w
J
IJS
De rode
nevel
ONZE KOLENPOSITIE
GEVAREN
BIJ VORST
voor kippen
Mr. Huich We Groot
Buitenzintuigelijke
waarneming
Een jaarlijks tekort
van 3.000.000 ton
Als er
is
MIDDELEEUWSE TOESTANDEN
IN AMERIKAANSE
KRANKZINNIGENGESTICHTEN
Patiënten worden
doodgeslagen
VISSERSLATIJN
Bezwaren tegen de geest der eeuw
Sinaasappelen en
citroenen
ADOLPHUS
Ei op de bon
STADSNIEUWS
Stads-advocaat van
der Goude
Nu eerstdaags een ..Hugo de
Oroot-avond" wacht, waarop op
nieuw de aandacht zal worden ge
vestigd op een van Neerland»
grootste zonen, den grondlegger van
£!L X°lkenryht Hu«° Grotlus.
heeft het wellicht ook de belang
stelling, dat reeds een eeuw voor
dat deze geleerde schrijver m Delft
het levenslicht aanschouwde er
tussen Gouda en één zijner voor
vaderen. en wèl een broeder van
*Un bet-over-grootvader. nauwe
ambtelijke relaties bestonden.
De 14 Mei 1451. „des daeghs nae
Sacramentsdagh". werd te Dellt ge
boren Hugo de Groot, zoon van
Hugo de Groot en Agnies Dirk Si-
monsdr Zijn moeder was waar
schijnlijk geparenteerd aan het ge
slacht der Sonderdancks. welke fa
milienaam ook nauw met de Goud
se historie is verbonden.
De jonge Hugo werd bestemd voor
de geestelijke stand, maar blijkbaar
hebben de rechtswetenschappen ook
hem reeds aangetrokken, want bea
halve pastoor van de Nieuwe Kerk
te Delft, deken van Geervliet en
kanunnik van de Hofkapel te
's Gravenhage. was hij licentiaat in
de beide rechten.
In deze laatste kwaliteit werd hij
In 1482. advocaat dezer stad bij de
Hove van Holland
De stadsrekening Ivan 1482 ver
meldt op foHo löverso onder „Pen-
sien" (-wedden deil vaste ambte
naren): gegeven medster Huich de
Groet, onse advocaet a jSónt vlaams
Ook in de stadsrekening van 1484
komt deze post voor: de wedde is
evenwel verdubbeld en gebracht op»
,4 pont vis."
De vaste ambtelijke relatie schijnt
slechts van korte duur te zijn ge
weest. althans in 1488 komt als ,.ad-
vocaet van der stede in den Hagc
voor mr Jacob Pijnsensz die zich
evenwel geen hogere wedde dan
Van 1 pont vis zag toegelegd
Toch werd blijkbaar de band. die
met mr. De Groot bestond, niet ver
broken. althans in 1482 (zie de
stadsrekening van dat jaar onder
..scencken") worden aan mr Hugo
de Groot van Delft vijf mengelen
wijn geschonken en de rekening van
1485 (folio 15) vermeldt: gesconcken
meester Huich de Groet van Delff
bij consent van de Burgemeesteren
van wine VI schelling en vis."
Mr. De Groot overleed 8 Mei 1508
en is té Delft in de Nieuwe Kerk
begraven Hfi had een broer Dirk
de Groot (1453—1524). gehuwd met
Maria van Kittenstein Marletje
Vffllem Luijtensdr
Deze Dirk de Groot had geen
zoons, wel twee dochters. Eén hier
van. Ermgard genaamd, huwde om
streeks 1510 met Cornells Dirksz-
(CornetsV Bt) de huwelijksovereen
komst werd bepaald dat de kinde
ren uit dit huwelijk gebaren, de
naam ..de Groot" zouden dragen
De uit dit huwelijk in 1511 gebo
ren Hugo de Groot was de groot-
1 vader van onzen Grotius. Mr Huich
de Groot, de stadsadvocaat van
Gouda in het laatst der 15de eeuw.
wat dus zijn bet-overoudooir.
De genealogische gegevens hier-
voren medegedeeld zijn getrokken
uit een artikel van het Grotius-
nummer van het Maandblad van het
Génealorisch-Heraldisch Genoot
schap ..De Nederlandsche Leeuw",
gevestigd te 's Gravenhage, van
Juni 1825.
G J J- Pot.
„Oranjehotel" nogmaals
opgevoerd
Op verzoek heeft de Goudse To
neelkring in zijn serie voorstellingen
voor dit seizoen ook ..Oranjehotel"
opgenomen Gisteravond bracht in
„Concordia" Het Zuid Nederlands
Toneel dit indrukwekkende werk
nogmaals Het is een dramatisch
gedenkschrift, dat een periode uit
beeldt van het leven van een aan
tal gevangenen, die met hun vijven,
geruime tijd "zelfs met hun zessen,
opgesloten zaten In een voor één
persoon bestemde cel van de be
ruchte S.S-gevangenis te Scheve-
ningen. op éen na een zwarthan
delaar allen illegale werkers
Boeiend en sterk ontroerend is hun
geschiedenis, sober en zonder for
ceren wordt ze weergegeven met
het verschil in wezen van leder
mens. Doctor Geuze, die bij de aan
vang van het spel reeds veertien
maanden ..zit", is de ho fdpersoon;
hij is een vader, lgraa- -aadgever
en trooster voor zijn jongere n^de-
gevangenen Een bijzonder sympa
thieke. echt menselijke figuuf. zoals
de ruim 70-jarige Nico de Joeg hem
weergeeft. Geheel anders is Arie
Gozewijn. de egoïstische zwart
handelaar. niet minder echt men
selijk echter en ook uitstekend ver
tolkt, ditmaal door Gcr Brok. die
Pierre %alledux verving. De overige
personen, een medisch student, een
advocaat, een stuurman, een pro
curatiehouder. werden eveneens
goed getypeerd, al was de procu
ratiehouder Coeverman van Nico
Engelsman bij (je vorige opvoerin
gen beter dan deze van Koos Simo-
nis. In gespannen aandacht heeft
ook ditmaal het. de zaal geheel
bezettende, publiek meegeleefd.
GEÏNTERNEERDEN OP JAVA.
Op ons bureau. Markt 31, liggen
twee lijsten ter inzage van nieuwe
groepen geïnterneerden op Java. die
naar Batavia zijn geëvacueerd.
„Amor op Reit".
- Op 29 Januari zal de eerste op
voering gegeven worden van de
operette ..Amor op Reis" door het
Gezelschap ..40—45" De tekst, even
als de muziek zijn weer van de
hand van stadgenoten. De opbrengst
komt ten goede san de Stichting
Heratellingsoorden voor oud-illegale
werkers.
VEIMARKT GOUDA.
9 Dec. Aangevoerd 23 magere
varkena 30—40. 64 biggen 15—25,
51 runderen 400—500, 25 nuchtere
kalveren. 1 graskalf en 26 schapen
overgenomen door Bedrijfsschap
voor Vee. 6 Bokken en geiten
lQr-30 per stuk. Handel matig.
PRIVé-LOTERU.
Wegens overtreding van de Lote-
rljwet verbaliseerde de politie een
kermisreiziger uit Utrecht, die hier
ter stede café's binnenliep en dan
schilderstukjes verlootte. Elke trek
king bracht hem 20 op; het
„schilderij" kostte hem 2.50.
Sigarenbandje van
Churchill
Magdalena Speksnijder, een
kleindochtertje van den heer
Joh Geneugelijk in de buurt
schap ..De Spreeuwenhock te
Ouderkerk ad IJssel vers
melt als zovele schoolkinderen
sigarenbandjes
Zij kwam op het Idee aan
Churchill, den Oud-premier
van Engeland, een in het En
gels gesteld briefje te schrij
ven. en hem om een sigaren
bandje te vragen. Dezer dagen
bracht de post haar een brief
van Churchill's secretaris,
waarin deze haar In opdracht
van Churchill een sigarenband
je deed toekomen, waarop aan
de binnenzijde de naam
Winston Churchill stond. De
<lelne verzamelaarster gevoel
de zich hiermede vereerd
tn zij heeft een zeldzaamheid
In haar versamellng
'AT
AAR
ANNEER
IS Jan. I uur Coneordla: Opvoer*)*
..Wie kust de mummie?" door De
De.Ttse Speler» voor Gouds comité
..Ruiten Troef.
11 Jan. Z uur Hel Blauwe Kruis:
Jaarvergadering Kring Gouda Chr
Boeren- en Tulndersbond. spreker
Ctir v d Heuvel
II Jan. uur Coneordla: Propagan-
da-avond muziek- en revuegezelschap
„Aer La oef
Bioscopen
Schouwburg Bioecoop: V - Victorie
(met win Hay)
Thalia Thdater: Swing :t (met Tred
Astaire en Paulette Goddard)
Reünie Btosroop: De ivier veien
(met Ralph Richardson en A Aubrey
Smith)
Aanvang 3 7 en 1» uur Zondag
3. J. 7 «n 115 uur
Apothekersdienst
S eed« geopend (des nachts alléén
voor recepten) Apotheek P WeU«r.
Gouwe 131
Dr. Tenhaeff over
telepathie
Een buitengewone interessante
lezing, de eerste voordracht vat) run
cursus, over ..Buitenzintuigeltjke
waarneming" hield dr W H C.
Tenhaeff, docent aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht, gisteravond in
..Reünie" voor de Volksuniversiteit.
Als inleiding tot de problematiek
van de spontane hallucinaties gaf
hij enige tjistorische -gevallen. Pe-
trarca aan wien zijn vriendin
Laura verscheen en Conrad Droste,
die een hallucinatie kreeg van zijn
op dat moment stervenden broer.
