GOUD5CME COURANT
WAAR.IN OPGENOMEN
GROOT GOUDA
ïuw
SJES
Concert
WEERBERICHT
)EMAN
AANGEBODEN
VUURZEE te Schagen
Vier percelen af gebrand
rl>
In het Brandpunt
PORSELEIN
.,Kon. Wasserij
lalmans Co.,
IS®
ir en een
:-(mnk of vr.)
SCHERVEN VAN
i de werken
in de Man
D. Piets-Metselaai
CENT.
ÜOFFMAN
lette
concurrentie
dvertentie
Zenuwenóorlog in Indonesië
IN DE KOU
Voor-Indië los van
Engeland
V. d. HEIJDEN
INGEN
akkundlgr bediening
)OORN,
818 Gouda.
PROCES tegen
generaal Röell?
NEDERLAND
Regeringsverklaring
in behandeling
Onze gezant in
Spanje
teruggeroepen
Koning* Winter
verovert Europa I
Olifanten op hol
De eerste klassers
r District I.
Wapenbeperking
goedgekeurd
Maandag 16 Dec. 1946
85ste Jaargang No. 21934
Bureau: Markt >1. Tel 1745
Postrekening 41400
>t aantel
i licht
ook
vlan
UIT
Het
jur In „De Beu^klok”
kon wor
„Links
in den schrijver, over:
de
[ing
onmog
>rselein<
LEER OM LEER
gd: een
yj
t we'
del»
c. w.
Berlijnse
ballerina’s
eendracht
MAAfTMAOn*
jrole Nederlandse
TUS' GEBOORTE:
eling. Salaris 100.— P«
arden vergoed Aanmelden
Bollekade 17.
liter, r...
C. Winl
rretaris,
van
itief
1 de
dsche Courant. Markt 31.
mint
lingt
Deze
dere toel
plotseling
arts te Berliöum.
gro’e
hulp
be
en
Prijs abonnement:
per week.... ƒ0.26
per maand... ƒ1.10
per kwartaal 3.30
1 niet-cc
.__iren) ged
dezen steld»
Een jaar geleden viel de Wierinper-
meer weer droog. Zelf» voor een
schamele noodwoning was de vlag
uitgestoken.
_jten insc
Zoude i
een rij
Is geer
melddt
is geei
infoi
Niemand wenst
regering. De r«
missle-Genere”
werp-overeer.„
maar de toelil
ssie-Generr-
[erinr
vergoed. Aanm. dagelijks.
Te Behagen in Noord-Holland
alJn Zondagavond vier percelen
afgebrand. Omstreeks halftlen
brak door kartelultlng brand alt
In bet Noord-Hollands koffie
huisje, waarin een groot
piren aan het dansen waren.
Door de kortsluiting vatte een
lichtkroon vlam en in paniek
vluchtten de danslustlgen de
saai uit. Aanvankelijk lieten de-
se eerste vlammen slch vrij on
schuldig aansien, maar doordat
de brandweer uit Behagen pas
na ruim een half uur op de plek
des onhells kon verschijnen, ge
raakte het gehele vr|J grote ge
bouw in lichter laaie.
tndweren uit Alkmi
en nog enk»'
assistentie--
de droge vriezend
middelmatige win<
treden zou
moeten h<
keinee regt,
gingen
succes
rlijk hoge luchtdruk
Noorwegert is opval-
gestegen tot 1058
80 Terroristen gedood
in Zuid-Makassar
i-MPHONlEOhKE8T
DEI.UK ORKEST
euwarden Sopraan
ludfenberg Bas-Barlton
uda Organlste
izlgen.
(iricl. belasting)
f Verwarmde Kerk
i I Stoven beschikb.
I Kerk open 7
t I uur n.m.
r, u«i cigen-
te beginnen,
levert de
~ïig da laagste temperatuur in Ne-
eerd, 12 graden Celsius onder nul.
werd tien graden vors* genoteerd, Groningen eveneens 10
Helder 6 graden, Eindhoven 8 graden, Maastricht eveneens
pas drie
irm, arri-
een om-
de ene
ïrking kon
niet meer
emeyer gaf op!
kswedstrijden. welke gis.
Amsterdam werden ge-
d Rudl Quentemayer een
nederlaag, in aijn atre-
k.o. te slaan eiste hij ta
jn krachten en reeds In
inde was hij genoodzaakt 9
te geven.
talagen: Hoogstraten wint
in van De Wolff in de Se
Bos wint mat k.o. in do
in Beb Dl essen Schnet.
Nolte: Snijders w.o p. v.
Brand te Utrecht
Zondagmiddag half twee is brand
ontstaan in de gesloten lunchroom
op de eerste verdieping van de
Hema aan de Oudegracht te
Utrecht. Enorme rookwolken sloe
gen door de liftkoker naar de ho
gere etages, maar het vuur werd
vrij spoedig bedwongen door de
het personeel van de
eigen brandblusap-
.iep de eerste
op en het ge-
..2j grote wa-
wordt, dat de
ordat een kook-
tn de zaak Za-
•sëhakeld.
