coüdant^^
TEXTIEL j Waarom textiel
'hef .zorgenkind
y
TYPISTE
(M. enVr.).
I
In het Brandpunt
J-
5, J
'duur is 'en
schaars blijft
Limonades
- W 1
rV
L)ver>
lege
plaatser
maar
klopjt
nlg g<
i Amsterdam
n o 9«t
■nhsndel
I IS SEPTEMBER,
ten OL eed en taiga
in- L «aten -
t
Het .Weer
ND
CROQT GOLIDA
Arthur van Schendel Overleden
hU den dromer Tamalone in ..Eet^
zwerver verliefd” schiep (1906)
wierp, hU de ballast van Tachtig
uit en zijn stUI werd zwevend en
Iriserend, dfchtferlUk 1
toch beeldend In dc
weging. Een stroom s
verhalen volgde, eerst, in-
Het leger ovefzeèI
ANGZAMERHAND krijgt N*v
1 II—' derland weer een leger over- 'J
’IS F'’
NEW YORK EN AMSTERDAM'
TEQ.EN ELKAAR IU!
A
2M
101 V»
2591
4
gb
-I
/aar
mte
4
Evangelisatie-actie
„The battle of Britain”
i
4
i
dale
f feXV
*--r.a of
jrden
spoedig
Schiedam heeft een
nieuwen burgemeester
-roman
Maria*
jwer.
‘rate,
De heer F. Niemeyer over
„Geloofsbelijdenis en v
wedergeboorte*
lotoren i
oppen en
tl aan b<
eur word
idsel, kw
srmante 1
t prachtfi
het
;rov<
z Van 15 Septenfber tot 18
i>. lullen In de Noordzee i“”
van de Brttoe „thutovloot
gehouden.
JITGEVER
/raagt
sten: Mulo-diploEQ»
ir. Reiskosten wortl
itingen worden
lommgn
laX
ite-
,De
Onze perste romancier, dichter van
bet beate prose, dat uit de beden,
daagse Nederlandse taal kon worden
geboetseerd, Arthur van Schendel,
Is op TS-jarlge "leeftijd In aUn wo
ning te Amsterdam overleden ten
gevolge'van een btf een val opge-
lopen heupfractuur.
unl-
.BI) 4e lextl
f moeilijkheden
voorschiin D.
Van Schendel t
zowel door de patriai
letterkundig leven
jeugdigste onruststoke
perk was een aute
156 gb
HOgb
102
Geheimzinnige meteoren
De bewoner^ van Jtyncy' hebben
vannacht „geheimzinnige metedfon"
die zich- In noordelijke richting
voortbewogen, waargenomen. Twee
lichtqpde (bollen, door ceri vuur-
streep verbonden en met een lich-
gevehde staart, doorkruisten de he
mel* snellef dan het snelste- vlleg-
October
manoeuvres
•ot" worden
irygen,
de ge-
igen en klop-
ivan het zl-
iknje van de
heden'Gexlen dc omilandlg-
ook00? 'T kapd1< aan8ev°erdr Maar
*ui*n,le heeft textiel nodig8 wil Se
arbeidsprestatie worden vebhoogd.
En het „baatje" moét uit Neder
land gorden Ingevoe/d.
■Wat uitvoer uit Nederland van
•Ner geproduceerde teatlelgoedoren,
/bestemd voor kleding en dekking,
betreft, werd gemeld, dat daarvan
8-v» voor katoenen en kunstzijde
goederen - .laatstgenoemde In
dustrie ontwikkelt zich gunstig -
en 6 voor wollen goederen In aan-
merklng kwamen: Leger, marine
en luchtmacht, overheidsdiensten en
'ziekenhuizen, benevens- bepaalde
takkgn -van Industrie (transport
banden), landbouw (dorskleden,
dekzeilen), inrichting ven schepen,
die diensten voor het buitenland
verrichten en aldus deviezen op
leveren enz. vragen een deel
van de textlelproductie, dat op
30 Is te schatten. Ong. 60’/. blijft
dys over voor de bevolking, d.w.z.
de normale gezinsverpleging-Het
ligt in de bedoeling om voor de
babies in de nariste toekomst meer
luiers thans worden er zes per
jeugdlge(n) wereldburger verstrekt
beschikbaar te stallen.
Al met al zijn da moeilijkheden
bU de tewtlelproductle, zoals wü
hebben vernomen, vele en veler
lei. Het Nederlandse volk ver*
lengt zijn textlelwenspn In ver-
vulllng^e zien gaan. ZIJ zijn eveq,-
wel afhankelijk yan de inspanning
van het Nederlandse volk zelf,
niet tn het minst van de textiel
arbeiders Want op hulp van bub*
ten behoeft niet te' worden ge
rekend, nadat wij practWch op
tfgen krachten zijn aangewezen.
■FONDSKN s
;8LENINGEN
iöi«»w q»”/iiïOT
4 101“ i. 10lu/i«gb
B‘f»|01*/s 101 "'h
8 101 V» ’•101*'»'
102,l/u E«
r/f 84 *h 84
Tit wi ''v ior
8 100 99“'u
N CRED INRI
CA Itfgb 117'/»
TO (JNOERN
A ïia II® gb
A 99 cl 08'/,gl
CA 1414Z* 144''gb
CA 25b.. 256 gb
A 291 gl 385 gb
ONDERN
A 377 gb“ 184 gb
ER ONbKRN
A 184 gb 132 gb
A 127 gl 132 gb
A 129 gb 99
A 99 gb 88 1gb
A 89 139
VAARI M1JE(M
A 131
A 161 gb
A 130
A 121"/.
A 432
SR <>NI)KRN
163
i 138
127'/.
137 1
284 gb
cA 270 gt 135 gb
4A 128 gb 135
A 130 gb 143 b
KS-ONI’I 6'
A 238
A 150 gb
A 136 gb
Mexico's /president
De Mexicaans^jkamer van afge
vaardigden heefs met algemeno’'
stemmen verklaard, dat Miguel
Aleman gekozerij is tot president
van het land Mncico. Hij kreeg bij
de vefklezlnger/ Ï.786.901 van
'2d2?4.774/stemmen.
