w
I f
I
Één gewone vrouw
Heemschut ziet Gouda
Gedicht
J 1
depiannenvandeK.L.M-
DE VUURMANNETJES
En is vol lof
Het
van de week
Gedenkteken op moordplaats
der Kenpeitai
Ethiek in de Toonzaal
op een mode-show
MINDERHED
in Indonesië
EEN LEKKER
MENU
GEDACHTEN
LEZEN
Het wordt te gek
r Gistermorgen, omstreek! 11 uur,
liepen er vreemdelingen aver de
Markt. Dat wil zeggen: geen
„vreemde" vreemdelingen met Bae
dekers onder de arm. maar landge
noten. die kennelijk een dagje uit
waren om Gouda te ontdekken.
Langzaam kuierden zij naar de
trappen van het stadhuis en lieten
middelerwijl kennersblikken over
de eerbiedwaardige muren van het
gebouw weiden.
De dames en heren van de Bond
Heemschut, die naar Gouda waren
gekomcr» om er hun 35ste algemene
bondsvergadering te houden, wer
den ln de raadszaal door burge
meester James ontvangen.
Uit de woorden, die de burgemees
ter sprak, bleek, dat hij het streven
ven Heemschut: behoud van de
schoonheid van stad en land. een
warm hart toedraagt.
Het speet spr.. dat het gezelschap
Heemschutters thans de fraaie gobe
lins niet in de raadszaal kon be
wonderen: deze-wachten Immers op
restauratie. In plaats daarvan zag
men nu oude vlaggen enten keur
van tekeningen betreffende de her
stelplannen van stadhuis en markt
plein.
De voorzitter van Heemschut, dr.
J. A. Bicrena de Haan. zeide
dfnk voor het hartelijk welkomst
woord en sprak de hoop uit, dat het
den burgemeester gegeven mocht
zijn, Gouda steeds meer in de oor
spronkelijke schoonheid te zien toe
nemen.
Theorie met stroop
wafelen
Vervolgens hield de burgervader
een zeer Interessante causerie over
de restauratieplannen betreffende
de Markt. Het was rttet alleen be
langwekkend. njaar ook uiterst ge
noeglijk. wgnt de gasten kregen er
koffie bij met de ..echtk" stroop
wafelen en de woorden van den
spreker werden begeleid door ca-
rlllonmuzlek van de St. Jahatoren
(een charmante attentie van dk Ver
eniging van Vreemdelingenverkeer!)
De tekeningen aan de wand eher-
zijda en het uitzicht anderzijds op de
ril gevels, door de sierlijke Waag
onderbroken, vormden een zeer
leerzame illustratie. Inderdaad
vond men De Zalm en het nieuwe
pand van Goedewaagen wel een
ietsje te hoog en het huls van De
Gunst-wat te blank. Men vergeleek
het ene puntgeveltje met het andere
en ontdekte allerlei storende fout
jes. die een gewoon mens niet zo
dadelijk ziet. maar eeto volbloed
Heemschutter natuurlijk wèl. Uit-
voarlg sprak de burgemeester dan
over het stadhuis en de verschillen
de plannen, die ir. van der Steur,
uit Rotterdam, voor de restauratie
tiad gemaakt plannen met lange en
korV? gotische vensters en met Hol
landse renaissance-ramen. Men ver
gat de tijd. terwijl men naar deze
boeiende uiteenzetting luisterde.
Een afscheid met
geschenken
Na de gemeenschappelijke koffie-
.maaltUd in De Zalm begaf het ge-
-zeischap zich naar de Beursklok,
waar de algemene vergadering
werd gehouden. Een der belangrijk-
- stëtf punten van de agenda waa het
afscheid van den secretaris, den
heer A. A. Kok. die zijn plaats aan
iemand, die Jonger was. zou af
staan. Hij had die functie gedurende
23 Jaar met hart en ziel vervuld en
zeide ervan overtuigd te zijn, dat
zijn opvolger, de heer A Koot. het
zelfde zou doen Dr Bierens de
Haan merkte op. dat men den heer
Kok node als secretaris liet gaan
doch dat men zijn wens moest re
specteren. ..Namens enige Gouwe
naren" schonk daarop de heer Hel.
b e r s, conservator van de stede
lijke musea, den heer Kok ala aan
denken een prachtig Gouds bord.
De heer D. Goedewaagen. di
recteur der Kon. Aardewerkfabriek,
Burgerlijke Stand
Geboren: 18 September Johanna,
dr. van L. J. de Keijzer en H. Lam
fers, Weaterkade 14; Maria Pieter-
nella. dr van J. D Horlenalua cn
W. A de Jong. P. C. Hooftataaat 5;
19 September Clazinua Albertus. zn.,
van A A. Verschut en K. Schep.
Doelestr. 26; Co mei is, zn. van J
Janssen en P. Breedijk, Rozen-
daal 4. Elizabeth Cornèlia, dr. van
S. van Werkhooven en C. van
Reden, Zoutmanplein 17; Nelly, dr.
van C. van Veen en A van der
WeiJde, Woudstraat 19; Corhelia, dr.
van H Bijl en M. van der Bijl.
Lange Tlendeweg 63, Wilhelmus
Cornells Franclscus, zn. v*n W C.
MooUenklnd en J. Vos. St. Joeeph-
atraat 49; 20 September: Hans. zn.
van C J. Brouwer en H. M. de
Jong. Gansstraat 9. s
Ondertrouwd: 19 September: N.
Mculman en H. C. Jfélmes. R. M.
Koch en E. H. M. Kropman, J. Mat-
thijsscn en W. HeiJgen, J. Hofman
en C. Dazler. A. Meppelder en G.
Prummel, J C. van der Zaan en
J. VermiJ, A. E. vfcn Egmond en
A. Teekens, B. J. A. Bakker en M.
Arts, A. J. Corbeau en A Ver
meulen, C. B. Hoogendoorn en
C Slobbe.
Getrouwd: 19 September: W P
den Haag en S. de Jong. M. J. van
der Horst en J. H. de Jong.
Overleden: 19 September: Luber-
tus Enlcus Beszelzcn, 81
voegde daaraan nog een boekwerk
over dc Goudse pijpen aan toe. De
heer Kok zeide ontroerd dank en
overhandigde het kostbare bord,
welks achterzijde een toepasselijk
woord bevatte, aan zijn echtgenote,
die hem al die lange Heemschut-
Jaren trouw ter zijde had gestaan.
De rest van de agenda werd vlug
afgewerkt. Acht bestuursleden wa-
jen aan de beurt van aftreden. De
heer Wendelaar, die zich niet meer
beachikbaar stelde, werd door Ir.
van der Waal vervangen. De heer
A. G. M. Boost bracht verslag uit
over het werk van de Commissie
..De Weg in het Landschap" en de
heer G. Scholten deed hetzelfde
over dat van de Commisle ..Stad
en Dorp". Voorts werd besloten, de
contributie voor de gewone leden
te verhogen tot een minimum van
f 10.— en voor de buitengewone
leden tot een minimum van /7.50.
Naar „het wonder"
Na nhoop van de vergadering
wandelde men naar de Janskcrk,
waar men. na met aandacht te heb
ben geluisterd naar een orgelfanta
sie van den ouden Jan Pieterszoon
Sweclinck. door den organist uit
gevoerd. zich door mr. A. A. J.
Rljksen langs de flonkerende glazen
Het leiden. Het was ongetwijfeld het
hoogtepunt van deze dag. Mr. Rljk
sen heeft er dc slag van om. met
weinig woorden, de ogen van de be
zoekers te openen voor de histori
sche schoonheid van dit „wonder
van Gouda" er zijn trouwens niet
veel woorden voor nodig, men be
hoeft slechts te kijken, de weelde
van kleuren op zich te laten In
werken en daarbij te denken aan
wat wl), Nederlanders, altijd den
ken bij het horen van de Jaartallen,
die tussen 1550 en 1600 liggen.
In die kerk van Gouda, met haar
geweldige ruimtewerking, liepen de
Heemschutters vol bewondering
rond: velen hunner waren er voor
het eerst van hun leven en zij be
loofden zichzelf: ..wij komen terug,
wanneer alle ramen er weer ln
zijn".
Tenslotte werd nog een bezoek
gebracht aan het onvolprezen plj-
penmuseum „De Moriaan" aan de
Westhaven. Wat daar zo bijzonder
trof. was de stemmigheid van het
ouderwetse interieur. Zulk een oud-
Hollands Interieur ziet men slechts
zelden. Men stond er temidden van
schouw, glldekisten. vitrines vol
stenen pijpen, pullen, workstukken
eh knabbelde alweer op Goudse
wafels, terwijl bulten de storm
loeide en dikke regendruppels tegen
de oude vensterglazen sloegen. Het
was er buitengewoon gezellig en
wien men ook van de Heemschut
ters sprak; van iedereen hoorde men
het. zelfde: ..De Gouwenaars heb
ben ons een onvergetelijke dag be
zorgd en wij zijn er heel dankbaar
voor!"
Predikbeurten
Ned. Hcrv. Gemeente: Sint Jans
kcrk (Achter de Kerk B) 10 uur Ds.
Gerh. Huls, 5 uur Ds. C. A. Kore-
vaar, Westerkerk (Emraaatraat 33)
10 uur Ds. G. Elzenga, 5 uur Da.
J. J. Koning. Klnderkerk (ln ge
bouw Daniël, Naalerstraat 2a) 10 uur
de heer C. van Tongerloo.
Ver. van Vrijt. Ned. Hervormden
(Peperstraat 128) 10/30 uur Ds G.
Westmijaé, Rotterdam.
Ned Herv. Ver. Calvljn (Turf
markt 142) Woensdag 7.30 uur Da.
H. Goedhart van Recuwijk.
Remonstr. Geref. Gemeente (Keizer
straat 2) 10.30 uur Ds. L. B. Hout-
gaat. Dordrecht.
Evang. Luth. Kerk (Gouwe 134)
10 uur Ds J. J. Slmon.
Oud-Katholieke Kerk (Gouwe 107)
10.30 uur pastoor G. P. Glakea.
Geref Kerk (Turfmarkt 60) 10 en
5 uur Ds. Joh. Meynen van 's Gra-
venhage.
Geref. Kerk art. 31 8.30 en 3.30
uur In Chr. Geref. Kerk Gouwe 141)
Ds. G Koenekoop.
Geref. Gemeente (Stationsweg)
10 en B uur Dr. C. Steenblok
Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141)
-10.15 en 5 30 uur DS; A. Dubois.
Oud Geref. Gemeente (Turfmarkt
54) 2.30 en 5 uur Ds. Joh. van Wei
zen, Woensdag 7.30 uur Ds. Joh.
van Weizen.
Vrije Evangelische Gemeente 8.30
uur ln Luth. Kerk (Gouwo 134) en
5 uur ln eigen gebouw (Zeugestraat
38) Ds H. C. Leep. Woensdag 3 uur
gebedsuur
Leger des Hella (Turfmarkt 111)
10 uur heülglngsdlenst. 3.30 uur
openluchtsamenkomst op de NIeuwë
Markt. 7.30 uur verlosslngsssmen-
komat. leider majoor G. Jouvenaar.
