w
/Aet de
(l fluit er op
H
naaste toekomst
De dagen korten
óe.
van het loodswezen
Weest zuinig met gas
en electnciteit
De militaire situatie in Indië
De Nederlandse*
vliegtifigindustrie
SUCCES IN
LAKE SUCCESS
Het personeelsvraagstuk
Koopvaardijvloot
groeit
DE U-BRIGADE NAAR PADANG
Vaji Java naar
Sumatra
et Avontuur
begon
te Cairo
STADSNIEUWS
20 besparen
De directeur der Gemeente licht
fabrieken deelt mede
Door de situatie, welke In de Ne
derlandse kolenvóorziening is ont-
■taan door de recente staking in
de Amerikaanse kolenmijnen en de
•lechte vooruitzichten Inzake de
kolenimport uit Duitsland, is het
noodzakelijk het gas* en electrici-
teltaverbrulk gedurende de eerste
maanden tot het uiterste te beper
ken. r
De maandelijkse gas- eh electrl-
elteitsrantsoenen voor de industrie
en andere grootverbruikers mogen
van 10 December af niet meer be
dragen dan 80 1 van het yubruik
otar de maand November jX
Het publiek wordt met aandrang
gevraagd om op het huishoudelijk
verbruik van gas en electricitelt
eveneens een besparing van ten
minste 20'/* te bereiken.
Verder la het gewenst, teneinde
de electriciteitsvoorzienlng zo eco
nomisch mogelijk te doen zijn. dat
alle verbruikers medewerken om de
spltsbelasting in de uren 7' tot
0' en 15 tot 18 zoveel mogelijk te
verminderen.
Indien de vereiste besparing op
het kolenverbruik voor l de produc
tie van gas en electricitalt niet
wordt bereikt, zal het Rijkskolep-
bureau voor de gaspedrijven invoe
ring van speruren en voor de elec-
trlclteitsbedrijven invoering van
stroomloze perioden in overweging
moeten nemen. Slechts met aller
medewerking kunnen dergelijke
maatregelen worden voorkomen.
Verbetering speelplaats
school voor b.l.o.
Tijdens de bezettingsjaren zijn de
afscheidingen alsmede de bestra
ting van hel speelterrein, beho
rende bij de openbare school voor
buitengewoon lager onderwijs aan
het Paradijs, geheel verloren ge
gaan, zodat hM terrein thans on
bruikbaar is. Aangezien de school
derhalve practisch van een speel
plaats verstoken is, is het noodza
kelijk tot herstelling van hj?t ter
rein over te gaan. Bij het voorbe
reiden der herstellingswerkzaam
heden is tevens nagegaan of in de
algehele situatie ter plaatse ver
betering kan worden verkregen.
Het speelterrein is n.L van de
school gescheiden' door een strook
particuliere grond ep is slechts
te bereiken via de voormalige Am
bachtsschool aan de Houtmans-
'AT
AAR
ANNEER
11 Dec. T.ji uur Chr. Garaf. Kerkt
Spreekbeurt da. J. W. Geels.
11 Dec. S aar CaacoHUai Opvoering
„Het biechtgeheim'* door Da Haghe-
apelers.
It Dae. I uur Hat Blauwe Bruis:
Tweede voordracht J. B. Bakema in
cursus voor Volksuniversiteit over
„Nieuwe architectuur als levenszaak".
12 Dec. S uur Nieuwe Schouwburg:
Kerstconcert Tonflkuhet-Catcllia on
der leiding van Nico Verhoeff.
12 Dec. S uur Ons Huls: Bijbellezing.
weker Jb Klein HaancveM.
14 Dac. ie-« en 11 Dee. ie-7 uur
Kunstmin: Nationale Konijnen ten toon-
stalling Kontjneahoudarevereaiglng
Gouda en omstreken"
14 Dec. 1 aar Concordia: Karate jaar
feest Vereniging Ouderdosnasnrgen
,Ons Belang"
14 Dec. anr Concordia: Opvoering
.Nlcodemus en zijn schaduw door
amusementsclub ..Ons Genoegen
Bioscopen
Uitreiking nieuwe levens
middelenkaarten
Westhavei
13 December: Puinsteen—Seventje.
Apothekersdienst
Steeds geopend (das nachta alléén
voor recepten): Apotheek p. Web ar.
Gouwe IJl.
brengen is overleg gepleegd met
den elgenagr van de strook grond,
dan heer G. J. de Gruijl, alhier. De
heer De Gruijl heeft zich bereid
verklaard de strook grond, ter
grootte van ongeveer 108 m\ aan
de gemeente in eigendom af te
staan in ruil voor een nabij gele
gen perceeltje gemeentegrond even- j
eens ter grootte van ongeveer'
108 m'. B. en W. stelled voor tot
deze ruiling te'besluiten.
Na het totstandkomen kan de
door de gemeente in eigendom te
verkrijgen strook grond met de be
staande speelplaats worden samen
gevoegd. tengevolge waarvan deze
speelplaats onmiddellijk uit de
school bereikbaar zal zijn. Tenein
de daarna het speelterrein in bruik
bare staat te brengen moet dit
worden geëgaliseerd opnieuw
verhard.
De kosten hiervan worden met
Inbegrip van het voor rekening der
gemeente blijvende deel der af-
scheidingskosten geraamd op
1330.-.
Benoeming onderwijzend
personeel
Ter voorziening in de vacature,
ontslaan door het Mej. H. W. Vee9
nenbos verleend eervol ontslag,
hebben B. en W. de raad voor een
benoeming van een onderwijzeres
aan school no. 2 voorgedragen: mej.
J. Goossen, onderwiJ%pres aan de
0.f. school te Barneveld.
Ter voorziening in de vacature,
ontstaan door het aan den heer
A. J. Vermaas verleend eervol ont
slag. dragen B. en W. de raad voor
een benoeming van een onderwij
zer no. 8 voor den heer J. B. Wil-
terdink, onderwijzer aan de o. 1.
school tc Woubrugge.
1 HANDEL IN
DISTRIBUTIE-K AARTEN
De politie heeft proces-verbaal
opgemaakt tegen een huisvrouw
wegens het ln pand geven van een
textielkaart voor 25 en een le
vensmiddelenkaart voor 5 en we
gens het verkopen van' twee tex-
tielkaarten voor 20 per stuk. Drie
personen, die de kaarten ln pand
genomen of gekocht hadden zijn
eveneens verbaliseerd. De kaarten
zijn in beslag genomen.
DIEFSTALLEN.
Uit de gang van een woning aan
de Heerenstraat is des avonds een
mantel gestolen. De bewoners
waren thuis: de dief is met behulp
van een valse sleutel" binnengeko-
men.
Uit een pakhuis aan de Geuzen-
straat is een rijwiel gestolen.
VERGOEDING AAN
4 STENOGRAFEN.
B. en W. stellen de raad voor
Mn de twee stenografen, die belast
.zijn met het samenstellen van de
raftdsverslagen en die, toen de raad,
in de bezettingstijd zijn werkzaam
heden moest stsjten. zonder in
komsten kwamen, een schadeloos
stelling toe te kennen van 50'/.
van hun gederfde inkomsten over
de periode van 1 Januari 1942 tot
2» November 1945 Deze schadeloos-
stelling zal 1188,33 bedragen.
Burgerlijke Stand
J Geboren 8 Dec. Elsje. d. v. G. J.
Bos en H G. R Scbwarze. Vosslus-
straat 65. 10 Dcc.: Arle. z. v. M.
Hopgendijk en I. Otterspeer. Turf-
singel Z2. Barbera Maria. d. v. C.
J. Klerks en B. M. Mies. G. den
Bultsteeg 2; Albertus Hubertus, z..
v. H. Wensvcen en T. R. A. Bos.
Heerenstraat 93; 11 Dec.: Frcderik.
z. v. T. F. G. van Welzenis en M.
J. van den Berg, Tollensstraat 105.
Getrouwd 11 Dec.: J. Verhoek en
H. M. Arontx. J. H. Heuvlnk en L-
de Joode; J. de Bruljn an C.de
Jong: J- Tak en W. van Leeuwe; L.
van den Heuvel en C. A. Schrlek;
C. J. van Hertum en C. Meilof.
Overleden 9 Dec.:Reglna Petro-
nella Johanna Siebëfa. wed. A. J.
Boos, 69 Jr.; 10 Dec.: Aart Verhoef,
1 weken.
Ouderavond van de
Centrale Kopschool
Oud-Indië-vaarders
vertellen over Indonesië
In de toespraak, waarmede de
heer J. Eelkema. hoofd van de
schooi voor voortgezet gewoon lager
onderwijs, gisteren in «Je gymnas
tiekzaal van dp school, de druk
bezochte ouderavond opende, merk
te hij o m. op. dat er gestreefd
wordt het onderwijs zo doelmatig
mogelijk te doen zijn, met het oog
op de behoeften in 't verdert leven
der .leerlingen. Bij de direct na de
opening aan de ouders geboden ge
legenheid om in de lokalen kennis
te nemen van de leermiddelen, heb
ben dezen zich van de Juistheid van
die opmerking kunnen overtuigen
en stellig hebben zij met voldoening
geconstateerd, dat op de Centrale
Kopschool de leerlingen niet ver
moeid worden met allerlei theore
tische kennis; waarvan het prac-
tische nut twijfelachtig is. maar
dat hen op eenvoudige wijze vrij
wel uitsluitend datgene wordt bij
gebracht, wat hen in hun latere
leVen van onmiddellijk nut is. Wel
licht waren er onder de ouders, die
de verzuchting hebtafn geslaakt: „ik
wilde, dat ik ook die twee jaar
mocht meemaken"
Voorts wees de heer Eelkema er
op, dat het onderwijs n9g niet tot
op het vooroorlogse peil Is kunnen
worden teruggebracht, mede als ge
volg van de materiaalschaarste, die
o.m. het beoefenen van handenar
beid en het geven van hulshoudon-
derwijs aan de meisjes nog tot de
onmogelijkheden doet behoren. AU
frappant voorbeeld van de mate-
rlaaUchaarste gaf de heer Eelkema
'het totaal ontbreken van potloden;
iets wat hij in zijn meer dan 25-Ja-
rigc loopbaan nog nooit had meege
maakt.
