Heun
GOUD5CUE COURANT
weerbericht
Meerderheid VOOR Cheribon
seeo
f
ouder»
BIOSCOOP
3R1E1
Uitbreiding Commissie-Generaal
291
5
I
.1
1
ZJ
4
Kamer-conimissie
naar West-Indië
1TER TEL. 3750
Elfstedentocht op
28 December
'V Kersttafel.
ir met Kerstmi's van
t daarom Uw kerst-
n kiest, ,U niet alleen
iar ook uit de beste
s een maand te pro-
j ervaring r^ker z|jn.
Motie-Romme in de Tweede Kamer^
HEATER
2230 Gouda
ioopTheater*
B R OW N
AL’flJD NIEUWE GAGS
idér vrees
ACTUALITEITEN o.a.
Blums budget
Fé. S SS
RSTPROGHAMMA
TIJDEN.'.'!
iURBIN
VAN Z N
‘CHT
SISTER'
I ITGEBREID
L.MMA
Dc replieken
Kerstboodschap van«
de Koningin
Holl. Bank-Unie
breidt zich st$rk uit
.1
Prijs 10 cent per nummer
Vrijdag 20 Dec, 1946
85ste Jaargang No. 21938
Bureau: Markt SI. Tel. 2745
Postrekening 48400
I
Tw<
hts ,1
iet- 'f
Vorst belemmert verkeer
jnzi
Ger
Zo is het in de Zoo
4
9
b
6
ENIER
De tekst vaif^de
beslissende motie
36 Dorpsnotabelen
verbaliseerd
Schaatsenrijden
IE WASSERIJ
Haag
Haai’
maai
v d
Z’Klat
wor-
i Don
Na-
voor
e(Éh
id de proef!
de i
trom
dttei
1945
hoer
men
een der
anten, c
uit de beide l
i-Gcneraal, die
van Januari
de Ncderlai
iname zal
haar voorz
gen.
Wat
zet mi
de i
lan<
de ref,
dlge r
schikt.
WOU
J^be
Teun
Prijs abonnement:
per week.... f0.28
per maand... ƒ1.10
per kwartaal ƒ3.30
Vorst bereikt zijn hoogtepunt.
Weerverwachting. medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig tot
Zaterdagavond:
Helder weer met strenge vorst en
welnlfc wind. Morgen overdag gelelde,
lijk wat meer bewolking bij iets toe-
nemende wind, hoofdzakelijk tussen
Oost en Zuid. Nog geen neerslag van
betekenis, matige tot lichte vorst.
21 December
Zon op: <8; onder: 18 30
Maan op 6 46: onder: 15.07
Afnemtnda maan,
De
- mers
..de f
een
Anti"
ken,
npemd r—
ris werd L.
de Neree t
griffier vc
maag van den Scheve-
ode is, zoals de gehele
ERIJ
ite Gouda een
:1. Hoge provisie en ver
ten. Reflectanten dienen
gte te zijn. De goederen
dit met eigen expeditie,
reau van dit Blad.
Wegens ijsgang in de IJsel is Ge
:hipbrug bij Westervoort buiten ge
tdljk 2 min. 40 9 sec 2 j
n. 50.8 sec. 3 Jonker 2 min'
ndfjk' 5 mfn. 50 4 sec 2 m
idklassement werd Langen
Breed tweede en Jonker
-en
"Hand
In 3
i post
voor
/olge-
izee vol ijs
jorlopig gc-
Ginprr Stewart (recht») tracht met zyn
ntngcr te bewerken, doch de dekktflg
wedstrijd, j.
staan op onze Grondwet. Maar ai!\
men de Grondwet als Indischman
opslaat, vindt men daarin niets over
zichzelf. Dit is een aanwijzing, det
onze wetgeving een achterstand
vertoonde ten aanzien van Indië.
men mag nooit vergeten, dat
>ft Is voorzien, dat zich omstan-
voordoen.
gewijzigd
lelijk zijn
wettelijke
VVAAR.INI O P C. E M OMEN
GROOT GOUDA
PER
AD ASTOA
EENDRAOfT
MAAKT
is. dat de arbitrage-
apart reglement een
zal krijgen.
De Franse franc
Wordt beschermd
De datum van de Friese Elfsteden
tocht is thans vastgesteld op 21
December a.s. De organisatoren zijn
over het algemeen zeer tevreden
over de toestand van het traject;
slechts op enkele plaatsen moet het
üs nog wat sterker worden en .wat
dat betreft zijn de onmlddellUke
vooruitzichten niet ongunstig.
Het vroor gisteravond In Friesland
acht graden
De datum van de Ellmerentocht, die
voorlopig afgelast was. is nader be
paald op 23 December
Dorpentochten in
N. Holland
van dorpentochten
i. hun hm t ophalen
Lv tochten voor
»n vnr>i- iedereen en
dat men naar
«'nar (bij de Friese
erskroon), te
Ultgeext
Een
..Cat
algem
voor
delii
mist
len t.
lancz en de
en Chichester.
Honderden Duit
Hamburg, die hun h».-
ten ontruimen om plaapi t
voor Britse families, moger
een „Kerst-amnestie”
ningen blijven.
i met Donderdag 26 Dec.
KERST-PROGRAMMA
[OWARD
en laatste films
de
inigen
1 door LESLIE HOWARD.
E GESCHIEDENIS OOIT
K VERTOOND.
LEEFTIJDEN.
UW PLAATSEN.
i 9.15 u.. Zondag en beide
zerige dagen 3—7 en 9.15 u.
HELE PAG GESLOTEN.
Izonder programma.
