w
I
Om het wereldsnelheidsrecord
„CLOSED ;SHOP"'
Natuurlijk herstel van
de volkskracht
Er werd 81 pCt. van de
geluidssnelheid bereikt
Aantal huwelijken in
Gouda verdubbeld
Handel weiger! fruit
te kopen
Kerk richt zich tot
de jeugd
Wat krijg ik? \Vat geef ik?
OUD GOUDA
Luchtvaart in vogelvluchi
Beurs van Amsterdam
ZIJ ONTMOET.EEN
GEESTVERWANTE ZIEL
CHINEES HUWELIJK Iff LONDEN
SOCIALE BEROERING IN ENGELAND
Hel U merkwaardig, ha* da
door veratandelQke overwegla-
g«n lagogevaa - overheida-
maatregelen 1*1 haralel van de
volkskracht 'een pendant vin
den in de natuurlijke regenara-
Ue-krachten van lm valk, dl*
afch loa van elka verstandelijke
Inmenging laten gelden.
De oorlog met rijn bijkomstige
Verschijnselen van'ondervoedihg én
Uitputting enerzijds en de geweld
daden van den beletter anderzijds,
heeft een aanzienlijke stijging van
het sterftecijfer veroorzaakt, die
een teruggang van hq; zielental zou
doen verwachten. Daarvan is ech
ter geen sprake geweest, want reeds
tUdyns de oorlog, dus onder fte
slechtst mógelijke omstandigheden.
Is het geboortec(jfer gaan stijgen
tn zelfs la dit sterker toegenomen
dan de sterfte. En terwijl deze ge
leidelijk aan weer wat terugge
drongen wérd, blééf het geboorte
cijfer niet alleen toenemen, maar
la zelfs grond om een nog ver-
atijging ervan te verwachten.
r\ vergelijking tussen de
naanden van 1839, 1944 en
ziet man. dat het- aterftecijfer
land reap. 10.1; 12.1 en 11J
per duizend en .per jaar bedroeg,
doch dat 't geboortecijfer in dezelf
de periode resp. 20,77 23,8 en 25J
heeft bedragen, waaruit dus- een
toenemend geboorte-overschot re-x
sulteert van 10,6 in J939; 11,7 in 1944
an van 138 per duizend tn 1048.
Geboorte-overschot
uit in een geweldige «Moenemlng
van het aantal gealoten huwelijken.
Alle woningnood en alle meubel-
schaarste ten spijt, la het aantal
huwelijken, dat 'gealoten wordt,
vergeleken bij vóór de oorlog In
tal van gemeenten méér dan ver
dubbeld en ook over het gehele
land genomen if de toeneming,
enorm, zo werden In de1 belde ear-
it* maanden van 1030 p^r duizend
inwoners en per Jaar In Neder
land vijf zea huwelijken gesloten,
maat» in dezelfde periode van 1048
ruim negen!
Voor Gouda la de toeneming nog
Iets sterker. Voor de gedoemde
perioden stegen In onse stad df
gesloten huwelijken van v|jf op
tien per dniaend Inwoners; 'ook
hier dtfi een vsrdnbbellng.
Goed beschouwd fijn al deze cij
fers toch wel zeer bemoedigend
Ze doen zien. dat er naast de ver
standelijke pogingen van de mensen y
om de sajnenleving weer in het
goede spoor te krijgen. oo£ an
dere, spontane, krachten aan het
..herstel" werken.
Gonda blijft In dese
keling niat achter. In de verge
leken perioden beliep de sterfte
la oase stad f,2 In 1930; 1M la
1044 en 1M in 1048. Hier heeft
de toeneming van ttfdena de
•orleg iich dus in 1048 nog exen
voortgezet. Maar ook het ge
boortecijfer ging omhaag: In de
drie genoemde perioden bedfoeg
het nJ. 10.7; 22,1 en 24.8 per
duiaend. Het geboorte-over-
sehot, waarom het ln dit ver
band gaat, bedroeg dus reap.
1M; 12.2 en 14.
Katy blijkena het voorgaande
van het sterftecijfer in het algemeen
gezegd worden, dat het zich na de
Oorlog weer in neerwaarts, dus gun
stiger. zin ontwikkelt, in de zuige
lingen- en kleutersterfte werken de
©orloRstnvloedcn nog merkbaar na.
In de aanvang van 1030 kwamen in
Nederland op honderd Jonggebore
nen vier gevallen vóór van zuige-
rensterfte (d.i. beneden één Jaar),
het begin van 1044 was deze
Verhouding veranderd in vijf op de
honderd en voor de eerste maanden
van het lopende Jaar zijn deze dj-
fera nog ongunstiger geworden,
daar nu op elke honderd geboorten
zes gevallen van tui gelingensterfte
waren.
Ook in Gouda nam de zuigelin
gensterfte toe; in d® beginmaanden
van 1039 kwam geen enkel geval
Voor; ln de aanvang van 1944 be
droeg de veVhoudlng bijna twee op
de honderd en ln de eerste maanden
van het lopende Jaar vijf 6 z®* °P
de honderd.
Uitgedrukt ln procenten van de
totale sterfte beliep de zuigelin
gensterfte irt de eerste maanden van
de drie genoemde Jaren in Neder
land resp. 8: 0 en 13 pet. en in
Gouda 0. 3 en 12 pet. Onze stede
lijke cijfers ln dit opzicht waren
aanvankelijk dus veel gunstiger dan
het rijksgemiddelde; ovér het lo
pende, jaar is het verschil nog maar
zeer gering.
Ook ln de kleutersterfte (1—4
Jaar) werken de nadelige oorlogs
invloeden nog na. Voor het gehele
land bedroeg de kleutersterfte over^
de genoemde drie perioden z®#P-
2,3; 4,2 en 5,2 pet. van de totale
aterfte en in Gouda 1, 18 «n 5 pet.
Evenals bij de zuigelingensterfte
zijn de Goudse cijfers dus watfun-
stiger dan het rijksgemiddelde,
maar zij vertonen dezelfde tendens
tot stijging.
Trouwlurtigheid
Voor pen overwegend deel zal
deze verhoogde zuigelingen- en
kleutersterfte gezien moeten wor
den als de nawerking van dege
nerative invloeden uit de oorloga-
tijdi maar ook hiertegenover stelt
zich blijkbaar ala voorloper van
Verhoogde en sterker geboorten
eed regeneratieve impula, die zich
Bezwaren tegen
distributie
Zoals In andere plaatsen het ge
val is. hebben de groente- en fruit-
handelafén in het rayon Gouda be
sloten geen fruit meer af te nemen.
De handelaren hebben oczwaren
tegen »de distributie en zijn van
oordeel dat er voldoende fruit cn
daarom distributie overbodig is.
HU deze actip in Gouda en om
geving zijn 160 handelaren betrok
ken. Zij hebben beslopen van het
jpubliek geen bonnen meer te ac
cepteren en voorzover al aangeno
men. deze terug te geven.
De handel beschikt nog over vol
doende. vorige week gekocht fruit
om de eerste dagen nog te kunnen
verkopen. Dit fruit wordt zonder
bon afgeleverd. Verwacht wordt,
dat ln de loop van de volgende
week het onder de,distributie val
lende fruit langzamerhand uit de
prtnkels gaat verdwijnen.
Het gevolg van deze actie is, dat
d* Goudse grossierscombinatie, die
de kleinhandel van fruit voorziet,
momenteel niet op de veilingen af
neemt. waardoor het voor Gouda
bestemde deel naar elders gaat.
\Er Is hier bij de grossierscombi
natie momenteel een voorraad van
35000 kilo appels en pelen, over het
algemeen houdbare soorten, die ln
afwachting van het verloop van de
actie, blijven liggen. Niet houdbaar
fruit zal paar eldera worden var
zonden.
BENOEMING.
De heer M. Slobbe alhier, la be
noemd tot machinist aan het pomp
station der gemeente-waterleiding
te Boskoop.
AT
AAR
ANNEER
Tol *n rat! 14 topt. II aar #n 1—4
uui; Openbare U*««*aal: Tentoonitel-
ltng boekengeschenk Help Holland
Councilop IS Sept. bovendien geopend
7*-l* uur.
^11 Sept. S unr Nieuw# Schouwburg:
Feestavond voetbal- en athletlekver-
enlging ..Oouda" opvoering ..ten
huis vol herrie" door Vlres-toneel-
groep.
12 Sept. S uur Concordia: Opvoering
van ..Het Godsgericht" door ..Die Ha-
ghespelers"
II Sept. I nur Houtmansplantsoen:
Concert harmonie ..De Pionier
II Sept. ne Beursklok: Feestavond
mondaccordeon- en amusementt^ar-
eniens De Vroltike Boy»"
11 Sept. I uur Het Blauwe Kruis:
Evangelisatie-samenkomst, spreker F.
.Nlemeljer over „Geloofsbelijdenis en
wedergeboorte".
Ml Sept. 2 uur De Beursklok: Ver-
jders van mllltalrervln Indtê.
IS Sept. 1P.II uur Beunle: Bijeen
komst Humanistisch Verbond, ope
ning winterprogramma. apreker Sal
Tas over ..Het Humanisme na de twee
de wereldoorlog".
Apothrkersdiensf
alléén Prins'Hendrikstraat ISc.
Palestina en de Joden
Mej. mr. v. d. Molen vertelt
over haar indrukken
De Goudze afdeling van de Ned.
Christ. Vrouwenbond bood gisteren
aan haar- leden een Interessante
avond aan, waarop mej. mr. G. H.
J. v. d. Molen uit Aerdenhout over
het probleem van deze dagen „Pa
lestina en de Joden" sprak.
Over drie aspecten had apreekster
het In het bijzonder; haar persoon
lijke indrukken in het Heilige
Land; de Joodse kinderen en de
politieke situatie.
De persoonlijke indrukken bewo
gen zich op het terrein van de
emotie. We grond en plaatsen te
zien, welke vroeger door de Hei
land betreden zijn. Hetprobleem
Joodse kinderen is een gevolg van
twee kolonisatie-methoden. De
meest voorkomende bestaat uit het
splitsen van het gezin van de kin
deren. welke laatsten reeds van
hun geboorte af ln aparte kinder
tehuizen wórden opgevoed en be
waard. 'n soort staatseigendom dus,
de tweede kolonisatiemethode krijgt
meer het Idee van gezinsleven,
daar mogen de kinderen bU de
oudera blijven. Hoe ls het mogelijk,
dat deze eerste kolonisatiemethode
doorgevoerd kan worden? In de
eerste plaats behoort het tot het
Joodse principe en ten tweede kun
nen de vrouwen niet gemist wor
den op het werk, zodat er nieta
hoort te zijn wat haar afleidt. De
huidige geestelijke toestand aldaar
li meestal verward, alle mensen
zUn bezield door nationalistische en
socialistische Idealen, geschoeid op
communistische grondslag. Dat Jo
den uit alle landen zich er toch
thuis voelen, komt doordat het He
breeuws. de gemeenschappelijke
taal, de liefde voor het Und a ge
meen en de geschiedenis, dezelfde
ls, zodat men zeggen kan, dat de
Joden ln Palestina onder normale
omstandigheden zich vrij en geluk
kig voelen. De~ politieke situatie
zou door verdraagzaamheid van de
kant der Arabieren opgelost kun
nen worden. Palestina ls nog groot
genoeg en de Arabieren zijn nog
lang niet ln de minderheid. Er ls,
besloot mej. v. Molen, nog plaats
yoor mlllloenen.