Lawntennis
- Davis Cup—
Met een kllnkcndé overwinning van
den Amerlkaansep kampioen 4ack
Kramer op den Zweed Johansson zljn
gisteren de wedstrijden in de inter-
zörte-finale om de Davis Cup tussen
Amerika en Zweden begonnen. In
een partij, die slechts 50 minuten
duurde, versloeg Kramer zijn Zweed-
sen tegenstander met 8—6—2, 6—3.
Kramers contröle was superieur aan
die van den Zweed, terwijl zijn ser
vice vele malen onhoudbaar was. Bo-
vendien vertoonde Johansson halver
wege de partij tekenen van nervosi
teit.
tVlelrennen
COPPI WINT TROCADÏRO
CRITERIUM.
e wereldkampioenen 1M8 hebben
•n in het Trocadero criterium
Frip k.m. te Parijs het onderspit
mo«ften\ delven tegen de Italiaanse
renners Coppl en Bartaii.
Coppi ging als eerste door de finish,
terwijl zijn landgenoot Bartaii de
tweede plaats bezette. Aubry bezette
de derde plaats, terwijl Hans Knecht*
als zesde eindigde.
Is dat zij zonder punten hebbtn
afgeleverd.
Grondstoffen voor textiel komen
Veel bewolking.
Weerverwachtlng, medegedeeld
door het R.N.M.L in de Bilt,
geldig tot Zondagavond.
In de nacht of ochtend enige
regen. Later opklarend en war
mer, doch met veel’ bewolking.
Z.W. wind die aan de kust tlj-
delljk krachtiger zal zijn
Zon ép 6.13; onder 18.5?
Maan 'on 20.53; onder 1107
Afnemende maan.
Zon i’ S!»
Maan op 31.20; onder 12.32
Afrfejnende maan.
worden gehouden, ter herinnering
aan de luchtslag om Engeland, die,
zes Jaar geleden Hitlers tnvasleplan
deed mislukken. Na deze dankdienst
zal op de Thdemsoever een gedenk
plaat worden onthuld ter ere van de
vliegers, die hun leven offerden tn
de strijd tegen Europa's vijand.
Juist in de laatste dagen heeft die
befaamde „battle of Britain” veel
stof tot spreken gegeven bij bnxe bu
ren overzee; en wel door het ver
schijnen van het officieel rapport
’daarover, geschreven door den Brit
sen luchtmaarachalk lord Dowding,
die ten tijde van dc grote luchtslag
het/bevcl over de Jagers voerde.
Het rapport geeft een duidelijk en
derhalve aangrijpend ovferzicht van
de bijzonderheden, die deze histori
sche worsteling opleverde. De slag,
die op 11 Augustus '40 begon en op
31 October dus twaalf weken later
eindigde, kan in vier fazen worden
ingedeeld. In de eerste faze vielen de
Duitsers convoolen aan en allerlei
objecten aan de kust, zoals havens,
kleine vliegvelden en radtoatattons.
Daarna volgden aanvallen «op meer
binnenwaarts geleken luchtvaartter
reinen. De derde laze bracht hevig-
lefcd over de mllltoenen van de wereld,
stad Londen. Tenslotte opereerden
Goerings vliegers met snelle jagers,
die voor een deel van bommen waren
voorzien want de zware bommen-
werpers hadden in al die weken zó
van de Britse alweer te lijden gehad,
dat ze maar liever niet meer mee
deden. Volgens lord Dowding was de
vierde faze de moeilijkste. de derde
Reeuwijk
vang 8 u. M.m.v
PLAYERS
at ‘fop Zaterdag-
ursus begint voor
r lessen 7.30 tot
l uur.
ifsprapk
VEU. „De Sport'
OFFICIËLE PUBLICATIES
Door detaillisten In te leveren bonnek
voor de week van 15 Lm. II 8epL 'Ui
vAanaperingen: V45. V45. XM (1\
rts.). Aflossing week 13—24 Augustus.
Suiker/Jam: 560 (3 rts.). 060, 061, 062
(1 rts Aflossing week 13—24 Aug.
Brood: B 13 (16 rts.), 541 t.rn. 545. 041,
042, C12, D 13. 564 t.m. 561. 064 065.
C 18, D 13 (8 rts.). 546. 568 (4 rts.), B
(16 rts.). Rijst: E 13 (1 rts.). Aflosslt
week 18—24 Augustus. Sater: Si?
rts.), 040 (1 rts.). Aflossing week Il
ls Augustus. Margarine of Vet: 550
(l'/i rts.), 050 ('/i rts.). Aflcr*'-*-
18—34 Augustus. Eieren:
bonnen. Kaas; 551 rts.),
(1 rts.). Aflösslng week
Vlees (Slagers): 513 (1 rts.), -
013, 014 (1 rts.). Vleeswaren (slagers):
Idem. Vleeswaren (detaillisten): Idem.
Aflossing week 18-*-24 Augustus 1646.
Aardappelen: 510 (3 rts.), 010 (1 rts.).
Tabak: T 45, X 45, T 46 (2 rts.). Af
lossing week 11—24 Augustus. Petro
leum: 45 t.m. 52. 72. 73, 128 f3 rts.),
127, 474. 874, 553, 053 (1 rts.). -Leder:
De bekende bonneri. Brandstoffen,
Industriekoien, Cokes': Coupures B,
C, D, E. Verbruikers. Brandstoffen:
BV 60, 81, BV 62, 63 (3_ rts.). WA 806
1-6 per. (1 rts.), WB 606 1-6 por. (5
rts.). Keukengerei; Oudb et\ nieuwe
punten 1 en II oude punten 506,
006 (2 pnt.). Textiel: Toew. text, goe
deren, toew. Dtstex MD 65, punten 1
en 10 (oud en nieuw), 1 t.m. 25 VA 510,
101 t.m. 120 VA. VB. VC, VD. VE 605,
101 t.m. 200 VFML
\A7 zv /s. n I O r*. P fxj F Ki 1
iet is erkend,
rcihen van ons
als door de
rii van dit tUa-
perk was een auteur van Euro
pees formaat. Er Is getracht, hem
cbndldaat voor de 'Nobelprijs te stel-
ka, maar deze man was nobel zon
der die prijs.
HU werd op 5 Maart\1874 te Ba
tavia geboren, verwient de acte
M.O. Engels, was ehige Jaren
leraar in Engeland en werd toen
In Nederland aan het onderwUs
verbonden. Maar na verloop van tUd
wijdde hij zich geheel aan de litte
ratuur.