Deze verschijnselen trokken de aan
dacht van theoloog, wijsgeer en
arts. Voitaire zowel als Kant Is te
beschouwen als de voorloper der
para-paychologle. Het systematisch
onderzoek daarvan, een zijtak van
de experimental psychologie, ont
stond in de tweede helft der negen
tiende eeuw Men ging daarbij te
werk volgens de historisch biogré-
fische methode, waarbij de enquêtes
duizenden gevallen binnenbrachten
Uit de honderden brieven, die het
Nederlands Genootschap voor para
psychologisch onderzoek, na haar
oprichting in 1920 ontving, gaf spre
ker enkele voorbeelden van spon
tane telepathie, daarbij \fcrder uit
eenzettende de waarde van het
woord hallucinatie. Men heeft nl.
geloofwaardige en ongeloofwaar
dige hallucinaties, de laatste vindt
men b.v. bij delirium tremens. De
afzender van een geloofwaardige
hallucinatie is meestal sterk ge
ëmotioneerd. dé tijd van ontvangst
hangt hiermee meestal samen, hoe
wel er ook voorbeelden zijn van
vertraagde of uitgestelde ontvangst
'De ontvanger heeft meestal een
hallucinatie vpn het gezicht, hoe
wel er ook gehoor- of pijnindruk-
ken kunnen zijn. verkeert in een
passieve toestand, zo tussen waken
en dromen en komt hoogstzelden
met vreemden in contact De af
stand speelt echter geen rol Wel
kan het gebeuren, dat er twee ont
vangers zijn.
Daarop gaf spreker voorbeelden
van helderziendheid in de ruimte.
Op de vraag kunnen we deze ver
schijnselen experimenteel observe
ren. komt een bevestigend ant
woord Dit geschiedt volgens de
kwalitatieve de kwantitatieve,
statische methode Zeer uitvoerig
stond dr Tenhaeff stil bij de proe
ven. die men dienaangaande hier en
vooral in Amerika met duizendeij
proefpersonen heeft genomen en
waaruit ook deze conclusie naar
voren springt: elk merfs heeft enige
telepathische begaafdheid. Men
heeft daarbij bestudeerd de over
bracht zowel van de visuele al* wel
van de auditieve en motoriscne
waarnemingen. En niet alleen wat
In het centrale deel van het bewus.-
zijn staat, maar ook wat zich be
vindt in de peripheric en het on
derbewustzijn. wordt overgebracht,
waarbij naast een telepathisch ook
nog een verschijnsel van associatie
viel op te merken
Tot slot van zijn betoog, dat uit
muntte door vlotheid en helderheid,
waarmee deze moeilijke stof werd
aangeboden en verklaard, kwam ar
Tenhaeff-nog te spreken over de
talloze telepaten, die momenteel het
land bereizen en die niet allen tele
pathie ten tonele voeren al zijn er.
die hoogst merkwaardige en frap
pante dingen laten zien.
Benoemingen aan
Conservatorium
Aan het Gouds Conservatorium
is benoemd tot lerares declamatie en
en spraakleer mej. Truus Blanken
uit Rotterdam
Mej Blanken, leerlinge van den
declamator Jac. van Elsücker. komt
in de plaats van mej Willy Keule-
mans. cfle om gezon Jsheldsredenen
ontslag moest nemen.
Tot leraar voor cello Is benoemd
de cellist en paedagoog Lou van der
Harst uit Rotterdam. Deze was Ja
renlang verbonden aan het Rott.
Phllharmonisch Orkest, doch wijdde
zich Ister geheel aan het onderwijs.
BENOEMING.
De heer C. M A. Bakker, onder
wijzer bij het R.K. onderwijs alhier,
is met ingang van 1 Februari bé-
noemd tot onderwijzer aan de Sint
Gerardua Majella-school te Rotter
dam.
Het slagwoord Britain can make it
(flriitannie kan het zelf maken), dat
de naam gaf aan ien onlangs te
Londen gehouden tentoonstelling,
vindt navolging in Engeland In
Londen is dezer dagen een jaar
beurs geopend onder het motto:
..Wales can make if," en hier wordt
getoond wat de industrie van Wales
sedert de oorlog heeft gepresteerd
Deze foto geeft er een staaltje van:
een ameublement van gesmeed ijzer,
dat verkrijgbaar is tn tuit en in
verschillende pasteltinten. Het is
geschikt voor gebruik in huis of
buiten. Met het oog op het gebruik
buiten, kunnen de kussens geheel
worden weggenomen of worden ge
maakt van een plastic, dat tegen
- een regenbui kan
Buiten staan deze meubels misschien
welJvrolijk. Maar voor ons gevoel
zyvaf die bloemen en krullen wat
te druk. om de sfeer van rust,
welke u-u graag in onze huiskamer
hebben, te bereiken.
CHOPIN-AVOND
Concert Theo van der Pas
Frédérle Chopin (lfllO-1849). zè'f
op 20-jarig lee»ftij i reeds volleerd
nano-vituoos. heeft het zijn vertol
kers n:et gemakkelijk gemaakt, zo
min technisch als muzikaal; zij
moeten boven de stof staan en zich
geheel kunnen.Inleven In de roman
tische inspiraties en de weelderig
heid van schrijfwijze van deren wei
zeer begenadigden meester Van der
Pas heeft zich de faam verworven
van te zijn Hen Chopin-speler ..par
excellence", dus waren de verwach
tingen hoog gesDannen En te oord°-
len naar hef geestdriftige applaus,
gisteren In de Nieuwe Schouwburg,
dat welhaast na elk nummer op
laaide, hoeft hij ook deze aVond
ziln roep eer aangedaan
Na „Impromptu in As opus 26"
en de merkwaardige Ballade f-klc n
op 52. speelde v d Pas de grote
Sonate In b op 58. waarvan met
name het Scherzo prachtig werd
weergegeven; bij. het I.argo konden
we ons niet aan de Indruk onttrek
ken vwn enige overdrijving, ln de
forti. waardoor"het af en toe ruw
aandeed, evenals in de Finale, hoe
zeer we grote bewondering hebb«-n
voor de fenomenale techniek v.in
den speler Ook deze avond tc»f
weer de buitengewone linkerhand-
techniek van v d Pas. vooral ook
in de bekende Polonaise As gr op.
53. waarin evenals trouwens over
het algemeen de tegenstelling pp
—ff te geprononceerd werd weer
gegeven: er waren momenten, dat
we door de vertolking meer be
koord dan ontroerd waren.
Van de drie heerlijke mazurka's
noemen we vooral die in cis-kl.
terts, waarmede v d Pas zijn ge
hoor ten zeerste boeide, evenals ln
Scherzo bes-kl. terts opus 31 en we
mogen zeker niet vergeten de prach
tige voordracht van de Nocturne in
cis-klein, die gespeeld werd ;n
plaats van de ln het programma
vermelde Nocturne F groot M/t ie
technisch buitengewone eiseh stel
lende 2 Etudes opus 25 in E-klein
en C-kleln werd de uitstekénd ga-
slaagde Chopin-avond. die hoog mu
zikaal genot heeft geschonken, be
sloten Van der Pas werd door lu-'d
'applaus bedankt voor het gebodeor.
dat van gijn enorme macht over bet
instrument eens te meer heeft over
tuigd: met een paar walsjes en de
verrukkelijke Ecossalses als ..extra"
gingen we huls-toe.
Het bezoek viel zeer mede. be
neden vrijwel geheel bezet fn boven
enkele rijen. Indien de pers ln het
vervolg tevoren inzage van de re
spelen nummers kan krijgen, zal
dat als een hoffelijkheid worden ge
apprecieerd
PRETTIGE GASTEN.
Uit een hotel heeft een logeer
gast bij zijn vertrek 4 lakens mee
genomen. Uit een kosthuis ziin ten
nadele van een kostganger een he-
drag„van 25 en een broek gestolen
Uit vroeger tijden
DE GOUDSE COURANT MELDDE:
75 Jaar geleden:
Gistermorgen had alhier de ter
aardebestelling plaats van den heer
H van Hoey Schilthouweï. oud 73
jaar. gepensionneerd generaaj-ma-
joor on ridder in de orde van den
Nederlandsen Iseeuw. Behalve vele
officieren van het garnizoen en van
de Schutterij alhier waren vele an
dere belangstellenden tegenwoordig
De alhier in garnizoen zijnde kapt
H J. G Furstner. herinnerde 3Bn
de goede hoedanigheden en de vele
verdicnstén van den overledene.
Hierna bedankte de kapt A
Pompe. kapt. van het Regiment
Grenadiers en Jagers en neef van
den overledene allen, die de laatste
eer hadden bewezen.
Uit Waddinxvecn Het gemeente
bestuur heeft in een dringende be
hoefte voorzien door niet alleen in
het zogenaamde >oudc dorp. alwaar
de kerk staat, maar ook in het
nieuwe dorp. langs 8e Gouwe, ter
lengte van circa uur gaans fer
me pctrolcum-lantaarns te doen
plaatsen.
58 Jaar geleden.
Naar men ons mededeelt, bestaal
bij de Korporaals Gymnastiek en
Schermvereniging „Exëelalor" het
voornemen om bij genoegzame deel
name ln dc loop dezer maand een
liefdadigheidsuitvocrlng te geven in
dc Sociëteit ..Ons Genoegen" zaal
..Kunstmin", waarvan de netto op
brengst zal worden afgedragen
voor de ene helft aan het Bestuur
van Kindervoeding, alhier, en het
overige zal strekken tot «tijving der
kas van gepensionneerde onder
officieren en minderen voor de wet
van 1877.
25 Jaar geleden.
Uit Ammerstol: Door de slecht#
toestand van het mandenmakersbe-
drfjf alhier ls het voor vele arbei
ders treurig gesteld. Voorafgaande
jaren verdienden de arbeiders In de
winter hun weekloon voor het ge
zin door teen uit te schieten of op
andere wijze te verwerken, thans
wordt dit werk bijna niet uitge
voerd. waardoor vele personen
werkloos zijl).
Rovers plunderen étalage
Een paar dieven hebben gisteren
van de winkel van de firma D. C.
v d. Berg in de Kleiwegstraat dc
r-nt ingeslagen en uit de étalage
28 gouden dingen ter waarde van
1 2500 gestolen De roof was (n en
kele ogenblikken gebeurd. Toen de
bewoners cn dc buren op het ge
luid van het brekende glas kwamen
toelopen, zagen zij de twee daders
op dc fiets In de verte wegrijden.
Plaatselijk Nieuws
ZONDAGSDIENST AHTSEN.
Van Zaterdagmiddag 2 uur tot
Maandagochtend 8 uur zijn aan
wezig de artsen
Krimpenerwaard G. J Barten,
Schoonhoven (tel. K 1823-339) H
Frese, Bergambacht (tel. K 1825-214).
J K. Hoogenboezem. Lekkerkerk
(tel. K 1805-303), en W J. Leeuwen
burg. Ouderkerk (tel. K 1894-268).