GIFT VOOR WERKINRICHTING.
De blokverenlglng „Irefle",
Nieuwe Markt en omgeving. Is ont
bonden. Het kasgeld zal aan de be-
wonen^van de Werkinrichting wor
den geschonken.
OudeHing gekozen.
In de vacature wegens overlijden
van den heer Teeuwen is als ouder
ling der Ned. Herv. a Gemeente ge
kozen de heer Joh. Boekamp.
Onze bioscopen
TWEEDUIZEND VROUWEN.
Schouwburg Bioscoop. Twee
duizend Engelse vrouwen ln een
Duits interneringskamp in Frank
rijk. Engeland Is %ngeland cn vrou
wen zijn vrouwen en dus is het »en
cn al complot en intrige om do
Duitsers om de tuin te lelden. De
film is wat druk. heeft een yat
lange aanloop, is niet zo geestig
als het gegeven zou doen verwach
ten. maar niettemin, ge zult er
plezier aan beleven en er zelfs in
groeien als dc bezetters heerlijk bij
de neus worden 'genomen bij de ge
slaagde poging oni drie parachutis
ten weg te werken Wij hebben in
vUf Jaar schoon tabak van al dat
Duitse gedoe gekregen ons verheugd
in een succesvolle stunt en deze
film appelleert aan dit gevoel: het
is menselijk volkomen begrijpelijk,
dat ge u verkneutert als die be
wakers voor de gek worden geholi-
den. waar ze met hun neus boven
op staan. De .rolprent ls met haar
Duitse voorstellingen onwerkelijk
zachtaardig typisch verichljnsol
van een onbezet gebléven land?
want'wie gelooft hier. dat de vrou
wen in zo'n mooi kasteel onderge
bracht zijn en een dergelijk vrij en
gemoedelijk leventje lelden? Maar
overigens, het ls een luchtig geval,
dat ge in plezierige spanning volgt
en dat de verdienste heeft, dat de
Duitsers ook Duits^'spreken. Phylls
Calvert en Flora'Robscn spelen de
hoofdrollen uitstekend.
PASTOR HALL.
Thalia Theater. 't Was artistiek
een waagstuk voor de Engelse film
industrie om een film als „Pnslofy
Hall" te maken. Hoe groot was niet,
het gevaar, dat de undersgeanrde
Engelsman belangrijke accenten ver
kcerd zou leggen ln dezo aangrij
pende geschiedenis van den dap
peren Dultsen dorpspredikant, die
ondanks alles en zelfs Juist daar
door blijft getuigen van Christelijke
naastenliefde fen verzet tegen het
duivelse. En al hadden sommlgo
dingen nog wel wat „Duitser" ge
kund, over het algemeen zijn vele
gevaarlijke klippen omzeild en ont
roert dit filmwerk ten sterkste.
Steeds moet men bij deze films aan
ds. Niemöller denken, al wordt in
het laatste gedeelte terwille van
een sterk slot niet diens levens
geschiedenis gevolgd. Een bezwaar
voor Nederland blijft, dat al deze
Duitsers Engels spreken.
Wilfred Wilson neemt dc hoofd
rol op uitstekende wijze voor zUn
rekening. HU legt In het leven van
dezen dominee een prachtige cli
max. van zUn niet-geïnteresseerd
zUn in de politiek via zUn steeds
groeiende verontwaardiging over de
door S.S.'ers gepleegde schurken
streken en zijn verzet daartegen tot
zijn arrestatie en verblUf ln het
concentratiekamp adembenemen
de scènes zUn dat tot zUn ver
lossing. zUn laatste preek, en*
heroïsche dood
DE KONING DER KLAPLOPERS.
Reünie-Bioscoop Monsieur
Mlmile maakt er een sport van
bveral bij te zUn. zonder te beta
len en dank zU *Un verbluffende
vindingrijkheid lukt hem dat ook,
ln weerwil zelfs van het feil, dat
een buitengewoon handige klaplo-
perjagcr. de hoofdcontroleur
Ledoux, speciaal op hem Jacht
maakt. Mlmile gaat naar paarden
rennen. een bokswcdstrUd, een zes-,
daagse wlelerwedstrUd en een rug-
bymatch. bU welk laatste evenement
hU de dupe wordt van zijn eigen
vindlngrUkheid en gedwongen
wordt mee te spelen. Tegenover een
paar dames geeft hij.— de straat
zanger zien als baron uit en dat
stelt hem op een ware proef maar
meer nog de liefde, die hem dwingt
een bezoek te brengen aan een
salon de beauté, waar uitsluitend
dames toegang hebben, maar hU
komt et Het behoeft wel geen be
toog. dat deze filmklucht er een
van de allergrappigste soort ls. Ze
ls met de grootste zorg samenge
steld. zelfs werd in het Velodróme
d'Hlver een laatste avond van een
zesdaagse gereconstrueerd, die,
evenals de overige sportevenemen
ten. op zichzelf de moeite waard is.
Het werk heeft goede technische
kwaliteiten en bewonderenswaar
dige staaltjes camerawerk, tefwijl
er veel vaart en actie ln zitten. De
komiek Rellys speelt met bUzondcre
flair de titelrol, voortreffelijk bU-
gestaan door o.m. Josette Daydc,
Suzanne DÜheliy. Jean Tlssler en
Daniël Clerlce.
Gevelsteen De Fortnyn. Kleiweg 35.
Op deze 'gevelsteen staat afge
beeld een vrouwenfiguur. Fortuna
(het wisselende veluk), die. staande
op een rollende bal. in haar uitge
spreide sjaal de wind vangt, die
haar heen cn weer drUH.
Het jaartal is 1632. De steen ls
dus ouder dan het huls. waarin hU
staat. Vermoedelijk ls hU
stig van de sloop van een huisje
aan de Nieuwe Haven, dat met an
dere heeft moeten plaats maken
voor het hofje van Mr. Cornells
Cinq in 1699.
AT
AAR
ANNEER
J BCpi. O II»»..»-."
Coneert harmonie „De Pionier
25 Sept. 7.45 uur Veemarktrestaurant.
Demonstratie rhythmlsche gymnastiek
voor Gouds Conservatorium.
25- Sept. 5 uur Haastrechtse brug:
°J» egept »°uur Concordia: Voorstel
ling Bordlnt hypnosc-varlété.
IS Sept. uur Concordia: Opvoering
Cabaret-pfogramma „Knaleffecten
door variété-gezelschap „Tempo en
aoldatencabaret „The Transtttcis
zi Rept. «.li uur DanICl: Bijeenkomst
Geref. Bond. spreker d». C. A. Kore-
vaar over „Kerkelijke figuren uit oude
tjCnsépt. 7.30 uur CalvUn: Spreek
beurt ds. H Goedhart.
25 Rept. 7.30 uur oud-oeref. Gemo
te: spreekbeurt ds. Joh. van..Wj|1*®?-
25 Rept. 3 uur Vrije Evangelische Oe
me en te: Gebedsuur.
22 Sept. I0.lt uur Reünie: Bijeen
komst Humanistisch Verbond, spreker
dr. V. w. D. Schenk over „ErfclljK-
h rt^SepC I uur. Reünie: Tweede le
zing. cursus over muziekgeschiedenis.
G. J. Sligter. voor Humanistisch Ver
bond. onderwerp: behandeling vorm
sonate en symphonie Beethoven.
25 Sept. 7—S uur Crsbetbstrast J:
Spreekuur plaatselijk oomlti ...Neder-
land helpt Indlé" voor Indlache gere-
P V<rtteptf "7.30 unr Spaarderabadi
Zwemcompetltle Kring Gouda. '-
25 Sept. I uur Htunle: Spreekbeurt
ds. J. Börger voor Loaos-verbaiid.
2S Sept. 7.30 uur Nieuwe Schouw
burg: Openingsavond Jeugdwerk Her
vormde Jeugdraad, opvoering ..Drie
b25gRept. I uur Central: Bijeenkomst
Instituut Mlddenstsndsontwlkkellng,
Inleiding over ..Vraagstukken voor ds
middenstand ln de tegenwoordige
Goudse elftallen weinig
veranderd
D.O.N.K. neemt alleen
spelers, die trouw trainen
Na verschillende oefenwedstrijden
en veel wikken en wegen, hebben de
Goudss verenigingen de elftallen voor
de morgen beginnende competitie op
gesteld.
Opvallend - la, dat er dit selsoen zo
weinig nieuwe aanwinsten rijn. Oou-
da hééft er één. P. Huiter. die vorige
seizoenen voor Olympic uitkwam. HU
bëzet bU de rood-wltten de rechts-
blnnenplMta. overigens riet men vrij-
wel dezelfde gezichten, slechts hebben
enigen van plaats gewisseld, terwijl
Multem verdwenen la. Het elftal ziet
er als volgt uit: doel: O Gerritsen:
achter: J. de Jong en P Scholten: mld
den: P. StoppelenbUrg. A. Qrooten-
doret en P. Boet; Voor: M. Scholten.
C. Ottevsnger. c IJsselstUn. P. Hul-
zer en H. Walthle.
ONA-i eerste elfUl toont eveneens
weinig nieuws De rood-zwartenjieb-
ben geboft, dal hun productieve TnltV-
voor zUn plannen om voor ZFC te
gaan spelen heeft opgegeven, zodat
hU ook dit seizoen weer ONA's aan
valsleider ls. De opstelling is: doel:
B. nier: achter: J. Valk en K Spruyt:
midden: L de Jong. C. de Jong en n
v d Berg; voor: A Evergroen. R.
Blesheuvel. T. van Willigen. O. Over-
elnder en J. Soesbergen.
Olympic moet K. DuUs missen cn
heeft geen nieuwe aanwinsten ge
boekt. ale men althena O. v. d Win
den niet als zodsnlng wil beschou
wen. daar die ln het laatat van het
vorige seizoen si voor Olympic uit
kwam. Het team der roodlzwarten «*1
ln de volgende opstelling starten:
doel: W Mallon achter: J. Spek en
G v d Winden: midden: J. Kriege.
M. v. d. Speld cn J- B»k; v°°r'' J-
Breeman. H. van Zutphen. A de Jong
p v. Rutten en J MuUlwUk
OSV. die Zondag nog vrijaf heeft
mlat K. Kerk en H. den Riet. welke
lactate echter weer overschrUvlng
naar zUn oude club heeft aangevraagc
Belden zijn vervangen en enige an
dera spelers zUn op andere plaatsten
opgesteld. De ploeg ziet w iU rollt
uit: doel H. Brem: achter: F_ H La-
kerveld en W. Slaman; midden. F.
Nuvelsteln H. van Harten en H F.
Lakerveld: voor: A E Lakerveld, C.
Brem. 8 Hammer. P Nuvelsteln en J.
Vermeer
DONK heeft de moed geha^ ..aar
elftal danig te verjongen en daarbij
ls de keus gevallen op die spelen, die
regelmatig en serieus kwamen trainen,
zij. die de training verwaarloosden
heeft men eenvoudig aan dc kant ge
zet. De opstelling Jvan het nlouwe
DONK-elftal luidt: doel: F. v d Hulst,
achter: H. Brouwers en C. Seven-
Tioven: midden: A. Bakker. A. Hear
kens en Th. de pong: voor: v. d.