Sinds 1921 woonde Van Schendel
In Sestrl Levante aan de| Italiaanse
Rlvlèra, van waar hU elk, jaar voor
een bepaalde tijd zUn vaderland be
zocht. Ook tUdens de oorlog is Van
Schendel in Italië gcblevèn. waar
-hij tot 1944 rultlg In Sestrl Levante
kon blijven werken. BU ddbeschle-
tlng van Genua •door de pngelsen
moest de familie Van Schendel op
„muilezels de beogen In vluchten.
Ne de bevrUdlng heeft* dc
S.H.A.E.F. den heer Van Schendel
aangeboden om hem per vliegtuig
naar Nederland terug te brengen.
Van Schendel heeft dit aanöpd met
het oog op zUn gezondheidstoestand,
hij was herstellende van een\ zware
ziekte, n(et kuqneii aannemep. Per
auto en per trein Is hU toen, ver
gezeld van zijn vrouw en dochter,
in November van het vorlgd jaar
weer in Amsterdam teruggekeerd.
De teraardbestelllng zal in allé stil
te geschieden.
ZUn schrijverscarrière zou 'men
in twee perioden kunnen verdèlen,
eeh neo-romantlsche en een meer
zakelijke
De neo-romantische reactie op.het
naturalisme bepaalde zijn eerste
élan. Nog bedwelmde hU zichzelf
■en woordkunst In d<3 geest van)de
mannen van Tachtig, toen hij
„Drogon" schreef (1898). maar toén
IGATIES
M OEM LBN
V K HXDEN t
|d. 102 103
I 103 gb 101 «b
KKKBANKKN
10) 100
|>,100 'la 100
i’hiqpy»- 100"».,
SNLANO
128 11*
I 124 123 1
5 IIS 1W1
ADELEN
4 OUKP -IN»,
A iSSgb 4»
A IMgb 133
■R ONDERN
A lot ch 108 fb
A 115 120 gj»
A 236 238
a 190i::*’
A 2*0 2591
A 137 137'4
A 118.*'»
A 142 gl 140'/”
A 140 137
lbondkrn
A 118 IM <b
(UWONDERN
"A 370'/» 364
A 162 gl 161
-ON DER N
A 30b
A 149
JRWtr.EN
A 44'/. 46 gb
A 35'/» 3tV,gb
EG ONDERN
A 3'/. 3I
A 13'/» 13'/.
PH ONUERN
8'*. 102’'». 103 ,z.
S'/. 103 4*102'/.
-ONDFRN
V*. 102'/»
ORWEGE* 1
8‘/. 60gb'
GEft <»»i
8'/. 101 102
103 gb 102
XA/AAR.IN OPCENOf^lEN^
ting op „Een zwerver verliefd''.
,(Een zwerver verdwaald", dan „De
schoone Jacht". „De berg van droo-
men”, „De menschJvan Nazareth".
„Rosé AngéHque’L ^het sublieme
..Angiollno en de lente" (een ver
haal van een bedelaar, die rUkdon)
versmaadt om een droom van lente
geuren en. heiligheid), „Der liefde
bloesems" en (hij schreef dit boekje
al In 1910) een bewond9renswaar-
dige visie op de groei van het .genie
Shakespeare, gepuurd uit dichterlijk -
aanvoclcn van den gehelmztnnlgen
dramaturg, wiens gereconstrueerde
levensloop nog altüd aangevochten
wordt.
Van Schendels tweéde scheppings-
perlode ving aan met de zee-roman
„Het fregatschip Johanna Ma 1
met de stoere figuur van Brou'
Het opmerkelijk strakke, beheei
styllstjsch bUzonder gave boek
werd In 1931 bekroond door de
MaatschappU der Nederlandse Let
terkunde. „Jan Compagnie" was zijn
volgende werk. En nu verscheen
jaar in jaar uit een roman van zijn
hand, dié zo niet om de Inhoud,
dan toch óm het edele prpza be-
langrUk was. Maar toch stond ve
len de rust van zulk geëgaliseerd
schrUven te beginnen met „Do Wa
terman" tegen. Inderdaad dreigde
Van Schendels toon dof en zijn
volzin grijs te worden. Doch men
bleef hem lezen, en bewierookt ver
volgde hij zijn reeks romans met
„Herinneringen van een dommon
jongen", „Een Hollandsch drama!!,
„De rijke man" (waarin toch feite-
lUk niemand geloven kon), „De
grauwe vogels”, „De zeven tuinen”
en „De menschénhater", zUn „za-
kelljkste" werk. En tussen dit alles
door schreef deze ultzonderlUk be
gaafde herder van het Nederlandse
proza tal van schetsen.
WU verliezen in topm een kun
stenaar van beteken».
Opheffing
aardappeldistribijtie
Het ligt in de bedoeling, Mnet
Ingang van 4 October a.s. de
distributie vaiT aardappelen op
te heffen.JJe V.B.!f.A. zal blU-
vejj voortbestaan gis organisatie
van het bedrijfsleven, z
Bezoekuur te Neurenberg
Een special verslaggever van het
A.N.P seint: Het bezoek dat «Goe
rings vrouw Donderdag aan haar
man bracht, was hot eerste sedert
Goering gevangen/werd genomen,
ZU sprak tot hem door een klein
vvenster lp de muilr, die 1n de be-
zoekkamer de bezc^Ran .van de ge
vangenen scheldt. Ook Frau Ribben
trop la thans In Neurenberg, zij
bracht Donderdagmiddag hqt eerste
bezoek aan haar man. Jodls vrouw,
die gedurende het proces als secre
taresse van den verdediger van
haar man optrad, doch geruime
tUd* weg was, Is thans eveneens
teruggekeerd. Von Papen, die- ge
weigerd heeft zijn vrouw de embtip
van een bezoek te laten ondergaan,
heeft bezoek ontvangen van zUn
jongste dochter. De vrouw van
Seyss zou waarschUnHjk ‘vandaag
aankomen.
Amsterdam, 13 September
/Van onzen flnanclëlen medewerker)
Reeds enkele weken is zich een ont
wikkeling aan het aftekenen, die
vroeger voor onmogelijk werd ge-’
houden. Nu zij in de afgelopen week
een meer geprononceerd karakter
heeft aangenomen, is het zaak haar
op de voet te volgen.
