I
I
1
I
1
COUD5CUE COURANT—
I
rs Thee
J Heils
bileum
i
„Oui” wint het van „non”
De beurs verzet zich
BS
Frahkrijks
GROOT GOUDA -
dz-i&itz!
t
)ctobera.s.
jingsdienst
sssingsdienst
irt zuiver
rtikelen
NEDERLANDERS op patrouille
in Indonesië
ipenbagfo
int leren
>11
'Hl
Maar 7 MILLIOEN Fransen
onthielden zich van stemming
Het Weer--
Einde conferentie
van Pangkal Pinang
Grondwet
Zn het Brandpunt
Europa en wij
PCJ verjaart
kroQh van de Thee.
Onderzeeër
Maandag 14 Oct. 1946
Mat* Jaargang No. 21880
tzNDDAorr
MAAKT MACHT
••I
verkregen.
onesl
•ttinj
It,
J
>m-
in
3
hts
■at
te
De
i
it op
1 SiJn
Hat
W.
i
Zon
Maar
m houdt op Maandag
iemJnstratie-aéond in
ding. Cursusgeld bij
ten spreken.
Bureau: Markt 31. tel. T745
Postrekening 48400
De bijeenkomst van de Wapenstil-
aUndacommissle te Batavia Is he
denochtend na een sitting van on
geveer Mrle uur kort voor 12 uur
plaatselijke tijd beëindigd.
zei
ruk
i wor-
i wor-
■woon-
-w van
*-n. mt—
c. In rook
srden
nder pijn,
er-mesje zijn.
JAAR.
1WEG 14.
.v^amen
zullen
:rom
lm
succes-
Neder-
rk"?
dat
ten
een
die
i de
jen.
peen
le, be-
maar
rang
kon
ko
rnet
op Uw
e is!
heden lc.>
bestuderen
14 October
15 October
ig 17 October
11 October.
t 23 October
le dlstribu"e«tamkaar-
list kunnen ook hun
mtvancat nemen.
PENSTIFTEN, enz.
inspiratie hee/t de
schilder in o»er-
u.vcü door de
prachtige herfst
tinten die park en
bos thans bieden.
Het warme rood
bruin gaat weer
domineren in zijn
werk.
i het
81 Gan-
kardi
naalshoed
na afloop
Te Deum
Geïnspireerd door
een film
Wijdstraat 13
Textiel A. m. voor
De nieuwe Ned.
Elftal-club
Voor de training van het fjied Elf
tal. welke met Ingang van Dlnadag as.
weer regelmatig op het veld van
V.u.C. zal worden gehouden, ztin de
volgende spelers uitgenodigd:
Kraak (Stormvogels). Potharst
Ajax). v d Linden (Ajax). Paauwe
(Feljenoord). Kuppen (Slttard), De
Vroet (Feijenoora). Holleman (V D.C.L
Wilkes (Xerxes). Roozen (Haarlem).
Rijvers (N.A.C). DrXgcr (Ajax). Ven
Raalte (Blauw-Wit). Van Buitenen
(Hermes D.V.S.). Schljvenaar (EDO).
Engelsman (Quick Nijmegen). Berg
man (Blauw-Wlt), de Voa (Quick Nij
megen). Spierenburg (N.E.CEhlgn
(Sltt. Boys). ReUnen (N E.C), v
Veen (Ajax) en Smit (Haarlem)
I
HERF8TVACANTIE H.BJ
De minister van Ouderwijs heeft
de herfstvacantle voor de Rijks
Hogere Burgerscholen, die dit jaar
op 31 October. 1 en 2 November ge
geven wordt, uitgebeeld met Woens
dag 30 October Aan de besturen
der Bijzondere Hogere BurgerscbjF
len en aan de Gemeentelijke Hogere
Burgerscholen Is verzocht aanieH**
do regeling te treffen.
es Heils van Majoor
ticieren van Korps
nsten Luit Kolonel
ber voor de vijfde maal In minder
dan 11 maanden ter stembus lUgen,
thans om volgens het systeem der
evenredige verkleslng voor vijf Jssr
een parlement te klesen.
PEB ASPERA
AP ASTTPA
Foto’s van de atoombom i
Het Amerikaanse ministerie van
Justitie maakt bekend, dat te Bal
timore drie marinen zijn gearres
teerd. die ervan worden beschuldigd
foto's van atoombommen te hebben
gepubliceerd Volgens de bekend
making heeft een der gearresteer
den deze foto's in handen gekregen,
toen hij tijdens de zomer en de
herfst van 1945 in de Stille Oceaan
dienst deed bij een bomeskader
Vliegtuigongeluk
Een dunkera-gf-vUegtutg van Air
France is bij Sefrou (Marokko) ver
ongelukt Paaaaglers en beman’’'ng,
totaal Ifr' personen, zijn om het
leven gekomen
Korte Kroniek
Enkele Engelse maatschappijen
hebben toestemming ontvangen om
Duitse deskundigen in dienst te ne
men. die In Engeland productiemetho
den zullen invoeren, die tot dusver
het geheim der Duitse Industrie wa
ren.
Generaal Joseph Stillwell, die als
bevelhebben Van het 6e Amerikaan*»
leger veel heeft bijgedragen tot het
verdrljvcp van de Japanners uit Bir
ma. is op 83-jarige leeftijd te San
Francisco overleden
In de achttien grootste hotels van
Washington is een personcclsstaklng
ultgcbroken.
