Dit goud
is 14-karaats
De waarde van een goeden
ZILVEREN BAL
WEDEROM VOOR B.V.V.
SENSATIONEEL SLOT
van Stauntontournooi
Bi) de Evqmeeen
in donker Afrika
SPORTNOTITIES
ÏX
Wcreldsnellicids-
recorrl verbeterd
SCHAKEND ROTTERDAM
ZAG DC RUSSEN
Mr. Mulder won
VAN BOLESL4FSKIEJ
TOMATEN
INMAKEN
jMeesterstukje van Groliimond GANGJVIAKER
HUISHOUDELIJKE VOORLICHTING
EN GEZINSL'EIDING
DRAAGT UW "HOOFDDOEKJE
E^NS ANDERS^jSPj9N
Met een revolver op de leeuwenjacht
Krariig herstel t-an
Heraclés
Dank il) vlot «pel en drie doelpun
ten In de eerste helft, dank *U een
Vierde doelpunt tien minuten voor
hel einde, loen Heracles de achter
stand reeds had Ingelopen tot 3—2, Is
B.V.V. er In geslaagd voor de tweede
achtereenvolgende maal beslag te leg
gen op de Zilveren Bal.
De reRcn had velen er van weer
houden de re/s naar Spaneen te on
dernemen Het feit. dat er geen en
kele Rotterdamse club tot de finale
had weten door te dringen, was aan
dat wegblijven natuurlijk evenmin
vreemd. Toch hadden dé afwezigen
ongelijk, want deze eindstrijd tussen
Zuid en Oost bood gelegenheid weer
eens wat anders te zien en tevens
een vergelijking te maken tussen het
spel van het Westen en ,de andere
districten i
Wélnu. met een WestelUke vertegen
woordiger In deze finale zou de
Strijd zeker niet Interessanter zijn ge*
wcest dan nu. B V V liet vooral ln de
eerste helft aantrekkelijk voetbal zien
Trainer Jackson bleek de Bossenaren
•1 heel wat geleerd te hebben op het
gebied vftn techniek en ook van tac
tiek Men kon vaak genieten van
knappe balbehahdellng en snel. door
tastend aanvalsspcl. hoewel er enkele
veranderingen watert aangebracht irt
de ploeg van verleden week. Midvoor
Huybrcchts speelde nu rechtsachter
«n rechtsbuiten Swanenberg nam de
«n rechtsbuiten Swanenberg
middenvoor plaats In Het wayen
zovele verbeteringen, getuige o m.
het
feit. dat Swanenberg twee mooie doel
punten maakte en bovendien menig
achot loste Overigens waren ook dit
maal spil Krtjgh en linksbuiten Van
Beek de besten. Laatstgenoemde pro
fiteerde herhaaldelijk van zijn vrij
heid. welke hij genoot, doordat He-
raclca nog wal onwennig stond tegen
over de stopperspll Wlllemlnk ver
vulde dhr rol niet slecht, maar de twee
backs vergaten den buitenman te dek
ken. Vandaar die vrijheid van Van
Beek, resulterend ln een doelpunt en
menige gevaarlijke situatie voor het
doel als gevolg van zijn voorzetten.
Dat was B V V ln de eerste helft.
N.i een kort opehlng%offenslef van He
racles namen de Bosschenaren het hlsft
volkomen ln handen Twintig minu
ten hield de Almelose achterhoede
■tand. Toen werd l'nksachter Schot-
vcld minder trapvast. kwamen er ga
ten en hoekschoppen en uit een daar
van scoorde swanenberg met een
mooie kopbal. F.ven veerde Heracles
op, kwam er gevaar voor Sarls. die
- hét leder voor de voeten van Krabs-
huls stompte, waarna deze het doel
echter te hoog zocht maar over het
geheel had Krljgh de vijandelijke
voorhoede ln zijn zak en behield
B.V.V de overhand. Van Beek zorgde
voor nummer twee en kort voor de
rust werd het 0 door Swanenberg.
die een schietkans k&eg. eerst miste,
maar zleh snel herstelde en doelman
Dckkér kansloos sloeg
8arls voorkwam erger.
Daarmede scheen de strijd, die te
eenzijdig was geweest om te kunnen
boeien, beslist Misschien dacht BW
dit ook. nraar Heracles zeker jilet.
Want onmiddellijk na de hervatting
zaten de nazaten van Entje* voor het
Bossche doel en voorlopig waren zij
daar. niet weg te krijgen De verde
diging bleek Iets te hebben geleerd
en hel was nu utt met de bewegings
vrijheid van de zuidelijke voorhoede.
Bovendien werd het tempo, waartn
zij tot dan toe waren tekortgeschoten,
opgevoerd, kwam rechtsbinnen Wan-
ailngen op séhot en al bleef het com
binatiespel onder de maat. toch kwam
Motorrennen.
Nieuwe overwinningen
van Aarlsen
De uitslagen van de Zondag te Alk
maar gehouden grasbaanwedstrtjden
waren: Junioren 150 c.c ln twee man
ches l F Huncke 2 T Boef Ju
nioren 350 c c 1 Thtjsse; 2 P Buur
Senioren-klasse S50 cc: l P van
Aartsen: 2 Hartman. S lesberts Ju
nioren 500 cc liP Buur. 2 F v d
Toornt H de Rijk Senioren 500
klasse c.c l P van Aartsen: 2 A.
Hartman; 2 P Maller Sport-klasse
125 cc.: 1 H Verhoef. 2 F Draayer;
«Gvd Ploeg Langebaan-wedstrtJd
*50 c.c. I P van Aartsen: 2 J lea-
berts; 3 A Btsschops Langebaan-
wedstrljd 500 c.c.: 1 P van Aartsen.
S J lesberts: I A Hartman.
Zeilen.
DEICHMANN
kAMPIOEN
Zaterdag en Zondag zijn op de West
einder plassen de nationale zellkam-
ploenschappen' begonnen tn de re
genboogklasse had de Hollandla' v«n
Van Staveren tweemaal gê^vonnen.
zodat de verwachting bestond. dat
deze op de tweede dag het kampioen
schap zou behalen Zondagochtend
echter Was de weersgesteldheid van
die aard. dat Van Staveren, die een
,.ruw-weer" zeiler Is. zich In twee
opeenvolgende afvaarten de eerste
plaats zag ontgaan door Oelchmann
De derde afvaart. '8 middags bracht
beter weer voor Van Staveren die
echter een valse start maakte «erug-
jrernepen wérd en werd geklopt doör
Delchmann die hiermede het eerste
kamo(oen«chap veroverde
Bij de Otvmplatollen wonnen Za
terdag Kacchelland en Rode Jr leder
eenmaal Zondn* wist Bob Markus
tweemaal beslag te leggen op de
eérste plaats, met De Jong als win
naar van de derde afvaart Volgen
de week Zaterdae en mogelijk Zon
dag moet ln deze klasse dus verder
gereild worden, evenals <n de valken
klasse. waarin na zes afvaarten maar
liefst vijf winnaars naar voren zljh
gekomen.
Roeien.
Wherrie-wedsfrijd
Dc Maas
Gisteren heeft de Kon Roel- etfï
Zellver t>e Maas een combinatie van
een tocht en een wertstrtld gehouden
De tocht ging rond hef eiland rjs*«r-
monde en het tralect voor de wed
strijd liep van de brug van Sollkenla-
ae tot de brug bH Bnrendreeht De af-
«fand bedroeg 15 km
Er namen 25 boten met ca 120 roel-
•ters en roeiers deel Van de reuen
heeft het gezelschap niet al l te veel
hinder ondervonden rodat het een ge
slaagde dag Is gewoVden
Aan de wedstrlld deden 22 w)ierries
f»8 manl mee. verdeeld over 15 wher
ries ln de onen wedstrlldklas en 7
wherries ln de veteranenwedstrljd-
klas
In de open wedsfrfJdJcfas won de
ploeg De Maas In de tlld van 1 Uur
10 min. 29 sec: Nautilus In 1 uur
lf min II sec
Bil de Veteranen won de Kon Dordt
se Roel. en Zeilvereniging In I uur
14 min. 2* sec 2 De Hoop (Amster
dam! 1 uur 15 min. 44 sec
Zeilen.
iWedstrijd.op do Kral.Plas
18 M2 klas werd H Molenaar
(K.ZiD met de Ideaal onbedreigd
eerste, gevolgd door 8tern van D van
Burgb (Schleland) ln de 12 M2 B M -
klas werd de laatste wedstrijd ver
zeild tussen het Bobbertje van T
poortvliet (V Z O D en de Sklppy n
van F Morct (K.Z C Eerstgenoemde
wérd winnaar.
Sarls voor zeer moeilijke opRoven te
staan In elegante stijl verdedigde hij
zijn doët. hield, wat te houden was en
een paar maal zelf» meer dan dat
en voor -de twee schoten. fcwaarmedo
Wannlngen hem passeerde, het eerste
na 5 min., het tweede na 25 minu
ten, behoefde hij zich zeker niet te
schamen
Zo werd het S—t. nadat Swanenber*
een moo/r kans oji en «te hes!'*,
sin* voorbU had tatén gaan en bet pu
bliek jnoedlgdf de Altiielorrs ann in
hun streven de gelijkmaker te forceren.
ZIJ speelden ..alles of niets", z|J slo
ten de Bosschenaren In. *U- kregen In
derdaad kansen, maar Sarls vond twee
meer dan genoeg en was niet meer
te vermurwen.
En toon geschiedde, wat eigenlijk
In de IUn der verwachting lag: een
eerste uitval, die mislukte, maar kort
daarop een tweede, dank zU goed
voorbereidend werk van Tausch. Op
het Juiste ogenblik schoof hij het le
der naar Krabshuls. doelman Dekker
stond ver voor zijn doel en rustig
plaatste de rechtsbuiten de bal ln de
hoek.
Ergo 4—2, ln plaats van 3—1. En al
gaf Heracles zich nog niet gewonnen,
toch moest ook zij zich schikken In
het onvermijdelijke en een kwartier
later stonden de B.V V -ers In de tra
ditionele witte Jassen op het podium
van de tribune om ten tweede male
de Zilveren Bal |n ontvangst te ne
men.
Het was verdiend. Volgend Jaar
moet'het echter maar weer eens een
andere club zijn. want anders ver
dwijnt het zilveren kleinood voorgoed
naar Den Bosch en moet de Z.V.C.
maar. zien, boe zU san een nieuw
komt
Den Boer blijft in Sparta
Sparta s middenvoor. H. den Boer. dlo
overschrijving had gevraagd naar Hel-
mondla en van wlen te.i onrechte werd
verteld, dat hij naar het Zuiden des
lands was verhuisd, heeft zijn
SPARTA 2 PROMOVEERT.
Doordat $parta 2 Zaterdag van VUC
2 met 4—3 heelt gewonnen, promo
veert zij naar de reserve 1ste klas
van de KNVEf
SERIEWEDSTRIJDEN D.C.L.
jD.J S 2—1 (rust-
SPORTDAO TEDIRO.