Het voornaamste punt van deze
bijeenkomst was een causerie met
lichtbeelden over Indonesië, die,
daar de heer P. E. van Bemmel, die
als spreker zou optreden, wegens
ziekte was verhinderd, gehouden
werd door de heren C. Goedhart en
O. Teekens. beiden te Reeuwijk.
Dokter Goedhart, als eerste spreker,
vertelde van zijn eerste aanraking
met het mooie Insullnde, bij zijn
aankomst ln de baai van Sabang,
zijn eerst indrukken na het aan
land gaan te Tandjong Priok. waar
bij hem het linkse verkear, de taal
problemen en het feit, dat „de in-
tellectuëlen ter onderscheiding van
den gewonen mens, de rechterduim-
nagel lang lieten groeien", het
sterkst gefrappeerd hadden Aan de
hand van de lichtbeelden van den
heer Van Bemmel gaf dokter Goed
hart vervolgens nog vele bijzonder
heden over de wijze van vervoer,
de tabakscultuur, klederdrachten,
zeden en gewoonten, bouwwerken
op midden Java. de woonwijze op
Noord-Sumatra en de markten daar.
De heer O. Teekens, die vier en
twintig jaar aan het onderwijs in
Indië verboi\aën is geweest, gaf
o.m. ^gn boeiend retlsas van zijn be
levenissen. toen d« Japanners tot
in het hart van Batakljnd, waar hij
woonde, warert doorgedrongen.Hij
schetste, hoe de Bataks toen bij
duizenden van heinde en ver utt
hun kampongs kwamen in de me
ning. dat er wat te roven en te
plunderen zou vallen. Voorts ver
haalde hij zijn wedervaren In kam
pen en gevangenissen, waarvan
vooral de toestanden ln het laatste
kamp bijzonder slecht waren, zo dat
men ratten kocht voor vijf gulden
^pcr stuk en men jaloers was op
'een medegevangene, als die zon
..lekker boutje" ln de pan had en
m^n er zelf geen had kunnen be
machtigen. Tenslotte van de onbe
schrijfelijke vreugde bij het bericht
van de Japanse capitulatie, door een
Japansen generaal op 24 Augustus
1945 in het kamp medegedeeld en
gevolgd door een plotseling over
dadige toevoer door de Japanners
van rijst, maïs, varkens en runde
ren en zijn daarna volgend verblijf
ln Medan, dat geheel door extre
misten was ingesloten en wasr hij
tot zijn repatriëring, op 24 Augus
tus van dit jaar, een angstige tijd
.doorleefde, voornamelijk door de
nachtelijke gevechten er) beschie
tingen.
Bit de behandeling van het meer
huishoudelijke deel Van de agenda
werden dis nieuwe leden van de
oudercommissie gekozen de dames
C. .Verlaan—v. d. Kraats en J. C.
Weck—Boeren en de heren T. M.
Snat^rse en J. Perdljk.
HAVEN- EN BRUGGELD.
B en W. stellen de raad voor de
verordening op de heffing van
havengeld en van een bruggeld on
gewijzigd opnieuw vast te stellen.
B en W. delen mede. dat zij
eerlang een voorstel zullen Indienen
om de tarieven ln overeenstemming
te brengen met het huidige prijs
peil.
TRIBUNAAL.
Het Tribunaal zal ln zijn zitting
van Maandag behandelen de zaken
tegen Cornells van Duuren te Haas
trecht en Teuntje v. Dijk. ta Oude
water.
TROUWEN WORDT
DUURDER
Op extr» dagen f 75
en ƒ100
De rechten voor het voltrekken
van huwelijken zijn laatstelijk bt]
raadsbesluit van 6 September 1921
geredeld en als volgt bepaald:
Het huwelijksrecht bedraagt op
de dagen, voor kosteloze huwelijks
voltrekking bepaald, zijnde Woens
dagmorgen 9—12 uur en Donderdag
morgen van 9—10 uur,.
Voor afzonderlijk té voltrekken
huwelijken tot 12 uur ƒ15: etina
genoemd uur 30.
Op alle overige dagen bedralgt
dlt'hifwelijksrecht ƒ45; terwijl jpor
de voltrekking van een huwelijk,
overeenkomstig artikel 132 van het
burgerlijk wetboek, bulten het ge
meentehuis. een recht verschuldigd
is van 25.
Het behoeft geen betoog, dat
deze bedragen, welke gedurende een
kwarteeuw ongewijzigd zijn geble
ven. niet meer met de huidige tijds
omstandigheden in overeenstem
ming zijn. aldus schrijven B. en W.
de raad.
De geringe differentiatie in- het
tegenwoordig tarief werkt boven
dien In de hand. dat de huwelijks
voltrekkingen meer en meer ever
de gehele week worden verspreid;
het maximum recht van 45. vormt
in de regel geen beletsel meer om
•en andere dag dan de Woensdag
of Donderdag vooj den huwelijks
datum te bepalen.
Mede met het oog op de regel
matige gang dar werkzaamheden
op de betrokken secretarie-afde
ling. Is het. in verband met de hu
welijksaangiften en de huwelijks
afkondigingen gewenst, dat de hu
welijksvoltrekkingen zo mogelijk
niet ln het begin en evenmin aan
het einde der week plaats vinden.
Het kerkelijk gebruik brengt
eveneens mede. dat de huwelijken
ln het midden der week worden ge
sloten. Van de invoering van hogere
tarieven voor bijzondere dagejt
wordt verwacht, dat de beoogde
regelmaat in de werkzaamheden
ral worden hersteld.
Bovenstaande overwegingen heb
ben er B. en W. toe geleld dé raad
voor te stellen de huwelijksrechten
tc wijzigen en als volgt te bepalen:
Voor het afzonderlijk voltrekken
van een huwelijk op de dagen, wel
ke door den ambtenaar van de
burgerlijke stand, voor kosteloze
huwelijksvoltrekking zijn bepaald;
Op Woensdag tot 12 uur 15; da
12 uur 30.
Op Donderdag (Inbegrepen het ge
bruik van een loper) ƒ75.
Voor het voltrekken van een hu
welijk op Dinsdag (inbegrepen het
gebruik van loper) 75.
Voor het voltrekken van een hu
welijk op Maandag. Vrijdag en Za
terdag (inbegrepen het gebruik van
een loper) 100
Voor het voltrekken van een hu
welijk buiten het gemeentehuis 25.
Indien het bruidspaar, dat op een
Woensdag trouwt. jiet gebruik \an
een loper wenst, komen de kosten
daarvan, boven het verschuldigde
huwelijksrecht, te zijnen laste.
Dit laatste geldt eveneens voor de
z g kosteloze huwelijken.
De kosten voor het gebruik van
een orgel moeten in alle gevallen,
boven de vermelde huwelijksrech
ten. afzonderlijk worden betaald.
De Amerikaanse posteryen hebben
sedert 1 November de tarieven voor
luchtpoitvervoer, towel in het
binnenland als naar het buitenland
verlaagd. Het gevolg is. dat het
luchtpostvervoer aanzieniyk is toe
genomen. Voor het vervoer van
binnenlandse luchtpost heeft een
der Amerikaanse luchtvaartmaat
schappijen. United Airlines, een
Fatrchild-Packet-rllegtuia in ge
bruik genomen. Dit type is uit
sluitend foor het uervoer van post
geconstrueerd. E* bevindt zich o.a.
aan boord een sorteer-installaiie.
Aan boord van het vliegtuig be
vindende postbeambten kunnen on
derweg de meegevoerde post sor
teren. Boven: Het vliegtuig ln de
lucht. Beneden- Een blik in de laad
ruimte met de beide geopende
achterdeuren De bodem van het
ruim is laag bij de grond om het in--
laden, eventueel rechtstreeks uit
een postauto, te vergemakkelijken.
Een Nederlandse militaire woord
voerder heeft Dinsdag het volgende
over de militaire situatie meege
deeld r^Zondag w,aa het ln alle*,tec-
torén van Medsn rustig, slechts
op het vliegveld was enig licht ar
tillerievuur gericht.
Te P a d a n g zijn Maandagmor-
5en de besprekingen tussen de In-
oneslsche en Nederlandse delega
ties begonnen met het doel een
eind te makan aan dg vijandelijk
heden. Uit Batavia wordt ge
meld, dat Zaterdag bazulden de Tjl-
«adane-monding 'n Nederlandse pa-
trouilla herhaaldaltjk mat automa-
tlsche geweren werd beschoten. Het
vuur kwam Zondag van achter de
demarcatielijn en werd onmiddel
lijk door Nederlandera beantwoord^;
De Indoneslëra ^droegen niet heft
overeengekomen onderscheldlngs-
teeken. Aan Indoneaiache zijde vie
len ,12 dooden. De N-derlanders le-
'den geen verliezen.