In het Oostenrijkse stadje Bre
genz. aan het meer van Contariz. heb
ben 80 Marokkaanse 'bezcttlngssolda-
ten amok gemaakt. Een dertigtal per
sonen werden zwaar gewond en dc
aangerichte schade is aanzienlijk.
edienst Gouda:
amkaarten. wonende te
nummers eindigen op
dat. zU. voorzover zü
a 1 Januari 1945, volgens
n kunnen afhalen aan
Westhavcn 33 loket 9.
A. B. C.
D. E. F. G. H.
I. J. K. L.
M. N. O. P. Q.
R. S. T. U. V,
W. X. IJ. Z.
lur en van 2—3.30 uur:
Indt plaats te: Berken-’
i het gebouw v. d. ult-
ber 1946 In het gebouw
sdag 16 October 1846 in
k op Donderdag 17 Oc-
iklng; VHst op Vrijdag
trelklng.
ngen.
werd voornfge-
icullere audiëntie
dn. duurde.
geestelijk begrip. Het omvat Rem
brandt, de Notre Dame van ParlJa. de
liederen, van Schubért. de legende
van Lohengrin en de sprookjes van
Andersen. in de oorlog Is veel wat
echt Europees was. verloren gegaan
Wanneer vliegtuigen bij zwermen
over ons land vlogen gm Duitse ste
den te bombarderen, was ons,’wraak
zuchtig hart voldaan maar nu het
vrede Is en de wraakzucht afgekoeld,
betreuren wij het verlies van wat ge-
nicenschappellJK Europees bezit wask
steden, wier geschiedenis zoveel aan
knopingspunten had met die van ons
eigen land. Want alle lapden van
Europa zijn nauw met elkaar verbon
den. op de keper beschouwd.
Nu het vrede Is en de Duitse tyran
ons niet meer op een dwaalspoor kan
brengen met zijn op valse grondslagen
gebaseerde theorieën fan lotsverbon
denheid en rasverwantschap, is het
zaak, de ..Europese gedachte" zo
als door Smuta. door Churchill en
door Jaspers aangegeven v.erder te
ontwikkelen Geen beter hulpmiddel Is
daarvoor te bedenken dan de radio,
vooral nu de politieke grenzen en de
economische belemmeringen het rei
zen buitenslands nog vrijwel onmoge
lijk maken-
Wle Zondag binnen de muren van
zijn huiskamer een refs van golflengte
naar golflengte ondernam, kwam ze
ker op een gegeven moment ook in
Duitsland terecht HU bezocht cr in
verscheidene steden in de Britse be
zettingszone enkele stembureaux, waar
het rumoerig was van mensen, die
hun stemplicht kwamen vervullen
voor de verkiezing van nieuwe ge
meenteraden sommige kiezers wer
den voor de microfoon geroepen, oude
zowel als jonge, mannen en vrouwen
Men hoorde stamelend uitgesproken,
maar ook vloeiend uitgedrukte me
ningen. In Oldenburg waren de stem
men vaster en lichter van toon dan
In Klei of In het Roefgebled. maar Ol
denburg is zo goed als onbeschadigd
uit de oorlog gekomen en Kiel Is een
stad van bunkers ..Verkiezingen
vind Ik niet zo bijster belangrijk" zei
een vrouw, „een warme kamer bete
kent meer voor mU". „Het valt mij
niet zo moeilijk”, zei een Jongeman,
„maar Je weet nooit of je candidaat
wel precies doet wat je graag zou wil
len". Achter alle stemmen gaapte een
leegte, die den luisteraar in zUn vei
lige huiskamer In het vrije Nederland
even deed huiveren. „Ik zal mijn
uiterste best doen", beloofde een vrou-
welUke candidaat voor de gemeente
raad van een grote stad, „maar ae
meeste dingen worden toch door den
Minder gelukkig
Maar niet altijd is de afloop zo
gelukkig, en die jongeman, die nu
pas uit het hospitaal Is ontslagen,
weet er van mee te praten Hij was
aangesteld als ziekenverpleger en
als zodanfg trok hU met de troep
mee. toen een patrouille werd on
dernomen Bij een vuurgevecht tij
dens deze patrouille werden enkele
Indonesiërs gewond en daar er niet
naar kleur wordt gekeken, wanneer
er valt te helpen, ging de zieken
verpleger op één van hen af, kniel
de over den gewonde voor het leg
gen van een noodverband en kon
dus niet zien, hoe de inlander zijn
klewang, trok Toen, plotseling zak
te de hulpvaardige ineen. Zijn ka
meraden zagen hoe de extremist
zich oprichtte om een tweede, be-
slissehde slag toe te brengen.
een sten is sneller dan een klew:
en voor de misdaad verergerd
worden, was hij doorzeefd met
gels. Nu Is de verpleger dan
een %tijvo voet uit het hospitaal
Notenschrift is
moeilök. vooral,
als je tri lezen
nop niet zo sterk
bent Daarom Im
proviseer ik maar
een beetje op de
vleugel Dat Is
veel aardiger.
Mammie hoort het
ook graag. ZU
heeft dan geen
last van me Maar
ik ga toch straks
eens kijken, hoe
to’n ding er van
binnen uitstet
Frankrijk heeft Zoadat dc
nieuwe grondwet. «Ie door de
drie grootste paritten repu
blikeinse volksbeweging. socia
listen en communisten onder
steund werd, sangenomen De
verhouding der stemmen (alleen
Corsica .ontbreekt nog) Is
8.280.467 Koor. 7.790 676 tegen
7.776.893 onthouding.
