GOUD5CHE GÖUGANT
|i>e Troonrede] GlOndslCig VOO!
geleidelijke wederopbouw
Aanspraken op beperkte annexatie
DE (m.)
{ACHTEN
DIENDE
Opening Staten-Qeneraal
r
I
I
4
vburg
instituut
Het ceremonieel
HET WEER --
Wandelaars heroveren Nijmegen
■EEN LANGE
TROONREDE p
I!
zullen
:bap in
1
4
t
v
,F
sbben, naar'
i een bom-
x. de
•lakt,
de
de
Indiensttreding
urenu Houtmart.
vmFB con op
istigd, dat
„asls zal
cn concern-
X/X/ZX XX PL I hJ OPGENOMEN
GROOT GOUDA
in van een wc
rbij aan gerje
t zal worden
Nederland, dat zlcl
in de Internationale
bouw van
vermogen
wederopbot
op gron
In de
raa
de
Dinsdag 23 Juli 1946
85»te Jaargang No. 21811
Bureau: Markt 31. tel. 27C
Postrekening 48400
Juli 8 uur
van Pietertjc
de docht?)
•geant-Majoor
zong zo motr
m Flip di
r de Baron t-
vele nieuw»
1A.X
rtfer voorstel-
Mr. Engels eist ƒ40.000 i
wegens belediging
4
zal de
ingige va
zal worden
enlngeri zal
cri van de
/orden
eisen van de Nederlandse r<
staat.
C. W.
Greiser. opgeh^ngen'
Arthur Greiser, fle beruchte gouw
leider van Wcst-Polen en Danzig, ia
te Poznan (Posen) in tegenwoordig
heid van IS,000 mensen opgehangen.
Hilversum?
uil
1 en 8 Nieuws; 8.20
.45 Vrouwenspiegel;
-iteratuur; 11 Harl-
Fam.ber Indië; 12.05
ropole Ork.; 12.45
n Generaal; 2. Mu-
el. 3.30 Nederlands
mebloem: 4.30 Muz.
i Viool, piano; 5.45
aas van BeecK; 0.30
uws; 1 30 Werkende
8.15 Radio Philh
10.15 Avondgebed,
istendnm 10 40 Plet
Pi
7 en ti Nieuws. 8 45
iwijd 3 50 Arbelds-
ty Cantor; 11 Voor-
12 Mfllando; 12.40
ten Oeneraal; 1.30
.20 Franse en Hall-
:o Janne D'Arc au
5 Vlooi, lilanu, 5.30
Nieuws 6.25 Cesar
30 Musette Ork.. I
niet 9 15 Orgel; 10
s. tl 43 Nocturne.
joedige indiensttr.
>e Rijkswaterstaat
het herstellen van
in van weg no. 12
snplan 1838 ('sGra-
-Arnhem—Zevenanr
6 onder-de gemeen
st bijkomende wer-
chreef in de firma
Nieuwerbrug voor
D. ter Steege, pre-
lerv. Gemeente al-
beroep «naar Coe-
PED ASITPA
AD ASTBA
voor het uit
iver zendtijd.
romp zat!
Toen telefoneerde de vburtoren
wachter terstond naar de haven,
waar de reddingboot op t’n plaats
lag gemeerd; hij gaf alle bijzonder
heden door. De bemanning van de
boot werd gealarmeerd en (er waren
nog geen vijf minuten verlopen, of
de reddingboot pufte reeds .met volle
vaart de zee op in de rlchtlbg, die de
torenwachter nad aangegeven......
vuurtorenwachter het hole ongeval
gezien, ook hield hij de plaats In
'toog, waar het vreemde ding, dat
hij voor 'n vliegtuig hield, was neer
gekomen. Met zijn kijker observeerde
hij de.plaats, waifibovcn do rooksliert
hing en waar een achuimkrlng de
plaats aanwccs, waar het ding was
gevallen. En toen zqg hij, dat even
later het toestel wcCr aan de opper
vlakte verscheen....... Blijkbaar was
het. na een heel eind te zijn onder
gedoken, weer gaan drijven. En hij
Eén verdacht lettertje
Drie net-gekiede heren kwa
men In een hotel te Liverpool
en vroegen elk een kamer De
dame achter het loket schoof
‘hun een boek onder de neus,
waarin zij namen en woonplaat
sen moesten opschrijven.
De ene heer schreef John Ro
binson.
De tweede Edward Brown.
Nummer drie James Morris.
Nationaliteit? wees het rood
gelakte wljsvingemageltje van
de juffrouw vrlendelUk-bebulp-
zaatn.
Alle drie de heren schreven;
engllsh Met een kleine c. Toen
kregen zij eik een kamer Maar
de juffrouw vond die kleine
verdacht en belde do politie op
De politie was-haar zeer dank- i
baar, want Robinson heette
Heinrich Montz. Edward Brown
bleak Adolf Arlt te tljn en
James Morris was Hans Joachim
Borghald. Sinds enkele dagen
werden zij vermist uit een
Duits krijgsgevangenkamp bij
Birmingham De kleine e In
het Duits gebruikelijk voor bij
voeglijke voornaamwoorden, die
een nationaliteit uitdrukken
had hen verraden
reven naar
van de
„„den be-
een wettelijke
voortgewerkt-
land, als be-
n de economische
de aandacht der
Al moest de plechtigheid, ‘van dc
opening van de Staten-Generaai nog
de luister ontberen van de impo
sante stoet waarin H.M. de Koningin
zich per gouden koets naar de Ridder
zaal placht te begeven, en al was er
niet het geschitter der vele uniformen
van hen, die weleer deze stoet mede
zo Indrukwekkend maakten t,ot een
schouwspel, dat buiten de vele Ha
genaars, die ‘el- van kwamen genie
ten. vele vreemdelingen trok, die met
Prinsjesdag de tocht naar de IJesi-
dentiê ondernamen, /Joch was de be
langstelling er niet minder om. Reeds
■vroegtijdig hadden velen zich ge
schaard langs de weg, die de Konink
lijke stoet naar het Binnenhof zou
volgen.
