COUDSCUECOUGANT^^tZ
Naar beperking
van bewapening
I
Unie-organen ondergeschikt
Republikeinse opvatting
WEEPBEPKMT
Hulde dan
s’
ia
V
In het Brandpunt
ndenBoi
Tussen Teheran
en Tebris
iitar/n
die
nd op
Aan een draad,
vet van olie
lop Theater
r. J. v. d. TOOREN.
E DONAU
De ministerraad
Indonesische
verloven
ingetrokken
Een belangrijke
stap vooruit
In de politieke commissie van
de Verenigde Naties sfj* Don
derdag spijkers met koppen ge
slagen inzake de kwestie van de
troepenielllng. Zo aanvaardde
de grote meerderheid het Britse
vborstel, dat de staten-leden
vóór 15 December a.s. de opga
ven over *1 hun troepen in bin
nep- en buitenland zouden In-
In wel-ingerichte krin
gen wordt dit als een belangrijke
Lewis onderhandelt
achter de schermen
CR O OT GO UID A
Vorrink in zijn 1
recht
K W
Kabinetscrisis in
België
Katholieken verlaten
de Senaat
'I
Vrijdag 29 Nov. 1946
VAN HET BINNENHOF
1
com-
sacht
i.
Ing Cr«di®*
tsrdam
Mate Jaargang No. 21020
Bureau Markt 81 Tal 8745
Postrekening 48400
staan.
gen wordt
it-
EENIGING, N.V.
cn bekwaam
itoormachines
moeten in Gouda woon*
t alle inlichtingen inzaM
ieling Bedrijfsorganisatie j
NKER HAAR
u
coop gevraagd
JEL OVERGORDIJNEN
loerkleed voor gedupeerd»
Arnhem. Zoutmanstr. I*.
De allernieuwste LACH
iel ti oliver HAnny
BRENGEN WIJ IN DIT
OLMAAKTE KLEUREN
A DE".
bied!) duldt dit niet; het wil zijn
autonomie verdedigen.
iburi„_.
•bbende
trom i
geval van
als zeker. d.
aan het kort
verliest:
ligt vooi
leeuw L.v-
deze ontwil
oude, aan
houdt.
De berichten, die uit Perzlë ko-
men. zijn onrustbarend. ZIJ spreken
van een ophanden zijnde burger
oorlog. De regering te Teheran zond
troepen naar de bekende noorde
lijke grensprovincie Azerbeldsjan.
Dit half-autonome gebied heeft
daarop onmiddellljk een-eigen leger
bij elkaar getrommeld, dat nu ge
reed staat om de Teheranse so
daten naar de keel te vliegen Dit
horende is de zieke Russische am
bassadeur Iwan Sadsjlkof uit zijn
bed gekropen om den sjah en diens
eersten minister te» bezoeken Fel
protesteerde hij tegen wat hij noem
de „zulk een onvriendelijke politiek
jegens de Sowjet-Unle". Wat de
sjah antwoordde, is niet bekend;
maar de premier Ghavam-es-Soel-
taneh moet gezegd nebben, dat de
Rus met Perzië s binnenlandse aan*
gelegenheden niets te maken had
Dit alles lijkt op het eerste ge
zicht nogal verward, maar er zit
toch een duidelijke -Un in. nl. de
oude draad, waaraan heel het na
tionale bestaan van Perzlë hangt,
en die draad is vet van olie. Men
weet, dat er ih het begin van dit
jaar heel wat In de Veiligheidsraad
te doen is geweest over de ont
ruiming van de olierijke provincie
Azerbeldsjan door Sowjet-troepen.
De Engelsen, die heel veel ollebe-
langen In Perzlë (met name (n het
zuiden) hebben, vonden de aan
wezigheid van Russen In het noor
den allesbehalve aangenaam. Na
Franse regering
afgetreden
Marcel Catkin heeft de Nationale
Vergadering op de höogte gesteld
van de Inhoud van George Bidault's
ontslagbrief.
Het Franse kabinet treedt dus af.
In zijn ontslagbrief deelt Bidault
mede, dat de huidige coalitie
regering in functie zal blijven tot-
*dat de nieuwe regering gevormd is.
Bidault drong aan op een spoedige
formatie van een stabiele regering,
die tegen de „moeilijke financiële
situatie” is opgewassen.
Uit allerlei cAnmsntear la
bleken, dat de bepaling van
ontwerp-qvereenkomet, met be
trekking tot het gëleideRjk invoe
gen van door de Nederlander* be
lette gebieden in het gebied van de
repabliek, In zekere kringen aan
leiding heeft gegeven tot misver
stand en bezorgdheid. Nogmaals
verklaart de regering met nadruk,
dat de bestuarsoverdraaht slechts
dan aal geschieden Indien In deze
gebieden de rechten en de veillg,-
held van alle burgers, ongeacht
hun nationaliteit, ten volle verxe-
kerd zijn.
rw. Hel-
-Vlissingen.
Hoerenveen. Be
Emmen—GVAV, I
„I.: Brabantla—Sltt.
Spechten. Elndhc
L|mburgia—I’SV.
1 Suiker Unie tot 103.
ubberwaarden moesten
Rubbens 3 prijsgeven
ering van 130. Ook Dell
epen 2‘/« terug tot 96.
akken verbeterden Se-
ch 1/2*/. tot 103. Dell
Dell Mij. liepen 2'/,
ip. 103 en 113.