Be het referendum in Mei
de voorgestelde constitutie
1,488 059 stemmen voor en 9 327
-temmen" tegen verworJ~*
^.emgerechtigden or
van stemming
stemming te Pat
g Alleen voor
ireaux heerste
sld Voor he' cebv
vroegere pre-
„een belangrijke
erlaag van de drie grote
de regering"
uitslag van het referendum
ijn groot aantal onthoudingen
meerderheid
i bij hun lei-
1 verstrek-
j dé ver-
snzij prg-
Hder van
der
irtlj-
Achtergrond van de actie
tegen egn bepaald besluit van de
partijleiding. Dat is geschied. Allé
Gaullisten, in hoofdzaak voortge- cl
komen uit de M.R.P. hebben „non" I
gestemd.
Het aantal ..non"-stemmers was Big
•dus betrekkelijk nog groot.
TV/'AT IS het compromis? Wat-la
het gevolg’
Het compromis is aanvaard opder.
leiding van den socialistischen voor
zitter 'van de Assembiée Consti
tuante; le „citoyen" Vincent Auriol.
Dc verkiezing van den president
van de republiek Is nu in handen
van het parlemont. bestaande uit
twee kamers. Het parlement, ver
enigd als congres stelt een ver-
kiezingsreglemcnt vast. De Gaulle
heeft op deze wijze geen kans om
president van dg republiek te wor
den. Dan spreekt het Franse recht
van de „investituur" van den pre
sident van dc ministerraad. Hier is
ook een compromis bereikt. De
président van de republiek’ wijst
den president van de ministerraad
aan, maar deze onderwerpt, aan de
Assembiée Nationale: zijn politiek
program. Dit moet worden goedge
keurd. b|j meerderheid Van stem
men. in publieke vergadering der
Assembiée Nationale uitgebracht.
Dan eerst kan de president vah de
ministerraad en de door hem voor
gedragen mede-ministers worden
benoemd door den president v
de republiek. In de derde plet.,
ging het o^r het college, met de
zonderlinge nsam vap: Consell de
la République, een \ataer welke de
gemeenten vertegenwoordigt.
De beide kamera worden gelfoten
op de basis van districten en wel
dc ..Assembiée Nationale" (welke
in zekere zin Is te vergelijken met
onze Tweede Kamer en met het
Lagerhuis in Engeland) opide basis
van het algemeen, direct kiesrecht.
De andere kamer is dan de Con-
seil de la République. welke toch
weinig is te vergelijken met onze
Eerste Kamer, noch met het Hoger
huis In Engeland of met de oude
Senaat in Frankrijk, peze Consell
de la République is een overkoepe
ling van dc gemeentelijke en de
departementale gemeenschappen
(collectlvltés); deze wordt gekozen
met een getrapte verkiezing, waar
van de onderste trap natuurlijk
weer steunt op het algemeen .kies
recht. (Vele gemeenteraden In Ne
derland zoudpn niet wéinig geneigd
zijn op deze wijze aangewezen te y
wordén als kiezers voor de Eerste
Kamer). Deze Consell de la Répu
blique wordt telkens voor de helft
vernieuwd, maar wanneer nu eerst
de gemeenteraden zullen zijn ver
nieuwd. zujlën deze binnen een Jaar
de Consell de la République In haar
geheel verkiezen. Voor de tussen
tijd geldt een bijzondere regeling.
Wanneer er door Kamerontbin
ding een einde komt aan hét be
staan van de Assembiée Nationale
dan blijven de ministers de lopende
zaken afdoen, maar de minister
president en de minister van bin-
nenl. zaken treden dadelijk af Dan
moet in deze eerstgenoemde vaca
ture diftielijfc worden voorzien. De
president van de republiek wijst
dan ais zodanig aan; den president
van de Assembiée Nationale. Als
ministers van staat worden dan da-
delijJc aangewezen de vertegen
woordigers van de politieke groe
pen. die hiet in het kabinet zijn
vertegenwoordigd. De andere mi
nisters blijven dus aan.
Zo zullen dus de grondwets
bepalingen in werking zijn getreden
Het vermoedelijk gevolg is: le dat
het regeren op de basis van het
drle-partijen-stelsel wordt besten
digd. 2e dat Frankrijk inderdaad
woi;dt bestuurd In het midden en
3e dat Qe Gaulle geen president
wordt van de Franse republiek
Turkije om i
Verdrag van hu
Dardenellen te I
wordt echter oo)
de Amerikaanse
zich accoord te vt
SowJetstandpunL
Zwarte Zee-mogcnd
ten hebben aan het
tteëngten De o»
het verdrag van
een sfdruk van l
ten behalve Bt»li
regering der V S
teen diplomatieke I
aerhoudt
WHinlz verandering.
Weerverwachttng. medegedeeld
door het K N M.I. In De Bilt,
geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond
Meest geheel pedekt tot zwaar
bewolkt Geen, neerslag van bete
kenis Zelfde temperatuur als
vandaag TljdelUk wat toenemen-
"de wind tussen West en Noord.
jl October
i op 7 03, ondet 17 48
in op 20 37: onder 13 03
Wassende maan.
Amsterdam. 11 October 1846.