Te één uur begaf H.M. de Koningin
zich in gezelschap van Prinses
Juliana en Prins Bernhard per auto
naar de zitting van de Staten-Gcne-
raal, De auto van de Koningin werd
voorafgegaan door eelt sectie van Het
Koninklijk Wapen der Marechaussee
en ook achter de Koninklijke auto
reed een sectie van dit wapen. Naast
de auto reden op motoren vier offi
cieren van de Binnenlandse Strijd
krachten, gekleed in het oude uniform
der B.s. De auto van H.M. werd ge
volgd door twee automobielen, in de
eerste waarvan gezeten waren de»
grootmeesteres mevrouw C. M. ba
ronesse van Tuyll van Scrooskerken.
geb. jkvr. Boreel, en .de oppercete-
moniemeester lultenant-generaal-tttu-
lair J. H. F. grjaf du'Moncegu, in de
tweede hadden plaats genomen de
chef van het Mllltaife Huls van H.M.
de Koningin, schout-bij-nacht-titulan
N. a. Rost van Tonnlngen en de ad
judant van H M. lultenant-ter-zee ie
kift? H. A. w. GoosSens.
Deze kleine stoet reed van het Pa
leis aan het Noordeinde vla Heulstraat,
Lange Voorhout. Tournoolveld eh Koi-
te Vijverberg naar de Ridderzaal op
het Binnenhof. Bij aankomst aan de
Ridderzaal werd H.M. ontvangen door
een commissie ‘uit de’ verenigde ver
gadering, die bestond uit1 de kamer
leden: mr. A. Anerna, die H.M. de
Koningin geleidde, mr. A. Joekes cn
mr. G. Kropman, die het geleide
vormden voor Prinses Ji/llana en
Prins Bernhard, 'dr. J. de Zwaan,
prof. dr. N. Donkersloot, dr. Ir. w.
Dioesen, TJ. Krolt H, van Sleen, c.
van Llenden, dr. J. van den Brink,
mr F. Bachg, mr. J. Algcia, dr. Ch.
Mol, mevrouw W. van den Muyzen-
berg-WIllemse en mevrouw A. FJl-
tanler-de Wit.
Nadat deze commissie Hare Majesteit
en het Prinselijk paar naar hun. £e-
teis had geleld, sprak de Koning jer
opening van de zitting der Stgten*-
Generaal de Troonrede uit.
Na het uitspreken van de ditrijgial
ongewoon lange Troonrede deed' de
commissie van in- en uitgeleide de
Koningin uitgeleide naar de ontvang
kamer en vervolgens naar de auto,
waarna langs dezelfde weg werd te
ruggereden naar het Paleis Noord-
■einde.
De plechtigheid In de Ridderzaal
export, zowel van in-
economische betrekkingen
i uitgebreid. Een doeltref-
’'*"elijk te zamen met het
Prof. Schrieke veroordeeld
Dc Bijzondere Raad van Cassatie
heeft prof. mr. J. J. Schrieke, ex-
secretaris-gcnernal van Justitie, die
door het Bijzonder Gerechtshof te
's Gravcnhagc werd veroordeeld tot
de doodstraf wegens het opzettelijk
In tijd van oorlog hulp verlenen aan
de vijand, veroordeeld tot twintig
jaar gevangenisstraf.
Warmer.
1 Weerverwachtlng, medegedeeld
door het K.N.M.t, tn DS Bilt, gel-
dig van Dinsdagavond tot Weren»
dagavond:
Geen regen van betekenis. Op
de meeste plaatsen zonneschijn.
Wind uit Zuidelijke richting.
Dinsdag 23 Juli I
Zon op 4.45; onder 20.47
Maan op 0.21: onder 15.3»
Afnemende rnasn^
Vierdaagse met ruim JÏÏS SSi
4000 deelnemers
Nijmegen Dinsdagochtend.
Nijmegen was nog niet wakker van
morgen.. Om 5 u. was er geen wande
laar meer In zijn bed. Het motregen
de, maar de temperatuur was best.
De stemming In de tuin wan „De
Vereniging" ook, hoewel de uitrei
king van de marskaarten minder vlot
verliep dan voor de oorlqg in de
kazerne.
om 6 uur vertrokken de eeiste deel
nemers aan dc 55 en dc 50 k|m. mars,
om halfzeven volgden de 4ü en 30
DE LOTGEVALLEN VAN TRIPJE EN LIZEgERTHA
Prijs 10 'cent per nummer
PrU« abonnement:
per kwartaal 33»
per maand 1.1» w-
EENDRACHT
Per weck »^6 MAAKT MACHT
ot commies ter sei
sente is benoemd de
ijn, ambtenaar ter
chetn.
ar Gedurende
n burgemeester en
f buitenslands van
treedt de heer M.
oco-burgemeester.
d. Geboren: Ma-
Wlerlngen en M. de
Sara. d. y. N. Rup-
Johames Jacob z.
4. Hanie; Cornelia
jheele en H. Schln-
us Philippus z. v.
r. van der Dreggen.
1. v. C W. van der
ihorst.
de Joflg en J. Bone
L. Bos; H. J. Zaal
Spek;
>gendorf en W. Hoo
toef en S. A. Faber.