Bosch, L. de Knoop. J. V. d. Poat. J.
de Boer en 8. de Jong
Typisch 1s. dat alle ploeRcn. behal
ve GSV één of meer spelers met de
naam De Jong tellen.
In „Da Nieuwe Stem" wijdt de schrijver S. Vestdilk een beschouwing
aan de philoaophle van Heidegger, die ondanks zUn duistere taal vat op de
geesten heeft met zijn opvatting, die het angstgevoel tot grondslag van bet
le\^MU?bUHrt daarbij van oordeel te zijn, dat de angst voortvloeit uit de
verenkeling, zodat deze meer fundamenteel is.
i^He^hoger gedlfferentlëerde organische levan wordt gekenmerkt door
verenkeling, d.w.z. niet de verenkeling die vergeleken kan worden
met die van don man op een eenzaam eiland, doch van den man, die
verloren gaat ln een grote menigte. In verband met deze beeldspraak
verzoek ik om godswil nu niet dadelUk aan de grote stad en de v
machines tivdehken, en aan de Isolatie van den modernen mens, het
hier gezegde heeft evengoed betrekking op den Samoaneger. den mens
van 10000 Jaar voor Christus, dan tUgcr en den aj"9at<^, als«pou. Er
wordt niets anders mee bedoeld dan dat het ene Individu gesloten blijft
voor het andere cn nooit rechtstreeks zal kunnen ervaren of weten
De'optaHtng11 d» Er°'' ,van h®1 ,,raen-
leven van mannetje en wijfje door alle geestealagen h«n of.
„Alleen door de Eros wordt de paradoxale verenkeling opgeheven.
Liefde overwint de angst en de beklemming: deze waarheid had men
op een papiertje onder Heldeggers' deur moeten
dier ln zUn kool geve men alechts «en wijfje en het zal zijn Isolement
5ÏÏSM.Vd«««d". «ed.=h.. .U onmlddJUlk
levensgevoel ook telkens tot uiting komt bij de dichteres Henrlëttë
ROWt?dla?e°n «n van die gedichten volgen, waarin de heerserswaan wordt
i l Z iwakheid-door-eenzaamheld en het „voel ven ver-
bondenheid ln fUne nuances wordt benaderd.
OVER DE SMART DIE UIT HET VÈRENKELD-V^ELEN VOLGT.
't Niet'ge van lot-itaan maakt de "tenten bang,
verenkeld voelen laaf htm zwakheid vrij.
n zwakheid verberpen ze onder
die igaanf zich heerier. maar t is niet voor lang.
Wanfcan de oeest kentert weer het getij.
en iM-elen volgt op de brooddronken zang,
ooen doen anpat'ps vragen die in lanp
niet zacht zage' en hun pUn gaat nooit voorbij.
O had 't bertistiósnd cn weldoend beeld
van alle dtnge' al* handreÜpnd. verbonden
'maar éim de ogen van hvh geeit gestreeld,
en hadden ze in Uefde-vqj)r-een-oU«en
il«, moor de lle(d'-l)oor-ol-<«o( ii »«»»"d«"'
schuilend daarin, dan was hun angst heel heen.
Uit HENR. ROLAND HOLST. Sonnetten en Verzen.
"m sept. io.3d uur Ven Bergen Uzer
doornpark: Algemene vergadering van
aandeolhoudera N.V J. v. Dorp.
ZS Rept. 3 uur Geref. Kerk: Jeugd-
vergaderlng. «prejeers mei. F. Jansen
van Beek en prof dr K DIJK
Bioscopen
Schouwburg Bioscoop: Tweeduizend
vrouwen (met Phyllis Calvert en Flo
ra Robson)
Thalia Theater: Pastor Hall (met
Wilfred Wilson)
Reünie Bioscoop: De koning der
klaplopers 1»4« (met Rellys).
Aanvang 3. 7 en 9.» uua Zondag
(Thallo ook Zaterdag) 3. S. (7 en #15
uur4
Sport op Zojidag
Voetbal: Gouda—O.D.S 2-M uur;
D.O.N K D.D C„ 3.10 uur
Zondagsdienst doktoren
BU afwezigheid van den huisarts zUn
van Zaterdagmiddag 3 tot zondag
avond 12 uur te conauiteren de dokto
ren dr. Am. Beek. Lange Tlendeweg
54 (telefoon 3181) en H. ReedUk. Cra-
bethstraat 45 (telefoon 3132)
Apntheker«llen«l
Steeds geopend (des nachts alléén
voor recepten): Apotheek Dee. West-
haven 14
Dir. F. Tleter. Hoofdred. Leo Ott
Staatk. red. prof. mr C. W de Vries.
Chef-red. S. H. v. d Kraats Uitgave
en druk: N.V. R damsch Nieuwsblad.
OE LOTGEVALLEN VAN TRIPJE EN LIZEBERTHA
KORTE KRONIEK.
in de constituerende vergadering
van Frankrijk werd een motie van
vertrouwen tn de regering met 537
tegen 13 stemmen aangenomen.
De ambtenarenataklng In Frank
rijk- Is ln volle gang Men 4tan de
Franse grens passeren zonder
douaniers te zien. Smokkelaars ma
ken er een'dankbaar gebruik van- De
regering weigert, aan de efa tot tijde
lijke loonsverhoging te voldoen.
131—132 Het wordt een hele optocht
dooi- het dorp Overal heeft het
nieuws van Trlpjc's komst do ronde
Sedaan en nu komen uit alle hulzen
e Zwartjes, mannen, vrouwen, en
kinderen. Juichend samengestroomd^
- Ha. ha. Tlrlplal roepen je. Want
ze houden allemaal van Tripje, die
hun indertijd veel geleerd heeft en
deze verheugde Zwartjes door en hU
Vindt het prettig, dal die menaen nog
zo goed weten, welk n goed hari hu
hun toedraagt
Zo komt de stoet bU het paleis,
waar wachters bU de beschilderde
Ingang staan.
Plaatselijk Nieuws
bergambacht
Rlegfrled Reserve-kampioen.
BU de 'rulterwedstrUden om het
kampioenschap van Nederland te
Brummen. werd de plaatselUke rU-
verenlglng „Siegfried" reaerve-kam-
ploen.
Diefstal. Ten nadele van den
melkslUter F. den ouden te Bergstoep
werden des nachts ln een schuur»de
rijwielbanden van een bakfiets ge
haald. tsrwUl voorts enige kleding
stukken werden meegenomen.
Benoeming. De heer O. Terlouw
alhier, dijkopzlchter bij het hoog
heemraadschap „De Krlmpenerwaard
la benoemd tot technisch ambtenaar
te Hoorn
Boskoop
Boskocrpse veiling 30 Jaar.
Ter gelegenheid van het 30-'Jarlr be
staan van de .Boskoopse Velling Is
een feestavond gehouden Aan de drie
bestuursleden, die van de oprichting
af als zodanig ln functie waren, de
heren Adr van Leeuwen. C. van der
Wllllk en D. van Wijk. werd een ge
schenk aangeboden De muzlekverenl-
glng Excelsior bracht de Jubilerende
vereniging een serenade Het hoogte-
Eunt van de avond vormde het ogen
lik. waarop burgemeester mr. dr. E-
p. Verkerk den voorzlter van de vei
ling. den heer A. van Leeuwen, deco
reerde met de door H M. de Koningin
aan hem verleende ere-medallle ln
goud van de Orde van Otanje-Nassau
Geen export naar Duitsland.
In de algemene veïgaderlng van dc
boom- en plantenbeürs gingen vele
stemmen op tegen loonsverhoging,
aangezien door de slechte uitkomsten
van de bedrUven heel veel kwekers
nu reeds aanzienlijk minder verdie
nen dan de arbeiders Op 23 Septem
ber zal een vergadering worden ge
houden met dc werknemers
Hesproken werd de mogelUkheld tot
verruiming van de export Speciaal
werd hierbij het oog gericht op Duits
land. OMtcieie besprekingen hobben
echter een negatief resultaat opgele
verd Gesproken werd over de moge
lUkheld tot ouhefflné van het Be
drijfschap voor Sierteeltproducten,
het aaraappelleeltverOod 'en de vele
boelhulzen. Deze voor de boomkwe
kers zo- belangrijke gwestlet zullen
ter sprake wordon gebracht IR een
vergadering van de Federatie, waarin
alle georganiseerde boomkwekers van
Boskoop verenigd zijn.
Tenslotte werd een woord van op
wekking gesproken tot de Boskoopse
kwekers om voor de export toch voorn
al niet onder de minimumprijzen te
verkopen, omdat dit anders funest
voor Boskoop zou wdrden.
Gemeentebestuur. Het college van
Burgemeester en Wethouders' besloot
de bestaande taakverdeling te hand
haven. De burgemeester blUft zich be
lasten met de algemene zaken en met
de gemeente-flnanclën. Wethouder A.
P. van Nea met gemeentewerken en
gemeentebedrijven: wethouder mr
Taat met het onderwUs en sociale
zaken, w.o ook sportaangelegenheden.
Wethouder van Nes la aangewezen als
vervanger van den burgemeester bU
diens afwezigheid.
Op drietal. Ds L. A SnUders.
predikant der Ned Herv. Gemeente
alhier, staat op een drietal te Rotter
dam-Centrum voor de zestiende predt-
kantsplaatM.
Haastrecht
Auto van ds dUk Donderdagmid
dag ls een personenauto van de fa.
Baars te oïdekerk a d Usselln
Steln van de hoge dUk «geraakt door
het niet werken van de renunen^in
de auto waren hVL-^aal ult
heer Baars en den heer zaai uu
Lange Ruige Welde, pe* auto k^am
onder aan de berm terecht U**)®1
inzittenden kwamen ar met lichte ver
wondingen af.
Ouderkerk a. d. IJssel
Het Groene Kruis.
„Het Groene Kruis" hield zUn l""'
vergadering. Het Jaarverslag gaf de
volgende cUfers: De
onder toezicht voor bestrijding der
tuberculose, de wUkzuster legde 3859
bezoeken af. het consultatiebureau
werd door 160 kinderen bezocht de
kraamverpleegster verlelndehulpbU
47 bevallingen, er werden 23t moga-
zUngoedercn uitgeleend. De {«ken ng
sloot op f8713 met een nadelig saldo
van f362. De contributie werd ver-
'Stom tol f IJ» tot SI- t»r ptls Ptt
,1aar Ala bestuursleden werden herko-
zen 'de heren A. van WUK en A*
Jong .en gekozen de hergn A. van
..Soest en N de Rek.
Oudèwater
De stemmen staakten.