(Van onzen flnancJêlen medewerker)
De Uatate twee dagen van de beun
week hebben de grootste sensatie ge
bracht. die het Datarak ooit heeft te
zien gegeven Er werd gestaakt l
Maar hot was een wlld« staking. Het
testuur van da Vereniging was toe-
bij het Brusselse Beurs
t Bestuur aanwezig
i was men waar-
Tning
aan ook waa, niet xo uit ae oand ge
sprongen Het Bestuur is vannacht
dan ook per vliegtuig teoggekeerd
om het gevaar te bezweren Het heeft
vanochtend vergaderd en vóórdat de
beurs begon de bekende oekase uitge
vaardigd Aanvankelijk hadden vele
loden geen zin om de handel te her-
vatteng?maar nadat het Bestuur met
de portefeuille had gerammeid, ging
men na tweeërt toch weer schoorvoe
tend aan de alag
Hiermede Is ook dit drama weej ten
ëlnde. althans het ulterlljke verschijn
sel ervan Want de grieven zitten te
diep, dan dat men hot er bU zou laten
zitten
Wat la het geval? indien er een
groep Is die onder de verschillende
saneringsmaatregelen heeft geleden,
dan Is het wel de beurs, onverschillig
of het nu de banken of de effecten
handelaren zUn Hele dagen, avonden
en xelfs nachten heeft tnen zitten
zwoegen, om hat chaotische stelsel van
de-bkjkkerlngen, «evlewts-maatregt-
len effoctenröglatratie. etc etc., vol
gens de voorschriften uit te voeren
Niet omdat er aan verdiend wordt -
Integendeel het kostte een hoop geld
en moeite en het ging soms zelfs te-
De conferentie van Pangkal
Pinang, waar de bevolkjhgagroe-
pen, die in de minderheid zijn, hun
mening hebben kunnen uiten over
de toekomstige staatkundige ver
houdingen van Indonesië, is Zater
dag geëindigd. In zijn slotrede zei
dr. v. Mook: vóór de blauwdruk
van het, nieuwe gebouw kan
den gemaakt en vóór het kan
den opgericht en blijvend beu
baar Is, moet nog veel overleg wor
den gepleegd. Toch Is hier een de
finitieve bijdrage geleverd. De
minderheden hebben hun mening
over de stijl en de meubilering
van het nieuwe staatsgebouw ken
baar gemaakt. Zij hebben niet af
leen verklaard, dat zij een nieuw
gebouw wensen, maar ook, dat sij,
evenals de andere Indonesische
groepen, medeburgers In de nieuwe
staat willen gorden, zonder onder
scheid van ras. Ik besluit met de
wens, aldus dr. v Mook. dat wij
spoedig tezamen het bouwen van
ons huis zullen voortzetten totdat
het wederom een sierraad is onder
de staten van Azië en van de gehele
wereld.
Dc conferentie hééft Jf resoluties
aangenomen. Erkend wordt het
recht op zelfstandigheid en onaf
hankelijkheid van Indonesië, waar
bij echter een voortzetting van de
betrekkingen tussen Nederland en
Indonesië gewenst is. Een deel van
de conferentie is er van overtuigd,
dat Ipdonesië een volledig cn ge
lijkgerechtigd deelgenoot van Ne
derland In het Koninkrijk moet
blijven.
WAPENSTILSTAND?
Brandend schip op oceaan
Het Zweedse schip Kristina Thor-
den. geladen met houtpulp en che
micaliën Is op de Atlantische Oceaan
5>ran'^ geraakt Volgens radiobe
richten zijn het Noorse mailschip
Stavangerfjord. op weg van Mon
treal naar Oslo, en het Zweedse
schip Uddenholm te hulp gesneld ---
In de buurt eni zal de Kristina, in- was gewessl, dan - -
dien noodzakelijk, naar een haven sctiüniyk. ho« geladen of de stemming
slepen Drie van de twaalf passa- ó«n ook was. niet ao uit de band ge-
Riers van het brandende schip zijn Het Beatupr Is vannacht
aan verwondlnjen overleden SJ>
Afschaffing van visa
Het Franse mlnlster.e van buiten
landse .zaken heeft medegedeeld,
dat het gebruik vkn visa voor het
verkeer tussen het Verenigd Ko
ninkrijk en Frankrijk la afgeechaft
Het voorstel la van Britse zijde ge
daan Deze regeling treedt na enige
weken in werking.
Tevens wordt te Parijs vernomen,
dat de Britse regering overweegt,
JergelUke voorstellen aan andere
Europese nabuuntaten, met name
Nederland en Belgll, te doen
TIET FRANSE VOLK heeft het
xx ontwerp-Grondwet aanvaard. De
„ouf-stemmers waren in de meer
derheid. Hoewel leder Individueel
stemt.' staat toch wel vast, dat
een groot deel der communisten,
alle socialisten (bij benadering ge
zegd), en een groot deel der Mou
vement van republikeinen, waarin
Katholieken en niet-Katholleken
zijn verenigd, achter de nieuwe
Grondwet staan.
Uiterst links Is „tegen". Dat wil
zeggen, dat dit „uiterst links" wordt
gevormd: le door die communisten,
die niets wilden toegeven en 2e
door de radicaal-sociallsten en ra-
dicaal-liberalet), die zich blijven
verzetten tegen politieke gedach
ten. welke het doorvoeren van een
„geleide economie" bevorderen.
De leideré en de massa der vol
gelingen. welke de tegenwoordige
regering steunen (dat zijn zij, dia
de politieke leiding van Frankrijk
willen toevertxouwen op duurzame
voet aan de drie partijen tezamen)
hebben „oui" gestemd. Er is tussen
de drie politieke partijen een com
promis gesloten. Het provisoriutn
moest worden geweerd. En De
Gaulle moest worden gewetfrd.