B. en W. hebben
en J. van den
zetsvergunning ver-
et plaatsen van een
i het oprichten van
üaats. a
..inden te Waddinx-
g verleend tot het
arage aan dc jvtocr-
Mr. J. I’ Engels, hoofd der P.R.A.
te Amsterdam, heeft de uitRevcra en,
den hoofdredacteur van het week
blad De Ochtendpost voor de arron
dissementsrechtbank to Amsterdam
gedaagd.
Hij beschuldigt genoemd blad Van l
aanranding, in goede naain cn eer 1
en eist J 40.000 schadeloosstelling voor
do door dc ochtendpost gepubliceerde
beweringen, voortvloeiende uit eett
door dit blad ingesteld onderzoek in
zake de Vclser-affalre.
Deze schadeloosstelling is cvenecni
gericht tegen de publicatie in het
blad, alsjsou mr. Engels twee EngeisO
vliegers ftah dc Duitseautoriteiten
hebben uitgeleverd,
De zitting is gesteld op 25 Juli 1140
uur te- Amsterdam.
werd- bijgewoond door de leden van
verscheideni» hoge colleges, door le
den van het corps diploinatiqu;. Mi
nisters van Staat, secretarissen-genc-
taal der verschillende departementen,
voorzitter en leden van de Hoge
Raad en hoge militaire en burgerlijke
autoriteiten;
Onder de aanwezigen waren ook de
voorzitters 'der belde West-Jndlsche
slatendelegaties, de heren dr. M. F. da
Costa Gomez en T. R. Jt. Ltmapo, zo
mede de 'voorzitter der bestuurscom
missie van Cura^aos de heer W Ch
dv Ia Try Ellis en. worts drie der
Amerikaanse frroféssoren, die th*^
hier te lande vertoeven om yobr
ting te geVen omtrent de vo^de""
op het gebied der tandheelkunde
durepde de laatste jaren.
TERRORISTISCHE
AANSLAG
Joodse terrorists!
Reuter meldt, gls|
aanslar gepleeid gGp dat aedeelts
van het hotel „KIX^ UayjjF, wMar-
tn het Britse militaire hoofdkwar
tier Is ondergebracht, alsnie<le;het
secretariaat van de Palestijnse
regering. c
Nader wordt vernomen, dat even na
12 uur eén auto met vijf mannen-voor
de ingang van het King Davidhotcl
stllstontjl Dc «jnannen sprongeh eruit,
schoten in dg richting van een Brits
officier, snelden het gebouw binnen
en dreven portiers cn kcllners tegen
de muur. Vliegensvlug plaatsten zij
hier en daar bommen en maakten,
dat zij wegkwamen. Nauwelijks
waren zij weer .bulten of een hevige
ontploffing deed heel Jeruzalem op
zijn grondvesten schudden. De
rechtervleugel van liet hotel .werd
verwoest en er brak een Hevige
brand uit. Het lichaam van een man
werd bij dc explosie uit het hotel
tegen de muur van een tegenover
liggend gebouw geslingerd. Er «peel
den zich nabij de plaats van de aan
slag verschrikkelijke tonelen af. De
muren der omUggende .huizen ver
toonden vele bloedsporen. In wijde
omtrek waren de glasruiten ver
brijzeld.
Een .kwartier vóór de ramp was het
-hotel opgpbeld door een onbekende,
die zenuwachtig mededeelde, dat er
spoedig een bom zou ontploffen. De
telefoonjuffrouw waarschuwde de
mensen In het gebouw, waarvan enke
len dadelijk vluchtten. Dc meeste
hotelbewoners wilden echter geen ge
loof hcchteh aan de waarschuwing en
bleven waar zij waren.
Evengoed waren deze
ook voor zevenen al present
Doordat velen pas gisteravond wa-
ten aangekomen, krerg men nu een 1
beter overzicht van het geheel dan
bij de vlnggcnparadc gisteravond. Het
aantal militairen was zeer beperkt, i
doch alle onderdelen van land- cn r
zeemacht bleken toch vertegenwoor- i
dlpd te zijn
De Rijks- cn Gemeentepolitie
kwam, wat aantal betreft het best i
voor do dag De ene afdeling na de i
andere marcheerde met of zonder
muziek cn tromgeroffel de poort uit
liet aantal burger» bleek. In verge
lijking mei 1939 meer dan verdubbeld
cn het wilde ons voorkomen dat
sommigen we) wat heel lichtvaardig 6
•'dachten over de te leveren pres-
tntic. Wij zijn benieuwd hoe zij zich
Het juiste aantal deelnemers was
om halfacht, toen de laatste groepjes
vei trokken, nog niet bekend, doch het
werd geschat op ongeveer 4300.
Het parcours luidt vandtfag In grote
lijn voor alle deelnemers: van
ovcrnsselt, Heumen, Molenhoek. Mid-
deliyir, Plasmolcn «en vla Groesbeck
terug naar Nijmegen, waar allen zich
tussen 3 cn 6 uur moeten melden.’
dicing" naar Texel,
Juli t/m. 3 Augus-
le pndvlndersgroep
ren belangrijke te
cn de verkenners
i hun hopman cn
i eeiste zomerkamp
iet mooie wadden-
is gelukt om daar
op een driedelige
larln de padvinders
opslaaiK
Joeling van de Jon-
de welpen om
tiers in het kamp
opzoeken; Daartoe
ugustus, ondel" de
Idsters, de verken-
sn, om gezamenlijk
Iswaarfc te keren./
et „de Harmonie"^’-
•smtizlek speelde,
e leerlingen van de
der ie openbare
jdngavond, van de -
dorp gemarcheerd,
^m, waarheen zij
an het hoofd der
A. van den Bosch,
gemaakt. Op deze
en zeer genoten,
'acht waren zij mee
stoep vertrokken/x
naar Rotterdam,
gebracht werd aan
lergaarde Blijdorp,
cht door de havens
r— EN grote” Troonrede 1946 U
F" met"uitgesproken. Een „grote”
Troonrede is kort en princi- gï
piccl. Slechts een enkele maal B?
