GOUD5CUE COUPANT
Doodstraf voor Jodin
BERG
3
IJS IN DE NOORDZEE
Alweer een conferentie
zonder uitzicht
die honderden Joden verraadde
In het Brandpunt
7
Ï)IT<BLAD.
l
Öe Maatschappelijke
Werker
•gneerct
ngedlerte
Wat moet ervan
terechtkomen
z
De vissen
maken het best
Ijsbrekers vorderen
Zeldzaam verschijnsel maar geen
bevroren Noordzeewater
-GROOT GOUDA
Chateaux
d'Espagne
jlsbenchten
Nazi-organisatie zou
ditjaar-éisen stellen
80 der leiders gevat
Mindef margarine
meer boter
DE ENGELSE PRINSESSEN ?U DE RENNEN IN KAAPSTAD QjlZG POTtllGrS ill Illdië
I
Dinsdag 25 Febr. 1947
PrÜ» 10 cent per nummer
ILAD PAGINA 4
85ste Jaargang No. 21992.
fOJS
Bureau:. Markt Si. Tel. 2745
Postrekening 48400
V
tipn konln-
prinsessen, zal deze foto met gretige belangstelling worden bekeken.
X
AMSTERDAM-BATAVIA
voor de 250ste maal
i de
het
4
>r pol
obusa
t
M. lOfTIBDAM.
IZANDI
PEP ASPERA
AD ASTDA
gen.
ver»
sle.
ten c
dlerte luiten
ik gepgrste
liet. Ze ii vol-
ongedierte.
I mede aan
/raag eens
hure na. 15
be-
het
tbben
De conferentie van ie plaats
vervangers der Grote Vier te
Londen la eok weer achter do
mg- Br werd reel gepraat en
EENDRACHT
HAAUMMHT
e op
smen
Po-
zich
ver-
900
1 wil
jwfabrtëken te
is kolengebrek
_„j gistermorgen
•steld.
worden,
«t Ame-
d moe-
dan
ilster
radiografi-
overge-
oorgl in
Waar
iws-
was naar de
van de
pn konin-
loordzee.
tegenkot
waarvc
zelfstandigheid
I niet meer! Zo
laats
zaak w«
Toinloan 10
4
z.g. „binden-
lid.
Maar
kort geleucu
op don Jr*~
met zovek
koninklijken
bonte badpla
d'Espagne^ 1
.vU.v.it verkrij-
van Onderwijs
ken zullen heb-
het raadsbesluit
-vf ;X.<
fee» oud-Hollands Hzfeest: wedstrijden voor ar r esladen op De Vliet
te Maasland.
WEER IN BEDRIJF.
j|De Verenigde Tout
■aassRiis, die wegens
waren stopgezet, zijn
weer In bedrijf ges’
TTS IN DE NOORDZEE. Het klinkt alarmerend,
kelijkheid niet, ook al is de scheepvaart gewi
Naar aanleiding van berich
ten. dat de hoeveelheid vis in
de Noordzee enige jaren sterk
verminderd zal zijn omdat de
temperatuur vah het water in
de Noordzee bijna tot op de
bodem tot t graden onder nul
is gedaald, deelt een Scheve-
ningse vtsserij-deskundige me
de, dat déze berichten onjuist
zijn, omdat «pen vis best In Ijs
water kan leven. Men doet im
mers goede vangsten bij Ijs
land, Spitsbergen. Növa Zem-
bla, w^ar grote ijsvelden en
gletachera zijn. Bovendien leeft
de platvis (bot. schol, tong»
vlak op en soms zelfs in de zo-
dem. Er ia daarom geen reden
tot ongerustheid.
Op de Waal vorderde het breken
2 kilometer, waarmee Ewijk werd
bereikt. De Lek kon worden gebro
ken tot Hagestein, even boven Vree*
wijk. Tengevolge van-de kortston
dige was van de Rijn in Duitsland
kanjetULwas van 1 2 m. op de Ne-
defIandse'xiRijnt*kken worden ver-
.nvacht.
I, maar het Is het in wer-
iwaanchuwd op te letten.
Men kan nu nog uren in de Noordsee varen tonder een atukje (js te ont
moeten. Maar ontmoet men een ijsveld, dat selfs enkele mijlen lang kan
i(jn. dan Is het voor een schip veliger een mijltje om te gaan. Schroeven -
sfjn kwetsbaar en waarom risico gelopen?
IJs
zeldzi
pln*„
het l
strenge
Smalte
Immigratie Nederlanders
in Uruguay
gevangenis-
ntzetting uit De regering van Uruguay heeft
•goedgekeurd, dat 100 Nederlandse
gezinnen in Uruguay kunnen immi
greren. die werkzaam zullen zijn in
melkbedrijven.
Wedstrijd met arresleden
op de Oude Maas
Te Puttershoek is een wed
strijd met arresleden gehouden
op de Ou<je Maas. De laatste
wedstrijd van die aard werd
In 1800 gehouden.
Prijs abonnement:
py week
per maand— 1.10
per kwartaal 3.30
margi
^..telfde
rantsoen van
vbor de helft
voor de helft uit mar
de houders van een
lart. De kinderen met
-kaart behouden het
rantsoen Van 125 gram
250 gram boter.
ide periode meer
r worden
zoet. Botnische Golf en Oostzee
zijn eigenlijk zoetwatermeren. Tus
sen de Deenseeilanden en in 't Kat
tegat wordt het water, als In elke
overgangszöne brak. In deze stren
gt winter is het Kattegat voor een
groot deel dichtgevroren. Met de
lang doorstaande Oostenwinden zijn
daar vermoedelijk grote Ijsvelden
afgeecneurd, die recht de Noordzee
Ingingen en later met Noord-oos-
ten en Noordenwinden naefr het
Zuiden zijn afgezakt.