ECTIE: T. J. V. d. TOOREN
leerlUk verwarmd Theater.
Donderdag 26 December
rRACTIE PROGRAMMA
JWN
A HERFST, 105 J."
i GROOT LACHSUCCES:
VERZEKERING"
e leeftijd.
Zaterdag en Maandag: 3 u.
Kerstdagen: 3 u. 5 u. 7 a.
r de aanvang.
kunnen schrlftel. bestellen
ectie.
JORST.
de meest beroemde jtar
in:
THE BORDER”
irlogsjaren hebt verlangd.
AMELAND VERLOST.
Met een vliegtuig van
strijdkrachten, dat een
derhoudt tussen Leeuwi
Ameland is 1
uit zijn isoler
vluchten zijn
over en weer
Zaterdag is o-_
boekt. Daar de
zit is de bootdit
stremd.
ÏSE TIENDORPENTOCRT
slandse ijsvereniging t»-
organlseert Zaterdag n
een tièndorpentocht. D»
I langs tien dorpen in het
n is ongeveer 80 km. lang
is zowel een wedstrijd- al*
Ook de olieraffinaderij van de Winterhall A.C.. welke de boortorens b(j
Emmickheim exploiteert, Haat op het gebied, dat onder de voorgenomen
grenicorrectie» valt.
Wandalen.
OP MAJOOR BREUNESE RUST
GEEN BLAAM
De verdenkingen, welke waren ge
rezen tegen majoor Bieunckc in zijn
functie van Commandant van de At-
beidsdlenst. zijn ongegixriul gebleken
Hij is van alle biaaiq gezuiverd en
onvoorwa.it deilfk buiten vervo’ging
gesteld Volgend jaar zal hll dus weer
de leiding op zich kunnen nemen van
de Vierdaagse Afstandsmarsen
Korfbal
Wedstrijden K.N.K.B, afgelast.
Alle voor Zaterdag en Zondag vast
gestelde wedstrijden van de Kon. Ned
Korfbafbond zijn afgeiast
be liefhebbers v
kunnen Zondag» s. hun
In Noord-Holland De' t
toeristen staan open vooi
zijn zo uitgcstippeld, dt
verkiezing te Alkmaar (t
Brug), te Hoorn (Keizei
Purmerend (Doelen), te Uitgeest
(Ooievaar) en te Zaandam (Posthooin)
I van half negen des ochtends af kan
starten De afstopden zijn <>p' het
1 ogenblik nog niet vastgesteld
Voor wedstrijdrijdei s is een dorpen-
tocht vastgesteld, die beglntztc Pur-
merend. Het ijs is pi achtig.
De traditionele tocht naar Marken
kan op het ogenblik nog niet rondci
gevaar worden gemaakt- Ais.d«» vorst,
dóórzet, zullen ook hier zo spoedig
mogelijk banen wor'dcii, uitgezet. Het
zelfde geldt vooi de wateren bezui
den Het IJ in de richting van de
Vechtsticek -en op de Westelndcr-
plassen.
Biljarten.
Kampioenschap
le klas 45/2
Churchill ontevreden
In het Lagerhuis heeft Churchill
mcegedeeld. dnt hij. als het Parle
ment weer bijeenkomt, een motie
van wantrouwen in de regering in
zal dienen Desgevraagd zei hij, dat
hij de regering zal beschuldigen van
tyrannic, willekeur ep onbekwaam-
De parlementaire commissie,
die naar West-Indië zal worden
afgevaardigd, zal beataan uit de
Tweede Kimer-leden: dr. S. E.
B. Bierema (P. v. d. V.), II. J.
W- A. MeUerink (A.R.), G. Wa-
genaar (C.P.N.), prof. J. 11. A.
Logemann (P. v. d. A.) en uit de
Eerzte Kamer-leden: mr, G. C.
J. D. Kropman (K.V.P.) en prof.
J. de Zwaan (C.H.).
commissie uit de beide Ka-
der Staten-Generaal, die in
tweede week van Januari voor
i bezoek aan de Nederlandse
tillen en Suriname zal vertrek-
i, heeft tot haar voorzitter be-
,.»J mr. Kropman. Tot sccrela-
--d benoemd' mr. M. F. F. A.
tot Babberich commies-
de Tweede Kamer.
De financiële commissie van
de Franse assemblée heeft het
budget van Leon Blum, dat o.a.
drastische bezuinigingen op mi
litaire uitgaven Inhoudt, aange
nomen.
Deze begroting za) aan do assem
blée Worden voorgelegd door den
huidigen minister van financiën.
Andre Philip Zij.houdt tevens in
het ontslag yan véél tijdelijke staats
beambten, wier aantal in 6 jaaT
steeg van 209 000 tot 348.000. terwijl
tevens veel subsidies aan landbouw
en industrie zullen sneuvelen. De
melksubsidie blijft.
Terwijl de regering Blum er voor
vecht aldus de koers voor devalua
tie te behoeden, pakken ziemnieu-
we onweerswolken samen, daar
verschillende groepen arbeiders
voorbereidingen treffen om loons
verhoging te verzoeken. Verder be
helst de begroting económische
maatregelen, zoals nieuwe belastin
gen. speciaal op beurshandel, en
strijd tegen de zwarte geldhandel.
In de vergadering van de Tweede
Kamer, die gisteren te elf uur
aanving. heeft minister Jonk
man de sprekers geantwoord
over de Indische kwestie. Hü
deelde eerst mede, dat de re
gering aan de Raad van State en
de Eerste Kamer mede de vol
ledige stukken heeft doen toe
komen.