kwam een beginselvaste Troonrede
tot stand. De ‘Troonrede van 1891. c
voornamelijk gesteld onder invloed
van Tak van Poortvliet, kondigde f
de opzet aan van dc nieuwe „so
ciale" wetgeving, welke daarna Van
Jaar tot jaar werd voorgesteld. Onze
sociale wetgeving 19001940 Is
waarlijk niet achterlijk. Maar in
deze jatfen werji Nederland gere
geerd door de coalitle-polltiek. gn
coalitlc-pólltiek is nooit geheel en
al beginselvast.
.Imde Troonrede 1940 is veel ge
zegd "om de eendracht deT niéuwe
'parlémentaire meer^erheldsrege- i
ring' te demonstreren.
De gedachten, uitgesproken' over
de staatkundige positie van Oost-
Indië en van West-Indiö, beide bin-
nen het Koninkrijk, zijn zeer duide
lijk. Hier is geen aarzeling. De 1
beide groepen, die de regering 1
vbrmden, behoeven niet naar woor
den te zoeken. Men is hei eensl En
zij zijn op de goede weg van de
voorbereiding. Ook op het terrein
der buitenlandse politiek js geen
aarzeling: Nederland stelt zich voor
aanspraken te doen gelden op
grensverbetering langs de Oost
grenzen. Deze mededeling zal - zé
ker met algemene instemming wor
den aanvaard. De grote annexatie
die niet kón klagen is hier
mede gelulckig van de baan. Bel
gië en Nederland Zullen ook hierbij
eendrachtig samenwerken.
«I ET grote punt der binnenland^
sc politiek is de mate der
1 overheidsbemoeiing. De R.~
Katholieken ”zijn principieel tegen
de „soeialisalie" 1 als economisch
stelsel. Maar Ihoe dé Partij van da
Arbeid zich de „rechtsorde" van
de arbeid in dc praktijk en nu
1946—1950, voorstell, is niet geheel
duidelijk. Hoe ver gttat zij Wfcms
in do „beheersing van het econo- 1
-mische leven” door dc Staat cn’van
wego den wetgever?
Over dit punt van versehll tus
sen dq, belde samenwerkende groe
pen in de regering licht de Troon
rede ons niet in. Hier wordt hel
toverwoord gesproken: „Zoveel
d o e n 1 ij k ?.al niet de overheid
zelve handelen’’. Gestreefd zal wor
den naar een verschuiving van do
overheidsbemoeiing naar publlck-
rechtelljke bedrijftsorgiancn. die er
echter uog niet'zijn. De weg daar
heen is lang! Maar daarnaast en in
afwachting daarvan wordt een be
perkte „socialisatie" overwogen,
ter dadelijke Invoering, krachtena
dc wet, maai<op zeer beperkt
terrein.Ziehier het politiek com-'
promts, dat vier jaren lang zal
worden moet erf ultgewerkt.
Ondertussen zal dadelijk moeten
worden begonnen, zonjjer enig
verwijl, met dh uitbreiding der wet-
lelijke ouderdomsvoorziening. De
begroting 1946 bevat daarvoor nog
niet een.... mllliocnen-post. Toch
Is dat de hoofdzaak van de begro
tingen 1946 cn 1947 op sociaal terrein.
Het land y/acht.
Een der gelukkigste mededelln- i
gen uit de Troonrede 1» wel deze,
dat het Vraagstuk der admlnlstra-
tleve rechtspraak opnieuw onder
de ogen zal worden gezien. Inder- I
daad, bescherming tegen admini
stratief onrecht ‘is één der eersto
recht»- j
SZOEK AAN
HEM
van de tweede her-
strijd om Arnhem
ud-lcden van de
tlandlngsdtvisle, die
en gevochten, ver
ste bloedverwanten
•t leven hebben ge
er een bezoek aan
Het gezelschap zal
ersonen bestaan.
grondwet zullen u ter behandeling in tweede lezing bereiken. De .instelling
ener staatscommissie tot-hcrzlening van de grondwet kan spoedig word<i
tegemoet gezien.
Het vraagstuk der administratieve .rechtspraak zal door cén staats
commissie opnieuw önder dc ogen worden gezien.
Met kracht zal worden gestreefd naar inkrimping van het Overheids
apparaat. In het bijzonder zal daarbU aandacht worden geschonken aan
de rtjkibureaux.
In afwachting van het rapport der ondervicrpclijke commissie zuilen
partiële verbeteringbn in de gemeentcfinanciën worden voorgesteld. Een
betere coördinatie tussen de dragers van het gezag cn de politic zal
worden bevorderd.
Naar een oplossing van dc verschillende problemen, die samenhangen
met de vervolging dcr-politieke delinquenten, wordt met voortvarendheid
gestreefd.
De zuivering van het overheidspersoneel, alsmede, van de pers, zal nog
vóór het einde "van dit jaar worden voltooid, terwijl een snelle afwerking
van de zuivering van het bedrijfsleven eveneens zal worden nagestreefd.
De regering zal een juistere regeling van de positie der ambtenaren
o.m. door herziening van stelsel érj normen van het bezoldigingsbesluit
bevorderen. Een salarisverbetering voor dc onderwijzer» 1» in voorbe
reiding. Een reorganisatie van het georganiseerd overleg 18 voorgenomen.