Uit Buitenzorg wordt gemeld
/lat een Nederlandse patrouille
door een bendfe van 70 man ten zui
den van de TJtkarawang la aange
vallen. Deze aanval werd afgtela-
gen. Drie Indonealëra werden ge
dood. Aan Nederlandae zijde vie
len geen alachtoffers.
Uit Bandoeng wordt gemald,
dat het Nederlandae blvek TJlkl-
dlng door 100 man van de Zwarte
Buffel is aangevallen. Hierbij zijn
door de Nederlandcra geen verlie
zen geleden.
Te Semarang waa het Zondag
rustig. Maandagmorgen vuurde In
donesische artillerie op de omgé
ving van DJatlngalen. Een Neder
landse patrouille, die in de' rich
ting Manggren uitgezonden waa ter
dekking van genlewerken, ontmoet
te vrij heftige tegenitand, die door
artillerievuur werd gebroken. De
werkzaamheden van de genie wer
den gestoord door Indonesische ar
tillerie In de omgeving van de kam
pong Pandean ten oosten van Se
marang. Indoneslëra trachtten we
derom Nederlandse stellingen te
betrekken, doch zij werden verdre
ven. Twaalf Indonealëra werden ge
dood. De Nederlanders leden geen
verliezen.
UltJSoerabaJa wordt gemeld,
dat met mortieren en artillerie ge
vuurd moestworden op Indone
sische stellingen, vanwaar uit hevig
op Nederlandse patrouilles werd
geschoten. Bij een tempel ten zui
den van Krlkllan ia binnen de Ne
derlandse zóne door de T.R.I. de
rivier afgedamd, waardoor deze
tempel onder water is komen te
stain. Ook zijn patrouilles van de
T.R.I. uit -de Nederlandse tflnO'
verdreven. Hierbij Is een Indone
siër gedood.
Alle ereraden voor de
kunst afgetreden
Een bespreking tussen de Centra
le Ereraad en de ereraden voor de
kunst ten einde tot een oplossing
van de gerezen moeilijkheden te ko
men. heeft tot reaultaat gehad, dat
thans alle ereraden hun-ontslag heb
ben ingediend.
Het conflict ls gelegen ln heton-
overbrugbaar verschil ln uitlegging
van de wet „zuivering kunatenaara"
door de Centrale Ereraad enerzijda
en de ereraden voor de kunst fn-
dertijds.
"Ten vrouw, die van geldtellen en
vlooien vangen houdt, is de
(beste huishoudster.
Spreekwoord.
Sport
Watprpolo
G.Z.C.S.V.H. 4—3
Winnende goal vlak
voor tijd
Het is een slechte wedstrijd geweest
gisteravond ln 'het Spaatdersbad tus
sen GZC en SVH uit Hlllege+stoerg
voor de wintercompetitie gespeeld. De
strijd droeg een buitengewoon rom-,
melig karakter. De scheldarecéiter
moest ontelbare malen tussenbeiden
komen om ongerechtigheden te be
straffen GZC miste de steun van G(a-
vesteljn. die onvoldoende wend ^er-
vangen.
Nadat SVH het eerst gevaarlijk Is
geweest, speelt Cabout de bal goed
toe aan de tweemeter-man v. d Too
ien. die het eerste doelpunt voor zijn
rekening neemt (1—0). De vreugde is
niet van lange duur. want met 'n ver
goed schot treft de rechtsachter vsn
SVH het doel (l1) MeUknen moet
vlak hierop wederom handelend op
treden. wat hem echter best af gaat
Met een handig schot geeft De Gru.l
de Gouwenaars wederom de leiding
(3—1).
Na het draalen Is GZC aanvanke
lijk wederom het gevaarlijkst: v d.
Tooren ls goed op dreef en hij maakt
er j_j van. Nu komt SVH opzetten,
schot na schot suist op het heiligdom
vgn Meulmsn af. maar nu blijkt wel
dat de HlKegerbergers slecht op.,schot
zijn Het merendeel der schoten gaat.
..huizenhoog" over De rechtsvoor der
gasten is de eerste, die de Juiste rich
ting vindt (3—Uit een corner msakt
de Tnldvoor er 3—3 van Als vlak voor
het e.nde de GZC-achterhoede 'n vrije
worp te nemen krijgt, ligt Cabout op
3 meter afstsnd vrij voor 't doel De
bal wordt hem zuiver toegespeeld en
met een keihard schot biengt hli zijn
club de overwinning (4—3).
Schaken n
CLUBCOMPETITIE yAN DONK
De uitslagen voor (Ie huishoudelijke
competitie. weVke de schaakafdeling
van DONK houdt, lulden: H Mallet
L. Straver 0—1. L v Zeeden—H Oos
terbeek 0-1. W v d Kroef—J Ver-
bey 1—0; A. v Jaarsveld—J v d Eng
0-1. O Zoest-W Borst 0-1. M.
SchoomótrwoardG Zoeat 1—0; N. N
—Th Boacéi 1—0.
Duiven
POSTDUIVENTEKTOOMiTELLINO
Da postdulvepverenlglnf ,,'t Cen
trum" houdt op 14 en 1» December
haar jaarlijkse tentoonstelling. Keur
meester ls de heer L. KuUk.
Technische ontwikkeling
Dc regering is voornemens deel
te nemen in de kosten van ontwik4
keling van vliegtuigen en wel voor
f 2 millloen. Aan het Natlo.nial
Luchtvaart-laboratorium zal een
lening v#n 2.700.000 worden ver
strekt. Het aatu^ecl dat Nederland
in de kosten vmt inrichting van
weer-obseiwatie-otations ten be
hoeve van de burgerlijke luchtvaart
op de Noord-Atlantische Oceaan
zal nemen, bedraagt 212.500.
Het Nederlandse instituut voor
vliegtulg-ont,wlkkeling. waarin de
Staat deelneemt met 2 millloen.
zal de ontwikkeling van vliegtuig1-
typen en gasturbines ter hand ne
men Voor dc ontwikkeling van gas
turbines zijn de voorwaarden hier
tc lande gunstig. Het levert ook be
sparing van deviezen op.
De technische achterstand len
aanzien van de ontwikkeling van
deze nieuwe vdortstuwingsinstallii-
tics is betrekkelijk gering en de'.c
motoren zijn eenvoudiger van op
zet dan gewone vliegtuig-motoren.
De onderzoekingen zijn zowel voor
de vliegtuigindustrie als voor ande
re doeleinden van belang
Het ligt ln het voornemen de
kosten van ontwikkeling van. vlieg
tuigtypen en van gasturbines op de
seriebouw tq verhalen. Slaagt men
daarin, dan zal het rijk de voorge
schoten bedragen terugontvangen.
Verder zal in 1947 moeten worden
overgegaan tot dc bouw van een
hoge-snelheidswindtunnel en tot
uitbreiding van de wetenschappe
lijke apparatuur van alle afdelingen,
van het Nationaal Luchtvaart-labo
ratorium' Het bedrag van 2.700.000
bedoeld als lening aan het natio
naal luchtvaart-laboratorium
vormt ccii onderdeel van het be
drag van ƒ9 000 000. hetwelk nodig
is om dc uitrusting van het natio
naal luchtvaart-laboratorium vol
komen op peil te brengen.
Dir. r Tleter. Hoofdred Len Ott.
Staatk red. prof mr C. W de Vries.
Chef-red S H v d KrsaH. Ultgavs
en druk N V R damsch Nieuwsblad
De eerste tulpen
De eerste tulpen zijn op de
Westlandse bloemenveiling
aangevoerd. Daarmee ls een
nieuw bloemen-selioen inge
luid. Dit kan dat van de chry
santen weer opvangen, want
hiervan begint de aanvoer
langzamerhand te verminderen
Toch zijn er nog grote partijen
aangevoerd als gevolg van het
zachte weer. Er waren zelfs
nog chrijsanten van de koude
grond, hetgeen in deze tijd wel
zeldzaam is. De kwaliteit ver
mindert wel. doch er worden
nug steeds flinke pruzen be
taald. die zelfs boven 1 en tot
2 per bos gingen. Goede,
grootblocmige chrysanten ko
men niet veel voor. Voor fre
sia's worden nog steeds hoge
prijzen betaald. cvenal> voor
anjers, die 20—45 cent per stuk
opbrachten. Het aanbod van
plumosa-groen nam af. evenals
van potplanten.
Het door Sir Haj-tley ghawcross
voorgestelde plan tot oprichting
van een internationaal lichaam
toezicht op dc ontwapening, werd
Woensdag ln een subcommissie,
daartoe ingesteld, besproken. En
geland. Rusland en Amerika kwa
men in principe overeen, de kwes
tie der troepentelling met een al
gemeen ontwapeningsplan te com
bineren. Op voorstel van $paak zal
er een clausule aan .het optwape-
ningsplan worden toegevoegd,
waarin aan de regeringen en aan de
Veiligheidsraad wordt verzocht, tij
dens de volgende zitting aan dc
algemene vergadering rapport uit
te brengen over de vooruitgang,
die gemaakt was bij de oprichting
vkn een Internationaal contrAlesys-
tcem. terugtrekking van troepen uit
het buitenland en vermindering
van de bwapening.
Na de bijeenkomst verklaarde
Shawcross. dat de besprekingen in
een meer den bevredigende atmos
feer verliepen.