[ingsmarkt bleef prijs-
5 3 1/2 en 4 obligaties
varen zelfs een fractie
fralen stegen 7/«*7» tot
volg waarschijnlijk van
t ze straks bij betaling
ctra belasting-hefflngen
den gebezigd.
e
in hel fcdc-
vcrmoedelijk
De uit-
waarschijnlijk geen op-
van de staking zelf op
verluidt, zou Lewis bij zijn
met mijneigenaren
jonuren voor 40 ar-
54 loonu’-en voor 45
'>en verlaagd. Dit
kan een minne-
ng mogelijk .maken.
ft, dat zich tharis achter
*--’--irijke dingen af-
-..jmeen is men in
i. hoopvol gestemd.
In een
officieel
rings vool
zegd:
ten. HeerlUk verwarmd,
ma. Vanaf Vrijdag 29 Nov.
Oer,- de charmante amuse-
- JOSé NOQUERO
pst van ALFRED RODE in:
aar óók actie. spanning
ur.
teiten en .Acrobaten"
IE LEEFTIJD
- 7 u. en 9.JS. VRIJDAGS
- 5 u. 7 u. en 9 15 p.
Ie aanvang. Bezoekers van
lijk plaatsen bestellen bij
LG 4 December. 2 u en «115
IT met bezoek van Sint en
GEN. Als HOOFDFILM.
„ZET 'm g)l’ GEORGE"
SMQRGEN*»an 10*12 ,cn
nsdag van 10—12. Toegang
I tijdig van plaatsen
\Wot z/e /ij
tfra/snavit! f
en da haar
'iatteert je...
’hhebj'e raad
vaffevo/gd
'oartaaj?
vascb /'k het
ait/ja met
B/onaona.
iRKNlEOWB.
Kerk: Beroepen t*
^G. den Duyn te Oud
en naar Grootegast-
s. Blom. O.I. predikant
te Hilversum, die be
voer Hekelingen (toez.)
en de benoeming tot
ken. Tweetal te Haar-
loekstra te Sassenhelm
m te Alblaseerdam te
L A. Krijger te Oost-
ioeterhoff te Hoofddorp
te ZwIJndrecht E. Na-
fum.
'oor Klundert Joh. de
i-Beyerland.
meenten. Bedankt voor
Ir. v. d. Woeutljne te
ederschap. Tweetal te
d. Guchte, laatstelijk
l. te Buesum en H. J de
tndlngen.
Kerk. Bedankt voor
Ambacht G. v. d. Meu.
rken. Beroepen te Hll-
[Straatwegl 2de predl-
D- v. Enk te Veenen*
oor Oud-Beljerland, M.
te Nfinapeet.
v. Kerk. Beroepen te
is. H. Kraaij. Hardlnx-
PED ASPERA
AD ASTPA
seft. Wasch het
t haar en hoofd
uurlijk glanzend
oo, maar naar.§
5
Den Haag. Donderdes
De ministerraad, waarin ook
de Commlsale-Generaal voor
Ned.-lndië tegenwoordig was
en die vanmorgen ie 9 uur Is
begonnen, werd na een pauze
vanmiddag te 3 uur voortgezrt
De ministerraad zal Zaterdag
morgen hal/Hen wederom mgl
de Commissie-Generaal bijeen
komen.
Volgens het republikcins-In-
donesisch persbureau Antara Is
officieel bekend gemaakt, dat
alle Indonesische militaire ver
loven met Ingang van 27 No
vember zijn ingetrokken. Vol
gens genoemd persbureau houdt
dit verband met de gespannen
toestand aan alle fronten, het-
geen gevolg Is vsn het misluk-f
ken der conferentie tot vast
stelling van de demarcatielijn.
Volgens een ander bericht van dit
Indonesische persbureau is uit ge
zaghebbende bron vernomen, dat op
het ogenblik een ontwerp voor uit
breiding van de stad Jogjakarta
wordt besiuurdeerd. Dit houdt ver
band met de mogelijkheid, dat deze
stad definitief dc hoofdstad van de
republiek Indonesië zal worden.
Het vertrek van de Britten
uit Indonesië
In een heden uitgegeven dagorder
zegt generaal-majoor Ere Mansergh.
bevelhebber der Britse troepen op
Java, onder meer het volgende'
„Met het overdragen van het com
mando en het vertrek van de Britse
en Brits-lndlsche troepen, wens ik
u allen te danken voor het uitne
mende werk, dat gij 'Verricht hebt
cn voor de loyale samenwerking
Uw geduld en begrip hebben ons (n
ons werk gesteund De natuurlijke
en begrijpelijke meningsverschillen
met onze geallieerde vrienden, de
'Nederlanders. werden onderge
schikt gemaakt, of overwonnen
door een wederzijds verlangen een
oplossing, welke practlsche waarde
zou hebben, tot stand te brengen.
Aan het gehele personeel van het
K.N.I.L.. het Nederlandse leger, de
Britse marine, het leger en de
luchtmgcht. mijn meest oprechte
dank. Het was voor mij een groot
yoorrecht het bevel over u te mo
gen voeren.”
Db zeven maanden zijn thans
verstreken. In die tussentijd heeft
Teheran de status van Azerbeldsjan
moeten regelen, doch van die re
geling Is niet veel terechtgekomen
Ghavam blijkt niet bij machte te
zijn geweest, de Teheranse politiek
Ingang te -toen vinden‘in de vrij
recalcitrante provincie met haar
door pro-Russische stromingen be
ïnvloede drang naar zelfbestuur.