Uit de Elbemond kunnen ook grote
ijsvelden afkomstig zijn. De Elbe
mond loost enorm veel zoetwater
in de Duitse bocht. Grote oppervlak
ten kunnen daar bevriezen, afscheu
ren en naar zee worden gestuwd.
Voor onie kust
Voor onze kust Is practtech geen
ijs waar te nemen. Bij elk ebtij
komt een hoeveelheid ijs van „bo
ven" afzetten. Deze hoeveelheid ver
spreidt zfch direct buiten de Water
weg of t Goereesche Gat. Men ziet
er soms enkele stroken drijf ijs maar
een uur later is alles weer verdwe
nen.
Natuurlijk kunnen Ijsvelden on
aangenaamheden veroorzaken, b.v.
de boeien beschadigen of vernielen
die de vaargeulen tussen de mijnen
velden aangeven. Maar dat de
Noordzee een zee vol drijfijs, ijsvel
den en zelfs Ijsbergen zou zijn. 1*
sterk overdreven.
Er is ijs In de N<
het hier en daar
een zeldzaamheid
moet oppassen.
Een zeldzame onttnoetlng van een
zeldzaam verschijnsel.
7VEDERLAND komt goed opge-
lelde maatschappelijke werker»
te kort. Zij zijn podig In be
drijven en bij de maatschappe
lijke instellingen, zowel In over
heidsdienst als in dienst* van
particuliere verenigingen. Voor de
personeelszorg, voor de gezond
heidszorg, voor het maatschappelijk
werk in noodlijdende gezinnen, voor
de materiële en geestelijke steun
aan gedepersonaliseerde mensen en
aan oorlogsslachtoffers zijn goed op
geleide verzorgers noodzakelijk.
Het maatschappelijk werk is ge
compliceerd. Toewijding wordt ge
elst met de volle persoonlijkheid
van voorbereide en getrainde krach
ten tot inzet.
Amateurisme Is uit den boze,
maar vrijwillige hulpverlening kan
nuttig worden aangewend binnen
•en goede organisatie.
Vodr de oorlog waren er reeds
•en tiental scholen voor maatschap
pelijk werk. Dit aantal is in de laat
ste jaren zeer uitgebreid. Rotterdam
heeft nu zijn School voor Maat
schappelijk Werk, 's Gravenhage
ziet de oprichting van een nieuwe
school tegemoet.^ Deze scholen ge-
swen een theoretische én een prak
tische opleiding. De leerlingen ver
krijgen een theoretische én een
schoolse parata kennis naast prak
tijkkennis.
TS HET NODIG haast deze scholen
een universitaire facultqit te
stichten, welke zich mede sal Inzet
ten voor de opleiding van maat
schappelijke werkers? De gemeen
teraad van Amsterdam heeft met
zijn besluit tot het inrichten van
een zevendp faculteit deze vraag
reeds in beginsel bevestigend be
antwoord. Natuurlijk is zij niet
alléén bestemd voor de theoretische
opleiding varrmaatschappelijke wer
kers. waarvoor een universitaire
opleiding noodzakelijk Is. De nieu
we faculteit grijpt óók verder om
zich heen, naar terreinei
men een v
economische
culteiten zoude verwacl
Maar hiermede raakt
algehele herziening
onderwijs. Zal ineïd»
dam de zevende
gen? De ministers
en van Sociale Zak»
ben te beslissen of h
zal worden uitgevoerd.
Amsterdam is een noodlijdende
gemeente. De gemeenteraad van
Amsterdam beschikt. Het Rijk be
taalt ook dit nieuwe tekort op de
gemeentebegroting.
De gemeentelijke a
bestaat tegenwoordig
de klacht.
De minister van financiën, die d^
noodlijdende gemeente Amsterdam
tegenhoudt, zelf te besluiten hoger-
onderwijs-belangen te dienen, moet
nog gevonden worden.
volkomen onjuist, blijkt te zijn
(want zij heeft ook niet-Jood»e
slachtoffers iemaakt) wist op een
geraffineerde wijze in illegale krin
gen door te dringen en verraadde
meedogenloos. Ik kan mij voorstel
len, aldus mr. Gellnck, dat verdach
te in haar, angst énige adressen
heeft opgegeven. Maar dat zij daar
na het verraderswerk vrijwillig
heeft vóortgetet, is iets, dat door
geen enkel argument verzacht kan
worden. Vooral niet omdat de ge
tuigenverklaringen bewezen heb
ben. dat de S.D. geen pressie
verdachte heeft uitgeoefend. Nen
wij de verklaring van getuige
lak—Huber, tegen wie Schaap i
zou hebben laten ontvallen, dat
dachte in anderhalfjaar tijds
Joden had aangebracht, nemen
de andere getuigenverklaringen, die
niet zulke hoge cijfers geven, dan
kan ik, gezien enerzijds de satani
sche wellust en anderzijds de koele
berekening, waarmee verdadite te
werk ging, hier slechts de zwaarste
straf eisen. Ik eis tegen deze ver
dachte de doodstraf met ontzetting
uit alle rechten voor de tijd van het
leven.