Terwijl wij vergaderen, aldus
spr.. Is dr. Van Mook doende ‘in
Denpasar verdere vorm te geven
aan de staten, die eens deel zullen
uitmaken van de Verenigde Staten
van Indonesië. De landvdogd moet
dit doen, maar men Jcan ook zeg-
gen. dat hij vooruitloopt op wat hier
moet geschieden.
Spr. erkent de tekortkomingen
van de regering inzake de publica
tie vary de overeenkomst van Cheri
bon, maar die waren onvermijde
lijk. Het was niet mogelijk hier te
lande meer voorlichting te geven.
En zou het veel hebben kunnen af
doen aan de scherpe tegenstellin
gen?
De minister was van mening, dat
de heer Goedhart niet volledig recht
heeft laten wedervaren aan Volks
raad en voorzitter er van. hetgeen
spr. met zijn ervaring In de Volks
raad kan zeggen.
De gedschtenwlsseling In de Ka
mer heeft de regering de overtui
ging geschonken, dat, hbexeer men
er ook tegen kan zijn, men zal stem
men vóór Cheribon. Spr. wil >(jn
tegenstanders overtuigen, dat bet
beter Is toch te stemmen vóór Che-
rilAm.
Een
kijkt i
PAT O’BRIEN
kaanse film
■TELLINGEN
15 uur
4 VOORSTEL1.
3 uur. 5 uur
7 uur 915 uur
aatsbespreken
EFOON
af to'. 12 30 uui
1ÜEN van 1 30 uur
in EFOON
Een regering zoals die hier zit.
kijkt naar de toekomst. Er Is een
groot offer gebracht om iets goeds
te bereiken De Commissie-Gene
raal gedroeg zieb waardig onder on
waardige omstandigheden. Men be
denke. dat in de overeenkomst van
Cheribon, een psychologisch en
staatkundig stuk, nog zeer veel aan
de verdere uitwerking is overgela
ten. Het Is -vóór alles een politiek
accoord en de regering overweegt
als het tot stand is gekomen, aller
eerst een rondetafelconferentie bij
een te roepen. Daarna zal men moe
ten komen tot een grondwetswijzi
ging en opstelling van een statuut
voor de Unie
De beste typering van de over
eenkomst van Cheribon is nog altijd,
dat het Is een politiek accoord. een
afspraak. dJe eigenlijk Inhoudt, dat
we een definitieve afspraak zullen
nastreven op basis van deze over
eenkomst.
Een toelichting der Commlssie-
Generzal en een verklaring der Re
gering was nodig. Men moet ze ala
één geheel zien, waarbij de tferkla-
ring der j-egering voorrang geniet.
Vóór de ondertekening moet vast
staan, dat de wederparty toelich
ting en verklaring aanvaardt. Dui
delijk moet blijken, dat men niet al
leen de artikelen ondertekent. Aan
de ondertekening zou de regering
een brlefwiszellng willen doen voor
afgaan. waarin dat wordt duide
lijk gemaakt. Daartoe helt de rege
ring over.
De „bedoeling 1
clausule in een apa
eigen beschrijving
Pe bindende notulen
Ten aanzien van de bindende no-
tulen zegt de minister, dat er be-
apreklngen zijn geweest zonder den
Britsen vertegenwoordiger. Daarbij
z|jn afspraken gemaakt wat men la
ter zal doen op bepaalde punten.
Men dringt niet aan op het over
leggen van de notulen, omdat het
schade zou kunnen veroorzaken.
Er wordt in dit debat terecht ge
in daarin i
:en aanwijzing.
een achterst!
aanzien van Ini
En men mag nooit verge
nooit is voorzien, dat zich
digheden als nu zouden vooi
Zolang de Grondwet niet
is kan het kwalijk mog<
zich aan te passen aan de
toestanden.
Gezicht is naar een vrijheid In
grotere 'oonheid als oplossing vanp
le geval. Wij willen oh
irzien in een nieuwe
met vrijheid voor de
vierdelige staat, die
zal moeten vol-
nog wiet gesteld
:’«e re
in on
land le klasse
ben tien spelers ingeschreven.
voorwedsti ildon nodig zijn Deze
den gehouden te Rotterdam en
- Aan de wedsti ijdén te Den
ing nemen deel II. Hoogland (Alk-
ihi). T. A Kolnis (Haailem). A P.
J Veen (Amsterdam). A. .1 J. Lu-
(Den Haag) en 1 G .1 Tegolaar
(Lelden), aan de wedsti IJden te Rot
terdam P Kruithof (Barcndi echt). A
Goderle (Betgpn op Zoom). A van
Loon (Bergen op Zoom). I. Gchreis
(Rotterdam) en J. A. Eichelsheim
(Rotterdam).
Kampioenschap 2e klasse
uitgesteld
Gisteiavond zou in ..Dubois" te
Amsteidam de deidc en beslissende
banagepartl] om het kampioenschap
2e klasse gioot blllnit katiei 45 2 ge
speeld worden De Brabander Van
Nijnatten.'die kansloos was door zijn
nederlaag legen Van Kessel Zondag
J I Het echtci verstek gaan Kasteleyn
die. mits hij van Van Nijnatten ge
wonnen had zich, kampeen van Nc-
deiland had.thogen mMmen. weid
hierdoor <ee' gedupeerd De biljart
bond overweegt nu In diie partijen
tussen Van Kessel en Kasteleyn uit te
maken, wie de titel toekortit. waai-
bl| de eerste bat ragepartlj toen Kas-
leleljn van Van Kessel won. reeds
mee zal tellen
Boksen.