De volgende week, op 7 December,
moeten er in heel Perzlë verkiezin
gen wórden gehouden voor een
nieuw parlement het parlement
namelijk, dat zijn stem zal uit
brengen inzake de olleconcessies
aan Rusland, men moet dit vooral
niet uit het oog verliezen, waht het
is de kern van de zaak. Boze ton
gen beweren nu. dat de Britse re
gering de Perzische heeft aange
raden om troepen naar alle delen
des lands te zenden „ter contróle
van de verkiezingen"; met andere
woorden pm gewapenderhand In
vloed uit te oefenen. Van Engelse
zijde Is dit als „puur verzinsel’-’ ge
kenschetst. Hoe het zij. Ghavam
hééft troepen naar Azerbeldsjan ge
stuurd om op de a.s. verkiezingen
toezicht te houden en Azerbeldsjan
(of de Russikche invloed In dit ge-
oog op deze
sident Soekarno
West-Java.
irta terugker
te bespr.
stap vooruit gezien, daar de
(roepenteiiing tot doel .heef*,
een bijdrage te leveren tot de
algemene beperking der bewa
pening. Deze algemene troepen
telling zal hei beste overzicht
geven van de. militaire macht
over de gehele wereld, dat ooit
gegeven Is.
Molotof iMde er de nadruk op,
>4at een algemene beperking van de
bewapening de vrpde en de inter
nationale veiligheid zeer ten goede
zou komen. „De Sowjet-Unle", zeide
hij. „heeft Inderdaad een groot
leger opgebouwd om fascistische
aggressie te vernietigen. Nu de situ
atie zich gewijzigd heeft, heeft de
Sowjet-regering op zich genomen,
de kwestie van algemene verminde
ring van bewapening op te werpen
Het zou zeer goed zijn, wanneer die
landen, welke in het bezit zijn van
de grootste marine- en luchtstrijd
krachten, het voorbeeld van de
Sowjet-Unle zouden volgen. Ook Is
h« Iedereen duidelijk, dut de kwe».
tie niet alleen leger- of vloötstrljd-
krachten betreft, maar ook de mili
taire techniek ende militaire
technische middelen".
Hierop diende Molotof een toe
voeging *oi het Russische voonlel
over algemene* bewapenlngsbeper-
-^king in, welke’o.a. Inhield, dat een
speciale commissie moest worden
opgericht^er contróle van de uit
voering het besluit Inzake het
verbod van gebruik van atoom
energie voor militaire doeleinden
In een onderhoud met het Indoneslsoh-republlkeiure persbureau
AnUra heeft de ladsneslsche minister van binnenlandss zaken, Moham
med Roem, "dis osk gedelegeerde was te Cheriboa. verklaard: De uit
legging van de Unle-organen, die in de Nederlandse pers wordt gegeven
als een soort snper-kabtnei of super-parlement. Is sen grove dwaling. De
organen van de Unie zullen worden samengesteld uit delegaties van
ds regeringen der belde volledig soevereine staten en 'de positie van
deze organen zal In genen dele die van de belde regeringen te boven
gaan. Zl> zullen ton hoogste aanvullend sljn, selfs ondergeschikt.
tlngen. die gekoesterd werden ten
aanzien van hot der poli
tieke besprekingen, hebben de Ne
derlandse commandanten, van mid
den- en West-Java pamfletten ver
spreid. waarin geëist wordt, dat de
Indonesische troepen zich terug
trekken achter de door de Neder
landers zelf bepaalde demarcatie
lijnen. T
Soedlrmon verklaarde, dat het
Nederlandse ultimatum In lijn
rechte strijd was met de geest der
wapenstllstandsonderhandellngen en
dat er voor de republikeinse troe
pen geen reden was aan hel ulti
matum gevolg ts geven, aangeslen
de voorwaard en „onaanvaardbaar"
waren.
.Met het oog op deze kwestie
maskt president Soekarno thans
een reis door West-Java. Hij zal
naar Djogja-karta terugkeren ten
einde de toestand te bespreken.
Recht en veiligheid
van alle burgers
*i te Batavia uitgegeven
communiqué vbn de Rege-
irlichtlngsdienst wordt ge
ilet is verleden week al tot ge
vechten gekomen. Toen de centrale
Perzische regering in het voorjaar
dc overeenkomst met Rusland sloot
en meteen Azerbeldsjan een zekere
mate van zelfbestuur beloofde,
luidde* een der bepalingen In het
verdrag, dnt de stad Zendsjan vóór
14 November door dc autonomisten
ontruimd zou worden De veer
tiende November brak aan. maar
wie er uit Zendsjan waren niet
de koppige lieden, die willen dat
deze stad deel uitmaakt van een
eigen, vrij, democratische Azer-
beidsjan. De soldaten van Ghavam
werden er heengestuurd; zij namen
de stad stormenderhand, er vloeide*
veel, bloed en daags daarop bewoog
zich een lange colonne ziekenauto's
langs de weg naar Teheran
Zendsjan Is nu „regerlngs"-stad en
van daar uit schijnt men een groot
scheepse aanval op Azerbeldsjan
voor te bereiden.
Het Is dat zal ieder begrijpen
een uiterst gevaarlijk spel, dat
dc Perzische regering speelt. Het
ware te wensen, dat Teheran zich
nog eens bedacht, voordat het tot
een actie overging, die onbereken-
barë gevolgen ,ou kunnen hebben
Wanneer de Azerbeidsjanse „demo
cratische partij" de hulp van het
naburige, bevriende en belang
hebbende Rusland inroept (en
waarom zou zij dit niet doen, in
nood?), is het zo goed
dat dc Perzische leeuw
..ortste eind trekt en pilei
goed, bloed en olie Het
oor de hand, dat de Britse
met zeer gemengde gevoelens
ikkêling gadeslaat etj zijn
aan olie verpande, hart vast-
IN TRAINING. Engelse aspirant-
vlieptulgstewardesscn voor de lün
naar Amerika moeten, vóór zv gaan
vliegen, een cursus van tien weken
volgen. Deze cursussen bevatten
vv/tig verschillende onderwerpen,
,van /lieren van vis tot en met het
verlenen van eerste hulp bv on
gelukken, Op deze foto ziet men hoe
de meiskes les krijgen van een
steward een man, die twintig
jaar practjjk in de beste Londense
hotelkeukens achter de rug heeft
en die dus precies weet, hoe een
Uisje behandeld moet worden om
ap^etütelük geserveerd te z(jn.