De uitslagen van de voetbalwedstrij
den, die Tedlro op haar terrein ln
Varkenoord Zaterdag en Zondag heeft
1—1, D.Z.B door strafschoppen gew.;
TedlroA V.O. 02; winnaarsronde:
A.V.O.-D Z B 0-3 Afd 2: Tedlro 2-
Tedlro Zaterdagmiddag o—o Tedlro 2
met strafschoppen gew D.Z.B 2—
A V.O j 0—2; winnaarsronde: Tedlro -'
2-A V.O 2 2-0 Afd 3: Tedlro J-Te-
dlro 4 41; A.V.O. 3—D.Z.B 3 1—2;
winnaarsronde: Tedlro 3—Tedlro Za-
tertji
nippen
ENGELSE LEAGUE
Eerste divisie: Arsenal—Sunderland
2—2. Blackburn Rovers— Everton 4—1.
Blackpool—WolVerh W 2-0; Bolton
W —Portsmouth 1—0. Brentford—Hud-
dersfltld 2-0. Charlton Athl.—Man
chester Un 2—3, Derby Country—As
ton Villa 1—2. Grimsby T—Preston N
E 2-3. Leeds Un —Sheffield' Un. 2-2.
Liverpool—Chelsea 7—4; Mlddlesb
Stoke City 5—4.
Tweede dlvlsJe: Birmingham—Burn
ley M 0-2. Bradford—Mllwall 0-0. Co
ventry City—Barnslcy t—t. Fulham—
Luton Town 2—1. Manchester City—
Chesterfield 0—0. Newcastle Un.—
Swapsea T 1—1 Nottingham Forest-
Newport 6—1 Sheffield Wednesday-
Plymouth Argyle 2—1. Southampton—
Bury t—I. West Bromwich Albion-
Tottenham Hotspur 3—2. West Ham Un
—Leicester City 0—2
Zwemmen.
Hoving zwom 59.1
BU een poging. Zondag gedaan In
het Sportfondsenbad te Delft. Is Kees
Hovln* er In geslaagd het sinds De
cember ti3| op xUn naam staande Ne
derlandse record 1H meter borstcrawl
met l tl seconde te verbeteren sn te
brengen op tl.l seconde.
S.V.H. in Engeland
In het afgelopen weekeinde heeft
S.V.H. In de overdekte zwemlnrlclv
tlng te Sunderland tegen de club van
die naam gespeeld. De waterpolo wed
strijd vormde het hoofdnummer van
de ontmoeting. Voor de rust speelde
S.V.H. een mooi snel spel en kwam
met 5—1 voor te staan. Na de pauze 1
werd de stand tot 6—2 opgevoerd, ln
de zwemwedstrijd, welke aan de wa-
terpolowedstrljd yooraf ging, behaal
den de Hlilcgersbergenaren de volgen
de resultaten:
100 Yards rugslag: 1. mr. W. M.
Tordolr. 71.5 sec.; 2 W J. Gillen (Sun
derland) 71.8 sec.; 100 yards borst
crawl: l John Shottes (Sunderland)
60 sec 2 T. van Dommelen Jr. 61.2
sec. De 7 X 68 yards pOlo-estafettc was
voor het district Sunderland ln 4 min.
21.2 sec s.V.H. 4 min. 25 sec.
Vanavohd (Maandag) wordt te
Mlddlesborough gespeeld.
Nieuwelingen-kampioen
schappen Z.R.O.
De Zwembond voor Rotterdam en
Omstreken heeft Zaterdag In het
Sportfondsertoad de Jaarlijkse wed
strijden om de nieuwelingen-kam
pioenschappen gehopden.
De uitklagen w«ron:
50 m schoolslag dames: 1 E. F.
Broekhoven. R 42 2: 2 M. Hoebe. LAC
43-1: 3 M H Heybe^k. ZZPC 43 5
Idem heren: 1 F Hofman. RZC 36.4;
2 H van Efferen. R. 36.8: 3 H Hkyt
R 37 9
Estafette 5X50 m borstcrawl dames:
1 ODZ 156: 1 RDZ 3.S.8. 3 Merwede
3.21.3.
Idem heren: 1. R. 2.43.8; 2 RZC 2.44.8
3 Merwede 2 46 9
Schoonsprlngen danfés: 1. J. Flal, R.
38.37 p.; 2 M. v Belkum. ODZ 35.43 p.;
3 A. V. Duyl. ODZ 35 p.
Idem heren: 1 J Stulp. RZC 40 08
p.: 2 J Mussert. R. 33.07 p.
50 Meter rugslng dames: 1. C. Vuyk,
ODZ 4? 2; 2. J. Duvalols. ODZ 41.2: 3.
S dc Klerk. ODZ 41 8
Idem heren: 1 F. Hofman. RZC 33.8;
2 A. Veltman. LAC 37 2; 3. H. Kap-
senberg. RZC 37.3.
50 Meter borstcrawl dames: M. de
Hoog. ODZ 34: 2. W. van Burdn. RDZ
34.8; 3. N. Grandla. ODZ 34.9.
Idcijr heren: L. H Menke. R 29.2; 1.
B Tv Mulder. ZZPC 30.6: t P. Van
Twist. 'Merwede 30.8.
Estafette 3X50 m wisselslag dames:
1. ODZ 1.1.7: 2. R 2.3.—; 3 Merwede
2.11.4.
Idem heren: 1 RZC 145.6: 2. R.
1.49 4: 3. DAC 1.31 6
3X50 M. wisselslag persoonlijk dames:
1 A van Duyl.'ODZ 2.22.7: 2 Bak
ker. R 2 24 8: 3 M Hoebd! LAC 2.40.8
Idem heren: 1 L. Menke. R 2 1JS:
2. A. B Veldman. LAC 2.13 6; 3 J qv.
d. Wild R 2 24.-.
Pelotonwedstrijd D.R.L.
In verband met het slechte weer
heeft de Rotterdamse Leeuw Zondag
in de Oude Plantage In plaats van een
wedstrijd over 80 km met 8 klasse
menten een pelotonwedstrijd gehou-
De uitslag was:
uur 31 min. 18 sec.; 2.
A Teuns: 4 J Wijnen.
de Ridder. 1
de vest; 3.
Wereldtitel ontnomen
De bokscommlssle van de staat
New York heeft den wereldkampioen
weltergewlcht Marty Servo (V S zijn
titel ot.tnomen daar deze weigerde
gisteren uit te komen tegen zijn uit
dager Sugar Robinson.
JOE LOUIS—TAMI MAURIELLO.
Vrijdag tekenden Jou Louis en zijn
uitdager Tami Mauriello hun contrac-
ien voor een gevecht om de wereld
titel zwrfgrgewlcht. dat ls bepaald op
18 September a s.
BLUNDER VAN EUWE
Hans Kmoch schrijft ons:
Voor hel begin van de laatste rortde
stond reeds vast. wie de 1ste 2de en
3de prijs zouden winnen, n.l Botwln-
tflk Euwe en Smislof Laatstgenoemde
had de gemakkelijkste taak omdat de
uitslag van zijn partij geen betekenis
had voor zijn plaatsing
Botwlnnlk en Euwe hadden het
moeilijker, daar de uitslag van hun
partijen wel belangrijk was voor hun
onderlinge plaatsing Beiden speelden
mei zwart Botwlnnlk had den zwaar-
sten tegenstander Zou hU trachten
zich In de eerste plaats van remise te
verzekeren, om op zijn minst de eer
ste en tweede prijs met Euwe te de
len?
Geen sprake van. De Russische kam
pioen verkoos hel ondernemende Nlm-
zo-Indlsch en dc stelling werd reeds
na enkele zetten voor belde tegenstan
ders moeilijk Ze verbruikten veel Ap-
dcnktljd en hadden na 1'/» uur spdtcn
slechts 8 rellen gedaan tegenover 18 ln
de partij Kotov—Euwe Spoedig werd
het evenwel duidelijk dit Botwlnnlk In
moeilijkheden verkeerde Een nieuw
zetje van Najdorf. die om 500 had
gewed dat hij niet zou verliezen had
het onverwachte resultaat, dat Bot
wlnnlk een soort stelling moest aan
vaarden. die hll In het algemeen gaar
ne met wit speelt.
Tefwljr de situatie voor Botwlnnlk
zienderogen Verslechterde. Hep de par-
tU Kotov—Euwe plotseling af. omdat
de ex-wereldkamploen In ongeveer ge
lijke stelling een grove blunder maak
te en een stuk verloor. ZUn verdere
tegenstand was kansloos. Toen hU de
vlag streek. Aas ook Botwlnnlk so
ver. dat hU het kon opgeven.
Het la wel de meest tragische fout-
zet van Euwe s gehele schaakloopbaan
geweest.
De laatste ronde had dus het vol
gende verloop:
Flohr—Vldmar remise; Tartakower—
Stoltz remise; Kotöv wint van Euwe;
Yanofsky—Éernsteln remise; Kott-
nauer verl. van O'KeUy: Chrlstoffel—
Boleslafskie] remise: Gulmard—Den
ker remise; Najdorf wint van Botwln
nlk: Szabo wint van Steiner: Lundin—
Smislof remise.
Hierdoor werd de eindstand:
1 Botwlnnlk 14'/. p.; 2. Euwe 14 p.;
3 Smislof 12'/i p.; 4 en 5 Szabo én
Najdorf. leder II p.; 6 Flohr 11 p.;
7 6 en 9 Stoltz. Lundin en Boleslata-
klej. leder 10'/» p 10^11 en 12 Denker
Tartakower en Kotov. ieder 8'/» p.; 13.
Kottnauer 9 p 14 Yanofsky S'/« p.: 13
en 18 Guhnard en Bernstein, leder 7
p.: 17. Vldmar 6'/» p18 Steiner 8
19 en 20 Chrlstoffel en O'Kellv
5'/» p.
Het wedstrijd-honorarium Is als
volgt verdeeld:
1 1500 gulden: 1250 3 1000; 4 800;
3 700; 8 600. V 500: 8 400: 9 300 én
10. 230 gulden.
De ovsrlge 10 spelera ontvangen voor
Iedere punt f 30
Bchoonheldsprl}*en: Eerste prijs
Lundin. ten zilvervos, die hl) ver
diend heeft door zijn schitterend spel
In de wedstrijd tegen Szabo; tweede
prijs dr Max Euwe: een lap stof mei
fournituren voor een costuum Euwe
won deze prijs door zijn prestaties In
de ontmoeting tegen Gulmard; derde
prijs M loo -Yanofsky voor rijn
p4f^U legen Botwlnnlk.
Botwlnnlk heeft als winnaar van het
tournool. tevens van H.M. de Ko
ningin een zilveren clgarettendoos»
met Hollands landschap In deksel
verwerkt, ontvangen.
Dr. L stumpers, uit EMndhoven,
heeft In de laatste ronde de overwin
ning behaald-op Bergsma en Is daar
mede winnaar geworden van het na
tionale tournool. In totaal heeft hU
In dc 1! ronden 7'/t punt behaald en
komt In aanmerking voor de eerste
prijs van f 130.—
In de 8ste ontmoeting tussen de da
mes Heemskerk en Roodzant wist
mevr. Heemskerk zich te handhaven.
Deze laatst?, uiterst spannende wed--
strijd, elndlgdg In remise.
