M GOUD5CME COUBANTr-
WAARj’N OPCENOh-IEN
GROOT GOUDA
tDCtBS
nruimte
ers Tlöee t
MSS
ai
In het Brandpunt
•t
DE NIEUWE
BONNEN
ERSONEEL
[Aardappelen vrij~]
DRAMA’S uit de bezettingstijd
Waarschuwing aan deserteurs
-Üï*' en v™r
onlioo’7"°?""^ "°rd“n. uw i’ulf
U nlH en naar Indl«
gu toch.
Het Weer
DE LICHTJESDAG-ESTAFÈTTE
BAYEUX-EINDHOVEN
Proef op de som I
ïd„
Nieuwe historie
Mite Jaargang No'. 21830
4
t
I
1
I
1
I
t»
Bureau: Markt 81. tel. 2745
Postrekening 48400
d' V.chl
die er een heele
kLcd <ie Hol*
■kpr 'liet het
KL cruydt
^PMe thee
goede thee,
oer kwartaal
per maand Ito
per week /0.28
a meteen
r mlllioen
gebieden.
en horem
(ten Heb
AGD
igen: ENbENBURO,
Periode 21 tot en met 28 September.
Bonkaarten KA, KB, KC 6ip:
878 Algem. 100 'gr. bloem
677 Algem. 80 |r. th^
Bonkaarten KD, KE 61*
D 19 Res.:'100 gr. bloem
E 19 Res.: 300 gr. bloem.
Tabakakaarten:
T 48: 2 rants. 'tabaksertlkelett
Met Ingang van 21 September1*
■uilen geen bonnen voqr aardap
pelen meer werden aangeweten.
Van 23 September af men aard
appelen tonder inlevering van bon
nen karnton kopen.
>enen,
Iden, bout
ekoepeld
het 'j
stecJs wfl
en er W o-,
ima theesóoa«tn «telt
onovertroffen mélange»
r’s GALA THEE. Dsn
thee is!
'an Amsterdam
ringen .0 o v»i va
ffectenhandei
AG 17 SEPTEMBER.
biedeif GL aed en laten
bieden L laten
De beeldspraak gaat hier wel iets
mank, want de „oude koe** l< een
echip van Kelxer Wilhelms vloot;
en de „sloot** Is de see bij Scapa
Flow. Net laatste schip van de
vloot, die Qp last van Von Reuter
tot xinken werd gebracht, is thans
gelicht. Het is de 27X100 ton metende
kruiser Derfflinger, die, met de kiel
omhoog, nqpr de Clyde is gesleept
om gesloopt te .worden.
Steeds meer geheimzinnige
meteoren
Boven Fez (Marokko) Is epn ge
heimzinnig brandend voorwerp
waargenomen^ Het had een rode
kern en een range gele staart. Het
kwam uit Oostelljkt richting en
bewoog zich met grote snelheid op
geringe hoogte voort.
Boven Portugal heeft men geluid
loze groene lichtkogels gezien, die
in Zuidelijke richjing wegvlógen
De Zweedse generale staf heeft
thans officieel bekend gemaakt. Jat
op 14 September een vliegend voor
werp boven mldden-Zweden werd
gezien, dat door het geluld van een
zich op zeer grote hoogte bevinden
de vliegmachine werd begeleid
PER ASPERA
AD ASTPA
Oorlogsmisdadigers
moeten zich
verantwoorden
reeds vóór de oorlog woonden en door
de Duitsers van huis en erf werden
gejaagd. Ten tweede de ongeveer 1
mlllioen dakloos geworden burgers
van verwoeste plaatsen In Midden-
Poton. Vervolgens l'/a mlllioen Polen
uit het Russisch geworden oosten,
voornamelijk uit de steden Lemberg.
Stanlslow en Wilna Dan vele Polen
uit het buitenland (o.a. 10.000 uit
•Slavië) en tenslotte een 100.000-
.«den. wier aantal na de pogroms
van enkele maanden geleden weer
sterk is geslonken. Al deze mensen
zijn thans tevreden met het voldon
gen feit van hun verhuizing met
uitzondering misschien van de Joden,
die in déze hypemationallsttsche
poolse maatschappij ala „volksvreem
den" worden aangezien (ook hier treft
weer het jammerlijke gevolg van
de bloed-en-bodemtheorlek. En toch,
toch zijn er vele Polen, dltrzlch niet
volkomen rustig voelen bij dit „fait
accompli" in dit ontwrichte Europa.
%en Zwitsers journalist heeft er on-
range met klare woorden over ge
schreven: de Polen voelen zieh onze
ker. Zij hebben de Duitsers zien weg
trekken. grommend, wraaklustlg. en
het werd hun angstig te moede. Er
is te weinig zelfvertrouwen in hen. ZIJ
hebben alle oude Duitse kadasters
verbrand, onyjat zij vrezen, dat de
Teutonen op een kwade dag de drei
gende gelofte „wlr kommen zurtlck"
Zij voelen zich onzeker, omdat zij tn
hun hart twijfelen aan de goede be
doelingen van de grote mogendheden.
