CHERIBON
I
weerbericht
3
COUD5CME COUDANT
a
1st
DE TELEVISIE IS ER
jan'
ACTIE VOOR en TEGEN
BEROEP OP FRANCO
IN DE BRANDING
v;
Modus vivendi
Gevechten bij
Medan
Geen Duitse
steenkool meer?
Technische problemen alle opgelost
Dum-dum-kogels
gebruikt
Rijnvaart
AMERIKA WIL DAT HIJ AFTREEDT
PACIFICATIE
Het roer moet dm
zegt prof. Gcrbrandy
Petitionnement
ndelsbenchten
Frij» 10 cent per nummer
Dinsdag 3 Dec. 1946
85ste Jaargang No. 21923
Bureau: Markt 31. Tel. 2745
Postrekening 48400
T
i
i
imstc
i Uti
i
■'j
,vd".
Tegen Cheribon
c. w.
In het Brandpunt
nu
in d:
V
NEL VAN VLIET
ryi 23 ct
M £rf»tt»bri»k.
aarnemingen
dit Blai
dan
té
:ren.
besc
;men.
>265, Bur. van'
Temperatuur
Max. temp.
Mln. temp
Weersgesteldheid
PED ASPERA
AD ASTPA
Somber bericht uit
Hamburg
Uni.
inkor..
ding
f. Lc
■on dv
dra-
ld (van
begin-
NCRÉM»
r glans. -
elling vraagt
on
gesteld
missie
_ng.
de
- een
ins offi-
in het
over
sea
)0t
een
pre-
be-
levh
den
zijn
van
en
een-
Door telet
vftn de atoom!
zijn volkome:
journaals
weten,
Vietnan
gevalle:
grepen
nen.
Ion.
dit
pen
dooi
viel
hier
op
sch<
Heden...„.
fte Rotterdam de
dige waarnemlngei
Barometer
Wlkl
inkrljk
>men,
men wij
hebt u
onmogelijke
oest? Houd
jnt nc
ivert
par-
iodus
bevel
Dat het
de „an-
tdeeltelijk
ge zendtt
of gebouw<
van de ultzc
hoogste d<
waar 's V"1
is opgestt.v
verkocht
I pijen. Een
I aan de Colt
I pany voor
:ge
van twe»
tot het
Ie diplom:
:pen docenten en
e Amsterdamse,
Hrechtse univt
lelftse, Rottere;
hogeschoh
lectoren,
tudenten v°
hoge ach<
hut
De Britse vertegenwoordiger Noel
Baker heeft bij het debat in de po
litieke commissie der Verenigde
Naties dezer dagen verklaard: Ik
beschouw ebe overeenkomst, die in
Indië gefloten is. als een schitte
rende historische daad van staats
manschap. Ik zou hulde willen bren
gen aan onzen Nederlandschen col
lega Van Royen voor zijn persoon
lijk aandeel in het tot stand bren
gen van deze overeenkomst. Ik
vy?et er meer van dan de meeste
mensen ervan kunnen weten.
i
De vijfvoudige wercldrecordhoud-
ster met haar trainer. Jan Stender.
ten-voorstel,
Londen uit
il werd uitge-
mwichtige in-
aan in die
■ne ontwikkeling Kenia».
De „Tji Besar”
nog niet geladen
De pogingen der Nederlandse
autoriteiten om werkkrachten te
krijgen voor het laden van het Ned.
vrachtschip „Tji Besar", dat reeds
meer dan een week in de haven van
Sydney voor anker ligt, z"n mis
lukt- De adjunct-secretaris van de
Federatie Roach verklaarde, dat de
boycot op Nederlandse schepen zal
gehandhaafd blijven en*dat de ha
venarbeiders zullen blijven weige
ren te werken voor de „Tji Besar"
Noel Baker over Cheribon
VliM
Schumachers bezoek
goedgepraat
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft in verband met de ongerust
heid In Frankrijk over het be’zoek
varf dr. Schumacher, den leider van
de Duitse sociaal-democratische
partij, ban Engeland, verklaard, dat
het bezoek niet het eerste Is van
een specialistischen leider, uit een
voormalig vijandelijk land, die als
gast van de Labour-partij te Lon
den is aangekomen. Reeds waren
vertegenwoordigers uit Oostenrijk,
Italië en Hongarije uitgenodigd.
Men meent te weten, dat er geen
officiële protesten met betrekking
tot Schumachers bezoek zijn ont
vangen.
snmorgen om uur iO werden
tterdam de volgende weerkun-
sn gedaan:
748 3
zuid 4
4.3 gr C.
8 5 gr C
4 3 gr. C.
Betrokken.
Pro Cheribon
De Nederlandse Vrouwenbewe-
ginfc zond een telegram aan den
minister-president en aan de voor
zitters van de Eerste en Tweede
Kamer der Staten Generaal waar
in zij als haar mening uit. dat de
basls-overeenkomst van Linggadja-
ti door het Nederlandse Volk moet
worden aanvaard omdat hiermede
een grondslag wordt gelegd voor
Vrede en samenwerking tussen Ne
derland en Indonesië.
zaarn
ome\i wij er!
i vF/ntg naar Erdsl
>n iederiïün schoenen
ncrëmelwH poetsen J
i al kunnen wij thans
ie voorzien, langzaam
vooruit hn uite'nde-
:h wel weer komen
De Ktno George V, het reusachtige Britse slagschip, is in de haten van
Devonport (Plymouth) aangekomen om te worden opgeknapt met het oog
op de a s. reis van de konfnkltflcc familie kaar de Unie van Zuid-A/rika.
den de voorstanders een tegen-actk
zodat het buitenland blijkens di
New York Tlm(
heeft, dat het j
het ontwerp al
komst wel zal i
iels dut
catie
De Koninklijke Vereniging van
Officieren. Ridders der Militaire
Willemsorde, heeft In een schrij
ven aan H.M. de Koningin haar be
zorgdheid uitgesproken ..over de
loop der onderhandelingen in
Nederlands-Indië. zowel met het
oog op de militaire situatie als voor
wat betreft de veiligheid van per
soon en goed van de 70 millioen
onder (Harer Majesteit-*) gezag le
vende onderdanen in het Verre
Oosten
Onvast weer.