Belde dames eindigen nu met 4
punten, zodat mevr. H«emskerk haar
titel schaakkampioene Nederland be
houdt
Jan Klein won te Berlijn tijdens
de Intcrgcalllcerde athletlck-ontmoe-
tingen. dc 100 m. In 10.9 sec. en dc 200
m. In 22.2 sec. Luitenant Johanlsse
werd derde1 bij het kogelstoten.
Gisteren versloeg het Limburgs
elftal de Curagaose ploeg te Maas
tricht met 6—2.
Slmonls won gisteren te Am
sterdam een wegwedstrijd voor ama
teurs over 80 km vóór Kleefstra.
Roelofs en Slcveklng Vet zegevierde
bij de nieuwelingen en Krijgsman bij
de veteranen
Volewljckers won de Spaarne-
beker. door Haarlem met 6—0 te klop
pen
De zellweek In Burnham Is ge
ëindigd De Nederlanders hebben ln
zeven wedstrijden op 7 eerste en 6
derde prijzen beslag gelegd
J de Mos won het tennlstour-
nqol voor oefenmeesters te Amster
dam HIJ sloeg lp de finale heren-cn-
kclspel w Hemmes (7—8 6—4)
De Nederlandse hockeykamploen
Venlo werd In een tournool te Ant
werpen tweede achter Stade Fran
cals
Pauline Betz Is tenniskampioene
van Ameclka geworden ZIJ sloeg
Doris Hart tn de finale met 11—9. 9—3
De cricketwedstrijd tussen de
Flamingo's en het Colchester Garri
son Is In een draw geëindigd De
scores waren: Flamlngo'a Ie Innings
134. Ie Innings S3 voor 6: Colchester
Garrison: le Innings 66. 2e Innings 19
voor s
S.V.H won te Utrecht In een
waterpolotournool voor de derde ach
tereenvolgende maal en daardoor de
finitief de Brandenburgbeker.
Het jaarlijkse Kampong-voetbal-
tournool te Utrecht had tot resultaat:
1. 'Quick: 2. V.O.C.; 3. Kampong; 4.
U.D.
Zlan won te Utrecht dc finale
van dc watefpolodag tegen Het IJ
mot 4—2.
Het voetbaltournool om dc Zilve
ren Dom (Utrecht) had tot uitslag: 1.
Velox; 2. U.V.V.: 3. Emma: 4. Xerxes.
Te Brasschaet bU Antwerpen
werd Zaterdag een wegwedstrijd ge
houden De Hagenaar Bijl en dc Rot
terdammer Chr. Smits ontsnapten en
eindigden resp. als eerste en tweede
NEPTUNUS—SNEEK.
Jaarvergadering R.K.B.
Zaterdagmiddag vergaderde de Rot
terdamse Korfbalbond. Het bestuur
werd van vijf op zeven personen ge
bracht en wordt nu gevormd door de
heren J. van Dflel. voorzitter. P.
Schors, secretaris. J. Brulnse. pen
ningmeester. J. D. Karei, competitie-
leider. C. Bol. J. van Geelcn en G J
van Leeuwen commissarissen Den
heer Van Geelen. die aftrad als com-
pctltlclclder. werd 't ere-lldmaa'schap
aangeboden en den heer Schors het
ereteken van de Bond.
Tennis.
Tennistournooi Plaswijck
Door de regen Is het PlaswIJck-tour-
nool geducht gehandicapt. Verscheide
ne partijen konden niet worden ge
speeld. In de eindstrijd heren-dubbel
wonnen Karstert en Knottenbelt van
de Fransen Schaf en Levecque met
6—4. 10—12. 6—4.
f In de eindstrijd dames-enkelspel
won Mad. Claude (Frankrijk) van «ïej.
N Ruya (België) met 6—1. 6-3.
Athletlek.
Rotterdamse
kampioenschappen
Voor athletlek was het gisteren wel
heel ongunstig weer en dat sommige
athleten desondanks nog kans zagen
een behoorlijke prestatie te leveren,
pielt voor hen.
De kampioenstitels werden behaald
door: Heren: 100 M£ Steenbeck. Pro
Patrla. 11.3 sec.: 200 M.: Schaap. ALO.
23.5; 400 M Dukkcr. DOS. 51.8 sec.;
800 M Knop. DOS. 2.1.7.: 1500 M.: Van
Kampen. SVV. 4.13.4.: 5000 M Beer-
deh, ALO. 16.20; 4X100 M.: Pro Patrla.
43.5 4 X400 M.: DOS. 3.39.4. Hoogsprin
gen: C. Rdseler. SVV. 1.63 M Vér-
springen: v. d. Tooien. Pro Patrla.
6 16 M. Hlnkstap-spr.: Rademaker.
Hermandad, 12.53 M Polsstokhoog
springer Markesteln, Pro Patrla. 3
M. Kogelstoten: Vlasman. Pro Patrla,
11.35 M Discus werpenBakker. Her
mandad. 34 83 M. Speerwerpen; Van
WUk. Pro Patrla. 44.36 M.
Dames: ioo M.: Lucas. Hol).. 13.2;
200 M.: Keègcl, Victoria. 28.1; 4X100 M.:
Victoria. $3.2. Relais: Victoria. 56.6 M.
Hoogspringen: Dultemeyer. Hollandla,
1.395 M. Vërsprlngen: Koüdljs, Victo
ria. 9.21 jM. Discuswerpen: Saarloos.
Hollandig, 32.97 M. Speerwerpen: C.
Ltntroos.l Pathena. 26 80 M. Kogelsto
ten: Saoflcfts. Hollandla. 10.36 M.
NEWI-YORK-SCHIPHOL
I IN 14 UUR
i Non-stopvlucht
K.L.M.-Constellation
De tweede Lockheed Constellation
van c|e K.L.M.. de PH-TAU önder
commpndo van den heer E. van
Dijk, Is Zondagochtend om 11 u. 32
op Schiphol geland, na een non-
stopvjucht New York—Amsterdam
t
De totale lengte van dit traject
bedraagt ruim 6.200 k.m. Deze
afstand werd afgelegd ln 14 uur
en 2 minuten. De gemiddelde reis
snelheid was 445 k.m. per öur.
Voor het eigenlijke oceaan-traject
van kust tot i'ust, d.w.z. van New
Foundland tot Ierland, bedroeg
de reisduur 7 uur 17' minuten.
Zaterdagmiddag 16 u. 30 (New
Yorkse tijd) Was de PH-TAU met
acht passagiers, allen Amerikanen,
van het La Guardia vliegveld bij
Newj York vertrokken. Naar dc
hecrlVan Dijk mededeelde, was het
weeti boven de oceaan prachtig ge
weest.
De| bemanning van deze K.L.M.-
Constellation bestond uit zeven
perspnen.
Prinses Elizabeth
verloofd
Volgens het Londcnse blad Star
ls de aankondiging van de verloving
vaft prinses Elizabeth, ouiftte doch
ter Van het Britse Koningspaar,
met den Grlcksen Prins Philip bin
nenkort te verwachten Het blad
schrljft.\dat de aankondiging zal
geschieden op het ogenblik, dat dit
de ndvlseiirs van den koning ge
schikt voorkomt. Tot dat tijdstip zal
het Engelse\hof officieel verkla
ren. dat er n(ets van deze verlo
ving bekend ls\
Sir Alan Lasc?llesv de prlvé-se-
tfretarls van den koning, verklaarde
later inderdaad, dat de prinses niet
verloofd ls. ..Het gepubliceerde'ber
richt ls onjuist", zeide hU-
Bulgarije een republiek^
Naar uit 8ofta verluidt, dul
den de eersté uitslagen van het
referendum In BulgarUe op een
sterke meerderheid ten gunste
van een republiek.
Lang vóór de stembureaux Zon
dag geopend werden, stond men te
Sofia al ln de rij- Dc Bulgaarse
eerste minister, Khnon Georglev.
heeft ln een boodschap het Bul
gaarse volk opgewekt voor de
volksrepubliek te stemmen Iets
dergelijks deed Georgi Dimftrov,
leider van de Bulganrse commu
nistische partij en grondlegger van
de regeringscoalitie ..Het Vader-
landschj» front" Dimitrov legde er
de nadruk' op. dat Bulgarije geen
Sowjet-republiek zou worden. Er
zal een door het volk gekozen par
lement zijn en het privé-bezit. dat
door werken en sparen verworven
is. zal worden beschermd tegen de
bedreiging door het speculerende
kapitaal, aldus Dimitrov.
Men verwacht een grote overwin
ning voor de republiek.
985.6 km. per uur
De Engrisr (tichfmaarschalk Sir
James Robb heeft bekend gemaakt,
dat group-captain E. M. Donaldson
met een Gloater Meteor-vllegtulg
een snelheid v*ff 965.6 K.M. per
aur heeft bereikt. Daarmee ia hef
vorig Jaar dooreen anderen Engel
sen militairen vlieger gevestigde
snelheidsrecord met 16 K.M. per
uur verbeterd.
De snelheldsvluchten zijn reeds
enige maanden aan de gang tussen
Worthing en Little Hampton, ann
de Engelso Zuidkust Daarbij wordt
gebruik gemaakt van twed'-motorlge
Glostér Meteor vliegtuigen met
ttraalbuls-aemdrljvlng. De weers
omstandigheden hebben de snel
heidsproeven niet begunstigd, zo-
dat de verwachting om boven 1000
K.M per uur te komen, niet m ver
vulling is gegaan Een paar weken
geleden werd officieus 1001 K.M per
uur gevlogen door group-captaln
Donaldson Volgens berekening krfn
met een Gloster Meteor ten hoogste
1013 K.M. per uur worden gevlo
gen onder zeer gunstige weers
omstandigheden (warm weer en
windstilte).
Eén der tchroefloze Gloiter Meteor-jachtvlteotuigen met straalbuis-aun-
dr(julnp waarmede het nieuwe wereld-snelheidsrecord u gevestigd
De Russische schakers Rebben zich
verzekerd van de dank en de sympa
thie der Rotterdamse „collega's" door
van Groningen niet re'ch'totreeks naar
Moskou en de wedstrijd Rusland—
Amerika te reizen, maar een ipnwe*
te maken over de Maasetad. Vaar zt)
gisteravond In de recreatiezaal van
het Unllevergebouw met enthousias
me werden begroet enbekahipt.
Het genootschap Nederland—U.9.S.R
had hiervoor het Initiatief genomen.
de'Rott Schaakbond had voor dé or
ganisatie en de tegenstanders gezorgd
en om halfzeven zalen de strijders aan
dc borden en vulden de belangstellen
den, bij wie zich later ook de burge
meester. wethouder Meertens en de
Russische gezant voegden, de zaal
Voor het feest van c2—«4 ontbraken
alleen nog maar de Russen
Het werd 7 uur. halfacbt, 8 uur en
nefg altijd geen Russen Toen kwam
het bericht, dat de heren, per auto
uit Den Haag vertrokken, waren ver
dwaald, doordat de Russische chauf
feurs de weg niet wisten.
Halfnegcndaar waren ze. Maar
ze brachten een teleurstelling mee,
die een aanzienlijke wijziging veroor
zaakte In de opstelling van de Rot
terdamse strijdkrachten Het was na
melijk de b&doellng. dat vier van de
meesters elk vier Rotterdammers zou
den bestrijden ln gewone partijen met
de klok en dat de twee andefen si-
Hnultaan zouden spelen, aan dertig
borden elk.