Hélemaal ongelijk kan men hun niet
geven, wanneer men denkt aan -de
jaartallen 177J, 179J, 179S, im. IMS en
nu weer aan de woorden van Byrnes,
die een voldongen telt op losse schroe
ven zetten De opmerking Is gemaakt:
„Men kan iemand* niet bU de am-
hem horens te geven" Polen heeft
prachtige, gouden horens ontvangen
maar horens laten zich gemakkeUjk
binden l
Rechtsherstel kost niets
Onder de Inkomsten op de Rijks-
begroting 1947 is thans 4.200.000
geraamd wegens boeten op te leg
gen door de Tribunalen. Voorts is
een opbrengst van 10 mlllioen ge
raamd in verband met de door.het
Nederlands Beheers-lnstltuut op te
leggen heffingen Van onder beheer
staande vermogens, waardoor de in
komsten en uitgaven van Rechts
herstel thans ongeveer met elkaar
in evenwicht zijn.
een aan 1
verhoord,
sprong
ruit heel
■oltfver J-
sternat.v
straat te komer
belden achterhi
werd pangesch.-
nengebracht. zijn zij
verhoor doodgeschote
20 Huurverhoging
in Maart *1947
Naar de Volkskrant bericht
stelt de regering zich voor In
Maart 1947 wanneer-het meest
noodzakelijke onderhoud moet
worden verricht, een algemene
huurverhoging te doen Ingaan
van 20*/*, ook voor lopende pon
traden^
Opschorting achtste
leerjaar
In de toelichting op de Rijktbe-
grotlng 1947 wordVatfodegadoeld, dat
het in de bedoeling ligt de Invoe
ring van het achtste leerjaar op te
pchorteft.
KERKNIEUW*.
Gereformeerde Kerken. Aange-
nomen ngar Barindrecht, P. H. Pell-
caan te Nijkerk op de VeluWe.
Christel. Geref. Kerk.
Tweetal te Enschedé. W F Laman
te Rotterdam-West en J M Visser
te Hoogeveen die beroepen to.-
Tussen Frankrijk en Uruui önt-
tannlë is aan nanrJetoovereenJtomst
gesloten.
^“,rdo°r ,een bev°l*n reis niet of
2„JL,ehésI w.ordt me®3eniaakt. zijn,
deiertJe- waarop onder.
.,„^Ken.en echter- die u thans de
»!i,.verd u weg wljzon an uw on
geluk op hun geweten hebben, kun-
,n„c" u dus1n*et meer helpen. Zij
zittenU me‘ de *ebakken Peren
de overgrote meerderheid van de
«lc|ne groep, die achtergebleven is
de drijfveren waren, heb Ik be-s
paalr.H.at d*tmaal nog van straf-
reenteiijke behandeling zal wor
den afgezien'en de zaken van hen,
die alsnog onverwijld naar hun on
derdelen terugkeren, slechts krijgs-
tuchtelijk behandeld zullen worden.
Begrijpt mij goed, mannen, dit
geldt slechts voor één keer, slechts
Voor die groep, wier inscheplngs-
verlot deze week. Maandag, de 16e
September, elndjgde.
Ik heb u allen nadrukkelijk ge
waarschuwd. Regering, noch leger
leiding kunnen dulden, dat een vol
gende keer opnieuw een, zij het
ook klein gedeelte, niet of niet op
tijd terugkeert. Met onverbiddelijke
gestrengheid zullen dan de maat
regelen worden genomen, die de
Nederlandse wet ten dienste stelt.
'tor. Max Eu we hetft te l
simultaanseance gespeeld, aan
den tegen leden van de schi
van het Rode Leger
De gehele seance duurde zes
Het resultaat was, dat dr.
partijen won, zeven remt
en ef vijftien verloor.
Bokken.
De Brown Bomber
.slaat toe
Joe Louis heeft in de eerste ronde
vao een gevecht, dat 2 mln. pn I se
conden .duurde, zUn tegenstander
Miurlello knock-out geslagen.
Zwemmen.
Nieuw record van Jany
Alex Jany. Frans kampioen op de
100 meter borstcrawl, verbeterde gis
teren te Marseille het Europees re
cord met 0.1 seconde en brscht het
op M.S sec. Het record stond sinds
12 Juni IMS op zijn naam met een
tijd van M.7 sec.
Twee record» in twee
dagen
De Franse zwemmer George Vsl-
lery verbeterde eergisteren te Mar
seille het sedert vorig Jaar op zijn
naam staande - Europees record ïoo
m rugslag en bracht het op 1 mln
28.8 sec. Een dag later, dus gisteren,
slaagde hij er tn. nog 0.1 sec. van
dezd tlld af te halen, zodat het re
cord tnana staat op mln «5.4 sec
Biljarten.
OM DE DE BRUYNBEKER.
Na de voorwedstrijden zijn da vol
strijd om de De Bruynbeker geplaatst:
Waalhaven. Qns Genoegen Baren
dracht. Excelsior. Seinpost West No
vum. De Drie Bogen. Schasple en
Kunst en Vermaak. De eindstrijd be
gint. 1 October a.a.
TUdell/ké opklaring.
Weerverwachtlng, medegedeeld
door het K.N.M.Ï. in De Bilt.
geldig van Donderdagavond tot
vrijdagavond:
Na een tljdelUke opklaring
weer toenemende bewolking met
later regen. Meest matige wind,
aanvankelijk nog uit. westelijke
richting, later weer krlmpénd.
Weinig verandering van tempe
ratuur.
M september.
Zon op 8J1: onder 1I.4J
Maan op onder I7.4]|
Afnamande maan.
Voetbal.
Overwinning voor I
Curacao
De voetbalploeg uit Curasao toonde
gisteravond in het Olympisch Stadion
te Amsterdam tegen Blauw-Wlt wel I
degelijk toto Rgkcrd te hebben. Er
werd, hoewel nog lang niet volmaakt.
thans enig ploegverband door de I
gasten getoond. Zij wonnen tenslotte
met 3—1.