7 Woensdagavond kwam de gemeente
raad, voor de tweede mSal.ln flgze
week. onder Voorzitterschap van
burgemeester Vgn Doorninck in ver
gadering bUeen. De voorzitter deeldg
mede, dat deze yergadering was be
legd ter uitvoering van het ln de vo
rige vergadering door den heer
Schoonderwoerd gedane en door de
raad geaccepteerde voorstel om be
sprekingen met den directeur der ge-
meente-bedrljvin en den heer Oerber
van de ..Mabeg te houden Inzake
het nieuwe pompstation Deze be
sprekingen werden ln besloten zitting
gevoerd -
Na heropening der opent) vergade
ring werd een voorstel van den heer
Hagoort om hét gehele nieuwe pomp
station voor de waterleiding, dus de
bouw van het gebouwtje en de leve
ring en montage van de benodigde
machines, onmiddellijk te gunnen aan
de laagste irischrljvers. In stemming
gebracht De uitslag der stemming Is:
vttf stemmen voor en vUf stemmen
De voorzitter deelde mede. dat dit
vooratel opnieuw ln stemming zal
worden gebracht In een Zaterdagmid
dag te houdpn vergadering
Reeuwijk
Bonneé verhandeld. Tegen twee
inwonen werd proces-verbaal opge
maakt wegens verhandelen van rU-
wl e/bandenbonnen
Dammen. De uitslagen van de
2—0. L Stlgter— F Verwaal 0-2 J. v.
Dulken-J v Wensvcen 2—0. D v d
Star—M v. d Berg 2—0. A den Ouden
J Hagen 0-2. J Stlgter—J v Dui
ken 0-2. H. Koster—L. Vos 2—0 J
Hagen—F Verwaal 1—1 Stlgter—J
Stigter 1—1. F Verwaal—M v d Berg
2—0. M v d Berg—J Hagen 20 J
v. Weniveen—D v d Star 1—1. A den
Ouden—B. Verwaal 0—2. F Verwaal—
L. Vos 1-0. L Stlgter—J Hsgen.
afgebroken
Oudewater
BurgerlUk# Stand. - Getx
hannes, z v H VermeU en M. W.
8 tri en: Clara Qererda Jacobs d v. O
J. Vergeer en J A. Th Klever.
Getrouwd: G F Steenbrink 32 en
A. J G Merks 31 J: J C de Koning
34 en A. Venhof 31 J.
Geslaagd - Te Rotterdam slaagde
voor het kappersvskdlploma onze
stadgenoot Th. van Eek
Waddlnxveen
Predikbeurten. Ned Herv Karic:
8 45. 10.30 en 0 30 uur d« J Zwtlneh-
burg van Hulzen - Geref Kerk 10
en 3 uur ds P. O Kunet van Am«ter-
«tam Vereniging Wet atv Evsnge-
lie" (ln Remonstr Kerk) 10 uur d«
heer A v d Berg van Valkenburg
<Z -H.). Chr Afgesch Gemeente 130
en' 3 uur da. N v d Kraats.
Zevenhuizen
Varkens In beslag genomen.
Ambtenaren van de COD hebben
In deze gemeente bU verscheidene In
woners varkens in beslag genomen,
waarvoor niet de vereiste vergunning
voorhanden was
Predikbeurten voor Zondag. Ned.
•Herv. Kerk: 10 jur ds D ter Steege.
Kapél a d Rotte: 3 30 uur d» D
ter Steege Geref Kerk: 0 30 en
6.30 uur ds A P Helner
Nieuwe boeken In de gemeente
bibliotheek zUn een 50-tal nieuwe
boeken opgenomen
OFFICIËLE PUBLICATIE
In te leveren bonnen door d^eUllllste#
voor (Je week ban tl t.m 21 iept- '46.
Brood B18 (10 rts 504 t.m 581,
084 063. C 10. D II (I rts I. 569 (4 ris.).
Bloem 534 034 (1 rts). Et4 (2 ru.).
Aflossing week 10-34 Augustyg «IJ.
ren Rantsoenbonnen (l rts.) Melk
A 02 (2 rts B 02 C 02 ll"t rts.). D02.
E 02 (0 ru.) Aflossing week 1-7 Sep
tember Tabak tGrossCoupures
A 113 A 113 Aflossing week 15-31
Augustus Petroleum 45 t m II 72.
73. 120 (2 rti 127. 474 974 652 551
(1 rts.) Leder De bekende bonnen.
Brandstoffen. Industrlekplen. Coket)
Coupures B C D E verbruikers.
Brandstoffen: BV 60 81 (3 rts.). BV 52
(1 ru.) BV 63 (1 rts WA 606
(1 ris.) WB 606 1-6 per (5 rts.) Keu
kengerei Oude en nieuwe punten I
1. «nn nas «1 nnt.l.
Schoonhoven
Kaas sonder bon. De Economische
Politierechter te Rotterdam heeft den
42-Jarigen handelaar J. van der L
te Schoonhoven veroordeeld tot 30
boete, subsidiair 10 dagen hechtenis
wegens het ln ontvangst nemen van
4 Goudse kazen zonder daarvoor het
vereiste aantal bonnen af te geven
De verbeurdverklaring der kazen
werd gelaat.
xengerei uuoe en mcuwc ^uu..—
en 10 oude punten 508 006 12 pnt.l.
Textiel: Toew text goed Dtttex
MD 83 punten 1 en to loud en nieuw)
l t.m 25 VA 510. 101 tm 120 VA VB
VC VD en VE 605 101 t m too VF 605.
Het inleveren van bonnen doot
aardappelhandelaren t» mei Ingang^
van deze week vervallen
BEU RSO VERZICHT.
Amsterdam. 2n September.
De markt was heden verre van ge
animeerd Men 1% onzeker over de
gehele toestand, te meer daar tn Wall-
airect de koersen blijven dalen en vela
fondsen gisteren zelfs op een nieuw
laagterecord kwamen De omzetten
hier ter beurze bedroegen
nog geen 741 000 terwUl tn het be-
fin der week de omzet nog ca.
1.500 000 was Toch konden de koets
■en zich vrU goed handhaven Kontnx-
Itike olies werden het slachtoffer vso
de voortgezette koersdaling tn Wau*
street en noteerden 383 (v k J»).
claims liepen met t» teruR tot pu.
De meeste cultuurwaarden moesten
ook een veer laten Van de rubber!
moesten Amsterdam Rubbers 3 prij«*
geven, de koers werd 170 Van
suikerwaarden liepen Nederl. Ind sui
ker Unie» terug tot 137 (5"» verlies».
H V A a noteerden 284"» tv k 283) Ta
bakken waren eveneens In reacue.
Dell Batavia 140 (v k 1451. Dell Mg
153 (v k 159"»). Senembah 143 tv k.
145) In Scheepvaart waarden was veei
aanbod, hetgeen tot koersdalingen
van 3 tot 5leidde
Op de beleggtngsmarkt waren ot>"-
gatier Nederland ftauwelUka Pry®h"£
dend Nederl WerkeiUke Schuld no
teerden 62". tegen 84 Maandag
Pandbrieven hadden wetnlg belang
stelling
Prolongatie 2
BATAVIASE BRIEF XII
Ontwerp van Harry Koerts
Maandag 3 September waa het
éei) Jaar geleden, dat aan boord
van het Amerikaanse slagschip
„Missouri" In de Baal van Tokio de
toenmalig# Japanse premier, prins
Hlgeshlkunl. door tijn minister vep
Buitenlandse Zaken het geallieerde
wapenetllstandsprotoco! li?t onder-
stakenen.. De tweede wereldoorlog
wea daarmee ten einde. Ook Japan
waa verslagen. Niemand had er ooit
aan getwijfeld, dat Japan tenslotte
het onderspit zou moeten delven,
maar het wae toch wel een prettig
gevoel, dat dit op die „Victory over
Japan-Day" zwart op wit was gezet.
Daarmee waa de Japanse neder
laag tenminste historisch vastge
legd. went over da vraa
werkelijk de oorl
i«d. want over de vraag, of Japan
ook werkelijk de oorlog in Azië
heeft verloren, hebben zich ln bet
afgelopen Jaer al vele koppen tot
een gevaarlijke temperatuur verhit
Van mezelf wil ik wel eerlijk be-
n, dat ik er helemaal niet zo
van ben, dat Japan da uit da
bokagport bekende negen tollen op
de grond heeft gelegen.. Ik heb er
hier ln Indlë namelijk nog niet veel
van gemerkt Zolang er ln vrijwel
iedere actie, die Brltso, Brlta-
Indische en Nederlandse atrljd-
krachten op Java en Sumatra
voeren, nog Japannera pnder
fascistische Japanse terreur-metho-
den, zolang de ruim 25 000 Europese
en Indo-Europese gijzelaars niet uit
de Internerlngikampen op Java en
Sumatra zijn bevryd, zolang weiger
ik te geloven, dat wij gewonnen en
de Japannera verloren hebben.
Maandag 9 September was hat
dua de officiële „V-J-Day". Er
stillen vermoedelUk veel mensen
zUn gewpeet die een dag vol
plechtigheden op de wijze,
waarop „V-E-Dav" overal ln
Europa werd herdacht hadden
verwacht Mtaschien behoorde ik
zelf ook wel tot diegenen, hoewel
ik niet kon Inzien, dat êr veel aan-
lekUng waa om een „victory," oft
Japan te vieren. In elk geval, de
kantoren waren die dag niet ge
sloten. de „V-J-Day" ia zelfa vrijwel
zonder enige plechtigheid voorbij
gegaan, want de enige ceremonie,
die was vastgesteld, la ook niet
doorgegaan.
Eeuwig licht
Het la altijd moeilijk om te
schrijven over iets. wat niet is ge
beurd En toch moet ik dat ln deze
brief doen, want bU de ceremonie,
die niet doorging, waa een Gouwe
naar ten nauwste betrokken Die
plechtigheid was n.l. dc onthulling
van een UJdelUk monument op het
massagraf van slachtoffers van de
„Kenpeitai" de Japanae Ge
stapo op Antjol. ten Noordwes
ten van Batavia. De ontwerper
van dat tljdelUk monument is n.l.
de Gbuwonaar Harry Koerts. wiena
tekening ln een prijsvraag door een
juyy werd gekozen. Het monument
ls daarom tijdélUk, omdat men tot
elka prijs op „V-J-Day" de marte
laren van alle landaarden, die voor
allerlei ondergrondse activiteit
tegen de Japanse onderdrukkers
hun leven hebben gelaten, wil her
denken. Min of meet1 in haaat werd
dus een houten gedenkteken op
gericht, dat later vervangen zal
worden door een stenen, voorzien
van een twintig meter hoge toren,
waarin een eeuwig licht zal bran
den. Het massagraf ligt Vlak aan
zee en het eeuwige licht zal over de
zeeën rondom ons mooie Java
echUnen. Aan deze nieuwe prUs-
vraag zal Harry Koerts ook deel
nemen. evenals aan een nader uit
te schrijven prijsvraag voor een
oorlogsmonument, dat In één van
Indlë'a grote steden zal worden op
gericht.