Duitsers eisen weer
De lociaal-democratische partij te
Hamburg, waarschijnlijk aangemoe-
dlgd door de feestelijke ontvangst,
die asn Schumacher te Londen ten
deel is gevallen, heeft te Wuppertal
een massa-demonstratie georgani
seerd. waarbij de vrijlating van
Duitse krijgsgevangenen werd ge
elst. Een der sprekers zei, dat in de
Söwjet-Unie nog vier millioen
krijgsgevangenen zouden vertoeven,
o.w. vrouwen-
1916 n.m.* 7.30 uur in de
geven door het Ned. H»rv.
<r. »em. koor „HOSANNA"
in Jan Kaanchieter ta
willen
I In Chii
enlgd,
bouwen,
China
wereld.
i te ‘Gouda, vraagt voor
Naar het A.N.P. verneemt
overweegt de procureur-gene-
raal b(j het Gerechtshof te
's Gravenhage om tegen den
gep. lultenant-generaal Jhr. W.
Well gereehteiyke- steppen te -
doen ondernemen in verband
met i(jn radiorede, gehouden
op Donderdag j.l.
.en".
met
over
beide
uitge-
Een ei voor iedereen
Op 19 December zal voor alle
leeftijdsgroepen een bon voor een
ei worden bekend gemaakt.
Omtrent het uitbreken
I n brand in de balzaal van
Hollands Koffiehuis, woi
I meld, dat plotseling
lichtkrone
vrij spoec.Q
v brandweer en
Hema met de eigen b,-„
paraten. Niettemin lier J
etage flinke schade op
hele gebouw kreeg vrij r
tcrschade. Vermoed wordt
t brand is ontstaan dooi
plaat bij sluiting var. u»
terdagmiddag niet is uitgei
Op het vliegveld Twenthe werd Zondaj
derland genoteerd, 12 graden Celsius onde
In De Bilt 7 1.2
graden. Den Helder
8 graden.
Pie
len",
n geen
enKeie inmenging van buitenaf
ipeer dulden". Hij verweet. Dzjin-
nah. leider van de Mosllm-liga. dat
deze zich steeds te veel aan Groot-
Brittannië stoorde.
HEUWS
dr. Jan Walch f
ge leeftijd Is 'de directeur
neelschool te Amsterdam,
ohannes Lodewljk Walch
Hij had te Leiden leturen
en was In 1»M op het
;.De varianten van Von-
edes gepromoveerd Na-
8t enige jaren leraar was
ng hij In de jóurnalistlek,
1911 wend toegelkten ala
ant voor toneelgeachiede-
Leidie unlversitelt. Daar-
I hij ook weer leraar te
age. In 1836 werd hij be-
hoogleraar aan de Sor-
arijB en In 1838 volgde hij
ferhagen als directeur van
hooi op Prof. Walch heeft
vellen, toneelstukken en
Batsvia bevat
de vraag wordt
--zeer gewenst is.
indse legerleiding haar
principiëel zo gewenste passiviteit
laat varen, al zou het slechts zijn
op een bepaald punt, om de extri-
misten een duidelijke les te geven.
Voor het dagen van het bestand
Is het noodzakelijk bij deze onge
regelde elementen de zekerheid te
scheppen, dat de thans aangenomen
passieve houding niet een gevolg
van onvermogen ji«. Zulk een op-
-j tevens de instemming
hebben van de republi-
[ering, ejie met haar po-
om rust te scheppen weinig
ITANDBN, i« December
eld. Maas, benwten 12 0»
ve. beneden de sluit, 4.9]
laag water. Maas. 1.10 ge
”T ZAL HUN SPIJTEN”
zegt Franco
In een offtciMe nota segt de
Spaanse regering over de beslis
sing der Verenigde Naties om
ambassadeurs en gezanten uit
Madrid terug te roepen: „De
meeste landen zullen er binnen
kort spj|t van hebben”.
De Spaanse nota beschrijft de be
slissing nis een ..grove inbreuk op
het Handvest der Volkeren". Zij
gaat dan voort: „De besluiten van
New York zijn weinig doeltrètfencl
en helder uit een practlsch oogpunt
en zij zijn eert bewijs van de niet
zeer vreedzame geest, die In de
nieuwe organisatie heerst. Dc
Spaanse regering gevoelt zich, in
verband met de demonstraties van
het Spaanse volk op 9 en 10 Dec. jl.
ontheven van de taak om over deze
aangelegcnhtlJ nadere opheldering
te verschaffen".
In een toespraak tot cadetten van
de militaire pcademie te Saragossa
verklaarde Franco, dat de Spaanse
grens Mschonden was „door gewa
pende terroristen. met goedvinden
van de grensbeambten van het land,
waar zij vandaan kwamen Hij zei:
„Wij moeten paraat zijn".
van de itaatt-
opera ziet men
hie. voor de kap
tafels bezig, de
laatste hand a«n
haar „make-up"
te leppen. Het
leven in de Duitse
hoofdstad is wêl
miserabel, maar
„Muzik muss sein"
deze dames pro
duceren de nodipe
calorieën levens
vreugde. 't J* dan
ook hard nodig.