Onze militairen sterker
dan de Belgen
In stromende regen heeft het Neder
lands militair elftal in het Beerschot
stadion te Antwerpen een verdiende
overwinning van 3—1 behaald op het
Belgisch militair elftal.
De Hollanders namen na een aan-
vankelljk Belgisch overwicht In de
23ste minuut de leiding door een
kopbal van den nationalen midvoor
Wlm Roezen. Hoewel de Belgen daar
op een fel offensief inzetten, bleet dè
op internationaal peil spelende Hol
landse verdediging de Belgen de baas.
Na W minuten spelen in de tweede
helft vergrootten de Nederlanders
hun voorsprong door een schot van
Adrlaanse (Baronie D.N.L.) na achit-
terend werk van Lakenberg (N.E.C.),
terwijl nog geen kwartier Later onder
groot enthousiasme van de Neder-
landse supporters de voorsprong tot
2-0 werd opgevoerd, toen de Belgi
sche linksback Blanche da bal van
richting veranderde na een hard
schot van Lakenberg. Nog geen twee
minuten later scoorden da Belgeti
hun enige tegenpunt door Engelen
DE ENGELSE LEAGUE.
De uitslagen der gisteren gespeel
de wedstrijden voor de Engelse
League luiden:
Eenste divisie: Brentford—Black
pool 3—1; Manchester Un—Chelsea
1—1.
Tweede divisie; Bury—Manchester
City t—t: Westbromwlch Al.—Bir
mingham City a.
I chaka n.
Dr. Euwe speelde
simultaan
Moskou een
1 3Q bor- I
taakclub
uur.
Euwe acht
tlse speelde
In Engeland heeft de vereniging
van Britse vliegtuigconstnicteurs
(S.B.A.C.) een tentoonstelling ge
houden. Daar was o.a. de De Havil-
land DH 108, een proef-jager, te
zien. Om het vliegtuig waz een
koord, gespannen om al te nieuws
gierige bezoekers tegen te houden.
Daarnaart staat een Vampier
jager van De Havilland. Beide
vliegtuigen zjjn voorzien van straal-
buis-aandrUtring.
Sonei vraagt gratie
De Japanse oorlogsmisdadiger So-
nel heeft tot dr. Van Mook een
ver?oék om gratie gericht. Een be-
eliskinig zal worden genomen, wan
neer de noodzakelijke adviezen zul
len zijn ingewonnen.
Uit gezaghebbende bron wordt
vernomen, dat, Indien er geen .gra
tie wordt verleend. Sonei zal wor
den geëxecuteerd door een vuur
peloton op een der eilanden in de
nabijheid van Batavia
Aankomst
commissie-generaal
Te 16.32 uur plaatoelijke tijd Is op
het vliegveld Kcmajoran bij Bata
via de commiasle-gcncraal voor Ne-
derlands-Indlë aangekomen. De le
den der commissie werden verwel
komd door dr. Van Mook, mr. P. J.
Idenburg. den graaf van Bylangt,
den Britsen constri-generaal Gilbert
Mackeróth. den Amerikaansen con-
s«l-generaal Walter Foot^, den
Fransen vice-consul Alby, generaal
Eric Mansergh, de heer Buurman
van Vreeden, vlce-admlraal Plnke
en-een aantal andere hoge officie
ren.
moesten westwaarts gsan en
begon de grote trek van vier 1
Polen naar d« vrijgekomen g;
Deze verhuizing was veel meer dan
alleen maar een verandering van
woonplaats. Zij veranderde de hele
economische structuur van Polen. Van ownMMU
een landbouwstaat werd het bpeens het
een industrieland. De omvang van het ,<foego-8
nieuw verworven gebied moge dan «t,; jod,
geringer zijn dan die van de verloren
provincies In het oosten, de waarde
ervan bedraagt zeker 2. of 2 maal.,
zoveel Het enige nadeel is dat. ten
gevolge van de oorlog en ven Dultee
verbittering, vele industrieën zwaar
beschadigd zijn en dikwijls van de
grond af moeten worden opgebouwd.
De kolenmijnen in Sllezië hebben nog
het minst geleden; «O*/» ervan is
weer in volle exploitatie en Pplen is
daardoor het tweede kolenland van
Europa geworden De opbouw van fa
brieken wordt met kracht ter hand
genomen en er wordt ook al flink
geëxporteerd: chemicaliën naar de
Sowjet-Unie en binnenkort porceleln
cn glaswerk nsar Amerika. De boeren,
die van oost- naar het nieuwe Wect-
polen gingen, troffen er dorpen aan.
waarbij hun vroegere gehuchten in
het niet verzonken. De Duitsers, 'die
voor het oprukkende Rode leger op
de loop waren gegaan, hadden ech
ter al hun vee en paarden alsook de
landbouwwerktuigen meegenomen.
zodat de Polen aanvankelijk zeer ont
hand zaten, doch dank zij de hulp van
de Unrra kwam ook daarin spoedig
^verbetering en de oogst in Dultslandê
vroegere korenschuur Nedtr-Bllezië
mocht dit jaar zeer bevredigend wor
den genoemd.