De beheerscommissie van df
VN. ls het. ook eindelijk eens ge
worden over de ontwerp-overeen-
komsten voor beheerschap. döor
mandaatmogendheden ingediend.
I Voorts heeft de algemene vergade
ring in minder dan twee uur tijds
14 niet omstreden onderwerpen af
gehandeld.
wat e*t»V» op bt;
BONNEN. SNOEP, ZUID
VRUCHTEN, BLOEM EN'
NOS MEER.
wat ueickei*s aan,
TAFEL ÉN EEN KOPJE
KOPPIE OP THEt.
Natuurlijk alles van1
De Gruyter.
dat wordt een f»jne
Kerstmis
Ouderkerk a. d. IJttel
Huisea csvstlé.
Notaris A. T. van der Leeden heeft
Jatepen ln „Harmonie" «en aantal
panden publiek verttooht. Kopers wer
den: van de woonhuizen B 44 en 41
de heer A. J. Baaa. alhier voor SOOS;
van het woonhuis B M de heer W.
Kort, alhier voor f 1300: vgn de woon
huiten met loodsen B M. U. M en »7
de. heer W. M. Baas, alhier voor SIM
Pradikbaurten. Npd. Herv. Kartt:
30 uur ds. O. Enkelaar te Krimpen
a. d. Lek. Doopebedlening; «30 uur
da. M. C. Koole te Gouda. WUkge-
bouw: 30 en J» uur de heer1 A. de
Redelijkheid. Geref. Kerk: MO en
I uur da. D. A. Vogel-
Reêuwijk
Zegt u eens, wat zou scheren
mij kosten 7
DE LOTGEVALLEN VAN TRIPJE EN LIZEBERTHA
201-202
Ja. Tripje wandelt luatlg daar
onder de palmen ln het morgen
zonnetje voort, terwijl de vogels
in het rond zingen- Hij voelt zich
Sretttg en neuriet wat... Maar hij
eeft er ook geen flauw vermoeden
van. wat hem die morgen boven
het hoofd hangtl
Plotseling hoort hij een gedruis
ln het struikgewas... Wat kan dat
zijn? Toch geen wild beest? HIJ
schrikt n beitje, want hij heeft er
niet "aan gedacht, z'n geweer mee
te nemen op de wandeling... Maar
dan springen er opeeni 'n atel Wa-
himokoeloe's uit de struiken voor
de dag. die zich op hem werpen en
hem overmannen... Tripje probeert
ze van zich af te schudden en ze
van 't lijf te houden, maar de over
macht ls te groot! Spoedig zijn z'n
armen stevig gebonden, zodat hij
zich niet verroeren kan. en een
doek wordf hem stijf om het ge
zicht gebonden....
Plaatselijk Nieuws
Gouderak
Verkoplnf. Notaris L. van Langt
te Moordrecht heeft gisteren ln ..Het
wapen van Gouderak" het woonhuis
aart de veerstraat 3. altyer. ln het
openbaar verkocht. De heer P Ver
hoef te Moordrecht werd koper voor
f 1310
Haastrecht
Burgerlijke Stand. Geboren:
Richard Henk, z v. J. H. Blonk en
F. Harrison: Maria Joanna Marga-
retha, tl v. Bodewea ervfG. C. Loon-
stra.
Ondertrouwd: C. A. Versteeg. 29 j.
en C- Raateland. 30 J.; J. A. van
Zuijlen, 28 J. en E.'M. Raateland.
26 j. j
Predikbeurten. Ned. Herv.
Kerk 10.— u. ds. W. de Voogd van
der Straaten: 6.30 u. de heer H F.
Kulling te Stolwijk. Jeugddienst.
Ned. Herv. Geref. Evangelisatie
^9 30 en 6.30 u. de heer G. de Pater.
Geref. Kerk 9 30 en 6.30 u. ds. G.
Visser.
Moerkapelle
Ds. J. A. v. Nle 25 Jaar predikant
Gisteren herdacht ds. J. A v. Nle,
Ncd. Herv. predikant te Hoogevcen.
die van 1924—1926 predikant hier
ter plantse was. dc dag, waarop hij
vóór 25 Jaar zijn ambt aanving te
Rijnzaterwoude. Vandaar kwam hij
naar hier om in 1926 naar' Zetten
tc vertrekken. Sinds 1930 arbeidt de
Jubilaris tc Hoogeveen. Hij ls prne-
bcs van het classicaal bestuur van
Meppel. Van zijn hand verscheen
zo Juist een boekwerk over de be
zettingsjaren. Ds. v. Nle heeft ln de
illegaliteit een vooraanstaande
plaats ingenomen.
Nieuw erker k a. d. IJssel
Predikbeurten. Ned Herv Kerk:
IS uur de Vollewelder. 1 uur ds. KeU
ven Hotterdsm. Jeugddienst Geref.
Keek: #30 en 8 uur ds Hagebeek em
predikant te Vlaerdlngen. OereJ.
Gem 9 30 en 3 30 uur leesdlenst.
BurgerlUke «tand Geboren:
janeje. d v. N. v. d. Beng en O. J v.
Dlseel; Mergrieta Johanna, d. v. M.
W. v d. Weel .en M. v. d Stam:
Auguata Belay, d. v. H. L. 't Hart ar>
N den Oude: Adriaantje. d. v. V.
Kersbergen en A. de Kruljf: Henricue
Jan. z. v. J. v. Leeuwen en H. J. Hua-
ken; Huig. z. v. P. Vonk en O. v.
Dijk: Maria Tranclsca Johanna Mar-
garetha. d. v. F. J. v. Meura en M. A.
v. Leeuwen: AUda Anna Maria. d. v.
J. Slappendel en J. M. de Roolj,
Overteden: Wltfieknlrva Butter, 70 J.
Predikbeurten. Ned Herv. Gem:
Reeuwljk-Dorp: MO en 3 uur d«. H.
Rueeuw lJ4c-©orp: I 30 en 3 uur da. H.
Goedhart. Ned. Herv. Oom. Sluip
wijk: 10 u. de G Elzenga te Gouda;
S 30 uur ds C. A. v. Korevaar.
Geref Kerk: ia U. en 3 u. da A. G.
v. d. Stoel te Boakoop.
Burgemeesters benoémlng. Da
heer A. van Dobben de Bruljn. com
mies ter secretarie der gemeente
Almkerk. voorheen volontair ter
secretarie alhier, ls benoemd tot
burgemeester der gemeente Lang
broek (U.).
„Ronkende motoren" De toneel
vereniging „V.I.O.S gaf onder re
gie van den heer W. Lensen een
uitvoering van het toneelspel in
drié bedrijven, „Ronkende moto
ren". Het stuk handelde over den
directeur ener vliegtuigfabriek, die
door zijn secretaresse tot een ande
re en betere levenshoudirtg wordt
gebracht Op keurigé wijze werd dit
spel opgevoerd.
Schoonhoven
Gaslaaid. Aan de Technische Ho
geschool te Delft la geslaagd voor het
propaedeutlséhe examen scheepsbouw
kundig Ingenieur <3e heei; P Nlen-
huts. alhier.
Stolwijk
Predikbeurjen. Ned. Herv. Kerk:
10 u. ds. mr. H. van Ewyck.
Ned. Herv. Evangeliaatie: 9.30 en
6.30 u. de heer Smit te Rotterdam.
Geref. Gem.: 9.30 en 6.30 u. Leei-
dienat.
Waddinxveen
Grondaankoop. B. en W. vla
gen dc raad een crediet van 2966.
voor de aankoop van enige perce
len grond ter grootte van 74,15 ha.
Deze gronden zijn gelegen in de
omgeving van de R. K. kerk en
dienen ter uitvoering van het ge
projecteerde uitbreidingsplan.
Raadsvergadering. Een open
bare vergadering van de gemeente
raad is belegd op Donderdag 19 De
cember om 8 uur.
Burgerlijk Armbestuur.
In de bezettingstijd werd bepaald,
dat de voorzitter van het Bargerlijk
Armbeatuur voortaan uit en door
het coljege van B. en W. moest
worden benoemd. Nu de .raad terug
ls. stellen B. en W. voor den voor
zitter telkens voor een Jaar weer
uit en door de raad te doen benOb-
men.
De heer Schouten, die ln de over
gangstijd het voorzitterschap heeft
bekleed, treedt thans af en ls eiet
herkiesbaar. Daarentegen stellen
de twee aftredende leden, de heren
A. Visser-en A. van Sprang zich
niet herkiesbaar. Ter vervulling
van de vacature van den heer
Sprang bevelen B. en W. de heren
H. Olie en Adr. Bonefaas aan en
van die van den heer Visser, de
heren G. Wever en H. P. Gert».
Bovendien vragen B. en W. ae
raad de subsidie aan het Burgerlijk
Armbestuur over 1946 met 1000
tot 45.500 te verhogen en voor het
volgende jaar een subsidie ven
f 46.900 een bedrag dat nlmmar
zo hoog is geweest to verlenen.
Opheffing betrekking. - B. en W.
stellen dc raad voor de betrekking
van gemeentelijke vroedvrouw op
te heffen en in verband hiermede
aan mevr. F. LazarusWeverllng
wachtgeld toe te kennen, een en
andér met ingang van 1 Januari a s.