JONGSTLEDEN WOENSDAG if,
J op voorstel van den president 5
door de Tweede Kamer besloten,
dat de door de regering afgelegde
verklaring, heden In openbare be- 11
handeling zoude worden genomen.
Van het ogenblik af. waarop die
beslissing viel, lag de lijst klaar,
waarop ieder zich als spreker kon
laten inschrijven..
men menen, dat dadelWc
sprekers zich opstelde? Het -4 |f|
?nszins zo geschied. Voorlopig u I
le geen spreker zich aan. Dit
sn geheim. Elk journalist kan
irmatie ontvangen, welke ka
merleden v zich reeds hebben laten
inschrijven.
Op dit ogenblik (Maandagmorgen) H
heeft één spreker zich eindelijk ge
meld, prof. Homme van de K.V.P.
mededeling vereist na-
-jelichting. Vanwaar komt
plotseling die Amerikadnse bereid
heid om zich voor 50 pet. uit China
terug tc trekken, terwijl Washington
toch al meer dan een jaar lang zijn
best heeft gedaan om Tsjang Kal
Sjek alle mogelijke fmorele. finan
ciële en militaire) st<im te verlenen
in diens worsteling met de commu
nisten?
Om te beginnen, dit: Byrnes' me
dedeling is niet zo verrassend als
ze lijkt. Reeds enkele weken heeft
Amerika blijk gegeven, niet tevre-
den te zijn over de gang van zaken
in het Verre Oosten. Weliswaar
hebben de Amerikanen China een
lening van 500 millioen dollar in
uitzicht gesteld, doch hieraan was
de voorwaarde verbonden, dat eerst
de burgeroorlog* moest worden bc-
-ëindlgd. Tsjang Kal Sjek heeft toen
zijn zoveelste vredesaanbod aan dc
communisten (de verzamelnaam is
misleidend, want er vechten ook
veel niet-communisten in hun ge
lederen) gedaan, maar de eisen, d.e 1
len, gingen hem ta v«r. 1
Brand te Vlaardingen
Zondagavond tegen half zeven is
brand,, uitgebroken in het massale
sportgebouw met opgebouwde tri
bunes. staande in het V.F C -Sport
park te Vlaardingen. 's Middags was
er nog een voetbalwedstrijd gespeeld
De spelers whren juist van nieuwe
shirts voorzien. Eer de brandweer
ter plaatse was, hadden de vlam
men reeds zo om zich heen gegre
pen. dat het houten gebouw in lich
terlaaie stond, zodat aan blussen
niet meer gedacht kon worden. Bo
vendien waren de sloten rondom
het terrein met ijs bedekt en duurde
het geruime tijd eer e? water kon
worden gegeven. De restauratiezaal
in dit gebouw was geheel in oud-
Hollandse stijl met open haarden
ingericht. In de kleedkamers be
vond zich de kleding van de spelers
en in de opslagplaatsen al het ma
teriaal, waaronder een splinternieu
we grasmaaimachine. Dc schade
wordt op ruim 40.000 geschat. Men
vermoedt, dat één der open haar
den de oorzaak is van de brand.
Naar het A.N.P. verneemt, heeft
de regering het besluit genojnen
onzen gezant in Spanje terug te
roepen.
Met deze
betrekkingen
niet verbrok,
dat de gezn
zal worden
zaakgclast'—
BEIERSE REGERING
AFGETREDER
Dr. Wilhelm Hoogner, sociaal
democratisch minister-president van
Beieren, heeft het Amerikaanse mi
litaire bestuur het ontslag van zijn
regering aangeboden. Bij de ver
kiezingen voor de Beierse landdag
werd deze partij door de Christelijk
sociale unie verslagen.
Samenwerking tussen belde partijen
schijnt nog onmogelijk te wezen: de
Chinees-porseleinen vaas ligt in
scherven.
Het gevolg van die mislukking is
niet alleen, dat Tsjang Kai Sjek
heeft aangekondigd, zich uit het
politieke leven terug te trekken,
maar ook dat efe Amerikaanse be
middelaars. generaal Marshall en
ambassadeur Leighton Stuart (een
gewezen predikant), de trfoed In dc
schoenen*,hebben laten zinken. Een
bijzónder kloeke figuur als
McArthur, de ongekroonde keizer
van het verslagen Japan, zou wel
licht kans zien, de zaken in China
naar Amerika's zin te regelen,
maar China is geen Japan, het
is zeer dun en kostbaar porselein,
dat in McArthurs harde soldaten-
hahden .nog wel eens erger kapot
zou kunnen gaan dan het al is.
Russen uit Port Arthur
Reuter verneemt u!t Nanking,
dat de Sowjet-troepen. die alch
In Port Arthur (Noord-Chlna)
bevonden, bealg a(jn weg te
trekken. In het induetrlegebled
SJahokof. ten noordwesten van
deae belangrijke Gele Zee-ha-
ven. «ouden a(j echter nog ver
toeven
Volgens een telegram uit Yenan,
afkomstig van een communistiscn
persbureau, hebben de Chinese
communisten Tsjoeng Joeang. een
belangrijke stad in de provincie
Sjansi, ongeveer honderddertig km.
ten zuidwesten van de provinciale
noofdstad, bezet. De regerings-gene-
taal Tsjang Tsjoe Tsjien zou met
vijftienhonderd man gevangen ge
nomen zijn.