Ik ben mij bewust dut de nauwgezette behandeling van al deze voor
stellen overvloedig In aantal, omdat de taak, der overheid in deze tijd
zo diep ingrijpt in vele levensterreinen veel van uw Werkkracht cn
van uw toewijding zal vergen.
Met de bede, dat God u hiertoe wljsheld'en kracht moge schenken tot
zegen van on» Koninkrijk cn drszelfs toekomst, verklaar ik de gewone
zitting der Slaten-Gencraal geopend;
De evacuatie uit Indië
Op het ogenblik is do evacuatie van
de geïnterneerden nog niet onderbro
ken, meldt A N.P.-Aneta uit Batavia
Vanmorgen zijn drie vliegtuigen van
de R.A.F ioals gewoonïijk naar Soe-
rhkarta gevlogen om cvacué's te ver»
voeren. Het republikeinse persbureau
Antara heeft vanmorgen bekend ge-
maakt dal tengevolge van vervoer»- i
moeilijkheden ongeveer 250 in plaats
van 500 Personen Rcëvacucjn/l zijn en
binnen enkele dagen hot normale
aantal weer vervoerd zal worden. An
tara voegde er aan toe, dat „gcruch-
ten, als zou de evacuatie niet worden
voortgt^pt volstrekt ongegrond zijn”.
Het ligt In de bedoeimg Ir, Z.
Th Fetter, directeur van Sociale Za
ken bij Philips te Eindhoven, te be
noemen tot dlrecteur-generanl van dn
arbeid.
Zaterdag vertrekt de Volendam
uit Batavia met 1800 passagiers naar-'
Soerabaya en de Groote Oost Daarna
z.ai het schip via Hollandia naar. Bris
bane vaivn en met evacué'» naar Ne
derland terugkeren.
Het dorp Made in Nooi^t-Brobant
yiert op 10 en 11 Augustus zljii
6Qa-jartg bestaan l
De minister van
eid heeft aan M. v.
•rleend tot het ves-
-Ichting, bestemd
ig van efcta «tuca-
.et door aanvrager'
aan de Wethouder
■ongeh. Dat volle
lat zij meestal de
i de smalle polder-
nemen, voor ver-
ngers gevaar kun-
eek, toen een 20-
tet de flcta aan de
cweg in de sloot
Je drenkeling \vist
te redden.
- De marechaussee
verbonden aan de
Platteweg, Is over.
leWater, terwijl de
B v. d. Aa van
rgeplaatst naar de
legen onredel(jke concurrentie van de z(jde van het grootbedrijf te be
schermen.
Ter bevordering van de dringend noodzakelijke e:
dustriële als van agrarische producten, zullen de f-
met andere mogendheden worden voortgezet en
fende voorlichting dienaangaande zal, zoveel mogel
bedrijfsleven, worden bevorderd.
Land- en tuinbouw
Bij de ten aanzien van de landbouw te nemen maatregelen zal er naar
worden gestreefd aan het economisch verantwoorde kleine boeren- en
tuindersbedrijf een zodanig inkomslenpeil te waarborgen, dat voor het
gezin een behoorlijk bestaan verzekprd is.,
(Met inachtneming van een redelijke beloning voop diegenen, die in land
en tuinbouw werkzaam zijn, zal de aandacht bij voortduring gericht moe
ten blijven op verlaging van de kostprijs van onze land- en tuinbouw- 1
producten. Daarnaast is bevordering van de kwaliteitsverbetering een
eerste vereiste.
Het land- en tuinbouwonderwijs zullen moeten worden uilgebréid, ter
wijl het landbouwkundig onderzoek zich tot nieuwe gebieden zal dienen
uit te strekken. Bijzondere aandacht zal wordfn geschonken aan de op
leiding van landarbeider».
Het herstel van het geschonden landbouwbedrijf zal met kracht worden
voortgezet. Eerlang zal een ontwerp van wet, in het^bijzonder het herstel
van Walcheren regelende, bij de Staten-Generaai worden ingediend. Ruil
verkavelingen en herontglnningen zullen een meer rationeel grondgebruik
mogelük moeten maken, terwijl voorbereidingen zullen worden getroffen
voor v&rdere 'landaanwinning en nieuwe inpolderingen. Bij deze maat
regelen zal^an de aahkleding van het landschap bijzondere aandacht
worden(lh»chonken.
Regelen van wet ten aanzien van verkoop en doelmatige verpachting
van gronden zullen worden voorbereid.
Op het gebied van de visserij zal het inslaan van nieuwe wegen krachtig
borden bevorderd, terwijl aan het vlsserij-ondertioek bijzonder? aandacht
zal worden gegeven. Ten behoeve van de'binnenvisserij wordt een wette
lijke regeling voorbereid, waarbij met de belangen van alle daarbij be
trokkenen rekening zal worden gehouden. I
"Wederopbouw
Met kracht zal ook de 3vederopbou\y worden voortgezet, met name ook
van gebouwen van geestelijke en culturele betekenis, welker grote waarde
niet uit het oog zal worden verloren, en van bedrijfsgebouwen. Het bouwen
van nieuwe woningen zal, zodra de aanyoer van materialen dit mogclijk
maakt, ten sterkste worden bevorderd. Enkele wijzigingen in de woning
wet zijn in verband hiermede voorbereid. Een financiële regeling voor
de bouw van woningen door particulieren is vrijwel gereed. De bemoeiin4
gen tot herstel van het spoorwegverkeer en ons zwaargehavende auto
park zullen worden voortgazet- Voorts zal de productie van banden worden
bevorderd.
Aan de verkeérswetgevingben de bevordering'Van de veiligheid van het
verkeer wordt bijzondere aandacht besteed.