Uitgaande van de Jeugdraad van
de Ncd Herv. Kerk werd gister
avond als lnjet van het wlnt?ruferK
onder de jeugd in de St. Janskerit
aan jeugdappél gehouden, waarvoor
oen speciale liturgie was samenaa-
.steld.«mcl samenzang, schriftlezing,
gabed cn toespraken door da. Gerh.
Huls en ds. J J Koning.
Da Huls spraR óver ..Wat krijg
ik?" HU maaktè vergelijkingen met
wat de wereld en de kerk biedt Als
slechts gedacht wordt aan gezellige
clubavonden. Vèekends enz. als
antwoord door de kerk op de vraag
..wat krUg .ik?'1 Is men er glad
naast. De kerk heeft een ander
Ideaal, weet iets beter* te geven
Spreker zelde. dat jonge mensen te
midden van vreugde en ontspanning
van de wereld zich plotseling diep
ongelukkig kunnen gevoelen en
zich afvragen, waartoe dit alles, dit
zinloze en doelloze. Het bespringt
hen wurgeqd en moordend. ZU zit
ten knel In die momenten vsn be
zinning en op dat punt gijjpt God
hen b«et en toont hun ,wat niet
(Vergaat. noojt zinloos is of syordt.
In dit verband noeipde ds Huls de
kerk. en zeide. dat op de vraag wat f
is de kerk. men rftoet gaan tot den
Stichter daarvan Jezus Christus.
JDie vanavond allen hlerheena riep.
HU besprak het bwwuste medeleven
met het werk van de kerk In de
gemeenschap der heiligen en toon-
de hoe daarin ievensdiept* vreugde
en perspectief zUn Dan zijt ge niet
eenzaam, niet wanhopig meer. riep
spreker zUn hoorders toe. lid ta
zijn van 2JUn gemeenschap geeft
leven, eeuwig leven, nu al.- maar
ook straks ln Gods grote .-adërhuis.
Ds. Koning had hls rfnderw-rp
..Wat'ïtaef'JdM" Aan de hand van
de schi'qkunF van een huiselijke
gebeurtenrKmet eep jong kind. dat
dagenlang er niet toe kan Kom«»n
schuld te bekennen en dan eindelijk
de bevrijdende woorden heeft ge
sproken. wtjes hU hoe het in de
verhouding van den mens tot God.
het moeilUkste is zondaar te jvor-
den. Het zwaarste fs. dat een mens
zUn wtl opgeeft. t
Waarom houden we vanavortd dit
jeugdappél? aldus ds Koning. Om
dat het zo goed gaat»? Neen. het
gaat juist niet goed. Alles Is vast
gelopen Niemand geeft zich in
waarachtige liefde zonder reserves.
En in de kerk? Ook daarin geen
oprecht elkander naderen. We blU-
ven op een afstand'en houden ons
voor alle dingen vrU Toch zelfle
spreker, mag dit niet. het i» da
onmacht om ons te geven. WU kun
nen ons niet aan elkaar geven,
omdat wU ons niet aan God heb
ben gegeven, dièr ligt de ziekte van
ons huidig kerkelUk leven. ..Wat
geef ik?" Ja. wat kunt gU geven?
Ds. Koning wees er „op. dat inzicht
in die hopeloze situatie van on
macht betekent in goed gezelachap
zUn. want ook de bU.bel spreekt
vah volslagen onmachtig zUn. WU
weten niet verder te komen, de
bUbel wel. juist wel. ZU predikt ons
de noodzakelUkheid van de totale
ommekeer. Dit la. riep spreker uit.
de enige kans voor Uw behoud en
dat onzer kerk. Deze ommekeer,
deze gloedheerlUke vernieuwing en
foddelUk* bezieling zijn het geheim
van het evangelie. Die deze oer
sterke nabijheid van God wil leren
De in dé recanfie pehouden foto
wedstrijd voor de schooljeugd „Ken
je Gouda?" heelt een aantal lnr
tercstanU hoekjes uit een vroegere
tffd van onze stad laten tien.
Ook rele onderen hebben de»»
plaatjes trd'uw bekeken u>ant de
u eBstrüd Seedhet bjj jolig en
oud en geprobeerd ze thuis te
brenpen Dat uiél niet altf/d mede
en' nop mindgr zal de geschiedenis
van die oudg/"ple^je* bekend zijn,
Daarotp zulten u-ij een aantal /oto's
nog eens pfirblidlren. nu met het
antwoord oMdr vraag „-wat is hat?"
en met een praatje sr bj|.
Het Tapijthüis
Feestavond van „Gouda"
„Een huis vol herrie"
opgevoerd
De voetbal- en atletiekvereniging
„.Gouda" besluit da feestelijkheden,
ter gelegenheid van haar veertig
jarig bestaan, met een tweetal feest
avonden ln de Schouwburg met alt
hoofdschotel de opvoering, door de
toneelgroep van Vires et Celeritaa,
van „Een huis vol herrie", een
klucht ln drie acten. De talrijke
bezoekers hebben gisteravond enige
uren uitbundig ftl.clwn. H«t ituk
brengt een lawine van dolkomische i^nnen die kome en wie zó komt.
verwikkelingen en complIcaU**c -■
soms verrassend, soms te voorzien
en daarom met een zekere spanning
verwacht. Bovendien is de dialoog
doorspekt met rake gezegden en
opmerkingen en het werd met voor
dilettanten bewonderenswaardige
ylotheid en vaardigheid gespeeld.
De rollen waren goed verdeeld.
Zwakke plekken vielen in de bezet
ting niet op te merken. Naar de
aard van hun rol traden de dames
G. v. Vliet, M- v. Zevenhoven—Van
Hof en W. Engelfriet en de heren
W. v. Zevenhoven. J. van Eyck en
K. v. d. Heuvel, het meest op de
voorgrond.
Voor met de opvoering van het
toneelstuk begonnen werd, sprak
Gouda'a voorzitter, de hqer J. var.
Tilburg, waarbij hU wees op de
voortreffelijke geest in het Gouda-
kamp. tot uiting gebracht weer door
de schenkingen van 1000 en 800
gulden voor Ijet aanschaffen van
ee&fcrasmaaimachine als cadeau bij
dit jubileum. Voorta onderstreepte
de heer Van Tilburg de hulde, op
de reunie-avond voor de ouderen
aan den heer C.-Verstoep; een der
oprichters, die van de aanvang af
steeds ln een of andere functirfgijn
vereniging heeft gediend, gel
.De avond werd besloten rrj^Feen
bal Jn „Kunstmin".
die komt vanzelf trouw Spreker
eindigde met „Wat geef ik?" Ik
geef alles wat ik hab. O God. kom
mUn. ongelovigheid te hulp en doe
GU het aan mU. aan ons allen'
Ds. W. van Dijk néémt
beroep naar Gouda aan
Tweede predikantsplaats in
Geref. Kerk weer vervuld
Ds. W. van DUk te NUmegen
heeft het beroep naar ds Geref.
Kerk hier ter stede aangenomen,
wa'ardoor na zeven beroepen in de
sinds 1044 bestaande yacatuae van
ds. G. Koenekoop ln de tweede pre
dikantsplaats is voorzien.
Ds. Van DUk werd 28 Februari
1900 geboren en Nudeerde aan de
V/U« Universiteit, waar hij in 1035
candidaat werd om 22 Maart 1938
te Zevenhoven en Noorden in zijn
ambt te worden bevestigd. Vandaar
vertrok>U in 1938 naar Oudewater,
welke standplaata hU *1 Nov. 1042
met zij tegenwoordige verwisselde
als opvolger van ds. A. J. Bok„die
een jaar tevoren naar Enkhuizen
was vertrokken.
Ds. v. DUk heeft de laatste maan
den voor meerdere beroepen ba-
dankt, naar Leeuwarden, Rijmburg,
Hazerswoude en Harderwijk. HU is
getrouwd en heef» vijf kinderen.
Burgerlijke Stand
Geboren: Marjan, d. van P. K.
van Maaren en P. J. Mul. Gr.
Beatrlxstr. 10; Wtlhelmlna Marga-
retha Cornelia, d. van H. C. van
Haaren en W. C. Stolwijk. Nieuwe
Haven 104; Marie, d. van A. P.
Boere en A. C. NuvclsUjn, Lemdul-
steeg 17; Wilhelmina Pctronella. d.
van A. A. Langen cn C. Arents,
IJssellaan 122; Cornelia Sophia Pe-
tronella Maria, d. Van C. Engelen
en P. I. J. Kraan, J. Philipsweg
32; Willem Maurits, z. van W. J.
van den IJssel en M. G. den Ouden,
Gr. van Blolsstraat 30; Jan Frede-
rik, z. van Th. H. Nijkomp en L.
A. Hindenburg, Cconjéstr. 15.
Getrouwd: fyPae Groot, en A. H.
Alphenaar, C. A. Massar en M
BroekhuUzen; A. de Hoog en M.
W. E. Schmidt.
Overleden: Isaac Rollfs of Roe-
lofs, 68 Cornelia KaptelJn, geh.
met A. A. van den Hoogen, 55 .1.
GESLAAGD.
Onze stadgenote mej. D. Ditym,
behaalde te Aalsmeer het vakdl-
ploma bloemschikken en -binden.
Het vierkante gebouw- met van
binnen zUn iiware eiken muurstU-
len cn karb^len (achuinè steunbal
ken tegen de! muurstijl), gelegen aan
het e.nd van de Molcnwerf- op de
hoe* van hét grachtje, dateert uit
dc 18e eeuw. Vermoedelijk maakte
het een* deiel uit van het Catha-
rinagasthulsj In de 17e eeuw wer
den h.e*r wandtapUten vervaardigd,
waarvan enige voorbeelden topvoor
kort de wafideo van het de raad
zaal in hst stadhuis versierden.
Door deze besffcmming kreeg het
gebouw de naam van Tapijthuis. In
de 10e eeuw is het gedeeltelijk ver
bouwt! tot brouwerUi" In later tijd
was het pakhuis van tweede hands
meubelen. ih gebruik bU den vader
van den bekenden achrijver Herman
de Man (Hamburger), die verschil
lende boekén heeft geschreven «pe
lend in de «treken rondom Gouda.
•Bij de. sloping van het Lazarus
poortgebouw ten behoeve van de
Electriache Centrale werd de kook-
tnatallatte van de vereniging tot
bereiding en uitdeling van eco
nomische soep" nsar het TapUthuis
overgebracht. Deze instelling da
teert uit de moeilUke Jaren in da
Franse tijd en werd opgericht (13
Februari 1804) om de verarmde be
woners v^n Gouda te kunnen bU-
voeden Sinds de bezetting wordt
er echter geen soep meer uitge
deeld. Het TapUthuis wordt nu al
leen gebruikt als houtbergplaats
van den kistenmaker Sas.