Jóódse onderduiken
verraden
Nadat zij tegen haar vriendin A.
van Dijk, met wie zij jaren heeft
samengeleefd, de doodstraf had ho
ren eisen, moest Maandagmiddag de
39-jarige J. M. de Regt uit Den
Haag voor het Bijzonder Gerechts
hof te Amsterdam verschijnen om
zich te verantwoorden voor het
aandeel, dat ,zij heeft gehad in de
uitlevering van een groot aantal
Joodse Nederlanders aan de S.D.,
hetgeen voor de meesten hunner
de dood tengevolge heeft gehad. In
het bijzonder was haar ten laste
gelegd, dat zij in hjar woning aan
de Jekerstraat te Amsterdam, waar
zij met haar vriendin samenleefde,
onderdak verschafte aan Joodse
personen, hoewel zij geweten heeft,
welke gevplgen dit voor de onder
duikers zou hebben. Het adres was
namelijk aan de S.D.-instantie
(Zentralstelle), die zich met (ie-de
portatie van de Nederlandse Joden
bezig hieïd.
Uit het verhoor bleek, dat ver
dachte zelf niet over middelen be
schikte, zodat de kosten van de
huishouding bestreden werden met
de gelden, die A. van Dijk voor
ht, hij haar verraderswerk incasseerde
ft ftp Pok verder was verdachte blijkbaar
■rrsajHrBtl willig werktuig van haar vrien-
itcerX tet gewéést en had zij voortdurend
ringen volgens haar aanwijzingen en in-
ichuItT sfriicties gehandeld.' Dit kwam ook
te uit: naar voren uit de verklaringen van
de 17-Jarige dochter en den 19-jari
gen zoon van verdachte, die op een
BeëWfrtTfende vraag antwoordden,
dat hun moeder geheel onder dwang
van A. van Dijk handelde. Deze
psychische dwang zou zelfs nog na
het vertrek van de Zentralstelle
haar kracht bewaard hebben, want
toen hebben de vriendinnen zich
naar Den Haag begeven om rich
daar samen te vestigen.
Voordat de procureur-flscaal re
quisitoir nam, verzocht de presi
dent de kinderen van verdachte de
zaal te verlaten om niet hij het aan
horen van de straf tegenwoordig te
moeten zijn.
Mr. M. H. Gellnck wilde de onge
zonde en tegennatuurlijke verhou
ding, die tussen verdachte en haar
vriendin bestond, wel In aanmer
king nemen en ook een zekere ge
bondenheid, die daaruit kan voort»
vloeien, maar hij wenste daarmee
foch niet de ganse verantwoording
voor het aandeel van verdachte in
het verraad weggenomen te zien.
Hij eiste daarom een gevangenis
straf van 8 jaar met ontz-
alle rechten voor het leven, als
mede verbeurdverklaring van een
aantal bijouterieën, die verdachte
van haat vriendin had ontvangen.
Eigenlijk was het
met zo verkderd
bedacht van de
Engelse koninklijke
familie juist in
deze tijd van het
jaar naar Afrika te
gaan. Terwijl men
het in Engeland
even 'koud heejt
als wjj hier te
lande, geniet men
tn Zuid-A/rika van
de zomer. Er is
dan ook een hele
zomergarderobe in
de koffers mee
gegaan. Men ziet
hier beide prinses
sen tijdens de ren
nen in Kaapstad
Prinses Elizabeth
draagt een jurk
met knoopsluiting
van voren, plooi
rok en kort jasje
met korte mouwen.
Ook het jasje van
het mantelpak, dat
prinses Margaret
aan heeft is kort
en daaronder heeft
zij eveneens een
rokje met plooien.
Deze foto werd
langs radiografi
sche weg overge
bracht voorr’
Engeland. C
men zeer nieut
gierig 1
tnhoud
koffers
gin, en
weinig bereikt. Het Duitse
vraagstuk Is nog even duister
■Is tevoren. Het waehten is
thans ep de vergadering van de
Grate Vier te Moskou, die aver
14 dagen sal beginnen
De planttvervangèra, speciaal
last met de voorbereiding van
verdrag met Duitsland, heb
Maandag na een scherp en on-
ichtbaar debat van 5'/» uur in
één na laatste bijeenkomst
vereenstemming kunnen be
ften aanzien van de vraag,
aan de ministers van buiten
zaken zullen rapporteren,
fende hun falen om het-een*
rden over de. methoden om de
landen bij het opstellen
het vredesverdrag te raadple-
Tenslotte werd de zaak terug
verwezen naar de ontwerpcommls-
sle. Het rapport van de standpun-'
ten der geallieerde regeringen werd
zonder commentaar aangenomen.
De plaatsvervangers vobr Oosten
rijk hebben de economische clau
sules van het Oostenrijkse vredes
verdrag vliegensvlug behandeld
Daar gebleken te, dat die de meeste
moeilijkheden opleverfl.cn, werden
zij sneï terzijde gelegd. Er bestaat
hoegenaamd geen overeenstemming
tussen Je afgevaardigden over deze
kwesties, die naar de conferentie
van Moskou zullen' worden verwe
zen.
