IJÏ
De Oranjesluizen
5 Beheerder in de Oekraïne
Het ideale huis-stijl 1947
Niet-militaire vliegtuigen
voor speciale doeleinden
Metl
I
Pond
Sterling
Woerdenaar was tolk
bij vorderingen
Ingezonden stukken
Koningin Elizabeth- in crinoline
V
Zwedens zorgen
DINSDAG 18 MAART 1947
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
TRIBUNAAL
Gouden huwelijksfeest
'n Gewaardeerde
bruidegom
Het was gisteren feest in de
Bolaarsteeg. Het echtpaar H. L. de
Jong en E de Jong—Valstar vier
den het gouden huwelijksfeest,
waarvoor de buurtbewoners groot
medeleven toonden. Niet alleen in
de buurt, maar ook uit andere
ftadsdelen kwam men het bruids
paar feliciteren. Dat is ook niet te
Verwonderen omdat de bruidegom
Iedere week talrijke Goudse huis
gezinnen bezocht erfn de schillen en
ander voor het vée nuttige produc
ten weg te haleh. Zo is de. heer
De Jong met zUn handkar en de
schillemand een bekende figuur in
Gouda, en men Waardeert dezen
Vriendelijken hulp. die altijd zo
trouw op zUfi post is. De laatste
weken, toen de sneeuw de straten
voor een handkar onbegaanbaar
aruidegom van
Eiard en wagen. Daar-
et hem mogelijk de
Goudse huisvrouwen in die felle
winterperiode toch van de schillen
te ontlast,en. Niet altijd heeft de
heer De Jong dit beroep uitge
oefend. Zeventieh jaar lang was hij
•Is schilder werkzaam bij de N.V.
Nedèrhorst. daarna werkte hij 23
Jaar zelfstandig
Het echtpaar, waarvan dg brui
degom 73 en de bruid 71 jaar is.
heeft al die vijftig jaren in Gouda
gewoond, de bruidegom werd lig
moordrecht, de bruid in Sommels-
dijk geboren Doch .reeds in de
jeugdjaren kwamen zij naar onze
stad. Zij hebben twee dochters en
ges kleinkinderen.
Vele burep. vrienden en kennis
sen kwamen het bruidspaar felici
teren. Enige bewoners van dc Jou-
bertstraat zonden gelukwensen
Welke vergezeld gingen van een
geldelijk cadeau. Ook een deputatie
van de vereniging-voor ouderdoms
zorgen „Ons Belang" kwam het
echtpaar complimenteren, terwijl
anderen hun sympathie toonden
door het zenden van bloemen.
Burgerlijke Stand
Geboren- Gerritje, d. v. C. van
Pruissen en G. van der Laan.
Markt 16; Hugo Caspar, z. v. J.
Ernst en A. Verstoep. Varkenmarkt
38. Leo Jscob, z. v J. Hilgers en
M- van den Berg. 2b H. van AJpen-
straat 3; Franciscus Johannes Bar-
tolomeus. z. v. F. J. B. Noorder-
meer en A. D. van der Graaf. Van
Heusdenstraat 45: Gijsbert Roelof,
z. v. L. van Bergeijk en P. G. Boon.
Rievitstraat 7; Gerrit Jan. z. v. J.
Esrland en T. Globlek. IJssci-
laan 137; Frans Chrlstiaan. z. v. H.
A. Aukes en J. H. Oostervlnk. IJs-
sellaan 82; Elizabeth Johanna, d. v.
H J Boer en IJ H. Blok. Bleekers-
singel 6: Mirjam Anna Wilhelminn.
d. v B. W. van de Pavpordt en A.
Winder. Sophiastraat 55; Johannes
Petrus, z. v. P. M. Snellcman en
W. H. van den Heuvel, Kareklet-
straat 3; Jan. z. v. F. G. de Jeu en
W. A. van der Weijde. Vosslus-
straat 67: Wilhelmina Johanna Ma
ria. d. v H. J. Straver en J. C.
van Os, Sb Josephstraat 92; Robert
Abraham, z. v G. Richter en G. S.