Haastrecht Oudewater en P0I3-
,.rC?ekr,J J "ovln«- Oudewater
(tel. 57 met doorverbinding).
Bergambacht
Predikbeurten. Ned. Herv.
Kerk 9 30 uur: ds Ewoldt. Instal
latie van den heer Stolk. godsdienst
onderwijzer Ie Krallngen. 6.30 uur:
de heer Stolk
Gpr. Kerk 10 en 6 uur: ds. Ter-
haak.
Uitgctr. Ned. Herv. Kerk 0 30 en
6 30 uur leesdienst.
Haastrecht
..Drie aan de stok". Op de ver
lichte ijsbanen ls Woensdagavond
een hardrijderij gehouden van ..drie
aan de stok".
Winnaars waren: le groep: B de
Graaf. T A Steenbergen en Anije
Vcrsteegt; 2e groetf: H Baere. J
Doclgnd cn Gree Bodewes. 3e
groep J Steenbergen. A. Nobel en
D. de Groot: 4é groep H. de Bruin.
St Plantcnga cn Beb Hoogenveen;
5e groep J Verhoog. K Sluis en
Anmc Vermeij; 6e groep Jos van
Leeuwen Ant Steenbergen en G
Breed
Predikbrurten Ned. Herv. Kerk
K uu.r "k.. T,de Voo«d
Straaten: Ned. Herv. Geref Evang
10 cn 6 30 uur de heer G de Pater
Geref. Kerk 10 cn 30 uur ds. G.
Visser
Moordrecht
Nuftavond. -- Voor de afdeling
Moordecht-Gouderak van de Maat
schappij tot Nut vwn 't Algemeen
sprak ds G. Westmeljse. te Rotter
dam over „Het leve* is dat triom
feert over wat dort en sterft". De
titel van zijn voordracht had is
Westmeijse ontleend aan het boek
•_Bi-u loft in Europa", uit welk werk
hij enige fragmenten voordroeg
Burgemeester Brandt dankte na
aiioop ds. Westmeijse voor diens
ezing. waarvoor grote belangstel
ling bestond.
Dammen. De uitslagen van de
voor de wintercompetitie gespeelde
onderlinge wedstrijden van de dam
vereniging ..Moordrecht" luiden:
P TwigtW. van der Panne 20,
P Palsgraaf—G van Jevercn 2—0.
J Verhoef—G Twigt 1—I. M Boe-
re— M. Terlouw 2—0, T van Blit-
terswijk-N van Vliet 0-2 G. de
Bruin—C Terlouw 0—2. J. Blom—
T van Blltterswijk 0—2. P Twigt—
G van Jeveren 1—1. p Palsgraaf—
M Terlouw 2-0. J Vcrhoeff—W
van der Panne 1—1. A Boere-A
Mul tem 2-0. S Lely-B Olverhoek
0. H. Admiraal—G Twigt 2—0.
M Boerc—J Blom afgebroken. P
dc Lange—N. Palsgraaf 20.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk:
0 uur ds A Donker, bevestiging
kerkeraaJsleden: Geref Kerk: 10
en 6 uur ds van der Minne te Am
sterdam Ned. HcrV. Evang. op Ge
ref. Grondslag 10 en 6 30 uur de
heer H. Ockcrsc
Ouderkerk a. d. IJssel
Benzinepompen. B en W. heb
ben het verzoek van de Shell-
Maatschappij. tot het plaatsen van
een drietal benzinepompen op ver
schillende percelen binnen de ge
meente. ingewilligd.
Burgerlijke 8Und. Geboren:
Jan z. «v M. Lingen cn Chr. Ver
kalk. Arie t. v. C. Mourik en J.
Heuvelman: Anton z. v. G. J. van
Roekei en S. Vermeulen.
Stollüijfc
HardrM«JJ. - Op de banen der
IJsclub Stolwijk werd een hard
rijderij gehouden voor leden.
De pfijswinnaars waren: 1. N. v.
Dam Az.; 2 Jac. v Kluyven: 3 D.
v. d. Heuvel en 4 P. v Dam Wz.
Waddinxveen
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Trijntje d. v. H. A van
Dijken en J. Verhoeff. Dirkje G j
v D van Wijk en J H van Noort!
Pieter z. v. M Honkoop en M
Vonk. Adrianus z. v. A. Noteboom
en J. M. van 't Slot
OnaCTIrouwd: F L«i.iro4.m «n
M. H. Bakker. J. Loomana en J. van
Ruitenburg.
Getrouwd: J F van Vliet en M.
de Vos. K. Barendrecht en A. Schin
kel. j. Krabbendam en A. van der
Linde.
Van het buitenland geen
hulp te wachten -
Op het arbeidsbureau te Roosen
daal werd een persconferentie ge
houden door het beheersinstituut
der mijnen. Eén en ander hield ver
band met de voorlichtingsvergade
ringen. die in W. Brabant gehouden
zullen worden. De heer Gijzen van
het Beheersinstituut vertelde het
volgende over de kolenpositle van
Nederland.
De propaganda-vergaderlngen ln
het Oosten van het land hadden tot
gevolg, dat 1000 nieuwelingen ln de
mijnen kwamen werkén. Deze 1000
arbeiders zorgden er voor, dat er
2000 ton kolen per dag meer bo
ven de grond kwamen. En omdat ze
ln de huiabrandmtjnen te werk zijn
gesteld, plukt hiervan de burgerij
het voordeel. Vandaar, dat dit een
van de redenen la. dat er ln 1946
niet 8 eenheden maar 12 konden
worden verstrekt. Toch is het kolen
tekort, ondanks de nieuwelingen en
het tewerk stellen van politieke ge
vangenen nog 3 000 000 ton per Jaar
Hoe dit op te lossen?
In het buitenland kunnen we niet
kopen. Het buitenland zit met het
zelfde probleem te worstelen. Uit
Duitsland is 400.000 ton in 1946 in
gevoerd. Dit la een druppel ln de
emmer Voor de oorlog waa het
verbruik 15 mlllioen ton De jaar
productie ls nu 8 mlllioen ton.
Met 12 .milllocn ton zouden we
kunnen volstaan. Dan blijven de ko
len wel gerantsoeneerd, maar leder
zou voldoende krijgen.
De Amerikaanse kolen, die Inge
voerd worden, zijn van een pl
derwaardlge kwaliteit. Deze» Üevi
ten voor 50 procent steen en de
prijs is veel te hoog! De productie
Is slechts op te voeren -xloor meer
arbeiders ln de mijnen Na de oor
log werkten er 15000 arbeiders min
der ln de mijnen. Daaronder waren
10 000 vaklieden. Momenteel komt
men 8 5 9000 arbeiders tekort. Bel
gië heeft 40 000 Duitse krijgsgevan
genen in het werk. In het geheel
werken er daar 35.000 mensen méér
In de mijnen dan voor de oorlog
Toch ls daar dc dagproductie 30 000
ton minder' De Belgische regering
moet per jaar 200 mlllioen fr er bl)
feggen En wat zal er gebeuren als
de Duitse krijgsgevangenen naar
huls gaan?
In Nederland is m4n er op tegen
Wetsontwerp uitbreiding
Commissie-Generaal
Thans wordt de laatste hand ge
legd aan het wetsontwerp tot uit
breiding van de Commissie-gene
raal. Dezer dagen zal dit wetsont
werp aan de mlnlsterftad worden
voorgelegd Prof Posthuma. die
binnenkort naar Indonesië vertrekt,
"zal daar direct ingeschakeld wor
den in het werk van de C.G.
Wetsontwerp
voorzieningen dienstplicht
aangenomen
In de vergadering van de Eerste
Kamer van Donderdagmiddag werd
zonder hoofdelijke stemming het
wetsontwerp tot het treffen van
voorzieningen op het'gebied van de
dienstplicht aangenomen.
De bedoeling van deze wet
Is om in afwachting van een
algehele herziening van de dienst
plichtwet. voorzieningen te treffen,
waarbij van sommige wettelijke
maatregelen kan worden afgeweken
De communistische fractie wilde gc-
ach( worden tegen te hebben ge
stemd
Dc toestand in Indië
Bij Padang hebben Nederlandse
troepen een succesvolle zuiverings
actie op touw gezet, die veel wa
pens en munitie opleverde. Er zijn
.geen verliezen geleden. In de sector
Soerabaja houdt de terreur van de
Indonesische bevolking aan. Ver
scheidene personen zijn gearres
teerd. Nederlandse patrouilles wor
den beschoten, in de centrale sec
tor zelfs met artillerie.
ondervindt de binnenvaart
grote moeilijkheden
Als Koning Winter regeert en het
water met zijn machtige. Ijzige
adem tot ijs heeft doen stollen, dan
betekent dat voor velen een pretje.
Zij kunnen naar hartelust op de
gladde ijzers zwieren.
Maar bepaalde categorieën moeten
niets van het ijs hebben. Dat zijn
o.a. zij, die hun brood op de bin
nenwateren moeten verdienen. De
reizen van de schepen duren twee-
soms driemaal zo lang als normaal
en het materiaal heeft het bijzonder
zwaar te verduren. Het ls deze
winter reeds meerdere mal^n voor
gekomen. dat de schroef van sleep
boten ln het harde Ijs kapot sloeg.
Aangezien het zeer tnoeilljk Is om
aan nieuwe schroefbladen te komen
is de boot tot werkeloosheid ge
doemd. en Indien het euvel nbg te
verhelpen ls. moet er In ieder gevat
voor een poosje worden opgelegd
Soms blijven de sleepboten ln het
ijs steken en moet er assistentie ko
men om ze weer vlot trachten te
krijgen. Gisteren wilde een sleep
boot. die een paar dagen had stil
gelegen. zich uit het ijs van één
van de havens wringen. Door het
breken van het Ijs kwam er een lek
in de boeg en liep het voorschip
vol water
Bij de aanhoudende Oostenwind
ls er bij eb heel laag water. Dit
jaar is het zelfs lager dan in vele
voorafgaande Jaren het geval waa.
Het gevaar ls bij een dergelijke wa
terstand niet denkbeeldig. dat
schroef- en bodemschade ontstaan.