‘a w A A cl I NI O PCENOI^IEN
TpRANCO TROONT nog altijd als
het hoofd van de Spaanse staat
In zijn paleis even buiten Madrid
•n ogenschijnlijk js alles precies
zoals het enige maanden geleden
was, toen de Verenigde Naties het
advies kregen, hun ambassadeurs
uit Spanje terug te roepen. Lang
niet alle verenigde naties hebben
aan dit advies gehoor gegeven en
eigenlijk gezegd heeft het er soms
alle schijn van alsof het besluit vim
de grote wereldorganisatie niet
meer dan een slag In de lucht Is
geweest. Toch Is de werkelijkheid
minder Don Qulchot-achtig dan
men wel zou menen. Een land als
GrotM-Brlttannië, welks belangen
waarschijnlijk meer dan die van
enig ander land (Frankrijk als
naaste buur misschien uitgezon
derd) met Spanje in aanraking ko
men is ongetwijfeld achter de
Een duivel in
mensengedaante
Je bent een duivel in mensen
gedaante. Nooit heb ik kunnen spre
ken, maar nu kan ik het wel. riep
getuige Mies van der Regt tegen de
Maandag voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam’ terecht
staande A. van Dijk uit.
Verdachte was ten laste gelegd,
dat zij van April 1943 tot September
1944, zelf Jomn, handlangersdien-
sten voor efe S.D. had verricht (pen
zogenaamde V-vrouw) en in die
functie tenminste honderd van haar
Joodse landgenoten aan de S.D. had
uitgeleverd.
De publieke belangstelling voor
deze zaak was zo groot, dat? toen de
publieke tribune reeds overvol was,
er nog tientallen mensen voor de
deur stonden. Twintig getuigen i
charge namen in de getuigenbank
plaats,
De president, mr. E. H. F. van
Schaeck Mathon, vroeg de 41-jarige
verdachte hoe zij tot deze daden ge
komen was. Zij antwoprdde, dat zij
in April 1943 door den S.D.-recher-
cheur Schaap wegens.haar Joodse
afkomst was gearresteerd en dat
Schaap haar gezegd had. dat als zij
adressen van ondergedoken Joden
opgaf, zij weer op vrije voeten ge
steld zou worden. Volgens verdach
te had zij vóór April 1943 illeisal
werk verricht en wel speciaal tien
behoeve van ondergedoken Joden,
daardoor zij op de hoogte was van
vele Joodse schuiladressen.
Ik had een krankzinnige angst
en toen heb ik adressen opgegeven,
riep zij uit.
Nadien heeft zij regelmatig voor
de S.D gewerkt.
wwn vu, Getuige Schaap verklaarde, dat
naar terreinen, waar zü»Un V-vrouw was. Hoeveel
verbrede juridische en Joden zij aangebracht heeft, kon hi
ie studie In de elfen te- nlel verklsren. meer hü d.chl d.t
d.
ivende lecult.lt verkrlj- ',"kl“^ch(e heeIt tek„ hond„.
den Joden aan de S.b. uitgeleverd,
misschien wel tussen de 500 en 700.
In ieder geval, als ik zou zeggen,
dat het er 10 waren, zou ik er hon
derden naast zijn.
Dit werd*ook door de andere ge
tuigen bevestigd. Getuige Springer
vertelde, dat, toen ook hij door toe
doen van Van Dijk was gearresteerd
en een maand in de Hollandse
Schouwburg had doorgebracht,
daar ongeveer 60 mensen heeft
sproken, die allen doof het ven
van.Van Dijk waren gèarreste
Toen uit -de getulgenverklarU
de bewijzen van- verdachte’s Sch
zich opstapelden, riep verdachte uit:
Er behoeft niet zoveel over ge
sproken te worden. Ik heb het alles
gedaan en1 Ik heb gefloeg berouw
van.
In zijn requisitoir sprak mr. M. H.
Gellnck over de terreur, die de
Duitse bezetting over ons land heeft
gebracht. Speciaal de terreur tegen
de Joodse bevolking, waarvoor
mensen werden gebruikt als ver
dachte, die een satanisch jacht-in-
stinct ontwikkelden, waarvan tien
duizenden als slachtoffer zijn geval
len.’ Verdachte, die sinds April 1943
toen zij met kortgeknipte, blonde
harert als een man gekleed ging en
wiër verweer, dat. toen zij zelf door
Joden was verraden, uit wraak haar
rasgenoten bij de S.D. aanbracht.
iracao n Paramaribo
Pacific Coast te
paraiso te Antwerpen
•Cao te Tlew York
dia n H v Holland
Rott te Baltimore
>orto n Lissabon
Ayrea p 21 Maden a
ralie-Hott 21 te Antw
t te Barcelona
o Alegro-Rott 11 te
Santos
es-Rott p 21 St Vincent
o te Amst
w York te Curacao
Cardiff te St Vincent
irnevelt Amst-Bat p 21
Maart te Sabans verw
lt-Gaboon II v Tabou
it n Huelva
te Rk> de Janeiro
Lagos te Port Harcourt
mst te Rott
v Amst n Antwerpêh
Sas v Gent te,vilss
v Casablanca te
Bordeaux
porto 11 te Vlissincen
Mldd Zee te Anut
mst te Esbjers
ijst n Batavia 22 v
IJmulden
20 v Puerto Rico te
Maranham
n San Francisco-Dur
ban IS v Cristóbal
nje ll v Antw via
Alexandrië n Jaffa
mst-Beira 11 v Antw
3 Samboe n Vancouver
Singapore-Rio 20 v
Port Elizabeth
t/Calcutta-Rott 20 v
Port Said
Bat te Rott verw
Satavla te Shanghai
t-Shanghai 10 v Suez
it-Bat 20 v Genua
•Bat 28 te P Said verw
Manama Cltv en vertr.