Weerverwaohting. medegedeeld door
het K.NMI in De Bilt geldig van
Dinsdagavond tot Woensdagavond
Aanvankelijk tijdelijk opklarend,
later weer toenemende bewolking met
tijdelijke regen, plaatselijk we licht
vermengd met natte, sneeuw. Variëren
de wind, vrij koud
4 December.
Zon op: 8 29 onder: 16 31
Maan op 14 41: onder: 1.19
Wassende maan.
Weerkundige
W aarnemingen
over
Ing tussen so-
inisten. over
->rklezingen
T nog al-
Vlëtna-
ding Is.
tig kan
Critiek op de regering!
In de grote zaai van het Concert
gebouw te Amsterdam is Maandag
avond een openbare bijeenkomst
gehouden, waarin felle critiek weid
geoefend op het regeringsbeleid
ten aanzien van Indonesië. De spre
kers waren kolonel b d. A. Th
Winter, de heer W. Belonje, tot
Het Dag-
Rodrlguez
van De
een
Wij
houden met
betreffen, d:
Indu—
landsë ore:
het goed, e
schenken.
beseffen, <ftt
teleurstellingen
van anderen. Ze
raam van de
tenia van deze
woelen van cl
uit de belan».
terling.
Dit voorjaar werd te Fontaine-
bleau een conferentie gehouden
tussen vertegenwoordigers van het
Indo-Chinese land Vlëtnam en de
Franse regering. Het kwam, na aan
vankelijke mislukkingen, tot een
voorlopig verdrag, waarbij Vlët-
man als vrije republiek werd er
kend „in het kader van de Indo^
Chinese federate en de Franse
unie". Enige onrust In het lapd,
door ontevreden gebleven groepen
veroorzaakt, maakte het nodig, dat
Franse soldaten de orde handhaaf
den, vooral met het oog op een
LREPBEDRIJF.
»l»t;2 kranen arriv. 30 Nov.
te Stettin.
Zee met het ss Cr»ta
v ie Falmouth.
TANDEN. 2 December.
7 0 03 Ruhrort -*0 98 -0 04
n. b 98 0 08; Nijmegen.
0.02; Arnhem. Ncderrijn
1 0 03; Westenyoort ij*.
10 0 01Deventer. IJnel.
Jorgharen 41 19 0 18; Bel-
enmaas..ll 10 - 0 24:Grav»
sluis 4 70 - 0 09: I.lth.
o M gegist o 07: Vrees-
water. Nederrijn cn L*k.
Proces tegen Tiso
begonnen
Maandag is het proces tegen
>sef Tiso, president van de „Slo-
aakse Republiek" tijdens de Duit-
bezetting van Tsjecho-Slowakije
>or een Volksgerechtshof te Bra-
slava begonnen met de vo rlezing
tn de acte van beschuldiging^
elke 213 bladzijden omvat.
Tiso wordt er van beschuldigd
intact te hebben gezocht met de
idende nazi's, zoals Goering en j
on Ribbentrop, teneinde hun steun
verkrijgen’bij de afscheiding van I
owakijc van de Tsjecho-Slowaak-
staat. HIJ heeft, tevens de onaf-
inkelijkheid van Slowakije üitge-y
iepen. Tiso verzocht om het zen-
;n van Duitse terroristen naar
ratislava om de politici, die zich
scheiding verzetten, te
Het laatste gedeelte
huldiging handelt over
regelen in Slowakije
bijzonder zijn strijd
lisanen en de deportatie
so's mantri
If. in het
gen de parti
van Joden.
Het verzoek, van Tlsó's verdedi
ger om een prdcef yoor een inter-
hationaal gerechtshof werd ver
worpen
Vervolg van laatste kolom
Commissjc-Gcncraul. Dc keuze ligt
tussen een reële unie tussen twee
souvereine naties onder het huis
van Oranje en: crisis"
Hierhp past een vraag. Wanneer
twee souvereine naties een unie
aangaan, wat Is dan de positie
do Kroon’’ Is de draagster van
Kroon dim dictator of marionet?
En ten tweede is de reële unie een
volkenrechtelijk of een staatsrechte
lijk verschijnsel naar Logemann’s
Inzichten?
osgel.
ticaal
orden ge-
i door de
...ap van 7 De-
't wordt aangc-
sconferentie met
irdigers van de
sn en groepen
Senator Tom Connally, Amt-
rika’a gedelegeerde in de poli
tieke commissie van de Ver
enigde Naties, heeït een be
roep op Frapco gedaan om ter
stond af te treden en een voor
lopige Spaanse regering alge-
mepe verklesingen te laten ult-
schrijven.