Willy Quentemeyer
Goffaux
De nationale kampioen hnlfzw.iai-
gewlcht Willy Quentemeyer zal H
Januari a s te Brussel m de ring
komen vooi een gevecht tegen den
Belgischen kampioen Goffaux Een
over winning zal Quentcmeyei een be
langrijke stap nader biengen tot en
gevecht om de Emopcse titel met den
Britsen kampioen Freddy Mills.
Voetbal.
HET AMSTERDAMS FI.ETAL.
Het Amsterdams elftal, dat op twee-
de Kerstdag In het Olympisch stadion
tegen de Zwaluwen speelt, Is als volgt
samengesteld doel Van Ranije
(Blauw Wit); achter Wilder'- (Blauw
Wit) en Van der Linden (Ajax); mid
den: Van d. Hoeven (I) W S Van
Stoffelcn (Ajnx) en Van Steen (Vo[e-
wljckers). voor Bakker (Vplewljckers)
Stroker (Ajax). Kil (D \fc.SWiertz
(D W S rn Bergman (Blauw Wit).
IJshockéy.
TH BURG—ANTWERPEN 5—3.
De Antwerpse ijshockcy-spelei s. dm
hel-sln Amsterdam en Den Haag zo
lelijk hadden laten liggen, hebben
liet ei tegen de Tilbuigse ijshockey-
club h«ftl wat beter •afgebiacht Zij
verloren tenslotte met 3—5.
De motie, die de heren Rom-
me en Van der Goes van Na-
ters in dc Tweede Kamer heb
ben ingediend, luidt als volgt;
De Kamer,
overwegende, dat de Rege
ring terecht haar beleid er op
richt om met overwinning van
de zowel hier te lande als in
Indonesië heersende vertrou
wenscrisis een duürzaam' sa
mengaan van Indonesië en Ne
derland op de grondslag van
de beginselen der Koninklijke
Rede van 7 December 1942 te
verwezenlijken;
overwegende,
ring hiertoe dienstig
aangaan met vertegc
gers van de reger...,
pubUek Indonesië vor
derzijdse verbintenf
Mthtneming
Grondwt
anders
door dr
opgest
gadj
met
van
i de lucht
dienst on
sen Leeuwarden
laatstgenoemd
iment verlost.
50 passagiers cn
er vervoerd. Ook
de dienst weer vt
Wadden:
ienst vot
In dc avondvergadering hebben ver
scheidene sprekers van Dinsdag op
de rede van den minister gerepli
ceerd. De eerste spr. was evenwel de
heer R ooi vi nk (K.V.P.). die nog
niet eerder over deze aangelegenheid
aan het woord was geweest. HIJ be
toogde o.m., dat de scheidingslijn, die
volgens den minister de Indonesische
bevolking in tweeën splitst voor en
tegen slechts een kunstmatige Is.
De heer Rrutns Slot (A.R.) voer
de tegen den min. aan. dat deze de
nadruk legde ep psychologische over
wegingen en veronachtzaamde, dst
men ook staatkundig verantwoord
moet zijn en dc staatsrechtelijke eisen
niet aan psychologische beschouwin
gen mogen worden, opgeofferd, De
minister zegt, dat men de blik op
de toekomst gericht moet houden,
maar In Indië Is de toekomst in een
dichte mist gehuld. Spr. trad ver
der In discussie met de heren Lone
man n, J o e k e s en v. W a 1 s e m
(allen P.v.d.A.) en bestreed wat deze
in eerste instantie hadden gezegd.
Dhr. Logemann (PvdA) verze
kerde mede nawens zijn fractie, dat
zij de rede van den minister voor ’ij
deel mei instemming hadden aange
hoord. HU legde er evenwel nog eens
de nadruk op. dat het ontwerp-over-
cenkomst wet is waar een politiek
accoord is. maar toch een overeen
komst. die beide partijen verplichtin
gen oplegt, waaraan zij zich hebben
te houden. Om tof een nieuwe rechts
orde te komen, vervolgde spr.. heeft
men bepaalde feiten te aanvaarden
nis onvermijdelijk te verwerken ge
gevens. De heer Schouten, die
daar bezwaar tegen maakt, aldus spr
moge zeggen, dat het ook hem en zijn
partijgenoten niet aan progressieve
bereidheid ontbreekt, doch de heer
S c h o u ten c.s. verzuimen nogal
eens dit waar te maken en vdoral
verzuimen zij het op lijd waar te
maken. Alleen doortastend beleid
met de klemtoon op het bijvoeglijk
naamwoord kan de sociale en po
litieke ontwikkeling In Indië tot een
goed einde brengen. Spr en zip
fractie stellen zich vierkant achter
het door de regering gevoerde beleid.
De heer Vonk (P v.d.V.) had uit
de rede van den minister de Indruk
gekregen, dat volgens diens mening
sprekers betoog In eerste Instantie
niet op het oordeel van prof, mr
Aalberse kon «teunen. aangezien
deze intussen tot een ander inzicht
zou ztjn gekomen. Spr. bestreed dit.
evenals hij. was prof. Aalberse nog
steeds van mening, dat de ontwerp
overeenkomst inderdaad aanleiding
zou kunnen geven fbt een strafrech
telijke vervolgin™ van den bewinds
man.of van de gehele regerfag. Spr.
zeide voorts:’..Wij hebben mjze rug-
gegraat weer in het lichaaih. aan te
brengen" en lichtte dit toe.