Ik had de Gouwenaars In Batavia
al aangespoord om allen naar
Antjol te gaan. De plaats la moeliUk
te bereiken. ZU ligt een eind van de
stad midden ln een moeras. Op het
executie-veld lieten de „Kentelpai"-
beulen hun alachtoffera er liggen
er over de driehonderd, inclusief
enige Europese vrouwen zelf de
graven delven, waarna zU hen on-
gebllnddoekt voor de kullen op-
Het door Harry Koerte ontworpen tUdeltfk gedenkteken uoor ds sischt-
ojjere va» ds Ksnpsital op het executieterrein te Antjol,
stelden Daarna kwam een Japan
ner met zUn zwaard en onthoofdde
de slachtoffers. Er zou geen haan
naar gekraald hebben, als in de
buurt niet een atomme Indonesiër
woonde, die na <de bevrijding ln
gebarentaal vertelde, wat hU bad
gezien v
Het tUdelüke monument Is van
hout Het is vier meter ln het vier
kant, zeer eenvoudig Het la wit
f:eschilderd en maakt van ver de
ndruk van marmer te zUn, vooral
ook door liet grote beeld. Het ver
meldt de woorden „Hub géést heeft
overwonnen".
De Koertsen
De familie Koerta zit eigenlUk
een beetje op de schopstoel. Er was
enige tijd fceleden sprake van, dat
Harry en zUn gezin naar Mehado.
de hoofdplaats van Noord-Celebes.
zouden vertrekken, waar Harry in
het algemeen bil de opbouw van de
totaal vernietigde plaata zou hélpen
en in het bUzonder ook daar een
eenvoudig gedenkteken zou ontwer
pen voor de honderden Menadone-
zen. die wegens anti-Japanse ge
zindheid door de Japanners zijn
vermoord. Dat plan la te elfder ure
niet doorgegaan, hoewel het nog
niet geheel van de baan ia. De
Koertsen hadden hun bezittingen al
ingepakt en klaargemaakt voor ver
scheping en terwijl zij nog wachten
op definitieve vaststelling van da
Laat men nu niet zeggen, dat
vrouwen altUd te laat zijn. Want
een gewone vrouw, die Maandag
middag ter modeshow toog, welke
a om drie uur in het Kurhaus te
t scheveningen zou worden gehou
den en die er op tekende, na haöt
telefoontje van een week tevoren,
een gereserveerde plaats te vinden,
kwam llchtelUk bedrogen uit
want de belde restaurant-zalen wa
ren een kwartier voor de aanvang
al tjokvol dames, met zo hier en
daar een verdwaalden man.
Natuurlijk zou je ,denken louter
•Vrouwen te vinden met letterlUk
geen draad meer agn het lijf, maar
dat was het tweede punt, dat an
ders was dan je dacht louter
uitstekehd geklede dames, modieus
geklede dames met wijde mantels
en boa's en volles en veren op hoed
en muts. Je had werkelUk het ge
voel. dat de dames aan wier tafel
tje nog een plaats vrU was en naast
wie Je dus neerstreek, dames met
volumineuze strikken op haar
SleuwmodUche baret er je op aan-
eken. dat Je niet heleméél volgehs
de laatste mode..gII" van Parijs was
gekleed. Zoiets Is voor een'gewone
vrouw .natuurlUk om dodelijk ver
legen te worden en Je prUsJ Je ge
lukkig je te kunnen vastklampen
aan he£ besef, dat Je hoed van en-
kelt» jaren her toch heus ook een
.volle heeft en met smart gedenk Je
d^voile van Jc zwarte dopje, maar
toen was Je blU, dat cpn vrOuw
van bulten er wat voor over had
Ja en nu ben Je op een mode
show, te midden van allemaal goed
tp geklede vrouwen. Het program ver
meldt. dat Max Heymans uit Am
sterdam zUn nieuwe hoeden zal ver
tonen. maar je moge nog zulk een
gewone vrouw zUn. Je begrijpt, dat
de mannequins iets meer aan zullen
Jiebbenj dan alleen maar hoeden
(het bericht gaat trouwens, dat do
firma's Gërbers en Offerman aan
deze show medewerken) en je in de
oorlog gestaald journalistiek gewe
ten vraagt zich af of het wei ver
antwoord is te schrijven ov/»r
nieuwe mode, nu de textlel-toewij-
zlngen nog zo schaars zUn.
Maar dat maakt Je nu weer wat'
kwaad op jezelf. Waarom moet jc
nu altijd zo zwaar op de hand
lijnwaarom kun je nu niet,
als die cn die collega's van je, uit
sluitend genieten van de mondaine
sfeer hier. van het strUkJe, van de
thee (weliswaar gedeeltelUk ln kof
fiekopjes geserveerd, doch Zelfs van
het Kurhaus kun Je niet verwach
ten. dat het nu al met honderden
therkoples tegelijk voor de dag zal
kunnen komen), van de sandwiches,
gebakjes, koekjes, enz.'allemaal erg
voor-oorlogae verrukkelUkheden,
waarom kun Je niet zUn als die col
lega. dioin 't vroege voorjaar naar
de Noo^ebieden werd gevoerd, om.
er te zien hoe daar vrouwen en kin
deren. hele gezinnen in kippenhok
ken wonen en in bunkers, waar
(nooit een streep daglicht binnen
dringt en dié thuis kwam en een
sappig verhaal schreef over de zon.
die klaterend op de velden had ge-
t schenen, over de klaprozen en mar
grieten langs de weg en de darte
lende lammetjes ln de wei. zo'n
luchtig stukje, dat gelezen wordt.
Mensen in kippenhokken en bun
kerszouden de goedgeklede
vrouwen hier er ook maar enig
begrip van hebben, dat er honder
den vrouwen zUn te arm om 2elfa
de weinige textiel, welke ze krijgen
toegewezen, te kopen
Een gewone vrouw op een mode
show.
Voor rheumatieklijders
Veren, voiles en lint
En dan ineens ls de show be
gonnen een mannequin draait*
rond op het podium en eert ander
wandelt de zaal door ze moeten
er al enige ogenblikken zUn ge
weest. maar de gewone vrouw had
blijkbaar niet opgelet en voelt zich
schuldig.
NatuurlUk, net zoals Je h%d go-
dacht: de hoeden zijn ten dele
hoofdzaak, wat ze uit hun aard
moeten zijn, maar voor een ander
deel toch ook de aanleiding tot het
tonen van dromen (alls, hoe julat la
dit woord voor de meesten onzer
in dit verband) van mantels en Jur
ken en mantelpakjes en bontjassen.
Het gaat eigenlUk te vlug. je hebt
nog niet goed in je opgenomen, hoe
één en twee zijn samengesteld, ala
na 3 al door de zaal heupwjegt.
ZelfB een gewone vrouw stelde met
één oogopslag vast, dat eigenlUk
alles wat getoond werd „ensembles"
waren, al werd dit woord op het
programma slechts achter enkele
nummers vermeld: Want of een
mannequin nu een mantel en een
hoofddeksel droeg, een deux plèces
of mantelpak, een middagjurk of
bontjas, de hoed. welke er bU werd
gedragen, was altUd met het kle
dingstuk in harmonie bUv. ln de
zelfde tint ala het kleed. waarbU hU
werd gedragen of althans ln de
zelfde kleur Sla een onderdeel daar-
vertrekdatum, behelpen zU *1^
maar een beetje. Mevrouw Koertsen
van zichzelf Jenny van den Heu-
vel. vroeger verpleegster In net
Van Iterson Ziekenhuis. w««r
Harry jaren geleden zU" blinds
darm verloor en Jenny er voor in
de plaats kreeg... heeft behalve deze
minder aèngename hulselUko
slommertngen ook Rog te rorgen,
dat de twee Juniores, Hsrry «n
Pleter, de Floresbuurt niet meer op
stelten zetten dan zU ple«en j*
doen. De Jongste. Hgrry, werd In os
bezettlngstUd geboren en zag lUn
papa voor het eerst. toen die uu
burgerlntenering op Sumatra
terugkeerde Harry ging als mili
tair naar Medan om het. vliegveld ta
vernietigen vóór de komst der
pannera. HU ontsnapte
kclijk. doch werd Istnr geïnter
neerd. Het feit. dat hil elgenUJIJJ
krijgsgevangenschap thuishoort*
heeft hU voor de Japanner* ver
borgen weten te houden Ook. os»
hU militaire vernielingen ver
richtte.
Het gedenkteken - zUn werit
staat daar. bUna gereed, op AnlW
Op de dag der onthulling - '"T"?
del» vastgesteld op Zaterdag M
tember In tegenwoordigheid v»p
dr Van Mook. den legsrfO"1.^
dant en talrijke hoge «u*orlte,"r.£
zullen zoveel mogelUk Gouwenpsw
aanwezig rijn.
Jan Bouwpr»!
Sin vroeger tUden deden vele le-
(nden de ronde over een soort
ie met 'n geneeskrachtige uitwer
king, die in het hart van de tegen
woordige Sowjet-republiek Azer
beidzjan werd gevonden.
Vele mensen, die aan rheumatiek
leden, werden erheen gebracht en
konden na enige dagen gezond ver
trekken. Kooplieden verkochten
grote hóeveelhcden van de olie in
Perzlë en Midden-Azië.
Het kjmtHu uit, dat, hoewel n>en
de legende met een korreltje zout
moet nemen, er toch een grond van
waarheid ln schuilt. De beroemde
olie, die zwartbruin, vsyi kleur la.
wordt op de huid gewreven en
rheumatieklUders schUnen haar te
genwoordig nog net zo ïn^obaat te
vinden als ln vroeger eeuw,en.
van- was een beige mantel met een :jc' hopen is zeer nabUe toe
bruin kraagje gegarneerd dan was
dc hoed bruin.'maar meestal was
het hoofddeksel in de hoofdtlnt ven
jurk of mantel. Een enkele maal
slechts was hier van afgeweken: zo
zagen we bU een eenvoudig zwart, ti
middagjurkje een UchtgrUze hoearV ééuwigheid, symbool ook van de
gegarneerd met rode kersen en een
zwarte volle en deze laatste zorg
de dus. dat de hoofdkleur van de
Japon ook in de hoed terugkeerde.
De hoeden grote gevaarten met
een betrekkelUk klein, rechtstandig
bolletje en enorm brede randen,
heerlijk voor de Nederlandse wind
om mee te 6pelen. maar ook klei
nere matelots, gedrapeerde hoeden
van middelmatige afmeting, enkele
mutsen strikken van achteren,
met afhangende sulvez-moi's. maar
Vojoral vele met voren: rechtop
staande pieken schuin-achter of
van voren twee pieken als pro
pellers op een vliegtuig, zodat Je
elk ogenblik meende ze te horen
zoemen en te zullen zien draaien,
ook struisveren en veel voiles:
voiles achter afhangend, bovenop
d«ii hoeden, dus zuiver als garne
ring. maar ook voiles, welke het
gehele gelaat bedekken en onder
de kin de hals omlUnen. Het doet
aan veertig, vUftig Jaar goleden
denken en daarheen gingen Je ge
dachten helemaal terug, toen een
der mannequins met een kapothoed-
je zag verschUnen, het kapotje,
waarmede een halve eeuw geleden
elke vrouw, al was zij nog zo jong,
zich moest tooien'zodra zU het hu-
welijksjuk had aanvaard. Het was
ala het ware een teken van haar
waardigheid.