22/23 n Mobile
I v Gent n Napels en
pass VU»».
lND'bE schepen.
Ine Vaart-
12 v vlissincen
Jtt te Zaandam
Londen n Boston
ir Kopenh te Antw
v Londen n Biyth
irvport te Dundalk
Rott te Antwerpen
>tt te Londen
Par te Falmouth
Leith te Grantemouth
Rott te Granaemouth
ngemouth (e Biyth
lott te Sa» v Gent
le n KlngsWear v
v Antw te Gothenburg
Rott te Antwerpen
;w te Vlissingen
>tt te Zaandam- N-
■Rouaan p 19 southend
iden te Biyth
xmouth p l» Sourn Hd
>tt te Terneuren
Vllss n jLonden
ver
■róten n Haugesund
1 v Mlddlesbro n Rott
lirwlch te Vllsrineen
.HT KON SHELL.
1 Sambpe n Bahrein
Bombay n Bahrein
tdan te Singapore
mtw te Amsterdam
Inev te Mirt -
■nantle te Abadan verw
iNDSE SCHEPEN.
itt te Aruba
t Rott te New York
1 v Antw n Rott
EPBEDRIJF
urg arriv IS Febr van
Graveaend De Ebro 11
rerpen te Rotterdam
NDEN. u Februari.
S OS. Ruhrort 0 14 -• .15:
11.13 Nijmegen. Waal.
St. Andries. Waal laag
Arnhem. Nederrljn en
ijs vast: westervoort.
M +0.01. ijs vaat; De-
1M ijs vast; Borgha-
Belfeld. Benedenmast, t
ive. beneden de sluis,
ih. tgag watet. Maat,
ast.
i te Linne. Roermond,
rek. Grafie en Lith.
n op de Lek vorderde
km boven Vreeswijk
•r zwaar en verschelde-
rpen averij op Op de
chtt weinig vordering
kt tengevolge van de
Tstandcn en averij aan
eretkt wetókm-raai IM
>eneden Nijmegen Van
werd gemeld dat het
zijrivieren tot afvloei-
t. Na de aanvankelijke
m is er op de ztjrivie-
odat thans geen sterke
Is te verwachten. Van
Koblenz bedroeg deze
end ruim 1 m.. doch
im viel de rivier weer.
l KANEN
Het K,L.M.-toestel N.L. 31» met
gezagvoerder Rljkhof, Is van
morgen te 6 50 u. van Shiphol f
naar Indië vertrokken. Dit la de '4
250-ste vlucht Amsterdam-Bata-
via na de heropening van deze
dienst op 10 Mei 1945.
Sindsdien zijn 17.245 betalende
passagiers vervoerd, 215160 kg. 1
vracht en post.
Het aantal gevlogen uren be
draagt 23190 en het aantal ge-
vlogen km. 6.778.800. Uit deze
gegevens blijkt, dat de door de
vliegtuigen af gelegde afstand
gelijk is aan 170 maal de om
trek van de aarde. g
Onder de 28 passagiets, die deze
reis meemaken waren Tjokorde
Gde Rake .Soekawati, president van
Oost-Indoneslë. vergezeld van zijn
echtgenote en twee zoontjes (van 1
wie de jonaste veertien maanden
is) en de héér M. Hamellnk, minis-
ter Van fiqanciën van Oost-Indone-
skë. Voorts maken deze reis mede 1
mr. dr. J. J. W. H. Sandberjen,
coördinator vah Verkeer van het
departement van Verkeer en Wa
terstaat in Ned. Indië. die sedert
10 April in Nederland verbleef om
in opdracht van de Ned. Indische
regering een studie te maken van de
verkeerscoördlnatie' in Nederland
en België, prof. J. W. N. Verxijl,
die als juridisch adviseur aan de
CommUsie-Generaal Is toegevoegd,
en de heer K. T. Zeeman, presi
dent der Factorij (de Indische kan
toren van de Nederlandse Handel
Mij.).
IJs In de Noordzee is een uiterst
zeldzaam verschijnsel. In de eerete
plaats ia het vrijwel uitgesloten dat
t Noordzeewater, zelfs In zeer
winters bevriest. Het zout-
dat zijn we goed ingelicht
1.025 procent bedraagt, vertraagt
bevriezing. Een geregelde vorst van
ongeveer 9 graden Celsius zal
naar schatting nodig zijn om op
stilstaand zeewater, ijsvormlng te
doen ontstaan.
De onrust In het zeewater ver
traagt bevriezing op zijn beurt Met
vrij grote zekerheid mag worden
geconcludeerd dat,in de Noordzee,
ook ditmaal geen ijs wordt gevormd,
ook al is het zeewater, op het ogen
blik ondergekoeld tot minus 2 gra
den Celsius. De winter mag dan
langdurig zijn, extreem la’ge tempe
raturen bratjht hij t<jt nu toe niet.
Dat is wel eens anders geweest.
Waar vandaan
Waar het ijs in de 'Noordzee dan
wel vandaan komt, kan men slechtó
vermoeden al zijn er genoeg gronden
te vinden om een veronderstelling
aannemelijk te maken. Een kenner
van de ijstoestanden in de Oostzee
en de Botnische Golf gaf ons als zijn
mening te kennen, dat het in de
Noordzee" afkomstig te uit het
Kattegat, de Elbemond of zelfs van
het Ondiepe brakke water* tussen
de Oostfrieache eilanden.
IBJsvorming in Oostzee en Botni
sche Golf komt elke winter vöor.