De vraag.is nu: heeft Polen men
sen genoeg en.de „geschikte" men
sen otn de nieuw verworven gebie
den rendsbel te makenr Men kan de
nieuwe bewonen In 4 11 cstegorieën
verdelen. Allereerst de Polen, die hier
ing. Brieven onder No
UDA I 4
huur gevifakgd.
r BRAUN. Schiekade lÜ-fj
Voor het Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam zullen zich binnen
kort vier landwachten* moeten
verantwoorden voor de treurige
hoofdrollen, door hen gespeeld jn
de volgende tragedie.
Het was In het najaar van 1944.
dat vier B S.'era te Utrécht van
hun commandant opdracht kregen
zich met spoed naar Breukelen te
begeven tot het opsporen van een
verdwenen brief. Irt verkeeraa han
den zou deze brief ernstige gevolgen
hebben.
De vier Utrechtse jongens, die per
auto naar Breukelen snelden,
vreesden aangehouden te worden
door een aantal landwachters. die
zich langs de weg tussen Maarssen
en Breukelen geposteerd hadden.
De auto keerde op voldoende af
stand en aangezien d<« landwachters
te voet waren, waanden de B.S.tors
zich voorlopig veilig. Ongelukkiger
wijze naderde even later uit de
richting Amsterdam een auto, waar
in een „landwachtautorlteit" zat.
die zijn* voertuig dadelijk voor de
achtervolging uitleende. De B.S.'ers
hadden -een betrekkelijke voor
sprong en waren reeds onzichtbaar,
doch enige spelende kinderen we
zen de achtervolgers een zijweg,
die de B.S.'ers hadden Ingeslagen.
Deze hadden intussen al kans ge-
zfen^de auto op een boerenerf te
verbergen, maar werden toch nog
ontdekt. Arrestatie volgde. Be-
drelgd met de dood en met revol
verschoten gedwongen, moesten de
arrestanten In een sloot gaan staan,
tot hun hals In het water. Drie van
de vier werden daarop met touwen
om hun voeten achteraan de auto
gebo ’en, een der landwachters
nam op de bumper plaats en com
mandeerde: „rijden". Kilometers
ver werden de slachtoffers over de
weg langs het Merwekanaal achter
de auto gesleept. Er werd slechts
gestopt om do touwen daarna met
een strop om de hals, In plaats van
om de voeten, te binden en het
lugubere spel dan weer te hervat
ten. Kort voor Utrecht werden de
gesleepten, die meer dood dan le
vend waren, losgemaakt en Inge
laden. Een jongen die zich toevallig
in de nabijheid bevond, doch met
niets te maken had, werd gelijk
tijdig gedwongen tot Instappen. Met
een prooi, bestaande uit vijf jonge
mensen, werd vla de S.D. In de
Maliebaan te Utrecht, doorgereden j
naar het fort aan de Blltsweg. Hier
kregen alle vijf nog'deielfde dag het 1
genadeschot
Alle daders zijn door het Bureau
Oorlogsmisdadigers voor de dag ge- 5
bracht. Het betreft hier twee land-
wachters uit Utrecht, één uit Maar- j
tensdljk en één uit de provincie 1
Drente. Intussen is gebleken, dat 1
tvjee der helden ook betrokken zijn 1
in de gebeurtenl» op de Jutfaseweg
te Utrecht, waarbij een onder-
duiker, die In zijn angst in <le
Vaartse Rijn sprong. In het water
werd doodgeschoten. 1
In de gevangenis aan het Wolven- 1
plein te Utrecht zit In afwachting
Tekort aan geschoolde
arbeidskrachten vergt
16 mlllioen
Voor l|<7 l, op do RljluMlrotlol
123 pillllpen uitgetrokken voor
Sociale Zaken (v. j. 107 mlllioen).
Het meest trekt de aandacht de zeer
aanzienlijke verhoging van de uit
gaven voor hericholing en naacho-
ling, welke verhoging J16 mlllioen
bedraagt Hierbij dient echter te
worden overwogen, dat ten spoedig
ste dient te worden voorzien In het
tekort ïan geschoolde arbeidskrach
ten, met name voor do wederop
bouw
Bij het opstellen van de begroting
kon nog geen rekening worden ge
houden met de In voorbereiding
zijnde noodvoorziening voor ouden
van dagen Deze maatregel tal
uiteraard een zeer belangrijk be
drag vergen. Voorshands Is daar
voor een mexnorlepoat opgenomen.
BELGISCHE
SKYMASTER VERMIST
48 Personen aan boord
Een Skymaater van de Bel
gische luchtlUn op de Verenigde
Staten, dat Woensdag van het
vliegveld Shannon (Ierland)
vertrok, wordt ala vermist op
gegeven. Het had 37 paasagiers
aan boord. De bemanning be
stond alt elf leden, ander wie
twee stewardessen.
Om zeven minuten over halfecht
Woensdagavond (Ned. tijd) had men
voor het laatst radlocon^ct met
het vliegtuig. Het bevond zich toen
op korte afstand vin het vliegveld
Gander (New Foundland) en het
had nog voor ruim 6 uhr benzine
aan boord.
Volgens de AmeHkaanse kust
wacht is ten Noorden van het vlieg
veld Gander het wrak ven een
vliegtuig waargenomen. Door slecht
zicht werd het onderzoek van de
lucht uit gehinderd.
Autoriteiten van de45abena-maat-
achappij te New York maken be
kend. dat zij van het vliegveld
Gander de mededeling hebben ont
vangen. dat het waargenomen
wrak 'niet de resten van het ver
miste vliegtuig zijn, doch eexj neer*
gestorte militaire ntochine.
Vanavond zullen geen vliegtuigen
van het vliegveld Shannon starten.