De mantels: een paar ruime, effen
beige of bruin-beige geruite rels-
Jassen, rechte en nauwsluitende Jas
sen, epn paar sterk getailleerde
mantels, een pracht van een mos
groene mantel met bruin-bever
bontmouwen. Tot slot vee] bontjqsJ-
Ben en volumineuze moffen
het eenvoudige tas-mofje heeft af
gedaan de moffen zUn thans gro
te gevaarten, welke ook bIJ een
middagjurk worden meegetorst.
Het médaillon doel opgeld
De mlddagjurkjes- veel zwart of
andere donkere tinten. tamelUk
nauw met draperieën om heupen,
vierkante halzen, punthqlzen en
halzen, die vierkant zUn begonnen
en die zich halverwegen hebben be
dacht en dan toch nog in eenjiünt
uitlopen. Wie njet bezweken is voor
de verleiding, dat gouden kettinkje
en medaillon, dat nog van moeder
of grootmoeder is geweest, om te
zetten in aardappelej^of bonen kon
er nu plezier van hebben, want die
punthaken vragen een halsversie
ring. Trouwens, ook chBteialnes,
korte gouden horlogekettingen, die
Slot
(Van onzen Indischen medewerker)
Een andere vraag, die van grote
invloed op de toekomstige samen
werking van Indonesië zal "zUn.
luidt: hoe zullen de normen zijn,
waaraan een kiezer moet voldoen?
Indonesië is, waar het om de ont
wikkeling van den doorsnee-bewo
ner gaat. ver bU Nederland ten ach-,
ter. Ondanks de groei van het on-
defwUs In de laatste Jaren, waar
door aan bUkans twee millioen Jon
geren elementair onderwUs wordt
gegeven en de post onderwUs op de
begroting $en steeds hoger percen
tage Inneemt, is de verhouding van
schoolbevolking tot landBbevolklng
zeer laag. n.l. slechts vier procent.
Neemt men voor den kiezer nu de
zelfde normen als de Nederlandse
wetgever aanlegt, n.l. het school
examen of de benoembaarheid voor
enig ambt, dan wel de vervulling
van enige betrekking of de ultoefe-
ning van enig beroep of bedrijf, don
zal een groot deel der aütochthone
bevolking van het kiesrecht uitge
sloten worden. Doch zelfs al zou dit
geaahleden, dan nog zullen de Indo-
De beruchte Japanse ooVlopi-
miidadigcr Sonet, dadelijk nadat
hij door Het Hoge Militaire Ge
rechtshof te Batavia ter dood ver-
oordeeld was.
haaische groepen een meerderheid
varjNxeventig procent verkrijgen. De
vrouw In Indonesië kende slechts
het paSsleve klesrècht; zU kon ln
een openbaar college verkozen
worden, doch mocht zelf nlet»kie-
zcn. Dit gold 'zowel voor de Euro
pese vrouw als voor de Indonesi
sche. Stelt men deze normen lager,
ook al blijft de vrouw verstoken
van het actieve kiesrecht, dan
doet men het democratische begin
sel geweld aan. vooral in een land
als Indonesië, waar de eenvoudige
tani makkeluk onder de Invloed van
zekere figuren to krUgen la. Dan
zal van een vrU« verkiezing geen
sprake meer zUn. En hier wordt de
overgangsperiode weer een belang-
rUke factor: de Jonge tani moet en
zal worden opgevoed om voor zUn
eigen belangen te kunnen ópko-
men. Wanneer ln een land als Grie
kenland toezicht bU de verkiezingen
noodzakeUJk is. dan is dit in Indo
nesië meer dan noodzakelUk. In
het belang van het volk zelf.
MogelUk ls het vraagstuk der
kiezersnormen één der belangrijkste
vraagstukken, die waarschUniyk te
Pangkal Pinang ter sprake zuljen
komen. Het zou Immers van mis
dadige eenvoud getuigen, wanneer
van Nederlandse zUde gezegd zou
worden- „Regelt nu Je kiesrecht
zelf maar!"; het zoq betekenen, dat
Nederland zich niet bewust was van
zUn grote verantwoordelUkheld,
welke Juist ln deze periode door
slag moet geven. Er ls ln het ver
leden herhaaldelUk geweien op de
verantwoordelUke taak, op de
schouders der Nederlandse gezags
dragers gelegd. Aan de ene zUde:
erkenning van het zelfbeschikkings
recht aan de andere zUde: over
dracht van een democratisch Indo
nesië aan het volk. Wat weegt
zwaarder7 En wat la van .groter
noodzaak ln deze zo nauw aan el
kaar verbonden wereld?
Het ÉUn vragen, die te Pangkal
Pinang beantwoord moeten worden,
omdat zU zo nauw het vraagstuk
der minderheden raken. Het zUn
vragen, die met de kreet „Merdeka"
niet tot een oplossing komen: het
zUn verder vragen, die nog maar
oppervlakkig het grote vraagstuk,
dat de commlasle-generaal zal wor
den voorgelegd, raken, doch zU be
wijzen. dat kille staatsmanschap de
zo gowenste toenadering tussen
aütochthone bevolking en minder
heden niet zal brengen. Daartoe ia
begrip cn vooral overtuiging nodig.
van een knoop in het midden naar
een zakje op zU hangen, komen
blUkbaar weer ln do mode. Er waa
o.a. een dot van een zwart zUden
middagjurkje met baantjes van
velours chiffon: als je een lap
velours chiffon hebt, kun Je er een
ouderwets zwart jurkje mee moder
niseren.
Dan nog aardige ensembles: nauw
sluitend kort groen jasje (of liever:
„vest") met een zwart rokje, een
donker lUfje met een schots geruit
rokje. Sommige van dit ensembles
hebben in de rok alle ruimte van
achteren en dan staat ook het jasje
van achteren wUd uit, hetgeen even
herinnert aan de queu de Paria,
ook al van vijftig Jaar geleden.
BUna drie uren duurde deze
show zelfs een gewone vrouw
was er wég van. vergat alle mui
zenissen, mitsgaders bunkers en kip
penhokken. EigenlUk toch wel eens
goed eens helemaal onder te duiken
in de uiterlUkheden dezes levens,
uiterlijkheden, welke nog" slechts
voor enkelen'zUn weggelegd. Maar
toch ook uiterlUkheden, die voor
boden zUn van een nieuwe toe
komst. wgarin de lijst met namen
der getoonde modellen ook weer
de prUs van de getoonde toiletten
zal vermelden en waarin zelfs een
gewone vrouw weer ln staat zal
zijn onmlddellUk na de show beslag
te leggen op dat ene jurkje ofédle
ene hoed, welke haar uitermate be-
koordonmuziek van een naar
imsV.
Bn dan ls het afgelopen. Nog even
eenplik op de zee, die ditmaal ge
huld ls in een rustig. grUs-groen ge-
De zee: altijd dezelfde en
altijd anders, symbool van de
vlgheid, symbool oc'
eeuwige vrouwelUkheid!
Zwart wollen middagjurkje, zoals
op een modeshow te Londen wat te
zien, zwarte toque met paradifi-
veren.
PARIJS NEEMT SERGE LIFAR
NIET.
De dansavond, die Serge Lifar
zou geven ten bate van de oprich
ting van ^pn monument voor de be
vrijders van Parijs, is om het ru
moer over de collaboratie, waarvan
hU beschuldigd la. afgelast.
Hoe de oudste luchtvaartmaatschappij ter wereld
haar personeelsvraagstuk heeft aangepakt
Drie van da vier nieuwe Loekheed-Constellation-vlleatnlten via 4*
K-LJtf* «ie enige tijd geleden alt de Ver. Staten op Schipkot rijn gearri
veerd, sollen namen van Nederlandse s tod en krijgen. Da sersta ia roods
gedoopt en heet Arnhem. Twee lollen rasp. Venla cn Utrecht heten ed
de vierde sal de naam Waleberen dragen. Op 19 October a.a val het eersta
Constallatlon-vliegtnlg la het transatlantische luchtverkeer van de K.L.M.
worden opgenomen. De K.L.M. heeft thans In de Ver. Staten voer 29
millioen dollara aan bestellingen geplaatst. In de loop van hel volgend*
Jaar tallen nog 14 Conitellation-vllegtalgen, benevens enige Douglas
DC I-vliegtuigen aan de luchtvloot van de LLM. worden toegevoegd.
jongelui, bestemd voor station- en
Naar Nederland
overgebrachte
oorlogsmisdadigers
In fta afgelopen weken zUn de
volgende oorlogsmisdadigers door
de Netherlands War Crimea Com
mission naar Nederland overge
bracht:
Michael RpUchopf. Unterschsrfüh-
rer Slcherkeitspolizei Den Haag en
's-Hertogenbosch. Deze pleegde ver
scheidene moorden: Karl Schwsnz.
UntersturmfQhrer SicherheitapoUzel
Den Bosch, die verdacht wordt van
moord.
Albert Roesener. van de Sicher
heitapoUzel te 'a-Hertogenbo6ch, die
betrokken I* bU verscheidene moor
den: Erich Lieblng. Albert Blan-
kenage. Friedrlch Boehm, Hugo
Reul. allen bewaker van het kamp
Haaren, en betrokken bU de moor
den op giJzelaare In Gorssel; Wil
helm Fricke, oberst-leutnant. kom-
mandör van de pollzei-Waffen-
•chule 3, was betrokken bij dc mas
sa-executies voor Rauter; Hugo
Geigolath, Hnuptschnrführcr Si
cherheitapoUzel ln Den Haag en
Meppol, worat verdocht van mie-
handeling en moord; Hans Nagel,
die zich heeft verrUkt ten koste van
verscheidene Nederlandse zaken,
waarvan hU Verwalter was: Simon
Klotz, Oberwachtmelstcr Ordnungs-
polizei Groningen, die betrokken
was bU executies in Wostcrbork;
Friedrlch Buschmann. Hauptechar-
führer S.D. te Amsterdam, die ver
dacht wordt van moord; Willi
Muenzer. Beauftragter van den
Relchscommlasar in de provincie
Zeeland, die personen heeft over
geleverd aan de DuJUe politie; Jo-
hann Stoever en Edmund Brahm.
die zich belden hebben schuldig
gemaakt aan verscheidene mlsdrU-
ven ln het kamp te Amersfoort
INTERNATIONAAL VERBOND VAN
PROGRESSIEVE AUTEURS.
la Debrot, Msurits Dekker. Anthonie
Donker. Halbo C. Kool. H. M van
RandwUk. Madeion Szckely—Lulofi,
Theun de Vries, Victor E. van Vrle»-
land en Johan van der Woude hebben
een oproep gericht lot de romsnclen.
dichters cn essayisten van alle lan
den om zich aaneen te sluiten ln een
Internationaal Verbond van Progres
sieve Auteurs op de bssts van:' prin
cipiële tnkennlo* der gelUkierechtlgd-
held vnn alle mensen. onafhankelUk
van hun godsdienst, nationaliteit of
ras: bestrijding van destructieve
krachten, stromingen en opvattingen,
die de vrUheid van het Individu aan
tasten: en streving naar een mast-
schappij op apclallstlsehe grondslag
waarin men een veilig en menswaar
dig bestaan zal vinden.