De gevelsteen met het jaartal 1737
heeft nieta met het gebouw te ma
ken. maar is er in overgebracht uit
een gesloopt huisje aan de over
kant. Kort voor de oorlog is een
restauratieontwerp voor het TapUt
huis gem*skt. waarbij de oude
Icruisvensters zouden worden her
steld en de muren ontpleisterd.
Uit de tekening bleek duidelijk wat
een fraai bouwwerk het zou kunnen
worden.
Het gebouw is eigendom van de
Ned. Herv. Gemeente.
DE LUCHTBODE.
De Postduivenvereniging „De
Luchtbode" hield een wedvlucht uit
Sint Kathelyne Waver (België). Los
8 10 uur. eerste duif 980.15. laatste
0 45 30. Prijzen: 1, 5, 8. 8 A. Ruffels:
2. 11, 12 J. v. d Stel: 3 F Wesseling;
4 T. Stoppeleburg; 7. 9 J. VooU»; 10
P. Stoppeleburg.
BEKROONDE HONDEN.
Op een te Breda gehouden Hon
dententoonstelling behaalden in de
afdeling Griffon* Bruxellol» mevr.
G. den HoqdUker en in de afdeling
Greyhounds de heer H. A. Stil
ling de kwalificatie zeer goed
Gespannen toestand
in Palestina
De toestand in Palestina wordt
leder uur meer gespannen. Tenge
volge van het feit. dat hel hoofd
kwartier der Britse beveUlglngs-
troepen te Tel-Aviv door Joodse
verzetslieden is opgeblazen, hebben
drieduizend man Britse parachute
troepen de Joodse nederzetting Ra-
Sat Gin uitgekamd en da gehel*
annelijke bevolking tussen 15 en
20 jaar achter Inderhaast opgewor
pen prikkeldraadversperringen bij
eengedreven. Drle-en-»dortig ver
dachten zullen nader worden ver
hoogd. Ook In andere plaatsen war
den'vele arrestaties verricht.
Dinsdag heeft een geheime zen
der. die zich „De stem van Tel
Aviv" noemde, „zeer belangrijke
instructies" aangekondigd.
Het Joodse Agentschap en de
Joodse Nationale Raad hebben de
Jongste gewelddaden In Palestina
nadrukkelijk veroordeeld. Zij be
treuren het verlies var. mensenle
vens. k
Men koestelt te Londen nog steeds
de hoop. dat het Joodse Agentschap
alsnog aan de Palestijnse conferen
tie zal deelnemen De Britse minis
ter van koloniën. George Hall. heeft
met vooraahstaande Joodse per
soonlijkheden een onderhoud gehad
Het Joodse Agentschap, aldus wordt
uit Washington vernomen, zou al
leen dèn aan de conferentie kun
nen deelnemen, wanneer de Engelse
regering erin zou toestemmen, het
Joodse verdelingsplan te bespreken
zonder zich tot iets t* binden.
DE LOTGEVALLEN VAN TRIPJE EN LIZEBERTHA
UI—124 Tripje beeft de sprong ge
waagd.... Eerst la 't een beetje ang
stig, wanneer hij daar zo uit het vlieg
tuig moet springen. Masr dsn ont
plooit de parachute zich en hangt hij
tussen hemel en eerde.... Het ding
zwaait door de wind been en waar,
maar Tripje weet, dat hij toch op die
manier wel goed terecht komt....
De zwartjes hebben het grote vlieg
tuig over zien komen en nu zien ze
daer twee witte dingen lantaarn da
len.... Met grote ogen staren se naar
de luchtl
Rots wereld
Ckimonlx.
Al een paaj dagen hebben we de
Mont Blanc In het zicht. Het is als
of er'van die altijd witte kruin een
fascinerende werking Uitgaat, een
aantrekkingskracht. die onweer
staanbaar is en geen ogenblik ruit
laat Onaantastbaar stijgt slj op bo
ven Je omringende rotsen, die op
een plotseling versteende zee lUken,
haakt en grillig. onbeweeglUk maar
toch zo vol ingehouden spanning,
dat we anderhalf uur lang uit het
tandradbaantje het stille geweld
aanstsren.f sprakeloos en met een
kloppend hart. Misschien denken
we met een zweempje weemoed te
rug aan de Vogezen, aan de onbe-
grijpelijke rust van de kleine dorp
jes. weggedoezeld en vergeten tus
sen de groene hellingen, «an 3e
avonden vol met het klingelen van
ontelbare koeienklokken, ver en
dichtbU
Tussen de twee hoogste pieken
kruipt ais een trage spin een kabel-
spoortje. Broeder Meiardus wijst er
naar. hangt half uit het raam en
zou er het liefst maar dadeliJkMn-
geklomrnen zUn. HU wil niet geló
ven. dat zoiets alleen voor toeristen
weggelegd is. Pas als we met zorg
het onogelUkA restaurantje uitge
zocht hebben om er uitgehongerd
neer te ploffen, wil-le toegeven, dat
In Chamoniz op zwervers niet ge
rekend ls: weinig eten met veel
bombast voor de verpletterende som
van 300 fr.
Niet bepaald ln een overmoedige
stemming beklauteren we «Ie trap
van het stadhuis. Het blijkt, dat
men hier van het bestaan van
straatzangers en apeelvergunningtn
geen flauw vermoeden heeft. Dat
het volslagen onbekende begrippen
zijn. atraalt zonneklaar van de ver
bouwereerd» gezichten der drie,
vier ambtenaren, d^e zich met t^et
geval onledig houder^ Argeloos
worden we dan bij den secretaris
binnengeloodst, dien wa met uiter
ste toewUdirtg onder de suggestieve
Invloed van onze papieren weten t«
brengen. HUzelf durft niet te beslls?-
«en en de burgemeester woont e#n
half uur verder Gedwee zwalken
we langs een snikhete weg en vln-^
den dan na anderhalf uur onge
veer het beloofde huis.
Gewspend met een gloedvolle
speelvergUnnlng, eigenhandig door
den burgervader geschreven en rU-
kelUk voorzien van steippels. aan-
yaarden we de terugtoëht. Chamo-
nix lijkt onbevolkt: de straten, bij
ons entré wemelend vsn de zon
derlingst toegeruste bergmanlak-
ken, zijn als ulftes^orvende
bergwand schUnt ze onnaspeurlijk
te hebben opgeslorpt. We proberen
een brood te kopen, mttr "nergens
ln Chamonlx is een kruimeltje te
vinden. Tot overma*! van ramp
komt Medardui. triomfantelijk glim
lachend. met e?n zak glpzlge per-
zijcen aandragen. Hef Cs z'n on-
vergetelUke fout op de kritlekste
momenten fruit te kopen en dan
meestal nog onrUp of half-rot.
„Ala we geen geld meer hebben,
zullen we wel moeten spelen" ver
dedigt ie fich danen ook nu
weer. gretig slikkéhd van z'n
groene zool. verkondigt ie Iets
dergelijks. Inderdaad, er zal Iets
verdiend moeten worden, want
waar zullen we slapen lm dit on
herbergzame oord met alleen
luxeuze d.w.z, voor ons onbe
taalbare hotels. Speurend nhar
een geschikt operatie-terrein lopen
we twee welgedane Brabanders
tegen het liA tlfe ztch de dijen.be
slaan van tntbundige -pret. ala we
ze vertellen, dat we honger heb-"
ben en dat we misschien ln de
sneeuw of op de naakte rotsgrond
zlillén moeten óvernichten Nog'
nagrlnnekend verzekeren ze. dat we
ons wel zullen redden en verdwij
nen zonder ons te hebben uitgeno
digd wat te komen mee-eten.
Met mannenmoed beginnen we
een voorstelling het handjevol
mensen, dat ronddoolt toont weinig
belangstelling, ontmoedigend wei
nig zelfs en de hoed, waamee we
ze verbeten achternarennen. blijft
leeg. Een enkele eenzame blijft yer
weg slaan luisteren, komt dan wat
dichterbij om te vragen wie w*'
zijn en steit zelfs voor ons bij een
cabaret te introduceren. Wanneer
dat moeilijkheden oplevert, brengt
hij ons naar een nachtclub, waar
van dc eigenfar zonder veel moeite
vermurwd wordt. Twee keer kun
nen we optreden en In afwachting
daarvan worden we zolang In de
keuken ondergebracht.
Een temptatie wordt het..de
verrukkelijkste bakluchten omhan-'
gen ona en overal staan afgeladen
schotels lekkernUen. Maar het
komt zelfs niet bij de af- en aan-
galopperende kellnera op ona Iets
van die ovirvloed toe te stoppen
en ala we er voorzichtig een bal
letje over proberen op te gooien,
zijn ze onverbiddelijk: „de baas
wil het niet hebben". De schaarse
ogenblikken, dat we alleen zijn,
snieren we een augurk of een
zwoertje ham, net genoeg om Je
honger te vërergeren.
Dan. ala getergde leeuwen, glip
pen we de arena binnenzware
tabakswalm, dranklucht en nau
welijks te ondeachelden, behagelijk
weggezakte nachtclub-gangera. Brie
send plegen we ona repertolr, er
wordt geklapt, vadsig en zonder
geestdrift maar we horen het niet
eens, staan al weer te hunkeren
tussen de ons vertrouwde heerlijk
heden
Een haastige ober schuift ons,
zonder een woord te zeggen, dui
zend fr. toe en we staan op straat,
beroerd en slaperig. Ergens slaat
e?n torenklok drie uurHet
wordt tijd om te gaan slapen en
naarstig zijn we bezig een wat com
fortabele portiek op te zoeken. Be
landen tenslotte bij het station,
waar een levensgroot gat ln de om-
reaterlng ujtkomst brengt. Omzich
tig en onder dekking van "het duis
ter slippen we er doorheen, beklau
teren gulzig het eerste-klas-rljtulg
van een verlaten trein waarbij
Medardus natuurlijk misstapt en
met veel misbaar naar beneden
klettert en laten ons met welbe
hagen op de fluwelen kussens zak
ken.
MECHARUS
ZOOLTJES IN BESLAG.
Naar aanleiding van de te dure
verkoop van Inlepolen zUt» bij twee
grossiers alhier 175 paar zolen in
bealag genomerf. Tegen dc batrok
kenen ls proces-verbaal opgemaakt
TRipUNAAt. s
Het Tribunaal zal ter zitting van
MaSndag a.s. de zaken behandelen
tegen Jan Huisman uit Schoonho
ven. Marhtus Joslas de Krijger uit
Woerden en Cornelia Mulder -uit
Gouda.
Sport
AthWtlsk.
Vires' clubkampioenen
De vereniging „Vlr#s e« Celerltas"
hield op haar terrein onderlinge wed-
strUden. die een geanimeerd verloop
hadden. De wlnnaars*waren:
Dames: 100 m S. v. dt Meer IJ.» aec.