Tcrwfjl de Amerikanen Thanks
giving Day vierden, ter her
denking aan de eerste goede
oogst, door de eerste kolonisten
In Amerika binnengehaald,
werden de geheime onderhande-
lingen tussen John L. Lewis,
voorsltter van' le United Mine
workers Union, en mijneige
naren voortgezet.
De juridische strijd
rale gerechtshof zal
nog enkele dagen duren,
spraak zal waarschijnlijk
lossing
leveren.
Naar v
besprekingen
zijn eis (54 lo<
beidsuren) tot L.
arbeidsuren hebbe
soort concessies
lijke schikkinr
Men gelooft,
de schermen belangi
spelen. In 't algem
Amerika.
vele vijven en zessen en, veel ge
zever kwam het begin April tus
sen Perziö en de Sowjet-Unie tot
een overeenkomst, volgens welke
de Russische troepen Azerbeldsj/n
onvoorwaardelijk zouden verlaten.
De Russen deden wat zij beloofden.
De Perzen stelden hun in het voor
uitzicht, dat deze welwillendheid
zou worden beloond, in dier voege
dat voorstellen nopens olieconces-
sies aan de Sowjet-Unie binnen
zeven maanden aan het Perzische
parlement zouden worden voorge-
Icgd.
FOX-UEAD TER DOOD
VEROORDEELD
De Japanse sergeant Kirums
Takeo, bij de geallieerde krijgsge
vangenen. die tewerkgesteld waren
aan de Birma—Slem spoorweg te
Nikl en Sungkral in Siam, beter
>takend onder de naam Fox-head
wfcrd door het Australische hof voor
oorlogsmisdaden te Singapore tot
de strop veroordeeld
In enkele bladen is het bericht Si
opgenomen als zoude het kamerlid Bs
Vorrink, op volkomen inconstitutlo-
nele wijze, de persoon van de
draagster van de Koninklijke
waardigheid Irr het -parlementaire j 1
debat hebben betrokken. Hij zoude
bij de regering hebben gelnfor- a
meerd of de Koningin zelve al of
niet het Initiatief had genomen tot
een onderhoud met hoge militaire
Instanties. Het is nodig den heer
Vorrink te verdedigen tegen- deze
scheve voorstelling van zaken.
De heer Vorrink heeft gezegd, en xi
dit heeft het kamerlid Vorrink zo
terecht gezegd, dat de officieren
een bijzondere verplichting hebben S
tot loyaliteit jegeqs de regering, die j
zij geroepen zijn te dienen. Hij zeldd1 a
Wbïïïl: "S* 1
regering. waaruit blijkt, dat de admiraal Hel- 3
/rich bet nodig beeft geobrdeeld vJa r
een redacteur van het A.N.P. den
volke kond te doen van het feit,
dat hij en de chef van de generale
staf mr. H. J. Kruis de militaire
kant van de ontwerp-overeenkompt
van Cheribon met Hare Majesteit
de Koningin hebben, besproken, en
vervolgens In een reeks vage uit
latingen z(jn misnoegen en zUn twfj- I
fel omtrent het bereikte 4ot uit
drukking bracht. Het is zeer goed
mogelijk, dat de Koningin behoefte
heeft gehad aan voorlichting van
deskundige zijde omtrent bepaalde
punten der overeenkomst. Laat ons
hopen, dat het zich aldus heeft toe
gedragen en het initiatief niet ts
uitgëgaan van deze beide hoge mi
litaire functionarissen. Deze gele
genheid dan aan te grijpen ojn via
eeh persbureau stemming te maken
tegen het resultaat van de inge
spannen toewijding, zowel van de
Nederlandse als de Indonesische
onderhandelaars, Is in de hoogste
mate bcdenkeljjk cn ik zal het ten
zeerste op prijs stellen de nienlng
ten deze van den minister te mogen
vernemen."
De houding der Koningin bleef
buiten het debat, maar dlt-moet nog
worden vastgesteld dat het een
Vaste regel is. dat de minister
wordt gekend in het feit, dat H. M.
do Koningin bijzondere autoritei
ten bij wijze van'uitzondering raad
pleegt en dat zU dit feit goedkeu
ren. De Koningin is niet vereen-
zaamd, zij handelt op voordracht of
met medeweten der ministers.
a C. W.
Alexander Parodi (Frankrijk), de
voorzitter van de commissie voor
atoomenergie, verklaarde, dat het
absoluut zeker la, dat een effectief
algemeen ontwapenlngsplan mo
menteel niet kan worden overwo
gen, intfien de kwestie van atoom
wapenen er niet in begrepen zou
zijn.
Canada en Australië Juichten hat
Sowjet-Rusdeche voorstel toe, maar
gaven te kennen, dat zij aanvullen
de amendementen zouden indienen.
Sir Hartley Shawcross betuigde
zijn warme sympathie voor Molotofs
voorstellen. Terwijl hij de steun van
Groot-Brittanlë voor een algemene
beperking der bewapening toezegde,
hield hij een pleidooi voor een doel
treffend systeem vsn inspectie en
contróle.