Tijdens het debat over Spanje,
Maandagavond, sprak dr. Lange,
de Pool, zijn ongerustheid uit over
het voortbestaan van dit fascisti
sche regime, dat alch zo ge
willig beschikbaar heeft gesteld
voor nazi-activiteit. Hij herinnerde
aan het geval-Dcgrtflle. den Belgi
schen fascistenleider, „die zich na
tuurlijk nog steedAin Spanje schuil
houdt doch zogenaamd nief ge
vonden kan worden, hoewel de
Spaanse regering toch zo handig
is in het opsporen van politieke
tegenstanders", Dr. Lange noemde
de landen, die geen diplomatieke
betrekkingen met het Spanje van
Franco onderhouden. Acht hiervan
hebben de Spaanse rcgering-in-bal-
Ungschap erkend. Het bestaan van
Modus vivepdi dat Is een voor
lopige schikking tussen twee
tijen. In Indonesië werd een m<
vivendi gevonden en het
..staakt het vuren" gegeven,
bevel aan één zijde, n.l.
dere" zijde, slechts geel,
werd opgevolgd’, is een andere
kwestie. De modus vivendi is nog
van kracht. x
Een dergelijk geval doet zich in
ander deel van Oost-Azië voor,
moeten ons echter zó bezig
•- -t de zaken, die óns land
betreffen, dat het rumoer in Frans
Indo-China bijna niet tot Neder-
•n doordringt. En tóch is
er even aandacht aan te
',ware het alleen om te
onze moeilijkheden en
gelijk zijn aan die
_j passen alle in het
J- belangrijkste gebeur-
„eze eeuw; het zich los-
n den Aziatlschen mens
ingensfeer van den Wes-
Uit Batavia wordt gemeld: De
Legervoórlichilngadlenst deelt
mede, dat er volgens officieren
van gezondheid en burgerartsen
van de gesneuvelde Nederland
se militairen In gevechten bU
Medan 70 gedood zQn door dum-
dum-kogels. Een gevangen ge
nomen Pemoeda jonge soldaat
had eon las met 50 dum-dum-
patronen bU zich.
Te Padang werd het Nederland:
troepenschip Plancius beschote;
Het vuur werd door.het schip be
antwoord met zware mitrailleurs.
Twee man sneuvelden.
Op 1 December hebben Neder
landse militairen de-kampongs om
singeld en 99 tebroristen gevangen
genomen. Bij de fouillering en hel
verhoor was de republikeinse bur-
gemeesier aanwezig.
Bij Soerabaja hebben 70 t.r.i.-sol-
daten de bevolking gedwongen de
kampong Sidegaling te ontruimen
en terroristen hebben in Tjandoeng
de kampongbevolking beschoten.
Het Franse Persbureau verneemt
uit betrouwbare bron te Hamburg,
dat de Britse autoriteiten binnen
kort de dxporl uit de Britse jtdne
van Duitsland zuilen staken, liet
zou vooral gaan om de ulfvoer van
steenkool naar geallieerde landen.
Hoge functionarissen vgn dc
North German Coal Control, welk
lichaam dc verantwoordelijkheid
draagt voor de gehele kolenproduc
tie in de Britse zóne, hebben ver
klaard. dat zl) niets afweten van
dergelijke plannen. Wel zal do vol
gende vijf weken de kolenultvoer
met 350 000 ton worden verlaagd
Het is niet uitgesloten, aldus deze
functionarissen, dat «pen besluit
door de bestuurders van de vier
zónes wordt genomen zonder dat
wij erin gekend zijn, maar zeer
waarschijnlijk Is zulks niet.
Er schijnen nog andere drastische
wijzigingen in dc Britse bezettings
zone van Duitsland>op til te zijn.
Functionarissen van het Engelse
militaire bestuur bestuderen nl. een
nieuw plan om al)e boerderijen en
landgoederen in dc Britse zóne tot
350: acres (142.59 hrt--') te beperken en
alle bossen te nationaliseren. Een
soortgelijke wet is in de SoWjet-
zftne reeds van kracht
Tc.Hamburg Isfroorts officieel be
kend gemaakt, döt Duitsers thans
ook zakenbrieven naar het buiten
land mogen zenden, behalve naar
Japan en Spanje. Deze brieven mo
gen slechts inlichtingen of medede
lingen over -feiten bevatten. Zij
mogen geen betrekking hebben op
zakelijke onderhandelingen cn con
tracten en geen bijzonderheden
over Duitse activa in het buiten
land onthullen.
Daders van moord in
de Warmoesstraat
gearresteerd
Te FtMkfort i|Jn gearresteerd
Cornells H„ oud 24 jaar, en zjjn
broer Jaoob. ou<T>r Juar, verdacht
van de moord in de Warmoes-
atraat, te Amsterdam op de
61-Jarlge alleenwonende vrouw
Anna M. Marsman op 2 Novem
ber j.l.
De arrestatie geschiedde op 28
November j.l. door de Duitse po
litie. wegens onbevoegde grensover
schrijding en het zich bevinden in
andermans woning zonder verblijfs
vergunning. Toen de gebroeders
hiervoor voor een Duits gerecht
terecht stónden, wilde het toéval,
dat de aan dit gerecht als tolk
werkzame Nederlander in Neder
landse kranten over de moord
en het verzoek tot opsporing en
aanhouding van Jacob H. had
lezen. De broers werden toen
middellijk ter beschikking j
van de Nedoriandsc militaire
Me Frankfort
Bij hun verhoor gaven zij toe de
grens illegaal te hebben overschre
den op 5 November J.l. bij Suste
ren— Kaldenkirchen, om In Duits
land onder te.duiken. Zij hadden tot
nu toe van de zwarte handel
voornamelijk verkoop van koffie,
die zij uil Nederland hadden mede
gebracht geleefd en waren in het
bezit van ruime geldmiddelen Het
was hun na hun aankomst’te Frank
fort gelukt direct contact te ver
krijgen met kringen van de Frank-
fortse onderwereld, die hun on
derdak verschaften en aan valse
papieren zouden helpen. Voordat zij
deze echter kregen, werden zij ge
arresteerd. Zij zullen vermoedelijk
binnenkort naar Nederland worden
overgebracht
Het onderhoud, dat H.M. de Ko- den de voorstanders een tegen-actle
ningln Maandagmiddag In het Huis yhet TÏmeslathansbdekeinclruk
teil Bosch heeft gehad met de leden hcee™t d°Qrt hc^parlement zich1 met
van de Commlssie-Generaal heeft het ontwerp als b a s I s-overeén-
ruim een uur geduurd. komst wel zal verenigen.