Een vliegtuig uit Lissabon wordt,
naar men verklaart, op het vlieg
veld opgehouderf door moeilijkheden
inzake radiocommunicatie.
op zijn berechting een Duitser, die
twee jongens doodschoot In de tuin
van het S.D.-huis aan de Malie
baan.
In Januari 1945 kregen drie Ille
galen opdracht fietsen te bemach
tigen. die ten behoeve van de ille
galiteit dringend nodig waren. Bij
het vervullen van deze opdracht
werden zij ontdekt, waarbij een
hunner wist te ontvluchten. De an
dere twee werden bij de S.D. In
de Maliebaan binnengebracht en in
de straat gelegen kamer
Bij deze gelegenheid
een der B.S.'ers door de
„en op straat en den over-
•nde gelukte het In de cdp-
atle vla de gang eveueeps op
“an. Zij werden echter
irhaald. waarbij er een
schoten. Opnieuw bin-
-**- -*J na een kort;
ten in de tuin.'
Rede generaal Kruis
Luitenant-generaaV mr. H- J.
Kruis, chef van den Generalen
Stof, heeft Woensdagavond In *t
programma voor de Nederlandse
Strijdkrachten ovér de zender Hil
versum I een radiotoespraak ge
houden tot de troepen, die naar
Indlë vertrekken
GIJ gaat als onderdeel van .de
Nederlandse strijdkrachten, die in
Indië vrede én veiligheid gaan
brengen, zei spr. o.a. Vrede en vei
ligheid. die de mogelijkheden moe
ten scheppen, om de volkeren :an
de Archipel/ weer vrij te kunnen
laten leven,/handel te drijven, het
land te bebouwen.’kortom alles te
doen wat rtodig Is om op het wel
vaartspeil/te komen, dat voor hen
bereikbaar is.
Er moet een einde komen aan de
rechteloosheid, die op het ogen
blik nog op vele plaatsen heerst
en aan do daden van terreur, die
worden/bedreven.
Begrijpt goed mannen, niet ik zeg
dit tot u. maar het 'Nbderiandse
volk, vertegenwoordigd op Wette-
lljke wijze, heeft deze uitspraak ge
daan. De volksvertegenwoordiging
heeft jJfh over deze zaak duidelijk’
uitgesproken en heeft bulten twij
fel gesteld, dat zij achter de be
slissing der regering staat ont u
naar Indië uit te zenden.
Laat'u dus niet misleiden door
onwaarachtige leuzen, laat u niet de
gedachte opdringen, dat bij naar
Indië gaat om een koloniale oor-
loa te gaan ondernemen.
-Dit alles Is In strijd met de wer--
keiljkheld en wordt u slechts Inge
blazen doof hen. die niet de volks
overtuiging vertegenwoordigen en
die op onverantwoordelijke wijze
misbruik maken van hun mogelijk
heden om u te beïnvloeden.
Gij móét naar Indië ter vervul
ling van een hoge Nederlandse
plicht en het Is mijn plicht u daar
op te wijzen en u zelf te bescher
men voor de grote gevaren, die u
bedreigen.
Bij deze gevaren wil Ik een ogen
blik nader s(il staan. Dezer dagen
Is het Inschepingsverlof van eer^,
eerste ploeg geëindigd en bij het
einde .van dit verlof bleek, dat een
aantaF uwer kameraden niet pt niet
op tijd Is teruggekeérd.
Gelukkig behoeven wij daanilt
geen verontrustende conclusies te
trekken, maar het is wel voor mij
I aanleiding tot een ernstig waar-*
schuwend woord. Ik vrees n 1., dat
een gedeelte dezer achterblijvers
slachtoffert geworden van de mls-
leidende propaganda, die te hunnen
aanzlen is gevoerd en vam mislei
dende raadgevingen.
Zij zijn niet achtergebleven, om
dat zij de overtuiging hebben, dat
zij niet naar Indië moeten of mo
gen gaan, maar zij zijn achterge
bleven uit zwakheid. Zij zagen op
tegen het afscheid van hen. die hun
dierbaar «ijn, zij sagen op tegen,
het vertrek uit de hun zo ver
trouwde omgeving. Zij vrezen de
In'hun ogen ongewisse toekomst
*t Misleldendb gefluister van de on
verantwoordelijke propaganda, die
Ik zo Juist bedoelde, heeft hen doen
denken, dat het maar heel een
voudig 13 om de uitzending naar
Indië te ontkomen. Je duikt onder
en het resultaat is. dat je het drei
gende gevaaj om naar Indië te gaan
van je hebt afgewend.
Maar neen, mannen, zo Is ^t niet!
Zo kan men zich in een geordende
staat niet aan zijn burgerplichten
onttrekken. Zo kan men zich’ niet
buiten het Nederlandse volk stellen
en handelen In duidelijke strijd met
de uitgesproken wil van dat voMl
Gij, die zijt achtergebleven, gij
speelt met uw eigen belang. Gij
speelt met uw toekomst en met het
geluk van hen. die u Hef zijn. De
wrekende grm der gerechtigheid
zal u zeker grijpen. Is het vandaag
niet dan is het morgen, maar dan
is het ook te laat. Dan hebt gij
uzelf in een oneindig veel moei-
lijker positie gebracht dan waarin
lij verkeren, dief eenvoudig doen
wat hun plicht ais soldaat en ais
Nederlander hun voorschrijft.
Op het plegen van desertie staan
ernstige, heel ernstige straffen, die
uw leven verwoesten.