Nadere verklaring
l A N.P. heeft generaal Röell
gevraagd naar de betekenis, welke
gehecht moet worden aan de laat
ste zin van zijn radio-voordracht
op Donderdag 12 December.
De generaal verklaarde, dat hij
het verzoek om voor de radio te
spreken, eerst in de morgen van
de 12e ontving, zodat hij. de ge
hele dag bezet zijnde, zijn ma
nuscript te overhaast heeft moeten
samenstellen, tengevolge waarvan
de indruk, die de slotrinanede heeft
kunnen maken, als zou hij bedekte
lijk tot ondergrondse agitatie heb
ben geraden, niet in overeenstem
ming is geweest met zijn bedoe
lingen.
Integendeel aldus generaal
Röell Ik ben gewoon met open
vizier te strijden en Illegaal onder
gronds optreden heb ik na onze
bevrijding vaarwel gezegd. Mijn be
doeling was alleen te wijzen op de
mogelijkheid van geestelijke orga
nisatie van het nationale potentieel,
zoals voorheen ook in de Bijzondere
Vrijwillige Landstorm met zijn de
vies „Als het moet" bestond.
onend Heer
lelb leeftijd) zonder kin-
Bureau van dit Blnf‘
publikeinse autoriteiten nog niet in
gegrepen en Nederlandse kringen
leggen dit uit als een bewijs, dat de
republikeinen zich niet het ongenoe
gen van het volkaleger op de hals
willen halen, daar zij rekening hou
den met de mogelijkheid, dat zij
van zijn diensten gebruik zouden
kunnen maken op het ogenblik, dat
een algemene opstand nodig zou zijn
ofn de nationale aspiraties te ver
wezenlijken.
Beide partijen zijn het er echter
over eens, dat een afwijzing van
het accoord van Cheribon een al
gemeen bloedbad zou betekenen.
Bil uitgebeelde luiverinssactlea
in Zuld-Makasaar (Celebes) In de
nacht van 11 December z(jn 84 ler-
I rorlaten gedood, onder Wie enige
leden van de T.R.I. (het republikein
se leger) meldt de Nederlandse Le-
gervoorlichtingadienst. De terroris
ten. die Znld-Celebea waren bin-
nengedrongen, kwamen van veraeta-
centra.
De Nieuwsgier te
een artikel, waarin
gesteld of het niet
dat de Nederlar
principiëel zo
r iren, al
bepar'-
een J
het t._„
noodzal
lanken aan
weer, die met twe,
brandwem uit Alkmur. Bit- I r«™rd-tl)d Mar l..
«Ingerhorn en nog enkele plaateen I binnen een kwartier
kwamen ter assistentie naar Scha- de kazerne
gen, maar in de droge vriezende ?00r ^et natspüite
nacht met een middelmatige wind, I d* ““f®1»-1*percelen, waar
kreeg het vuur alle gelegenheid zich net hotel Hulberts paai
uit te breiden. In allerijl trachtte uitgebrande café De Kaper,
men de Inventaris van de belenden- I verdere uitbreiding voorkome
de percelen naar bulten te slepen. De warwinkel van hulSraa
Een gedeelte daarvan werd gered. op de Gedempte Gracht stond
Langzaam kroop het vuur dichter dengoed. tafels, stoelen^, k
naar het distributiekantoor, dat op
de hoek van de Gedempte Graclft.
en het Marktplein staat. Daarin Is
wegens verbouwing van het raad1-!
huls ook de kamer van den burge
meester gevestigd.
De kruidenierswinkel van J. Si
mona brandde inmiddels af. nadat
de Inventaris er grotendeels uit was
gesleept. Aan de andere zijde ging
een manufacturenwinkel in vlam
men op. Slechts een klein gedeelte
van de Inhoud werd gered.
Aan de achterzijde werd het dis
tributiekantoor tenslotte door de
vlammen aangetast. Het werd ang
stig in Schagen. maar inmiddels
waren motorspuiten gearriveerd en
na drie uur was er zekerheid, dat
verdere uitbreiding kon worden
voorkomen. Alleed het oude café
v»n Kaper brandde nog af. doch het
café De Gouden Engel, hoewel het
tussen twee brandhaarden in kwam
je «taan, kon behouden blijven, dank
zij de sterke stenen muren.