Kraus. Sophiastraat 65.
Overleden: Maarten van Leest.
72 j.; Elizabeth Feijt. geh. met F.
P. Oomens. 73 J.
Uit vroeger tijden
75 jaar geleden
Uit het raadsverslagAangenomen
Werd een voorstel van B. en W. om
aan te kopen het land van den heer
A. J. de Ruiter, liggende aan de
Rattensingel, aan te kopen de per
celen land. gelegen achter genoemd
land van den héér De Ruiter, die
zich uitftrekken langs de Jan Ver-
zwollen Wetering en de sloot van
de Stationsweg en die toebehoren
aan de Rijnspoorwegmaatschappij.
Door genoemde percelen zal een
stragt met tiuMuirs worden aange
legd van de Singel naar het station
(met twee vaste bruggen).
M Jaar geleden
Naar wij vernemen zijn de onder
wijzers uitgenodigd hun medewer
king te verlenen bij het zingen der
kinderen, bij de komst der Konin
ginnen te dezer stede, hetwelk zal
plaats hebben onder leiding van den
heer Spaanderman.
Uit Haastfecht: B. en W. onzer
gemeente zijn voornemens dp 22
Maart publiek aan te besteden de
herbouw der gemeentetoren met bij
behorende werken.
25 jaar geleden
Uit het verslag der Gezondheids
commissie: Omtrent de drinkwater
voorziening wordt gemeld, dat Gou
da nu weldra dieptewater zal ont
vangen in plaats van JJsselwater.
De putten zijn alle aangelegd, de
pompen hebben reed» getoond dat
de levering ten aanvang zou kunnen
nemen, wanneer nu maar spoedig
de machines komen voor de onthar
ding en zuivering van het water.
(Buiten verantwoordelijkheid
van de redactie).
Bezettingsgebeuren op het
Slachthuis l
Naar aanleiding van het verslag
van de gemeenteraadszitting,
zoek ik U het onderstaande
ver-
op te
nemen:
Een dezer dagen werd Jk opgebeld
door den heer Snel in zijn functie
van raadslid der gemeente Gouda,
met het verzoek om inlichtingen
omtrent de gang van zaken aan het
Openbaar Slachthuis gedurende de
tijd, dat Ik als keuringsveearts
daaraan? verbonden was.
Hleroji is door mij een afwijzend
antwoord gegeven. Toen de heer
Snel daarna opmerkte, dat er zeer
waarschijnlijk een commissie vsn
onderzoek door de raad zou worden
benoemd, heb Ik geantwoord, dat,
indien lk voor een dergelijke com
missie zou moetén verschijnen, lk
dsn zou moeten spreken. Hieruit
schijnt door den heer Snel gecon
cludeerd te zijn: „dat ik veel zou
kunnen vertellen van wat op het
Slachthuis gebeurd is". Mijn bedoe
ling is echter geweest, dat lk dan
-*moeten antwoorden op de mij
vragen.
T. KAPTEYN,
Noord wijk
Wegens kolengebrek in het kan-
ton'gerechtagebouw was bet Tribu
naal gisteren 'uit zijn gewone om
geving verdreven en het had nu
ositkrdak in de bovenzaal van het
geBouy/ -van de gemeente-spaar
bank op de Gouwe. De komst van
de lente had inmiddels de tem-
peratuurssltuatie veranderd en
men zat er nu ongedacht warmpjes
bij. Zelfs een open raam kon ln de
kleine ruimte de benauwde sfeer
niet voldoende verfrissen en nu
was er nog vrijwel geen publiek,
want wegens plaatsgebrek konden
slechts enkele toehoorders worden
toegelaten, zodat de vele vaste
klanten ditmaal hun Maandagmid
dagbesteding elders moesten zoe
ken.