Er is nog een groep, nu tér rech
terzijde. die. ook tegei/dit onttverp-
Grondwet zijn en die. „non" hebben
gestemd. Daar de M R.P. niet is
een confessionele, katholieke partij,
dus ook bulten de Katholieken gro
te volksgroepen toetraden, kunnon
ook Katholieken en niet-Katholh?-
ken uit die partij zich verzetten
"in bepaald besluit van dg
WAARIN OPCENQMEN per kw.rf.,1 Z3.M
Uit het varre Euld-Afrika moest een
man tot ons komen om te zeggen wat
Europa is Waren wij het vergeten?
Het schijnt zo. Hitler heeft de naam
Europa misbruikt. Mét zijn „nieuwe
orde'1 scheen het begrip Europa voor-
goed kapotgeslagen te zijn. Het pessi
misme had niet alleen den „kleinen
man” in zijn benauwende greep. En
kele weken geleden kwamen te Ge
nève tal van dichters en denkers bU-
een om zich over Europa's geestes
toestand te beraden. Deze fllosoflache
conferentie droeg het stempel van
diepe neerslachtigheid. De grote Ran
se schrijver Georges Bernanos zcl.
dat de Europese geest het best door
de zwarte markt werd getypeerd: en
zijn bejaarde landgenoot Julien Benda
meende zelfs te moeten opmerken, dat
Europa nooit een geest had gehad
Bezorgdheid over de zielloosheid van
den Europesen masaa-mens, over de
verplettering tussen de molenstenen
Amerika en Rusland, over de „bal
kanisering" van ona werelddeel liep
als een rode draad door de voordrach
ten van de hoogwUze sprekers heen
Eën van de weinigen, die een ander
geluid Heten horen, was de Heldel-
bergse filosoof prof. Jaspers niette
genstaande zijn Hollandse naam een
Dultler. maar een die steeds een fel
tegenstander van de nazi’s waa In
plaats van „balkanisering" zag hij een
andere mogelijkheid voor het verkom
merde Europa.n.l. een ..verzwitse-
ring": een Europese federatie volgens
Zwitsers model. HU hield een krachtig
pleidooi voor een nieuwe Europese
^eenheid, die een brug tussen Óóst en
West zou vormen. Vóór alles was.
volgens hem. nodig, dat het evenwicht
op economisch gebied werd hersteld
DaarbU moest iedere Europeaan indi
vidueel zonder venrijl doen wat zijn
plicht wMs. zonder af te wachten wat
..de anderen” deden. Het herstel, tel
de NL zal van lederen enkeling moe
ten uitgaan en men fnoet zich ervan
bewust z(Jn. dat de liefde, de naasten
liefde. het laatste en beslissende woord
Smuta’ woorden sloten zich hierop
precies aan. Als Zuid-Afrtkaan heeft
hU ons warm gemaakt voor de wereld,
die de onze was, is en zal blijven:
Europa. Het is niet zomaar een grillig
gevormd stuk vasteland van het ooste-
lijk halfrond. Europa is vóór alles een
Wereldomroep van Radio
Nederland ontwikkelt zich
Wat de radio betekent alm band
tussen de verspreide delen van een
volk, heeft men Zondagmiddag kun
nen waarnemen in de K R.O.-studlo
te Hilversum, waar voor de korte-
golfzender PCJ van de wereld
omroep van Radio Nederland
een grote uitzending werd ge
geven. Het „sprekendste’* deel in
dat opzicht was de uitzending van
de groeten. waarbU behalve ec^
Indonesiër, een Surinamer, een
Curacaoenaar en een Nederlandse
vrouw ook de heer De Lange
sprak nament de NIBEG (de orgs-
niaatle der Indische ex-gevangenen),
ch getuigde, dat PCJ voor tiendui
zenden In ïndlë Was on is. wat Radio
Oranje In de oorlogsjaren voor
Nederland betekende.
Voorwaar een schoon getuigenis! En
de uitzending van deze toespraken,
waarbij verschillende talen werden
gebruikt, gat de aanwezigen toch even'
het ^esef van wat het begrip- „rUk"
inhoudt.
Voor "deze verjaardag van PCJ be
stond veel Belangstelling. Minister
president Beel’en mr. Kes-
P r waren aanwezig. Pr I ni Bern
n-rd was jloor vèrblUf in het bulten
land verhinderd, maar zijn toespraak
was op gramofoonpiateh vastgelegd -n
zo hoorde men toch uit zijn mond,
hoe PCJ éen band is, die de over do
gehele wereld verspreide Nederlan
ders met het vaderland verenigd
houdt, thans vooral die In Indonesië:
de prins sprak de wens uit. dat de
staatslieden daar de heersende moei
lijkheden zullen weten op te lossen.
Ook de burgemeester van Amsterdam,
mr. A. J d’A illy, heeft op de be
tekenis van PCJ gewezen en tevens
voor de Nederlanders over de wereld
getuigd van het geestelijk en stoffe
lijk herstel In het vaderland
De vaste medewerkers van PCJ
waren nu te zien in hun functie; de
omroeper joop Simons, den R. P.
Simona Cohen, de man van het
nieuws uit Indlë, en voör dezelfde
tafel met microfoon de imposant ge
baarde en gemoedelijke Jan Nie
meyer met nieuws uit het vader-
lartd. De omroepleider van ’PCJ de
heer G. Slulzer vertelde, hoe PCJ
ontelbaren over zee een geestelijk
houvast gaf. Na herinneringen roer
de hij toekomstplannen aap: een eigen
programma voor de West, een yoor
Zufd-Afrlka. uitzendingen in Engels.
Frans en Spaans, een.eigen atudlogc-
bouw en sterkere zenders.