De Botnische Golf vriest zelfs ge
heel dicht. Maar daar zijn tem
peraturen tussen 20 en 30 graden
Celsius onder nul. een normaal ver
schijnsel en het water te daar....
^7' "i vruchtba
wraemf B
te worde
De winter duiirt vóórt
Hel KJJ.M.I. ln/T>e BUI deelde fen. Tem
gisteravond medé: verwezen
Een Hein lage-druk-kemtje bij
de zuidpunt van Noorwegen deed
de wind op vele plaatsen In ons
land naar het Westen draaien, ^an
de kust heeft men nu kunnen con
stateren hoe koud het Noordzeewa
ter te. De binnengevoerde zeelucht
had een temperatuur, die schom
melde om het vriespunt Inmiddels
neemt de betekenis vgn de storing
over Spanje ook voor onze omge
ving toe. Deze storing doet over een
groot gnbied de barometers weer
dalen. Hdt la daarom niet onwaar
schijnlijk. dat later de wind In ons
land tijdelijk weer nyr het Oosten
zal terugdraaien. De* winter-duurt
dus nog voort en klimt elke dag ho
ger in de ranglijst van strengb win
ters.
Overdag om het vriesptint.
Weerverwachting. medegedeeld door
het K.N.M I. in De Bilt, geMig tot
Wl'nnde*n»ch?<en vroege ochtfcnd op
verschillende plaatsen nevel of mist
•n strenge vorst. Overdag hier en
daar overdrijvende wolkenbanken.
Overt: ms nog vrij zonnig weer met
tot om het vriespunt oplopende
temperatwr. Vrijwel overal droog.
Weinig wind.
tS FsbrearL
Zon op 7.M: onder 11.11
Maan op 8.47: onder
Wassende mun.
Weerkundige
TI aaraemingen
Hedenmorgen om I uur 4» wenden
te Rotterdam ds volgende weerkun-
<&ge frasmemlngsn «e<Uan.
K Barometer 788.7 m.m.
Wind W4B.W. 1
f Temperatuur t —4-4 gr. C.
Max. temp. t gr. C.
I Mln. temp- —4.1 gr. C.
Weersgesteldheid Dichte mist.
Naar officieel vernomen wordt,
Is de klopjacht op leiden van de
geheime nazi-organisatie, die in de
nacht van Zaterdag op Zondag
werd Ingezet, buitengewoon ge
slaagd. Meer dan 80*/a van de lei
ders der organisatie is tot dusverre
gearresteerd, aldus een hoge func
tionaris vsn de Britse inlichtingen
dienst
De actie duurt nog voort en men
koestert de hoop, dat de overige
lelden eveneens gevat zullen wor
den. De Britse functionaris voegde
eraan toe. dat de organisatie zeer
krachtig was en nog dit jaar de ge
allieerden eisen gesteld zou hebben.
mocht hebben bij zijn laatsté ver
blijf in ons land. De zaak was .daar-
door voor mij volkomen begrijpe
lijk. Geheel in die zin zegt nu ook
de minister in zijn schriftelijk ant
woord:
In haar Toelichting op blz. 5
heeft de Commlssie-Generaa]
medegedeeld, dat „op enkele pun
ten, die zich voor vastlegging in
de ontwerp-overeenkomst be
zwaarlijk leenden, In de loop der
besprekingen tüssen de delegaties
afspraken werden gemaakt, welke
als zodanig in de notulen bindend
werden vastgelcgd en in de Toe
lichting volledig zijn verwerkt”.
Deze in de notulen vastgelegde af
spraken zijn wel’als
de notulen" aangedui
Mij dunkt, dat deze zaai? wel vol
komen duidelijk is.
'T’HANS mijn twee bezwajen.
r Ten eerste meen ik. dat doBr
de overeenkomst van Linggadjati
en door de regering ook nu nog te
weinig aandacht wordt besteed aan
de toekomstige structuur van het
Koninkrijk. Afwerend wordt door
de regering geschreven: ..Later zal
het Statuut der NederlandsIndo-
neslsche Unie de organen hebben
aan te wijzen, welke In de Nieuwe
Rechtsorde deze verantwoordelijk
heid zullen hebben te dragen". In
het regeringsantwobrd op de Nota
van den heer Molenaar zegt de mi
nister, dat in ons voorstel-Welter,
met zijn Staatskabinet en Staatspar-
lem?nt. aan ..Surinam* en Curacao
een beslissende rol toebodeeld".
Hier moge dan worden opgemeriri.
dat het niet de bedoeling was. dat
in zaken van verschil tuisen Neder
land en Indonesië een besBsslng zou
worden gevraagd aan de verte
genwoordigers van Suriname en
Curacao, die dan als het ware „op
de wip" zouden zitten.
Of de heer Molenaar een „Neder
landse meerderheid" wil in het ook
door1 hem aangewezen Unle-orgaan,
zal door hem zelf wel worden ver
klaard.
Mijn tweede bezwaar betreft de
pieuwe verklaring der regering ten
aanrien van het lot der geïnterneer-'
den. Zij schrijft daarover:
„Ook de regering betreurt, dat de
bevrljding van alle geïnterneerden
nog niet is voltooid en is van oor
deel. dat hun veiligheid In ieder ge
val zo spoedig mogelijk behoort te
worden verzekerd.
Zij heeft de Commissie-Generaal
dan ook uitgenodigd ook hieraan
haar volle aandacht te wijden. De
afvoer van geïnterneerden uit repu
blikeins gebied heeft verder voort
gang.