Lange %tijd heeft het Tribunaal
zich bezig gehouden met de bewo
gen avonturen die de 32-jarige
cultuuropzichter J. J. Griffioen te
Woerden, gedetineerd te Duirr-
dorp. in de bezettingstijd had
medegemaakt. De beschuldiging
legde hem ten laste, dat hij van
1942—1944 in dienst van de Land-
bewirtschaftungsgesellschaft Ukrai-
te Berlijn en in de omgeving
van Cherson de leiding heelt ge
had van een Russisch land-,., en
tuinbouwbedrijf, dat hij van> Sep
tember 1944 tot 5 Mei 1945 in diens»
van de gemeenten Woerden, Riet
veld. Barwoutswaarder en Waar
der fungeerde als ..Sachbearbelter
fiir Deutsch-Niederlfindische An-
gelegenheiten^'' ln welke hoedanig
heid hij vrijwillig medewerkte
aan vorderingen in die gemeenten,
ten behoeve van den bezetter en
dierfs oorlogsvoering, dat hij in
April 1945 te Lange Ruige Weide
in gezelschap van een Duitsen mi
litair bij G. P. P. Boer. Th. Kaste
lein en J. Huisman paarden heeft
gevorderd ten behpeve van den
bezetter, dat hij omstreek» Kerst
mis 1944 in de gemeente Barwouts
waarder heeft deelgenomen afin
een rooftocht van de Feldgendar-
merie en daarbij de auto van den
arts Schrijver uit Woerden heelt
aangctrollen en verraden, dat hij
van Mei 1940 tot Januari 1941 in
dienst van den bezetter als Nach-
schubführer is opgetreden, dat JiU
In April 1945 een lijst van perso
nen uit Woerden, o.m. leden der
binnenlandse strijdkrachten, heeft
opgesteld en overhandigd of doen
overhandigen aan den Ortskom-
mandant te Woerden, welke lijst
zou moeten dienen bij een te
Woerden door ol vanwege den be
zetter te houden razzia dat hij op
5 Mei 1945 aan den N.S.B.-politie-
man Weurtng te Woerden heelt
verzocht* Woerdense ingezetenen,
die zich aldaar na 9 uur op straat
bevonden^1. in\ hun woningen tt
jagen en diens weigering naar
buiten is gelopen en ln de richting
van die burgers geschoten heelt
en dat hij vrindschappelijke om
gang had met leden van het Duit
se leger.
De beschuldigde deelde mede,
'dat hij in de Meidagen van 1940 in
het Nederland»e leger ln Zeeland
tegen de Duitsers had gevochten,
direct na de "capitulatie naar buis
was gestuurd en zich. omdat hij
financieel aan de grond zat. toen
gemeld had als chauffeur bij de
repatriëringsdieqst, dife gevluchte
Brabanders uit België, naar Hol
land terugbracht. Die dienst stond
onder Duitse leiding, de Naph-
schub.
Toen dat twerk afgelopen was,
had beschuldigde wat anders ge
zocht. Zijn eigenlijk beroep trok
hem naar het boerenwerk. HU had.
vertelde hU. enige theorieën van
cultuurtechnische zaken, die hU ln
toepassing wilde brengen. hU had.
zoals hU verder mededeelde, een
vooruitstrevende aard en toen hU
de kans kreeg naë'r Rusland te
vertrekken, had hU die „dankbaar
aanvaard". HU was aai), het hoofd
gekomen van een 3500 ha groot
landbouwbedrijf bU Cherson met
2500 man personeel.
Een gegapt bedrtjf, aldus de
voorzitter, mr. C. Jonker en dat
gaf beschuldigde wel toe. maar hU
was het er niet mede eens. dat hU
de Duitse oorlogvoering bevorderd
had. want, zeide hU, hier in Hol
land kwamen de producten van
het boerenbedrUf ook aan de Duit
sers ten goede.