Een uitgelfreid programma, waar
bij het Radio-Phllh. Orkest onder
Hugo de Groo.t. koren en solis
ten medewerkten, en een revue, met
Flentjc de la Mar, mitsgaders
enige orkesten, brachten de vele gas
ten en zeker de talloze luisteraars .te
land, ter zee en in d> lucht" de mu-
ziék. de humor en de ernst, die bij een
radlofeest behoren. En niet te verge
ten Edward Startz met zijn
..Happy-statlon"-programma. waar
in een draaiorgel, dat In de Emma-
straat te Hilversum de lulsteraars-
van-heel-dichtblj leut bezorgde, ook
buiten de grenz.en op zUn manier
Goering ziet zichzelf
als standbeeld
De veroordeelden te Neurenber»
hebben Zondag vernomen, dat de_
verzoeken om clementie zijn ver
worpen De gevangenen namen-het
/r 0|ï. Do,enltl- Hezs en Frank
zelden dat tij niet om gratie had
den gevraagd Goering is de laatste
dagen opgeruimder dan tevoren. Hij
beweert dat men „in de toekomst"
standbeelden voor hem zal oprich
ten Rudolf Hess, die tot levens
lange gevangenisstraf is veroor
deeld. is druk bezig met het ont
werpen van plannen voor 'n nieuw
Duitsland, dat naar hij verklaart
- binnen twintig Jaar weer een
grote mogendheid zal zijn.
en legenden om-
ma schutspatroon
in Azië speelt de
>ok m ons land!
er nu weer puma
fn Niemeljcr iQest
samenstelling van
waarbij GALA
Koopt daarom
op Uw bon, dan
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen te
Heusden J. Groeneveïdt cand. te
Alblasserdam; aangenomen naar
Kortenhoef J. P. V. Roon, cand. te
strijen: bedankt voor Spijkenigse
A- v. Roon te O. en N. Wetering;
bedankt voor Tholcn (vac. J. Bate-
laan) A. J. de Jong te Ederveen.
Geref. Kerken. Beroepen te
Eindhoven (als evang. pred.) en te
Haamstede D. v. Swlgchem, evang.
pred. te ’s Gravenhage: bedankt
voor Medembllk A. A. v. d. Hoorn
te Stad aan 't Haringvliet.
Geref. Kerken, art. 31. Be
dankt votfr Komhoro J- Meester te
Brouwershaven.
KARDINAAL DE JONG.
(n de conslstorlezMl van
pauselijk buitenverblijf Castel
dolfo Ia Zaterdagmorgen aan
naai De Jong de kardinaa'
overhandigd. De Paus hief
van de ceremonie «elf het
>an.
De plechtigheid
gaap door een partk
bij den Paus, die 25 mi
gen het Individuele belang der leden
In maar men wilde het financiële
mechanisme niet vast laten lopen, men
wilde Amsterdam als financieel cen
trum en als kapitaalmarkt herstellen
Dit is een belang van de eerste orde
voor de financiering van schatkist en
Industrie, hetwelk nog te meer klemt,
omdat de inschakeling vart de Am
sterdamse effectenhandel in de inter
nationale handal een ruime devlezen-
bron zou kunnen vormen
In binnenlandse obligaties en later
bok in de aandelen toen was de
oorlog al een Jaar voorbij) is de
handel geleidelijk hervat, maar da
omvang bleef zeer beperkt, vooral we
gens de' bepaling dat bij eerste ver
koop so*/, van de opbrengst op geblok
keerde rekening kwam Verder zUn er
nog talloze beperkingen, die voor een
deel volkomen doelloos Worden geacht
een soortg«>Uke klacht kan men In
de andFre bedrijfstakken ook over
overheidsmaatregelen horen maar
er'hvss dan toch een begin van han
del en men dacht daarbU maar aan
het bekebde spreekwoord van de kin
derhand. al werd er dan ook geen-
droog brood a«n verdiend
Intussen was reeds sedert April alle
hoop gesteld OP de hervatting van de
handel |n Amerikaanse fondsen, maar
telkens gingen dé illusies weer ir rr
op. De maatregelen, die werden ge
nomen. bezorgden meestal ontzaglijk
veel rompslomp
Tot enige weken geleden plotseling
als een donderslag uit een overi
gens niet erg heldere hemel werd
afgekondlgd. dat men zijn Amerikaan
se aandelen in j^ow York kan verkq-
pen Men moet ze dan eerst laten cer
tificeren bij De Nederlandse Bank,
omdat Amerika niet wil. dat de op
brengst in viJandelUke handen komt,
vervolgens moeten de certificaten
naar het Administratiekantoor ter
royerlng in originele stukken en deze
moeten naar New York worden ge
transporteerd Daar gaat tMd in zit
ten terw(jl de klnderlUke bepaling
bestaat, dal men binnen een maand
de Nederlandse Bank heeft om wat
olie op de golven te doen, medege
deeld. dat zij deze termUn soepel zal
behandelen na certificatie moet
verkopen Bovendien moet men de
gehele dollaropbrengst aan de Rege
ring aknbleóen tegen de koer» van ca
f 2 63. waarvan bovendien 40”» geblok
keerd blijft Veel animo om te verko
pen bestaat er dus niet: bovendien is
van eigenlijke handel, waarnaar de
aspiraties van de beurs uitRingen.