Doodstraf tegen Cyriel
Verschaeve
De Vlaamse priester-dichter
Verschaeve. die er Van wordt be
schuldigd tussen 1940 en 1943 lid
te zijn geweest van de „Duits-
Vlaamse Arbeidersgemeenschap en
artikelen te hebben geschreven van
natlonaal-soclallstlsche *irekK
ls te Brugge bij verstek ter docxl
veroordeeld. Vermoedelijk vertoeft
hij thans in Duitsland De Statft,
die zich civiele partij heeft jeateld.
krijgt een millloen francs Schade
vergoeding.
De kwekelingen
(Slot).
In een verig artikel weven wjj
reeds op de verbeteringen voer wat
betreft de materiaalvoorziening, die
gei Loodswesen In de naaste toe
komst to wachlon staan. Minder
ivastlf staat bet met de perse-
neeUvoorslenlng, meer speciaal de
reelers.
Dit vrasgetuk is belangrijk, omdat
fact werk van den roeier veel erva
ring eist. Het roeien van de Jol,
die den loods naar het te beloodsen
schip brengt of hém moet afhalen,
ji vooral bij ruwe zee geen slno-
^llen niet té roytlé bezoldiging
msakt dat het tfcrloop groot is met
als gevolg niet/ getrainde pn oner
varen roeiers. De salarisregeling
heeft dit wel vbor het grootste deel
op haar geweten, maar het ls on
mogelijk voor de regering om tegen
de hoge gages van de koopvaardij
t* concurreren. De roeier vén het
loodswezen hij ia matroos en kan"
da rang van kwartiermeester be-
4 «ralkan die vooruit ziet, zal echter,
naar men hoopt, tot de overtuiging
komtn. dat over enkele jaren dat
gagavarschil zal zijn weggevallen,
En dan prefereert hij het werk bij
het Loodswezen boven dat bij de
koopvaardij.
Vroeger waren de loodskwekelln-
gen de toekomstige loodsen
gedurende enkele Jaren roeier en
matrooa. Nu voor toelating de 2e
rang wordt geëiat, zullen de kweke
lingen alleen het Jollenwerk doen
tezamen met de matrozen. De laat
ste zullen ook het gewone scheeps
werk moeten verrichten. Dit is
reeds een grote verbetering, daar
het een grief van de kwekelingen
was ook het gewone scheepswerk
zoals roestblklfen, te moéten doen.
Het buitenboord zetten en roeien
van de jol la een werk, dat de toe
komstige loods tot in de puntjes
moet beheersen, wil hij zijn vtk
verstaan. Met deke verbetering ln
de opleiding hoopt de inspecteur-
generaal nieuwe kwekelingen te
krijgen. Toetreding ia te Rotterdam
reeds mogelijk gaworden. Er wor
den nieuwe kwekelingen gevraagd.
Men is in het Loodswezen van goe
den wille; zowel bij de leiding als
bij het personeel. En nu er alles
aan wordt gedaan om, wat in de
oorlog werd afgebroken, zo anel en
zo goed mogelijk op te bouwen, zal
de overgangsperiode met zijn tal
loze moeilijkheden slechts stimule
ren tot grdter krachtsinspanning.
De nieuwe loodsboten worden ge
reed gemaakt. Dat ls reeds een
vooruitzicht dat de toekomst opti
mistisch tegemoet doet zien.
Het emfcarkement te Tandjong-Priok. Gejnkt en pezakt paan de mannen
van boord, een nieutoe toekomst tegemoet, iava, het eiland, waar *v rolk
goed werk deden, verlatend.
Wenaeer de aankeep van 48
schepen In kei buitenland Blaart
ap de epdraebten voor aanbonw
in Hederland an In het buiten
land ajjn uitgevoerd, aal de Ne
derlandse Koopvaardij vleot met
2-4M.e#e B.R.T. ep ruim M
Vin het - peil van 1939 staan
(thana 1.8M.0M B.R.T.).
Van de 48 In het buitenland te
kopen achepen zijn of worden 33
eenheden doorverkocht aan ver
schillende maatschappijen. Voorts
worden 2 Victory-schepen gekocht
vpor troepenvervoer. Ten aan
zien van 11 Llberty-schepen zal de
regering zich nader beraden of deze
in eigendom van de regering zul
len blijven, en zo dit het geval ia,
over de wijze vari exploitatie. Een
Victory-achip koat ruim een mil
lloen dollar. Een Llberty-achip koat
600.000 dollar.
Kopenhagen wint ln
Engeland
Het Kopenhaagse voetbalelftal heaét
gisteren onder voortdurende regen te
gen Brentford zijn laatste wedstrijd ln
Engeland gespeeld. Bij bet aanbreken
van de rust hadden de Denen een J—0
voorsprong behaald, welke in de twee
de helft nog tot 3—0 werd opgevoerd.
Brentford wist de achterstand tot 1—2
te reduceren waarmede het einde
kwam.
De grijze maand November, die zich dit jaar niet van
zijn slechtste kant heeft laten kennen, heeft plaats
gemaakt voor de donkere December, en de donkere
dagen voor Kerstmis korten en donkeren nog steeds.
Telkens komt de zon later en meer naar het Zutd-Oosten
op, gaat vroeger en meer naar het Zuld-WeiteR onder,
zodat haar dggboog steeds korter en lager wordt. En dat
zal nog doorgaan tot even na 21 December, de datum
Waarop officiëel de winter begint.
Juist omdat dit zo iets alledaags, neen aljaarlljka is,
zo Iets natuurlijks en vanzelfsprekends, geven de mees
ten onzer zich geen rekenschap van de oorzaak van
deze wisseling der seizoenen, die in de gematigde zóne*
natuur en leven zulk een Jaarrhythme bezorgen. WIJ
hebben ons allang aangepast aan deze jaarlijkse gol
vingen van warmte en kou, aan deze curven van dag
en nachtlehgte. Ons leven li er op Ingesteld, meestal
vinden we die afwisseling wel aangenaam en allerlei
seizoenartikelen, als zonneschermen, winterjassen, zee
baden en erwtensoêp, helpen ons over de diverse bege
leidende onaangenaamheden heen. Het eeuwige groen
van de tropen moet velen evenals de altijd schijnende
koperen ploert de keel uithangen.
Maarwaaraan danken wij die
wlaselende getyden? Nog zijn er
nOOtWPOOLClPKLL
EVLMAAK
ZUlDPOOLCl
Stond van de aarde ten opzichte van de zonnestralen
op 21 December.
enkelen, die menen, dat in de win
ter de zon verder van de aarde
staat en ln de zomer we ons beter
warmen, doordat we dan dichter bij
het vuur zitten. Niets is minder
waar dan dat. Trouwens, dan zou
dit over de gehele aarde het geval
zijn. En in Australië en Zuld-
AfriKa, in_ de gehele Zuidelijke ge
matigde luchtstreken nadert nu de
zomer. De zaak staat zelfs zo, dat
de zon in onze winter, ln Januafi
wat dichter bij Is dan de rest van
het Jaar. De gehele door de aarde
ontvangen zonnewarmte is dus dan
Juist het grootste.
De zonbeschijnt ons land kort
enf onder een kleine hoek, geeft
dus korter en minder warmte. Maar
hoe komt dat?
De grote gloeiende gasbol be
schijnt onze aardbol. Dc afstand
en de grootte van beide maakt, dat
we de zonnestralen mogen be-
Wat geeft Hilversum?
12 Dscsmber
Avondprogramma
Hllv. I (A.V.R.O.) f Nieuws; <.11
Viool; «30 Ned. Str.kr.; 7.20 Volks
muziekschool: I Nieuws: 1.10 Omroep
kSmerork.; ».15 Hoorspel: 10.13 Rozen
ln December; 10.45 Lezing: 11 Nieuws:
ll.B Gr.pl.; 11.46 Nocturne.
Hllv. n (N.C.R.V.) 6 Orgel; «43
Piano: 7 Nieuws: 740 Vaart der Vol
kan: Nieuws; 8.03 Kerstconcert: l«
Nieuws; 10.30 Jehudi Menuhln; 10.45
Avondoverdenklng: 11 Schubert.
13 December
Dagprogramma
Hllv. I (V.A.R.A.) 7 en I Nieuws:
I.11 Opera; 9 Pro Arts kwartet; 9.20
Plsno; (V.P.R.O.) 10 Morgenwijd;
(V.A.R.A.) lb.20 Regenboog: 11 Gr.pl.;
II.15 Vrouw; (A.V.R.O.) 12 Brahms;
11.» Orgel; l Nieuws; 1.15 stafmuzlek-
eorps; 2 2o Gr.pl.; 2.40 Pofizle; IGr.pl.
.1.» Hoors;
tla; 4.90 Je
babbeltje.
Hllv. II (K.R.O.) 7 en I Nieuws: 1.19
Pluk de dag: 9.30 Gr.pl.; 10.20 Vondel;
11 Zonnebloem; 11.30 Als de ziele luis
tert; 12.03 Vlooi, piano; 12.30 Tahgo;
1 Nieuws; 2 Rubalyat: 2.30 Uit het
Boek der Boeken; 3 Vrouw; 4 Neder
lands kamerkoor; 4.45 Franse ballet
muziek; 8.90 Jeugd.
Avondprogramma
Hllv. I (V.A.R.A.) 0 Nieuws; 8 30
,Ned. Str.kr.; 7 15 Gr.pl.; (V.P.R.O.)
T.J0 Cursus: Nieuws; 8 01 Piano:
(V.A.R.A.) 9 Men vraagt-....: 9.43 Om-
roepork.; 10.13 Jazz; (V.P.R.O.) Avond-
Fljdlng; (V.A.R.A.) 11 Nieuws; 11.15
8ymphonlsch-ork.