Men had hem toegezegd, dat hU
na de oorlog het bedrUf mocht
houden, maar de Russische opmars
maakte aan zUn verblUf een einde.
Via Boekafèfet en Boedapest was
hU naar Nederland teruggekeerd
en toen had hU een functie aan
vaard, waarover de waardering
voor het Tribunaal sterk uiteen
liep.
„Sachbearbelter" was be
schuldigde betrokken geweest bU
vorderingen, die de bezetter bU ae
boeren In de omgeving van Woer
den deed. Van de zUde van het
Tribunaal werd de mening ge
opperd. dat beschuldigde mede-
hielp aan de bepovlng van zUn
landgenoten, maar beschuldigde
zelf gaf van zUn functie deze
lezing, dat hU optrad om te zorgen,
dat alleen officiële vorderingen
werden gedaan en dat de boeren
hun geld krefen. De bedoeling van
zijn functie was, aldus beschul
digde als tolk en tussenpersoon op
te treden én een eind te maken
aan de janboel, dat iedereen maar
raak vorderde en, de boeren waar
deloze papiertjes ln de hand
stopte. Daarom ging hU persoon
lijk mede en volgens zijn zeggi
hid hU de zaken voor de boerén
ajtUd soepel geregeld. HU gold zo|n
beetje als bemiddelaar en als er
door privé-vorderlngen van Duit
sers wat scheef zht. kwamen
boeren hem altUd roepen oifl
daders te achterhalen en volg»
zijn mededelingen had zUn bemli
deling herhaaldelijk succes geha~.
't Was een ondankbare taajc.
had opgesteld. Beschuldigde noem
de dit een gemene leugen.
Dat hU op de wond van de be-
vrUding had geschoten, gaf be
schuldigde toe. Er lagen, zeide hU.
allerhande troepen in Woerden,
"die ten dële nerveus en ten dele
door het dolle heen waren en daar
hU moeilUkheden na de avondklok
vreesde, omdat het op straat zwart
van het volk zag, had hU den po
litiechef verzocht de mensen naar
huis te sturen. Toen deze weiger
de. had beschuldigde een schot ln
de lucht gelost.
De verdediger, mr. F. W. Nan-
njng uit Den Haag. ving zUn plei
dooi aan met te zeggen, dat men.
welke beschuldiging men mag
uiten, niet kan zeggen, dat z'n
cliënt bU de vorderingen., zichzelf
verrUkt heeft. HU heeft bU dc
vorderingen waar mogelijk aan de
boeren hulp verleend en dat altUd
belangeloos gedaan. HU zorgde, dat
de vorderingen regelmatig ge
schiedden. dat zU verdeeld wer
den* en dat de boeren bun geld
kregen. HU had, zo zeide de ver
dediger zUn hulp helemaal niet
mdeten verlenen, maar nu hU het
deed. kan men respect hebben voor
de wUze. waarop hU optrad. Pleiter
wees er op de hulsgenoten van
beschuldigde hadden als getuigen
decharge desgelUks verklaard
dat de mensen hem zelf kwamen
halen om bemiddelend op te tre
den en hU legde verklaringen van
een vUftlental boeren over. waarin
deze hun erkentelUkheld voor de
hulp v»n beschuldigde betuigen.
De verdediger verstrekte ook een
loffelUke verklaring vta den com
mandant. waaronder beschuldigde
in 1940 tegen de Duitsers gevoch
ten heeft en die mededeelt, dat be
schuldigde zich uitstekend gedra
gen heeft.
Het dossier in deze zaak was in
November '45 al klaar en datfrom
betreurde de raadsman het.' dat
men in dié tUd geen moeite ge
daan heeft den» OostenrUker op-te
sporen, die gezegd zou hebben, dat
beschuldigde de lijst met hamen
verstrekt had. Nu Is het een over
gebrachte verklaring van Iemand,
die het. van Iemand gehoord heeft
en daarin zag pleiter geen bewós.
dat z'n cliënt de lijst verstrekt had.