Een regeling van het goederenvervoer langs''de weg wordt voorbereid.
Alle krachten worden er op gericht, op^lat de plaats,\wplke aan ons*land
in het luchtverkeer op grond van geschiedenis, ligging en prestatiemoge-
lijkheden" toekomt, binnen zo kort mogelijke tijd weer wordt ingenomen.
Dc reeds getroffen maatregelen tot herstel van dc door de oorlog deerlijk
1 getroffen koopvaardijvlot zullen met kracht worden voortgeiet.
Een wettfclijkc regeling voor de penslonnering van zeelieden is in voor
bereiding.
De overheidsbemoeiing
Zooveel doenlijk zal mede ter versterking van de aaamhorigheids-
gedachte cn het verantwoordelijkheidsgevoel der bedrfjfsgenoten worden
gestreefd naar een verschnivlng der overheldsberfioeifn» naar publlek-
rechtelUke* bedrijfsorganen.
De regering zal met spoed de voorbereiding voortzetten van een wets
voorstel op de publiekrechteRjke bedrijfsorganisatie, waqrbij aan gerfcht-
vaardigde verlangens van het bedrijfsleven alle aandacht zal worden ge
schonken.
Als top-orgaan van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie zal de in
stelling van een Sociaal-Economische Raad worden voorbereid. Regelin
gen zullen moeten worden getroffen, opdat alle bedrijfsgenoten én in de
bedrijfstakken, via de publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties, én in de
afzonderlijke ondernemingen In het overleg niet enkel over sociale, maar
ook over economische vraagstukken worden betrokken»,
Voor zover echter de publiekrechtel(jke bedrijfsorganisatie geen ge
noegzame waarborgen biedt 'voor gezonde sociaal-economische verhou-
dinten in enig bedrijf of voor een jatate behartiging van het consumenten
belang, zal socialisatie worden overwogen van de nog niet In gemeen-
schapsbezit zijnde openbare nutsbedrijven, alsmede van die bedrijven,
van monopolistisch kaiaktcr, waarvan na onderzoek socialisatie om rede
nen van algemeen belang geboden en doelmatig blijkt.
De socialisatie van het mijnwezen zal worden bevorderd, zodra
korte termijn in te stellen commissie van onderzoek heeft bevcstlf
het algemeen belang zodanig ingrijpen vergt. Een wettelijke bai
worden voorbereid voor een bijzonder toezicht op het kartel-
wezen.
Sociale zorg
Grote zorg zal worden besteed aan een rechtvaardige verdeling van de
stoffelijke welvaart. Scherp toezicht op de prijzen zal er voor waken, dat
iedere verhoging der productie zoveel mogelijk ten goede komt aan een
vermindering der nog steeds bestaande spanning tussen lonen en prijzen.
Ter verlichting van de moeilijkheden van hen, wier behoeftpn het grootst
zijn, zal een verbetering van de kinderbijslag worden voorgesteld.
Een verplichte wachtgeldregeling en xverkloosheldsverzekerlng zullen
worden voorbereid. Terwijl Voortgew'erkt wordt aan een algemene her
ziening der sociale verzekering als onderdeel van het streven naar groter
bestaanszekerheid, zal spoedig een voorlopige voorziening ten gunste van
ouden van dagen aan u worden voorgclegd.
Een wetsontwerp zas worden Ingediend tot herziening van de bepalin
gen, rakende de beëindiging van arbeidsovereenkomsten, zulks met dc
bedoeling, personen, die reeds geruimen tijd bij dcnzelfden werkgever
in loondienst zijn, meer bestaanszekerheid te verschaffen. Op korten
termijn zal een commissoriaal onderzoek worden ingesteld naar de mo
gelijkheid om de armenwet in die zin të-verruimen, dat zij een bredere
basis biedt voor de maatschappelijke voorziening en hulpverlening.
De verbetering der geestelijke en lichamelijke volksgezondheid zal met
kracht wordert bevorderd. In samenwerking met de deskundigen en de
organisaties, op dat gebied werkzaam, wordt een op wettelijke basis
steunende coördinatie der gezondheidszorg voorbereid.
De zorgelijke financiële toestand
Grote zorg boezemt mij de toestand van 's lands financiën in. Bij voort
during staan dcie nog onder de invloed van de oorlogsramp en de
nasleep van die. De voorzieningen op burgerlijk en militair gebied, welke
hierdoor noodzakelijk zijn geworden, leggen een schier ondraaglijke last
op de volkshuishoudingen der betrokken gebiedsdelen. Zonder krachtige
hulp van bulten Is de taak, die het rijk vervullen kan, aan zeer enge
lang van een voortzetting daarvan mag niets worden nagelaten, wat de
hulp, die tot dusver door het buitenland wordt verleend. Mede in het be
grenzen gebonden. Met dankbaarheid mag ik gewagen van de financiële
van ouds orkende credletwaardigheid vnn Nederland zal kunnen verstor-,
ken. Eerste voorwaardc daartoe Is een eendrachtige voortzetting van de
herstelpolitiek.
Ook bij het betrachten der uiterste soberheid zullen aan de overheids
financiën zware eisen blijven gesteld om chaotische toestanden te kun
nen voorkomen, In stggt te zijn de overzeese gebiedsdelen hulp te bieden,
het herstel te bevorderen zowel op materieel als op cultureel gebied
cn verbetering te kunnen brengen in het lot van die bevolkingsgroepen,
welke in zorgelijke omstandigheden verkeren.