Ongeoorloofde afwezigheid van
langer dan vier dagen en opzette
lijke ongeoorloofde afwezigheid,
I)» 1B <y
s aboincmxhi
Zo de rennen onderweg tunen
Bayeux en Eindhoven ook el
momenten zouden hebben ge
had, dat de lichtje«dag-e«tafette
hun erg zwaar viel, de daveren
de ontvangst, die hun In Eind-
hoven ten'deel viel, heeft hen
tn weerwil van de stromende'
regen zeker met alles verzoend.
De man achter de schermen, die
op het idee van deze fakkel-
estafette is gekomen, xln trots
zijn. Het is een groot succes ge
worden en het slot ven de
plechtigheden te Eindhoven,
waarbij ook de mlnlster-presl- f
dent, dr. L. J. M. Beel, aanwezig
was. was inderdaad overweldi
gend.
De bevrijdingsdag van twee jaar
geleden is Woensdag herleefd. De
mannen, renners en lopers, die de
toorts de stad binnenbrachten, zijn
doo/ de menigte toegejuicht, zo
hsrtelijk en zo enthousiast, als des
tijds de bevrijders zelf. Al in Val-
kAswasrd stonden honderden men
sen in de regen langs de weg. In
- Aalst was het nog drukker en in
Eindhoven had niemand zich door
het weer laten afschrikken en was
iedereen op de beerf. -
Toen precies op tijd, te halfacht,
de fakkeldragers op de volgepropte
markt aankwamen, dreunde de bin
nenstad van het gejuich, dat nog
aanzwol, toen burgemeester Kolf
schoten /ie enorme gastoorts onj-
jtakfldie op dc markt is opgerient
en even later een krachtige vuur
pijl de donkere lucht Inschoot en
vlak daarop in geheel Eindhoven de
zeer bijzondere feestverlichting
w.qrd ontstoken. Naar schatting
brandden «r anderhalf nilllioen
lichtpuhten. Pleinen en strateq
baadden in een zee van licht, met
lampen waren allerlei figuren ge
vormd. de Spoorwegen trokken
llchtcontouren rond het station eA
maakten op het emplacement &en
trein van louter licht. De laatste
dag was de zwaarste dag vóór de
renners, niet omdat de afstand zo
groot was. want voor deze doorge
winterde pedaalridders is Brussel-
Eindhoven maar een peuleSchilletje,
maar door het weer.
En anders dan andere dagen los
ten de renners elkaar nu niet hf,
doch de hele ploeg reed voor de
auto uit. Via Leuven en Dlest werd
het Albertkanaal bereikt, waar de
Eindhovense lopers de fakkels van
de wielrenners overnamen. Ook in
dit opzicht werd de symboliek vol-
f“ R heerst onrust In de gelede-
Q ren van het distrlbutieperso-
neel. In enkele steden zijn
ontslagen aangezegd, maatregelen
ter vereenvoudiging worden ge
nomen. kortom, het is duidelijk,
ook uit denieuwe begroting, dat
het distributle-apparaat langzamer-
hand onder slopershanden komt.
Hel is gemskkelijk gezegd: apparaat
Het klinkt zo neutraal, men ver
geet bijna, dat er r„ mensert;*kost
winners, dus ook gezinnen mee zijn 1
gemoeid. De distributie telt arbeids
krachten. die er reeds zes zeven
jaren werkzaam bij zijn. Deze lie-
den hebben een noodzakelijk werk
verricht. Hun arbeid fras uiteraard
niet populair en het mag misschien
wel eens worden gezegd, dat dit I
overheidspersoneel door zijn op
treden tegenover het publiek niet
altijd en overal de populariteit heeft
bevorderd, maar het werk moest
nu eenmaal gebeuren, het was een
noodzakelijk kwaad.
Van stonde af aan was duidelijk,
dat dit werk „tljdelijk" was. Dit 1
tijdelijke heeft wat lang geduurd, 1
hetgeen doorgaans een eigenschap
is van zaken, welke men korte duur I
toeschrijft En nu dan eindelijk
het moment van de afbraak njsakt,
rijst de vraag: mag men deze men
sen zo maar ontslaan?
De gemeenschap heeft verplich-
tlngen jegens deze mensen. Zij,
wier taak het was het tekort aan I
.talloze goederen, door de oorlog
ontstaan, zo rechtvaardig mogelijk
te „verdelen", mogen geen gebrek
lijden, doordat het algemene ge
brek op de duurden langzaam, o zo
•löngzaam retireert. En laat ons da
delijk vaststellen: er wordt niet in
het wilde weg geslagen door da I
slopers. Het gaat met zachte hand. I
Maar de gemeenschap eist: afbraak.
Er komen krachten vrij voor ander,
en nu meer productief werk.
T OCH schuilt hier in de prac-
I tijk een moeilijkheid. Men
krijgt de indruk, dat het par
ticuliere bedrijf er niet altijd zo I
buitengewoon op gesteld is. alle ver
halen over gebrek aan werkkrach.
ten ten spijt, mensen aan te trekken
die jaren en jaren in dit bijgebouw
van de ambtelijke molen hebben
gewerkt, en daar eigenlijk weinig
of niets hebben geleerd. Dit geldt I
voor het eenvoudige werk. In da
hogere regionen heeft’ men vaak
alle gelegenheid gehad van allerlei
te leren, en in elk geval relaties
te maken.