Bon voor sinaasappelen
Pei hoofd der bevolking zal bin
nenkort 500 gram sinaasappelen be
schikbaar worden gesteld Het
CD.K deelt mede, dat men hier
toe bon 49-6 of 50-8 Algemeen bij
'eeh handelaar In groente en'of
fruit moet inleveren en wel ulter-
lljk op Zaterdag 7 December u s
De aflevering der sinaasappelen
zal geschieden naarmate deze wor
den aangevoerd Uiteraard zal de
afwerking van de voor de groepen
D en E In Augustus j.l. bekend ge
maakte bon voorgaan.
TWEEDE KAMER
dé zeelieden
Op het ogenblik Is bij de banken
nog geblokkeerd een bedrag van 4r
milliard, ondergebracht in het .groot
boek 1946" een bedrag van ».l milliard
en geblokkeerd bij andere instellin
gen dan banken (bijv de girodienst)
0 1 milliard.
De min. stelt prijs op een aange
name verhouding met de Amaterdam-
se Beurs Maar de maatregelen waar
aan de Beura aanstoot heeft geno
men. waren onvermijdelijk, 'a Spre
kers Engelse ambtgenoot heeft on-
Tanga verklaard, dat Engeland, als
men de devtezen-regellng ophief, bin
nen een week zijn buitenlandse va
luta kwijt tou zijn. Daarin oteekt
een les voor Nederland.
De Vrije’ handel in Amerikaanse
effecten kan voorlopig niet weer
worden opengesteid
Van de opheffing yan het banxge-
hélm heeft de fiscJs Inderdaad bet
bedoelde en verwachte voordeel. Her
stel 'Varf h« bankgeheim ta *an ook
voorlopig niet te verwachten
Oorlogsschade
Ingrijpende wijziging vgn de orgs-
nisatie vergoeding Oorlogsschade acht
de min. op het ogenblik niet wense
lijk. Men kan hét aantal van II in
stanties te groot achten, maar dit zal
geleidelijk verminderen. Men Is dben-
de de gehele organisatie onder te
brengen onder het Commissariaat van
oorlogsschade, dat dan een algemeen
leidende functie xal kunnen verrich
ten. Begin 1947 z») - zo vertrouwt de
min de wettelijke regeling van de
oorlogsschade tot stand zijn gekomen.
T a v het vraagstuk vervangings
waarde of waardeberekenlng op basis
Mei 19*0 zette de min. uiteen, dat op
de vervangingswaarde (gesteld, dat
men tot uitkering daarvan besloot)
zoveel kortingen zouden moeten wor-
den toegepast, dat het verschil ten
slotte niet groot meer zou zijn.
In antwoord op een opmerking van
den heer Hoog c.a repel (comm.)
zeide de mln., dat men te Rotterdam
inderdaad wel de indruk kan krijgen,
dat er ineer banken en aitlusements-
tnrlchllngen dan woonhuizen worden
gebouwd Maar op zulke Indrukken
moet men niet te veel vertrouwen
i;c Rotterdam zijn in 1946 niet min
der dan 2090 woonhuizen gebouwd
(vopr een deel nog in aanbouw). Bui
tendien moet men in aanmerking
nemen, dat de nieuwe bankgebouwen.'.
ook ruimte kunnen bieden voor andere'
kantoren, waaraan behoefte bestaat
cn dat In een grote werkstad als Rot
terdam. waar de amusements-lnricji-
tlngen door het. bombardement zeer
schaars waren geworden, zulke in
richtingen nodig zijn. Gepast ver
maak kan de goede stemming en de
srbeldslust der bevolking bevorderen
Het wetsontwerp „nationalisatie van
de Ne'derlahdse Bank" en een ont
werp van een nieuwe bankeet zijn
binnen enkele weken te verwachten
De Staatsloterij
Bij de behandeling van hoofdstuk
V merkte de heèi H o fit ra
(P.vdA.) op./dat er onrusten onte-
vredenheld heerst onder collecteurs
en agenten van de Staatsloterij, die
door de nieuwe organisatie yan deze
zijn gedupeerd ofz vrezen er schade
van te zullen ondervinden. Velen zijn
uitgeschakeld cn daaixloor min oi
meer ernstig benadeeld; anderen krij
gen naar hun mening te weinig loten
De oude collecteurs klagen buiten
dien over de concurrentie van de
nieuwe, die meestal meer zakelijk
Inzicht hebben. Spr. wenste een meer
soepele reorganisatie en buitendien
een wettelijke regeling. Zoals de lote-
t ij thane is geregeld is 't ook niet voor,
dellg voor de schatkist, die nu masr
ongeveer I mlllioen per jaar van de
staatsloterij beurt en vroeger wel J
mlllioen. Het ware buitendien wen
selijk. de rechtspositie der collecteurs
te regelen en hun een pensioen te ver
lenen
De heer Hoogcarspel (Comm)
keurde de Staatsloterij af. omdat de
arbeider z.l niet In de loterh moet
spelen, mier door vakorganisatie moet
trachten •fijn bestaan te verbeteren
De heer Van Dia (St öer.) ont
wikkelde zijn bekende godsdienstige
bezworen. Uit het antwoord van den
minuter bleek, dat de nieuwe orga
nisatie eigenlijk een aoort aanenng Is
Het leuren met loten achtte de mln
aanstotelijk Principieel was de mln
tegenstander van alle loterijen, maar
de Staatsloterij bestaat nu eenmaal,
men kan haar niet haar plaats in het
volksleven ontnemen, doch dan is het
ook zaak haai In goede banen te lel
den. De mln. wilde overigens nog we)
onderzoeken op welke wijze de loterij
bij de wet te regelen is en dan een
voorstel aan de Staten Generaal voor
leggen ZoaU het vroeger was. was
de loten-dlstributie veel te omvang
rijk. Deze moeten intelk geval wor
den Ingeperkt en het voornemen la.
in hel bijzonder oorlogsslachtoffers, - - --
oorlogsweduWen en invaliden, ook uil Spangen 2. Succes—l
de Illegaliteit tot collecteurs of col- Fluks 2—HKV 2. Die
lectrlces te benoemen. -
De behandeling van de begroting la
verder aangehouden.