Daarbij bestaat nog de kans dat
door voortdurende vorst de gehele
binnenvaart wordt lamgelegd. De
exploitatiekosten, zoals lonen e.d..
gaan voor de eigenaars van de sche
pen dan toch gewoon door. De ÏOCU
ijitoeslag die thans wordt geheven
door de sleepboten, ls ln dit ver
band gezien Ibmotiveerd.
om buitenlanders in het werk te
stellen. De actie is om zoveel mo
gelijk Nederlandse arbeiders te krij
sen. Als er niet genoeg Nederlandse
arbeiders komen, dan zal men het
met buitenlandse moeten doen
Want: Het tekort moet weg.
Nu zeggen sommigen: „Hoe Is het
mogelijk, dat er nog kolen uitge
voerd worden? Dit komt omdat men
slechts voor kolen hout uit Zweden,
glas uit België, medicijnen uit
Frankrijk kan krijgen.
Hoe meer kolen, hoe meer devie
zen. hoe groter kansen voor de In
dustrie. Vandaar, dat er voorlich
tingsvergaderingen door het be
heersinstituut in verschillende plaat
sen van W. Brabant gehouden wor
den.
Gestremde veerdiensten
De veerdienst Gorinchem—Wou-
drichem onderhoudt weer een uur-
dienst tussen 8 en 18 uur. echter al
leen voor voetgangers Ook de veer
dienst Gorinchem—Sleeuwljk on
derhoudt een uurdlenst voor alle
verkeer tusser. 8 en 10 uur.
Politieel
vijflandentournooi
Het ligt ln de bedoeling van de
Lcidse Sportvereniging om in sa
menwerking met het hoofdbestuur
van de Nederlandse Politiesport-
bond medio Augustus van dit jaar
te Leiden een vijflandcn-tournooi te
organiseren. Dit tournooi zal voet
bal en schermen omvatten, terwijl
getracht zal worden ruiterwedstrij-
den aan te sluiten. Engeland. Frank
rijk. België en Zwitserland zijn uit
genodigd-
Boksen.
YVoodcock-Baksi
•Toe Baksl zal 16 Januari In Engê-
'4and komen, heeft Tom Hurst, ma
nager van Bruce Woodcock ver
klaard. Voorts heeft Hurst gezegd,
dat Woodcock, alvorens hij tegen
Baksl zal vechten in elk geval nog
een ander gevecht zal leveren De
winnaar van het gevecht 'Wood
cock— Baksi komt in aanmerking
voor een gevecht tegen den wereld
kampioen Joe Louis
Dade wereldkampioen bantam.
Harold Dade uit Los Angelos won
Dinsdag het wereldkampioenschap
bantamgewicht door den titelhou
der Manuel Ortiz over vijftien ron
den op punten te verslaan.
Ortiz had zijn titel tot dusver
reeds veertien keer met succes ver
dedigd.
Schaken.
Het Hoogoventournooi
In de zesde rortde kwamen geen
schokkende gebeurtenissen voor.
Opmerkelijk was de overwinning
van Bunt op Marwitz
De uitslagen: dr. Dc Groot—Kott-
naucr O'Kelly—Cortlever
1 W/i, Pruyt—Henneberke 1—0,
Marwitz—Bunt 0—1. Van Scheltin-
ga—v. d. Tol afgebr
De stand liiidt: Van Sc^ieltinga
5 plus 1 afgèbr. partij, Cortlever
4'Ko*tnauer"4.'De Groot en Pruyt
3. O'Kelly en Marwitz 2' v. d Tol
2 plus 1 afgebr. partij. Bunt 2 en
Henneberke t».
De stand in de tweede groep 1st
Bouwmeester 4. Croone 3'f» plus 1
afgebr. partij. Mulder van Leens
Dijkstra 3''j, Van Tuinen 3 plus 1
afgebr. partij. Van Vlooten en
't Hart 3. Verdonck 2V», Grapper-
haus 2 pliis 1 afgebr. partij. Van-
cijkeren 2, Smak l"t en 1 afgebr.
nartii
Biljarten.
Kampioenschap
Groot biljart 45/2
In gebouw Odeon 1n Den Haag be
gonnen gisteren de -wedatrlldeh om
het Nederlandse kampioenschap eer
ste klasse groot biljart anker kader
Dé Amsterdammer A. P v d
Veen had bil de voorwedstrijden een
algemeen gemiddelde van 11 11 dus
luist Iets te laag om tot de finale te
worden toegelaten
De resultaten:
I.ubaoh 400 u toa ll tl
Kruithof 1M ll Jl 111
Teegelaar 400 14 <7 1171
Hoogland M4 14 M 11 SI
Van Loon 400 17 107 14 ll
Hoogland 14! >7 41 '1171
Het klassement na de esrite dag
luidt:
Kobua 2 MO 11 141 30 SI
Lubach 1 611 IS 1M 112)
Van Loon 1 400 27 107 14.01
Kruithof 1 512 46 111 12 «7
Teegelaar 1 400 14 «7 ll 71
Elchelsheim 0 680 50 64 13 00
Hoogland 0 717 61 60 12 06
Voetbal.
AFGELASTE WEDSTRIJDEN.
De wedstrijden van de K-N.V.B.
Zaterdagmiddagcompetitie in de
districten 1. 2 en 3 zijn afgelast. Het
Programma is verschoven naar 18
Januari.
KUNSTN1EUWS
De beeldhouwer Zijl
overleden
Op 80-jarige leeftijd U te Buaaum
overleden de beeldhouwer L. Zijl,
die reeds meer dan veertig jaar In
het Gooi woonde, maar geboren
werd in Krallngen. Té Amaterdam
werd zijn tekenaanleg aange
moedigd. Hij ging op de Quellinua-
school en werd opgeleid tot beeld»-
houwer. Hij werkte nauw «amen
met Mendes da Costa en ontwierp
veel modellen voor zilverwerk
Toen Berlage de Amaterdamae
Beurs ging bouwen, engageerde hij
Zijl en Mendea da Costa om zijn
monumentale bouwwerk met reliëfs
en beeldhouwwerken te versleren.
Ook daarna werkte Zijl veel aamen
met Berlage, maar ook met De
Bazel. Vele belangrijke gebouwen
in Amaterdam, Den Haag en andere
steden vereeuwigen Zijls naam. Hij
bleef ondanka de roem. die hem
werd toegezwaaid, de bescheiden
heid zelve en velen zullen zich her
inneren hoezeer al het rumoer hem
heeft verdroten, dat ontstaan was ln
1935 rondom zijn bekroonde ont
werp voor een monument ter na
gedachtenis van Koningin Emma.
Het ontwerp van Toon Dupuls werd
toen ln de Residentie uitgevoerd,
maar in Amaterdam. waar zovele
van zijn werken prijken, heeft men
toch zijn monument geplaatst.
Verrassende ontdekking
Werklui, die nabij het spoor
station te Apeldoorn een door de
vorst gesprongen waterleiding zou
den repareren, stuitten bij het
blootleggen op een boomstronk,
naar zij dachten. Zij begonnen ver
woed te hakken. Plotseling merkte
één van hen. dat de bijl op metaal
neerkwam. Het bleek, dat de ar
beiders stonden te hakken op een
Engelse vliegtuigbom van 450 pond,
die als blindganger de waterleiding
destijds had verbogen, waaraan nu
de vorst de laaUte stoot gegeven
had. zodat hij lelt geraakte. Het was
(neer geluk dan wijsheid, dat de
werklui geen nadelige gevolgen van
hun hakpariij ondervonden.
Dc mijnenoprulmlngsdienst heeft
Woensdag het gevaarlijk projectiel
onschadelijk gemaakt en weg.
gevoerd.
Geen koukleum
De winter is niet in staat alle
.zomersporten te verdringen. Dit is
te Vllssingen gebleken, waar de
heer A Meerholz nog Iedere dag,
of het vriest of niet, een bad van
een tiental minuten in zee neemt.
Hij heeft deze gewoonte sedert de
zomer volgehouden en beyindt er
zich. naar zijn zeggen, wel bij.
S.S.-er ontvlucht, gepakt
en weer ontsnapt
Bij het ontwarren van een clan
destiene textielhandel te Haarlem
ontdekten ambtenaren van de prljs-
heheersing. dat de Amsterdamse
handelaar D. Iets te maken had ge
had met de N S.B. Bij nader onder
zoek verried het bloedgroepteken
van de S.S. hem. Hij was destijds
in de mijnen werkzaam geweest en
daar ontvlucht. Thans ontvluchtte
hij weer tijdens het transport naar
de gevangenis. Tot op heden is elk
spoor verdwenen.
Duitslands ontwapening
bijna voltooid
Generaal-majoor Harper, hoofd
van de Afdeling gewapende strijd
krachten van het Amerikaans mill-»
tair bestuur, heeft meegedeeld, dat
de physleke ontwapening van Duita-
land practisch voltooid is. (lOver
het algemeen", aldus Hgrper,
wordt verwacht, dat al het Duitse
oorlogsmateriaal tegen 1 Juli uit de
weg geruimd zal zijn".
Proces te Stuttgart
In het pfocee te Stuttgart tegen
den 23-jarigen Siegfried Kabus. die
ervan beschuldigd wordt de leider
geweest te zijn van het complot,
dat bom-aanBlagen pleegde op het
hoofdkwartier van politie te Stutt
gart en op zuiveringsrechtbanken,
cn tegen 10 andere Duitsers, heeft
de 20-jarige voormalige SS-er. Frei-
tag. verklaard, dat Kabus eens ge
zegd zou hebben. In het bezit tezijn
van Hitlers politieke testament
Freltag zeide voorts, dat Kabus,
lange tijd nadat dc vijandelijkheden
aeëlndigd waren, had deelgenomen
aan gevechten in de bergen. Een
andere getuige zelde, dat Kabus en
zijn metgezellen er blijkbaar van
overtuigd waren, dat er iets gedaan
moest worden tegen de Duitse
zulverlngswetten en voornamelijk
tegen Gottlob Kamm. minister voor
de zuivering in Wurttemberg—
Baden.
Razzia in Neurenberg
De Neurcnbergse politie heeft
Donderdagmiddag een razzia op
grote schaal gehouden in alle ho
tels en cetgelcgenheden van de
stad. Volgens het Duitse persagent
schap staat deze razzia, waaraan de
gehele Neurepbergse politiemacht
deelnam. In verband met de bom
aanslag. die Dinsdag j.l. op het ge
bouw van het zuiveringshof werd
gepleegd.