Wij bedoelen het feit. dat'NeWYork
en Amsterdam een zé^r uiteenlopend
koersnlveau >te zien geven. Sedert
*beursmensenheugenis is het niet voor
gekomen dat het algemene koers-
pell te 'Amsterdam .niet werd tnee-
getrokken in het kielzog van een da
ling In New York. Er mocht dart eens
eeh enkele dag zUn, dat men van
elkaar afweek, de daarop volgende
dag drukte men eikaars voetstappen
WDe oorlog bracht echter een hele
omkeer. Er was gebrek aan commu-
nlcatle-iplddelen’, aan informaties,
gelijk gerichte ontwikkeling zou kunr
nen bevorderen. Ieder was op zich
zelf aangewezen. De vorige week
hebben wij nog aan de hand van
cijfers uiteengezet hoa het koerspell
In New York sedert mtdefen 1842 sterk
bleef stijgen. Hier ging het net an-
deraöfn.
Indlö viel weg en niemand kon zich
voorstellen wat de toekomst voor de
ondernemingen zou brengen. Met de
scheepvaart was het precies *o. Niet
tegenstaande alle inflatietendenzen.
wilde het toch niet goed met de
koersen, de oorzaak was Behalve voor
Indië en de scheepvaart-niet ver te
zoeken. De industrlf»' werd leegge
haald. de handel kon zijn voorraden
niet weer aanvullen etc., ete. Het
rendement werd door‘zware belastin-,
gen gedrukt. Zodoende kwam er een
grote dispariteit in de historische
i koeraverhoudingen.
Als wij het göed zien, is deze thans
bezig zich te herstellen.
New York daalt nl. snel, doch Am-
één van wil: -de wil om vol te
houden, om vrij te blijven.
In de politieke herrie van na de
^oorlog worden deze dingen maar al
te «uw vergeten. Het vermogen van 1
het Britse volk om door te zetten,
om te volharden bij het uitvoeren’
van de ^aak, die het eenmaal op zidh
heeft genomen dit vermogen heeft
zeer veel bijgedragen tot de over-
winning in 1845. H«t heeft de Duit-
sera een knauw gegeven, het he«t 1
een man als Roosevelt geïnspireerd,
het heeft de Russen voordeel opge- i
leverd (want na de ..Battle of
Britain" was Goerings luchtmacht
flink gekortwiekt), het heeft ons allen
een bart onder do tlcm gestoken
en het heeft Engelatra zelf een dure j
les doen leren* 1
Ook die les wordt thans itt Groot- j
Brlttannië herhaald. Lord Teddet>, i
maarschalk van de R.A.F., heeft dezer
dagen het Engelse volk erop gewe-
zen. dat de luchtmacht dringend man- 1
nen nodig had. Niet omdat er een
oorlog op komst is God verhoede i
het maar omdat de harde wer- i
kelljkheid aantoont, dat de vrede i
goed gewapend moet wezen, wil zij
veilig zijn. Engeland heeft net zeer
moeilijk, in Duitsland en In Pales-
tina; vooral ook in het eigen land.
Overal staat het tussen twee vuren; i
waarschiJnlUk maakt het fouten, zo
dat het zich nu eef>s links dan Weer.
rechts de -vingers brapdL Maar Wat
het ergste is: het staat weer aUeen. I
zoals in ..the battle". De jongste Arne- l
rlkaanse redevoering (die van Wal
lace) heeft weer eens op verrassende
wijze doen zien „hoe'f «Heen. Zou
dan ntf misschien de tijd gekomen
zijn, dat Engeland zich bij de kleine
re nstlgs moét aansluiten om een
sterk verzoeningsmtlteu te vormen
tussen de democratie van Wallace en
het socialisme der RussenT Het oude
Christelijke Europa, dat op hoogtij
dagen ter kerke gaat, moge daarom
bldd«n, terwllle van de lieve vrede,
die zoveel zweet, bloed en trtten
hat» gekost
Atchison Topeka
Baltimore. A' Ohio
Southern Pacific
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Kennecott Copper
Republic Steel
Am. Tel. A Tel.
Cities Service
Shell Union
Curtiss Wright
General Motors
North Am. Oy.
Packard
Welk een bedrag --
nationale vermogen door het getal
om de handel open .te. stellen licht
is geworden, kan metj'op zijn vl:
gers natellen, Indien men weet, J
'bezit aan dollarfondr-*- -
loipreeds op I soo r.:'
aapid en dat het koet
n «méér dan 100'/«
JITGEVER
'rafgt
iploma of H B S.
tfan meer' ervaringy
bu^»r^
mr. J. W. Peek, aan wien met ingang
van dezelfde datum eervol ontslag Is
verleend als burgemeester van da ga
te Alkemada,
De hoop van de wereld
Laguardla, dlrecteur-generaal vdn
de UNRRA, heeft op een persconfe
rentie verklaard, dat de voorge
stelde Weréldvocdselraad de hoop
van de wereld Is. Van bepaalde zij
de zal oppositie Worden ondervon
den, aldus Laguardla, omdat sta
biele prijzen de speculatie uitscha
kelen. Een groot aantal mensen
zou dan aan het werk moeten
gaan en een eerzaam bestaat, moe
ten opbouwen. Laguardla zélde, dat
het opheffeh van hét embargo met
betrekking tot het verschepen van
andere goederën dan voedsel en
medicamenten naar China nog niet
in overweging was genomen, of
schoon de opeenhoping van schepen
In Chinese havens minder werd
Zijn voorgenomen reis naar het
Verre Oostnn zou worden uitgesteld,
tenminste tot na de vergadering van
de algemene vergadering dpf V.N.
te New Yofk.
•Enpelands K.XVH1, de Tudor,
waarmede onze landgenoot dr.
Nieuwenkamp voor de Cambridge-
universiteit opmetinpen op het pe-
bied der zwaartekracht heeft ver-'
richt brengt een beleefdheidsvisite
aan Rotterdam.
Dr. Nieuwenkamp zal binnen af
zienbare töd niéuwe proefnemingen
beginnen aan bpord van een Ne
derlandse onderzeür.
ong 77*/» gestegen. Het tof
winstmarges la. in geld t<
drukking gebracht," bUna-4
de gebleven WaarschUnlij
len de handelsmarges eerlang op-
nieuw worden verlaagd, deelde?
ons "de h^ren J A. Panhuyzen en
dr H. J W v. de Poel, directeu
ren van het RUksblireau .-voor
Textiel In een persconferentie
mede.