Nadat vervolgens de heren D e
Groot (Comm.) en Meyerlnk
(AR) hadden gesproken, van wie de
eerstgenoemde verklaarde zich wel
met de uiteenzetting van den mi
nister te kunnen verenigen cn de on
derdelen op verschillende punten be
streed. was het woord aan den heer
R o m m e (K.V.P.). Deze herhrtlde
het een plicht te achten zoveel mo
gelijk te zoeken naar puntenf van
overeenstemming. Hij herinnerde er
aan, dat hij enige punten hgd ge
noemd. met de opmerking, dat In-
dlen op deze waarborgen werden ver
kregen, dan vele bezwaren zou zijn
tegemoetgekomen.
Het eerste punt betrof het lot der
oorlogsslachtoffers In Indië; spr. had
tezamen met de heren *v d^floti
van N a ter s (P.v.d.A.). S;C h o u-
t e n (A.R.) T 11 a n u s (C H Z 9 n d t
(St. Ger.). Bier-ema (Pvd.'v.) en
Ruys de Be.erenbrouck
(K.V.P.) ats mede-ondertekenaars. dit
geformuleerd in een motie, luidende:
De Kamer, van oordeel dat de vrij
heid en veiligheid van de slachts-
'offers der gebeurtenissen en van de
geïnterneerden thans In leder geval
behoren te worden verzekerd, gaat
over tot de orde van de dag.
Andere punten waren: dat de te
sluiten overeenkomst moest steunen
op de Koninklijke rede van 7 Decem
ber '1942; en dat aan de rijksconferen-
tie een belangrijke taak In de op
bouw van de nieuwe orde behoort
te worden toegekend.
Op drieërlei wijze kan men tot een
nieuwe rechtsorde komen. Langs de
revolutlonnalre weg. door aan te ne
men: de feitelijke orde Is de rechts
orde. Langs de anti-revolutlonnafre
weg. volgens het beginsel: de rechts
orde moet ween worden de feitelijke.
Of langs de niet-revolutlonnalre weg.
die van hen. welke het algemeen be
lang als maatstaf aanleggen Kun
nen wij aannemfn zeide spr.. dat- de
regering deze weg wil bewandelen, dan
vertrouwen wij de regering het wer
kelijke Linggadjatl" toe (d I niet de
valse voorstelling dlë velen zich van
d- ontwerp-overeenkomst hebben
gemaakt).
Tezamen met den heer v. d Goes
van Natcrs diende spr. een uit
voerige motie In waarin de Kamer
zou verklaren zich met Inachtneming
van de regeringsverklaringen van
resp. 7 December '42 en 17 December
1946 onder bepaalde In de motie ge
noemde voorwaardqn te verenigen
met het ten deze door de regering
voorgenomen beleid.
De heer TH anus (C.H) had lof
voor de vorrneh der rede van den mi
nister en wenste wel. dat hij die ook
kon hebben voor de Inhoud. Met de
eerste motle-R o m m e kon hij zich
verenigen: die had hij trouwens
mede-ondertekend. De tweede be
streed hij. Spr. verweet den mini
dat deze zich te gemakkelljk van de
Grondwet had afgemaakt.
De heer Schouten (AR), met
grote nadruk verklarende, dat de
minfstrlële rede hem niet had be
vredigd. zette zijn standpunt nader
uiteen. Hij diende tenslotte een motie
In.’ waarvan de strekking in hoofd
zaak was. dat de rljksconferentle ten
spoedigste behoort te worden bijeen
geroepen en de onderhandelingen tot
zolang moeten worden opgeschort.
De heren D e W I) d e (AR). Zandt
(St Ger.). T11 a n u s (C.H.) en
Bierema (P. v.d.V.» hadden d«ze
motie mede-ondertekend. Na eden
heer Schouten hebben de heren
stokvis (Comm). Van W 11 tem
(PvdA.) en Hoogcarspel
(Comm.) gerepliceerd de heer v.
W sl iep richtte zich overigens
mper tot zijn tegenvoeters, nochtans
mede-Protestanten T 11 a n u s en
Bruins Slot dan tot de regering
waarna het woord was aan den
heer J o e k e s (P.v.d.A.). Deze be
streed de opvatting, dat de republiek
Indonesia een Japans maaksel zou
zijn. Japanse Invloeden mogen er toe
hebben medegewerkt. In wezen h
deze republiek toch een gevolg van
het algemene réveil In het Oosten
waarover spr. het al eerder had ge
had.
Overigens bestreed hij de Inzichten
van de heren Vonk cn Schouten
en zette zijn eigen opvattingen nader
uiteen Sprekers fractie was bereid
de motles-Romme c.S. te steunen; de
motle-Sc houten c». steunde zij
dus uiteraard .niet. De strekking van
deze motie was z.l. de regering 'te
doen afwijken van de door haar ge
volgde weg waarmee hij zich niet
kon verenigen.
De minister van Overzeese Gebieds
delen heeft de sprekers beantwoord.
Hij verklaarde tegen de motles-
Romme c.a. geen bezwaar te hebben
cn betuigde zijn erkentelijkheid voor
de hém met de tweede motie ver
leende ‘5iteun. De motle-Schouten
achtte de rhln. ..moeilijk aanvaard
baar"
De stemming over de 3 moties werd
bepaald op heden. Om half twea
werd de vergadering gesloten.
De commandant van de Neder- 1
landse troepen in Engeland, gen.-
maj. D. van Voorst Evekink, heeft
de volgende kerst- en nieuwjaars
boodschap van H. M. de Koningin
ontvangen:
„Aan U allen, die deel uit
maken van de ïtUJdkrachten ter
zee. te land en In de lucht, zo
wel hier te lande als in Suri- i
name en Curacao, of wel In op
leiding in Groot-Brlttaniö, zend
Ik mijn beste wensen voor een
gejukklg kerstfeest en een voor
spoedig nieuwjaar. Moge leder
van U, trouw aan de U gegeven -
opdracht, medewerken aan de
verdere opbouw van onze
krijgsmacht".