Over het algemeen kan echter
worden gezegd, dat men nu voor
een opgaaf staat, die met beleid en
zorg moet worden ultgcvoerd. Wij I
veronderstellen bij voorbaat gaarne,
dat de afwikkeling alduS ook zal
geschieden, althans dat men zal
trachten het te doen. Deze oorlog
Is volgens president Roosevelt ge
voerd voor vier vrijheden, waarvan
er één luidt, dat de mens vrij rpoet I
zijn van gebrek. En wij %llen heb
ben in de oorlog gewild, dat wij
een betere wereld, een betere sa
menleving vooral, zoudén bouwen,
wanneer de strijd eenmaal was ge
wonnen.
Niemand twijfelde, of betere so
ciale toestanden hingen in de lucht.
Uit de jongste regeringsverklaring
sprak, evenals uit de troonrede, een
sterk sociaal besef. Zulke woorden
kosten weinig en laten zich gemak
kelijk uitspreken in een tijd, waar
in bedrijfsleven en overheid om
alles wat werken kan, vechten.
Doch er zijn tekenen van kentering.
En kunnen wij nu volbrengen, wa^
wij wilden, kan de gemeenschap
nu, bij dit eerste treffen met dé
werkelijkheid, het vraagstuk aan?
De tijd is gekomen voor de proei
op de sotn.
DBUGATIES
V RN ^1EM LKN
V K HEDEN
1 3*'« I4S 101
1-3 8'ü 101’L 101
OTHEEKHANKEN
la 3’/» lOP/igb 101 Sb
K 8<'i 100‘/i 100'(t
1 B’/i 100’/»gb 100
3'n 101 100
BUITENLAND
B 100 tos
1 6 126’/» 127 gb
)U8TR ONDERN
5'/i 103'Z* 103’/.
8'<» 102 Iü2*(
•ETrt.-ONDFRN
IU 8'/. 1027,, 102 ’/e
ORL GÉN OBL
8'/i 10P/tRb 101
AANDELEN
K- EN OKEO.-IN8T 1
A 130 132 71 1
A 132 132
A 136 V. 140
DU8TR ONDERN
Öet
d
„Herwonnen land" heet het dus,
wat Polen bij de conferenties van
Yalta en Potsdam kreeg toegewezen.
In ruil voor de gebieden In het oosten,
die bij Rusland kwamen. Strikt ge
nomen Is het ook zo, want -reeds dui
zend, jaar geleden werd een groot ge
deelte van wat later Duitsland zou
zijn, door Slavische stammen be
woond. Polaben woonden aan beide
oevers van de Laba (Elbe); het latere
Brandenburg heette oorspronkelijk
Bran-i-bor, hetgeen eigenlijk wil zeg
gen „strUdln het naaldbos"; en Pom-
meren is Mfgeleld van Pomorje (dJ.
.jian zee"). Aan vele plaatsnamen,
die mettertijd een Duitse JcJank héb
ben gekregen, herkent men nog ty
pisch Slavische vormen: Treptow.
Glelwltz, Ja zelfs Breslau Maar dui
zend jaar is een lange tijd en wan
neer men met dergelijke historische
argumenten de kaart van Europa wil
gaan versnijden, verliest men zich al
evenzeer in nevelen als Hitler, toen
hij tot bloed- en -bodetntheorieën zijn
toevlucht nam om zijn mensen voor
de Groot-Dultse gedachte wérm te
maken, met alle tragische gevolgen
V*Hoeöhet zij. de Polen hebben - of
zij het helemaal met de opschuiving
eens waren of niet de zatk ter
stond met het nodige werkelijkheids
besef aangepakt en een gewekUge
volksverhuizing op touw gezet. Op 2S
November van het vorige jaar stemde
de geallieerde bestuursraad voor
f Duitsland, steunend op de besluiten
van Yalta en Potsdam, tn met de
evacuatie van de Dultoe bevolking uit
het gebied aan gene zijde van Oder
en Ntlass. Twee mlllioen Duitsers
A 103'/» 108 I
A 120 124
A 355 358 gb
-.A 239 - 241 gb
)k A 262 264
A 13674 137
A 142 142
A 140 141
IND-L8ONDERN
H A 144gb 140
ves A 126gb 120 >/i
THEX-ONDERN
ngf A 33gb 31
A 161 161
DIVEP8EN
ont A 118 117
SPOORWEGEN
>r A 497tg| 49
ar A 40*/. to
AMWEG-ONDERN
A 8 Vi 1 30 Vi gt
:r A 14gl 14 gb
APE-FONDSEN
TAATSLKNINGEN
loivigb 101 'H
mbf 4 l01*/.»g 101 Vi
8Vi lOl'/igb 101 gb
I 101 Vi 101
(l'/i) 8 102“/,, 102 '/..igb
1 84 83
2Vt JOl’/ngt 101 VU|gb
n A 100 100
IK- N CRED.-IN8T
Mij cA 119V4 119V4gb
IÖU8TR. ONDEMN
A 123gb 128V«.gbf
it. A 94Vi 99
!lft cA 145gb 144
■os cA 260 260 f fl}
1 Bez. A 223 295 gjb
PETR. ONDERN
r A 391 385*.|i
tUBBER-ONDERN
ubb. A 179
jbb. A 133
lubb A 134
Rubb A 102
dl A 91gb
HEEPVAART-MIJEN.