Productie moeilijkheden
....tielproductle komen de
-lUkheden van alle kanten ie
voQischUn. De Invoer met de daar-
atmverbonden deviezen laten wU*
even terziide Maar een artikel aia
voerlngstoiien en fournituren blijft
schaars Het werd vroeger uit
Duitsland ingevoerd Die invoer Is
weggevallen. Than^ moet dit pró-
duet geheel en al hier te lande wor
den vervaardigd Hetzelfde geldt
voor corsetten EveneensSnoet k^m-
ghrens en andere garens wam
onze productie Is lang niet toerei
kend worden Ingevoerd Dat kost
deviezen Er kunnen rulltransact'.es
tot stand gebréHlt worden. Maar ais
er Nederlandse bjóembollen wor
den aangeboden aan het buitenland,
dan besfchpuwt hat buitenland deze
bloembollen als een luxe-artikel en
wenst dat tegen een ander door
haar geproduceerd luxe-artikel te
ruilen Textiel valt daarbuiten. En
zo kan het gebeuren, dat ping-
pong-ballen tegen bloembollen wor
den geruild.
Dan wordt textiel gebruikt voor
tal van artikelen, die voor herstel
en we’deropbouW van ons berooide
vaderland allernoodzakelUkst zijn.
Het canvas in fietsbanden de dek
zeilen ten behoeve van spoorweg
wagens (de Nederlandse Spoorwe
gen zaten vrijwel zolder na de'be-
vrUdiqg), het binnenwerk van
sêhoènen enz eisen allemaal tex
tiel. waardoor de armzalige Inhoud
der linnenkasten na vUMaren be
zetting nauwclUks aangevuM kun-
n Niettemin wordt er «®w®
Tilburgse wolindustrle heeft 75
meer capaciteit dan Twente. De
productie van wollen dekens be
draagt daar than/ zelfs 125 van
do productie In 1939. De oorzaak
daarvan was dat de bevrijdlng daar
eerder gekomen Is en dat de In
dustrie daAr gunstiger was
voor de tfanvp’er van kolen uit ZUld-
Llmburg. Dan Is het absenteïsme
eeéh nadelige factor, waardoor de
proauctle te lUden heeft. Een twee-
ploegenstelsel zou bij Invoering
20.000 ton katqenen garens per jaar
frieer oplevercn. Dat betekent 45
c punten per hoofd van de bevolking
per jaar. Verder zouden nog 15 000
personen, onder wia ook vrouwen
en meisjes, In de textielindustrie
geplaatst kunnen worden, waardoor,
de productie verhoogd zou worden.
Ook de confectiebedrijven lUden
aan onderbezetting.
Vóorraadvorming bij
winkeliers
Het ligt In de bedoeling, aldus
werd ons medegedeeld, om bU de
winkels langzamerhand tot voor-
rSadvormlng te genaken Wannéér
dit 13 geschied zullen nieuwe
punten worden beschikbaar ge
steld. die dan door de gevormde
voorraad worden gedekt. Men
verwacht hierdoor meer service
van den winkelier en een prikkel
tot concurrentie Een dringend be
roep wordt gedaan op het pu-
p bliek om geen „zwarte" textiel
te kopen. Wenselijk, zqu zijn, dat
conilté’a uit dé burgerU toezicht
op de prijzen zouden houden.
Streng zal worden opgetreden 'te
gen fabrikanten, van wie gebleken
de verschrikkelijkste, doch de twee-’
de de wanhopigste, aangezien het
aantal beschikbare Engelse vliegtui
gen in die periode zeer gering was
geworden. Reeds een Jaar eerder had
maarschalk Dowding zich bij het de-
parlement van luchtvaart beklaagd
over te weinig materieel en te wei
nig mensen. Toen Hitten, horden zich
over Nederland. België en Frankrijk
stortten -» en dat het zo gemakkelijk
ging, dankten zij aan hun uitstekend
georganiseerde „Luftwaffe" was
de toestand van de Britse luchtmacht
allesbehalve bevredigend. „Ik was
verantwoordelijk voor de luchtverde
diging van Groot-Brittahnlë", aldus
de schrijver In zijn rapport, „en ik
zag mijn hulpmiddelen minder wor
den als zand in een zandloper". De
Duitsers namen allerlei listen te baat.
Soms naderden zij In groten getale
de Engelse kust; de Britse jagers
stegen op om hun een warme ont
vangst te beterden, maar dan keer
den de aanvallers om en schenen te
verdwijnen; nauwelijks waren de jé-
gers’ weer geland om nieuwe brand-’
stof in te nemen of de Duitsers draai
den om en deden een verwoede aan
val. Het alleruiterste werd van de
Britten gevergd; zij gaven het schit
terende voorbeeld van wat hoog mo
reel en sterke eensgezindheid ver
mogen. Met luttele honderden vlieg
tuigen wlaten zij In die twaalf bittere
weken tljda 2436 Duitse toestellen om
laag te halen en meer dan 6100 goed-
geoefende vliegers van, Hitlers „on-
oveftrinneljjke" luchtmacht voor
goed uit te echkkelen. Op één dag
het was de 15e September, morgen
dua precies zes jaar geleden wer
den boven de Britse dreven 188 vtjan-
delijke machines neergeschoten waar
van W door de luchtafweer En in
die dreven. In do op hun grondves
ten schuddende dorpen van Kent,
Sussex, Surrey en Hampshire, in de
verwoeste, brandende straten en la
nen van ..dear old London" daar
stond-het Engelse volk, nJeL minder
dapper dan ajn. zonen in de lucht,
was weer vraag. Ob-
s vkste stemming van
„H.v.A.’a noteerden
Java Cultuur Ml) 133
ferl.Und. Suiker Unie a
/;an de rubberwaarden R
nm Rubbers 1 terug
trs daarentegen mon-
132. Dall Batavia 3
theepvaartmarkt trok
de aandacht: Holland-
>t?erdc 138''. (V. k. 131),
vaart Unie 138’/» (v k.
loyd 127’(v k. 121'/.),
che Spoorwegen boek-
Inst. de notering werd
riëlen was minder te
's wisten het met 1
trengen tot 118. Caixé's^
(v k 141'/.). Fokkers
/nitevers 254 Cv/ k Hl),
k. 281'/.). De Banken
is in reactie voor de
ile zelfs notering
flngsmarkt vertoonden
e staatsleningen geen
n enig belang. Pand-
prijshoudend
STADSNIEUWS
BEROEP AANGENOMEN.