uiteraard helemaal geeh sprake
Om de maat vol te maken heeft mi
nister Lleftinck zich op de perscon
ferentie Woensdag weer niet erg vrlen
del Uk uitgelaten over de beurs HU
liet doorschemeren, dat als de huidige
maatregelen niet voldoende zouden
zUn om deviezen te krUgen. hef mo
ment zou künnen komen, dal hU voor
de meest rigoureuze maatregelen niet
terug zou deinzen. daarbU blükbaar
doelende op een gedwongen liquidatie
van Amerikanen Waarom kan men
nu niet door overleg een weg vinden
om tot vrije handel (more liberty,
more dollars!) te komen, zo vraagt de
beurs
En zo waren er verschillende ern
stige grieven tegen de Jongste uitla
tingen van Minister Lleftinck. die vol
gens de beurs van ..onderwaardering"
voor de nationale betekenis van dit
Instituut getuigden
tevens herdacht
Hakenkruisvlag halfstok
Volgena een verklaring van het
Britse militaire bestuur in Duits
land heeft op de 'Sparrenbergtoren
te Bielefeld, 'a morgens na het uit--
spreken van de vonnlsaen te Neu
renberg, een hakenkruisvlag half
stok gehangen Een door de politie
ingesteld onderzoek heeft nog geen
resultaat opgeleverd.
nxtt er de aandacht OP
n moeten vooralen ZZ~
ClectrlciteltabedrUf. dat
en/of electricltelt.
TROLEUM VOOR
O.
bekend, dat aanvratg-
Ung zullen worden uit-
lanmerklng komen, te:
1846; StolwUk op Dins-
ensdag 16 October 1»«:
46; VUst op Vrijdag 18
de bekende uren Deze
duidelUk Ingevuld.
Ingeleverd worden *e
1846: StolwUk op Dins-
■nsdag 23 October 1846:
Vlist op Vrijdag M
wordt er de aandacht
■ren moeten zUn voer
en ElectrlciteitsbedrUL
as en'Of electricltelt.
ERZOR-GF.R8
Stolwijk.. Haastrecht,
sakt. dat zU die -opge-
lun distrihutlebonkaar-
IEREN PETROLEUM
ITING.
t bekend, dat aan de
Is. die menen hiervoor
formulieren Petroleum
[gereikt op:
ober '46 in het getouw
duidelUk IngevuM wor-
an het voeboekje aan
October 1846.
pend van 8—12 uur «n
A. Kreymborg overleden
Te Amsterdam la in de ouderdom
van 84 Jaar overleden de heer
Anton Kreymborg, oprichter en
prealdent-dlrecteur van de NV
A Kreymborg en Co
Had je nou maar flink wat
dutten, papil wentte mijn toon.
Fantattitch waarvoor eigen-
Hik?
Kon ja ’n tweedehands duik
boot kopen, paps.
'n Duik IVat moet ik met
’n duikboot?)
Ach. je kunt noott weten,
paps Zo'n ding kon je ergens
in een plas opleggenMocht er
dan ooit nog ’es hier ’n beSchertrt-
lievend volk op visite komen, dan
konden we met dat ding onder
duiken, tot de bui over was
Neem 'n aspirientje, zoon, voor
je naar bed gaat, raadde ik.
Rijnscheepvaart-
conferentie geëindigd
De centrale commissie voor de
Bljnscheepvsart. wier taak het Is
Internationale regelingen voor de
scheepvaart op de Rijn te treffen
heeft haar vierdaagse conferentie
die te Straatsburg werd gehouden
beëindigd Er werd o m -esproken
over het weer instellen van scheep
vaarttribunalen In het begin van
1947 het opstellen van statistieken
voor de binnenscheepvaart en een
per 1 Januari 1947 (ngaande inter
nationale regeling, waarbij alle op
varenden van Rtjnschepen en run
gezinnen het recht krijgen In de
aan de Rijn grenzende gebieden en
België goederen te kopen De com
missie bestudeerde tevens rapporten
over de coördinatie van hydrolo-
Igische diensten en het aanlesgen
vijn winterhavens Er werden ooll-
ticbepallngen vastgesteld en de oer-
manente technische subcommissie
keurde plannen goed voor het ier-
stel van de bruggen te Worms.
Horcheim Mainz en Mannheim Er
werd een commissie samengesteld,
welke de thans bestaande moeilijk
heden ten aanzien van de Rün moet
Amerika en de
Dardanellen
De Amerikaanse regering heeft
«!ch in een nota aan de Russische
T regering opnieuw bereid verklaard
deel te nemen aan een conferentie
met de Sowjet-Unle Engeland en
Turkije om tot herziening van het
Verdrag van Montreux Inzake de
Dardenellen te komen In de nota
>k de weigering van
regering herhaald
verklaren met het
dat alleen de
"ndheden deel-moe-
ue! bestuur over de
mdertekenaara van
i Montreux hebben
deze nota ontvan-
lulgarlje daar de
3 met dit land
betrekkingen on-
RBGERTNOSOPDRACHTEN VOOR
TONEELSCHRIJVERS.
De mlnlater van OK. en W. heeft
Ingesteld een RUkscommlssie van ad
vies voor opdrachten tot het achrU-
ven van toneelstukken. ZU bestaat
uit: A. Defreane (voorz.). D. A. M.
BlnnendUk. prof. dr. W. Asselbergs.
johan de Meester, Joan Remmelts, A
W. Stellwagen en Bernard Verhoeven
ontslagen Spreek hem echter niet
meer over hulp aan extremistische
gewonden. Helemaal goed te praten
valt deze gedachte niet, maar ze ts
wel zeer begrijpelijk.
Gelukkig keurt een groot deel
van de inlandse bevolking deze lage
daden van hun volksgenoten af en
begint het inzicht door te breken,
dat de Nederlanders niet als vijan
den gekomen zt)n, maar als vrien
den om de orde en rust te herstel
len en hen te ontdoen van de Ja
panse erfenis, die slechts uit terreur
en ontwrichting bestaat
Kalgan gevallen
Het belangrijke communisti
sche bolwerk Kalgan. ten noor
den van Peking, is door de na
tionalistische troepen bezet, na
dat het door de luchtmacht
tweemaal was gebombardeerd.