Inmiddels duurt de deining, die
Nog steeds weerspiegelt de krant de publicatie van de ontwerp-over-
de opwinding, pro en contra, die eenkomst van Cheribon heeft ver-
er in den lande heerst Inzake de oorzaakt, voort.' Het Nederlandse
ontwerp-overeenkomst van Cheri- volk Is wakker geschud en hoe dc
bon. die in beginsel beslist over de beslissing ook uitvalt, men zal nlm-
toekomstige verhouding tussén Ne- mer kunnen zeggen, dat het Neder-
derland en Indonesië. Zodra de ac- landse volk in deze dagen van his-
tic van de tegenstanders zo hevig torische betekenis geslapeq heeft en
werd, dat het buitenland reeds de dat er lichtvaardig besluiten zijn
indruk kreeg, dat de overeenkomst genomen zonder dat het volk van
zou worden verworpen, ontketen- het vóór en tegen op de hoogte was.
■20 November. Gepsueèrd
uning naar:
i: Jodl. v. Bon; Jofa. v. d.
roefresus. v d Bosch; K.
:kers; St. Antonius, Spit-
ora. v Kessel; Tertnine 3,
ohannes. v Oosten; Drie
rwoert: Phonix. v <1 Voor
e. Capelleveen; Werdlna.
;ter Dordrecht: De Hoop,
itphen: Trijntje. Smit. De
is. zweep NÜmejen: "Ma-
erman; Henja. Kerkhof:
ersluls: Risico. Bruins Slot;
nelaat: Flat Rankema: J*-
an Harlingen: Lauwina.
nhem Mina. Drost. Den
ardus. Gerritsen. Amster-
:nne. Driessen U,rk: Doro-
!ls. Uithoorn: Tar. De Gr»-
aer: Ryollna. v. d. Haar:
oeders. v Leeuwen
:héldevaart
iERT. 29 November vóór 4
asseerd met bestemming
m: Vivat. Wagenmaker;
ema; Alida Nelly. Vermeu-
dert Pieter. Van Groezen;
Vdn Ee; Rupel. Van Kerek-
rdrecht: SB 125. Herinx; Tt-
matzer. Goes: Anjo. Van
rnhem: Mat ie. De Wachter
rlanilLevant Bruins Slot,
uwe Otto Ten Haaf Maai
en. Schut AmsterdamiLeon
Vlaardlngen: Contact. Van
Delft: Zwartewater. Hart-
il: [Express 34. Van Drunen;
2. Smits. Buffon. Drinhau-
'sbUrs: Brekelenkamp v d
ing. Tromp: Solario. Ver-
wUndrecht: Durme. Neve-
Omstreeks Kerstmis van dit jaar
maakt de „Eeuw van dc Tele
visie" op grote schaal haar en
trée In het Amerikaanse leven.
Alle grote technische problemen
«Ijn overwonnen. Rest nog het
ontwikkelen van een jpenbare-
uitzendingidlensl. Voor dit doel
verdringen slch telecasters. in
structeur» cn de handel om vas
ter voet te krjjgen In deie nieu
we Industrie, die nog In de‘kln-
derschoenen staat en weldra
even sterk een deel zal uitma
ken van het dageliiks leven als
de gewone radio sedert de twin
tiger Jaren.
In technisch opzicht bjedt dc te
levisie geen problemen meer. Becl-
i in volledig natuurlijke kleuren
i ovcrgebracht over een kabel
i New York naar Washington
terug naar New York over
totale afstand van 720 k m.
loor televisie uitgezonden films
i de atoombomproeven op Bikini
....jn helder in de nleuws-
van de Amerikaanse bios
copen vertoond. Tclevlsie-lampen.
gevoeliger dan het menselljk oog.
zijn gereed voor productie op grote
schaal cn “ontvangtoestellen in een
grote verscheidenheid van formaat
(van het televisie-scherm) en prijs
wachten op het kooplustig publiek.
Voor televisie-uitzending zijn ho-
torens nodig. Hoge bergen.
■uwen verhogen de radius
.itzending. 128 H.A. van het
deel van Mount Wilson.
werelds grootste telescoop
tcld. nabij Lor Angeles, zijn
aan televlsle-maatschap-
ander stuk is verpacht
lumbia Broadcasting Com-
de bouw van een televl-
Bij Halfon en elders vloeide de-
vorige week Frans bloed. Een jonge
officier schreef, kort voordat hij
sneuvelde, aan zijn broer: „Dnt wij
ons moeten opofferen, is niet zo
belangrijk; maar wél belangrijk is,
dat de Fransen Indo-China gaan
verliezen zonder er ziéh rekenschap
van te geven". Deze woorden ston-
deh zwart op wit in Le Monde
afgedrukt. Het blad wees erop, dat
de zaak in wezen nog veel erger is.
want vele Fransen staan er on
verschillig tegenover en laten zich
zelfs door bepaalde lieden wijsma
ken. dat de soldaten, die ginds hun
plicht doen, „provocateurs" zijn.
Merkwaardig enerzijds leggen de
Fransen bloemkransen op de graven
van hun gevallen dapperen en an
derzijds hebben zij slechts een
schouderophalen over voor niet-
minder-dapperen. die ver van huls
sneuvelden en hun graf in de rim
boe vonden.