Botwlnnlk. Flohr en Kotov waren
echter te vermoeid om te spelen en
In allerijl werd|het programma ver
anderd De Amerikaan Denker. Smya-
lof en Weresof waren bereid simul
taan te spelen en BoleslafsklcJ narrl
het op tegen de vier sterkste Rotter
dammers In pdrtijen met tUdcontróle
Toen kon net spel eindelijk begin
nen en aanvankelijk had Botwlnnlk
het drukker dan zijn collega's, omdat
hij werd bestormd door handtekenin
genverzamelaars.. Dezen hadden ten
minste meer succes dan de spelers, die
waren gekomen met de heimelijke
gedachte van Bot-wln-lk. maar voor
wie het werd. Bot-vlng-lk
Tot laat duurde het schaakfeest èn
het resultaat was tenslotte, dat
BoléÜlafsklej won van tfbnteln. dr
windt én Vlagsma. maar door mr
Mulder werd verslagen
Weresof die 27 tegenstanders had
won 21 partijen, speelde er 3 remise
en verloór van de heren Eekhardt.
Roos en v. Eden
Smyslof wierp van de 26 tegenstan
ders er 23 uit de zadel, maakte 2 maal
remise en verloor alleen van den heer
D. 't Hart.
Denker boekte het slechtste resul
taat. maar hij had ook de sterkste
Rotterdammers tegenover zich. Van de
19 partijen won h(j er zei. vijf ^verden
remise en acht gingen er verloren. n.l
tegen de heren: Mesman. Dries. Ma-
hutte. Lubbera. Sterk. Zandstra.
'Oudenaarden en Koedood.
Antwerpse havenstaking
opgeheven
Het referendum der havenarbei
ders op bet wervjpgsbureau der
Antwerpse haven bevat de volgendo
uitslagen:
6.526 Arbeiders hebben gestemd
voor de hervatting van de arbeid
en 4.222 tegtfn. 3r waren 279 blanco-
stemmen.
Op do schepen, die dringend moe
ten worden gelost, ls Zondagmorgen
het werk hervat.
Grohe. gepakt
Officieren van de Britse Intelll*
gence Service hebben Joseph Grohe.
een der eerste vijftien leden der
nazl-pprtij In Duitsland, gearres
teerd HU werd gevangen genomen
bU de grens van de Britse en Ame-
rJkaanle zónea. Grohe waa, als
„Gauleiter" van Aken en Keulen,
verantwoordelijk voor het 9pbla-
zen van de vijf RUnbruggèn te
Keulen. HU was tevens rUkscom
mlssaris van België en Iwdle hoe
danigheid wordt hU bcscnouwd ais
een der voornaamste oorlogsmisda
digers.
OM DE LANDSTITEL
De uitslagen van de Zaterdag en
Zondag gespeelde wedstrUden om het
Nederlands damkampioenschap zijn
Van der Staay— Blom remise: Rozen
burg— Klnnegln remise: Vos wint van
Van Doorn; Met*—De Graag remise.
Lichthart wint van Hulsman; Blom
veri van Hulsman: De Graaf verl
van Lichthart; Van Doom verl van
Metz; Klnnegln—Vos remise: Van der
Staay—Rozenburg remise
Groep B: Wagter varl vü Beers;
Dukel—Van DUk remise: Keiler wint
van Kooymans; Beers wint van Ver
hoeven: Kooymana wint van Drent;
Wagter— Bandstra remise; Van rijk—
Keiler remise.
Voetbal
Receptie van Gouda's
bestuur
Tal van gelukwensen en
geschenken
De populariteit die de voetbal
en alhleUekvereniglng „Gouda"
geniet, tekende zich af ln hefc druk
ke bezoek en de talrUke gelukwen
sen. die werden aangeboden op de
receptie. die het bestuur Zater
dagmiddag in ..Concordia" ter ge
legenheid van het 40-jarlg verenl-
gingsbestaan hield. Namens het ge
meentebestuur complimenteerde
wethouder C. H. Hagedoorn, die
verzekerde, dat hel gemeentebe
stuur de sport een warm hart toe
draagt en een open oog heeft vóór
de noden der verenigingen, In het
bUzonder betreffende de terreinen.
Maar. zo zeide hU. de stad heeft te
weinig grond en we zien daarom
uit naar expansiemogelUkheden.
Komt die expansie, dan zullen stel-
lig ook de nieuwe voetbalvelden
komen.
Voorts boden gelukwensen aan de
heer A. Gorlssen. namens het
K N V B -bestuur, delegaties van
de plaatselUke zusterverenigingen
Olympia, O.N.A.. G.S.V., D.O.N.K.,
Jodan Boys, K.B.O. en van de voet
balclubs uit de* omtrek. Gouderak.
Haastrecht. Bodegraven, vertegen
woordigers van voetbalverenigingen
van elders onder welke Overmaas.
R.F.C. en S.V.V., van de Afdeling
Gouda van de K.N.V.B., de Vereni
ging van tweede, derde en vierde
klassers, Goudse Zwemclub, de
Goudse Mixed Hockeyclub, de at
letiekvereniging Vires et Celerltas,
de gymnastiekverenigingen Excel
sior f> en Krachtsport, de Goudse
Bond van Dilettantenverenigingen,
de sportverenigingen van de P T T.
en de Spoorwegen, de scheidsreeh-
tersgroep Gouda en Omstreken, de
Goudse Athletlekcommlssie. het
district Zuid-Holland v*in de Kon
Ncd Athletlek Unie. het Bureau
voor mediache sportkeuring enz.
^Bovendien kwamen ter receptie
Gouda's ere-voorzltter de heer J J
v. J. Jagt. dokter A J Kettler, de
stationschef de heer Th Bakker,
een drietal mede-oprichters dér
verehiging. voor wie Gouda's eerste
voorzitter de heer W Sanders het
woord voerde en delegaties van de
verschillende commissies, die Gou
da fn eigen kring heeft
Verscheidene waardevolle en
fraaie geschenken kreeg de Jubile
rende club aangebo.den: van de
leden en donateurs, vla de Jubi
leumcommissie. een bedrag van
1000 voor de aanschaffing van oen
motormaalmachtne, waarbij het
garantiefonds nog 600 voëgde.
van S V V een kruik met Inhoud,
van de Afdeling. Gouda van de
K N V B een nieuwe bal. van Over
maas een ets ln lijst, weergevend
een stadsgezicht van Rotterdam.
v«n Olympia een speciaal vervaar
digd wandbord, van de Goudse
Athletlekcommlssie een disQus. van
enige vrienden nog een nieuwe bal
en van een oud-speler, den heer A
Koppendraaier, een foto In lijst van
het elftal in 1911. De K N V B zegde
de bondsvlag en het district Zuid-
Holland van de K N A U een herin
neringsplaquette toe. Een vUf-en-
twintigtal aangeboden bloemstuk
ken gaven de zaal een feestelUk
aanzien. Voorts kwamen schrlfte-
lUke gelukwensen binnen. 0 a. van
burgemeester mr dr K. F O Ja
mes. van -het erelid H Zanen en
van den oud-tralner Hf Lcasey, die
weer In Den Helder Is.
's Avonds, eveneens In „Concor
dia". was er een reünie van oud
en oudere leden. waarbU het bU
zonder genoegelUk toeging. Het ge
zelschap Ferry zorgde voor het
amusement en verscheidene van de
veteranen droegen met een liedje of
een voordacht .een steentje bU Ook
bij deze gelegenheid werden het
bestuur geschenken aangeboden
een voorzittershamer en een club-
vlag. welke laatste nog niet geheel
gereed ls en daarom bU de eerste
competltiewedstrUd officieel zal
worden overhandigd.
Op het ogenblik zijn er vjop to
maten te krijgen en dus is het tUd
ze in te maken Men kan dit op
velerlei wUze doen, maar niet nlle
hebben even groot succes Het dro
gen van tomaten en het Inmaken in
het zout zUn af te raden, voedings
waarde en smaak gaan voor hel
grootste deel verloren Daar toma
ten moellUk heel blUven en boven
dien veel plaats Innemen. Is bet
inmaken van sap en puree te ver-
kiczen De veiligste methoden zijn
bet steriliseren en pasteuriser-n
Daar ycel huisvrouwen geep ln-
maakglazen met ringen meer be-
8even WU wenken voor het
steriliseren (pasteuriseren) in ge
wone flessen.
Onlangs gaven wU reeds een re
cept voor het maken van sap. Hier
volgen nog twee Inmaakrecepten
Tomatenpuree
Op dezelfde wUze tewerk gaan als
voor tomatensap is aangegeven, mef
dit verschil: de tomaten door een
zeef wrUven cn de puree lndam-
P».n t(i* 1,1 van oorspronke-
lUke hoeveelheid. Vooral zorgen,
dat geen pitjes ln de puree ko
men, daar deze bederf bevorderen
Tomaten-chutney
Benodigd: kg. tomaten. „i.
of liever 3 sjalotten. (30 g. rbzU-
nen), 2 3 theelepels mosterd. ''4
Spaanse peper. 3 eetlepels azün
6 eetlepels (90 jg.) suiker. .Iets zout
De azUn verwarmen eh de sui
ker erin oplossen. De tomaten in
kokend water dompelen, ontvellen
en in stukxen snUden Ze. met ie
fijngehakte uitjes, dt kleingesne
den Spaapse peper, (de gewissen
rozUnen), de aangemengde mosterd
en het zout aan de azUn en de sui
ker toevoegen. De massa zachtjes
laten koken totdat een puree Is
verkregen De chutney kan slechts
enige weken worden bewaard Ze
Is heel kmakelUk «la zoetzuur bU
de warme maaltUd.
Gouda verliett^van S.V.V,
In de JublleuhtwedatrUd Gou&r-.
SVV demonstreerde de, een uitste
kend geheel vormende, Schiedam*
ploeg een keurig weloverlegd sa
menspel, waarbU men de bal het
werk liet doen. Vooral ln het
eerste kwartier was SVV daardoor
heer en meester in het veld. Daar
na wist Gouda al zwoegend en
sjouwend geleidelijk het overwicht
daj; gasten te breken, maar haar
spel was te onsamenhangend, de
aanvallen te lukraak van opzet en
het plaatsen te slordig SVV nam
na drie minuten de ieiding, ver
grootte twaalf minuten later de
voorsprong, waarop Ottevanger na
een half uur tegenscoorde (1—2).
In de tweede helft was Goudp zelfs
enige tijd het meest in de aanval
en dank zU het goede werk van
Hulzer werden er van tUd tot tUd
aardige aanvallen ondernomen. Ver
scheidene malen bood deze zUn ne-
venspelers goede kansen. Men bleek
echter niet ln staat die te benutten.
SVV daarentegen vond nog drié
maal het net, zodat met 1—5 het
einde kwam. Het Gouda elftal telde
in voorhoede en halflinle wel wat
te veel zwakke JRekken. Ook
maakte de doelmah een weinig so
lide Indruk.