Kogelstoten: Bep Boere 1.41 m. Hoog
springen: Bep Boere 1.15 m. Speerwer
pen: Greet vsn Vliet U M m. Vérsprln-
gen: S. v. d. Meer 4.17 m. Discuswer
pen s. v. d. Meer 11.14 m.
Heren: 1*0 m H. R- v. Deest II sec.
4M m. H R v Deest 57.1 sec.: m.:
F. Gldeonse 2.148 aec.: 1500 m.: F.
Gideonie 4.41.4 sec. Vèrsprlngen: H.
R v. Deest «.17*m. Hoogspringen: P-
A v. Yperen lil' m. Speerwerpen:
j. v. Ketteren 17.44 m. Kogelstoten:
M oosterom 57 m. Discuswerpen: J.
Balwerpèn Aty Bos 14J4 m
Vèrsprlngen: Nellie v. d. Heuvel
1.75 m.
Meisjes 11-14 Jaar: 44 m.. .Nellie
Mulder f sec. Vèrsprlngen: Nellie MuP
dér 1.40 m. Bslwerpen: Glnt Soudon
14.50 m
Jongens A: 104 m H. Baak 13.» sec.;
340 m H. Bask 44.4 sec. Vèrsprlngen;
H. Baak 4.71 m. Hoogspringen: L. Kap-
teUn J.47' i m. Kogelstoten: R Grs-
vensteljn 7.44 m. Speerwerpen: P. Jas
pers W.»l m.
Jongens B: 44 m.: J./den Hartog 14
aec. Vèrsprlngen: J. den Hartog 1.71
m. Belwerpen: J. den Hartog 21.44 m.
Clubkampioen werden:
Heren-vierkamp H. R. v. Deest
2144.(5 punten, dames-drfekamp S. v.
d. Meer 1711.44 punten; Jongens A
driekamp L. Kspteljn 1241.38 punten:
meisjes A drlektmp H. v. Santen
1114 44 punten: Jongens B drlektmp
J. den Hartog 1174.40. punten: meisjes
1»—11 J. driekamp Aty Bos ITTLSf pun
ten. meisjes 11—14 J. driekamp Corry
WUler" 1(34-13 punten.
Waterpolo
POLOTOURNOOI O.Z.C.
A.s. Zondag organiseert G Z.C. In
het Spasrdersbsd een polotournool.
waaraan deelnemen H.V.G.B. (Haar
lem), Meluwen (Ameterdam). Merwede
(Dordrecht). Robben (Hilversum).
R Z.C (Rotteëdim). benevens O.Z.C.
Er wordt In twee proepen van drie
een hafve competitie gespeeld, waarna
ln de finale dé npmmers één. twee en
drie eücaar ontmoeten, sodet er tn to
taal negen wedstrijden zijn
Voetbal.
Competifie-inzet
Het programme voor 13 September,
de eerste competitiedag. vermeldt,
naer „De Sportkroniek" meldt, de vol
gende wedstrijden: Oouds—OD8. ASC
—ONA, Lekkerkerk—SVW. Cromvllet
Olympla. Voorburg—Gouderak. Wad-
dlnxveen—Kranenburg. Haastrecht—
Saturnus. Stolwijk—Ollveo, Oudewa-
ter—Het Noorden. Schoonhoven—Cel*.
3tas. Pechvogels— Bergambaqht.
ONK—DDC. DRZ—Ammerstolse BV.
UVS 1.—Gouds 1. ONA 3—Laakkwar
tier 3. XerXes 3—Gouda 3. Olympla 1—
Cromvllet i. BKC 3—GSV 3. Hermea-
DVS 4—ONA I. Schoonhoven Lek
kerkerk 1.
GSV en Moordrecht vrij.
JODAN BOYS—O.P.S.V.
A.s. Zaterdagmiddag 3.34 uur speelt
Joden-Boys een vriendschappelijk#
wedstrijd tegen de Gouds* Polltla-
Sportvereniging.
G.Z.C. verliest van lands-'
kampioen Z.I.A.N.
GZC rtstntoefte gisteravond In een
vriendschappelijke wedstrijd de lands
kampioen ZIAN. uit Den Haag. Belde
ploegen verschenen volledig. Er ts
gestreden als gold het een belangrijke,
competitiewedstrijd. De techniek en
balbehandeling waren bU ZIAN beter
verzorgd, mssr GZC vergoedde veel
door een groot enthousiasme. Van de
aanvang «f werd er een hoog tempo"
Ingezet Belde doelen waren om beur
ten ln gevaar, maar zowel Meulman
^s van Woerkom (ZIAN). hielden
stand, totdat ZIAN succes had door
een onverwacht schot vsn Tlssen (*—1).
Kort hierop doelpuntte de internatio
naal Frits smol met een listig boog-
balletje (0Z). Hierna wérd GZC weer
gevaarlijk De duels tuésen Wout den
Boer en De Voet werden steeds hevi
ger. zo hevig, dat de scheidsrechter
De Voet uit het water stuurde en
OZC een strafworp toekende, welke
Wout onberlspelUk benutte (i—1). GZC
bleef ln- de aanval. Wout de Boer
bracht mft een hard hoog schot be
partijen op gelijke voet (2—2).
Na de rust bleek al spoedig, dat
GZC heFhoge tempo niet kon volhou
den. ZIAN kwam steeds meer Jn de
aanval en door doelpunten vsn Tlssen.
den Internationaal Cor Brasem en
Frits Smol. werd de stand gebracht Op
2—5.
Voorts werden gespeeld als restant
van deéacomer-competltle GZC 3—
UZSC^Ï 4—5 en vriendschappelijk
GZC—AZC dames 3-1.
DEENSE MILITAIREN WONNEN.
In een zeer snelle en aantrekkelUke
wedstrijd heeft he» Deense militaire
elftal In het Olymfelsch stadion te
Amsterdam vsn het elftal van de
eerste militaire afdeling gewonnen.
De Denen speekVm het Engelse short-
passing met ver teruggetrokken atop-
pertpll Daarnaast spreidden zU een
grote achotvaardlghatd en techniek
len toon. zodat da 3—4 nederlaag voor
de Nederlanders zeker eervol ge
noemd mag worden, noozen. op de
mlddenvóorplaats. ondervond te wei
nig ateün vsn zUn binnenspelen.
De Nederlandse doelpunten waren
van Roozen (1). Dissel en Lakanberg.
Paarden
AIRBORNE WINT ST. LEGER.
De klassieke Engelse paardenrace
St. Leger werd gisteren gewonnen
door Airborne, hat paard, dat even
eens winnaar van de Derby-race werd
Airborne versloeg zUn ataigenoot
Murren met anderhalve lengte.
Direct V Tteter Hoofdfad Leo Ott
staatk. red. prof. mr. C. W. de Vriea
Chef-redactsur S. H. v, d. Kraata.
PETRA BLUFT AMATEUR.
De Franse Wimbledonkempioen Yvon
Petra kreag tijdens verblijf ln Ame
rika een verlokkelUk aanbod. 31.044
Dollars werden hem geboden. Indien
hU zich voor het maken van een
tournee aansloot bij de profs Tilden.
Rlggs. Budge en Vines. Petra stond
evenwel stevig ln zUn amateuris
tische. schoenen. HU sloeg het aan
bod af en verklaarde dat hU met hart
en ziel tennis speelde, maar het nooit
tot zijn beroep zou maken.
In de vergadering te Washington,
van da btJ de Plcao (provisional Inter
national civil air organisation) aange
sloten luchtvaartmaatschappijen ln
hat gebied der Caralblache zee. heeft
da voorzitter der varkaeracontröle-
commlssie. da Nederland»* gedele
geerde A. F. Dekker, voorgesteld te
Curacao en op saven andere plaatsen,
centra in ta atallan teneinde ln ge-
even eens te Paramaribo en zestien
andere plaatsen, pallstatlons op te
richten, die zullen dienen om het lan
den op instrumenten ta varanallen.
Offié noteringen d Ver d.
Effectenhandel
WOENSDAG 11 BEPTEMBEK.
lataa
Dell Spoor
N -I Spoor
OBLIGATIES
PRÖV EN OEM LKN
V K HEDEN
N.-H -38 (3'hl I 102 102
R'dam "37 1-3 103'As 102 gb
fJtr *37 l (G) 102 "i 102 «7te
A'dam 17 I S'-i 103 1103
HYPOTHEEKBANKÉN
Hpll.Hyp K 100'/«f 100
Nat.Hyp^ B '3". 101 \100
Rntt Hvo 3"« 100b 100gb
BUITENLAND
Nw N Am 5 127 125'A
INDUSTR ONDERN
B. tz Jurg 3"» 102'/» 102'Ai
PETH.-ONOFRN
Bat Patr MIJ 8"»102"» 102
AANDELEN
BANK- FN CRKII IN81
Inc.-Bank ft1138 'A 133 gb
INDUSTR ONDFRN
Gelder Zn A 103 '/a 108 gb
Int. Gew Bat A 120 I 115
Ned Gist A 153 341
Ned Kabal A 343 238
Nyma A 192", l»0 '/a
Rott Droogdok A 281 260
Stokvis 500 A 138 137
Stork htach.f A 119'A 113 "i
Wilton A 147'/» 142 gl
WUers Ind A 138 140
HAND-L80NOKRN
Int Cr Ik H A 132 gb 133
Linda Teve# A 11T 116'A
MIJNBOUWONDF.RN
O. orneo pr. A V60 b 162 gl
THEA-ONDF.RN
Bantoawanat A 27 b 30 b
Sedep A 148 149
DIVEPREN
Houtta Pont A 118 "a 118
SPOOBWEGEN
45 44
381 35".
TRAMWEG ONDERN
Seen Cher A 13 b 18 'A
TAPE-FONDSEN
STAATSLENINGEN
Nederland
1000 40 I! 4 •lOl'/sfldlW*
1000 40 II onbf 4 101 "»gl01" w
1000 41 8"» 101 'A 101
1000 37 I 1011".. 101
1000 38 (l"i) I 103 102"'i.
1000 NWS 1". 84 'A 84 'A
100 Sp c. V* 101 gb 101 "is
N-t 1000 37 A I 100 '/a 100
BANK- N CRED IN8T
N Rand Mty cA 115 gb 116 gb
INDUSTR ONDERN
A.K.U A 119 'A 118
Bark. Pat A 10009 gl
CaWé Delft cA 144 141 'A
Lever Bros cA 251 251
Philip» O Baa A 291 gb 291 'A gb
PETB ONDERN
Kon Petr A 376 gb 377 gb
BUBBES-ONDPRN
A'dam Rubb A 179 gb 1<4 gb
Band Bubb. A 124 gb 127'/.gb
Dell B Rubb A 121fib 129 gb
O.-Java Rubb A 93 fb 99 gb
Serbadtadl A 88 89
SCHEEPVAART Ml JEN
Hot! Am Lljo A 129131
KNSM NB A 155 161 gb
rted Sch U. A 128'A 130
Mott Lloyd A 118 121 'A
St MU Ned A 130 132
•UIKER-ONDRMN
H.V.A A 268 gb 270 gb
Tavasa CulL A 124 128 gb
N -I. Sulk U.„ A 129 gb 130 |b
tabakb-ondlrn
2,'J A 135 '3®
P,1J M«j A 149 150 gb
San MU A 135 b 138 gb
BEURSO VERZICHT.