(Particuliere correspondentie)
Er zijn tijden geweest, dat kolom
men werden volgeschreven over de
strijdvraag, of de film al dan niet
een opvoedende waarde heeft
Maar zeker hebben zij. die dit
debat eenmaal ontketenden, niet
kunnen vermoeden, dat een film de
oorzAgk zou zijn van een
volle patroullle-tocht door
landse militairen
Kent U de film „Sergeant Yor)
Zo niet, dan kan ik U zeggen, d
Sergeant York, behalve wat m<
een slome duikelaar noemt,
uitstekende scherpschutter was.
de gewoonte had het puntje van
loop van zijn geweer te bevochtlgf
voor hij vuurde en er tevens.
eigen strijdkreet op na hiéld.
Niemand van de Hollandse!
trouille dacht aan een reïncait
van den film-sergeant. toen zU
van de tocht, ‘n verafgelegen kam
pong. gekomen, bleek het, dat een
goed beschermde Japanse scherp
schutter. van uit zijn schuilplaats
de weg zo volkomen beheerste, dat
een verder oprukken onmogelUK
leek En op dat moment, toen de
ik het herinnerde één zich Iets
Was hei toeval. dat hij de sloomste
van de sectie was? Omzichtig be-
het geweer aan zijn schouder en
schreeuwde: „Loelocloeloeloe Een
verbaasd Jappengezicht kwam te
voorschijn Het was slechts een mo
ment. doch juist iets te lang want
het schot trof den Jap midden in
het hoofd En toen de anderen vroe
gen. nadat ze nu snel de kampong
doorzocht en gezuiverd hadden, hoe
hij dit verzonnen had, wag het ant
woord „O, van film Hebben
jullie Sergeant York dan nooit ge
zien?"
bezetter geregeld". Goede wil sprak
uit alle woorden, maar de onmacht
van de mensen klonk even tragisch
hulpeloos als de kreetjes van het pas
geboren Europeaantje. dat in het zie
kenhuis te Hapnover het geroezemoes
van de verklezingsdrukte begeleidde
Wie heeft, bij het horen van deze
„kleine mensen" met hun grote moei
lijkheden. niét even sterk de warmte
van Smuts' en Jaspers' woorden in
zich gevoeld: „Wij moeten samenle-
,en in één Europa?" De ene mens kah
"let buiten den ander* De volkeren
rijn nauw met elkander verbonden
materieel én geestélUk. Het eerste -
woord Is brood, het tweede onderdak. ver buiten de grenzen op zUn manie
en het laatste zie Jaspers’ uitspraak. I de Nederlandse sfeer ropd bazuinde.
raars-
ook
werd
met
27 073
orpen 5 490 205
mthielden zich
sten
Ster
De stemming te Parijs was uiterst
rustig Alleen voor enkele nieuws
bureaus heerste enige levendig
heid Voor he' vebouw vgn de con
servatieve Figaro" ri-per '-ug-
dlge asn^ angers van De Gaulle her
haaldelijk in rythmlsch spreekkoor
„Thorez naar het schavot. De
Gaulle aan de macht" Twee dozijn
tegenstanders van de nieuwe con
stitutie. die voor het gabouw van
„l’Aube”. het blad van de'-M.R.P
(republikeinse volksbeweging), een
demonstratie hielden, werden ge
arresteerd en moesten de nacht in
de gevangenis doorbrengen
Verschillende verklaringen
Volgens de ochtendedities van
nlet-regerlngsbladen heeft het me
rendeel der MRP-leden zich van
stemming onthouden of „neen" ge
stemd. De communistische, socia
listische en andere linkse bladen
zijn enthousiast Gaston Palefskl,
do woordvoerder van De Gaulle.
\noemde het resultaat van het re-
'rendum „een. morele overwinning
voor De Gaulle".
\Paul Reynaud. de
m\er, sprak van
morele nederlaag vt
partijen en de regering"
D» uitslag van het r-
met zijn groot aantal ontl
en weigering van de r_:
der MRP-leden om zich b.
ders adn te. sluiten, kan
kende gevolgen hebben bij gc
kiezingen In November Tenr"
mier Georges Bidault. IcIJv.
de anti-Gaullistlsche vleugel
a MRP. vóór November zijn partij-
aanhangers nieuw enthousla me
kan inblazen is het mogelijk dat
zijn partij ten gunste van de cot
munlsten van de eerste plaats
het nieuwe parlement wordt ver
dreven. waardoor het niet uMge-
sloten is dat Frankrijks volgende
premier de communistische leider
Maurice Thorez z^l zijn
Dat degenen, die de positieve uit
slag van het referendum door hun
stemmen hebben bewerkstelligd
voornamelijk de communisten en
i socialisten zijn, die in Mei j.l bq
het referendum over de costltutie
werden verslagen, vindt zijn ver
klaring in het feit. J^t dg tegen
standers van de gedachten die aan
de nieuwe constitutie ten grondslag
liggen uitvoerende en'wetgeven- 1
de macht in handen van de natio
nale vergadering niet één lijn
getrokken hebben en mét de stem
ming geen weg wisten
Het gematigde partijloze blad
Paris Matin verklaarde. Jat de
drlepartljenregerlng nu radicaal
van de baan is*
Nu de nieuwe constitutie van
kracht la. zal Frankrijk 10 Novém-