Voor de
PETERTJE ZAG ZE,
OP EEN ZATERDAGAVOND
Het ls Zaterdagavond en litertje,
die zojuist In het bbd 1* geweest,
mag nog even opbiUven ln zUn
pyama'tje zit hU nu op een kussen
voor de open haard en bladert tn
een prentenboek. HU wacht, tot
Mam hem straks nog even komt
voorlezen. Wat zal het toch prettig
zUn, gis hU volgend iaar naar
school gaat en dan zeirde leuke
verhaaltjes zal kunnbn lezenl
Soezerig bladert hU zUn boek
door. Een bladzUde, die een beetje
rechtop blijft staan, wordt door de
warmte heen en weer gewiegd. Dat
doen de Vuurmannetjes, die in de
vlammen wonen. Ze hebben geen
ogenblik rust, want hun vlamme
tjes staan nooit stil. Zelf zUn ze
ook erg druk en beweeglUk .en
kwebbelen aan één stuk door. In
hun vreemde taaltje, dat voor ons
tot een onverstaanbaar geknetter
wordt. -
De Vuurman
netjes hebben
Ieen gemakkelijk
even; zo moeten
altijd hard wer
ken om hun huls-
Je gqed ln orde te
houden. .ZU moe
ten zorgen, dat de
houtblokken en
kolen altUd bran
den, omdat er
anders geen vlam
men zUn en dan
kunnen zU niet
wonen.
Petertje staart
naar het onge
durig beweeg van
de Vuurmanne
tjes en het Iets
tragere spel der
lekkende vlam-
tongen. Wat ls het toch iets won-
derlUks! Petertje kan het bUna niet
begrijpen, dat die kleine Vuurman
netjes, door voor hun eigen huisje
te zorgen, de mensen warmte
geven, die zU zo goed voor aller
lei dingen kunnen gebruiken. Ook
de gezellige rode gloed, die nu over
zUn prentenboek en het kussén valt
en! zich door de hele kamer ver
spreidt. komt van de Vuurmanne
tjes Het zUn vreemde wezentjes en
ze zUn ook erg gevaarlUk. Dat heeft
moeder verteld. Want die kereltjes
zouden wel overal hun huisje
willen bouwen. Ook 1 Un ze erg eer
zuchtig en ze gaan steeds verder.
Daarom mag je nooit te dicht bU
de haard komen, want dan kun je
de vuurmannetjes niet meer in be
dwang houden en komt er brand.
Een duwtje tegen zUn knie wekt
Petertje uit zUn gepeins. Het ia zijn
poesje, dat de aandacht van zijn
baasje voor zich komt opeisen. HU
hééft het voor zijn verjaardag ge
kregen. het is nog erg jong. zo'n
leuk balletje dons! Peter staat op
en neemt poes ln zijn trmen. Uit
da kast haalt hU een koord met een
balletje er aan Daar speelt Poes
altijd zo leuk mee Maar het spelen
wordt al spoedig stoeien en Peter
tje heeft al stoeiende niet gemerkt,
dat hU zUn prentenboek dichter bU
het vuur heeft geschoven, te dicht
en opeens ziet één van de Vuur
mannetjes de kai)8 schoon en
springt over naar het prentenboek,
dat metéén vlam vat.
Petertje schrikt. Vlug trekt hU
poes en het kuasen weg en roept
dan heel hard:
Mam, Mam, kom gauw, vlug!
Verschrikt staart hU intussen
naar de vlammen. Nu ziet hU met
eigen ogen gebeuren, waarvoor
moeder altUd heeft gewaarschuwd.
Op zUn geroep is Moeder binnen
gekomen. ZU ziet metéén wat er ls
gebeurt en dooft het brandje vlug
Petertje slaakt een zucht van ver
lichting. HU zet poes, dlo hU stevig
heeft vastgehouden op de grond,
loopt noar Moeder toe en zegt:
Oh. Mam nu heb Ik zelf gezien,
hoe de Vuurmannetjes mijn boek
stuk maakten.... Uk had niet ge-
:ni bU het vuur
zien, dat het te dlcm
was gekomen. Moesje, je bent toch
niet boos?
Met smekende ogen kUkt hU haar
aan
Nee, mUn kleine man, maar
zul Je voortaan voorzichtiger zUn?
Peter belooft het.
Haal dan maar gauw een ander
boek, dan lees ik je nog een half
uurtje voor.
Met een juichkreet huppelt hU de
kamer ült, om even later met zUn
boek terug te komen. Hij nestelt
zich heerlUk op Moeder's schoot,
werpt nog een schuine blik op de
haard met de geheimzinnige Vuur
mannetjes en heeft dan zUn volle
aandacht bU het verhaaltje, dat
tV"*
Moeder voorleest.
AU het heerlljka Zaterdagavond-
nalfqurtje am U. brengt Moedei
hem naar bed en Petertje droomt
van mooie verhalen en.... Vuur
mannetjes.
Een der nieuwe Constellation-
vliegtuigen van de K.L.M., bestemd
voor transatlantisch luchtverkeer.
Gevulde tomaten: 4 to
maten van gelUke grootte, 50 gr.
gehikt, ui, margarine, zout. peper,
en nootmuskaatsurrogaat. 1 lepel
haver- of gortmottt, peterselie.
SnUd de tomaten voor het uithol
len óf in tweeën, óf anUd er een.
kapje af óf anUd zé in de vorm van
een mendje. Laat er zout en peper-
surrogaat intrekken, aU ze uitge
hold zUn. Maak het vulsel aU volgt
klaar:
FrCilt de ui ln een stukje marga
rine lichtbruin, smoor daarna het
gehakt mee cn tenslotte het toma-
tenzaad en de havermout Voeg
zout, peper- en nootmuskaatsurro-
gaat toe. Vul de tometen met dit
mengsel. Geef de tomaten koud of
warm, gegarneerd met fijngehakte
peterselie of een takje peterselie.,
Voor het warmen van de tomaten
een klein beetje water aan de
kook brengen en daarin de tomaten
gedurende tien minuten verwarmen.
Stoofschotel van (win
ter-) peen uien en erw
ten.
200 Gr. erwtep, k.g. (winter-)
peen. XH k.g. uien. l1'» i 2 k g aard
appelen. boter of vei. zout. bloem
peterselie.
De erwten een nacht weken en ln
het weekwater bUna gaar koken De
peen schrappen en In stukjes snU-
den De uien achttien en In. stuk
ken snijden De aardappelen dun
achUlen en in stukken snijden Het
laatste half uur de groenten, de
aardappelen en het zout met de
erwten meekoken. De pan goed ge
sloten houden. Zo nu en dan.dè be
standdelen omschudden cn als ze
gaar zUn, ze met een schuimspaan
uit de pan halen en In een dek*
schaal doen. Het vocht bUblnden
met aangemengde bloem en de
saus afmaken met een stukje boter
cn Ujngehakte peterselie Deze sau*
in een sauskom overdoen.
Broodpannekoek
200 Gr. brood, 4 dl. water, 10 gr.
bloem en/of custard, een snufje
zout. kaneel of geraspte citroen
schil. rozUnen. stukjes appel, mar
garine of vet.
Het water aan de kook brengen,
het brood erin tijn wrUven De
bloem en de rozUnen door het ge
weekt# brood mengen. Van dit be-
vslag een pannekoek bakken. De
pannekoek geven met sulkér.
Niet sportief
In Chicago vroeg een dame
echtscheiding aan. ZU klaagde
erover, dat haar man haar
eerst had leren boksen maar
toen zU hem een flinke op
stopper had gegeven, had hU
haar kwaadwillig verlaten.
NEDERLAND8 PIANIST OF
TOURNEE.
De pianist George van Renesse ls
uitgenodigd voor een tournee van
zes concerten en recitala In de
maand November door OostenrUk
en TsJecho-SlowakUe.
^Val geeft Hilversum?
22 September.
Hllv. 1:1 Nieuws; (KRO): >15 Hoog
mis; 9 30 Nieuws; 9.15 Orkestwerken;
10 Kerkdienst: tl 30 Gewijde muziek:
1215 In 't Boeckhuyi" 12.30 Lunch
concert: 1 Nieuws: 1.15 Lunchconcert
I.40 Apologie. 2 Der Frelschütz; 4 We-
reld-Fed.. 4 15 Chansons: 4.30 Zlekenlof
5 Kerkdienst; 6 30 Ned Str kr 7 Oew
muziek: 7.15 Lezing; 7 30 Nieuws: 7 45
Actualiteiten; Reportage: 6 15 stlchu
Kamerorkest: 0 Portret van Tltua
9 10 SUchts Kamerork fverv.) 10
Nieuws: 10.15 Kath nieuws; 10 30
Avondgebed: 10 35 Alex. Trlantl; 10.45
lezing: tl 8ymph Concert
Hllv II: B Nieuws (VARA): S 15 Or
pl 8.55 Postdulvenber S Lezing; 9 20
Ongel; 0 45 Lezing: 10 Omroepork
10.40 PoëzJe: il Triangel: (AVRO): 12
The Romancers; 12 30 Zondagclub:
12 40 Gr pl 1 Nieuws. 1.15 Orkestw
II.50 De spoorwegen spreken: 2 Wllh.
Bachhüut: 2.03 Boekenhalfuur: 2 30
Concert; 3 35 Or.pl-i: 3 45 Thé-Daneant:
4.45 Reportage: I (VARA): Concert:
3 30 Oome Keesje: 0 Nieuws: 6 19 Sport
6 30 RUpere Jeugd; 7 Studlodtenst: 8
Nieuws; (AVRO): 1.03 Actualiteiten:
115 Les Gars de Paris; 143 Hersen
gymnastiek; 0 13 4e Symphonie: to 10
Hoorspel; l 40 Plano-muz 11 Nieuws;
11.15 Nachtflonkerlngen; II40 Swlng-
Parsdel p
Maandag 23 September.