13.000 stakers in Londen
Het Britse ministerie van srbeld
heeft 13 000 Londense vervoerssta-
kera gemaand terstond naar het
werk terug te keren en zich te on
derwerpen aan een beslissing van
de lonenrsad. die Maandag de si
tuatie zal onderzoeken. De eisen
der arbeiders zullen eerlijk en on
partijdig aangehoord worden.
KORTE KRONIEK
De Amerikaanse schrijver Rus
sell Janney heeft de filmrechten van
zijn roman ..the miracle of the bells"
aan Hollywood verkocht voor f 500 ooo
De Franse drukkers, die een lUn-
trekker»staklng houden, hebben be
sloten de publicatie van twee bladen
oer dae te vertragen
Ai:e gTote fabrieken te Berlijn
zijn gesloten tengevolge van kolen-
gebrek 40 000 Arbeiders zijn tijdelijk
zonder werk In de Britse sector ls de
electrlclteltsvoorzlenina 11 uur stoo-
geset
In Belglt bedraagt het aantal aan
geslotenen bij Dostebeaue en -giro
M3 427
Jhr mr M v d does van Na-
ters heeft de groeten van de partij
van de arbeid ln Nederland overge
bracht aan de socialistische partij ln
Italië ter gelegenheid van hun 2Sstè
cons res
Zaterdag zulien België en Lu
xemburg besprekingen voeren ten
aanzien van het Duitse vraagstuk
In Luxemburg ts een wetsvoor
stel Ingediend voor de oprichting van
een kas voor huwelijks- eh uitzet!*-
nlngen voor long-gehuwden Het he-
drag der leningen kan maximaal
frs 40 ooo bedragen
Jan Kleoura en Martha Eggerth
bevinden zich thana In Mexico, waar
zij zullen meewerken ln Engelse en
Spaanse films Daarna gaan ztj naar
Rome
RAr-plloten zullen gedroogde
melk neerlaten boven het Noordfrles#
door het Us geïsoleerde eiland Anrtim
De voorzitter van de tundtsche
raad van de Amerikaanse senaat heeft
een resolutie Ingediend, waarin trfl
voorstelt, élke InternaMonale overeen
komst over atoomenergie aan de se
naat voor te leggen
In Amerika veronderstelt men dat
na het aftreden van Baruch en Byrnet
de politiek Inzake atoomenergie min
der strak zal worden
Britse onderzeeboten moeten zich
naar hun bases begeven om ln ver
band met de kolenschaarste te funge
ren als krachtstation voor marins
scheepswerven
In Parijs sullen 500 winkels wor-
den geopend die goederen tegen of
ficieel vastgestelde prijzen verkopen.
ZIJ krijgen een contract met de rege
ring -
De Milanese schrijfster Frances
es Cellt. die onlangs vermoord werd.
was fasctste en had verbmdtns mét
naar Zwitserland eevluehte »»altaanae
fascisten f
In Stockholm is de ll-tartge Er-
tand Matson gearret'eerd op vermoe
den van ooglng tot opblazen van dé
stedelijke bibliotheek HU heeft be
kend dé dader te zijn van de myste
rieuze zaterdagse bomaanslagen.
Verkeer naar Duitse
havens
In- Brussel zijn besprekingen be
gonnen tussen Belgische en Ne
derlandse autoriteiten tn verband
met het feit, dat klachten zijn ge
uit over 't verkeer dat naar de Duit
se havena wordt geleid, terwijl hel
Belgische "en Nederlandse havens
passeert. Reeds eerder waren stap-
'pen ondernomen bij dq regeringen
te Londen en Washington Deze be
sprekingen hebben tcp doel de
laatste hand te leggen pan de po-
g-.ngen san deze toestand een einde
te maken
Splitsing in Italiaanse
socialistische partij
De splitsing in de Italiaanse so
cialistische partij is werkelijkheid
geworden door het feit. dat er thans
twee socialistische congresóen wor
den gehouden, waarvan het 25ste
congres het belangrijkste i«en door
de meerderheid wordt bijgewoond
Op dit congres sprak jhr. rpr v d.
Goes van Naters Hij bracht hulde
aan de ideeën te Rome ontwikkeld
en betoogde, dat Europa een krach
tige en sociale democratie van node
heeft.
BelgischNederlands
accoord getekend
Woensdagmiddag is op het mi
nisterie van buitenlandse zaken te
Brussel het Belgisch-Nederlands fi
nancieel accoord ondertekend door
Paul Henri Spaak en mr B Ph. Ba
ron van Harinxma thoe Slooten
Door deze nieuwe overeenkomst
zal Nederland in staat gesteld wor
den zijn aankoopprogramma van
Belgische goederen tot 1 September
1947 te verwezenlijken Ncderlapd
geeft Belgle de beschikking over
betalingsmiddelen tot het uitrusten
van schepen alsmede vreemde dê-
viezen
Havenstakers confereren
met regering
De Belgische minister-president
heeft achtereenvolgens delegaties
van patroons en arbeiders ontvan
gen om de toestand in de Antwerp
se haven te hespreken. Er werd een
vergoeding van frs. 24 voorgesteld
alsmede premies voor zwaar en vuil
werk. De regering heeft toegezegd,
dat de aanwervlngsbureaux en de
aanwervInRSvoorwaarden aanzien
lijk verbeterd zullen worden De
betrokken partijen wensten deze
voorstellen verder tc bestuderen al
vorens hun advies hierover te ge
ven.
Liquidatie Unrra
per 30 Juni
Op 30 Juni a.s. is het Unrra-pro-
gramma voor Europa afgewerkt.
De kantoren van doze organisatie
worden op die datum gesloten. Tot
op heden is 78* van hot program
ma voltooid. De meeste landen
kunnen echter, wat de voedselposi
tie betreft, nog niet op eigen bonen
staan Zelfs moet er thans voedsel
worden gezonden naar tie graan
schuur van Europa, do Oekraïne.
Men hoopt tegen 30 Juni ook het
programma voor China te hebben
afgewerkt.
„Twee gelukkige dagen"
Toon, op oen diplomatieke recep
tie. Dinsdagavond in het Witte Huis
te Washington gehouden, de Britse
ambassadeur, lord Invtrchapel. bij
wijze van scherts ..protesteerde te
gen Byrnes' besluit tot aftreden,
antwoordde Byrnes: ..Er zijn slechts
twee gelukkige dagen in het leven
van een openbaren functionaris, na
melijk de dag. waarop hij benoemd
wordt en de dag. waarop hij heen
gaat".
Van alle aanwezige gasten toon
de slechts mevrouw Byrnes zich in
genomen met het besluit van haar
echtgenoot. „Nu zal ik tenminste
met hem kunnen praten inplaats
van hem ..nota's te moeten schrij
ven"» zcide zij.
"VTET verbazing en vei'ontwaardi-
iTAging worden wij vervuld, wan
neer wij in oude boeken lezen hoe
Nederland vroeger „dolhuizen" had.
gestichten, waarin geesteszieken
werden opgeborgen en die erger
waren dan gevangenissen. Hoe ver
staan wij af van de tijd. drie- of
vierhonderd jaar of korter geleden,
toen een van de Zondagse- of ker-
mis-vermakelijkheden was het be
kijken van een dolhuis; men toog
er heen. zoals men in onze dagen
naar een dierentuin gaat. om de op
gesloten wezens te bekijken. Wan
neer men dan hoort van dc weten
schappelijke methoden. volgen*
welke geesteszieken nu worden
verpleegd en vaak genezen, dan be
seft men. dat de beschaving toch
wel degelijk is vooruitgegaan al
twijfelen wij daar wel eens aan.
Weet men. dat er in vele Ameri
kaanse krankzinnigen-gestichten
nog toestanden bestaan, die u de
haren te berge doen rijzen? In
Philadelphia bestaat zo'n Inrich
ting. welke ..Byberry" wordt ge
noemd, een sterk over-bevolkt ge
bouw met veel te weinig verple
gers Tot in het sousterrain worden
mensen opgeborgen heel karak
teristiek wordt deze afdeling „de
kerker" genoemd, een bijnaam, die
het laatste spoortje humor, dat er
mogelijk aan zou kunnen kleven,
toch wel verliest, wanneer men oo
een der muren een inscriptie vindt-
..In 1937 werd George hier gedood".
Albert Maisel. die deze onthul
ling doet ln ..Life", verzekert, dat
..Byberry" niet enig is in zijn soort.
Honderden krankzinniRen-gestlch-
ten in de Verenigde Staten zijn niet
beter dan deze Door gebrek aan pu
blieke belangstelling en doordat er
voortdurend bezuinigd ls op ie uit
gaven ten behoeve van geesteszie
ken. zijn tal van krankzinnigen-ge
stichten gedegenereerd tot een peil,
dat zich niet ver boven dat van
coacentratie-kampen verheft.
Volgens hem is uit officiële docu
menten komen vast te staan, dat tal
van patiënten zijn gestorven nadat
ze door bewakers waren geslagen -
honderden gevallen zijn er. welke
nog maar net niet onder doodslag
worden gerubriceerd.
Krankzinnige slaven
Veertig-duizend onschuldige pa
tiënten die gevangenen zijn in de
inrichting, waar ze behoorden te
worden verpleegd, staan ln de Ver.
Staten bloot aan nllerlei mishan
delingen. Duizenden krijgen maar
juist genoeg om niet van honger
t sterven Mannen, vrouwen, zelfs
kinderen worden opeengepakt ln
honderd jaar ouJe gebouwen, waar
cc bedden zo dicht opeen zijn gezet,
da' men geen stukje vloer tussen
twee legersteden kan onderschei
den, terwijl duizenden op dc grond
moeten slapen. De schrijver zegt,
met eigen ogen te hebben gezien,
dat honderden patiënten vier-en-
twintig uur van Je dag naakt rond
liepen. In sommige inrichtingen
ónoeten de patiënten, die even in
sSi^t zijn te werken, twaalf uur van
de aS^slovcn. zonder dot zij ook
maar ewi enkele dag vrij hebben
gehad sinds jaren Duizenden slij
ten hup dagen, soms weken achter
een. in Tuimten. welke „isolatie-cel
len worden, genoemd, met )er?n
handboeien aan. gehuld in .dwang
buizen van grove canvas of gewik-
kila in stevige lakens. Honderden
zijn opgesloten in kale vertrekken
zonder bed. waar ze rondkruipen
in hun eigen vuil.