De regering heeft gemeend de on
dertekening der basis-overeenkomrt
van de. voltooiing daarvan niet af
hankelijk te moeten stellen, zowel
omdat 21e uitvoering helaas ook
practifcne moeilijkheden oplevèrt,
als vooral omdat verwacht mag
worden, dat dfe afwikkeling dezer
aangelegenheid na sluiting van het
politiek accoord gemakkelijker zal
vallen."
Franco-gezlnde Spanjaarden: socia
listen, communisten, monarchisten,
katholieken, leden der agrarische
partij en (wat een buitengewoon
belangrijke factor Is) het leger. Do
Britse Labourpartlj, die zich tot nu
toe altijd op gereserveerde afstand
van Giral had gehouden, toonde
zich onmiddelli^k bereid. Llopis te
steunen. En wanneer de voorteke
nen niet bedriegen, peeft Llopis
grote kans, zijn coalitiepolitiek mei
succes bekroond te zien.
De Spaanse monarchisten voelen
zich thans veel sterker dan enkele
maanden geleden. Dit bleek o.a.
onlangs toen duizenden Madrlle-
nen op een der vliegvelden van de
hoofdstad samenstroomden om don
Jaime broeder van den Spaan-
sen troonpretendent en diens
zuster Cristina te begroeten.'Toen
de prins en de prinses, op hun
doorreis van Lissabon naar Genua,
voet op Spaanse bodem zetten,
juichte de menigte „Lang leve de
koning", er werden bloemen ge
strooid, er werden tranen geplengd,
maar zodra bekend werd wat ef op
het vliegveld aan de hand was. liet
Franco de toegangswegen naar en
van de stad door politie afzetten en
verschelden autobussen met konlngs
gezlnden moesten rechtsomkeert
maken.
Een dergelijke gebeurtenis wordt
vooral In Engeland zeer hoog aan
geslagen. Zij klopt geheel met wat
de balling-president van de Spaan
se republiek. Martinez Barrio Don
derdag in eent&nterview te Parijs
verklaarde: „Wij moeten het voor
al van Engeland en Amerika heb
ben. Onze leiders beseffen, dat zij
het herstel van de constitutionele
monarchie onder het oog moeten
zien. Alle Spanjaarden van links en
van rechts zullen moeten samen
werken om Franco te verdrijven"
Er is echter één ding, dat moet
worden gevreesd, nl. dat Franco op
het laatst nog een coup de théétre
zal uitvoeren door een volksstem
ming te houden en zich tot Na
poleon van Spanje zal laten uit
roepen om op die manier de macht,
die hij tien Jaar geleden veroverde,
een wettelijke basis te geven.
We zijn er nog niet, met Franco
tochwe zijn verder dan
leden. Ieders oog is thans
Juan gevestigd, die zich
ovele andere ballingen van'
bloeöe - in de Llsaa-
bsdplaats Estoril 'n „chiteau
igne” bouwt.
Men kan
romen ate
roc^ men
t van A MakkretL
ottfraam
van krachtvoeders be
ul mer te worden Ia
weq; een flinke partij
■arts toyameel verwacht
lUid-Amerika nog »to-
jnzaadschllfert zonne-
toen zaad koek Dit had
t de mengsels voor het
samenstelling betreft
verbeterd werden Ook
lbonnen ruimer ver-
ktarwe en mgg< werd
llrecte levering aan de
mergerst gevraagd, de
wat op Haver onver-
op. Stomende partijen
Guinea mals geruimd.
>rdt niets meer aange-
nog disponibel Laplata
stzaad Groene erwten
eefi kleine export naar
TklT standpunt acht 1R voor een
regering onwaardig. De gelnter-
neerden worden als een onderpand
vastgehouden. Welke wrok groeit j
hier tegen onze regering, die de be-
vrijding niet durft eisen,, noch zelf
kan doorvoeren!?
En toch hqe zwaar het ook valt 1
wordt hier het advies gegeven de
begroting voor de overzeese gebied»
delen te aanvaarden. De toon van
de criticjc mag niet vals worden.
Daarom geloof ik ookJKlat het te
Rotterdam niet gema«rlijk zal zijp r
een behoorlijk CotaWé; Rijkséén-
11010. afdejlng RotteWam. te stich
ten. De leidende figuren in Rotter- 5
dam zijn‘te nuchter en te zakelijk 1
om de ;.toon" Van de handhavers I
der Rijkséénheid te bewonderen.
Kon de minister echter maar méér I
de noodzakelijkheid van het „rijks
verband" In zijn antwoord aange
ven! En «ad de minister er soms toe j
komen om scherp af te wljgen, wat -i
het’^linkse Éngelse Weekblad: The
New Statesman and Nation van 8
Fëbruari schrijft? Dóér wordt be- J
toogd. dat zonder do Engelse inter
ventie (door het Britse Labour gou
vernement) de activiteit der extre-
misten door ons als eert excuus zou
zijn gebruikt om een vreedzaam ac- j
coord met Sjahrir te voorkomen. De
regering weet wel beter, maar zij
zegge het ook.
De grondstoffen-aanvoer In' h$t
binnenland voor de margaripe-in-
dustrie is op het ogenblik door de
weersomstandigheden moeilijk. Het
ligt in de bedoeling in het totale
vetrantsoen voor de periode van 2
tot 15 Maart 128 gram margarine
te vervangen door eenzelfde hoe
veelheid boter. Het rf-1—
500 gram bestaat dan
uit boter en voor de
garine v,oor d
A-, B- of C-kas
een D- of Ej-l
gebruikelijke ra
margarine en
De voor genoemde perio
verstrekte boter zal later
ingehaald.