De overige elftallen
Ook DONK speelde thuis. Het
elftal had er zin in en bovendien
een productieve bul. Het stuurde
de derde klasser Zwaluwen-Vooruit
uit Utrecht met een 7—1 nederlaag
huls-toe.
GSV trok met twee elftallen naar
VDL ln Maassluis. De Groen-Wlt-
ten speelden met veel élan. Al spoe
dig stonden ze met 20 voor en het
ultelndelUk resultaat was een 3—2
zege voor de Gouwenaars. GSV 2
won van VDL 2 met 42.
ONA bezocht Fluks ln Dordrecht.
Nn spannende kamp trok de thuls-
clüb met 4—3 aan het langste eind.
De ONA reserves echter klopten
Fluks 2 met 3—2.
Olympia ging met drie elftallen
per boot naar Lelden, om zich daar
met ASC te meten. De\ Goudse
teams waren door invallfers nogal
verzwakt, doch meer aan lusteloos
spel waren de grote nederlagen, die
zU ledpn. te wUten. De uitslagen
waren: ASC-Olympia 60. ASC 2—
Olympia 2 7—0, ASC 3—Olympia 3
Afdeling Gouda
begonnen
Gisteren is de competitie van dé
Afdeling Gouda begonnen. De uit
slagen luiden:
le klasse: Nieuwerkerk 1—ONA 4
2—2; Moordrecht 2—Zylcrvcrs 2
7—2; Groot-Ammers 1—Gouda 4
1—5; Haastrecht 2—Lekkerkerk y
5—1; Nieuwkoop 1—GSV 3 5—1.
2e klasse AGouderak 2—Oude
water 2 4—1GSV 4Boskcnp 2
7—6; Wastdlnxveen 2—Groeneweg 1
5-2: Amm SV 2-Stolwllk 2 4-0;
Nieuwerkerk 2—Bergambacht 2 3-1.
2e klasse B DONK 2—ESTO 1
B—2; GDS 1—RVC 1 2—3. Gouda
5—ONA 5 5—2: NSV. 1—VEP 2 0-5.
3e klasse A Bergambacht 3—
Groot-Ajnmcrs 2 1—5; Haastrecht
3—Lekkerkerk 4 3—2: Schoonhoven
4—Amm SV 3 3—0: OudeWater 3—
GDS f2 4—2.
3e klasse B: Moercnnelle 7—Nieu
werkerk 3 7—1. GDS 3-« Waddlnx-
vean 4 2—1.
3e klasse C: F.STO 2—NSV 2 5—2;
Nieuwoop 2—G$V 5 7—3. VEP 3—
DONK 3 4—0
3e klasse D' Goud* 6—ONA 6
4—2: RVC 3—Nieuwkoop 3 2—7;
NSV 3—VEP Jl 0—5.
Handbal
Welgeslaagd fournooi van
Excelsior
Slingerbal herleefd
Ter gelegenheid van haar 35-larlg
bestaan organiseerde de Goudse
gymnastiekvereniging Excelsior"
Zondag op het O.N.A -terrein een
handbal tournool In totaal waren
er 24 wedstrilden. welke op twee
velden werden gespeeld De orga
nisatie klopte uitstekend. In een
vlot tempo werd het programma af- "l
gewerkt. De regenbuitjes maakten
veld en bal glad ep glibberig, het
geen aan de speelsters en spelers
honn eisen stelde. Toch y/erd er
enthousiast gespeeld De'meeste
wedstrijden hadden een spannend
verloop.
Vóór de finales werd er eert slln-
gerbahvedBtriJd tussen Excelsior en
t.H.O R. uit Goudersk gespeeld De
laatste jaren ls deze tak van sport
wat op de achtergrond geraakt,
doch men stelt thans pogingen ln
het werk deze sport nieuw leven in
te blazen. Pe wedatrUd was min of
meer als propagandawedstrljd be
doeld en bood een aardige afwisse
ling tus*Ai de vele handbalwedstrij
den. Excelsior heeft nu ruim een
kwart eeuw het kampioenschap van
Nederland op h?ar naam. Zij telt
ln haar vijftal nog enige spelers,
die ook reeds In de glorietijd voor
de vereniging uitkwamen De Gou
wenaars .toonden het spel nog niet
verleerd te zUn en klopten T H O R.
uit Gouderak gedecideerd met 40.
Het was al met al een aardige
sportdag
De uitslagen van het handbal-
tourpool waren:
Dames: StolwUk—Krachtsport
9—0, fStolwUk wint me» strafwor-
penf. H.V. '36—D.W.S. 2—3. Excel
sior—Turnlust 0—0. (Turnlust wint
met strafworpen); Meeuwen—Esdo
0—3; Krachtsport—H.V '36 0-0.
(H.V. wlnt'met strafworpen); Excel
sior—Meeuwen 2—1; BtolwUk—
D.W.S. 05; TurnlustEsdo 0—3;
Krachtsport—Meeuwen 00.
(Meeuwen wint met strafworpen);
H.V. '36Excelsior O-O. (H.V. wint
met strafworpen); D.W.S.—Esdo 1—1
(Esdo wint met strafworpen)". Stol
wijk—Turnlust 0—2.
Heren: Krachtsport—Turnlust 2—1
Excelsior—H.V.L. 4—1: Meeuwen—
Esdo 4—0; D.W.S. II—H.V. '36 II
2—1; Turnlust—H.V.L. 2—3; Esdo—
H.V. '36 II 1—2: Krachtsport—
Excelsior 43; Meeuwen—D W.S. II
3—0; Turnlust—Esdo 3—1; H.V.L.—
H.V. '36 II 7-0: Excelsior—D W S.
II; Krachtsport—Meeuwen 1—2.
Einduitslag: Dames: 1 Esdo (Den
Haag). 2. D W S. (Schiedam): 3.
Turnlust* (Den Haag): 4. StolwUk;
5. H.V.'36 (Den Haag): 6 Excelsior
(Gouda): 7. Meeuwen (Rotterdam);
8. Krachtsport (Gouda).
Heren: 1. Meeuwen;, 2. Kracht-
sport; 3. D.W.S. II; 4. Excelsior;
5. H.V.L. (Lelden): 6. H.V. -36; 7.
Turnlust; 8. Esdo.
WATERSTANDEN 1 Srpt
Loblth Rijn, 10.24 +011. NUiuegen.
Waal. 7.90 +0.11; Arnham. Ncderrljn en
Lek. 8.00 +0.07; Westervoort. Usel
Pley. 8.64 +0 09: Deventer. IJsael 2 1»
+0.08. Borgharen 4OW 0 10. BelMt,
Benedenmaas I0M -0 02. Oreva. b*
neden da alula, 4.11 -04)2.
sommige gevallen zelfs lessen kon
volgen, waan' boekwerkjes te koop
waren over allerlei onderwerpen:
van „bedwaterende kinderen" af
t#t „HtOt doorbrengen van donkere
avonden" toe. Steeds was dc com
missie (die thans in 96 steden is
vertegenwoordigd; op het platteland
werkt de Stichting voor Huishou-
delUkc Voorlichlng te Plattenlandc)
er op uit haar voorlichting uit te
breiden naarmate er behoefte gan
bestond en ook kwamen cr steeds
nieuwe wijzen van voorlichting.
Zo werden er films gemaakt, wel-
Jte soms ter gelegenheid van een
tentoonstelling werden gedraald om
het tentoongestelde nader toe te
lichten en die soms dienden om
op te wekken tot hel volgen van
een cursus of die een cursus aan
vulden. Met die films was het hele
maal niet zo eenvoudig, want dc
tUd stond niet Stil cn terwUl wU ln
1940 meenden, dat wU al heel wat
tekort kramen, leek ons die periode
een weelde-Ujdperk. toen dc ka
lender 1944 wees. Zoo liet de kook-
film ziép hoe gortmouU-koekjcs
worden gebakken enaanvanke
lijk had de bakster in die film een
hele fles olie naast zich staan. La
ter ontbrak de olie en moest de fles
worden vervangen door een kluitje
vet en nog weer later kwam slechts
een ingevet papier aan de bakkcrU
te pas. Dit maakte telkens wUzigng
van de film noodig. Nu kunnen ge
leidelijk aan de uitgeknipte gedeel
ten weer in de film tvorden opge
nomen. Vfij gaan de weg terug
Thans heeft de Commissie inzake
HuishoudclUke Voorlichting en Ge
zinsleiding echter opnieuw de ba
kens raoetci verzetten; zij moet, nog
meer dan voorheen, rekenschap ge
ven van het tweede deel van haar
naam: Gezinslélding.
Nu is het^lad. dat zij eertijds
uitgaf. ..Hut4Toudlng Van Nu" bij
herverschijning omgedoopt
„Ons Gezin" en nu zal zU trachten
allerlei moeilijkheden, waarmede
moeders en vrouwen hebben te
kampbn, tot een oplossing te bren
gen. De terugkeer van mannen cn
zoons^uit Duitsland heeft in het ge
zin soms Cen spanning Regevcn. wel
ke de vrouw alleen niet kan doen
wUken; nu wil dc moeder zich hc-
zinnen op en worden voorgelicht in
zake de leiding van haar grote kin
deren, die reeds zo heel vroeg doen
of zij de iRoederlUkc zofg -best
kui\nen missen.
Teneinde dit werk Intensief ter
hand te kunnen nemen Is ai\n de
plaatselijke commissies in dc.groote
Ateden, Vrelke zUn samengesteld uit
vertegenwoordigsters van verschil
lende verenigingen, dus uit vrou
wen. die nog wel iets anders aan
het hoofd hebben dan dc zorg voor
vreemde gezinnen, cen directrice
toegevoegd, die de plaatsclUkcDcom-
missic naar buiten vertegénwoor-
digt en die de leiding heeft ln de-
monstrntielokalcn of winkels dier
commissies.
De Burcauleldster van het secre
tariaat van de Landclljkb Commis
sie. mej. mr. E B. Hoefhamer. met
w|c wij dit onderwerp onlangs
bespraken. Raf als haar overtuiging
le kennpn, dat de commissie ln de
toekomst zeker reden van beataan
zal blUve.n hobben Denkt eens aan
al die mciBlCB, die ln winkels en
op kantoren werken en die voor
haar huwolUk noojt Iets aan huis
houding .doen. Trouwen ze. dan
staan haar handen vaak volkomen
verkeerd. Voor zulke vrouwen zal
de Commissie Inzake HuishoudelUko
Voorlichting cn Gezinsleiding altUd
een plechtanker kunnen zijn.
Of gaan wU naar cen tUd. waar
in elk meisje cen Jaar hulshouding
zal moeten hebben gedaan alvorens
zij 'het beroepsleven zal mogen In
gaan? In leder geval, zover zUn wij
nog lang niet. En .dan nog zullen
zich -altijd bijzondere vraagstukken
bij dc opvoeding in de praktijk
van - het gezinsleven voordoen,
waarover Juist vrouwen welcens
haar licht bij tytskundlgen zullen
willen opsteken En dan zullen zij
steeds terecht kunnenwbtl de Com
missie Inzake HuishoudclUke Voor
lichting cn Gczinsletding
Niet want-, hoe hebben wU,
vrouwen, tydens de oorlog ge
grepen riaar de recepten van
de Voedingsraad! De krant interes
seerde ons in die dagen niet bUster.
maarJe moest wel een dagblad
hebben ter wille van de bonnen
envoor de recepten, welke Je
er in kon vinden! De Voedings
raad zorgde er voor, dat wU werden
IngewUd In de geheimen van gort-
mout-koekJeaj van bakken bUna
zonder vet. van bereldingawUzen
van bloembollen en suikerbiet.