Dc vensters van deze vertrekken
zijn bedekt met stalen platen, waar
in enkele ronde gaten van een paar
centimeter middellijn, die over dag
een vaag licht In de cel doorlaten,
's nachts zijn deze cellen ware graf
tomben. waarin de kreten van de
pütiénlen tjoor de kale wanden wor
den teruggekaatst zonder dat ze
naar buiten doordringen In deze
inrichtingen worden 30 100 pro-
EEN VEDERLICHTE LADDER van aluminium u-as eer. tan de meest
bewonderde voorwerpen op de industrie-tentoonstelling van Wales,
ingericht tot aanmoediging van hen, die de herbouw tan verwoeste
gebieden in dit deel van Engeland ter hand willen nemen.
cent meer mensen gestopt dan waar
voor ze zijn gebouwd.
Deze toestanden zijn geen gevolg
van de oorlog; reeds tientallen Ja
ren bestaan ze. Voor al dez» rtien-
*en worden veel te weinig dokters,
verplegers en verpleegiters be
schikbaar gesteld. Deze bepalen zich
er toe. Je patiënten zo goed en zo
kwaad als het gaat te bewaken,
maar ze zijn volkomen overwerkt
en proberen zelfs niet meer enige
genezingsmethode toe te passen.
Zo blijven duizenden patiënten,
voor wie genezing mogelijk ls en
die zeker weer een plaats in de ge
wone maatschappij zouden kunnen
vinden, opgeiloten en hun grootste
kan« op bevrijding is de dood. die
onder deze uitgehongerden en ver
waarloosden danig huishoudt.
In rfbmmige krankzinnigen-ge
stichten bij voorbeeld ls het t.b.c -
percentage dertien maal zo hoog als
onder de bevolking in de vrijt
maatschappij
Eigenlijk is het begrijpelijk, dat
goede dokters ln een dergelijke om
geving niet willen werken. Tal van
gestichtsartsen zijn. volgens den
schrijver, alcoholici, die ln een goe
de inrichting geen plaats kunnen
krijgen. Het merendeel van
de «taats-krankzlnnigen-geetichten
vormt het bewijs hoe de overheid
tekort schiet in haar plicht tegen
over de meest hulpeloze burgers.
Ontstellende onthullingen
Natuurlijk zijn beschuldigingen
als hier worden gedaan van te ern
stige aard om te worden gebaseerd
op de bevindingen van een enkele
onderzoeker. Albert Maisel, aan
wiens artikel ln Life wij deze ge
gevens ontleneb. verklaart, dat
naast zijn eigetf aantekeningen be
treffende zijn waarnemingen ln een
twaalftal hospitalen, een reeks be
trouwbare rapporten ter Inzage ls
betreffende een derde van alle
krankzinnigen-gestichten ln de Ver
enigde Staten, welke rapporten
zijn samengesteld door 3000 betrouw
bare onderzoekers:: Mennonlsten,
Quakers en Methodisten, die vrij
willig een tijdlang in gestichten
hebben gewerkt. Hun rapporten la
ten geen schaduw van twijfel over
het feit, dat dringend Ingrijpende
hervormingen in gestichten voor
geesteszieken nodig zijn.
Een greep uit een rapport van
een staats-hospitaal in Iowa:
Toen begonnen de verpleger en een
andere patiënt den overtreder te
slaan verscheidene slagen wer
den tpegebrscht in de nek en in de
liesstreek, zodat de man gilde van
pijn het slachtoffer was de ge
hele tijd geboeid".
In een rapport betreffende een
staats-krankzinnigen-gestlcht ln
Ohio leest men: „De verpleger
schreeuwde een patiënt toe van de
bank op te staan, zodat de corvee-
ër die zou kunnen afboenen. Toen
de patiënt zich niet verroerde, sloeg
de verpleger hem in het gezicht met
een riem, waarmede onrustige
krankzinnigen worden vastgebon
den. Het duurde enige minuten
voor deze „verpleger" ontdekte, dat
de man a«n dc bank was vastge-
k'onken. zodat het hem onmogelijk
was op te staan"
Dit zijn maar een paar staaltjes,
van de tientallen, waarvan dc an
nalen van de National Mental
Health Foundation gewaagt In 1941
werden In Connecticut vijf verple
gers gerechtelijk vervolgd wegens
het mishandelen van krankzinni
gen. van wie er één overleed In de
staat Nevada werd een verpleger
tot vijf jaar gevangenisstraf veroor
deeld, daar hij een krankzinnige
enkele uren voor zijn dood hevig
had geslagen en ook ln andere sta
ten van Noord-Amerika kwamen
dergelijke dingen voor.
Dwangbuizen, slaag en
opsluiting
Dit alles Is een gevolg van een
«ysteem. waarbij overwerkt, onvol
doende geschoold en slecht betaald
personeel tot taak heeft te zorgen
voor honderden patiënten, van w.e
zc bang zijn en die ze minachten
Met dit al is niet alleen het slaan
van pHtièntcn een misstand,
maar nog vcelvuldlger zijn de
wreedheden begaan door het over
matig gebruik van boelen, banden
eh dwangbuizen. Betrouwbare, ob
jectieve enquêteurs hebben vastge
steld, dat in 1945 ln een enkele
maand ln het staatskrankzlnnigen-
gesticht In Connecticut 26 patiën
ten 6552 uren hebben doorgebracht
gebonden met canvas-riemen of la
kens. Tachtig anderen sleten 13 900
uren in eenzame opsluiting. In een
rapport over een krankzinnigenge
sticht In New-York leest men: Een
patiënt bleef verscheidene maanden
in een dwangbuis; vaak werd hij
een ganse dag niet gewassen of op
andere wijze verzorgd.
Zo zouden wij kunnen doorgaan
Het verontwaardigde artikel van
bovengenoemden schrijver bevat
nog tal van staaltjes van slechte
verzorging van Amerikaanse krank
zinnigen. d e niet zo gelukkig zijl
in een particulier ziekenhuis te
jcunnen worden verzorgd, maar die
aangewezen zijn op de gestichten,
welke van overheidswege worden
onderhouden cnwel zeer slecht
onderhouden. Het ontbreekt er aan,
dat de patiënten er tegen entrée
kunnen worden bekeken, maar voor
de rest verschillen ze weinig van
onze „dolhuizen" van honderden
jaren geleden.'
Ik neg, dal m'ti toon op (ets
broedde en verwachtte 'n penibele
gewetensvraag. Meur 't viel mee.
Paps.kwam-ia los.
MjaT
Ik vraag me af, paps, hoe ze
dat zullen oplossen.
- Wie en watT tel Ifc achter
dochtig.
Die Iu( van de Willem Ba-
i endsz., paps.Hoe moeten die nou
straks wijzen, hoe groot de kanjer
was, dis te beet hadden, toen de
l*n brak?
I^ERGENS blikt men de chaos
vierkanter tn de bl>
bleke ogen.
dan bij de toenemende ontledlging
aller waarden.
Onze lieve kanten overgroot
moeder» waren er nog trots op. alt
men achter baar lispelde: „Kijk,
kinderen, dit is nu een dame!"
doch wij? wij zijn dame en masse;
alstublieft, dame
't Begint reeds In de lagere re
gionen der melkboeren. Het vindt
zijn climax in de keurige waren
huiten, waar de feeën achter de
toonbanken met de dag sierlijker
worden, verzorgder haar kapsel, ge-
verfder haar snuitjes, bovenaard-
O
Een verrvkkelfke
winterjas, die ech
ter, daar ze niet
met bont is gegar
neerd, tot ver in
het voorjaar kan
worden gedragen.
De revers en de
zeer brede man
chetten z(»n oegar-
neerd met stiksels
gewon* houten
knopen ln naturel
tinf, dienen als
sluiting en teVtns
als pamerinp. Bij
deze mantel be
hoort een hoog
laarsje, waarin
modder en plassen
kunnen worden ge
trotseerd. Een En
gels mode-ontwer
per heeft deze
combinatie bedacht,
maarwie kan
zich deze weelde
veroorloven?
scher haar blik. kortom steeds meer
dame. Zi,n wij na uren in de rij
eindelijk, met piekhaar en bobbe
lende boodschappentassen, doorge
drongen tot haar ivoren vitrine-to
rens. dan vlaagt haar koele blik
over ons heen; nadat ze waar
schijnlijk aan ons regenkapje
hebben vastgesteld dat wij vrouw
zijn. kwelen zij haar slagzin:
Wat wenst u. dime'
Niet langer is het voor haar nodig
ons met aanwending van een zekere
dosis mensenkennis als Juffrouw
dan wel mevrouw te klassificeren;
hoe graag wU het één of ander
wensen te zijn. wij zijn met al onze
klanten-zusteren slechts dame. De
schaarste-economle heeft égards
overbodig gemaakt: graag niet.
dame
En zo klinkt het ons toe uit de
winkels der city. van de daken
onzer steden, het zwelt aan tot een
machtig geluid, dat ons onder ge
lijkschakeling wil verpletteren.
Stel dat wij vluchtten de wat-
vrouw naast dc douairière, de
hooggehakte slanke mevrouwtjes
voor dc gelaarsde rolmopsen; men
zou ons toeroepen:
Dime! U loopt te hard; dat
doet geen damcl
F.rt we stonden stokstijf «ttl.
We wisten bet niet meer.
De vorsl brengt altijd ongerief
voor mens en dier, ook voor kip
pen. BIJ strenge vorst komt het be
vriezen van kam en lellen nok «1
eens voor, vooral bij die rassen,
welke grotekopversierselen heb
ben. Ook de poten moeten het dan
vaak ontgelden.
De oorzaak daarvan is gelegen in
het feit dat deze lichaamsdelen op
de een of andere manier vochtig ge
worden zijn. Dit vochtig worden
treedt vooral op wanneer men de
dieren extra goed tegen de koude
wil beschutten en dan het nacht
hok goed afsluit. Dergelijke warme,
meest slecht geventileerde nacht
hokken. hebben heel wat kwaad or
hun geweten. Het wordt er dei
nachts vochtig warm in door de
ademhaling en verdere uitwase
ming van de dieren en wanneer de
ze dan des morgens buiten in dé
vrieskoude komen is hel bevriezen
van de onbeschermde lichaamsde
len al spoedig gebeurd
Daarom moet men ook des win
ters voor een goede ventilatie van
het nachthok zorgen. Tpcht ls na
tuurlijk uit den boze maar de dieren
zijn door hun warm verenpak heel
goed tegen de droge vrieskoude
beschermd.
