze zullen, zoowel wat de
geboorte als wat de sterft* betreft, niet
zoo heel erg kloppen met de speculatieve
voorspellingen, die over het algemeen In
gang vonden; liet geboortecijfer zal wel
licht, ondankgfein recordhoogte, tets min
der gunstig, het sterftecijfer stellig iets
gunstiger zijn utt gevallen dan men ver
wachtte. Samenvattend kan men zeggen,
dat er reden ts dot dptimisme, al 1». het
natuurlijk gevaarlijk aan deze cijfers voor
spellingen voor de toekomst vast te knoo-
penl
Jongeren moeten plaats maken voor
oudereu of zieken.
Bij begluic van den socretfiria-
generasl van Waterstaat ia in het
•tlgemeen reglement vervoer op de
spoorwegen ie volgende nieuwe be
paling opgenomen:
„Indien in een rütuig niet vol
doende zitplaatsen beschikbaar zijn.
is een reiziger, jonger dan een en
twintig jaar, op aanwijzing van de
beambten en bedienden van den
spoo. veg. verplicht. zijn zitplaats af
te staan aan een van een behoorlijk
plaatsbewijs voorzienen reiziger, voor
Zoover deze den leeftijd van ien min
ste veertig jaar heeft bereikt dan wel
kennelijk invalide of ziek is.
BEREIDVERKLARINGEN VOOR
BEPAALDE TEXTIELGOMVEREN.
Bij indiening van aanvragen ter
verkrijging yan textielgoederen,
welke niet of nagenoeg niet meer door
de Nederlandsche industrie worden
aangemaakt, zullon de plaatselijke
distributiediensten voortaan overleg
ging vragen van een bereidverkla
ring, waaruit ten minste moet blijken,
.dat een bepaalde winkelier uit den
'bti hem aanwezigen voorraad hët ge-
wenschte artikel kon leveren, boven
dien moeten daarin de prijs, afomede
het codenummer van dat aftikel wor
den vermeld. I
Deze bereidverklaring heeft een
geldigheidsduur v-n twee-- malanden,
na verloop waarvan voor het daarop
vermelde artikel een nieuwe bereid
verklaring kan worden afgegeven. De
bereidverklaringen voor wallen on-
derkleeding, welke de wiijkoliois op
grond van de bestaande voorschriften
afgeven aan personen, die hieraan
bhjkena medisch attest behoefte
hebben, dienen in het vervolg, even
eens twee maanden geldig U> zijn.
Gedurende den looptijd van eeii afgie-
fcven befeid.verkïarin.g moetijn de-
Kar op vernielde artikelen voiir be
langhebbende gereserveerd t lij van.
Voor bijzonderheden» wordt de tu ndel
verwezen naar een elders in dit blad
opgenomen officieel® mededeeling
GEÏNTERNEERDEN IN NED.-INDIK.
In verband met.de zeer beperkte
publicatiemogeiykheden, wasrdoor
binnengekomen interneeringsb srtoh-
ten vooral eerst na geruimen Ijjjd ist
de pers kunnen worden opgenomen,
wordt aan allen die verwantèn of be
kenden in Ned.-Indië hebben, in over
weging gegeven hiérvan, vooraoover
zulks nog niet is geschied, mededee
ling te dobn aan de Ve
het Ned. Roode Kruis,
Stalberglean 27—29,
hage.
Gevraagd wondt opgave van
gel
van
ndt opgave van naam,
voornamen, geboortedatum, beroep,
werkgever en laatstbekend adres van
daze personen (ook van vrouwen en
kinderen), alsmede de naam en het
«ft
agn wieh, in geval
bericht van intenneermg is oi wordt
i kei
den gegeven.
adres van dengl
bericht van intenneeim., I
ontvangen, hiervan kennis moet wor-
Voor zoover de mogelijkheid ye-
staat, dat bedoelde personen hij het
uitbreken der vijandelijkheden in mi
litairen dienst waren. gelieve men
bovenbedoelde opgave tevens te doen
toekomen aan de la a'deeling van het
Ned. Roode Kruis, Korte Voorhout 14
te 's-Gravenhage. zoo mogelijk boven
dien met opgave van rang, stamboek
nummer en troepenonderdeel.
16 Aug. Maan op 2.38 ondér 20 05
17 Aug. Maan op 4.39 ouder 10.41
^18JtairjHaano(MMI^ander 21.10