„Provocateur»".... en
President van Zwitserland
Naar de Zwitserse radio meldt,
is Maandagavond in de siting van
de Zwitserse Bondsraad dr Wcv
als opvolger van Robert Grimm tot
president van Zwitserland gekozen
De nieuwe president verenigde
150 stemmen op zich, wat een ab
solute meerderheid van 80 stemmen
berekent.
twee regeringen, die elk door een
aantal landen worden erkend, noem
de spr. een gevaar voor de vrede.
Hij was van oordeel, dat het pres
tige van de Ver. Naties op het spel
stond in de zaak-Franco. Fr móét
jets gebeuren. Wanneer er niets ge
beurt. zal Franco's positie slechts
worden versterkt.
Dr. Lange eindigde met het In
dienen van twee resoluties, strek
kende tot het algemeen verbreken
van de diplomatieke betrekkingen
met Franco en het uitsluitën van
Spanje van het lidmaatschap van
alle instellingen, die door de V.N.
zijn of zullen worden gestich:
Venezuela verklaarde zich hier
mede roerend eens. Maar San Sal
vador veroorzaakte opwinding aoor
te verklaren dat de Spaanse kwes
tie door het Spaanse volk zelf moest
worden opgelost en dat Franco zich
niet kon verdedigen.
P«OF. LOGEMANN, oud-minlster
van overzeese gebiedsdelen,
heeft het juiste woord gesproken
Wij zijn nog niet toe aan een consti
tutie; het gaat om de grondslagen
voor een pacificatie. Erkend mag
worden, dat de Commissie-Generaal
in Indonesië pacificatie heeft ge
zocht en dat zij contact met de we
reldpers heeft verkregen. Dit zijn
i belangrijke dingen. De wereldpers
vertelde over Nederland wat haar
behaagde; 'de Commissie-Generaal
heeft de wereldpers gedwongen ook
naar haar te luisteren. Ook de In
donesische delegatie heeft naar haar
geluisterd. Het verkregen contact
mag niet verloren gaan.
Wij njoeten als Nederlanders be
grijpen. dat wij niet vóór alles aan
dc Nedenlandse delegatie kunnen
voorleggen een exemplaar van onzè
Orondwet. Er zijn nog altijd staats-
rechtsleraren. die het van belang
achten om te betogen, dat wat nu
voorgestcld is als basis-overeen-
komst van Langgadjatti. heus en
werkelijk ..in strijd met de Grond
wet" is!
Er behoeft aan deze kwestie geen
tijd te worden besteed. Dc pacifica
tie hqudt een belofte in zich, voor
een later te aanvaarden wijziging
van de Grondwet. Het staatsver- M
band moet worden gereorganiseerd.
Nederland als eenheidsstaat wordt H
•gereorganiseerd- tot een staatsver- M
band. De Nederlandse Grondwet zal
dus wijziging moéten ondergaan,
want er komt een constitutie voor
dit gehele staatsverband
Wij moeten het Indonesische na
tionalisme,,ernstig nemen Indonesië
wordt erkend als een ’clfshindige i
rechtsgemeenschap Nederland is op
geen wijze aan Indonesië onderge
schikt; Indonesië is op geen wijze
aan Nederland ondergeschikt.
Prof. Logemand nbeft in zijn laat
ste radio-rede ook een duidelijk ge
luid doen horen over dc voorgustel-
de Unie. Inderdaad ligt hier het
grote punt van verschil, maar nu
hgeft Logcmann van deze Unie een
veel betere voorstelling gegeven,
dan tot nu toe uit de gepubliceerde
basis-overeenkomst was op te ma
ken. Het tot nu toe uit Indië ge
geven commentaar was gericht op
dc verzwakking van de Unle-ge-
dachte. Gemeenschappelijke zaken
zouden niet behandeld worden door
een Unic-orgaan, maar door het te-
zamenkomen van delegaties ter be
handeling van bepaalde problemen.
Prof. Logemann zeide heel wat
anders: „Gemengde Unie-organen
zullen met en voor de Kroon dc
Unie-vcrantwoordelijkheden dra
gen". En dan „het arbeidsveld (van
dc Unie-organeri) omvat In begin
sel evenveel als vroeger steeds aan
de organen van het hervormde Ko
ninkrijk is toegedacht". Is dc Com
missie-Generaal het nu daarmede
I eens? Zal zij. In Indonesië terug
gekeerd. deze gedachten nu ook aan
de Indonesische delegatie voorhou-
den en de erkenning daarvan af-
dwingeft?
De functie van de draagster van
de koninklijke waardigheid xa| geen
instrument zijn voor verkapte Ne
derlandse leiding in deze Unie-or-i
ganen. Dat is nooit de bedoeling
van de Invloed van de Kroon. Maar
wel moet dc basis-overeenkomst
duidelijke bepalingen bevatten over
dc inrichting, do functies en de ver-
II antwoordelijkheld der Unie-orga
nen.
En nu biedt het teg(
dat Zaterdagavond van
ook in de Engelse taal -
zonden. Juist een ever
vloed aan Indonesië i
Unie-organen.
In zover gaat het voorstel van
jongstleden Zaterdag verder ten
aanzien van, dc invloed van Indo
nesië op de Unie-organen dan is
vervat in dc basis-overeenkomst
yan Langgadjatti. Zal dc Commis
sie-Generaal ook deze gedachte
naar Indonesië bverbrengen’
TN ALLE BLADEN,' die dicht staan
bij de Partij van de Arbeid,
wordt gesuggereerd, dat tegenover
de basis-overeenkomst slechts tno-
gclijk is óf verwerpen öf aanvaar
den Wordt zij niet aanvaard, dan
betekent dit: oorlog, revolutie in
Indië
In het Vrije Volk van Maan
dagavond komt prof. Logemann nu
ook zelf tot „de keus". Hij zegt:
..Maar de keus ligt niet tussen het
zorgvuldig losgewikkelde Konink
rijk van dc heren Welter c.s. en het
opengcspletcn Koninkrijk van de
(Vervolg tn de zesde kolom).
sie-zender. De wolkenkrabbers In
New York zijn ook zeer gezocht
voor tclevlsie-zenders. Het 375 me
ter hoge Empire State Building in
het hartje van New York City en
het ngbij gelegen 314 meter hoge
Crysler Building dragen nu televl-
sje-antennes in plaats van de vroe
gere vlaggestokken.