(Van onzen financlfclen medewerker! i!
De zaken der Hollandse Bank-
Unie hebben in het boekjaar 1945'46 tj
een. wij zouden haast schrijven,fan-
tastische stijging ondergaan. De aan |l
instelling door derden toever-
jwde gelden stegen n.l. voor ere-
juren van 96 millioen per 1 Juli |j
5 tot niet piinder dan 142 mil- J!
m per 1 Juli 1»46. De betekenis I
dezer cijfers wordt nog groter als
men ziet, dat het hoogst bereikte |s|
cred)teureneijfer vóór dc oorlog h
slechts één jaar boveA de 40 mil- in
Hoen kwam, de meeste jaren bleet |j
het beneden de f 30 mlHioeh. Bo-
vendien zien wij nu nog een stij- I
ging der deposito's van 35 tot jl
54 millioen.
Tegenover al deze vreemde mid- 1
delen staan zoveel liquide middelen,
dat er een dekking is van ongeveer
100*iets wat volgens vóóroorlogse
begrippen als een hoge mate van j
overdaad zou zijn beschouwd. En nu J
staat de H.B U er wat ddt bptreft
nog beter voor dan de in het bin-
nenland werkende banken. Zij heeft
n.l. 51 (v. je nog slechts 25) mil- 1
Hoen debiteuren uitstaan, hetgeen I
meer dan tweemaal zoveel is ala
vóór de oorlog. Bij de meeste ban- j r
ken is de verhouding op het ogen-
blik net andersom.
Deze \gunstige verhouding zal er
ook welVtoe hebben bijgedragen, dat
de brutp-wlnst is gestegen van
J 5.109.000 tot 7.638.000.
Daar staat echter tegenover, dat j
de honoraria ook zijn gestegen van
2 532.000 ‘totft/ 4.200.000 en de on
kosten van 1 355.000 tot f 1 817.000.
Een eb ander heeft tot gevolg, dat
de nettowinst niet in dezelfde even
redigheid is \gestegen. n.l. slechta
van f 1.234.000, tot 1.637.000, het-
geen in deze 'tijden nog een hel»
prestatie is.
De oorzaak dparvan is voor een 1
groot deel het gëvolg van de gun- J
stlgc resultaten, die dc khntorefl
West-Indië, Argentinië. Brazilië, Pa-
lestinn. Turkije en Venezuela heb-
ben behaald. BIJ een en ander moet
men' niet vergeten, dat de Neder
lands» gulden In 1945 met een kleine 1
40’ in waarde is verlaagd, waar-
door alle balapsposten, die buiten-
landse valuta éls tegenwaarde heb-
‘ben, uitgedrukt in Nederlandse gul
dens zijn verhoogd.
Doch ook dl) werkzaamheden der_
bank zijn sterk uitge^reld- Op 30
Juni J946 had zij 1238 man personeel
in dleust legen slechts 10l7 op 30 j
Juni 1945. Voor een deel moet dit
aan improductieve overheidsmaat
regelen worden tocgeschrevprt.
Dc bank verhoogt het dividend
van 6 tot 7’ Het volgend Jaar zal j
over 10 millioen in plaats van
over 6 millioen dividend moeten
worden ultgekeerd. daar in Augus
tus 4 millioen nieuwe aandelen
zijn uitgegeven. Maar geen npod,
-|^t vcrsjag meldt, dat de Aet-
t over het eerste kwartaal
van het nieuwe boekjaar niet onbe- j
langrijk hoger was dan de gem|d- i
delde kwartaalwinst over het op
30 Juni geëindigde boekjaar. Ook de
NederJandse kantoren droegen hier-
loc bij. De bank beschikt over bfc- j
langrijke stille reserves.
In de vergadering van de Tweede Kamer, die vannacht tot half twee
duurde, heeft prof. R o m m c (K.V.P.) sprekende namens de grootst mo-
gelljke meerderheid van zijn fractie, een motie Ingediend, waarin instem
ming wordt betuigd met het voorgenomen beleid van de regering ten
aanzien van Indonesië. De motie was mdde-ondertekend door den heer
Van der Goes van Naters (P.v.d.A.). De Katholieke Volkspartij
(32 zetels) cn de Partij van de Arbeid (29 zetels) vormen de meerderheid
in de Kamcy van 100, zodat aanvaarding van de overeenkomst van Cheri
bon volgens de toelichting van de Commissie-Generaal en de Regerings
verklaring verzekerd la. Dc oppositie (A.R., CM.. Pv.d.V., St Geref.)
dionde eveneens een motie in/waarin bijeenroeping van de Rijksconferentie
wordt gevraagd, doch deze motie is kansloos, omdat minister Jonkman
'als een bezwaar er tegen heeft genoemd, dat er een strekking in ligt,
die voor de regering moeilijk aanv&rUbaar ia. Vanmiddag xou over de
moties worden gestemd.