Vier percelen liepen flinke water
schade op.
een breuk met ,de
regering Wil de Com- I
raai machtigen de ont-*
werp-overeenkomst te tekenen,
maar de toelichting vnn de Com- I
missie-Gencrual is verbindend, de
regeringsverklaring is verbindend
en dc onbekende notulen zijn ver
bindend. Wat dc regering nog zal ij
verklaren is oök verbindend. Van
een „overeenkomst" in de gebruike- a
lijke zin Is dus eigenlijk geen
sprake. Hét „accoord" is een poll*
tick stuk, dat <)e mogelijkheid opent
voor alle mogglijkc verdere bespre
kingen. Het is slechts de bedoeling - s
om de besprekingen in de Rljks-
conferentle voor te bereiden. Do
Commissle-Generaal kan, terugge
keerd. ook dan niets beslissends
1 ondernemen. Dc Indonesische dele-
■natie heeft nu wel begrepen, dat de
Nederlandse delegatie niet telf-
standig is.
De oppositie zal stellig uitdruk- u'
1 king willen geven aan het karakter
van het voorbereidende
I werk, dat door de delegaties is L
verricht. De Rijksconferentie levert i
daarna het definitieve voor be-
I relden de werk. Dan komt nog f 0»
voor Nederland dc grondswetsher-
ziening.
AANHOUDENDE VORST.
Weerverwachtfng. medegedeeld door
het KNMI.-in De Bilt, geldig tot
Dinsdagavond:
i Matige, voornamelijk langs de W*d-
deneilanden tijdelijk
Noord-Oottelljke tot OosteHJke wind
Znkele overdrijvende wolkenvelden,
waaruit plaatxJlJk wat lichte sneeuw
val. Matige tot strenge vorst.
17 December
Zon op: l.«: onder: 1« 29
Maan op: J.M: onder: U.H
▲/nemende maan.
De oorzaak
van de
mv balzaal van het Noord-
’'■ffiehuis, wordt nog ge
it plotseling een van de 18
>en uitging. Er waren op
dat moment ongeveer 100 danslus-
tigen in de zaai. Allen keken naar
boven en zagen tot hun schrik rook
uit het plafond komen. Een kellner
.draaide de hoofdstop op het elec-
trisch schakelbord los en ging met
den zoon van den eigenaar J.
Schenk naar boven. Bij het opanen
van een luik kronkelden dikke
rookwolken door de opening en
spoedig daarna stond de oude en
enigszins- vermolmde vloer van de
zolderverdieping in brand, zodat de
mannen zich uit de voeten moesten
maken. Het dansende publiek was
inmiddels reeds gevlucht.
Aanvankelijk had de brand geen
dreigend karakter, maar doordat de
Schagcr brandweer, die slechts over
één motorspuit beschikt, pas drie
kwartier na het eerste alai
veerde, had de brand zulk
vang gekregen, dat met
straal water, die in wei
worden gesteld, het vuur
kon worden geblust.
„Links van het Noord-Hollands
Niet alleen in Nederland heeft pej
Konlng Winter «Un intrede gedaan.
Practlsch geheel Enropa bevindt
ilch nu in «Qn greep en selfe aan de
Rlvléra heerst een temperatuur van
slechte 2 graden boven nul.
Volgens de laatste gegevens Is het
in Frankrijk en Griekenland zeer
koud. In Tsjecho-Slowakije, In de
omgeving van Praag, daalde de tem-'
peratuur tot 20 graden Celsius be
neden nul- Ook achter onze oost
grens In Noord-West-Dultsland. bij
Hannover, heeft het Rink gevro-
.ren. Hier werd een temperatuur ge
noteerd van 18 graden Celsius onder
nul.
Uiteraard heeft het water s
Oostzee en Noordzea een relat
hoge temperatuur, waardoor In
landstreken langs de kusten van
deze zeeën temperaturen worden
genoteerd van slechts enkele gra
den onder nul. Door het vochtge
halte van de lucht treden derhalve
In het Oostzeegebled zeer veel
sneeuwbuien op. Ook voor de Ne
derlandse wadden verwacht men
sneeuwval.
De uitzonderl”*-
in Zweden en
lend. Deze is nu gestegen tot
millibar ofwel 793.5 millimeter.
Koffiehuis kon de familie Simons
met een baby V*B een paar dagen I
oud, zich tijdig in veiligheid stellen I
met een deel van het meubilair en
de winkel-lnventarte. Links van het
Koffiehuis, kreeg ook de bijkeuken
van de kunsthandel. De Schouw nog
geringe brandschade, doch de brand
breidde zich uit naar rechts omdat
in die richting Je wind woel. Door
de vonkenregen geraakte het voor
namelijk van hout ópgetrokken café
De Kaper in brand. Een half uur
na het uitbreken van de brand in
het Koffiehuis stond de er naast
gelegen manufacturenwinkel in
lichterlaaie en gelijktijdig werd 1
c het distributiekantoor, door de
vummen aangetast Dat de brand
tenslotte beperkt is gebleven tot de
verwoesting van vier gebouwen is
te danken aan de Alkmaarse brand-
die met twee motorspuiten in
1-tijd naar Schagen reed en
na het uitruk
te .'Alkmaar
et natspüiten van
:elen, waaronder
last het
werd
>men.
huisraad, die
-r— «...cht stond: bed
dengoed, tafels, 8toelenv kasten,
kleren en serviezen, w|s spoedig
bedekt met een laagje ijs, doordat
het uit de lekken van de slangen
spuitende water spoedig bevroor.