^Hllv. II (K.R.O.) 0 Vaudevllle-ork.;
Nieuws; 7.30 Zang; 0 Nieuwa: 8.13
Hoorspel; 1.55 Tsjalkofskl; 9.16
Nieuw»; 13.95 Avondgebed; 11 'KI. v.
Boeck; 11.90 Gr.pl.
schouwen als evenwijdig op aarde
komende (stellen wa de zon voor
door een bol van 1 m 'middellijn,
dan heeft de aarde de grootte van
een kers op ruim 100 m afstand!)
Op ieder moment wordt dus de
helft van de aard* verlicht en ver
warmd. Gelukkig krijgt leder zijn
beurt, doordat de aarde draait
Daardoor schijnt de zon op te gaan,
te stijgen, te dalen en onder te
gaan. De bolvorm maakt, dat de
zonnestralen niet overal onder de
zelfde hoek de aarde raken. Ze
schijnen langs bepaalde plaatsen
heen. als bij ons bij zonsopgang an
ondergang. Op andere plaatsen
staat de zon even loodrecht te
schijnen. Zodat de menien haar
om 12 uur in het zenith zien
staan, bijna zpnder enige schaduw
te geven.
Als nu de as. waarom de aarde
haar dagelijkse omgang maakt,
loodrecht stond op het vlak van de
aardbaan om de zon (als de as van
het draaiend tempeltje op de vloer
van een kermisdraalmolen) dan
zouden de zonnestralen het hele
jaar door juist langa de belde po
len schieten. Daar zou men dus het
hele jaar door dc zon half boven en
half onder de horizon zien «taan.
Dan zou ook de zon elke dag lood
recht staan boven achtereenvol
gens alle punten van de evenaar,
de lijn. om de aarde gedacht, even
ver Vkn beide polen. Ook zouden
wij hier de zon elke dag om 12 uur
even hoog aan de hemel zien en
wel 38 graden. In hetzelfde punt
aan de horizon zou hij elke morgen
opgaan, idem in het Westen onder
gaan. De dagen zouden alle preclea
even lang zijn en van seizoenen,
kortende en lengende dagen was
geen sprake. Deze toestand van ge
lijke dagen en nachten, de nachts-
evening, hebben we alleen op 21
Maart en 23 September.
De aardas vormt echter een hoek
met het vlak van haar jaarbewe
ging om de zon, en wel een van 23
graden. Die atand behoudt de as
altijd. Diardoor raken de zonne
stralen op 21 December de Noord
pool niet en zelfs een cirkel om de
pool met een straal van 23 graden
niet. Ondanks het draaien komen
ze daar niet aan de beurt van ver
lichting en verwarming, cij bele
ven de poolnacht, waar dag en
nacht ineenvloeien, doordat de zon
niet opkomt. Aan de andere pool
echter gaat de zon niet onder, bin
nen de hele Zuidpoolcirkel niet.
Ook daarom mogen wij de Willem
Barentz. benijden.
Loodrecht ataat de zon dan bo
ven plaatsen op de Zuiderkeer
kring. een cirkel om de aarde ge
dacht, 23 gr. ten Z. van de linie.
Wij, in ons land, zien de zon om 12
uur het laagst aan de hemel van
het hele jaar.
Maar daarna keert de zon weer
terug, zoals dat heet; Zonnewende.
En ofschoon volkomen onbegrepen,
werd dat feest door onze Vaderen
ln de grijze oudheid gevierd. Do
schuine onveranderlijke stand van
de aardas ten opzichte van de
aardbaan en dus ten opzichte van
.de zonnestralen maakt, dat bij het
verder draaien de hoek, waaronder
ze op ons land vallen, groter wordt;
dc dagboog groeit, de dagen len
gen. Tot hun maximum op 21 Juni.
Enz. enz., ieder Jaar.
In deze donkere dagen voor Kerst
wilden wij met deze beschouwin
gen U en onszelf wat bemoedigen
door nog eens weer tot het besef
te komen: Ook dit gaat voorbij.
Stranding bij Zandvoort
BIJ Zandvoort la een Deense
vrachtboot gestrand van 1800 brt.
Het schip ligt 2 k.m. ten zuiden van
Zandvoort vast. Een sleepboot van
Smit Co. uit Rotterdam heeft gis
termiddag vastgemaakt en getracht
het schip in de vaargeul tussen de
tweede en derde bank te trekken,
blijkbaar met succes.
Het is geen mistroostige, regen
achtige morgen en er worden geen
weemoedige blikken vol heimwee
geworpen naar familieleden op de
kade op dit onzalig uur zou geen
zelf respecterend nabeataande trou
wens naar de haven komen want
femille hebben we hier niet veel.
We. dat zijn de Jagers, dat zijn
de meeste troepen, die aan boord
van Uit schip weer verder gaan
avonturen de Oost door: we. dat
aijn de jongens van de andere ba
taljons. die nu al met ons mee gaan,
hun kameraden vooruit, Zeeuwen
en Veluwenaars.
Neéh, we vonden het maar een
doodgewone ochtend, zoals we er
hier nu al wel een «tuk of wat heb
ben meegemaakt. En voor weemoe
dige blikken hebbeh we geen tijd.
dit hier: Kali Bata eri Til-dit en
Tjl-dat en kampong zus an kampong
zo, de tel zijn we kwijt geraakt en
hoe zo er allemaal apart hebben
uitgezien weten we niet meer.
Voor ons ls dat allemaal Java ge
weest. klappers, soms met en soms
zonder schepschutters erin. kam
pongs. die Je vuil aankeken ala je
het. Nou ja, vroeger zou Je bij een
vacantle- tripje wel zalig opgepast
hebben voor Je genoegen nam met
deze accomodatie. Het la allemaal
ruim zoveel of ruim zo diep. Warm.
benauwd. Een lucht van mensen en
eten. die je in stukken snijden kan.
Maar als het weef niet te beroerd
is. kun Je de hele dag op het dek
doorbrengen, waar het ook meer
dan druk is en 's nachts kun je er
je veldbed opslaan.
We hebben het erger gekend.
Natuurlijk klagen wij. Een sol
daat. die niet klaagt is dood. of zo
goed als.. Gewoon griepen houdt je
lever in orde. Voorkomt galstenen,
En nemen doen we het toch. want
het ia nodig voor het nieuwe avon
tuur. Om te komen waar we naar
toe gaan. om te kunnen doen, wat
we doen moeten. Ach ja. de een
gebruikt verschrikkelijk dure woor
den en spreekt over Idealen en
schone taken. Wij zijn de jongens
uit de lijp- Voor ona Ia het woord
avontuur net zo goed als ieder an
der woord, dat misschien een
mooiere klank heeft. Het staat al
leen niet zo duur, niet zo gewichtig.
Schipbreukelingen geréd
De op het onherbergzame eiland
Cyrenc ln de Egelache zee gealran-
De Britse mijnenveger „Providence'
heeft 250 mensen ban boord geno
men en dc torpedobootjager „Che
vron" ongeveer 500. Belde achepen
hebben koers gezet naar Creta.
Vandaar zullen de menien naar de
Cypcree concentratiekampen wor
den vervoerd.
de schipbreukelingen van een Joods
pas kwam en na een. week "*»y; emlgrantenachlp zijn met grote
hun schoenen gelopen zouden heb- moeite uit hun isolement verlost,
ben om je een plezier te doen. Al
leen haddaji ze geen schoenen en
vonden ze betere manieren uit om
je te bewijzen. da\ ze je goed ge
zind waren: een wulven langs de
weg. als Je terug kwam van pa
trouille. een haastig geplukte klap
per om je het stof uit de keel te
laten spoelen, een glimlach vol ver-
trouwch. kinderen, die tegen je op
klommen en het uitgierden van de
pr.ct als je met hen stoelde. Dat was
Java voor ons.
Batavia, ook een stukje Java Stof
en drükte en bedrijvigheid. Auto's
die voor het grootste deel voorbij
snorren. als Je probeert te liften.
Mansen.dle «en tikje afkeurend ke
ken naar je vuil soldatenpakje. Ja.
op een kantoor blllf je schoner, dat
is een feit. En ook mensen, die je
oppikken lang» de >veg en je mee
nemen. Alleen gebeurde dat niet
zo vaak.
Dat was ook Java. En de graven,
die wij zo hier en daar hebben
achtergelaten, dat is ook Java.
f/n nu zitten we hier. Voor
twaalf uur inschepen- Over twaalf
uur afvaren. Kennep wij. schijnt
er zo bij te -horen. Don Quichot
had zo zijn onaangename ervarin
gen. En misschien deed hij wel eens
een beetje dwaas. Maar dc wereld
kent hem en hij werd bezongen. De
verstandige respectabele burgerlui
uit zijn tijd zijn vergeten. Maar deze
dolende ridder leeft voor eeuwig.
Neen, weemoed was er niet. Een
enkeling, die. hier een meisje heeft
leren kennen. oL er familie had
wonen, die vindt net jammer, pech.
Maar voor ons ligt een nieuw avon
tuur. nieuwe ervaringen, een nieu
we taak. En op het schip zelf gast
t
VII
Ik was nog maar net aan mijn
tweede seizoen begonnen, toen de
wedstrijd Schiedam—O.V.V. voor
de vierde klas K.N.V.B. aan mijn
zorgen werd .toevertrouwd.