Lijn A 145’ 143
IB -A 165 108
U. A H3 Itf
yd A 129 irr
ed A 139gb 138
8DIKER-ONDERN
^285gb 2811
ÏUlt r 144 13 7
k U A 148 14(>
FABAKS-ONDERN
MU A 148'/» 113 «1
A 16O'/i I <15 gl
144 fl
"T ,~T
.gehouden. Immers na hdn wonder
baarlijk snelle opmars door België
was het voor dit kanhal. dat ..de
troepen tljdelijk lot staan kwamen
en ook daarna rukten zij veel lang
zamer op. I
Omringd door de' wielrijders
droeg telkens eenIqber over de
afstand van een kilometer <to fak
kel In de richting Vén Eindhoven
en al was dc spannto",in de wlel-
rUdersbus heel groot, 'omdat men
vreesde, dat het te laat zou wor
den, d»c athleten Hepen Jn een
prachtig tempo en het opgestelde
schema klopte op dé minuut.
De plechtigheden te Eindhoven
begonnen met een hooggestemde
rede van burgemeester Kolfschoten.
Nadat overste Van den Broeke,
de commandant van de aan- en
afvoertroepen te Eindhoven, het
woord had gevoerd, kwam de mi
nister-president, dr. L. J. M. Beet
voor de microfoon. Deze ■‘herinner
de er aan. dat hU twee jaren ge
leden in Eindhoven de bevrijdlng
heeft meegemaakt. Gij hebt de vrij
heid herkregen, laten w(j nu ook
zorgen, dat wij de vrede winnen
en daarvoor hepben wij. regeerders,
uw aller medewerking nodig.
In zes jaar tekort van
12.6 milliard
Uit de Mlllio«nen-Nota komt
naar voren, dat de begrotings
tekorten over de jaren 1940 tot
en met 1945 (Nederland en
Londen tezamen genomen) in
totaal het enorme bedrag vsn
12.8 milliard belopen.
Het tekort van „Londen* bedroeg
In 1940 49 mlllioen. in 1941 f 138
mlllioen. In 1942 /80 mlllioen. In
1943 200 mlllioen. In 1944 118
mlllioen en In 1945 ƒ.188 mlllioen,
totaal ƒ776 mlllioen. De „Neder
landse"' tekorten bedroegen Ih to-
taal 7/11849 mlllioen
Luistervinken brengen
1.900.000 meer óp
In/verband met de toeneming
vgh het aantal radloluisteraara
iw voor 1947 de opbrengst van
dé luisterbijdrage f 1.900.000
hoger geraamd.
Herstel van daken met
minderwaardige pannen
Het is in het afgelopen jaar voor»
fcekomen, dat daken noodgedwon-
gen hersteld werden met pannen
van minder goede kwaliteit Deze
vorm van herstel dient als defini
tief te worden beschouwd. Wanneer
.blijkt, dat to djibMeWdng ten
gevolge van net «leent sluiten dér
pannen niet aan redélijke eisen
voldoet, dienen de nanhen zoals dit
bij ouderwetse modellen gebruike
lijk was. te worden aangestreken.
Dit aanstrijken brengt extra kos
ten met zich mede, die als nood
zakelijke kosten van herstel kunnen
worden aangemerkt, zodat zU. mits
de totale herstelkosten beneden
3000 blijven, op grond van de
3000 regeling kunnen worden ver
goed.
Komen Me totale herstelkosten
door dit aansmeren boven ƒ3000,
dan zal het schadegeval moeten
worden ingeschreven In het Groot
boek voor de Wederopbouw, waar
na het verschil tussen de In het
grootboek ingeschreven rljksbijdra-
ge en de werkelijke herstelkosten
bij de financiering van het herstel
in aanmerking kunnen worden ge
nomen.
Stille hulde van
H.M. de Koningin
H.M. de Konlnrln heeft Dlne-
dag haar autotocht naar Arn
hem, op de Arnhemseweg ter
hoogte van de Woeste Hoeve
onderbroken om bU het ge
denkteken voor hen. dié op
deze plaats vielen als slacht
offer van de Duitse razernU
over de aanslag op Rauter, een
huldeblijk neer te leggen.
Het bestond uit een door de
Koningin zelf vervaardigde
Oranjestrik met een margriet.
H.M. de Koningin verrichtte
deze handeling persoonlijk met
t grote piëteit.
Het huldeblijk werd wegens
de regen onder gias neerge?
legd. Later werd het van g(H
meentewege meegenomen om
in een graftrommel te. worden
gevltjd. waarna het weer zijn
plaats bU het gedenkteken zal
krijgen.
Kosten van Justitie
in 1947 90 millioen
Op de RijkfbegroUng 1947 la uit
getrokken op de gewöne dienst voor
het hoofdstuk Justitie ƒ90 mllOoen
(v. j. 78 mlllioen). Deze verhoging
wordt overwegend veroorzaakt doof
een hogere raming voor de politie
(/12.5 mlllioen). De rUkspolltle M
uitgebreid tot een sterkte van 9000
man, mede als gevolg van de ovet-
gang van het gemeentelUk politie
personeel van 62 gemeenten naar
de Rijkspolitie. Het ligt In het voor
nemen de werkzaamheden van de
parketwachters evenals voorhéen
door de Rijkspolitie te doen Ver
richten. Aon gezien het hierdoor
mogelijk wordt de vaste bezetting
der bij de gerechten geetatlonneerde
groepen te verminderen zal dit near
schatting een bezuiniging oplevnren
xvan 790 00<J
Tussen 25 Juli en l September
J.L brachten meer dan 118.000 per
sonen eenv bezoek aan ^Schiphol
1 onï-
rerlcnt
vuui
jot e