Minister Jonkman heeft meegedeeld, dat de regering overweegt de
Commissie-Generaal uit te breiden nu haar werkxaamheden niet langer
ean voornamelijk politiek karakter sullen dragen. De regering wil daar
voor medewerking zoeken in brede kring. Dr. Van Mook en de Com-
miMie-Generaal hadden self reeds het denkbeeld tot uitbreiding van de
Commissie geopperd.
dat de Rege-
acht het
tegenwoordi-
:ring der re-
van een we-
:nis met in-
der geldende
iet. tot niets meer of
dan wat volgens de
de Commissie-Generaal
stelde toelichting te Ling-
djati is overeengekomen
•t onverkorte inachtneming
v«n de Regeringsverklaring
van 10 December 1946 en van
de aanvullende regeringsver
klaring van 19 December 1946;
van oordeel, dat deze weder
zijdse verbintenis, bij juiste
uitvoering daarvan inderdaad
de mogelijkheid opent om het
noodzakelijke duurzame sa
mengaan tussen Nederland en
Indonesia) op de grondslag van
de beginselen der Koninklijke
Rede te verwezenlijken.
steunt de Regering in het ten
deze voorgenomen beleid.
Het weer op Zondag*
Vriezend
Door dc uitbreiding van het
gebied van hoge druk in N O.
Europa naar het Z.W cn onder
dc invloed van de depressie
over dc Middellandse Zee. ont
stond vrij plotseling een sterke
Oostelijke luchtstroming over
Midden-Europa. die zeer koude
lucht aanvoerde en overal 'dc
temperatuur ver onder de nor
male deed dalen Na een paar
dagen van zwakkere wind Is
deze Oostelijke lushtstroming
weer begonnen Sedert het
begin van die koudeinvasie Is
aan dc algemene toestand niet
veèl veranderd en de kleine
storing In het midden der
week bracht geen weersomslag.
Voorlopig is deze ook niet te
verwachten, hoewel het gebied
van hoge druk aan de Noord
zijde wordt aangetast door
diepe depressies over de Noór-
delijke Ijszee. Uiteindelijk zal
dit lelden tot dool weer, maar
wij zullen danrop toch enige
tijd moeten wachten. Men zal
dus rekening moeten houden
met vriezend weer op Zondag
cn met een geringe tempera-
tuursstijging aan het einde der
week. Overigens zal pr geen
verandering jcijn.
Kerstamnestie
cn voorstel van het Engelse blad
ithoHc Herald" om een
emene amnestie uit te vaardigen
>r krijsgevangenen en polltlaka J
inquenten (met uitzondering v»n<j .J
idadigers) wordt thans aanbeyo-
door Bernard Shaw. Victor Gol-
-de bisschoppen van Oxford
jtse families t»
huis hadden moe-
□iaapi te maken
mogen wegens
■amnestie" In hun wo.
Een kruidenier |n een dorpje in
Noord-Brabant had <?cn tekort van
3000 rantsoenen levenmiddelen. E
Reeds gedurende geruime tijd voor
zag deze winkelier dc notabelen In
zijn woonplaats zonder bon van le
vensmiddelen. hetgeen niet alleen
hemzelf, maar nog 36 andere perso- I
ncn een proces-verbaal bezorgde.
Deze vrijgevige kruidenier hield er d
bovendien nog een clandestien 'j
..filiaaltje" In bonnen op na.
Nederlands-Noors
handelsaccoord
Het handelsverkeer tussen
derland en Noorwegen wordt
het jaar 1047 geregeld door
dezer dagen ondertekend handels»
accoord. De totale waarde van de
exporten zullen wederzijds een be-
drag van 90 millioen Noorse kro-
nen belopen. De Noorse leveran- J
ties aan Nederland zullen hoofd-, d
zakelijk bestaan uit grondstoLj^n 7
voor de papierindustrie, chemtwn»
pulp voor de kunstzljdëindustrie,
graniet, houtproducten, ijzer- «n i
staallegeringen. etc. Nederland zal i
aan Noorwegen leveren zaden, f
bloembollen, groente, textiel, kunst-
zljdegarcnU. electro-technlsche pro
ducten. etc. De overeenkomst treedt
1 Januari 1947 In werking.
Volgens welingelichte finan
ciële kringen te I’ar(js tullen de
door de regering van Blum te
nemen maatregelen ter bescher
ming van de Franc een verdere
devaluatie in de naaste toekomst
voorkomen.
Een verklaring van het Interna
tionaal monetair fonds, waarin naar
verschillende wisselkoersen (w.o.
-3»ok die van dc Franse franc) wordt
verwezen, wordt t<J Pasijs als een
garantie beschouwd, dat Frankrijk
de nodige credleten zal ontvangen
Voor het kampioenschap van Neder.' Ier handhaving-van de huidige wik-
ind le klasse groot-Ulljan 45 2 hëb-r selkoers.
De 250 ..kostgangers" van dc
Berlijrise dierentuin, die alle bom
bardementen hebben overleefd, ge
voelen zich niet op hun gemak.
Drieduizend dieren werden door
oorlogshandelingen gedood. Nu be
dreigt de overblijvers een nieuw
gevaar. Geregeld worden er dieren uo.
uit de „Zoo" gestolen De honger-’
van vde Beri ijners is daarvan mis-
schten de oorzaak. Witte ratten en
stekelvarkens worden zeer op prijs
gesteld. De jonge zebra en de chiin-
panse vragen zich angstig af of zij
het nog lang zullen maken Huh
rantsoenen Verschillen niet veel van
die van tien-jarige kinderen
Overigens bevinden de dieren
zich in blakende welstand. De oor
zaak daarvan ligt in bet vermin
derde bezoek aan dc dierentuin. De
bezoekers op Zondagen bij gun
stig weer waren het er soms 20
30 000 brachten allerlei lekker
nijen mee voor dc d(.éren. honder
den kilo s. Sommige dieren kregen
spijsvertcringsstoornissen. Dat ge
vaar bestaat thans niet meer. Daar
om moet' bijv. Siam, een der weini
ge overgebleven olifanten, dagelijks
genoegen nemen met ziin 50 kilo
wegend rantsoen hooi Hu bevindt
zich er best bij, al mist hij d^ ba
nanen. appelen en stukjes brood van
voor de oorlog, die de „vreugde"
van zijn diergaardc-bestaan ver
hoogden
grotere «««mi
het koloniali
eigen wijze vooi
staatsinrichting i
onderdelen. De
wij gaan oprichten,
doen aan eisen, die -
zijn. Is het dan wel redelijk
gering te beschuldigen vat
trouw?