Na er op gewezbn te hebben, dat
beschuldigde de verschillende
werkzaamheden alleen verricht
heeft om voor zUn gezin te zorgen,
verzocht de Verdediger zUn cliënt
bU de uitspraak in vrtjheid te stel
len. Voor het £eval het Tribunaal
verdere internering nodig acht.
vroeg pleiter te bepalen, dat deze
moet worden doorgebracht In een
RUkiwerklnrichting of In de
mijnen teneinde beschuldigde ar
beid te verschaffen, daar in he}
kamp niets te doen 16 en dc men
sen er nutteloos rondlummelen. en
hem door het verrichten van ar
beid in staat te stellen voor zUn
gezin, dat nu 7.20 steun per week
ontvangt, te verdienen.
„Politieke zwerver"
Voortgezet werd de behandeling
van de zaak tegen den 48-Jarlgen
timmerman A. de Koning te Gouda,
gedetineerd.
De vorige keer was deze zaak
naar de instructie verwezen om éen
nader onderzoek in te «tellen naar
enige uitlatingen van beschuldigde
over zUn optreden bU de Landwacht.
^lUkens het proces-verbaal uai) het
onderzoek, had getuige Van Ouds
hoorn Sr„ verklaard, dat beschuldlg-
I de hem-had verteld, -£ar hij met
nog vief anderen te Bodegraven en
Zwammerdam onderduikefs had op
gespoord. Voorts had getuige ver
klaard. dat beschuldigde bU een
gesprek over het Tweede Kamerlid
Henri Polak had gezegd: Ze moeten
ze allemaal maar afmaken. Dan was
er een verklaring vsn de wed.
Broekhulzen, dat zij destijds van
getuige Van Oudshoorn had ge
hoord. dat beschuldigde zich aldus,
had uitgelaten.
Beschuldigde ontkende de uitla
tingen eg de medewerking aan het
opsporen van onderduikers. HU bleef
bi) zijn reeds gegeven lezing, dat hU
met de Landwacht rfaar Bodegra
ven moeit om, .zo had men hem
gezegd, tegen de zwarte handel op te
treden. Toen hU ln Bodegraven had
bemerkt, dat het om onderduikers
te doen was. was hU er tussenuit
getrokken. Van de uitlating Inzake
Henrf Polak kon hU zich niets her
inneren.
De, raadsman. mr. J. L. J. A. van
Mecnelen. noemde beschuldigde een
politlekeh zwerver, die communist
en O.S.P.-er is geweest en die zui
ver uit materiële redenen tot de
N.S.B. Is toegetreden, toen hU 19.20
per week Inkomen had en daarvan
met z#n ongelukkige vrouw en zijn
groot ggezin niet kon rondkomen.
Het was niet te billUken, maar wel
te begrijpen, dat beschuldigde zich
voor arbeid in Duitsland aanmeldde.
HU Is vla het Géwestelijk Arbeids
bureau uitgezonden en door een
ambtenaar met tachtig andere ar
beiders tot de grens begeleid? Dat
beschuldigde zou hebben medegehol-
pen onderduikers op te sporen,
achtte mr. Van Mechelen erg vaag
en niet als be«zen te beschouwen.
Naar aanleiding van het feit. dat
met mr. RUksen daar ook van 4 tot
7 uur op post gestaan.
Pleiter achtte termen aanwezig
tot het Instellen van een phyehia-
trisch onderzoekbaar beschuldigde
in 1940 bU een val van zeven meter
hoogte een zware hersenschudding
heeft gekregen eif In verband met
een storing in het evenwichtsorgaan
nog steeds verpleegd wordt en nu
ln dc detentie ook y) de ziekenzaal
is opgenomen.
Mr. Van Mechelen noemde de
gezinsomstandigheden van beschul
digde crbarmeliüc en het» geheel
dobr ziekte en at^hoede een tragisch
geval. Er op* wUzende. dat alle
buurtbewoners een vefgoek hebben
getekend om beschuldigde naar zUn
gezin te doen terugkeren, verzocht
hU de onmlddellUkc invrijheidstel
ling.