Candidaat W. Kranendonk alhier,
heeft het beroep als predikant der
Ned. Herv. Gemeente te Ochten,
overeenkomstig de onlangs aan
vaarde toezegging, aangenomen.
BEDANKT.
Onze oud-stadgenoot ds. A.
Dercksen, predikant der Géref.
Kerk te RUsoord, bedankte voor het
beroep naar Werkendam.
Onze bioscopen
MARTHE RICHARD DE SPIONNE.
Reunie Bioscoop Spionnage-
fllms hebben altijd een spannende
Inslag, maar meer dan door haar
inhoud boeit dit Franse werk, dat
de bUJitel „Het ohzlchtbare front"
kreeg, door het epel, Cvant het to
voor alles eeh speelfilm en als zo
danig er een van- klasse. Twee fi
guren met klinkende namen ver-,
tolken .de hoofdrollen, de xeer be
gaafde actrice Edwlge FeuUlère als
Marthe Richard, eerst het bedeesde
meisje, later de beheerste vrouw,
.die haar charme en haar speelta-
lent met succes inzet en Erlch von
Stroheim els de harteloze 'Dultee
agent, die met mensenlevens speelt
als een kind met knikkers. Het doet
reen béetje vreemd aan de Duitsers
in een Frans sprekende film te zien
en ook In de uitbeelding lijkt de
Franse geest gelukkig niet
bits genodg, maar aan de andere
kant komt men herhaéldelljk trek-
He, al ‘rijnse, daar.- d«
Luchtvaart in-vogelvluchl
De Boeing Aircraft Company
heeft éeh orde! ontvangen van de
Britieh Overseas Airways voor zes
„Stmtocruiaérs" voor gebruik op de
trane-Atiantleche mnen. Dit brengt
het aantal „Stratocrulsers", die
Boeing zal bouwen voor de zes voor
naamste maatschappijen op 55 stuks
met een totaal verkoopprijs van ruim
75 mlllloen dollars. De Aflevering van
de 67*/i ton wegende vliegtuigen aan
de Britse maatschappij 1» vastgesteld
voor de -twfeóe helft van, hot volgen
de laar.
V VLIEGTUIG VERMIST.
Schouwburg Bioscoop. Na een
wat tam'begin, een soort, sight
seeing langs de bekendste gebouwen'
van\Londen, hééft de film al gauw
de goede toon te pakken. Een re
chercheur van Scotland yard, «eer
Kees*,!g gespeeld door Laurence Oli
vier, \rteekt zUn speurdersneus in
een geheimzinnig zaakje: vliegtui
gen, uitgerust met nieuwe tofestel-
len enllnsfrumenten, keren niet.vnn
hun proefvlucht terug. Dc toeschou-
wertwëet al gauw, hoe de zaak In
elkaar kit. Spionnen In de fabriek
geven de foute van de proefvlucht
door aah een geheimzinnig schip,
dat met hog mysterieuzer stralen de
motoren vap het vliegtuig .doen
stoppen e*n het op zee gedaalde toe
stel aan boord hijst. Onzé recher
cheur wordt bU de oplossing van 't
raadsel, -kranig geholpen door een
charmante\en resolute joumalJato,
die prachtige copie voor haar krant
en het hart' van een dapper piloot
verovert. De film vertoont een
eigenaardige'climax: een stroef be
gin ihet veel, gepraat, een heerlUk
geestige en vermakelUke midden
moot en een wat carlcaturaal, bUna
kluchtig «lot met o.a. een gewel
dige schietpartij. Het is een aar
dige film zonder veel pretenties.
•kabavXan. s
Thalia Thea lek Waarom men
deze film" „Karavaan" genoemd'
heeft Is een raactael, maar tenslotte
gaat men nriar epn film kijken en
niet naar een tlteh en daprom la dat
van minder belang. De film zelf, al
is het verhaal van\de oudere soort
en geenszins origineel, biedt genoeg
aantrekkelUks: ze weet behoorlijk
te boelen, hoeft zelfi momenten van
hoogspanning en is «afwisselend.
Het verhaal geeft e'ltó wat wils; lief
de. waarbU een knappe jongeman
en twee charmante mfejijeg, die bei
den, op haar tijd haap zin krijged.
betrokken zUn. misdaad, met de ge
bruikelijke achtervolg!*-*-•--
partijen en romantiek
geunerleven en het Sp
vorige eeuw. Dat' alles
lUstlng van dani. en za.._ -
decors en schllderachtlge kledij.
Vlot en met flair wordt riet uitge
beeld met itawart Granger als de
held, even fcnap vechtor tols min
naar, Anne Cjawford \bls liet
Engelse arfctodratlsche dn Joar
Kent ala het Spaanse zigeunermritaj*
en toorts nog Robert Helpman
Dennis Price oa. als succesvblla t«-
gonspelers.
Gisteravond zijn in „Het Blauw* I
Kruis" de evangcllsatie-samenkom- 1
sten horvat, waarmede in April vat
dit jaar een aanvang werd gemaakt 1
en die tUdens dc vacantie onder** 1
broken werden. Deze aamenkomsUn
garin niet uit varf een bepaald*
kerk of richting. Zij vormen een on- d
derdeel van een evangelisatie-acti*
In de gehele RUnstreek, want be-
halve in Gouda Is het plan ookV*- I
gelmatig dergelljke samenkomst*»
te beleggen in Woerden, Bodegra
ven, Reeuwijk, Boskoop, Alphen L
Rijn, Nieuwkoop, Koudekerk en
Lelden. De bUeenkomsten staan on- M
der leiding van de evangelisten Jb. 1
IClcin Haneveld uit Bodegraven en
F. Niemeyer uit Alpheh a. d. Rijn,
De samenkomst van gisteravond
werd getold door den heer F. Nl*^
meycr. die sprak over geloofsbe-
lUdenls en Wedergeboorte, waar
voor hU zich baseerde op. enkel*
teksten uit het evangelie van Johanv
nes het pekende verhaal o.a. vad
Nicodemus en 1 Petr. 123: I
die wedergeboren zijnHÜ 1
acc.-ntueerde de noodzakelijkheid
om doöt ‘t geloof, door Gods Woord,
te komen tot het eeuwig leven lt\
Jezus Christus en wees er op hot
velen, ofschoon de geloofsbelijdenis
aanvaardende, er niet toe kunnen
komen da heilsboodschap als ook
voor hen bestemd aan te nemen.