Spr. gaat vervolgens de opdracht
aan de Commissie-Generaal na. Het
recht van afscheiding werd erkend
Is het dan mogelijk aan het betref
fende artikel zelf te ontlenen een
mogelijkheid tot strafbaarheid.
Uitgaande van de rede van de
Koningin Van 7 December 1942
wordt gehinkt op twëe gedachten:
of het moe| zijn een unitarisch ver
band of een federatief verband. In
de Troonrede vindt men dezelfde
veelzijdigheid- Als men dan nu gaat
staan op het federatieve been, is
het dan wel juist daar zo sterk
stelling' tegen te nemen?
Men heeft betoogd, dat de Com
missie-Generaal haar instructies
zou hebben overschreden eh dat de
regering daaraan zou hebben mee-,
gedaan. Waar de bereidheid er was
om de Kamer er in te kgnnen, is er
naar apr.’a mening weinig reden
de Commissie-Generaal te beschul
digen. Er is inderdaad verschil van
inzicht geweest met de Commissie-
Generaal. maar wat is daartegen?
Indonesië eigen baas
Er is gevraagd: Is dit nog wel een
KqpinkrUk? De overeenkomst moet
worden genomen naar haar eigen
tekst en dan aiet men In artikel
6 een federatie, die Unie wordt.ge
helen, in artikel 7 organen, die ge-
meenschappelUke belangen sullen
behartigen en men ziet aan het
hoofd der Unie den Konlng. Beslui
ten worden genomen in naatn def
Konings. Er is een conflictenrege
ling aangekondigd. Hieruit blijkt de
eigen souvereiniielt der Unie. In
elk geval wordt een en ander nog
opengelaten voor nadere uitwer
king. In de Unie wordt de laatste
gedachte der overheersing wegge
nomen als men siet. dat aan het
hoofd der Unie staat een Konlng
uit het Huis van Oranje en niet
het Koninkrijk der Nederlanden.
De Republiek Indonesië wordt
erlfend. Spr. geeft toe, dat de na
koming van het bestand slch op seer
onbevredigende wUsc voltrekt. Dc
kern van de erkenning, dat de Re
publiek het gesag uitoefent, ligt
hierin, dat het noodsakelljk is als
bewijs onser vreedsame bedoelin-
l moet er gebeuren als de op-
Hslukt? Dan zal ongerept zijn
verantwoordelijkheid der Neder-
idse regering. Men vindt dat in
ïgeringsvcrklaring. Over de no-
machtsmiddelen wordt be-
maar dan in de geest van
“"cedzame bedoelingen. Dank zij de
:ermacht zal tot een goed einde
Kunnen worden gebracht waarvoor
de regering verantwoordelijk is.
De grondwet van de Verenigde
Staten van Indonesië sa! worden
vastgesteld door de Indonesiërs. Ne
derland aal niet ais lid der consti-
tuërende vergadering 'daaraan deel
nemen, maar wel Js aan Nederland
in dese een taak, toebedacht.
De ontwerp-overeenkomst is geen
voorstel. Een motie is er nog niet.
Als er geen komt, dan neemt de
regering aan, dat de Kamer toelaat
wat de regering voornemens Is te
doen.
Spr. heeft slechts van twee plarf-
nen vernomen, tiet plan Welter—
De Vries vindt spr. echter te uni
tarisch. Het plan van den heer
Schouten: terugkeer tot het oude
gezag onder bepa&lde voorwaarden,
was alleen mogelijk vóór de Japan
se bezetting. Toen wij het gezag in
handen hadden, hebben wij echter
aan de verlangens van Indonesië
niet voldaan. Wij hebben alle staat
kundige hervormingen uitgesteld tot
later.
Spr. Is gesterkt In de overtuiging,
dat het accoord zo spoedig mogelijk
moet worden ondertekend.
Nadat de minister twee uur had
gesproken, werd besloten de dis
cussies over de Indische kwestie te
schorsen
schipbrug bij 1
bruik gesteld.
De veerpont Bergen—Vlerlings-
beek is uitgevallen. Overgezet
wordt nog slechts met een roeiboot
voor vóetgangers en fietsen.
Het drijfijs in de Waal bij Tiel
is Donderdag sterk'toegertomen. De
veerpunt Prinses Juliana is uit de
vaart genomen. Voorlopig onder
houdt de Gysbrecht Stout nog de
veerdienst Tiel—Wamel.
Op „dc Maas zijn de stuwen te
Linne. Roermond. Belfeld, Sam-
beek en Grave geopend. Het ver
keer door middel van de veren
tussen Maasbracht en Lith is ge
stremd.
SCHIPBRUG BIJ HEDEL
WEGGENOMEN.
Een van de belangrijkste verbin
dingen in de Noord-Zuidroute. de
schipbrug bij Hedel. is in verband
met de ijsgang op de Maas wegge
nomen. Weggebruikers wordt aan
geraden hun route over de Moer-
dijkbrug of via Arnhem en Nijme
gen te nemen.
i opc
duui
isen
i de