De spiegelgladde straat bemoeilijk
te het blusslngswerk, 'maar de
brandweer werd de toestand toch
De Cruqinswcg te Amsterdam
was Zondagmiddag half vijf het to
neel van een ren- en vJjegpartij.
waarbij in de voorste gelederen gil
lende vrouwen en kinderen en ook
journalisten, persfotografen en zelfs
politie-agenten een goed heenkomen
zochten in de smalle straat. On
geveer tien meter achter de vluch
tende mensen renden twee olifan
ten. De achterhoede van de optocht
werd gevormd door leden van het
personeel van het Circus Knie, dat
te Amsterdam zijn tenten heeft op
geslagen. De twee olifanten had
den ruzie gekregen en waren los
gebroken. Lang profiteerden zij niet
van de vrijheid, want na 500 meter
werden zij gegrepen. Het is een
wonder, dat in de verschrikt weg
rennende menigte, die naar het uit
laden van dc dieren was komen
kijken, niemand onder de voet is
gelopen. Toch was de paniek hevig,
want geen der gereedstaande pers
fotograven heeft de unieke gebeur
tenis op de gevoelige plaat vast
gelegd.
DWSHermes DVS
District n.
DFC-HBS
Distriet IV.
District VI.
Maurlts—Llmburgla0—1
te terugroeping worden de
met Spanje echter
ten Verwacht wordt,
tant, dc heer Teppema.
i vervangen door een
itigde.
IJTEDEN. Menr.dnt «preekt zeker 1
XA de oppositie het eerzt. Er zijn
zo stille parlementaire „usantlën”
(dit Is nog altijd het geijkte woord).
Het is ook mogelljk, dat het eerst
het woord wordt gevoerd door een
kamerlid, dat, los vnn zijn fractie,
een bepaald afzonderlijk standpunt
wil innemen. Iemand bijv, die meent
te moeten waarschuwen, dat de
Kamer goed doet niet allereerst de
politieke of liever de staatkundige
zijde van dit vraagstuk aan de orde
te stellen. Het is mogclljk, dat een
I kamerlid, los van de „band met de
kiezers", een waarschuwing wil
doen horen, welke met het politiek
debat niet dadelijk in rechtstreek!
verband staat.
Dit moet worden afgpwacht.
geklaagd over corruptie, op
schaal, waarbij Amyikaansc
vaak voor particuliere Chinese
tangetjes wordt uitgebuit. Een
ander heeft het voor Amerika
makkelijker gemaakt, de hanJen
voorlopig uit dat tand terug te
trekken. De fommunisten, die op
militair gebied aardig wat preste
ren, hebben nu een kans om te
laten zien, dat zij misschien niet zo
communistisch zijn als Tsjang Knl
Sjek doet vóórkomen en wellicht
méér in staat om op de duur het
Amerikaanse vertrouwen te winnen
In bepaalde Amerikaanse kringen
wordt gevreesd, dat hei terugtrek
ken van Amerikaanse mariniers uit
het gebied van Tientsin wel eens
de poort kon openen voor dc
Sowj.et-Russen. Doch tot nu toe is
niet gebleken./Jat de Russen buir
tengewoon veel belangstelling voor
het Verre Oosten aan de dag leggen
Voor Ru.riand zijn het Nabije en het
Midden-Oosten (Dardanellen. Kle:n-
Azië. Azerbeidsjan) voorlopig pro
blemen van heel wat ingrijpender
aard. En ook voor Amerika
China kan dus wachten en Byrnès’
mededeling te New York bferust
ongetwijfeld minder op een/^vgrrc-
gaande tegemoetkoming aan dc al
gemene wens tot demobilisatie Jan
op de voorzichtige overweging, tint
men eerst maar eens moet zien of
de Chinezen niet zelf hun gebroken
porselein kannen lijmen. Want
zolang de. ^itas in scherven ligt,
kan niemand er iets mee beginnen
en is de wtf&rde gering. Er is geen
land, dat vpbr vreemdelingen moel-
lijker te hanteren is dan China.
Het is niet altijd een voordeel om
het eerst te «preken. Wel Is de aan- I
dacht In de aanvang gespannen,
maar meestal worden de belang
rijkste „stellingen" pas in de loop
der debatten betrokken. Er zijn I
aardige voorbeelden bekend uit do I
parlementaire geschiedenis over
deze procedure Dc voorzitter heeft
geen andere dan persoonlijke In- 'i-dl
vloed. Hij kan oiWershands te ken
nen geven, dat men toch goed doet r 1.' I
de oppositie te laten vóór gaan. Da 1
kamerfracties kunnen onderling be
sluiten, dat een bepaald persoon ng- ftj
mens de fractie, alleen of met an
deren zal spreken. Een bepaald ka- ii ,13
merJid kan op deze wijze door zijn f. J
fractie, niet door den voor-
zit ter, achteruit gezet worden. 'I
Hyt is iets anders bij de begro-
tingsdebatten. want dan is aan elk» I
fractie een bepaalde tijd toegeme-
ten. Wanneer dan de eerste spreker I
de gehele toegemeten tijd vult, ko- j
men andere «prekers van die fractie
niet aan het woord. Dr. 'Nolena
heeft op deze wijze wel menigmaal
opzettelijk op de gehele spreektijd Iel
vai^ zijn fractie ineena beslag ge- j f
liet komt ook wel voor, dat eigen-
lijk niemand lust heeft te beginnen.