Amsterdam. U September.
Hoewel de koersdaling 1n Wall-
•treet gisteren aanhield, heef» onze
bears er niet veel Invloed van
ondervonden, er waren heden zelfe
fondsen, die een hogere koers be
reikten dan gisteren. De omzetten
bleven fering. De advieskoera voor
Koninklijke Olie* waa 375. de offi
ciële notering .werd leU hoger n.L
377. De claima monteerden eveneens
ƒ2 tot ƒ749. Van Indtfstrielpn le-
den A.K.U.'« l "H/. koereverllee.
Calvé a 3 De ifoterlngen wer-
den reap; 11# en 141 Unllïvere
noteerden 254 (v. k. 251) Rubbera
wlaten zich belangrijk te verbete
ren Amaterdam Rubber 164 (v. k.
179), Bandar 127(v. k. 124), Dell-
Batavia 129 (v. k. 121), Opat Java 99
(v. k. 95). Serbadjadi 89 (v. k. üb). Ta
bakken handhaafden rich tn ver
toonden neiging tot koersverbete-
ring. Ook Buikerwaarden kwamen
op een hoger koerapeü: H.V.A-'e
monteerden 4V» tot 270'/.
Bankaandelen gaven welntg ver
anderingen te zien. De belegglnga-
markt was prijshoudend. Van de
4 obligaties Nederland waa de
koers een fractie hoger. De apoor-
wegdrleën waren een fractie la
ger: 101
Prolongatie 2 */s
Raaien.
DK BEINEKAMPIOENSCHAPPKN.
Op 14 September a.s. zullen ta PmU#
voor de \«e maal de Selnekamploen-
schappen Vorden gehouden. V%n Ne
derlandse Vjde nemen hieraan deel
ln de skiff en double scull-nummere
de heren Nlemeyer en dr v. d. Meer
en de dames Stom en Groenewoudl.
De 10.000ste op de
Brandaris
Toen dezer dagen een juffrouw
uit Harlingen, bU een bezoek aan
Terschelling, de bekende vuurtoren
de „Brandarla" beklom, werd haar
medegedeeld, dat zU de lO.OOOata
bezoeker van dit Jaar waa. Dit la
een recordcUfer dat nog nooit eer
der werk bereikt 10.000 Personen
die moeizaam de hardstenen treden
van de wenteltrap welke naar boven
leidt zUn opgelopen, om te genieten
van een zeldzaam mooi uitzicht,
een prachtig vogelmuseum en da
•enaatte van het bezichtigen van de
vernuftige installatie, welke bet
licht van de vuurtorenlampen, mll
lloenen maal versterkt, In een
kruisvorm over eiland en ee«
zwaatt.
Ongetwijfeld tullen ook het vol
gende «kner-eelzoen zich weer dul-
Gnden maren voeten naar boven
wegen. De Brandarla kan er te
gen. Ze Ie hecht en sterk. En det
ls maar goed opk. Want Terschel
ling zonder Brandaris zou Terschel
ling niet meer tUn. Het personeol
vsn de vuurtoren heeft mej. v d.
Veen. de 10.000ste bezoekster, een
ruiker bloemen en een souvenir vól*
blijvende aard aangeboden.
TANTE
KOOSJE
Niet alle veorultgang ts echte
vooruitgang, waarde lezer. Men
merkt het niet alleen aan de atoom-
hom. maar ook aan de vereh. Zeker,
een brug is veel goedkoper, en het-
saat veel vlugger, maar zo'n veer
sU dat van Hellevoctslula-Mlddel-
hirnia heeft zijn aardige dingen.
Het wUde water, met die verre
landichappen. de tocht langs het
kleine Tlengemeten. dat toch weer
een aantal ontzaglijke landbouw
bedrijven herbergt, en dan de nade
ring van het haventje bij Middel-
bamis, waar de drukke doening is
4van heftig rokende stoomtram-
'(netjes, dal alles heelt zijn bekoring.
Van bekoring gesprokenVlak
bij de aanlegplaat* van de veerboot
itlat een rU bkdhuisje*. en wat trof
daar des reportera oog? Daar ston
den nimfachtige wezens op het stuk
je strand, en in het water zwommen
zij. De tekenaar an de reporter zUn
ook niet van stepn. zij waagden er
'n oogje aan.
Reporterd. zei mevrouw Wol
zak streng, ata niet zo naar dat on-
t zedeloos gedoe te kijke! Schaam Je
1 Denk liever an je doodkia.
De reporter wilde terugzeggen,
dat hU véél liever aan de doodklat
van tante Koosje dacht, maar ge
lukkig hield hU het woord binnen
de omwalling zijner tanden, om met
Hofherua te «preken. HU mompelde
ieta van Nauaikaë. het achone baad-
atertje uit het zeade boek van de
Odyasee. maar mevrouw Wolzak
verdacht hem meteen van de vrese
lijkste dingen, ja. elgeniUk dacht te.
dat de reporter haar voor Nauilkaë
uitschold- Nu. d&t mocht ze willen
Gelukkig legde de Stad Zierlkzee
na allerlei ingewikkelde manoeu
vres aan. en wij gingen van boord.
Daar stonden wij dan op het acho
ne eiland GoeVce en wU wilden
naar Mlddelharnis.
Mevrouw Wolzak vroeg Iemand,
die er eltzag, of hU echt van het
.eiland waa, de weg.
Ji —Hoe rije we naar Middel-
harnla.' meneer?
De aangesprokene waa een vr'.en-
deUjk mens. HU vireea in de richting
van de enige weg. die er maar er
gens te bekennen ia. en zei:
Als u zo rUdt. komt u paar
M'nheersen. -**
Ik mot niet naar M' nheer-
•en, ik mot naar Mlddelharnis!
Ja. dat la de weg naar
M' nheeraen. zei da man.
Maar wU motte naar Middel-
harnlst «chreeuwlle tante Kooaje.
en ze zat ongeduldig op haar bank
te rijden, dat ona D K.W.-tje on*
rustig begon te trillen
En dat zeg ik Julat. zei bet
mannetje. Zo rijdt u naar M'nheer-
aen.
Man. Ik mot naaf MIDDEL-
HARNISI En tante Kooaje greep
nu in wanhoop naar haar hoofd
D'r ia maar één weg. ^en
die gaat naar MIJNHEERSËI
schreeuwde de man terug
Man, aa Je me nou nog langer
staat «e bedrU lk Je met me
automobiel tot prakl schreedwde
mevrouw Wolzak, die paart waa
ala 'n pot boabeaaenjam. Nou voor
't laatst: WAAR IS MIDDELHAfl-
NIS1
DAAR IS MIJNHEERSEN!
Nou ga je d'r aan. Ik vermor
zel je tot mosterd brulde tartte
Kooaje en de D.K.W. begon ver
vaarlijk te steigeren.
4 Mevrouw, sprak een héér, die
84e kwestie had gevolgd, /nag lk er
u attent op maken., dat hier op het
eiland niemand spreekt van Mld
delharnis. maar van M'nheersen
O. dank u wel. meneerl zei
mevrouw Wolzak met haar liefste
lachje, want het was 'n echte heer.
die het zei. En met 'n boze blik
tot den reporter vervolgde ze:
Stommerd, dat had jij motte wetel
We reden op de mooie weg naar
Mlddelharnis. rechts het kanaal,
Knka de velden, waar hoog op
bloeiend de planten voor het
uienzaad staan te pronken en te
rieken. Daar kwamen we reeds ln
het plaatsje aan. We gingen een
nauwe straat ln. keerden naar
rechts en reden op het haventje
aan, waar de verkeersweg ook om
heen g*at, en waar een verkeera-
aplegel op een gedkarlljke altual'
i duidt Die spiegel ligt half in dig"-
len, maar het zal ook wel moei
zijn om een nieuw «tuk spiegriglas
machtig te worden. We kwriyen er
doodgemoedereerd oó aaofijden.
mevrouw Wolzak wlldblaaSr llnka
draalen. Daar hoorden we opeena
'n gegil een geknars van remmen,
en jawel, daar stonden we neus aan
neus met een reusachtige legerauto.
Zijn motorkap stpk metera boven
de D.K.W. uit
Wat mot datl schreeuwde ma-
vrouw Wolzak.
Janua. schreeuwde de chauf-
reur tot a'n maat, lk geloof, dat we
Nationaliteitsbe wijzen
motorvoertuigen
Van bevoegde zijde wordt ona
medegedeeld dat vele houders van
motorvoertuigen, die niet of niet
i meer ln het bezit zijn van een bU
zulR voertuig behorend netionall-
teltabewUa, zich peraoonlUk wenden
tot het Bureau MotorrUtuigen van
het ministerie van financiën met
net verzoek om afgifte van een
nieuw- dan wel duplicaat-natlona-
liteitsbewUa. Veelal maken zU ge
heel onnodig een lange reis aa.ir
'i-Gravenhtfge In de veronderstel
ling verkerende dat, zonder meer.
het nationallteitsbewU> aldaar kan
worden afgehaald. Dit ia echter nipt
julat. aangezien alleen schriftelijk
Ingediende verzoeken ln behande
ling kunnen worden genomen waar
door bovendien een apoedlge afdoe
ning van het geval wordt be-
yf orderdz
w Indien houders van motorvoertui
gen menen peraoonlUk hun belan
gen aan het Bureau Motorrijtuigen.
KneuterdUk 22 te 'a-Gravenhage, te
moeten bepleiten, beriaat daartoe
Uitsluitend gelegenheid van 's Maan
dags tot en met Vrijdaga van 9—13
uur.
d'r centje bijna an ona spatbord
hobbe hange. Gaat u effetjea terug
dame. wij motte d'r door.
Eerst effe kijke, zei mevrouw
Wolzak, olie jullie geen stukke heb-
be gemaakt, 't Ia natuurlijk weer 'n
legerauto, die daar as .'n bezetene
komp anrUe Luiater eens. maat.
Jullie van 't leger benne d'r om 't
Nederlandse volk te beacherreme
en niet om 't lot smurrie te rije!
En nou terug, want lk mot d'r door!
Wat let me, of ik strijk jou
met Je hele santekraam zo plat
ala 'n schol! dreigde de militaire
chauffeur.
Man. ata mijn niet te terrege,
of lk klim met me hele D.K.W.-tje
in jouw moordmachine en Je gaat
er 'an. tot krummel»! En nou. terug!
zeg lk je. terrrrug, terrrrrrrug, of
Ik kom. hoor!