Plundering
Uit Soerabaya wordt gemeld, dat
in -strijd met afwijkende bewerin
gen, de watervoorziening van Soe
rabaya nog onvoldoende is. Er is
onvoldoende water in de rivier en
bij Ponokawang is geconstateerd,
dat een rivierdijk* is doorgestoken,
waardoor een kampong onder wa
ter werd gezet.
Nabij Gending is een Nederlandse
patrouille beschoten. Bij Toen-
doengan geschiedde hetzelfde, ter
wijl daar gebruik gemaakt werd
van mortieren. Voorts zijn passar-
gangers. die inkopen* deden, nog
binnen het Nederlandse gebied van
hun kleren beroofd cn zijn hun in
kopen vernietigd. De kampong
Toendoengan is in brand gezet cn
te Sidorangoes werd de bevolking
gedwongen voor 9O‘/« te evacueren.
Sowjet-troepen gaan weg
itft Duitsland
Sowjet-troepen trekken op grot*
schaal terug uit de Russische zón*
van Duitsland, aldus meldt Reuter
uil Berlijn. DH bericht wordt van
Sowjet-zijdc bevestigd. Een officier
verklaarde, dat groto contingenten
uit Duitsland worden teruggenomen
In het kader van de lufolach* de
mobilisatie. Volgens reizigers, di*
uit het oosten te Berlijn aankwa
men, is de ontruiming al de vorig*
week Vrijdag begonnen. Men sprak
van zes divisies en vier brigades,
hoofdzakelijk uil Thüringen en
Sakseh. Het betreft voornamelijk
infanterletrocpen. Luchtmachton-
derdelen zouden in Duitsland ach
terblijven. y]
Berichten uit Moskou maken
melding van het stichten van door-
tochtcentra qn cantlncs voor de
terugkerende troepen en van de
mobilisatie in een aanzienlijk ver
sneld tempo
Te Berlijn, zelfs Ih da^ Sowjet-
sector van de stad, tiet men veel
minder Sowjet troepen .dan voor
heen en de door de Sowjets ge
bruikte i ebouwen schijnen minder
streng tc worden bewaakt dan eni
ge tijd geleden.
De Koningin naar
Amsterdam
H. M. de Koningin is voornemens
omstreeks de jaarwisseling voor
een verblijf van enige weken haar
intrek te nemen in het paleis te Am
sterdam.
Wedstrijdprogramma’s
K.N.V.B. Dlitrlct J: ie kl.: VSV—‘t
Gooi. EDO—DIVS. HDVS—Ajax. RFC
Spnrtö. Frnma—ADO.
District Ut te kl.: HBS—Haarlem.’
Nept.—Excelsior. De Voiewljckcrs—
DOS, Bi. Wit—Stormvogels, Xerxes— i
DHC (Stadion Feyenoord); 2e kl. At
BMT—VUC. Hercules—VFC. CVV—
ODS. Velox—HVV. Unltas—Coal; Dl
Sltedrecht—DCV. Quick—UVS. For
tuna—SVV. Vlos—Ellnkwijk, Over
maas—Schevenlngen; Je kl. B: Al-
phen—Laakkwartier. RVC—Concordia,
ASC—Woerden. Roodenburg—Ona; C:
H. van Holland—VDL. Postduiven—
Excelsior '20. De Musschen—VOC (ter
rein Dc Spartaan). Leonidas—Dc JIol-
landlaan; D Zwijndrecht*—Poortu-
Kaal. Leerdam—DCL, Eboh—Aïblas-
serdam. HOV—RDM; E VND-Lek-
kerkerk, EDS—SVW. CKC—Martintt,
Fluks^LSV; F: DHZ-Archipe). G8V
—Ris. Hope. Ctomvliet—GDA', Wes-
terkWartlei—Olympia; 4e kl. C: 8MV
—Voorburg. DSO—Gouderak. Wad-
dlnxveen—Vogel. Quick Steps—HPSV,
Rava—Kranenburg; D: Haastrecht—
Full Speed. Wlppolder—VVP. DZB—
Florissant. Saturnus—HDV. Texas—
Schiedam. E: KRVC—Ooievaars,
Postalla—Delf la DVK. SFC-GD8,
Stolwijk—USC. DJS—Ollveo; F: Oude-
watcr—8öa. WIK—FSV Pret.. VDS—
Ursus, Moordresht—Spoor wijk; H:
DRZ—Schoonh., Pechvogels—Celerl-
Us. Siod—Bergambacht. Ammerst. 8.
V.-DDC: I: DRL—Tranivalis. NHS—
WRW. Sunrise—Progress. Belvédère—
PFC; J: oud Beyerland—Bloemhof.
Hion—DEH. RCD—Hermandad. Flak-
kee—Hlllcsluls. K: OVV—Merweboys,
St. Hooger—Hellevoctsluls, st. Vol
harden— AeolUs. OSS—Dindua; L:
Bolnes—Gravendeel. Mcrwedc—
Dubbeldam. Strijen—Papendrecht.
Zwervers—SS W
District III: ie kl.: Ensch. -Boys—
AGOVV. Wageningen—Quick. Be
Quick—Go Ahead. Vitesse—Heracles.
NEC—Enschede.
District IV: te klas: NAC—RKTVV,
Longa—Helmond. BVV-VW. Hel-
mondla—Noad. Willem II—Vllsstngen.