Minister Vos
Wij zijn in 1946 niet
armer geworden
Tn „n te Lochem gehouden vef-
gederlng hoedt tWnl.te.- Vo> de oeo-
nomlsche en sociale politiek van de
Partij van de Arbeid uiteengezet.
Nadat hij nagegaan was, wat Ne
derland met het geleende geld heeft
gedaan machines gekocht, we
gen hersteld en bruggen gebouwd
kwam hij tot de condhisle, dgt wij
in 1946 niet armer zijn, geworden.
Voor 1947 zal de rekening met A
rika door leningen vereffend n
ten worden. Indien dit lukt,
kunnen wij voort, aldus mini
Vos.
Naar aanleiding van hem uit de
vergadering gestelde vragen, zet
htj. dat de voorziening van fiets
banden, steenkool en schoenen
spoedig normaal zal z|jn.
behanc
órde gest»
zich pver
lang van deze zi
pen.
Allereerst echter nog een opmer
king over de zogenaamde bindende
notulen van de besprekingen,
welke te Linggadjati zijn gevoerd.
In dit blad is immer de mening ver
kondigd. dat moet worden onder
scheiden tussen bepaalde genotu
leerde afspraken, in de notulen op
genomen. die als „besluiten" der
delegaties zijn aan te merken en
daarnaast de weergaVe (in gewone
notulen) van hetgeen door de on
derscheidene woordvoerders is „ge
zegd". Deze onderscheiding was mij
duidelijk gemaakt in een gesprek,
dat ik met den heer Schermerhorn
schermen bezig, de lastige affaire-
Franco langs de lijnen van geleide
lijkheid op te lossen of om eens
een ander beeld te gebruiken de
postzegel van Franco van de Spaan
se enveloppe voorzichtig los te
weken. Er zijn verschillende teke
nen, die daarop duiden. Een van
die tekenen was bijv. Het bericht,
verleden week, dat Engeland er bij
de regering van Portugal op aan
gedrongen zou hebben, ook hóór
gezant uit Madrid terug te roepen.
Een Portugese hoogwaardigheids
bekleder zou zich daarop naar
Spanje hebben begeven (of zich nog
moeten begeven) om Franco op
deze nieuwe slag voor te bereiden.
Portugal ziét nl. maar al te goed
In, xlat het er verstandiger aan
doet, goede maatjes met Engeland
te blijven, dan met den Spaansen
dictator, die waarschijnlijk op de
«en of andere dag tóch van het
toneel zal moeten verdwijnen.
Een ander (en nog veel duide
lijker) teken was de jongste crisis
In de Spaanse regerlng-ln-balling-
schap. Men weet, dat José Glral
aftrad en van Parijs naar Mexico
ging om zijn oude betrekking als
universiteitsprofessor weer op te
nemen. Onderweg, op een vlieg
veld In Ierland, wist-hij nog aan
wie het maar horen/wilde te ver-
tellen, dat Franco of het punt stond
Spanje voorgoed verlaten en zich
op een Iers kasteeme vestigen. Men
dient dergelljke vertelsels met een
korreltje zout te gesleten; hoogst
waarschijnlijk is dit Ierse slot een
„chAteau d'Espagne” oftewel een
luchtkasteel. Veel belangrijker la
het, dat de nieuwe Spaanse repu
blikeinse premier Rodolfo Llopis is,
de secretarls-generasl van de
Spaanse socialistische partij, die In
zijn streven om Spanje’s volk van
Franco te bevrijden van een heel
ander standpunt uitgaat dan zijn
voorganger. Glral immers verzette
zich steeds tegen elke overeenkomst
tussen linksen en rechtsen; hij wil
de niets weten van samenwerking
met de Spaanse monarchisten, wier
ondergrondse strijd in Spanje zeker
niet minder fel tegen Franco wordt
gevoerd dan de strijd der links-
gerfchte massa’s. Het gevolg hier
van was de breuk, die begon met
het uittreden vaq den katholieken
minister SAnchez Guerra en ein
digde met de val .van Girals kabi
net. Llopis daarentegen is. mét zijn
nieuwe kabinet, vastbesloten tot
samenbundeling met alle anti-
I Prof. mr. C. W. de Vries schrijft
i ons:
A AN DE vóór-ayond van het grote
debat In de "Eerste Kamer over
het Indisch regeringsbeleid der
laatste maanden, moge ik een per
soonlijk woord richten tot mijn
trouwe lezers.
Ondanks enkeïe bezwaren, welke
nog immer bij mij bestaan tegen het
huidige regeringsbeleid in de over
zeese gebiedsdelen gevolgd, zou
ik tóch wensen, dat de begroting
voor de overzeese gebiedsdelen,
welke Woensdag in openbare behan
deling komt, met grote meerder
heid van stemmen zal worden aan
genomen.
Eén dier bezwaren is nader ultgc-
werkt in een vroeger gepubliceerd
stuk, dat ik met den oud-min. Welter
mede heb mogen ondertekenen. Dit
stuk is nu ook bij de schriftelijke
behandeling der begroting aan de
teld; de minister laster
uit. Ik moge dus het be-
■aak hier onderstre-
tem
Eonde
legd. dat
Jekersti