Ze gaf de D.K.W. 'n dot gas. dat
hij op een duikbommenwerper be
gon te lijken, en nij «tond drei
gend te schudden. Daar ging zo
waar de kolos vlak voof ona lang
zaam terug, en mevrouw Wolzak
met de D.K.W. er triomfantelijk
achteraan. Ze joetf haar prooi op
tot voorbU de winkel van Nlppiua,
die zoveal ala da BUenkorf van Mid-
delhamia to. cn daarna zeilde ze
trots ala een oorlogsschip de Voor
straat in, de grote deftige oude
Vooratraat van Middelharnla. ter
wijl we het prachtige haventje,
waarvan gU. lezeh vandaag een atuk
op het plaatje ziet, achtèr ons lie
ten.
We moeaten bij de familie Klein-
boer zijn. Het waa mijnheer Kleln-
boer, die ona naar Mlddelharnis
had laten gaan. Hij had Wolzak ge
zien. hU was een oude relatie van
mevrouw Wolzak, want haar drie
boerderijen op dit eiland had hij
altUd geadministreerd.
's Avond» gingen we er op vlaite,
nadat wU rtn hotel hadden opge
zocht. We moeeten .toch een* over
leggen. waf er gebeuren moest. We
maakten kenni», met mevrouw
Kleinboer, die een waardige te-
genhangstef van tante Kooaje was.
Mevrouw Wolzak had teta onder de
kurk meegebracht. Zij zit nu een
maal dicht bU het vuur. daarin
Delfshaven en nou. de reporter kan
zeggen, dat ze 'm op Qoeree ook
lusten, hoor.
De dames kwamen ln een ge-
aprek, dat hoe langer hoe me«r ln
één vaarprater raakte.
En mevrouw Wolzak, zei me
vrouw Kleinboer. «it u ook zo met
zeéb te tobbe. Mens. Je waa
versmeert In ze elge vuil Vroeger
kon je 't goed zo lekker in 't sop te
broeie zette en nou. praat me niet
van «op't la'gootwater.
En noemp u dót nog wast, me-
w Kleinboer? (k doe altijd
honderd gate In de wast. en dan
haal ik d'r tweehonderd-uit. Mena.
wij hebbe van de winter alles om-
gerole, maarjik had eena gedoch:
met de bevrijding komp er wel weer
tekkeatiel, maar Je krijg verdorie
nog minder punte as bij de moffe.
Ik snap tAr geen «nars meer van.
Nou wordt 'tapul niet meer over
de grens gealeept. en Je krUg nog
bUnA geen fassoenlijke draad meer
an Je lijf.
Zal lk nog 'es lnachenke? zei
mevrouw Kleinboer voor de zoveel
ste keer. en er waa niemand, die
nee zei. Nou. mevrouw. wU beleve
«telle, ala we .«choon ondergoed
motte antrekke. dat ia niet mooi
(heer. 'n Kruiswoordpuzzle la »r
niks bij. Gate, al maar gate, en je
ateek aldoor maar Je arme en bene
in 't verkeerde gat. Ik mot me man
altUd helpe. want hij kan nooit de
mouwe van z'n hemd meer vlnde.
en laatst hadde we d'r een, dat
was zo kapot, dat we vijf minute
hebbe motte roeke wat nou de on
der- of de bovekant waa. En lk
heb telkcs ure werk pm de boel
op 't naalmesjien weer wat te kram-
me met ouwe lappe.
Ja. mevrouw, we hebbe 'n
reuze goeie tekkeatióWborzienlng.
Neem nou je kouse. In hoeveel jaar
heb u 'n paar kouse gezien?
- Ik via u 'n vreselijk sympa
thiek mena, zei mevrouw. Klein
boer. Zal lk nog es lnachenke?
Ja. wU hulavrouwe hebbe al-
tenjaal dezelfde zorrege en tobbe-
TUe. Zau u nou niet ea 'n echte
öiwerwetae koppieadoek In uw
hatïb* wille hebbe? En 'n klossle
echt gare op 't nakalmeajien?
O. mevrouw, u treft »n tere
«naar. Maar lk tob 'tergate met me
nachtjakke. Ala mijn man me niet,
wees, waar de mouwe hebbaigezete,
kreeg lk 't nooit an.
Nu i raak 'n tere snaar, zei
tante Kooaje, en ze begon opeena
te grienen. Ik mot 'r alleen in
wurme. want "Wolzak la nog altijd
foetale
Zo «tonden we plotseling van
aanschUn tot aanschijn met het gro
te drama, waaroor wU naar Mld
delharnis waren gekomen. WU
moeaten Wolzak opzoeken. En de
repórter had,6eleerd, dat mannen
noodzakelijk zUn. ook, al vanwege
de textlelposltie ln vele gezinnen
ln Nederland anno 1946.
i
De Engelsen zijn er niet ln ge
slaagd om het wereldanelhelda-
tecord op ten minste 1000 km.,;
per uur te brengen. De oorzaak
daarvan lag noch bU de vlie
gers of de vliegtuigen en even
min bU de motoren. Zij is al
leen aan de ongunatlge weers
omstandigheden toe te achrijtfen.
Wat de Engelsen nodig hadden,
waa een warme d^g en wind
stilte. Deze omstandigheden
zijn de laatste weken aan de
Engelse Zuidkust bij Tangmere
niet voorgekomen.
Toen group captain-, Donaldson
^vorige week zijn aneile vluchten
uitvoerde - hij behaalde een
gemiddelde anelheid van, 985.6
km.,per uur heerste er over
het traject een temperatuur van
14 gr. Celsius. Waa de tempe
ratuur hoger geweeat. dan zou
de snelheid eveneens zUn gëï
t «tegen.
Niettemin Is thana een «nelheid
bereikt, dié ongevëer 81'/. v,an
de «nelheid van het gèluid. on
geveer 1200 km. per .uur hé-
draagt. Dit op zich zelf ia ï-en
ttechnlache preatatie van de "eer
ste orde.
De toebereidselen
Voor het bereiken van "dit doel„
had de R.A.F. een «peciale groep
aangewezen. ZU droeg de naam
R.A.F. High Speed Flight, die het
vorige Jagr haat; werkzaamheden
heeft aangevangen. Op 7 Novem
ber 1945 heeft de tot deze groep
behorende Group Captain H J
Wilaon met een Gloatcr Meteor-
vliegtuig boven de Herne baal. ge
legen bU Whïtatable ten noorden
van Canterbury, een anelheid van
975 km. per uur bereikt. Met deze
vlucht werd het yjftór de tweede
wereldoorlog^ op naam van Duits
land staande wereldanelheidsre-
cord met ruim 230 km. overschreden
Het was de eerste maal dat een
met «traalböiamotoren uitgerujt
vliegtuig een aanval op hefwereld-
snelheidsrecord had ondernomen.
Het bereikte reaultaat gaf aanlei
ding om nog groter «nelheden te
verwachten, zodat de groep haar
proefvluchten bleef voortzetten. Ge
durende de zomermaanden kreeg
zU de beschikking over drie Meteor
vliegtuigen en drie piloten werden
aangewezen om uit deze vlieg».ul-i
gen aan anelheid te halen, wat er
te halen waa. Een nauwkeurig,
maar omvangrijk onderzoek naar
de gunstigste plaats voor de her
nieuwde recordpoging leidde tot de
vaststelling, dat de kuat ten westen
van Brighton de beste weersomstan
digheden voor het tUdvak 15 Augus
tus—15 September liet verwachten.
Derhalve werd uit de kust tusatn
Llttlehampton en Worthing een par
cour* van drie km. uitgezet, waar
geoefend werd en thana ook het
nieuwe record is gevestigd BU de
proefvluchten werdfn snelheden
tussen 885 en 981 km. per uur ge
noteerd. Zelfë werd één keer 1001
km. gevlogeq gedurende drie mi-
'nuten.
Intussen Is het niet onmogelUk.
dal ln de Ver. Staten dezer dagen
eveneena een poging zal worden
ondernomen om het wereldsnel
heidsrecord in Amerikaanse han
den te brengeh. Men zou daartoe
gebruik maken van een Loclriieed-
Shooting Star-Jager, die evKeens
met atraalbuis-motoren ia ultgórust.
De Amerikaanse recordpdking
zou boven een woeriiln worden uit
gevoerd, waar redelUke kans be
staat op windstille lucht en hoge
temperatuur. Het voordeel van
hitte ls. dat ae geluidssnelheid toe
neemt met de stUglng van tempe
ratuur al» gevolg waarvan het vlieg
tuig eén grotere snelheid kan ont
wikkelen. Om het wereldsnelheidc-
eécord te verbeteren moet tenmin
ste acht km. per uur anelleé worden
gevlogen om officiële erktenning
van de F A.I. (Fédération Aeronau-
tique Internationale) te verkrijgen.
Het parcours
Het uitzetten van het parcours op
zee. dat drie kilomfcter lang is. eiste
speciale voorzieningen. Men heeft
daarvoor boelen en zgn. „kamelen"
gebruikt. De laatste zijn opblaas
bare pontons, dlë vervaardigd zijn
van rubber en canvas; zU meten
J1/. bU 1'/. meter. Deze worden door
de R.A.F. gebruikt voor het bergen
vsn gezonken vliegtuigen. Zeven
kabelballons waren langs het par
cours opgelaten op de plaats wnór
gevlogen wordt te markeren. Tot
31 Aug. was het luchtruim boven
dit gebied. 6 km. uit de kust lig
gende, door het ministerie van luent
vaart tot verboden domein ver
klaard voor verkeers-, sport- en
toervliegtuigen. voor zover men daar
beneden 600 meter hoogte wilde
vliegen.
Het materieel
De Meteorvliegtulgen. die elk
voorzien zUn van twee Rolls Rovre
Derwent V straalbuismotoren. /Un
schroefloze jachtvliegtuigen, dto In1
serie zUn gebouwd en gebruikt
worden door de R.A.F. De Gloster
Metéor IV. die standaard-jager is
van de R.A.F., kón met normale
oorlogsuitrufting een maxinvim
snelheid van ong.- 950 km per uur
bereiken. Dergelijke Jachtvliegtui
gen zijn Jn staat om In acht minu
ten een hoogte van 13.000 meter te
-'Tfereikcn. De actieradius bedraagt
1600 km.
De voor de recordvlucht gebezig
de jachtvliegtuigen heeft men van
hun bewapening ontdaan. De over
dekking van de, cockpit heeft men
gewUzigd, aangezien bij de proef
vluchten is gebleken, dat deze door
de tengevolge van de grote snel
heid ontstane wrUving van de luch?
zo heet wordt, dat zU van vorm
veranderd en verwrongen wordt
Men heeft deze overdekking ver
vangen door een dur-aluminiuin-
koepel met zes raampjes van een
soort dporzlchtige kunststof. Gedu
rende het vliegen zUn de vliegtulg-
bcstu^rdei-s dan ook zeer ipchtlg
gekleed, aangezien de temperatuur
ln de cockpit ongeveer 40 graden F
stilet.