District V: ie kl.: Leeuwarden—
Frispt, Achiller --
Quick—Velocltas.
H8C- Vecndam
District Vit te
Boys, MVV—De Spechten. Eindhoven j
Bleyferheide. Ljmburgia—PSV. Ju
liana— Maurits
Kon. Ned. Korfbalbor.d. Eerste klas: d
Dectos—Het Zuirjen. DKC—Ons Eiber
nest. HKV-Vlcu» OrlcnUs, AchllJea-
Spangen. Gymnasiasten—HSV. twee
de klas: A: Fluks—ALO. Algemene—
Gymn. 2. Achilles 2— Deetos 2. Schie
dam—OSCR; B. Die Haghe—Vic. Or.
2. Ready—Quick, TOV—Rozenburg, ’a
Hou Stand—Het Zuiden 2; derde kl.: A
A: Zwervers 2—Phoenix. TOV 8— /I
Merwede. Ons Huis—Gymn 3. Hat q
Zuiden 2—De Spartaan; B O do— 1
Heady 2. Emma—Velox. Quick 3—. j
spangen 2. Succes—RegenbóOgl *1 I
Fluks 2—HKV 2. Die Haghe 2-RUP"
Wit. Olymplaan 2—Vic, Or 8. JP: 1
Trekvogels—Zuiderkwartier. «<’*•“-
burg 2—DKC 2, HSV 2-M*rendr«ChL
BIJ de behandeling der begroting
van het Ministerie van Wederop
bouw In de Belgische Senaat Is het
ontwerp-begrotlng van den commu-
nlstlschen minister Jean Tertve met
82 tegen 82 stemmen verworpen.
Aangezien staking van stemmen in
de Senaat over een regeringsvoor
stel. volgens het gewoonterecht be
tekent, dat de regering verslagen Is.
zou het kabinet moeten aftreden.
De nederlaag is toe te schrijven
aan de toevallige afwezigheid van
twee leden dér meerderheid. On-
mlddellijk na de opschorting der
zitting zijn de verschillende poli
tieke fractie» bijeengekomen. De
ministers zijn met spoed bij den
premier Camille Huysmans. ont
boden
Later heeft de premier verklaard,
niet van plan tc zijn hét ontslag
vgn zijn kabinet In te dienen. Hij
deelde voorts mede, dat de be
groting opnieuw in stemming zou
worden gebracht, aangezien bij de
eerste stemming twee leden van de
meerderheid niet aanwezig waren.
De rechtse oppositie heeft daarop
de Senaat verlaten. Men heeft nog
Betracht de zitting toch voort te
zetten, doch bij telling bleek, dat
het vereiste aantal senatoren niet
aanwezig was De voorzitter heeft
daarop de vergadering verdaagd,
waarmee de regeringscrisis een feit
geworden Is.
Nader Verluidt dat de Katholiek*
Senaatsfractie heeft meegedeeld,
dat zij voortaari niet meer zal ver
schijnen. als protest tegen het feit,
dat de regering niet bereid ia af te
treden
Het weer op Zondag
Zacht
In deze tijd van het jaar is
het weer gemiddeld genomen
altijd eerder slecht dan goed
te noemen. Wat .de naaste
vooruitzichten betreft, gaat
het er om of het weer Zondag
slechter of béter xal zijn dan
dat gnnlddelde en dit hangt
af van het voortbestaan van
de heersende algemene weers-
toestand over de Atlanti-
ache-Oceaan en de activiteit
vgn de boven de Britse Eilan
den hangende depressie. Allés
wijkt er op, dat er voorlopig
geen belangrijke veranderin
gen zullen voorkomen, waar
door ovér het algemeen de
temperatuur Zondag nog bo
ven de normale zal zijn. Dat
betekent dus tamelijk cacht
weer. Verder zal het over het
algemeen vrij rustig zijn, met
veel bewolking, maar weinig
of geen neeralag. In hoofdzaak
dan een weersgesteldheid, die
voor de tijd van het 'jaar vrij
goed zal zijn. Voorlopig geen
kana op winterweer.
Demobilisatie marine
mannen na bijna
zeven jaar dienst
De Kamer heeft het den minister van
Marine, den heer Schagen van
Leeuwen, niet al te moeilijk ge
maakt. Haar reactie op zijn voorge
stelde begroting bepaalde zich gister
middag tot nog slechts enkele opmer
kingen. zodat de min. kort na de
opening van de vergadering reeds
aan het woord kwam. HIJ begon met
zijn dankbaarheid uit te spreken
voor de hulde, van verschillende
zijden aan het marinepersoneel ge
bracht en voegde daat* zijnerzijds een
woord van warme waardering aan
toe voor het personeel der koopvaar
dij. dat onder de inoelltjkste oorlogs
omstandigheden Zijn grote offervaar»
digheld heeft bewezen. In geval van
een volgende oorlog (zei de mln
verder en de Kamer schrok niet eens)
zuilen marine en koopvaardij op har-
ihonlacKb wijze moeten samenwerken.
Reeds nu is men bezig die samen
werking voor te bereiden. Dat de
gebeurtenissen van de afgelopen oor
log duidelijk de waarde der zeemacht
hebben aangetoond, verheugde den
minister. Zelfs hoge legerautorltelten
hebben die waarde wel eens In twij
fel getrokken. Nederland kan trots
«Un op iUn zeelieden en de mln.
hoopt, dat het Nederlandse volk de
dapperen, die hun (even voor het
vaderland hebben gegeven, s(Jn er
kentelijkheid zal bewljien door da
stichting van een monument.