Laten wU toegeven, dat wU aafc-
vankelUk een beetje sceptisch ston-^
den tegenover de Voedingsraad
deze was Immers in 1941 opgericht
en wat er in de bezettingsjaren
nieuw onder de zon kwam. ver
trouwden wij niet recht. Dan maar
liever niet weten hoe Je gortmout-
kockjes moest bakken! Heeft de
Duitse Frauenschaft ook niet een
poging gedaan ons, Nederlandse
vrouwen, te vertellen hoc wU in
oorlogstijd moesten huishbuden en
koken en namen zé niet het air
aan ons daarmee té .willen helpen,
puur uit naastenliefde, omdat ze
zoveel langer in oorlog waren ge
weest en dus over meer ervaring
konden beschikken dan wU? Als wU
ons goed herinnoren, hebben ze
zelfs een film laten maken om te
tonen hoe wU moesten koken, maar
geen sterveling verlangde deze film
te zien. En wat moest dat nu met
die Voedingsraad?
Al gauw ontdekien wU. «iat die
„goed" was en niet in het minst
droeg daartoe trtj. dat de naam
.Voedingsraad" werd gekoppeld aan
die van de comVnssie inzake
HuishoudelUke Voorlichting cn Ge
zinsleiding. die bij élke demonstra
tie, bij elke kookcursus. bU elke
tentoonstelling, welke ze organi
seerde triomfantelijk kon vermelden
„opgericht ln 1034"
De Commissi? Inzake Huishoude
lUke Voorlichlng en Gczinsleidlng
Is een kind van de crisis-periode
van 1931 tot 1934. toen er in ons
land grote werkloosheid heerste en
het cr in dc gezinnen van de werk
lozen, die met een zeer klein inko
men moesten rondkomen, niet altijd
even rooskleurig uitzag- De vrou
wen. die doorkneed waren tn hui%»
houding doen, koken, verstallen en
al dergelUke vrouwelijke kundig
heden, bleken er het beste aan toe.
Haar gelukte het nog wel het gezin
knap voor dc dag te fnten komen
erger waren de vrouwen er aan toe,
die voor haar huweHjk altijd op een
fabriek hadden gewerkt en die
eigenlijk van goed huishouden doen
geen kaas hadden gegeten. Voorna
melijk om haar te helpen, om haar
bekwamer voor haar taak tc mi-/
ken. werd de» Commissie inzak»
HuishoudelUke Voorlichting en Gqc
zinslelding ln 1934 ln het leven ge
roepen als vrucht van de samen
werking van de Bond van Leer
krachten bij het NUverhcldsonder-
wijs en het ministerie van Sociale
Zaken. Er kwam een LandblUke
Commissie (welke thans gevestigd is
Koninginnegracht 42, Den HAag) cn
PlaatselUke Commissies. Dc Lan
delijke Commissie houdt geregeld
contact met de Plaats. Commissies,
geeft advlczpn, organiseert tentoon
stellingen. doet vouwbladen ver-
8chUnen, enz. De Plaatselijk? com
missies organiseerden, ai of niet
mot behulp van dc LandclUke Com
missie. kook- en naaicursussen voor
huisvrouwen, kook-demonstrnfles.
lessen in wasbehandeltng en kinder-,
verzorgng cn -opvoeding.
TUdens de oorlog wbrd dc taak
van de commissie mcAr omvattend
daar toen alle vrouwen behoefte
hadden aan huishoudcujke voor
lichting. WU hcrinncreiA ons im
mers allemaal de tentoonstelling
„Onze Voeding Jn deze TUd".
Toen dc Voedingsraad werd inge
steld. een Radd van wefcnschap-
pelijk gevormde mensen, die langs
wetenschappelUke weg uitmaakten
hoe de voorhanden levensmiddelen
het best kohden worden verwerkt
cn toebereid, ging deze met de Lan
delijke Commissie samenwerken. Er
werden winkels opgericht waar men
demonstraties kon bUwonen, in
Ruim een week trokken wU nu
al door het Congo-gebied. Maar nog
geen enkel olifantsapoor hadden wij
mogen ontdekken. ,.WU". dat waren
Harry Bates, de Jager op groot wild,
dr. Blowter. die meer dan twaalf
neger-dialecten sprak, enige aaala-
tenten en ik. In opdracht van de
directie van een Europees dieren
park waren wU I\aa|" Afrika ver
trokken om een p«ar olifanten tc
vangen. Dat' moc-i Han-y Bates
tenminste doen. Dr Blowter was
onze tolk en ik de-man-met-hef-
pollood Voorlopig vlei er echter
niets te schrUven. omdat de olifan
ten onzichtbaar jjleven
Zouden wU onze opdrachtgevers
moeten teleurstellen? Geheel onver
wachts werden onze sombere ge
dachten verjaagd door mensen
stemmen! Negerstemmen. Snater-
stemmen! Een paar haastige slap
penongelooflUk! Stonden wU nu
tegenover cen groep zwarte kin
deren of
Pygmeeen. Dwergncgcrs. fluis
terde dr. Blowter Erg schuw.
Inderdaad bleken de Pygmcën
geen helden te zUrd Ze kozen bij
onze verschUnlng met spoed hel
hazenpad!
Maak-je geen zorgen! lachte dr.
Blowter. Het zijn geen kannibalen,
deze mensen, waarvan de meest „ro-
buste" niet groter ls dan 75 cm.
75 cm.?!
Ja. Maar de meosten halen den
dnekwart meter niet eens'
En zUn het geen.
Neeh. neen. er is geen gevaar
voor het spit! Ik zei Immers al. het
zUn geen kannibalen Zc voeden
zich hoofdzakelUk met micreneieren,
sprinkhanen, wortels cn wilde ho-
niqg.
Eet stpakelUk! zelden wc tegc-
lijk
We zullen .ze eens smakelijk la-
tt'n eten. vervolgde dr. Blowter.
Dat maakt de tongen los. -Onge
twijfeld zullen zij ons he! wildpad
kunnen wijzen. Allo. Jongens dit
tegen de assistenien cen flink
stuk vlees ann 't spil cn maakt een
paiir van onze beste blikken con
serven open. In die tijd Ra ik eon
bezoek afleRgcn bU het opperhoofd,
van dc stam En tegen mij:
Wie over siuyerwedau Uden spreekt
ct sóhrUft. heeft het altijd over den
renner en maar zelden over den gang
maker En toch ls ln de stayerwed-
atrUden niet de renner, maar de gang
maker de hoofdpersoon. De renner
immers weet niets van het verloop
van de strijd. HIJ draalt zUn rondjes
achter de rol. hU yolgt slechts de
motor. En goed beschouwd wint niet
hll. maar wint zijn gangmaker de
wedafcrUd. De man ln het leer be-
kijk.t de race en neemt zijn maatre
gelen Hij versnelt, als hU het goede
ogenblik gekomen aoht; hU neemt
afstand of wel hU trekt ten aanval,
wanneer hem rulka het best lUkt. En
daarom zou men eigenlijk eerst tfen
gangmaker en dan pas den renner
moeten noemen.
Goede gangmakers, gangmakers, die
ten koers kunnen bekUken en precies
weten wat zU uit den renner achter
xioh kunnen halen. zUn maar dun
gezaaid De bUna 70-Jarlge Pasquler,
achter wlen v. d. Voort dit seizoen
rijdt, behoort tot die goede soort. HU
1» er nog een van de oudé stempel,
één. die reeds menlgen renner ter
overwinning en zelfs naar een we
reldkampioenschap voerde. En daarom
was het te Ztlrich zo Jammer, dat v.
d. Bom. de gangmaker van Bakker, ln
de herkansing en ook ln dieng serie,
zUn plaats niet wilde afstaan aan
Pasqulr Wellicht was Bakker ook nog
ln de finale gekomenI
Want Bakker had kansen In zUn
eerste rit. mooie kansen zelfs. Steeds
echter kwam hU te laat met zUn aan
val. wanneer daar voor hem de
anderen elkaar te lij* waren gegaan
en fleze even moesten uitblazen van
hun Inspanningen- BU de Zwitsers
was er wat dat betfeft meer team
geest. Want toen het met Helmann
niet erg vlotte achter Paul Suter ln
diens hqrkanslivgsrlt. toen nam Grol
iimond. de gangmaker van Besson. de
taak van Suter over en bracht hij
Helmann zegevierend over de eind
streep
Deze Groliimond deed meer Want
niet Besson. maar Groliimond sloeg
de aanval van Chaillot af welke deze.
na zich te hebben hersteld van de
langdurige achtervolging, die hU had
doprstaan. In de voorlaatste ronde van
de elndstrUd Inzette.
Die aanval was één van de mooiste
ogenblikken van de finale. Wie re
kende er na de inzinking van Chaillot
nog op den Fransman? HU had zich
.weliswaar kranig hersteld en was
weer opgeklommen tot de tweede
plaats maar een bedreiging voor Bes
son zag niemand meer ln hem. Ook
Besson zelf niet. vermoedelUk ook
Groliimond niet. Maarnoen die aan
val kwam. een laatate. wanhopige
krachtsinspanning van den Fransen
kampioen, toen was Groliimond toch
onmiddellijk parast. HU sleurde Bes
son mee en ving den Frénrman op.
Zij aan zU streden fcU. een volle ronde
lang. Toen scheen Chaillot toch te
zullen winnen. HU kwam schuin boven
Besson. zUn voorwiel passeerde dat
van den Zwitser, maar Op hetzelfde
ogenblik, raakte Chaillot los van de
rot. HU zwom. De aanval scheen mis
lukt. Maar nog een maal kwam Chail
lot terug. Er stond Immers een we
reldtitel op het spell
Met een prachtige sprint kreeg hij
weer aansluiting achter de motor, die
nauwelUks vaart hjvd geminderd en de
aanval werd hervat. Weer kwam
Chaillot den Zwltsersen kampioen ter
zijde. Weer zag hU kans zUn voor
wiel voor dat van Besson te brengen.
Weer scheen de Fj-ansman he'. duel
-tészullon winnen.
Chaillot won niet. De aanval Werd
afgeslagen en onder de daverende
toejuichingen van het publiek ging
Heasén zegevierend op de finish af.
waarNblJyfog Juist werd geklopt dqor
FrïJSlo. Maar'dat is een .andere
geichledenls. Ik wl) hier alleen maar
vertellen, hoe die laatste, die aller
laatste aanval-van Chaillot Jwgrd af
geslagen. Niet door Besson. maar door
diens gangmaker, door Groliimond.
die hoog. zeer hoog spet speelde, zó
hoog dat misschien geen enkele an-
deze gangmaker het had aangedurfd.
Want tofin dan werkelUk voor de
laatste maal Chaillot naar voren
ktvam en' scheen te zullen winden,
toen draalde Groliimond even de gas
kraan nog wat verder open. HU/deed
bet koelbloedig en beheerst HU'wist.