Dc bevroren delen zijn gemakke
lijk te herkennen aan het hard en
gezwollen aanvoelen en de donker
blauwe kleur. Breng de dieren,
wanneer ze dergelijke verschUnse-
len vertonen, nooit in de wafmte.
want dan gaan de bevroren gedeel
ten onherroepelijk afsterven. Mes
seer voorzichtig met sneeuw of bij
gebrek daaraan met ijskoud water,
totdat de natuurlijke kleur terug
komt, een bewijs dat de gestoorde
bloedsomloop hersteld ls.
Mors verder bij vriezend weer
nooit met water in de ren, daar de
tenen in een dergelijk geval groot
gevaar lopen om af te vriezen.
Pas ook op met drinkbakken. Ge
bruik bij kippen met grote kopver-
siersclen zinken drinkfonteinen met
een smalle watergoot of kleine
drinkopenlng. Mocht U deze niet
hebben, verklein dan de waterop
pervlakte op de een of ahdere ma-
riier zodanig dat de kam en lellen
Kippenhouders, opgepast
niet met .het drinkwater in aanra
king kunnen komen
Natuurlijk vormt het telkens be
vriezen van het drinkwater een
groot probleem. Temeer, waar een
leggende kip grote behoefte aan wn
ten heeft. Dit behoeft ons niet te
verwonderen, als men nagaat dal
een ei voor meer dan 90 procent uit
water bestaat.
Men zal daarom het drinkwater
telkens dienen te verversen, het
welk natuurlijk altijd kans op mor
sen met de hierboven beschreven
gevaren met zich mede brengt. Het
verdient daarom aanbeveling het
bevriezen tegen te gaan door onder
de drinkbak een smeulende briket
tc leggen. Natuurlijk dient men
hierbij op te passen voor brandge
vaar
Zeer aan te bevelen is verder om
voor alle zekerheid de kam en lel
len van tijd tot tijd even in te vet
ten met de een of andere vettig
heid. Komt er dan water op, dun
zal dit er dadelijk weer afrollen cn
niet In de tere huid kunnen Invrie
zen en vaak onherstelbare schade
aanrichten.
Want denk er om door het be
vriezen van kam. lellen en tenen
wordt niet alleen het uiterlijk van
het dier voor altijd bedorven, maar
door de ontsteking, welke daar het
gevolg van is. raken de dieren van
de leg en dat is Iets wat we nu de
wintereiéren zo goed te gebruiken
zijn. zeker niet kunnen hebben.
(Nadruk verboden).
R
DR. K. H. E. «RAVEMEYER
Het staat thans vast dat dr K
H. E. Gravemeyer begin Fehauari
voor Zuld-Afrika vertrekt voor een
bezoek aan de kerken aldaar.- Dr
Gravemeyer ls daartoe door dc
Zuid-Afrikaanse Kerk uitgenodigd.
Verdienstelijke mannen
gepromoveerd
In een stampvolle Westerkerk
le Delft x(jn ter gelegenheid van
de 115de dies nJttalls van de
Delftse Technische Hogeschool
ere-doctoraten uitgereikt aan
Ir. W. J. H. Harmsen. directeur-
generaal van RUkawaterataat
Ir. W. Hupkes. oud-presldent-
dlrecteur van de Nederlandse
Spoorwegen. A. Plesman. presl-
dent-dlreoteur van de K.L.M.
en Ir. D. P. Ross van Lennrp
hoofdbedrtJfslng. der Staats
mijnen. Deae buitengewone tit
ling van d« senaat werd gepre
sideerd door den waarnemend
rector-magnlfleu*. prof. dr. J.
A. Grutterlnk.
Wie in Nederland luchtvaart zegt.
zegt K.L.M.aldus waren de woor
den van prof. Grutterlnk ln zijn
rede, die de erc-promoties vooraf
ging. Hij stipte aan, hoe de K L M.
thans meer lijnen exploiteert dan
voor de oorlog. Ook de Staatsmij
nen hebben zich op snelle wijze
van de nadelige na-oorlogse in
vloeden weten los te maken. De
productie is nog steeds stijgende.
Verder riep hij het verzet van de
spoorwegmannen in herinnering en
de snelle wijze, waarop dit bedrijf
zich van de slagen hersteld heeft
alsmede de wijze, waarop in ons
land de herstelwerkzaamheden,ter
hand zijn genomen.
Voor hun uitstekende diensten,
door het bewerkstelligen van bo
vengenoemde feiten aan den lande
bewezen, reikte dc senaat ere-doc
toraten uit aan de heren Harmsen.
Hupkes. Plesman en Ross van Len-
ncp. Dc promotors waren resp.
prof. W J Thierry, prof ir. F.
Westendorp, prof dr ir H. J. v. d-.
Ma& cn prof dr H .1 Waterman.
Zij allen haalden nogmaals de spe
ciale verdiensten van deze mannen
naar voren. Na afloop van de
plechtigheid volgde een drukbezoch
te receptie in de studentensociëteit
Duitse premiers bijeen
Generaal Lucius Clay en gene
raal Sir Brian Robertson hebben 23
Januari een bijeenkomst met de
premiers der Duitse staten ln de
beide zónes. Onder andere zal het
werven van arbeidskrachten uit an
dere Duitse staten voor dc Ruhr-
/nijnen besproken worden ter ver
hoging van de'stcenkoolproductie.
Ook de «chillen hebben
waarde
Wij krijgen weer sinaasappelen
en citroenen, dat heerlijke vitamine
C-rijke fruit Wist u. dat u niet
alleen het vruchtvlees maar ook
de schillen kunt gebruiken? Wan
neer de vruchten allang op zijn.
kunnen wij met de geconfijte of ge
droogde schillen aan puddingen,
vla's, gebak en andere nagerechten
nog een pittig sinaasappel- o! ci
troensmaakje geven. Ook kan er
Jam van de schillen worden ge
maakt.
Het confijten van
schillen
Methode 1 Met een scherp mesje
de witte velletjes van de schillen
verwijderen of. wj»t nog handiger lt,
slechts het oranje deel van de tfr
naasappei afschillen en vcrvolgene
het witte Het oranje deel van de
schil in dunne reepjes snijden, in
een jampot een laagje suiker van
pl.m 1 i cm dikte doen. hierop eert
dun laagje gesnipperde schillen
leggen en daarop weer een 'h cm.
suiker Op die manier de gehele
pot vullen, zo. dat een laag suiker
bovenop komt. De pot met een dek
sel afsluiten Zowel de suiker als de
schilletjes kunnen in gerechten
worden verwerkt Gebruikt men Hl-
leen de suiker, dan de pot weer
bijvullen met verse suiker
Methode 2. Het oranje deel van de
schil (zie methode 1) ln dunne reep
jes snijden, deze 10 minuten koken
in water en suiker (per schil van
een vrucht 'i dl, water en 4 eet
lepels suiker), de schilletjes in een
jampot bewaren.
Het drogen van schillen
Het oranje deel van de schil (zie
methode 1) In een matig» warme
oven. waarvan de deur pl.m. 15 cm.
open staat, of bij de kachel, zachtjee
drogen. Men dient de gedroogde
schillen zo. of tot poeder gemalen,
in een gesloten trommel of pot te
bewaren.
Jam van schillen (niet
lang houdbaar)
De schillen van 4 sinaasappelen
of citroenen. 3 dl. (pl.m. 2 koppen)
water. 1' eetlepel aardappelmeel,
of 1 eetlepel custardpoeder. suiker
naar smaak (pl.m. 3 eetlepels), een
weinig citroenpoeder. De schillen
met een scherp mesje van de witte
velletjes ontdoen, in repen snijden
en deze fijnhakken De gehakte
schillen met het water opzetten en
zachtjes koken tot ze zacht t(Jn.
Het vocht binden met het aange
mengde aardappelmeel of custard
poeder en dan naar smaak suiker
en citroenpoeder toevoegen. De
Jam is. mits koel bewaard, pl.m.
een week houdbaar.
Jam van schillen
(houdbaar)
Dc schillen van 4 sinaasappelen
of citroenen. 4 dl (bijna 3 kopjes),
2 3 theelepels citroenpoeder, sul-
kor.
Dc schillen met een aardappel
mesje .van het wit ontdoen, ze met
hot water zachtjes koken tot zij
zac'ht zijn en ze dBn zeer fijn hek
ken. Schtllen en vocht wegen en
1van dit gewicht aap suiker toe
voegen. het mengsel weer aan de
kook brengen en Inkoken, totdat
een druppel, die men op een koud
bord laat vallen, enigszins stijf
wordt. Het citroenpoeder goed door
deze niaasa mengen. De Jam in
potjes overdoen en deze aluiten
Bom ontploft te Frankfurt
Te Frankfort is in het gerechts
gebouw voor dc zuivering een bom
ontploft, die de rechtszaal geheel
heeft vernield, persoonlijke onge
vallen deden zich niet voor De po
lltic heeft de zaak ln onderzoek
De openbare aanklager Karl
F.rhard ls van mening, dit de aan
slag in verband staat mdt het zui
veringsproces tegen Michael Hacr-
t*i. voormalig directeur van de ge
vangenis der Gestapo té Ncuren-
bérg.
Wal geefl Hilversum?
10 Januari.
Avondprogramma.
Hllv 1 (K R O6 Nederlands Ka
merkoor; 6 30 Ned Str.kr.; 7 Nieuws:
7.15 Tombola; 0 Nieuws. I.IS Uit Bal
kan en Kl.-Azie 8 54 Hoorspel, 0 48
Louis Dsvlds: 10 Nieuws. I0.lt Avond
gebed. n KI. v Beeck. li 3e Slotac-
coord
Hllv 1) IV.A.R.A.) B Nieuws. «20
Ramblers. 7.15 Lezing; (V.P R.O.) 7.3#
Cursus. 8 Nieuws. 1.05 Cello, plano;
«30 Lezing. (V ARA) 0 Men vraagt..;
0 45 Omroep Kamerkoor. 10.15 Jazz;
(V.P R.O.) 10 40 Avondwljd.; (V A R A.)
11 Nlcuwa; ll 15 Symph concert.
11 Januari.
Dagprogramma.