Verder heeft men het vermogen
van dc Derwent V straalbuls-motor
iets verhoogd. Het bedraagt thans
ongeveer 12 000 pk pet motor Dit
ts mogelUk geworden, omdat ln de
Engelse metaalindustrie een nieuwe
metaal-alliage is uitgevonden,
welke een temperatuur van 740 gr.
Celslus. die ln de uitlaatbuis van
een straalbuis-motor pleegt voor 'e
komen, glansrijk doorstaat. De sa
menstelling van deze alliagg wordt
natuurlijk geheim gehouden.
Als brandstof wordt voor .-de
strarflbuis-ipotoren gezuiverde pe
troleum gebezigd. Het verhoogde
•brandstofverbruik gedurende de
proefvluchten was aanleiding de
vliegtuigeft voor de recordpoging
van extra-tank» te voorzien.
De mannen
Dc drie vllegtuigbegtuurders, die
zo een belangrijk aandeel hebben
gehad bU de laatste irecordver-
betering zUn: Group Captain E M.
Donaldson, majoor-vlieger W A.
Waterton en kapitein-vlieger N F.
Duke.
Group Captain Dónaldson
trad ln 1931 ln dienst van de R A F.
In 1938 werd hiJ.offlcJer-vIicger in
vaste diensf Hij won tweemaal
achter elkaar de prijs voor dori-
■chicten voor jachtvliegers In 1937
zagen wU hem op Hendon geduren
de het jaarlUkse feest van dc
R.A.F., toen hij zUn „luchtvastheid"
demonstreerde In cerv groep van
vier Hawker Fury-Jagers. die in
verband vliegend, nml. drie voor
en een achter, een looping voor-
overmaakten. zonder daarbij het
gesloten verband te verbreken.
Gedurende de oorlog ls hU In
structeur voor jachtvliegers ge
weest. zowel in Engeland als tn
de Ver Staten. In 1944 heeft hU. in
Engeland teruggekeerd, het eersie
escadrille jachtvliegtuigen met
itraalbuis-motoren gecommandeerd
Majoor-vlieger Waterton is
afkomstig uit Canada. In 1939 werd
hU officier-vlieger. Gedurende de
oorlog was hU instructeur zowel In
Engeland als in Canada. In 1944
vloog hij met «traalbUls-Jagera.
Kapitein-vlieger Duke ls voort
gekomen uit R.A.F.V.R„ de vrijwil
lige reserve van de R.A.F.: hU werd
officier-vlieger ln 1941. HU heelt
gedurende de oorlog dienst gedaan
ln Noord-Afrlka en Italië, i Als
jachtvlleger schoot hU 28 vUande-
lljke vliegtuigen neer. In December
1944 keerde hij terug ln Engeland
en werd geplaatst bU de overnc-
mingscommissie voor «traalbula-
Jagers.
rundel
Shorejtarn
AFGEBAKEND
k.m. ii
PARCOURS
Verschillende van de gebruikelijke ver
pelende potten z(Jn zeker al pearrtoeerd?
Neen, mijnheer Mulder, u bent de eerste.
Brussels nieuwe station
Het tn aanbouw rijnde Centraal-ata-
tlon te Brussel zal niet'alleen een
belangrijk knooppunt van spoorwe
gen worden, maar het zal tevens on
derdak verlenen aan verschillende
officiële Instellingen, zoals het kan
toor voor koloniën, voor handel en
voor toerisme. Ook het verenigings
lokaal voor de Belgische per- aal er
gevestigd worden.
De benedenverdieping zal worden
._^-.-nleJry
lelgiscbe lucht-
vaartmaatschapaU „Sa
bena" zal er haar kan
toren openen en een
speciale trein laten lo
pen naar het vliegveld
van Meisbroek.
Het station krijgt
spoorbanen, waardoor
het mogelijk zal zijn.
dat dagelijks 100 trei
nen Brussel verlaten.
Bovendien wordt het
net geheel geëlectrlfl-
ceerd. Electriache loco-
motleven brengen de
etoomtrelnen van het
en* atatlon naar het
andere.
Kortom, het station
Brussel-Centraal zal
een enorme verbetering
oetekenen voor de rei
ziger*, die Bieb* van Ne
derland naar de Franse
aqofdstad willen bege
ren. daar da reladuur
met M mlnudén sal
worden verminderd.
HET GAAT GOEDEN
KOPENHAGEN
Vorige snelheidsrecords
De ontwikkeling van het wereid-
snelheidsrecord van 1932 af heeft
zich In een steeds stUgende lUn be
wogen.
In 1932 werd het op 473 km. per
uur gebracht door den Amerlka^n-
sen officier-vlieger James Doolittle.
'dgn lateren generaal der Ameri
kaanse luchtstrijdkrachten, die o.a.
de eerste born-aanva! op Tokio
heeft geleld en vervolgens het bevel
heeft gevoerd over de Amerikaan
se luchtmacht, die boven West-
Europa heeft gpoperccrd. In 1933
verbeterde zijn landgenoot- Wcdell
het tot 490 km per uur/Wlfari|k»in
1034 de Fransman DelirtoltSwfel óp
505 km. bracht. 'Amérlfcgan np-
ward Hughes, bekend om zUn sn^le
vlucht rond dc aard even 'voor-dp
tweode wereldoorlog, heeft hoUiter»
heidsrccord in 1935 weer naaC de
Yer. Staten teruggebracht. dóó> een
spelhcid van 567 km. per uurHe'be
halen. Daarna hebben de Artfnrika-
nen het wcreltisnclhèids^ecord
lgten varen. De opkomst uatt het
Duitse luchtwapen. waar m?fi| alle
middelen te baat nam om techhjiche
voorsprongen te behalen. he«$ aan
leiding gegeven zich ook mét de
ontwikkeling van grote snelheJen
inlte laten, omdat men daar^ een
militair belang zag. In 1987 bercik'e
deldinl ing Wilrster een snelheid
van'610 km per uur. In 1939 verbc-
Icrtie Dicterlc het tot 745 km oer
uur| e'n Wendell bracht hcLfjtog in
hetzelfde jaar op 745 knv^r uur
Belde laatste waren militairen en
(haakten gebruik van Messerschmit
jachtvliegtuigen.
Dé beide laatste recordverbete-
rin«?en maakten een einde aan de
Italiaanse hegemonie. In 1934 hid
nml. de adjudpnt Agcllo een snel
heid! met een watervliegtuig hc-
reiktivan 709 km pej uur Hei war
gemtfakt met een speclkal vervaar
digd jlrijvervllegtuig. dat na de re-
cordvcrbetcring naar een museum
is verhuisd. De Duitsers daarente
gen gebruikten in serie gebduwde
jachtvliegtuigen, evenals thans dc
Engelèen hebben gebezigd met dit
verschil, dat het Engelse straal-
buls-vliegtuig van twee motoren Is
voorzien. Tot vóór de oorlog placht
men v*an één-motorlge vliegtuigen
gebruik te maken om het wereld-
snelheidsrecord te verbeteren.
Een Chinese brutd met een Euro
pees kapsel en een Europees bruids
toilet, haar bruipoih, een Chinees,
in de paln-uni/orm uan o//ic»fr btf
de Chinese m.r ine. de Chinese
consul in jacquet, het was een
mengeling van Chinees cn Europees
bi) het huwelijk van miis Fook 'Lan
(Geurende Bloem) en Yu Chpng
Chu «n een Chinees restaurant tn
So ho, Londen Echt Chinees was
alleen de huwelijksceremonie en de
buiging, tiaar mee bruidegom cn
bmid elkaar na de' huwelijks
voltrekking als man en orouw be
groetten. onder het welwillend oog
van den ,Chinesen consul. En echt
Chinees zal waarschijnlijk ook wel
het bruiloftsmaal- geweest zijn.
De roman bepon drie jaar ge
leden, toen Chang tot directeur
werd aangesteld uan het restau
rant rnn den vader van „Geurende
Bloem" De jongeman moest echter
al spoedig onder dienst. Hij ont
ving zijn militaire opleiding op
duikboten uan de Britse marine en
hU nam deel aan demanding in Nor-
mandië. Chang wibtgjjn orouw zo
spoedig mogelijk mee naar Chtno
nemen..
De cx-gauverncur van de Belgi
sche provlpcle Limburg hééft levens
lange gevangenisstraf "el egen. we
gens samenwerking met ri»n vijand.
Mannen der «nelheid: u.l.n.r. kapt.-uileger N. Duke. majoor-vlieger
W. A. Waterton en Group Captain E. M. Donaldson.
Sir John Boyd Orr, directeur-
generaal van de voedsel- en
landbouwkundige organleatle
(Fao) der Verenigde Naties,
heeft meegedeeld, dat de voor
stellen betreffende de oprich
ting van een wereldvoedselraad,
ter conferentie te Kopenhagen
ln beglnae! «Un aanvaard.
HU noemde de Fao de belang
rijkste van alle Internationale or
ganisaties. omdat zU tot doel heeft
alle volkeren datgene te verschaf
fen wat fillereerst nodig Is cn zon
der hetwelk geen volledige pro
ductie en geen arbeid mogelUk Is.
De wereld kan tweemaal zoveel
voedsel voortbrengen als than» het
geval is, zelde hij-
In de vergadërlng van gitteren
werd besloten, de Sowjet-Unle en
Argentinië uit te nodigen, volwaar
dig lid te worden van de comml»-
zle, die Is opgericht om de vdor-
■tellen aangaande de wereldvoed
selraad te bestuderen. In deze com
missie nemen voorts zitting ver
tegenwoordigers van Australië, Bel
gië. Brazilië, Canada, China, Cuba.
Denemarken. Egypte. FrankrUk,
Brits-India, Nederland, de PhU
llppUnse republiek. Polen. Groot-
Brittannië en de Verenigde 8taten.
(Van onzen Londensen correspond.)
De „closed shop" In Groot-
Brittanntë is ntet een winkel, die
de luiken dicht heeft of de gor-
dUnen neer en de deur gesloten-
De „shop" Is In dit geval eep
werkplaats, een fabriek, een be-
drUf- Ze zUn „closed" als alle
werklledep erin tot dezelfde
vakbond bèhoren. Ze zUn „ge
aloten" voor hen. die niet tot
die vakbond behoren.
Er ls in dit land altijd veel ver
zet geweest tegen deze instelling
of t£gen pogingen, haar Ingang- te
dofti vinden. Het verzet kwam voor
al van hen. die de persoonlUke
vrUheld zo weinig mogelUk aange
tast willen zien, omdat zij van me
ning zijn, dat Jeze vrijheid een van
de kostbare eri vruchtdragende ele
menten in de staat Is Hun atrUd ls
hard, want wU leven ln een tUd,
waarin de overheid zich door poli
tieke en economische omstandig
heden gerechtigd vhclt, in toene
mende mate tn het persoonlUk le
ven van zUn burgers in te grUpen.