Daar stond een Gottrvt en knabbel
de met een plunder gezicht op een
sigaar.
Ga Jc mee? Of stel Je meer be
lang ln de conservenblikken?
Na enige aarzeling nam het opper
hoofd. die ais teken van z.Un waardig
he;d een apenvel om het lichaam
droeg, dc uitnodiging van dr. Blow-,
ter aan en zo keerden wU. gevolg^
door alle leden van de 6tam. bU dc
anderen terug.
De ..GJüwi". stijjdc dn»Blow-
ter hen voor Hun taal ken ik julét
voldoende om hen te begrUpen en
mUzclf bU hen verstaanbaar tc ma
ken Het is céb nog vrUwel onbe
kende stam
Tasi toe. beduidde dr Blowter
onze gasten" Maar de gasten sche
nen geen honger te hebben. Het
vlees bleef onaangeroerd. Nnur ons
geconserveerd fruit werd geen hand
uitgestoken Geen mond opende
zich. Niet om ég ctei\ Niet om te
pralen' En dal tyas loch de bedoe
ling van ons oerwoudi-gastmaal'
In gedachten stak dr Blowter een
siRaar op 7.o iets hadden de zwarte
dwergen blijkbaar nog nooit gezien!
Nu wist dr. Blowter. hoe hU dc
Gitlwi aan het spreken kon krijgen.
Dertig ö'.garcn voor eiken man. ale
het opperhoofd hein het wildpad
zou wijzen en nog eens dertig siga
ren dc man als de eerste ojifant ge
vangen zou zijn!
Drie dagen inter keerden wU bij"
de GiUwi terug Twee Jonge oli
fanten hadden WU levend kunnen
vangen In F.uropn zouden zc te
vreden over ons zijn
Fn? Hoe stnnt het met de si
garen? vroeg dr. Blowter ZUn *6
nu al op?
Wij kagen nnmelUk geen enkelen
Gltlwl roken.
Met een gebaar dat ons zeer ver
wonderde het was cen gebaar
naar de maag gaf het opperhoofd
zeer nadrukkelijk le kennen, dat de
sigaren verrukkelijk waren gcWcest.
Maar namens alle Gitfw; jtad hij
cen vrang Ech vraag, die dr Blow
ter deed schudden van het lachen.
Wat vraagt hij'' riepen wU-
Waarom wij de bruine stoken
eerst braden" ZIJ - éten ze
zo' Kijk daar eens'
Watbmpcl daar stond een Gltlwl
en knabbelde met cen glunder ge
zicht op een sigaar!
Moeten wij hen piet ,a. be
gon Lk verschrikt.
NaluurlUk. viel dr Blowtc mU
ln de rede Moar of het zal helpen!
Nu het hoofddoekje eenmaal bur
gerrecht heeft gekregen, kunnen
wU er moeilUk van Schelden, hoe
mannen en vrouwen, die op het
gebied der mode de toon aan geven
ook trachten de dames te bekeren
voor de hoed. Natuurlijk nemen zij
zich voor van de winter weer een
vilten hoed te gaan dragen, maar
zolang het weer niet overdadig
koud is, vinden wU het hoofddoek
je toch wel heel gemakkelUk. Het
is al op verschillende manieren ge
dragen en toch is er nog vaflatie
mogelUk. De bUgaande tekeningen
laten u dit zien. De hier bedoelde
draagwijze is echter uitsluitend
No entpp anrselinp nam kei opper-
hoojd de tltlnodipinp aan.
mogelijk met een niet te kleine
vierkante doek Deze wordt dubbel
gevouwen, zodat de rechtér boven
punt cn de linkd* onderhoek boven
elkaar vallen, m a w.. dat een drie
hoek wordt gevormd. Deze wordt
luchtig opgerold cn over het hoofd
gelegd. De uiteinden worden van
aehteren. ondtfr het haar, gestrikt,
waarna de slippen flink breed wor
den uitgehaald. De slippen worden
daarna naaT binnen geslagen, zódat
de punten bU elkaar komep. waar
ge samen met een speld of broche
worden vastgestoken.
.Wilt u de advocaten, die voor
wederkeer van de hoed pleiten
enigszins tegemoet komen, dan kunt
u tte rol op het hoofd opvullen met
watten, zodat het geheel er meer
hoede+achtig uitziet.
leeuw, zog cr werkcIUk fnbelachUg
natuurlijk uit en ik zou gezworen
'hebben, dat het ..dier" zich bewoog.
Maaf dat was natuurlUk uitgesloten.
San Sita. die achter ons lag. kon
het niet laten eens veelbetekenend
te kuchen, wat hem cen nijdig*
ribbensloot van »Ssunders bezorgde.
M.acfnrlnnc merkte niets Langzaam
schoof hij naar voren, de revolver
ln do vuist Mot oen kort gebaar
beval hij ons hem niet te volgen.
F.en ondraaglijke spanning greep
oris aan. hoewel we toch wisten.
dBt dit alléB alorhts comedée was.
Toen Schoot Macfnrlanc
Een razend brullen was hel ant
woord Wij vlogen overeind en ke
ken elkaar radeloos aan WU kon
den onze oren niet gelóven, waar
achtig. de leeuw brulde! F.en
ogenblik leek het of hU wilde
vluchtoh. dan ontdekte hU Macfar-
lanc die was opgestaan
Wij moesten toegeven, dat hU
koelbloedig was. HIJ dacht er nlot
ann voor dc leeuw tc wUken HU
bleef schieten. Tot zUn revolver
leeg was. Toen eerst keek hU hulp
zoekend naar ons om Saunders
schoot Weer volgde gebrul dat
ccjitcr meer een steunen was Vlak
voor dc voeten van Mncfnrlanc viel
het dier neer Verlicht ademden wU
op De boys. die cr vfindoor waren
Regnnn. durfden weer terugkeren.'
al hieven zU nog wel op een eer-
blcdlRc afstand van ons.
Tycn vlqdg eensklaps Iets geels
dour dc lucht Een donderend ge-
hrol verscheurde de stilte Maefar-
Inne werd tpgen do grond gesmeten.
De leeuwin' WIJ gilden Saunders
kun niet srhipten zopder gevaar t«
b'prn Mnrfnrlane le treffen. De
leeywln had haar klauwen ln zUn
schouder gcslngcrt en keek ons uit
dagend aan SAunders deed een
panr stappen in haar richting. Knor
rcndjiolgdo dc leeuwin elk van zijn
bewegingen Nog dichter naderde
Saunders De leeuwin richtte zich
ftp N11 kon Saunders cen schol wa
gen. Dc leeuwin viel getroffen neer.
In hnnr doodsangst scheurde zij
echter MBcfarlane's schouder open.
Zo goed mogelijk verbonden wij
hem om hemT daarna naar onze
wagen te dragen De boys zouden de
leeuwen villen. Bij onderzoek bleek
de wond vqn Macfnrlanc niet zo erg
- IdiootI
tc zijn nis 'tij er uitzag HU waa
zelfs In staat Saunders de hand te
drukken Saunders zei maar ééo
woord
In het stationshotel In Daressa
lam leerde lk twee Amerikanen
kennen.'Dé ene. Latimer Saunders,
was een Afrlkn-knnncr. maar de
andé.r. Macfarlane. was voor 't
oerst ln het zwarte werelddeel:
Macfnrlanc had zich /oorgenomen
zijn eerste leeuw neer te leggen
Met een revolver! Dat zou zUn
enige wapen zUn.
Op een avond waren wil in Iringa
de gasten van een zekeren heer
Wnndè, die het ongeluk had het ge-,
sprek op groot wild te brengen en
ons te vertellen, dpt zijn boys bij
een drinkplaats lecuwcnsporcn had
den gevonden.
Macfarlane stond dodelijk ln vuur
en vlam De volgende dag zou hij
er op uittrekken' Dan zou hij zijn
eerste leeuw vellen. Met een re
volver! Met geen mogelijkheid was
hij van- zijn Revaarltjk plan af te
brengen. Wandé keek hem aan of
hij met cen krankzinnige*, tc doen
had cn Saunders mompelde iets
over tropenkolder, waarop Macfar
lane beledigd opstond en verdween
WIJ keken elkaar eens ann Saun
ders zei: Arme kerel' We moe
ien hem helpen. Een brede glim-
llch trok over zijn gezicht
Wat denken Jullie cr van? Ik
heb nog eén heel bruikbaar leeuwen
vel. Als we daarvan eens «en kunst-
leeuw fabriceerden?
Maar hoe krijgen wo dal ge
val bij de drinkplaats?
De boy* Immers!
Die voelden wel voor dc grnp!
Een paHr stokken, daar hpt vel over
heen. de volgeridc .dag zou alles
in orde zUn
Om Macfarlanc's boze bql te ver
drijven. gingen wij gezamenlijk
naar zijn kamer, waar hlJ op zijn
veldbed zijn revolver zat schoon
te maken.
Macfarlane' WIJ Rnnn mee
morgen! F.en vergenoegd gebrom
was zUn nntwnord. Dc volgende ring
•kwamen dc hoys ons triomfantelijk
wertellen. dat de „leeuw" stond te
wachten. Macfarlane was cen en
al onrust. HU eiste van ons. dat wij
onze geweren als wij die dan be
slist wilden meenemen ln dc wagen
zouden achterlaten als wU hij de
drinkplaats zouden zUn.
WU gingen, toen dc maan öBn de
hemel stond De boys drilden -van
opwinding, nfanr Macfarlane was
volkomen kgltp., Behocdxanm na
derden wij de drinkplaats. Er
kraakte Iets Twee giraffen ren
den ons ln komische haast voorbU-
Saunders stak zijn onderlip naar
vfiren. wat bij hem een teken was
van ernstig nadenken Tot mijn gro
te verwondering zag Ik. dat hij z.ljn
geweer hij zlch-droég. terwijl Wan
dé en Ik het onze In do wagen
hadden laten liggen, zdkls wij dat
met Macfarlnne waren overeenge
komen Macfarlane zelf had g««n
ander wapen bij zich dan een rè-
volvcr van groot kqlibcr.
Steeds dichter naderden wij de
drinkplaats, dc boys leidden ons
Na een minuut of tien begon
Macfarlane echter ongeduldig te
wotnen Flulsteropd schold hU dc
Jongens Vilt. wBt In hevlgé mate hp
onzé lachspieren werkte. MacfarV
l»na w»b evenwel Jj$"zlJn recht. Do
hoyii Vahen het spoor bUster! ZIJ
Hetcb 'Ons tn alle rjchtlngen lopen.