HU .noemde de wedergeboorte een
vrucht van het Woord Gods, het
zien vstn Jezus en het geloof, het
hartblljk vertrouwen in Jezus Qbris-
tus, het In eenvoud aannemen va» j
dc eenvoudige boodschap qods. j
per kwartel 3.30
per maand,.. 1.20
Ip^-week HMD
Fusie N.V.V.—E.V.C.
In een bijeenkomst te Amsterdam
van vertegenwoordigen vaQtf.V.V en
E.V.C. ia vcw-éen fu^e volledige over
eenstemming verlsregen. Zodra de, be
sprekingen tof een goed einde ^tlin
gebracht.-zal oen gemeenschappelijk
N.V.V.—X.V.C.-fu«iecan«rea v gehouden
worden, Mnainde da nieuwe centrale,
■het Algemeen Nedtrlanaa Verbond)
van Bedrtjfsbonden. te stichten.
Het belegde'broodje
Van’ overheidswege- Is een u,.-
■lorme. ptüs voor belegde broodjes
vastgestejd./
Die maximumprijs geldt voor alto
inrichtingen, uitgezonderd de „be
tere" restaurants, waar overigens
toch g*«n belegde broodjes ge
vraagd worden. Een broodje nfetr
25 gram kaas mag nqrgens mtjer
kosten dan 20 cent, met 15 gram
runderrookvlees 25 cent, met 25
gram Berliner 30 cent. BlUlt het
gewicht “'beneden het voorgeschre
ven rhlnlmutn, dan moet de prUs
worden gehalveerd. Croquetjes,
waarin 30 gram gewoon vlees resp.
wild-vlees is verwerkt, mogen ten
hoogste resp. 35 en 50 cent kosten,
pasteitjes ”met 70 gram wild- of
kippen-, en vleea- of vis-ragoftt
resp. 75 cent en 50 cbntv
Alle Inrichtingen moeten een dui
delijk* prijsaanduiding hebben. Er
•zal scherpe contróle zijn.
Bureau: Mijjkt 31. iel. 2745
A? ATTOA Po.trek.nln» (Bil/
e Taxtieb is het zofgenkipd.utot
alleep vin dg huisvrouwen, maar
ook van de overheidsinstanties, dijt
voor’ een rechtvaardige veldeling
van de. productie ten behdeve van
de Nederlandse bevolking hebben
«zorg te drrigen
Prijsstijging over de
gehele linie
D*|; voorraad textielgoedéj-en die
voor distributie fn aanmerking
komt. Is gering De prUten rijn
hoog, gevolg van de stijging van
de grpndsjftffen c/i van de produc
tiekosten De- prijs van ktftoen be
droeg In 1ÖIB 57 cent per k g De
Jhans verwerkte katoen kost ƒ1—.'
- per kg Deze prffs in Amerika is'?
intussen gestegen/tot 2 30 pervkg
DUtelfde geldt vóór ruwe wol of
schoon in Iets mlhde?e,mate
De st’üglng van dc productiekos
ten was het gevolg' van een loon-
Stüglntf met gemiddeld 80 De no-
~iale lasten*zUn dienovereenkomstig
r gestegen Een herencostuum (con
fectie), dat In 1939 ƒ88— kostte,
kot» thans ƒ61
De handelsmarges. dto'elnd 194}.
Aanzienlijk werden verlaagd zij
werden v«p 65'/. jgroothandei
laars- en kleinhandelaarswinst
bUeengenómoo) tót 40*/» van de
fabrlkantenprijs verlaagd.,De*fa-
brikantënprijs Is evenwel, bUv.
voor confectie-herencostoums met
aan
ult-
(etzejf-
K ZU1-
-a xee. Als de overtocht van d*
In hoge mate, (December Divisie te ultgevoerd./ljn
j lyrische be- ln feHe en|ge divisies, bestaand» uit 1
van poëtische Hollandse Jongeny, in do' overzees* '1
st, In aknslul- gebiedsdelen onder do wnpenen.kWU
•Nederlanders dienen ons met dit l
leger overzee bezig te houden, en 1
dat in positieve zlm Deze troepen 1
bevinden rich tn een moellUke po- fl
sltle. Zij verkeren in eer» Vreemde.
tropische bmgeving en In een on- 1
gewone Situatie. BJJ de omschrij-
ving van de toestand In Indlö ver-
mijdt men gaamq het woord „oori*.
log", maar men spreekt wel van
een „front”, en al acht men dan i
"„oorlog" niét het juiste wóórd, aan
een wapenstilstand koipt men blUk*
baar nog niet toe, en bepaald ‘I
„vrede” is het toch stellig niet.
De toestand II echter zo, -<Jat daar j
bU de tvendar een Nederland» leger 1
groeit. HaJl moet eep opdracht ult-
vopren: herstel vhn rust en orde. I
Dit leger, dat per saldo uit indlvi-
duën bestaat en Nederlander^
ook al zUn tU .soldaten. blUven In
dividualisten bthoeft de steun
van hét vaderland. stoffelUk en
gecstelük. Dat deze atoffelUke
steun met-*r..oellUkheden gepaard
gaat, 1» begrUpelUk, dat het met de
morele steun Biecht Is gesteld, moet
minder verklaarbaar heten», Hier 'I
gaat het Immers niet om gebrek
aan grondstoffen.... ?*-;
1A/1E KENNIS NEEMT van d» I
y V brieven en berichten uit In-
dlë, moet telkens vaststellen.
■Jhoe militairen Van hoog tot laag I
zich beklagen over gebrek aan
waardering, aan begrip en aan mee
leven in Nederland. Er zijn dingen,
die zU eenvoudig niet „nemen".