Vandaar zal de televisie worden
gebracht in de leslokalen van vele
New Yorkse openbare scholen. Men
verwacht, dot het gebruik ervan
zich snel tot andere steden zal ult-
brelden. In New York zullen alle
nieuwe schoolgebouwen, welke op
het bouwprogramma van 1948 staan,
de nodige kabel-aanlcg krijgen voor
televisie, zodat de ontvangtoestellen
van het cone leslokaal naar het an
dere kunnen worden overgebracht.
Nieuwsuitzendingen, demonstratie
materiaal voor wetenschappelijk on
derwijs en vakopleiding, dramati
sering van de literatuur zullen In
dc eerste televlsie-ultzendlngcn
voor onderwijsdoeleinden worden
opgenomen. De hoofden van de
scholen zijn voornemens, televisie
uitzendingen van de gewone com
merciële stations op te vangen.
Hoewel er op het ogenblik nau
welijks meer dan 7.500 tclevlsie-
ontvangtoestellen in Amerikaanse
gezinnen gevonden worden, tegen
bijna .|J0 000.000 gewone radio-ont-
vangtóestellen. winnen de televisie
programma's terrein, in September
bijvoorbeeld begon de Ford Motor
Company de televisie-uitzending
van bijna alle belangrijke «portge-
bcurtenissen voor, haar rekening te
nemen. Een firma van pharmaceu-
tische producten biedt des Zondags,
een programmavan een half uur
aan. bestaand uit bekende teken
films en een vertoninfR’an
films. Ongeveer 15 andere flrtna»
hebben contracten voor televisie
programma's getekend, terwijl nog
50 in onderhandeling xijn over xend-
tljd.
erschelllng n Kopenh
wlyn te Southampton
9 v Londen n Rott
v Kopenh n Rotterdam
27 v Manchester «n
Amsteidam
29 v Antw te Huil
sslurs-Havre p 29
mhamn n Havre
ostpn n Hull
v Hull n Rott
th n Mlddlesbro
9 v Rott te Kopenhagen
—Dublin 27 te Dover
tea te Antw,. verw
Rott te Londen
senge 26 v Roti ie Oslo
3rimsby te Sheerness
v Harwich te Vllssin«n
nd 28 y Southampton n
Whitehaven
Delfzijl te Colchester
arllnaen n Delfzijl
Huil n Antwerpen
;rlet 30 v Karlshamn te
Midd.bro 'te Tjinulden''2
rriburg n Holtenati
opennagen pv 24 Cuxhav.
eykjavik—Amst p 27
t Dunnet Head
Newcastle te Falmouth
irlmsby n Sheerness
ïothenburc n Delfzijl
-Cork p 27 Prawle Point
K Lynn.te prlmsby
Koldins te Kopenhagen
over n Fowey
Huil te King's Lynn
'imst1—Fowey 29 in de
Down»
noen te Groningen
iense n Spesshult
29 v Helsinki n Amst 1
VU 30 v Brussel n
vi„, sh0,ÏE'h"e"
-Rochester 27-te. Cromer i
v Milford Haven te
Swansea
1ART KON. SHELL.
Tientsin n Singapore
Mirl n Ballk Papan.
Tarakan en Singapore
Abadan te Aden
ec v Suez te Abadan verw
Pulo Samboe n Penang
Ijtt te Abadan
c v Abadan te Barry
verw
aanstaand referendum over de
grondwet. Deze handhaving van de
orde mankte deel uit van de mo
dus vivendi.
Ho SJi Minh, de Vietnamese
Sjahrir. putte zich te Fontainebleau
uit in hoffelijkheden. Hij schonk
bouquettcn aan de dames dor Fran
se ministers en won aller harten
door zijn waardige redelijkheid.
Maar ondanks die toenadering is er
nu toch weer in Viëtnam gevoch
ten. Tussen Viètnamezen en Franse
soldaten. De Frans» bladen maken
er betrekkelijk weinig ophef van,
want het is een droevige erva'ring
die men thans in het moederland
der Rede opdoet. Sommige bladen
eisen „krachtig optreden"; andere
pleiten voor geduld; weer andere
schijnen meer pro-Viëtnamecs dan
pro-Frans te rijn, zij dragen de
rok ónder het hemd.
Prof, mr P S, Gerbrandy. die als
minister-presideniC te Londen Ne*
derland door alle oorlogsjaren leid
de, hield Maandagavond een radio
rede. waarin hij dc vrees Uitsprak,
dat Nederland alsnbg de oorlog zal
verliezen. De overeenkomst van
Cheribon geeft de Nederlandse sou-
vereiniteit over Nedcflands-Indiè
prijs en levert de bevolking in In
donesië uit aan een kleine boven-
1UMet nadruk zei prof. Gerbrandy.
dat het probleem Indonesië geen
partij-politiek geding mag zijn. Men
moet .zich plaatsen op de basis van
de rede van de Koningin van 7
December 1942.
VclérL beweren, dat de Commls-
sie-Gensnial niet meer heeft kun
nen bereiken, dan de overeenkomst
van Cheribon. Maar het had wel
anders gekund, indien men Indië
innerlijk niet reeds had losgelaten.