INTERNATIONAAL
JEÜGDVERKEER
Nederlander» hebben all^ eeuwen
door gehouden van reizen en trek
ken Als wU één fout* hebben dan
zeker niet die van -bekrompen
chauvinisme, dat gclUk staat met
overdreven nationole zelf-ingeno-
menheid Eer is het tegendeel het
geval. Hoe het zij: wU hebben al
tijd contact met buitenlanders ge
zocht en ln vele kringen heeft men
gemeend, dat dit Internationaal
contact er toe zou kunnen bijdrageq
de vrede te bevorderen Daarom
ook meende men. dat getracht
moest worden de Jeugd van ver
schillende landen tot elkaar te
brenaen om zodoende reerii vrneg
banden te leggen tussen vertegen
woordigers van verschillende na
tionaliteit Zo werd 15 Jaar geleden,
op 12 September 1931 de vereni
ging „Internationaal Jeugdvefkeer"
opgericht, onder voorzitterschap
van dr J E de Vos van Steenwijk.
thans commissaris der Koningin (n
Noord-Holland
In de eerste plants werd getracht
het contact te leggen door brief
wisseling tussen Jonge mensen, uit
verschillende landen Maar ook
werden nationale ep lnferrmtlonale
kampen georganiseerd \taar de
jeugd uit verschillende'landen el
kaar beter kon leren kennen Na
tuurlijk gaven deze kampen de mo-
gelUkheid een prettige vacantia
doftL.te brengen, maar.geals uit het
voorgaande blijkt, ging hun bete
kenis veel verder In de loop der
Jaren hebben honderdduizend Jongo
Nederlanders op een of andere wijze
genoten van het contact, dat de
vereniging „Internationaal Jeugd-'
verkeer" tot stand bracht
NatuurlUk moest het werk' dezer
Ideële vereniging gedurende de be
zetting op last van den overheerser
worden stop gezet. maaT na de be-
vrUdlng werd het werk onmiddel
lijk weer opgenomen, waartoe vete
oud-leden medewerkten Voorzit-
ter ia thana dr J J Hondlus. rec
tor van het VrUz ChrlstelUk Ly
ceum te "s Gipvenhage De ver
eniging, die ln de eerste jaren van
haar bestaan slechts enkele hon
derden leden telde. Is na de bevrU-
dlng uitgegroeid tot ruim 8000 le
den. waaronder een honderdtal
scholen in ons land
Vrijheidsbeperking
Er ls echter verschil tussen vrij
heidsbeperking Joor dq overheid en
die Van een vakbond. In het eerste
geval moet zede sanctie krijgen .van
het volk zelf. door middel van de
volksvertegenwoordiging; ze komt
ln openbare bespreking; ze ls on
derhevig -aan onpartijdige recht-,
spraak. In het tweede geval zUn er
zulke waarbórgen niet (waarborgen
dat de voordelen voor »e gemeen
schap het winnen van de nadelen).
In het tweede geval wordt persoon
lUke vrUhcid bcprrkt om het gezag
van de vakbond te verhogen Als
de-vakbond ln de eerste plaats de
gemeenschap dient, dan kan dat er
nog mee door Maar als dé vak
bond In de eerste plaats zichzelf
dient, dan krUgt men, hier ln de
„closed shop", een arbltrëlre vrU-
heidsbeperklng. die het begin kan
zUn van het einde van de vrije ge
meenschap.
Het geval ta hier het gesprek
van de dag geworden, omdat de
Transport and General Workers
Union met het bestuur van London
Transport (voluit: de London Pas
senger Transport Board, dc pu
blieke corporatie die het ganse
Londense reizigersverkeer met bus
sen. trams en treinen verzorgt) Is
overeengekomen, dat dit bedrUf een
„clraed shop" zou worden. Dat
brengt mee. dat enkele duizenden
leden van het personeel, die lid wa
ren van een politiek ongekleurde
vakbond voor transportwerkera,
zuilen moeten kiezen tussfen ontslag
en het lidmaatschap van da hler-
bovjen genoemd* grot* bond
Winst en verlies
Djt ts een belangrijke overwin
ning voor de vakbond (de grootste
van hat tand en het kind van Er
nest Bevln, dia er zelfs nu nog, met
al zUn lntcrnatlonoal-polltleke zor
gen. een Vadch-lUk oog ópi*blUft
houden) Ze Is overigens slechts een
nieuw getuigenis van het groeiend
gezag van de vakbonden in dlt-lhnd
Maar het is gezag van eenzUdlge
aard; cn ie zijde waar het ligt is die
van de overheid, van de hclf-pffl»
clële bestuurlijke cn leidende mach
ten in de staat En naarmate dat
gezag aan die zijde groter wordt,
achUnt het bU de werklieden, bU de
„rank and file". bU de vakbondle
den kleiner te worden Dat mag
men besluiten uit het grote aantal
wtlde stakingen (bU de gasfabrieken,
de melkinrichtingen, de voedscl-
markten enz.) die zich voordoen en
die een toch al zwaar beproefde
burgerij het leven nog zuurder ma
ken. De burgerij geeft niet zonder
reden de schuld hiervan aan de
vakbonden, wier reden van bestaan
en doeltreffendheid ze ln zeer
scnampe're opmerkingen In twUfel
trekt. Zo vertlest de vakbondbewe-
glpg naar beneden toe wat ze wint
naar boven toe
De vierde stand
Wai^ze naar boven toe heeft ge-
wonnem Is Inderdaad aanzienlijk.
Haar jvertegenwoordigers gaan
steeds rpccr deelnemen aan het be
stuur van het land Er ls nauwe
lijks een orgaan In dat bestuur,
waar vakbondmnnnen klch niet
•doen gelden. Men zegL van dit
land dat het drie standen hecfL
die het besturen, die gezamonUjls
de staat zUn: the Crown, the Lords,
tjie Commons. Ze vormen „the
three estates" De pers wordt wei,
half-gekscherend en half-ernstlg en
heel waarderend de vierde staat
genoemd Ze zal haar plaats moe
ten afstaan aan de vakbonden die
bard oj> weg zUn een echte vierde
stand te worden.
In die positie moet de vakbond
het vertrouwen van zUn leden gaan
verliezen, omdat hU, ol omdat *Un
leiding, vereenzelvigd wordt met
„de tegenpartU" HU houdt op, een
doeltreffend Instrument te zUn
voor „collective bargaining" ten be
hoeve van zijn leden. In rijn nieuwe
positie moei hij in de eerste plaats
het algejrfeen belang dienen. Dat
is zijn zaak niet, teggen de vak
bondlede» zUn zaak Ts. óns te 31e-
,,n«n; daar betalen wU Hem voor.
GOEDE RAAD
Na de Reis
Het relaaelzoen ls zo langsamer-
hand achter de rug. de reisaouvé-
nlrs hebben, voor zover wU te heb
ben kunnen verzamelen, een plaata-
je gekregen en ook de koffer kan
worden opgeborgen. Voorlopig zul
len we hem niet nodig hcbbe|wnaaë
•alle wearachUnliJkheld. wanlv voor
de korte uitstapjes, welke wij ona
kunnen veroorloven, zaf vermoede-
tUk een weekend kpffer van ber
scheiden omvang voldoende zijn.
Deze houden wU dan ook bU da
hand. maar de grote koffer, waar
mee wij met ons gehele gezin naar
buiten zUn gegaan, of deahandkof-
fer van flinke afmeting, welke de
vrouwtalleen toch.nodig had voor
ben verblUf van drie of vier weken
elders, kan nu gevoegelUk, naaf
stal, d.w.z. naar de kelder of de
zolder.
Maar de Zorgvuldige huis
vrouw zal van haar reisgenoot geen
afstand doen alvorens hem klaar ta
hebben gemaakt voor dc wlntef-
slaap? Of eigenlijk voor het ont
waken daaruit, want ala wU onze
koffers goed verzorgen, alvorens
zo op te bergen, weten wU, dat wU
ze te allen tijde klaar voor het ge->
brujk'teinden. Haal dua van do "kof-,
icf alle adressen af, behalve da
lafcel met uw tegenwoordig adrea.
ornStot dit vermoedelUk het volgend
jaarXnog wel hetzelfde zal zUn.
LuchP* de koffer gedurende ten
minste \Her en twintig uur. etóT
hem flink uit, desnoods met de
stofzuiger en atof de buitenkant)
af. Bent u in het gelukkige bezit
van een beetje lUnolie, dan kunt u
dc koffer daarmee afwrUven, waar
voor u een nieHvezélig doekje moei
'gebruiken. De aioten en eventuele
andere gedeelten van. metaal beho
ren met wat vet te wortlen Inge
smeerd. evenals de sleuteltje». Tot
alofc vergeet vooral niet elk sleu
teltje met een touwtje vaat te hin
den aan de koffer, waarop het
past. Op «die manier voorkomt u
vervelend zoeken of de noodzake
lUkheid een nieuwe sleutel te la
ten maken ter vervanging van een
zoek geraakt exemplaar, wanneer u
de koifer weer nodig hebt.
De laatste Tree
Ia het u nooit overkomen, dat u
In een spaarzaam verlichte kelder
afdaalde en dat u meende reed»
gchceUbencden te zijn, omdat u da
laatste trede niet kon onderschei
den? Dan hebt u een rifmder pret
tige tuimeling gemaakt In het ver
volg wacht u zich hiervoor en gaat
uw voet tastend naar beneden om
te voelen of u inderdaad al vaat*
grond hebt. U kunt ongelukken
voorkomen, door da onderste trede
van de keldertrap wil te laten
schilderen, zodra u beslag kunt tel
gen op aan klein .potje witte varL
Wat «eelt Hilversum?
is september.
Hlto. I: (NCRV): 7 en I Nieuws;
Gr.pl.; 4 30 Haydn. Jo«. Mo*«rt; tO.SO
Morxendienit: 11 Divertimento; tt.l»
Zang. plano; 11.45 Fam ber. Indlë: tl
Ur.pl.j i Nleuwa: t.l# All Round Sex
tet; 1.15 Fluit: 2 20 Literatuur; 8 40 ln-
di-che Muziek; 3.15 Omroepkamer-ork.
4 Declamatie: 4.30 Domstad StrUk-
kwartet; 530 Celesta Ens.; 5 50 Orgels
«30 Ned Str kr.: .7 Nleuwa; 7.1»
Jaar Bachverenlglng; 8 Nleuwa. 106
Radio Phllh. Ork.: 8.35 Mannenkoor!
9 »o Concert: to Nteuwe: 70.4» Avood-
overdenklng 11 Orgel.
Hllv. n (VARA): 7 en I Nieuws; 6
StrUk-ork.; (VPRO): MorgenwUd.j
(VARA).„Regenboog; 10.43 Zang. planos
11 30 E. Walls. (AVRO): 13 Kamermu
ziek; 13 35 Skymavtere: 1 Nieuws; t 16
Renova Septet: 3 30 Klarinet viool: S
Nleuwa; 0.15 Plano; 7.1S Vraaggesp-
(VPRO)' 7.30 Lezlhg; I Nleuwa,
Canute no 77: (VARA); S RlmM
0.30 Men vraagt en wtl draaien
Jaxaft (VPRO); 10 40 AvondwtJdl
Nleuwa: (VARA)t tt.l» Concert