Het gebeurde daarbij, dat een
keihard door een O.V.V.'er Inge
schoten bal in-het doel vloog, maar
--van de z.g.n- „achterpaal", de paal,
die het doel moet steunen, weer in
het veld terugstuitte. Ik had het
duidelijk gezien en gat onmiddel
lijk doelpunt.
Een der Schledamse spelers was
het met deze beslissing niet eens.
Het was een zekere Frenay, een
Woonwagenbewoner, echt wat men
noemt een ruige knaip. Hij kwam
naar me toe en zei:
Als je een doelpunt geeft, kom
Je er niet leVjpnd af.
Ik kon maar één ding doen: hem
uit het veld zenden. Ik gelastte
hem dan ook het veld te verlaten,
maar hij ging op d^ grond zitten
en zei kalm:
Zo. zie nu maar, dat je me
weg krijgt.
Hoe we ook redeneerden, de aan
voerder en bestuurderen van Schle-
darh Incluis, hij bleef zitten. Het
kwam zo ver. dat de politie zich er
mee bemoeide. Twee agenten som
meerden hem op te staan en toen
hij weigerde, maakten zij korte
metten. Zij sleepten hem eenvoudig
over het veld weg, hoe hard hij ook
tÉapte en sloeg. Zijn shirt werd
hem daarbij van het lichaam ge
scheurd.
De voorzitter van Schiedam, de
heer Chr. van Dijk, wist niet, wat
hij doen moest om zijn spijt over
het gebeurde te betuigen en bracht
me na afloop zelf weg.
De heer Hazeu was getuige ge
weest van dit incident en was
blijkbaar zeer tevreden over mijn
houding ln deze aangelegenheid. In
hetzelfde seizoen nog kreeg ik n.l.
wedstrijden voor de 3e klas en niet
de gemakkelijkste! Soms belde de
heer Hazeu me op om me te ver
tellen. dat hij* een mooie wedstrijd
voor me had, waarbij wel spaan
ders zouden vallen. En inderdaad,
spaanders vielen er genoeg!
Ik herinner me b.v. een wedstrijd
tussen U.S.C. en 's Gravenzanda. 'n-
harde, vinnige strijd, waarin thl-
rijke opmerkingen werden gemaakt,
zo ln de geest van: bloed moet ik
zien. Ik deelde links en rechts
waarschuwingen uit en zond drie
-spelers naar de kleedkamer. Mijn
humeur waa er door een en ander
niet beter op geworden, omdat het
hele onsportieve gedoe me tegen
stond en ik was blij, toen het af
gelopen was.
De wedstrijd werd gespeeld op
het terrelnencomplex aan het
Zwarte Wegje te Rotterdam en om
HELDENDADEN VAN VALENTIJN DE VEROVERAAR
In de raedzaal zaten de wijze mannen van het rijk om
de groene tafel. Ze hadden al van 'a konings boze bul
gehoord en bepeinsden, wat er nu weer aan dc hand
kon zijn.
Daar kwam koning Bombardon met ccn gezicht al een
onweerswolk dc zaal binnen en sloeg ter inleiding hard
met zijn vuist op lafcl.
Meneren, bulderde hfj. het land ls in gevaar, Ik her
haal, ln groot gevaar. Valentljn. de Veroveraar ia op
weg om onze jonge meisjes te roven. Te róven, zeg ik
jullie, om ze ala diénstboden in Melkanje tc laten
werken. Zeg mij, wat moeten wij doen 1
De raadsheren keken gewichtig voor zich. anoten hun
neuzen, krabden geleerd ojl hun kale achterhoofden en
zwegen In alle talen
Komt er nog wat? snauwde de koning woedend, met
zijn voorzittershamer op het tafelblad slaand. Maar
slechts grote denfcrlmpcls verschenen op de voorhoof
den der wU?c mannen Het was ook een moeilijk geval,
want dc heldendaden van Valentljn waren beroemd en
zijn leger was gevreesd
Het kwam zo ver, dat de politie
zich ermee bemoeide
Charbin bedreigd door
regeringstroepen
Uit Nanking wordt gemeld, dat
djvlsles van Chinese regeringstroep
pen van drie kanten wigvormig
naar Charbin optrekken. Men ver
wacht. dat een poging znl worden
gedaan de communistische troepen
tc Charbin. één van de laatate door
dc communisten bezette bases in
Mandsjoerlje, af te snijden.
Wilhelm Furtwaengler
voorhet Tribunaal
Dc beroemde Duitse dirigent Wil
helm Furtwëngler Is te Berlijn on
der beschuldiging van nationaal-
socialistische gezindheid voor het
zuiveringstribunaal verschenen. HIJ
heeft vijftien getuigen t> décharge
en zegt. dHt hij zich altijd voor één
van de weinige antl-nationaal-so-
clallstische musici heeft gehouden.
Het Tribunaal heeft de zaak voor
onbepaalde tijd verdaagd.
ln de kleedkamer te komen, moest
ik tal van andere velden paneren.
Tljdena die wandeling kwam er
een echte mannetjeapiftter op me
•f. iemand uit het publiek, dia da
opmerking maakte:
Als de spelers het dan niet
durven, zal ik het wel opknappen.
Geprikkeld en licht ontvlambaar
ala ik op dat ogenblik was. nam Ik
de uitnodiging, die in zijn woorden
lag opgesloten, aan en koelde Ik al
mijn woede op deten supporter.
Gehavend en gewond, maar ln
mijn gevoel toch als overwinnaar
bereikte Ik de kleedkamer.
Ik trergiate me echter, toen Ik
•dacht, dat dc zaak dlarmede was
afgelopen. De verslagene had. ter
wijl ik me verkleedde, hulp gehaald
en voor de keet wachtte een hela
schaar supporters op mijn komat.
De portier van het veld zag het en
waa zo veratandlg een taxi en een
agent van-politie te laten aanruk
ken. De auto stopte vlak voor da
deur van* de tent en lk kon zo In
stappen.
De chauffeur zette me af op hat
Slagveld bij café Paviljoen, waar
de scheidsrechters bijeen plachten
te komen om verslag uit te bren
gen Van hun ervaringen.
-De hele reis kostte me 0.73 plus
0.25 fooi. In het reglement stond,
dat voor een wedstrijd als deze niet
meer in rekening mocht worden
gebracht dan de kotten van een
tramrit naar en van het veld. Ik
diénde echter bU de K.N.V.B. een
declaratie In van één gulden en
schreef er als toelichting bij: „extra
kosten voor lijfsbehoud".
Het antwoord van den heer Staal,
den secr-penningmeester van da
Bond. luidde kort en zakelijk:
Declaratie tram en niets meer.
Ik schreef terug en stelde de
vraag, of ik me dan moest latan
afslachten. Op die brief kreeg lk
nooit antwoord en de gulden ont
ving lk evenmin. Het leven, althana
de veiligheid van een scheidsrech
ter was dc Bond dus blijkbaar nog
geen guldan waard. Ik ben er ook
nooit achter gekomen, hoe hoog (of
hoe laag1) het leven van 'n schei Ja-
rechter dan wel door de Bond werd
geschat!
Enfin. Ik ben het verlies te boven
gekomen, dit en ook het vele geld,
dat mij het scheidsrechteren noB-
zou kosten. Liefhebberijen kosten
nu eenmaal geld en met een fluit
over de velden draven, eerat in do
reserve, daarna ln de vierde, de
derde, de tweede en tenslotte in
de eerste klas, welke lk mU steeds
ala doel voor ogen had geateld en
die Ik reeds na enkele seizoenen
bereikte, dat wsa nu eenmaal mijn
hobby.
Bij die ene hobby bleef het ech
ter niet. Ik had er meer en een
daarvan was het verlangen om te
reizen. En of het nu aan mij ligt,
of lk nu op de een of andere ma
nier het avontuur tot mij trek, lk
weet het niét, maar ook tljdena de
vele reizen, die lk ais sportleider
van de Ned. Relsverenlglng door
geheel Europa maakte, bleef het
avontuur aan mijn tijde.
Nagelaten betrekkingen
van zeelieden
Dc regering heeft het voornemen
binnenkort een wetsontwerp in te
dienen met de strekking aan de na
gelaten betrekkingen van overle
den zeelieden, die geen uitkeringen
genieten krachtens de zeeon
gevallenwet. voorzover zij als oor
logsslachtoffers zijn te beschouwen,
een uitkering toe te kennen, die
hen waarborgt op redelijke wijze ln
hun levenaonderhoud te kunnen
voorzien.
Vrijhaven Triest
De ministers van de „grote vier"
zijn Dinsdag tot overeenstemming
gekomen over bijna alle hangende
kwesties, die Triëst betreffen. Alle
kwesties Inzake het voorlopig be
stuur van het vrije gebied zijn nu
In principe opgelost. Voor de vrij
haven wordt een internationale
commissie ln het leven geroepen,
bestaande uit vertegenwoordiger*
van Engeland. Amerika. Rusland,
Frankrijk. Italië, Joego-Slavië,
Tsjecho-Slowaklje, Oostenrijk, Po
len. Honggi-ije, Zwitserland en
Triëst. Dbbt Oostenrijk en Zwitser
land geen leden van de Verenigde
Naties zijn, Is hun lidmaatschap af
hankelijk gesteld van hun bereid
heid om zich aan bepaalde voor
waarden. geldend voor de vrijhaven
Triëst. te onderwerpen.
Korte Kroniek
komst tussen de vier voornaamste
Franse politieke partijen te bewerk
stelligen teneinde een regering op zo
breed mogelijke basis te vormen,
hebben ns een gedschtenwlaaellng
vsn drie uur achlpbreuk geleden.