Het persgesprek Helfrich
In antwoord op een Dinsdag door
den heer Vorrink gestelde vraag
zeide de minister, dat hij geen voor
kennis heeft gehad van het persge-
sprek. dat lult.-admiraal Helfilch
Heeft toegestaan aan een verslaggever
van liet A.N.P. De minister keurde
dit ten sterkste af en heeft den lult,
adin. daarvan doen blijken Buiten
dien heeft de mln. aan alle officieren
der marine streng verboden zich zon
der zijn toestemming aan zulke Inter
views it ondeiweipcn
De gewraakte
filmvertoning
Ten aanzien van de onder zijn aus
piciën gegeven filmvertoning, waarop
de heer Vorrink aanmerking heeft
gemaakt, wees de minister met klem
en stelligheid af. dat hij politieke
progaganda in de zin zoti hebben
gehad. Er zijn fragnynten vertoont
van buitgemaakte Japanse films: één
daarvan gaf de ontmoeting van Tojo
met Soekarno te zien. Verder waren
er films van de „Margo", zoals die
van een inscheping van mariniers,
een patrouinetocht. doen en* laten
van ons leger op Java enz. Een g»«-
variëerd programma dus. vertoond in
besloten kring Wie daar politieke
■propaganda in kon zien, zocht toch
wei politieke spijkers op erg laag
watei
De doelstelling der marine komt
volgens de uiteenzetting door den mi
nister. In hoofdzaak overeen met'die
van hef jeger. Beveiliging van het
Rijk, maar in internationaal verband
Manschappen der marine, die van
1 Mel I94S af onafgebroken in dienst
rijn geweest, zullen op 1 Januari 1147
worden gedemobiliseerd, tenzij zij
de wens te kennen hebben segeven.
in disnst te blijven
De minister prees het reserve-pei-
sonesl Opneming in het beroepscorps
Is als een verdiende onderscheiding te
beschouwen Gezorgd zal worden, dat
de belangen van het bei pepspersoneel
daardoor niet worden geschaad
Het schema tfen het vlootplsn Is
voorlopig De minister zou gaarne
met een definitief plan komen, maar
de slechte, toestand van 's lands fi-
nahclën maakt dit vooralsnog Ónmo
gelijk
Er zal geen uitbreiding meer wor
den gegeven aan de Marva Ten aan-
zien van handhaving In vredestijd
heeft de minister ziln standpunt nog
niet bepaald
De begroting van oorlog werd zon
der boofdelijke stemming aangeno
men. met aantekening, dat de com
munisten wensten te worden geacht
te hebben tegengestemd
Financiën
De minister van financiën, de heer
L 1 e f 11 n c k heeft gisteravond zijn
Dinsdagavond onderbroken rede voort
gezet, werd aan alle Dinsdag uitge
sproken wensen voldaan, zeide de
minister o m., dan brachten wij ons
volk op de weg naar Inflatie En als.
men om zich heen ziet naar ons om
ringende landen, zal men moeten toe-
Reven en waarderen, dat de regering
tot nu toe het inflatle-gevaar juist
1 met vrij goede uitslag heeft bestre
den.
TUdelUke opklaringen.
Weerverwachting. medegedeeld door
het K.N.M.L in De Bilt, geldig van
Vrijdagavond tot Zaterdagavond:
Wisselende bewolking met plaatse-
lijk enkele bulep. Matige, aan de kust
aanvankelijk tijdelijk krachtige wind
tussen Zuid en West. Iets kouder.
vooral des nachts
M Novambet
Zon op 4.23; onder: 16.34
Maan op 13.34; onder 22 3»
Wanende maan.
Militaire voorbereidingen
De Perzische strijdkrachten
hebben opdracht gekregen, de
stad Zendsjan voorbtj ie trekken
en posities in ie nemen nabij de
stad van Mianeh. Wanneer s(j
mochten worden aangevallen,
so luidt de Instructie verder,
moeten z(j hun opmars voortiet-
ten. Inmiddels sjjn nieuwe ver
sterkingen uit Teheran naar
Zendsjan gezonden, hetgeen
wordt beschouwd als een voor
bereiding tot de bezetting van
de belangrijke Azerbeidsjanse
hoofdstad Tebris.
De Perzische autoriteiten hebben
besloten, alle Azerbeidsjanse demo
craten. die zij te Zendsjan gevangen
namen, naar Azerbeldsjan terug te
sturen. Toen dit bekend werd, deed
zich in de stad een begin van on
lusten voor. De Perzische troepen
wisten echter de orde te handhaven.
In llnks-georlënteerde krirfgen te
Teheran deed gisteren het gerucht
de ronde, dat de regering besloten
had, aan Amerikaanse maatschap
pijen olleconcessies te verlenen in
de Perzische provincies Ba-
loetsjistan en Fars. Bevoegde krin
gen spreken dit gerucht tegen.
In de^ practijk, aldus vervolgde
Mohammed Roem, zullen de geno
men beslissingen en de uitgevaar
digde besluiten, feitei(jk alleen het
werk van deze organen zijn. De
Unie-organen zijn door de volledig
souverelne staten gezamenlijk ge
vormd met het doel de gemeen
schappelijke belangen te bevorde
ren. In dit opzicht «uilen de ver
enigde Staten van Indonesië een
volledig onafhankelijke staat zijn
met geen gezag boven rich. De wet
tige erkenning van de republiek In
donesië zal metterdaad worden ver
kregen wanneer de ontwerp-over-
eenkomst van kracht wordt.
Moeilijke militaire
toestand
Lult.n.nt-gener.,1 Soedlrmwi. op
perbevelhebber van het republi
keinse leger, heeft op een perscon
ferentie gezegd:
In tegenstelling tot de verwach-