Handhaving van het monetaire, evenwicht bij een internationaal ver
antwoord niveau van lonen en prijzen zal bij voortduring de' aandacht
vragen. 1
Met in»chtneminr v»n de ei» van rechtsherstel en ondei* waarborging
van de belangen van den fiscus zal het geld- en kapitaalverkeer zo spoe
dig mogclijk een passende vrijheid herkrijgen. Het nltoefenen van toe
zicht op de invesi'erjngen zal vporshand» echter onvermijdelijk zijn om een
zo doeltreffend mogelfjk gebruik vin het kapitaal tq versekeren. Hierbfj
sullen met name de Nederlandse Bank, waarvan de eigendom van par
ticuliere in publieke handen dient over te gaan, en de Herstelbank een
belangrijke rol hebben, te vervullen.
De vermindering van de druk der binnenlandMe staataschuld
bfizondere aandacht vereisen, waartoe naast de reeds aanhangij
mogensaanwasbelasting een heffing In eens van de vermogen» z
voorgesteld. Ook een conversie van de binnenlandse staatsie!
aan dit doel worden dienstbaar gemaakt.
De regeling van de bijdragen in de materiële oorlogsschade
aanvullende credietfinanciering bij de wet kan op korj^trmijn »W<
tegemoetgezien.
Grondwetherziening
De vooritellin tot wijzlgtaf v*n art. 192 en van hoofdstuk XIII d«r
scom-
ch
than*
irllch-
leiingen
nde ge-
aan te wijzen^
In belangrijke
gegaan tot de ve_-_..
ginselen, die in mijn
vertegenwoordigers der bevolking ïiit die bui,
allieerde opperbevel de verantwoordelijkheid 3
heeft overgedragen,[ wordt thans beraadslaagd
loyale en vreedzame weg, van dc nationale ver
Op Java en Sumatra echter ontbreken nog v<,
zulk een overleg. Ik vertrouw, dat dez~ -
verdere besprekingen spoedig aanwe...--
Het geallieerde1'opperbevel In deze gebieden, en in
heeft zijn taak nog niet voltooid. Nog altijd lijden dt
zorgdheid velen Uit alle k»,"'’
oorlog.
De verdere liquidatie van de J
en rust,,met name op Java en S
wil Nederland zich ten volle kuni
Indonesische volkt
rerband op te bom
ontplooien en dooi
Verenigde Volken zullen
re re
nber
«rouwen van mijn volk heeft u geroepen om in de komende vier
r:r. ~sde te beslissen over het wel en wee van ons 'vaderland. Dit
jmt mij tot voldoerjjng. Uw verkiezing toch strekt mij ten teken van een
rugkeer tot normajle grondwettelijke vormen en stabiele staatkundige
neer verheug ik mij hierover, omdat thans eerst recht alle krach-
iricht kunnen worden op het éne doel: het leggen van een deug-
grondslag voor de geleidelijke wederopbouw van onze gccste-
•1 stoffelijke volkswelvaart.
lijn grote vreugde mocht ik mede uit eigen aanschouwing
len', dat wij lin gestagen tred reeds menige schrede op de weg
t grote doel [hebben gezet cn dat wij, wat de krachtsinspanning
om het te bereiken, geenszins dc minsten zijn in de kring der
oorlog getroffen volkc-—
38 wachten Ions nog vvlv
„.1 gehele volk in ernstige
te moeilijkheden zullen r’**
izer zich met
uitsluitód in staa,
tot welvaart te banen.
sden, welke ik zowel
u. vnde, overweging aanbe-
kunnen worden, in-
lan de gemeenschappelijke
de brede -lagen van ons
H. M. de Konlngih heeft vanmiddag bij de opening van de Staten-
Generaai de volgendfe rede uitgesproken:
Leden der Statèn-Genernal,
Het vertrouwen vah mijn volk heeft u geroeper
jaren mede te beslassen over het wel en wee
stemt mij tot voldoeqjng. Uw verkiezing tod
terugkeer tot normale grondwettelijke
verhoudingen. I
Te meer verheug ik mij hierc
ten gericht kunnen Worden op
dclijke grondslag voor de gele
lijke on -
Tot ml.
vaststelle
naar dit
betreft i
door de
Nochtans
u als mijn
veel. Deze
dien ieder, onzer zifcl
arbeid, die uitsluitnd
volk de weg tot we11»:
issen over het
Jng. Uw verkil
Je grc-J-
ik mij
pvordet.
^or de geleidelijk!
■jlkswelvaart.
tred reeds menige ov.
;n gezet cn dat wij, wat de I
geenszins de minsten zijn
uiteren.
vele en grote moeilijkhe!
ernstige cn voortdurende,
illen slechts overwonnen
geestdrift wijdt aan de
taat-zal zijn voor Je
»aart te banen.
Öost-Intlië
In de ontwikkeling der gebeurtenissen In Oost-Indlc valt verbetering
del in der buitengewesten is reeds in eerste aanleg over
do vestiging van een nieuwe rechtsorde, steunend op de be
lle in mijfi rede van 7~Dt?eember 1942 werden neergelegd- Met
dlgers der bevolking bit die buitengewesten, waar het ge-
erbcvol de verantwoordelijkheid voor» de" bestuursvjering
wordt thans beraadslaagd over dc vervulling, langs
cdzame weg, van de nationale verlangens.
imatra echter ontbreken nog voldoende voorwaarden voor
rleg. Ik vertrouw, dai deze voorwaarden mede dank zij
rekingen spoedig aanwezig zullen zijn.
deze gebieden, en in de Riouw-Archlpel,
■Itooid. Nog altijd lijden daar tot onze be-
bevolkingsgroepen onder de gevolgen van de
Japanse Invasie en de' terugkeer Van orde
Sumatra, zijn noodzakelijke voorwaarden,
.._.inen yijden aan zijn roeping, om te zamen
met de Indonesische volken ook voor hen binnen het Koninkrijk een eigen
staatsverband op te bouwen, waarin die volken vrij hun eigen kracht
kunnen ontplooien en door middel waarvan zij zich een eigen plaats in de
rij der Verenigde Volken zullen kunnen verwerven. In dit Indonesisch
staatsverband op te bouwen, waarin die volken vrij hun eigen kracht
groepen en van minderheden dienen te worden beschermd en behartigd.