Hllv. l (k:r o.) 7 en Nieuws. SAS
Concert. B.os Pluk de dag. 045 Zang:
10.15 Luisterspel. 11 Zonnebloem; 12.0)
Zang. plano: 12.30 Martnlerskapel; 1
Ned Str.kr.. 1.30 Ork Zonder Naam;
2.15 Eng. les. 2 45 Hartvelt-kwartet;
3 15 Debutantenconcerl: 3.45 Kiosk- 4
Cr.pl.; 4.30 Causerie; S Wigwam.
Hllv. H (V.A.R.A.) 7 en 8 Nleuwa.
9 B BC Symph Ork.. (VPRO 10
Morgenwijd.. (V AR A) 10 20 Feuille
ton. ll Arbeldernultz. 11 Harmonie-
muziek; 12.35 Orgel. I Nleuwa; 1.18
De 24 Preludes van Debussy. 1.19 Ar-
tls suite; 2.15 Sport. 2)0 Radio Phllh.
Ork.. 3 45 Eddy Walis. 4.25 Metropole-
ork 4 45 A J.C.. 5 30 Om en nabU de
twintig
Avondprogramma:
Hllv. 1 (K.R O.) 6 Plano. 8 30 Ned.
Strkr.; 7 Nieuw». 7.15 Buffalo BUI;
e Nieuw»; s 15 Gr.pl.. 8.30 Lichtbaken;
8 Opera- en Operetteklanken; lé
Tombola; 10 45 Avondgebed; ll
Nieuws, 11.20 KI. v Beeck
Hllv. II (V.A.R.A 0 Nieuwe; 0.1»
iGr.pl.; 7 Plano: (V.P.R.O.) 7.* Jeugd;
(V a n.AO 0 Nieuws; 1.18 De Blauwe
Serpentine. 9 is Ramblers; 0.48 Hoor
spel, 10.30 Brieven aan ledereen; 11
Nieuws. 11.20 Nacht voorstelling.
Nadruk verboden
Een verhaal uil
de slavenoorlog
10.
Het zal me eeri genoegen zijn.
u zoveel mogelijk van dienst te
zijn, gaf ik hoffelijk ten antwoord,
blij dat ze zo gemakkelijk over
tuigd was.
O. laat dit genoegen ccrat Ban
mij zijn. U heeft immers bekend, dat
u hier ingebroken hebt om voedsel
en vuur te zoeken. Beneden zullen
we dat alles vinden, en ik wil
graag een officier der" Federalis
ten die dienst bewijzen. U hebt
toch een lamp buiten staan, niet?
Op de trap, ja.
Ze liep voorop als de vrouw des
huizes en ik volgde haar. Ik hield
dc lamp vaat. terwijl we sarrten de
trap afliepen en de lichtstralen
duwden de duisternis uiteen, die
ons al* een gordijn omgaf.
HOOFDSTUK IX
De komst van Nichols, de koster.
Mijn voorstel om haar te helpen
wees ze lachend van de hand.
Geen protest, zei ze vrolijk,
terwijl ze me met een gebaar een
plaats aanwees in een stoel, die bij
de tafel stond. Denk eraan, dat ik
hier vrouw des huizes ben en
dat het mijn taak is om »mijn
gasten bezig tc'houden.
U kunt toch niet van een gast
spreken tegen iemand, die atiekum
door een kapot raam klautert, wel?
Maar het was de enige weg om
binnèn te komen. En dat is nu al
lemaal vergeten, nu uw eerlijk
heid zo onomstotelijk bewezen is.
Neen, werkelijk, luitenant, ik be
schouw het als een eer, zo'n be
zoeker te mogen ontvangen. Ge
neraal Ramsay heeft me verteld,
dat u een van de populairste offi
cieren was in zijn corps.
Zo? Dus generaal Ramsay
heeft u verteld, dat ik onderweg
Kapitein Fox heeft me over
gebriefd, wat generaal Ramsay ge
zegd had; hier in de etreek heb
ben we een soort inboorüngen-te-
legrafie cn als er iets nieuws la,
weten we dat dadelijk. Men heeft
me zelfs al verteld, dat u kam
pioen revolvcnchutter waart van
uw divisie. Nu, en voor iemand,
die zich zo onderacheidt, kan ik
niet nalaten een eerbiedige bui
ging te maken.
Ze maakte ook werkelijk eerf
diepe buiging voor^me en ik zag
hoe haar ogen glimlachten in het
lamplicht.^
Voor ik gelegenheid had te ant
woorden was ze al druk bezig, de
tafel te dekken en in de .haard
vlamde het vuur vrolijk op.
Nu er geen bedienden meer
zijn, en het huls maandenlang on
bewoond la geweest, zal ik u al
leen maar soldatenkost kunnen
geven cn misschien zelfs dat nog
niet, legde zé uit. Iemand heeft na
ons vertrek ln de provisiekast ge
snuffeld, zeker dezelfde meneer die
het raam gebroken heeft en ik heb
voor mijzelf ook niet veel kunnen
vinden. Maar wat er ia. zal Ik u
geven- Excuseer me, dat ïjc niet
mee doe aan dat feest, maar ik heb
pas gegeten.
Ze trok een atoel bij tegenover
mij en ging daar zitten met haar
kin in haar handen. Het licht dat
tussen ons in stond belichtte haar
gezicht en de schaduw ervan vlei
scherp op de muur daarachter. Ik
voelde een brok in mijn keel. toen
ik haar aankeek spijt, dat ik
tegen haar, gelogen had. Maar ik
kreeg geen kans om aan die ellen
dige stoeatand een einde te maken.
Het meisje sympathiseerde onge
twijfeld met het Noorden; dat
atond vast; haar vader droeg de
uniform der Federalisten en hij
had alles voor „de zaak" geofferd.
H«ar vader ik durfde haar
zelfs nog niet van rijn dood te ver
tellen, van die beestachtige moord.
Terwijl ik zo in gedachten ver
diept was. verbrak zij de stilte.
U is nog erg jong. zei ze een
voudig.
Niet zo heel erg. antwoordde
Ik, een beetje gepikeerd. Ik ben
vief en twintig.
Ot maar dat valt mee. Hoe
oud denk u dat ik ben?
Zeventien.
Anderhalf Jaar te Jong. U
kunt al evenmin .raden als ik. U
lijkt op een jongen, dien ik gekend
heb. alleen waren zijn ogen don
kerder en zijn haren waren ook
langer.
Zo. Ik haalde aneller adem,
maar ik probeerde mijn ogen te
bedwingen.
Is dat iemand uit de buurt?
Js. hij heette Wyatt. Ik heb
hem nooit erg goed gekend, maar
u maakt dat ik mij hem weer her
inner. Hij ging met zijn moeder
naar het Zuiden, toen de oorlog
uitbrak. Waar woont u?
In Barilnton. Vermont.
Is u regelmatig bevorderd?
Het vorig jaar was ik bij de op
leiding in West Point; wij zijn vóór
onze beurt officier geworden
Ze'sloeg haar ogen neer. haar
oogwimpers beschaduwden haar
wangen en ze vouwde haar handen
Is dat niet grappig? zei zc rus
tig. kent u de meisjesschool van
madame Hactell ln Compton aan
de Hudson'' Daar heeft papa mij
op school gedaan en vorig Jaar
Juni wae Ik op het bal van de ca
detten in West Point. Een stuk of
zes meisjes van pnze school zijn
er geweest. Fred Carlton uit Char
leston was ook op de academie en
hij had me uitgenodigd. U kent
hem natuurlijk ook?
Ik knikte, bang dat ik in een val
strik zou lopen, al waren haar
woorden en haar manieren onschul
dig genoeg.
Och. we kenden elkaar wei,
maar we waren geen vrienden,
antwoordde Ik, hopende dat dit
haar van onderwerp zou doen ver
anderen.
De meeste jongelui schenen
hem een aardigen kerel te vinden.
HU was tegenover mU ook buiten
gewoon voorkomend en ik heb veel
plezier gejiad Daar heb ik ook
een cadet ontmoet, die Raymond
heette, maar dre had heel donker
haar en donkere ogen
O ja, antwoordde ik met veel
moeite en dubbel op mijn qui vive,
er zat bij ons nog een Raymond in
dc klas ik geloof James R
ZUn voornamen ken ik niet,
maar toen ik hoorde dat luitenant
Raymond hier zou komen, hoopte
ik dat hij dat zou zijn Daarom heb
ik u ook zo uitgehbord. Die naam
komt niet zo erg veel voot. ziet u.
Ik mompelde een of ander ant
woord en zij bleef nu zwijgend
zitten, met haar gezicht naar het
haardvuur gekeerd
De fylnd deed de blinden ram
melen en de regen aloeg hard te
gen de zijmuur van het huis. De
gedachte om naar buiten te gaan.
de storm In. terwUI Ik niet wist
waar ik een schuilplaat* zou vin
den, was niet erg aantrekkelijk
voor me. En ik had ook geen enke
le uitvlucht om onmlddellUk te
vertrekken. integendeel. mijn
plicht als gentleman en soldaat
was: te blUven en haar te bescher
men. Het kwam zelfs niet bij me
op. dal er nog andere mensen bul
ten konden zijn ln zo'n nacht Door
dat ik haar aankeek, werd de jonge
dame .blijkbaar opgeschrikt uit
haar gemijmer, ze had peinzend ln
de vlammen van het haardvuur
zitten staren Ze keerde haar
hoofd naar mij om en plotseling
zat ze rechtop, terwijl naar ge
laatsuitdrukking Ineens verander
de toen zc langs mU heen naar de
open deur keek.
Ik keerde mij snel om. omdat rtle
beweging van haar me opviel.
In dc deuropening stond een man
en het wateT droop uit zijn kleren
op 'de vloer. Ik stond al rechtop
cn greep meteen mijn revolver
beet. maar voor Ik die uit mijn hol
ster kon wippen, deed het meisje
een stap naar ^bren en hield me
tegen.
Niet schrikken, riep ze uit,
die man Is niet gewapend.
Dc kerel hief een arm omhoog
en kwam naar voren, zodat het
llchA,op hem v,eI' Hl1 w"8 al °P
leeftijd, ongewapend, groot, met
een dun baardje en een gezicht als
perkamant Zijn ogen leken twéé"
dlape poelen, hij keek ona plechtig
aan en zonder ook maar met de
oogleden tc knipperen
Vrede zij u. zei hij ernstig, ik
zoek slechts vuur en onderdak.
(wordt vervolgd)