Daarom moet het roer radicaal om.
Er dient een politiek te worden ge
voerd. die wordt gedragen
Koninklijke .boodschap
cember 1942, waarin -
stuurd op een Rijfcsci
loyale vertegenwoor'
verschillende volkei
als deelnemers.
Prof. Gerbrandy besloot:
En dis u mij vraagt kum
ddt nog?, dan vraag ik u:
/niet vijf laar lang het om
gedaan, omdat het moto,. -
vast, ga van dit standpunt nooit af.
ge zult bondgenoten overtuigen,
want het woord ^an recht en waar
heid vermaghOneindig veel Dat
weet ik uit ervaring. Ge zult het
welzijn van alle volken van het Ko
ninkrijk herstellen. De crisis van
heden zal dan blijken heftig, maar
voorbijgaand te zijn De weg van
Cheribon voert naar verre toekomst
de grote massa van Nederlands-ïn-
dië naar een nacht van onvrijheid
en onzekerheid
Cheribon het begin van
nadere regeling
Zondagmorgen is het Indonesische
stadsbestuur van Batavia bijeen ge
weest. Tijdens de vergadering voer
de ook Sjahrir het woord. De toe
spraken hadden de strekking de
hoofdelementen vari de ontwerp
overeenkomst te verduidelijken.
Sjahrir kwam op tegen de voor
stelling, als zon tóen door dit resul
taat met handen en voeten aan het
„Nederlandse imperialisme" x(jn
overgeleverd. Iljj merkte op. dat het
ontwerp moest worden gezien als
een begin van datgene, wat nog ge
daan moet worden, voordat men
kan zeggen, dat alle» tussen de be
treffende partijen geregeld is.
Sjahrir vroeg zich af of de Indo
nesiërs zich er wel van bewust wa
ren. wat de consequenties van een
onafhankelijkheid voor hen zouden
zijn. Hij gaf hiervan een schetsma
tig overzicht en gaf uitdrukking
aan de hoop, dat het Indonesische
volk een waardige plaats zou In
nemen in de rij der onafhankelijke
volkeren. Tenslotte sprak hij de
hoop uit, dat deze na lang en rijp
overleg bereikte ontwerp-overeen
komst in Nederland door regering
en volksvertegenwoordiging gunstig
zou worden ontvangen
\A/AAr^ i»».« r-x o rr. «r M Per week.... ƒ0.28
per m..nd... H
per kwartaal ƒ3.30 HAAKT bUuVT 1
Groepen docenten en studenten
aan de Amsterdamse, Groningse.
- Leldse en Utrechtse unlversiteiten
en aan de Delftse, Rotterdamse én
Wageningse hogescholen, roepen
hoogleraren, lectoren, privaat-do-
ccnten en studenten van alle unl
versiteiten -en hoge scholen In Ne
derland op om hun Instemming te
betuigen met de basis-overeenkomst
van Cheribon door vóór Donderdag
a.8. het volgende petitionnement aan
de leden der Staten-Generaal ge
richt. te ondertekenen:
Ondergetekenden, docenten en
studenten van alle Nederlandse in
stellingen van hoger onderwijs, van
mening zijnde, dat de stem der unl
versiteiten dient te worden ge
hoord in een aangelegenheid, die
van grote betekenis is voor de toe
komst van Nederland. Indonesië
en de gehele wereld, verklaren ge
heel achter de overeenkomst van
Cheribon te staan, zoals deze door
de Commissie-Generaal en de ver
tegenwoordigers der Republiek In
donesië is gesloten. Dringen er. met
de meeste klem bij de leden der
Staten-Generaal op aan deze over
eenkomst te bekrachtigen.
De ondertekenaren achten het ook
de taak van de wetenschappelijke
wereld zich over deze aangelegen
heid uit te spreken en beschouwen
de overeenkomst van Cheribon als
de enige mogelijkheid om tot nieu
we samenwerking tussen de betdj
volden In een geest van onderlinge
vriendschap en ten bate van de ge
hele wereld te komen
De „Valk” naar Indië
vertrokken.
De Marinevoorlichtingsdienst
meldt, dat de sleepboten van de
K[on. Marine H.M. „Beatrix" en
H.M. „Margriet" Zondag tezamen
- met de „Empire Betry" van de
B.P.M. met het dok ..Juliana",
waarin de bok „Valk” is vastgezet.
van Curacao naar Indië zijn ver-
v Irokken. De eerst aanleghaven op ’t
Thans aangevangen tweede deel van
de sleepreis is Colon. De bestem
ming van de sleep Is Socrabq^F
Maandag heeft een woord
voerder van het Kon. Ned.
Indische Leger verklaard, dat
met Nederlandse artillerie, ge
steund door de luchtmacht.
Pemoeda's verdreven x(jn uit
■tellingen, die z(J b(J Medan
hadden betrokkeq en die
volgens beloften, op 28 Nov-
hadden moeteg ontruimtf
In het door de NederHmdcrs be
zette gebied van de 4iidoostelij-
ke sector van Medan handhaaf
den de Indonesiërs hun sedert kort
ingenomen stellingen en versterkten
deze zelfs, ondanks toezegging van
de Indonesische delegatie, dat zij
ten laatste op 28 November zouden
worden ontruimd.
Na langdurige besprekingen heeft
de Nederlandse commandant ver
zocht de stellingen Zondag 1„Decem
ber te ontruimen.
Indonesische leiden gaven toe, dat
in strijd met de bestandsovereen-
komst afdelingen van het Laskar
Rakjat in deze stelliijgcn aanwezig
wiren, doch zjj relden niet In staat
te zijn hun orders te doen uitvoe
ren.