Hllv. Ii 7 en 8 Nieuws: 8.15 Concert;
9.15 Voor jonge zieken; 0.30 Symph.-
ork.; (NCRV) 10 Zangrecital; 10.30
Morgendienst; 11 Edwin Fischer; 11.15
Van schrijvers: 11.15 Or.pl.: 11.45 Fam.-
ber. Indlé; 11 VrÜ sn blij; 11.20 Orgel
bespeling; 12.40 vrij en Blij (verv
l Nieuws: 1.15 Cont. Quintet: 2 Voor
Jonge moeders: 2.2* Duetten: 3 Or.pl
.15 Plano: 4 BUbefiezlng: 4.40 Omroep
orkest; tos Vrouwenkoor: 3.20 Om
roepork. (verv.); 0.45 Rijk Overzee: 0
Sextet; 0.30 Ned. Btr.kr.; 7 Nieuws;
(NCRV) 7.15 Volkszang; 7.30 Sport-
praatje; 7.45 Lesing. 8 Nieuws: 1.00
Volkszang: S Lezing: 0.20 Or.pl.; 10
Nieuws; 10.10 Plano; 10.45 Avondover
denking; 11 Avondconcert
iws;
Waterstanden;
(VARA) MO „Der Frelschüta"; 10 Mor-
Ïenwlidlng; 10.20 Regenboog* U Voor
recht; 11.15 Liedjes: ll.fc Gr pl.; 12
Kamermus.; (VARA) 12.20 Kalender;
12.35 Jan Corduwener: 1 Nieuws; MB
Boyd Bachman; 3 Kamerkoor; 3JI
Voor de Vrouw: 8.46 Opera-fragment;
3.35 voor de kleuters: 3.50 Ballet-
musiek; 4.10 Voor ds Jeugd; 130 Or
gel; Nieuws: (VARA) 0 15 Vaudeville-
orkest; MS Urafentle-progr.; 7 Vaude-
vllle-ork.; LS# Vlooi, piano; I Nieuws;
S.ts Der Messtas; S.ll Cabaret; 0 45
Ramblers; 10.18 Lering; 10.51 Lesing;
11 Nieuws; 11.18 Qr.pL
Het bovenstaande heeft de presi
dent-directeur van de K.L.M.. de
heer A. Plesman. ln een perscon
ferentie ,o.a. medegedeeld, ter ge
legenheid van een démonstratie van
een der ..Connies" op Schiphol. HU
zeide, dat de nieuwe lUnvliegtulgen,
waarvan wU dezer dagen «jen
korte beschrijving hebben gegeven
2.200.000 per stuk kosten. Hoe gro
ter en snetiex de verkeersvliegtui
gen worden, des te hoger wordt de
aanschafflngsprUs. Evenwel «tUgt
daarmee ook de mogelUkheld om
dergelUke vliegtuigen rendabel te
maken door het meerdere 'techni
sche voordeel, dat zU bieden De
heer Plesman voorzag ln de naaste
toekomst verkeersvliegtuigen, wel
ker aanschaffing 10 millioen gulden
zou bedragen
De vier motoren van de Lockheed
Constellation bezitten geen .carbu
ratoren doch Inspuitlnrichtlng. Dit
ls een technische vooruitgang, waar
door kans op bevriezing bUv. is uit
gesloten. Over een maand zal in
New-York het druk-mechanlsme op
deze vliegtuigen worden gemon
teerd. waardoor het dan mogelijk
zal zUn op 5000 meter te vliegen,
zonder dat de pasaagiers extra zuur
■tof nodig zullen hebben. Op die
hoogte kan dan grotere snelheid
worden bereikt. Thans bedraagt
deze snelheid ongeveer 400 km. per
uur. De pantry bevindt zich voor
In het vliegtuig achter dc cockpit
Er worden thans proeven genomen
door de K.L.M. in samenwerking
met dc Unilever voor het bevriezen
van tgagltSden. die te voren gereed
gemaakt, ten gerieve van de passa;
giera. aan boord worden meege
voerd. Deze „diep-gevroren" 6pU-
zen worden ln de pantry ontdooid,
electrlsch opgewarmd en tenslotte
geserveerd.
Het ligt ln do bedoeling van de
K.L.M. om binnenkort een van de
Douglas DC 4 (Skymaster)-vlieg-
tutgen naar Curacao te dirigeren,
waar het op de UJn Curacao-
New York zal worden gebruikt
De drie andere Skymaiter» zul
len op de Zuid-Amerikaanse lUn
(Amsterdam—Rio de Janeiro—
Buenos Aires) worden ingezet. In
het najaar zei de geregelde dienst
op Zuld-Amerika worden ge
opend.
Personeelsopletding
Om een dergelUk luchtnet te ex
ploiteren heeft de K.L.M. personeel
nodig. DaarbU moet gestreefd wor
den om de Juiste man op de juiste
plaats te zetten. Aan de aldeling
Personeelszaken der K.L.M. In Den
Haag werken 50 personen. Want de
expansie van de K. L. M. omvat
langzamerhand de gehele aardbol,
zodat het technisch en administra
tief bedrijf zich voortdurend uit
breidt. Er bestaat nu een opleiding
voor verkcersvliegtuigbestuurders
te Gilze RUen en een opleiding
voor boordwerktuigkundigen op
Schiphol. In de oorlog werden
plannen ontworpen voor een oplei
dingsinstituut met internaat - het
laatste in verband met de woning-
schaarste dat in het najaar van
1945 te Doorn Ib geopend Daar
hebben 120 jongelui, die een mid
delbare schoolopleiding achter de
rug hebben, oen opleiding van vier
maanden ontvangen om hen „pas
klaar" te maken voor werkzaam
heden ln de paasogebureaux. agent
schappen. stationsdiensten enz. van
de K.L.M. Do opleiding geschiedde
door leerkrachten uit het eigen be
drijf. die tUdelUk zonder emplooi
waren. In totaal zUn daar 300 jon
gelui opgeleid, die thans bU de
verechlllende'takken van dienst der
K L. M In binnen en buitenland zUn
ondergebracht. Het gebouw te
Doorn moet per 1 November ter be
schikking van de Nederlandse
Luchtstrijdkrachten komen, zodat
de opleiding naar Zeist wordt
overgeplaatst. .Daar zal voortaan
uitsluitend technisch personeel voor
de gronddienst worden opgeleid
Jongelui, die voor commerciële ta
ken bU de K.L.M in opleiding zUn.
zullen worden ondergebracht In
twee buitenplaatsen te Wassenaar
n.l. „Ruat en Vreugd", dat Inter
naat zal ztin en ..De WUdaanck"
dat bestemd la om als ..schoolge
bouw" dienst te doen Op 1 Novem
ber vangt er een opleidingscursus
voor stewardessen aan Begin Ja
nuari begint een opleiding voor
Ik kan gedachten lezen, zei
Jan op een keer tegen zUn broertje
Hoe doe Je datT
SchrUf Jij maar eena een paar
woorden op een stuk papier, dan
ui Ik je zeggen, wat er op staat,
ronder dat ik heb gezien, wat Je
hebt geschreven.
Kees deed het en gaf het papter
toen opgevouwen, aan Jan terug
Jan nam het aan an legde het.
zonder er op te kUken op de grond.
Nu' zal Ik Je verteUen wat erop
staat zei hU
Dat kun Je nletl
Ja zeker, lachte Jan. mUö voetl
WanthU had er zUn voet op
gezet Of Keea beteuterd keek!
De aartsbisschop van Be-
■ancon waa uitgenodigd om
het W metér hoge Maria
beeld. dat aldaar is opge
richt, In te wijden De pre
laat weigerde culks. daar
naar bU zeide, de katholieken
zich Wsetten tegen de op
richting van heiligenbeelden
van dergelUka monsterach
tige afmeting.
passagepersoneel. Per vier maande»
"kunnen 90 jongelui worden opg't-
leid, met behulp vsn speciale leef
krachten. niet uit het eigen bedt^f
afkomstig
Al deze opleidingscursussen
kosten aan de K L.M. 400.000 per
jaar. De opleiding van vltegtuif-
beatuurders, die bestaat ln hét
weg-wijs maken van gebrevet
teerde verkeersvliegers op de
grote vliegtuigen der K.L.M. kost
aan de K.LM. Vh millioen gul
den per Jaar. Vorig Jaar had 0e
K.L.M. 1200 man personeel to
dienst, dit jaar 450Ö De heer
Plesman verwacht, dat de K.L.M.
eind 1947 over 8000 man personeel
zal beschikken.
Uit de uiteenzettingen van d«o
hper Plesman bleek, dat de huidige
problemen van de arbeidsmarkt ook
aan de K.L.M. niet voorbUgaan.
Evenwel is men zich bU „de oud
ste luchtvanrtmaatachappU ter we
reld" terdege bewust van zUn taak,
n.l. het internationale luchtver
keer te dienen. Dat deze taak een
groot nationaal belang ls. behoeft
goen betoog, vooral omdat Neder
land In den vreemde waardig verte-
genwoordlgd dient te zUn
Na afloop van de persconferentie
hebben dc aanwezige journalisten
een bezoek gebracht aan de beide
buitenplaatsen te Wassenaar Hot
prachtige park van de Wlldsanch
zal tevens als recreatie-oord voor
KLM.-personeel worden gebruikt
In de middas werd van Schiphol uit
een rondvlucht bóven Nederland
met een der Constellation-vilegiUl-
gen gedaan Interieur en service ln
het vliegtuig zU" het best te verge-
lUken met een D-trefn wagon, met
dit verschil, dgt het vliegen \rtor
den passagier aangenamer en min
der vermoeiend dan het rUden
Waterproof-lucifers
Waterproof lucifers. die
vroeger werden gebruikt door
de Amerikaanse strUdkrachten.
zullen spoedig ter beschikking
worden gesteld voor burger-
gebruik De lucifers zullen ge
garandeerd ontvlammen, zelfs
nadat zij vier uur onder water
zUn geweest.
- Oplossing
Kruiswoord-Puzzle
HORIZONTAAL
I tasje 3 'Kenu Klaas 13 carillon
14. kool 15 Inham 17 mazen IS Ecldt
II naar 23 nijver 25 reis 26 lap
27 van 20 nesen 31 not 22 radsf
34 nevel 30 nederta 81 ree I* web
41. crakel 43 beven 45 zóne 46 rgt
«7 velen 49 dee 80 stax SI Goea*
52 damast 54 pol 66 are 31 .geraden
65 baars 60 raket 62 saas 54 tnmas
66 per 67 kon 69 dans Tt talon
73. knor 74 draad 76 nabob 76 ellts
79 a«to so desertie 11. raket 12 gered
53 etrot
VERTICAAL
1 teint I. schop 3 laar 4 erm 0.
K L M fl élan 7. rozUn S snevqn
9 koe 10 lor n ellen 12 Soest 15 neef
18 negeren 20 Diogenes 22 pedel 14.
reven 17 veder 2* nar 30 nae 32 rek
33 ribes 33 Kornn 26 Netel 37 geleg
39 Wodan 40 peels 42 rateleer 44
veter 47 voerman 41 kader 81 graat
52 daken si mei 56' «el 57 rep
59 salade 81 mooi n adder 63 snaak
65 sober 67 Knier 68 prent 10 sage
71 nose 73 kilt 75. dis V bed 71. •*-
Welke plaatsnaam
staat hier?
Raadsel
x Vui deze figuur
x zo ln. dat op
X de krulslUnen.
x vsn boven naar
x beneden en
xxxxxxxxxxx van links naar
x rechts. Iets «e»
x lezen komt, dat
X ten tambqer
x onmogelijk kan
x missen, op de
tweede regel een llchssmsdeel op
de derde regel een beweegkracht;
op de vierde regel een plaatsje IR
Gelderland, op de vijfde regel een
groente, op de zevende regel 'eti.
dat men aan de wsnd hangt
de achtste regel -iéts. dat mart
ln de kachel ksn vinden, op d*
negende regel Iets. dst men
op de boterham eet, op de tiende
regel iemand, die vóór het eten
zorgt f 1
[en
1. Lamp palm
t Schoolbord.
S Maart str
4 Het spreekwoord was: Dc appél
valt piet ver. van dc boom.
Muscumftds. - 1» ctase
Cleopatra's as bsioóard.
Bezoekster;»-» Heeft te tot