Een aardig voorbeeld levert dé
ppenbare behandeling van de oude
wet op de Kamers van Arbeid. Dat H
was over een onderwerp, waarover
dr. Abraham Kuyper veel had ge- I
schreven. De Savornin Lohman had
een geheel andere opinie. Men ken
de toen in eigen kring reeds Jang
dc tegenstelling van deze politieka
broeders. Zij wilden echter in do
Tweede Kamer bij het debat geen
van belden de leiding nemen. Ieder
keek hun kant op, toen de voorzit
ter van de Tweede Kamer de ge- I
legenheid gaf om te spreken. Maar
niemand meldde zich als spreker lu
aan. De voorzitter vraagt nogmaals
of dan niemand het woord verlangt.
Eindelijk, aarzelend, staat dr. Abra
ham Kuyper langzaam en plechtig
op. Hij begint te zeggen, dat hij
niet het eerst het woord had ver
langd te «preken. Maar hij geeft
toe.
Rijkseenheid
Onder voorzitterschap van prof,
mr. P. S. Gerbrandy is gevormd een
Nfttlonaal Comité Handhaving Rijks
eenheid. dat zich ten doel stelt het
centraal orgaan te zijn van alle ac
ties tegen de overeenkomst van
Cheribon.
Het bestuur bestaat uit de heren
prof. mr. P. S. Gerbrandy. mr. J.
R. M. van Arjgeren, lultenant-
generaal, M. L. F. Bajetto, mr. Th.
M. Bantz. prof. mr. R. P. Cleverin-
ga, lultenant-admlraal J. Th. Fürat-
ner, prof. mr. E. G. J. Glmbrère,
prof. mr. J. A. van Hamel, prof. mr.
A. C. Josephus Jitte. prof. V. Ko
ningsberger. dr. J. W. Meyer Ran-
neft, mr. P. J. Oud. generaal I. H.
Reynders, J. Schouten. H. W. Tila-
nus, mr. G. Vonck, Chr. J. I. M.
mr. J. A. de Wilde, generaal
Hnkelman, dni: W. Reyseger.
Nassaulaan 20. Den Haag.
Toen James Byrnea enkele dagen
geleden ongevraagd Inlichtingen gaf
over het aantal Amerikaanse troe
pen overzee, zei hij met enige na
druk: „Onze gevechtatroepen bevin
den zich in het noorden van China
op verzoek van de Chinese nationale
regering. Het ta hun taak, behulp
zaam te zijn bij de uitvoering van
de capitulatievoorwaarden betref
fende ontwapening en deportatie
van Japanners. Die taak is bijna
volbracht. Er is reeds opdracht ge
geven’ om de helft van onze troe
penmacht in China naar huls te
zenden, ofschoon de Chinese rege
ring erop aangedropgen heeft, hier
mee te wachten tot dc toestanden
normaler geworden zijn. Wij hebben
het duidelijk ’gemaakt, dat onze
troepen niet aan burgeroorlog in
China zullen deelnemen en dat wij
daarentegen graag het onze ertoe
willen bijdragen om burgeroorlog
ina te voorkomen en een ver-,.
democratisch China op té
1, want een rustig en vrij
Is onontbeerlijk voor de
Ivrede".
Naar aanleiding van het op 11
December door een militaire recht
bank tc Jeruzalem uitgesproken
vonnis over een 16-jartaen. Jood,
die wegens medeplichtigheid aan
de overval op een bank tc 'Jaffa
veroordeeld werd tot 18 Jaar ge
vangenisstraf en 18 stokslagen,
heeft de geheime zender van de
irgocn Zwai Lcoemi te kennen ge
geven. dat de lijfstraf in strijd moet
worden geacht met de menselijkc
waardigheid. Bij «tenuitvoerlegging
van het vonnis zullen, aldus de zen
der.’ tegenmaatregelen worden gc'-
nomen ..Elke Britse officier, die
wij gevangen nemen, riskeert van
nu af aan dezelfde bestraffing".
Vervolgens betuigde de Irgocn
zijn dank aan de bemanningen, die
hadden bijgedragen tot de redding
vnn dc op het eiland Syrina ge
strande Joden. Verantwoordelijk
voor deze ramp Is volgens de Ir
gocn de. Britse regering, die de Jo
den dwingt met levensgevaar te
reizen.
Stellig zal van de kant van de
oppositie een poging worden ge
daan om van de kamer het aanne
men van een motie te verkrijgen,
welke niet tegen dc regering
gericht, toch aan Nederland, aan de
Indonesische leiders en aan de pu
blieke opinie in het buitenland
want men luistert nijar ons parle
mentair debtft van Kaap Hoorn
over Den Haag tot Alaska wil
doen kennén, dat de „oppositie"
niet is de „reactie".