Ten einde voor de overgangstijd in het bijzonder de uitoefening van de
taak van het opperbestuur ten aanzlèn van Oost-Indië beter tot haar recht
te doen komen en ook daar de Rjjksconferentie voor te bereiden, zal on
verwijld een ontwerp van wet tot instelling van qen commissie-generaal
aangepast'asn de eisen van de huidige iUd aan u worden voorgelegd.
In afwachting van het herstel van het economisch leven zullen dtf
grote moeilijkheden, waarvoor Oost-Indië zich op het gebied van geld- en
handelsverkeer gesteld ziet, slechts met steun van Nederland en door
nauwe samenwerking van beide delen van het Koninkrijk, uiteraard op
voet van gelijkheid, overwonnen kunnen worden.
Diep getroffen ben ik door de plichtsbetrachting en zelfbeheersing,
■waarmede intussen zowel burgers als militairen ginds onder zo moeilijke
omstandigheden voortgaan, hun taak te vervullen.
West-Indië
Ook in West-Indië leeft een drang naar vernieuwing der staatsin-
Wat reeds zonder grondwetswijziging ter bevrediging daarvan kan
geschieden,' zal ten spoedigste worden bevorderd, opdat Suriname en
de Nederlandse Antillen zullen kunnen beginnen met op nieuwe voet
eigen leven, deelgenootschap in het Koninkrijk en In het bijzonder hun
taak in hun eigen omgeving ter hand te nemen.
Buitenlandse politiek
J 'ch in het verleden voortdurend tot taak heeft gesteld
4..„„„.tale samenleving der volkeren bij te dragen tot de op
een vreedzame internationale wereldorde, zal ook thans naar
krachtig samenwerken met al dié landen, die eveneens de
_„„ouw en dc bevestiging van vrede en veiligheid willen dienen
mdslag van recht cn rechtvaardigheid., x
_e organen van de Verenigde Naties en met name In de Veiligheids
raad, zomede in de commissie voor de beheersing der atoomenergie, streeft
de regering naar bevordering van goede internationale verhoudingen op
de grondslag van het handvest, met het doel de internationale vrede en
veiligheid te bevestigen en de vrijmaking van het in het atoom sluimerend
geweld te doen strekken tot heil, in stede van tot rampspoed der mens
heid.
Onzerzijds wordt een spoedige totstandkoming van definitieve vredes
regelingen gewenst, ten einde de wereld de gelegenheid te. bieden, door
vreedzame’ arbeid tot herstel te geraken.
Het besef, wederkerig bestaande by de Nederlandse zowel al» by de
Belgische regering, dat ten aanxien van een aantal internationale vraag
stukken haar respectievelijke belangen gestadig meer samenlopen, draagt
er toe b|| de ifauwe samenwerking met onze Zuiderburen te versterken.
Dé* ontwikkeling van onze betrekkingen tot de mogendheden, waarmede
de vriendschappelijke relaties niet zijn verbroken geweest, blijft aanleiding
geven tot voldoening.
Nederland stelt zich voor sajMpraken te doen gelden op grens
verbetering van beperkte omvang langs i||n ooitgrenien.
Opbouw leger en vloot
Mede -als een bijdrage tot de vestiging van een sterke Internationale
rechtsorde zal worden voortgegaan met de. wederopbouw zowel van onze
marine als van onze landmacht. In belde delen onzer strijdmacht zal
bijzondere'aandacht worden geschonken aan de tucht, het moreel, de
geestelijke verzorging en de sociale bgrqpelingen ten dienste van net
personeel en zijn gezinnen. Voorstellen tot wijziging van de dienstplicht
wet en van de bevorderlngswetten voor het beroeps- en reservepersoneel
onzer landmacht zullen u worden a'angeboden. Zowel aan onze landmacht
als aan onze marine, in het bijzonder «an dat gedeelte, hetwelk tijdens
de oorlog reed»'jaren uit het vaderland afwezig was, worden hoge eisen
gesteld. Met erkentelijkheid maak ik gewag van de grote plichtsbetrachting
cn offervaardigheid dezer mannen.
Zeden en onderwijs
kan worden tegengegaan. Maatregelen ter voorkoming van lichtvaardige
echtscheidingen zullen worden voorbereid. Maatregelen zullen worden
voorbereid ten behoeve van een meer doeltreffende bestrijding van ae
°PT"n a7n°l"nt>n bï'ondcrv.'lis i«l geslrcotd worden n«ar J>èt wegnemen
worden genomen. Voorstellen tot verbetering valt de financiële verhouding
ten aanzien van het bijzonder hoger onderwijs zullen u op korte termijn
btDe regering zal sterke steun verlenen aan de jeugdbeweging, met lnacW’
neming van zelfstandigheid der levensrichting en erkenning van de rechten
der ouders. «Bijzondere aandacht zal worden gewijd aan de bestiijding
van de verwildering der jeugd.
Nationaal omroepbestel
verkrijgen ov--
Het bedrijfsleven
oP?oU‘g^^
regering zijn gevestigd.
De regerlnr i» voornemens om ter bevordering van de ontwikkellni van
een tezond mlddenstandsbedrUf voortganr te maken met de bestaand,
vormen van het verlenen van crediet, alsmede de middenstand, waar nodig,