Communisten en socialisten weiger
den samen te werken met de partU
van de vrijheid, waarin ..beo-fascis
ten'- sitting zouden hebben
Nadruk verboden)
dooi
ftrcy
Kinö
12)
De ónhebbelijke manier van
«•Ptreden toen ÜIJ in de reddingboot
**ten en daarna, zou hij haar kun-
Ben vergeven, doch wat zo Juist
"as voorgevallen, deed de maat
•verlopen. Reglna had zich ont-
lk>Pt als één van die karakters, ge-
Bietbaar zolang alles hun naar dc
J1" gaat, maar waar geen land mee
bezeilen valt ala het even tegen-
Joopt. En dan dc hatelijkheden aan
Mi adres van Hettie Schreuder, dio
4Fu nog wel haar beste vriendin
■oemde! Ouwe jongen, zei Tom
ftonderepd in zichzelf. Hettie dat
•bu een vrouw voor Je zijn
Misschien had de kapitein nu
^•ds eén order uitgevaardigd, den
••xophonlst Tillson te arresteren en
J*ren zij op zoek naar hem! Opge-
«oten. terwijl zich de kans voor-
«eed. een fortuin te verdienen! Dat
Booitl
Snel verliet Tom de leeszaal en
begaf zich aan dek. Het was, alsof
de mist een vochtig, koel verband
om zijn verhit voorhoofti legde. Hij
ging aan de reling staan, zoog diep
de klamme lucht in. De damp hing
zó dicht, dat hij nauwelijks een
hand voor ogen kon zien. De boog
lampen leken kleine gele lichtpun
tjes. Onafgebroken liet de mist
hoorn zijn droefgeestig geloei ho-
"Set kwam bij Tillson tot een be
slissing. Zonder twijfel wachtte hem
een disciplinaire bestraffing voor
zUn avontuur in de reddingboot,
vooral wegens de aangerichte scha
de Het betekende, dat hij de hoop
kon laten varen Svengrun de sma
ragd afhandig te maken. Als hij
Jucqulnard eens alles vertelde wat
hij wist. en in ruil daarvoor een
deel van dc uitgeloofde beloning
vroeg? Een half ei was altijd beter
dan een lege dop. Eerst echter wil
de hU Hëttie er over spreken. Zij
waren compagnons. Hettie was een
verstandig, practisch meisje. Indien
z ij met hem ln de reddingboot had
gezeten, '-zou zij zich niet hebben
aangesteld els een bedorven kind,
omdat hij geen mes In de zak had!
Hij staarde omlaag, naar het on
zichtbare water, toen hij eensklaps
vlakbij voetstappen vernam.
Ik heb je. zei een schorre stem.
Onmiddellijk draalde Tillson zich
om. maar het was een fractie van
een seconde te laat geweest. Twee
enorme handen hadden hem van
achteren beetgegrepen, hij voelde
zijn armen tegen de zijden gedrukt
en daarna werd hij van dc grond
getild. Nog juist had hij de gelegen
heid weten te benutten zlch tc ver
gewissen. wie zijn aanvaller was
Peer Olson, de Noor. Tom schreeuw
de om hulp; het onafgebroken ge
loei van de misthoorn overstemde
zijn kreten.
Het is nog noftlt goed afgelo
pen met Iemand, die zijn neus in
mijn zaken s\pk! gromde Olson
De man was sterk, had zijn tan-
val bij verrassing uitgevoerd en dit
betekende een niet gering voor
dcel. maar Tillson dacht er niet aan
zich zonder mper gewonnen te ge
ven. Bliksemsnel ging zijn rechter
been omhoog, de hak van ï$n
schoen trof Olson tegen de scheen.
De Noor kreunde.
Dat zet lk je betaald!, snauwde
hij. de rechterarm van TiUson's mld
del verwijderend, ten einde ziin re
volver voor de dag te halen, die hli
had gemeend niet nodig te hebbe»
Tom kronkelde zich ala ,een aal
in Olson's greep, wist vrij te komen
en bracht dc Noor een vuistslag in
het gelaat toe. Boven de vechtenden
was het een heidens spektakel van
signaalbellen, de misthoorn jam
merde nu bijkans aan één stuk
door. Op een gegeven ogenblik
schenen twéé sirenes tc keer tp.
gaan; noch Olson, noch Tillson
merkte er iets van. Dc Noor hield
zijn revolver tot schieten gereed,
Tom deed een greep naar hot wa
pen cn kreeg met beide handon Ol
son's rechterpols te pakken. Diens
UftkerVuiat plaatste een hevige tref
fer tegen Tillson s voorhoofd; de
jongeman waggelde tot aan dq re
ling achteruit De Noor gluurde
:rond. hij meende geluid \>an voet
stappen te hebben vernomen. Het
wapen in de broekzak ftekend.
nam hij den versuften saxophonist
ln de nrmen met de bedoeling hem
Overboord tc werpen. Maar het acu
te gevaar, waarin hij zich bevond,
deed Tom snel bij zijn positieven
komen; hij sloeg beide handen om
een van de stangen, welke het bo
vendek droegen. Olson ging een pas
achteruit ten einde zijn tegenstan
der zulk een vervaarlijke slag te
kunnen toedienen, dat hU genood
zaakt zou worden de stang los te
laten. Tillson was evenwel op zijn
hoede geweest.
Zijn rechtervoet trof den Noor
met kracht In de maagstreek en^
naar adem snakkend tuimelde de
woesteling tegen do grond. Tom
hees zich ln zijn volle lengte aan de
stang op. gereed tot dc sprong op
zijn aanvaller, maar deze had zich
verbazend vlug hersteld, kwam
weer op dc been en richtte de revol
ver. Inplaats van zijn tegenstander
met een kogel onschadelijk te ma
ken. riep hij hem waarschuwend
toe ..Pas op!"
Een zwarte massa was In dc mist
opgedoken. Waar zoëven nog een
ondoordringbaar wit gordijn had
gehangen, waren thans langszij de
omtrekken van een schip zlchtbuar.
Op hetzelfde ogenblik, dot Olson
zijn waarschuwing uitstootte, bot
sten beide bodems tegen elkaar.
Tillson. daarop niet het allerminst
voorbereid, liet ten gevolge van de
schok de stang los en zeilde als een
zeemeeuw van zijn standplaats.
Vaag nam Olson nog waar. hoe de
Jongeman armen en benen strekte -
daarna slokte de mist hem op. Een
ogenblik werd TiUson's val gestuit
door dc weeflijnen van een voor
mast. toen tuimelde hij verder, om
met een doffe smak op een dek neer
te ploffen, waar hij bewustelooa
bleef liggen.
De boeg van het aanvarende schip
trof de ..Glasgow" midscheeps, doch
daar beide gezagvoerders de-bot
sing hadden zien aankomen, waren
zij door snel en handig manoevro-
ren er ln geslaagd haar tot een mi
nimum te beperken. Stalen platen
werden wcllsyvaar Ingedeukt, van
ernatlge beschadiging waa echter
geen sprake Aanvankelijk gavon
beide kapiteins in allesbehalve mal
se termen elkander over en weer de
schuld van het gebeurde, maar zo
dra zij bemerkten, dat het wonder
boven wonder goed waa afgelopen,
bonden zij in. Dc gezagvoerder van
de vrachtboot schreeuwde, dat hij
naar Algiers ging, do „Ernestine"
had geen assistentie nodig Kapi
tein Cooper antwoordde naar Gi
braltar te koersen; de „Glasgow"
was er eveneens zonder averij van
vbctekenis afgekomen. Na een op
onthoud van twintig minuten zet
ten beide schepen de zware reis
voort.
Ongeveer tezelfdertijd struikel
de een matroos van de ..Ernestine"
over een lichaam, dat op het dek
lag uitgestrekt. Tillson kreunde. De
zeemsn knielde bij hem neer en
riep luidkeels om hulp.
De schok, door de botsing der
beide schepen veroorzaakt, mocht
nRar de mening van bevaren zee
lleden een kleinigheid zijn geweest -
In de verbeelding van de pasaaglera
was dit niets meer of minder dan
een scheepsramp. Op de trappen
gingin verscheidene van de been.
In de diverse salons maakte menig
een onzacht met de vloer kennis.
Er heerste een ware paniekstem
ming. Vrouwen gilden, enkele vie
len ln zwijm Mannen schreeuwden
door elkaar. Hepen van het kastje
naar de muur. Tevergeefs trachtten
kcllncrs de angstige reizigers te kal
meren met de verzekering, dat er
niets ernstigs was gebeurd.
Opeens klonk er een stem door
een volmaakt luldsprekersystecm
overal op het schip hoorbaar
Een lichte aanvaring - geen
schade van betekenis aangericht -
niemand behoeft zich ongeruit te
te maken De «tem van kapitein
Cooper, die van de brug klonk. Wij
hebben gestopt om te onderzoeken,
or het andere schip soma assistentie
nodig- mocht hebben. Zo niet, dan
zetten wij de reis naar Gibraltar
voort.
Het la den ouden zeerob toe
vertrouwd. zei edminlatrateur ïhle
bewonderend tot Hettie Schreuder,
die hem bij een arm had fegrepen
zodra hij in de converaatlezaal ver
scheen. Cooper heeft wel erger
dUtgen meegemaakt dan zo'n onno
zele botsing.
(Wordt vervolgd)