Het geruchtmakende rapport van
de- Generale Synode der Gerefor- I
meerde Kerken heeft bU hen kwaad
bloed gezet, en men kan begrijpen»
dat de militairen zich In soms woe
dende brieven tegen dergelUke
generaliserende uitlatingen in Ne
derland verzetten, te meer, omdat
<je toestanden op zedelljk gebied 1
hier, aj» mén daarover even gene
raliserende conclusies trok, even
min fraai zouden mogen heten. 43e
campagnes in bepaalde pofltlêkO' 1
kringen, die weer verre van deze
Generale Synode staan, doen even
min goed, want ook daardoor voe- I
len zij rich In de rug aangevallen. - 1
Het leger bevindt zich aldua tussen
twéé vurejL en al ziet het de toe- 1
'stand in l>t vaderland wellicht
sterk vertekend en neemt het deze
reacties waarsohUnlUk ernstiger op
dan zU verdienen, de uitwerking
van een en ander Is ongunstig.
Daarbij kpmt dqn nog het verwUt
van onvörschflllghcld van de zUd*
der grote masi*. die tussen de bo-
Vën aangedutdo uitersten staat. P«”( J
.militairen leiden deze onverschfl- 9
ligheld af uit de blndci^ waarin de
berichten over Iftdlë schaar» *ef»
narr hun mening niet qltljd juist, ■’1
ja, veeleer tendenti^lri zUn. Zij -fife-.J'1
Beffen aan dfl oyetrijde 'misschien
niet ten voïlfe, Wat Nederland al
genoeg heeft aepJzUn eigen mo*i-
lijkheden en dat-do bladen nog al-
ttfd verwikkeld fÖpjin de veldslag.
met de ruimte/ öiwar'Wtettpmln is.J
hun klacht niét (ifehecföfcgegron^ 1
Er heerst een zikere o»erscnillj*->'
hold bij een belangrijk deelman ons - 1
publiek, en bij een ander deel weer I
een geringschattend wantrouwen. 1
IT Is jammer. Het Is bovendien
I verkeerd. WU behoeven ons
leger .-aan do evenaar niet te
plaatsen In allerlqL^alse aureolen,
maar wij mogen’Sgfr evgnfnln het
:.’.„^je>op de schodder, dat zo wal- j
nlg gekost en zo veel vermag, ont
houden. Generaliseringen, geba-
aeerd op enkele ultwassen op zede-
lUk gebied, die tenslotte in Indlü 1
door het gros dor mannén evenzeer^ i
worden afgekeurd ala blor^zljn uit
den boze, temmeer, omdatt^^node- J
loos onrust bU dc betrekkingen hier t
te landó veroorzaken. Schade wordt 1
berokkend door tegenwerking en
verdachtmakingen met politiek*
oogmerken, doch da-raan ia weinig
te veranderen, en.... de militair
w' dpt hU -dit kon verwachten.
Het meeste kwaat^ wordt echter be- j
rokkend door de onverschilligheid
en het gebrek aan besef voor wat
het leger In Indlë doet. Hierin k&n
verandering komen.. De Nederlan
ders staan In Indlë voor een moei
lijke taak. BU de vervulling daar- 1
van is de morele steun van het volk,
die ook door belangstelling spreekt, .1
vrn belang. Daarom zou het goed
zijn, als wü hier oen fractie van de
belangstelling en van de nationale
teamspirit, die wU tonen voor een
Nederlands ëlftal, nu eens aan de
d$g legden voor het leger overzee. j
Aflossing week Uevendig herinneren aan onze eigen
■en: Rantaoen- ervaringen In bezettlngs- en oor-
K®BtJ?JL.En trouwens, de Fransen,
aü artïf V hériiealdelUk overvallen, kun-
varenfsl^m): fcatèn"1”'' d#n WU” °Ver m®’
ilillstenL tem. y
(1 rts.).
'peU
Amsterdam I.
Dell Bat. Rut
Bandar Rubber
Oost Java
Serbadjadi
SUau
Sumatra Rubber
H.V.A.
aJLI.S.U.
Jav. Cultuur
Dell Mii. (Tabak)
Arertdaburg
Senembah
Scheepvaart Unie
Het is niet mogt
oorzaak aan te
ontv.
*r_ Éen
gewqpr
sterdam stijgt, zij het niet it>het-
zelfde tempo als New York daalt
Een blik op de koersen levert een
interessant beefil ©p.
in'New York is men voor de meer
speculatieve waarden zelts tot op on
geveer de helft van het hoogste ni
veau vaif- dit jaar tngetulmeld.
Enkele voorbeelden:
8 Daling te New York
In New York daaldèn de aandelen
over de gehele linie scherp.
?*ï<Koers; Thans
- M!/,
30*/» 15'Z.
70 45
SF/.’ Wh
UW» 88'/.
W/t 41'/.
40’Z. 26’/.
26O'/l 174'/.
41'/. 24'/.
43*/. 28
12'/. S
80'/. S4»'.
Wh Wl,
A 1J,/* T
het Nederlandse
door het getalm
-T2hter
gers natellen, indien men weet, dat
ons'berit dollarfondsen vóór de
oorloipreeds op I 800 millioen werd
geraamd en dat het koerspeil sedert
dien *méer dan 100'/> is gestegen,
indien men het hoogste peil van dit
jaar als tnsls neemt.
Maar het heeft geen zin daarover
te blijven treuren of de schuldigen
verwijten nkac het hoofd te slingeren.
Wij kunnen onze energie ën kucht
wel beter gebruiken. Het Damrak
loopt bereids aardig vooruit óp wat
men daarvan irt Indlë verwacht. In
S/ela gevallen ligt het koerspell thans
Wh WVen da» yin’begin -September,
toen het laagste punt ook reeds lang
was overschreden.
Onderstaana geven wij enkele van
de meest typerende voorbeelden:
Stijging te Amsterdam
In Amsterdam stegen Indische- en
acheepvaartaandelen sterk.
8 Sept. 12 Sept
IBM
Rubber 164'/. IMgb
ubber 108'/. 122gb
'S ‘ï‘b
IJ SS'/.gb
sa - irt
130 4 150b
246 2Ngb
114 135
113. 135gb
rit'/, iwgb
135*/. <153
121'/. I40>b
128 x 138'/.
Jelljk een tastbare
oorzaak aan te geven. Er schijnt een
meer optimistische kijk t.a.v. de po-
•litieke ontwikkeling in de lucht te
zitten. Een paar stukjes vraag, roer
«pen gewqpnlijk al een- hete koera-
sprong te voorschijn, want het aan
bod is en blijft gering.