Na v(Jf uur schermutselingen
werd volgens een militairen woord
voerder, geciteerd door de Leger-
voorlichtlngsdienst, Zondagmorgen
de ofde en rust te Medan hersteld.
Weer een partij juwelen
opgespoord
De Centrale vermogens-opspo-
ringsdienst Heeft te Amsterdam
weer een partij juwelen ter waardé
van ƒ400.000 opgespoord. Een on
derafdeling van de C V.O. te Rot
terdam had een zaak in onderzoek,
waarvan de sporen naar een 48-ja-
rigën chauffeur E. te Amsterdam
liepen, die tijdens de bezetting in
nauw contact heeft geslaan met de
Sammcl-Verwaltung. welke organi
satie zich o.«. bezighield met het
leeghalen van Joodse woningen in
het afgesloten gebied. Bij een huis
zoeking bij de schoonouders van E.
kwam de partij juwelen voor de
dag. E. en zijn vrouw zijn gearres
teerd.
GRANEN.
ertlcht van A. Makkreel.
'foo^dè^meeste artikelen
menswaaidlse- veranderingen
laats vondtn. werd Inlandse
bplanci ijk lager aangeboden
reken van bestelborinen 4^
vel dc voornaamste oorzasx.
gen in fabiiekstaiwe namen
ts| toe. terwijl de raken te-
wie prijzen gedaan werden,
e uit A V A -voorraad al ai-
ESgrS
disponibel cn stoomend te
at het import-graan betiell
de vas'e stemming voor i*-
/allen
Bokten.
Oude glorie in de ring
Zoal» reed» gemeld zullen t»l van
Nederlandse ex-k»mploenen ten bats
van de Niwin nog eenmaal de hand
schoenen aantrekken. Zij bokten
op Januari te Rotterdam en op 17
Januari te Amsterdam. Alle partijen
gaan over 3 ronden varf 2 minuten.
Amateurs zonder
veel variatie
Twaalf partijen tutten Rotterdam
se en Amsterdamse amateurs werden
gisteravond in het Rotterdamse Odeon
gebokst. Van die twaalf partijen wa
ren er acht, wsfto niet veel meer te
zien gaven dan een eenzijdig alaan
naar cn op het hoofd zonder enige
variatie. In de andere vier werden
de vele toeschouwer» echter ruim
schoots tevreden gesteld cn vooral
dc Amsterdammer Kraus «treed in
keurige «till
De uitslagen waren:
A. Thoonsen (R 1 w o p. H Posno
(A.); A. Dammers (R onbesl. met B.
v. d Velde (A Ch. Hol (R.) v.o.p. C
de Beer (A f: Spangenberg (R wint
door opgeven van C. Blankenzer (A.)
in de 2e ronde; J Dekker (R.) w o p.
W. Kraus (A.); Vllegenthart (R.) w.o.p
J Blij (A.); J. Zandvliet (R veil
door diskwalificatie In de 3e ronde
van A Pastor A.); Kai reman (R
w o p Visser A Overdevest (R
v.o.p Schagen (A.)J D Krommcndam
(R.) wop P Seur (A.); F v Kem
pen (R.) w.o.p. J. van Eek (A); P.
Janssen (R wint met k.o In de eerste
ronde van J Nieuwenhuis (A
dat de Franse soldaten tn
im slechts in hoogst zeldzame
en gewapend rondliepen. Zij
i alleen dón naar de wnpe-
wanneer zij werden aiingeval-
In de laatste maanden kwam
enige malen voor. K|eine groe-
i Viëtnamezcn. vaak aangevoerd
or.... Japanse officieren, over
een Franse wachtposteq, nu eens
>r* dan daar. Maar bij Haifong.
20 November j 1., namen de
icrmutsclingen plotseling
ernstiger vorm aan Een Frar
cier. die ongewapend,
nauw gedreven zich wdde
geven, werd door de inlandei
ncergelegd. Kort daarop beschoi
een Vietnamese kustbatterij
Franse kruiser. Hoe zich alles i
ci,es heeft toegedragen. Is niet
kend De berichten zijn even ondui
delijk als die wij van Java krij
gen.
in Frankrijk is men er nog niet
toe gekomen, zich het drama goed
voor ogen te stellen. Men is im
mers veel te druk bezig met bin
nenlandse kwesties, over parle
mentaire samenwerkinr
ciallsten en commur„
aanstaande presidentsverk:
enz Het Franse volk leeft
tijd in de Illusie, dat de
mese modus vivendi een
waarop het 't hoofd rustig kan
neerleggen.
Ho Sjl Minh heeft de Franse re
gering lalen weten, dat hij de gang
van zaken betreurt. Hij heeft het
bevel „staakt het vuren" gegeven,
maar kan er niets aan dóén, wan
neer het vuren toch-doorgaat. Waar
is zijn gezag? Heeft hij wel gezag?
vraagt men zich af. Heeft hij het
wél, dan is zo'n modus vivendi niet
Veel-waard. En heeft hij het niet.
wel, dan had Fontainebleau met de
bouquettcn wel achterwege kunnen
blijven.
ïbben 70
ledwc
onti-
Tjanc
beset
‘bouc
zond
den, waarin
>nd op het
van Indot
kolonel b
winter, ae heer W.
voor kort Redacteur Van
blad te Batavia, en L: A-
Lopez, hoofdrcdacteuf
Ochtendpost.
Besloten werd een telegram aan
de regering te zenden, waarin wordt
gevraagd een samenstelling van het
Koninkrijk der Nederlanden om
vattende vier zelfstandige rljksde-
len, alle met eigen staatsconstruc-
tie, met daarboven de werkelijke
rijkslelding, waarin de vier rijksde-
len zijn vertegenwoordigd.