énaAr -de" drli kplaöts scheen ver-
dWcne|f/te tUn! Tot S«a Sita plot
seling ZUn uitstrekte en zei:
Stmba. bwnna. simbal Ja^,danr
stond hU. misschien een twaalf me
ter van ons verwUjlerd. Groot en
maJesteltelUk-
De boys trokken zich terug. WU
driéën stieten elitair eena aan. Dé
Friesland zong zjjn^
paarden toé
„Frisia non cantat" (de Friezen
zingen niet) heeft een Romein ge
zegd, maar het publiek stond als
man op en zong het Friese
volkslied, toen Qe Friese hengsten
jvan Karl Strassomper in Leeuwar
den de piste binnendraafden. Twee
vrouwen in regionale klederdracht
boden den heer Strassburger. die
hét paard van onze Noordelijkste
provincie in binnen- en buitenland
als circuspaard populair heeft ge-
'ipaakt, een krans aan, en de heer
Postman, -voorzitter van het Friese
Paardenstamboek, sprak hulffloen-
de woorden, waarop ook de heer
Nico van der Wer/J. die de eerste
Friese paarden aan het circtu ver
kocht, het woord voerde. De stal
meester kreeg een kruik Jenever.
den horloges met het karakterls-.
tieke Iets Ingezonken keur heeft
voorzien, geen betere les kan krij
gen dan hier eens rond te wande
len. maar ook. omdat men hier Jets
leert begrijpen van het oeroude
handwerk van den goud- en zilver
smid.
Het hart van deze verzameling
is óngetwUfeld de essai*-afdeling of-
wal het laboratorium, waar cen
'tineven van retorten, flessen en
branders gereed staat voor het on
derzoek der edele metalen. Hier
wordt geregeld gewerkt: alle han
delaren ln goud- en zilverwerken
moeten eerst hun producten hier
laten „keuren". Daarna wordt het
stempeltje erin geslagen, dat tevens
ook dienst doet als bewUs van be
taalde belasting.
Onderzoek n^r het
goudgehalte
Hoe wordt nu het gehalte onder
zocht? Hlertoé krast men met de
ring over de toetasteeh. zodat een
minutieus streepje metaal achter
blijft. Daarna wordt de toetsnaald
ter hand genomen, die aan haar uit
einde een stukje goud van bekend
gehalte tyeeft. ook daarmede wordt
een kras getrokken nu kan men
de belde streepjes" door middel
van een druppeltje koningswater
mët elkaar vefgelUken.
WU kunnen op dezq manier
een verschil tot op 3/1000e met het
oog onderscheiden, aldus dc heer
Van Baaren, die ons InwUdde ln de
verschillende geheimen Ivan de
waarborg. Indien het nog prec'eser
dient te gebeuren, dan moet de
goudproef worden uitgevoerd. waar
bU verscheidene chemicaliën en een
oven' een rol kpelen: cen „afwU-
king" van lOO.OOOe kan dan niet
verborgen blUven.
Hoe bent u eigenlUk met deze
collectie begonnen? willen wij tij
dens onze rondwandeling langs de
assal-afdellng. de vele curieuze oude
prenten, lepels met meestertekens
anno 1664 en tal van gereedschap
pen uit een grijs verleden, weten.
Och. hoe gaat dat! Ala contro
leur van de waarborg heb Je voor
dat soort dingen Intéresse. Ik had
thuis reeda het een en ander vgr>*
Iets over 'geraffineerde
vervalsingen en andere
curiosa.
Oud-Spanjestrijders
herkrijgen hun
N ederlande^schap
Twintig oud-SpanJestrUders, die
hun Nederlanderschap hadden ver
loren, worden ln de Tweede Ka
mer bU wetsontwerp voorgedragen
voor naturalisatie. 1
De minister is van oordeel, dat
er geen bezwaar tegefi kan be
staan, om de betrokkenen, die zich
gedurende de bezetting' goede va
derlanders hebben getoond en in
dat tUdperk als oud-SpaojestrlJders
bijzohdere risico's hebben gelopen,
hun verloren nationaliteit terug te
geven. HU acht het ook billijk, de
naturalisatie kosteloos te verlenen.
Sommigen van hen komen trouwens
uit hoofde van vervulde militaire
dienst bU df Nederlandse strijd
krachten voor kosteloze naturali
satie ln aanmerking.
Dit all^s geldt een eerste groep,
ten aanzien van wie het vooronder
zoek ls beëindigd. Het ligt ln het
voornemen, op betrekkelUk korte
termUn meerdere groepen te doen
volgen.
Vals!
Maar man. dat kan niet! Je ziet
toch het keurstempel: dat goud is
veertien karaats,
Ja. dat keuratempel ls wel
goed. maar toch is dit metaal een
waardeloze koperlegcring.
We zullen het geheim dadelijk
onthullen en wel dpor verhitting.
Zo met hel, ongewapende oog Ms
niets zichtbaar, maar na dit proces
zul Je zien, dat oen klein stpkje
metaal en wel dat van het keur-
stempel een lichtere kleur aan
neemt. Alleen dit stukje ls goud.
Het is heel geraffineerd uit een
gouden sieraad gesneden en tn dit
prul gezetl
Hoeveel analoge gesprekken zou
den er wel aan de curieuze ver
zameling falsificaties zUn voorafge
gaan- die wil daar in de glazen vi
trine voor ons zien en hoeveel do-
delljk verschrikte gezichten zullen
düarvan het gevolg zUn geweest I
Daar liggen onedele kettlngsloten
cn fenlpsloten uit.... 1835. die de
heer B. J. J. van Baaren. controleur
van de Waarborg en aUchter van dat
merkwaardige „verstopte" museum
in Ütrecht's belastingkantoor
het woord museum is eigenlUk niet
geheel Juist, omdat het hiér ook om
iets gaat. wat een sterk practlsche
kant bezit op een bank van le
ning ontdekte. Wie heeft er In dat
Jaar getwUfeld aan de echtheid van
het beleende? Er kwam een keurig
lakzegel en een heel document aan
het voorwerp en de zwendelaar
natuurlUk een vakman, want wie
zou als leek dergelük minutieus
werk kunnen verrichten? maak
te zich uit de voeten.
Alvorens verder te vertellen
over andere knoeierijen In het
goud» en zilvervak. dienen wU eerit
het begrip „Waarborgifiusenm"
eens wat nader te omlUnen.
Zoals gezegd, is het meer dan een
„dode" verzameling, niet Mleen,
omdat een controleur van de waar
borg- die uw trouwringen en gou-
Op deze oude werkbank liggen-alle
instrumenten bijeen ook rfV- Rit
vroeger dagen die een zilversmid
t>U zón arbeid nodig heeft: zelfs het
kleinste tangetje of boortje is.nief
vergeten. Iedere vakmtin zou in dit
karakteristieke hoekje van het
Utrechtse Waarborgrnuseum, de zo
genaamde „Stnvelei", zo kunnen
begipnen.
(Fotfo archief Waarborgrnuseum
het ffBv- dat de provinciale tekens
vroeger dienst deden aJs keur- cn
gilde tekens.
Het Ib overigens schrikwekkend,
hoeveel- van die nagebootste mees
tertekens cr wel nietexisteren!
Hoeveel in metaal gedreven voor
werpen 7ouden er jift'a I" omloop
zijn. die door den t'fjc^ttcr voor
„echt antiek" wordcil''gehouden
Bil deze afdeling ligt ook oen
broche, die in 1810 naar de bank
van lening te Amsterdam werd gé
bracht: volgens het keur scheer)
het. dat men met goud van een bljr
zonder hoog gehalte te doen had.
Makr de broche 'was van puur ko-
n(8r en het stempel cr geraffineerd
Ingekct.
De verzameling, dlc ln feite ge
heel gewijd werd aan het keurstem-
pel. it een bezoek overwaard. Hier
ls pioniersarbeid verricht ten aarf+
zien van een gebied, dat tot nog
toe veel veronachtzaamd werd en
men gaat hier weg met het besef,
dat het keur hejwolk ln veel op
zichten even onaantastbaar scheen
als het watermerk van een bank-*
biljet bij sommige goudaankopefr'
terdege critlsch bekeken dient té
worden1
zatpeld en kwam toen ineens op
een idee. Zo ontstond hier enkele
jaren geleden het begin In een klein
hokje. Maar weldra kreeg ik van
tal van hoge bcinstingautoritcit.-n
cn uit goud- cn zllverkringen mede
werking. Want cen dcrgclUk mu
seum is uniek in ons iand.
Langzaamaan heeft de collccUc in
de lokalen ann de Drift- waar in de
vorige oorlog dc distributie-ambte
naren zetfclden, zich uitgebreid
Maar er komen slechts weinigen
on\ hel museum- dat heel achter,n
veritopt in het bclastinggchouw
ligt. op te zoeken. Wantonbe
kend maakt opbemlnd. Er zijn 11a-
melijk maar heel weinigen ln ons
land. die iets weten omtrent het
„geheim" van dit belastinggebouw
Maar dc heer Van Baaren werkt
nog regelmatig aan zUn verzame
ling en zo af cn toe brengt de post
hom weer Iets. wat een vcrimzt
,.ah" aan zijn lippen- ontlokt Zo
was er laatst ook een geschenkje
van cen zilversmid, dat hel oni-
slaan van een zilveren Zeeuwse
knoqp aanschouwelUk maakte, een
aardige aanwinst.
Overigens kunt u in 't Wnnrborg-
museum ook 'zien. hoe dc lepels ln
cen moderne zilverfabriek ontstaan.
Dan 19 cr nog dc collectie van gou
den en zilveren voorwerpen, die
,.een«" mode waren en nu piecr dan
ooit met dc smeltkroes worden be
dreigd: cen weelderig versierde
boeren horlogesleutel- hoedepennon
tjta anno zoveel.
Bil de falsificaties waarover wU
reeds spraken, bevindt zich ook een
..ouderwetse" lepel, waarbU de ver
vaardiger handig profijt trok van
Wat geeft Hilversum?
10 September
HUv I (KRO): 7#*n I Nlruws; S 15
Pluk rte dog: 9 45 Lichtbaken: 10.10-
Heethoven: 11 Plano; 1120 Als de stele
luistert, li Famber tndlë. 12 02
7-ang plano; 12.20 Ens Kees Hueting;
1 'Nieuws; 2 Hnrtvelt-Kwartet; 2.20
Zlckenlof: 4 Vrouw. 4.80 Mu*. be
schouwing: 5 Kamermuz.; 8 46 RUk
Overzee; B Gr pi «30 Nad Str kr.; 7
Nieuws: 7.15 Tango-ork.: 8 Nlpuwa;
8 13 Radio Phllh Ork.: 0 rilm; 1#
Nieuws, 10 45 KI. v Beeck: tl 45 Orga)-.
'11.30 SJotaccoord
Hllv. II (AVRQ^.7 en Nleuwa; 14»
Bach. Orétry; 4B Morgenwijd.; $.M
Arbeldavtt.: lO.OS^ns. Jetty Cantort
11,35 Vlooi, plano; 12 Ballroom-ork.s
17 40 Orgel1 Nieuws: 1.18 Romdbcera;
2 20 Aeollan-sextet; 2.15 Or.pt.; 3.J0
Franse kamermuz; 4.10 Jeugd; 5 Qjri
kun JU ook; 5 30 Skymaaters: 6
Nleuwa; 0.15 Zang; (RVU1 6 30 Lezlngj
(AVRO) 705 Or.pl.; 7 30 Plano;
Nleuwa: 805 Vaudevilfe-órk 9 plan»-
duo; 9.20 Snip en Snap. 10.15 Bultéff*.
overzicht; 11 Nieuws; 11.11 Orgwl
ll-W Veraatale-ork.