Dit Is nu eenmaal het grote ge
vaar. Er zijn onder de opposanten
doodgewone reactloHnnircn, die van
een „Aziatisch Revfell" nog .nooit
hebben gehoord! Zij stoken voöral
achter de schermenl Daar schuilt
het grootste gevaar voor ons tand
,en voor onze verhoudingen tot In
donesië.
Binnen drie dagen,
zegt Nehroe
Pandit Nehroe. vlee-pre«ldent
van de voorlopige Voor-Indliche
regering en leider van de Con-
greepartU, heeft verklaard, dat
Indië slch binnen drie dagen loi
van het Britse r(jk sal verkla
ren.
Nehroe zei dit Zondagavond
tijdens een massabijeenkomst te
Benares. Hij Voegde eraan toe, dat
Een handelsverdrag tussen Ame
rika en China heeft ook niet tot dg
gewehste overeenstemming tussen
beide landen kunnen leiden, want,
de Chinezen vonden, dat de bepa-‘
lingen in dit verdrag voor de Ver
enigde Staten voordeliger waren
dan voor hun eigen land en het is
bekend, dat Chinese kooplui bijzon
der pienter zijn en zich geen knol
len voor citroenen laten geven. In
de Amerikaanse handeiswereld
heeft deze weinig toeschietelijke
Chinese houding een gevoel van
wrevel gewekt. De regering tc Nan
king slaat te Washington ook niet
meer zo goed aangeschreven, hfet-
geen in de Amerikaanse pers meer
malen tot uiting komt. Er wordt ni.
New York hoofdzetel
der V.N.
Het plan voor beperking van
de bewapening over de gehele
wereld werd Zaterdag ook door
da algemene vergadering van
de Verenigde Naties goedge
keurd. De resolutie, die de con-
tróle en de regeling van alle
wapenen (met inbegrip van de
atoombom) omvat, werd b(j
acclamatie aanvaard. Sir Hart
le Showcroas meende, dat bin
nen see maanden een ontwape-
ningiconferentie sou kunnen
worden gehouden.
De resolutie ten gunste van een
onmiddellijke telling van de troe
pen werd verworpen. De Veilig
heidsraad zal er zich nu verder
mee bezighouden.
New York werd als permanente
zetel van de Verenigde Natiea ge
kozen. John D. Rockefellers aanbod
om in het centrum der stad grond
aan te kopen, werd dankbaar aan
vaard. Er waren 46 stemmen vóór
en slechts-7 stemmen tegen. Austra
lië. Egypte. Salvador. Perzië, Liba-
non. Arübië en Syrië hadden liever
de zetel ergens anders gehad.
Een Oekrains voorstel het laat
ste punt op de agenda inhou
dende. dat de volgende algemene
vergadering In Europa, bij voor
keur te Genève, zou worden ge
houden, werd met 35 tegen 14 stem
men bij vier onthoudingen, ver
worpen! Verscheiden Europese lan
den. waaronder Nederland. België.
Luxemburg en Denemarken, stem
den tegen.
Besloten werd, de volgende alge
mene vergadering in September
1947 ie New York ie houden.
Vanmiddag te 1 uur is het
debat in da Tweede Kamer be
gonnen over de overeenkomst
van Cheribon, dat waarschijn
lijk twee of drie dagen sal du
ren.
In afwachting van de beslissing
van het parlement, heerst In In
donesië een zenuwachtige spanning
dia tot uiting komt in vele inci
denten. waarvan de betekenis geens
zins mag worden overdreven, maar
die toch elke dag een aantal slacht
offers eteen en het karakter aan
nemen van schending van het be
stand en de drder tot het staken
”nn het vuren van 14 October, al-
leldt een apeciale correspon-
Mw.. te Batavia van het Franso
persbureau A.F.P.
En hij vervolgt:
Belde partijen hebben van hun
goedfe wil doen blijken door het
zenden van een gemengde commis
sie naar Padang en Medan ten einde
te onderhandelen over de toepas
sing van het „«taakt het vuren".
Deze dommtesle keerde terug met
een overeenkomst, met name
de demarcatielijn, waaraan
partilen. enkele incidenten
zonderd, zich schijnen te houden.
Op JaVa is een dergelijke poging
zonder succes gebleven. Rondom de
enkele door de Nederlanders be
zette steden wórden gevechten ge
leverd. die dikwijls van ernstige
aard zijn. Dat doet de „zenuwen-
oorlofc” voortduren en belet de te
rugkeer van de vrede.
De 'situatie op Borneo en in de
Grote Ooit ie enigszins anders, om
dat d“ar de inheemse bevolking,
ofschoon niet zonder nationalisti
sche gevoelens, naar de vrede "Ver
langt en de aanwezigheid van troe
pen. die door de republikeinsche re
gering daarheen gestuurd zijn, be
schouwt als een element, dat moei
lijkheden kan veroorzaken. 1
Daarnaast staat dan nog het op
traden van het volksleger, dat voor
al in de bergstreken terreur uit
oefent. Tot dusver hebben de re-