Het Tribunaal wees.dlt vefzoek af.
Bij dc „vrijen"
beschuldigde als Landwachter het
huis van den N.S.B-burgemeester
v»n Gouda heeft bewaakt, zeide
pleiter; de mogelUkheid was niet
uitgesloten, dat hU dan door mU
afgelost zou moeten worden, want
in de Tweede Kerstnacht heb
Een stoere jongeman ln de mUn-
werkersuniform van gedetineerden,
stond als laatste terecht. Het was
de 25-jarige slager H. Mulder te
Ouderkerk a. d. IJssef, gedetineerd
te Valkenburg (L.) die beschuldigd
werd van lidmaatschap N.S.B. sinds
1942 en W.A. en vervullen van func
tie van gr-oepsmateriaalbeheerder
voor de N.S.B. te Gouderak en
voorts, dat hij ln April 1943 vrij
willig dienst heeft genomen bU het
tot het Duitse leger behorende
N.S.K.K. en tot 5 •'Mei. 1945 dienst
heeft gedaan als kok bij de afdeling
Luftwaffe in België. Frankrijk en
Duitsland en dat hij zich heeft aan
gemeld voor dienstneming bU de
vrijwillige hulppolitie. waarbU hU in
Augustus 1942 als agent is aange
steld.
De beschuldigde verklaarde, dat
hij lid varu.de N.S.B. geworden was.
omdat hij van dat nalionaal-socla-
llsme verbetering in de economische
toestanden verwachtte, maar bij zUn
verder verhoor bleek, dat de oor
zaak toch dieper zat. De hele familie
Was lid Van de N.S.B. je hoorde
thuis niets anders, aldus beschuldig
de en in het dorp begon men er
hem ook"'op aan te kUken. HU was
een lid van de harmonie eri maakte
deel uit van de vrijwillige brand
weer en deze functies vervulde hU
met geheel zijn hart, maar toen men
hem er uitdrukte, voelde hij zich
niet mee? thuis in het dorp cn toen
trok het zwerversleven hem. 'Hij
werd kok bij de N.S.K.K.. ging naar
België en Frankrijk en trok na de
invasie met de troep naar Duitsland.
Gevochten had hU niet. alleen ge
kookt
Na de caupltulatle van Duitsland
was hU gerepatrieerd en hU had zich
toen ln Gouda gelijk bij de P.R.A.
gemeld. ZUn indiensttreding bij de
vrUwillige hulppolitie ontkende hU<
hij had geweigerd en was toen
„geestelUk ongeschikt" verklaard!
En nu werkt hU ln de mUnen.
Toen de voorzitter daarover begon
te praten, gingen z'n ogen schitte
ren. Ik maak de meeste kol^i per
dag. zeldc hU trots. vUftlen t<vi en
hU vertelde, dat de gedetineerden
meer kolen hélen dan de ..vrUen".
De eerste drie weken verdiende hU
14.40 per da*, maar nu «r éen
paar „vrUen" in de ploeg zitten Is
het loon op 12.75 gekomen en de
verminderde prestatie bevalt hem
maar matig.
De gewezen «lBger was. enthou
siast over de mljnarbeld en ook bU
de mUn-directie staat hU blijkbaar
In de pas. want er was een brief bU
de stukken, dat men hem graag ln
het bedrijf wil hebben.
Zo kan hij dan zUn spaarbank
boekje verder/versterken, want hU
bezit al 3675, welk bedrag hU. naar
hij vertelde, grotendeels reeds voor
de oorlog had bijeéngespaard.
Mr. A. F. v. d. Bosch uit Woerden,
die als verdediger optrad, -wees er
op, dat deze jongeman bij het uit
breken van de oorlog pas negen
tien Jaar oud was. HU kreeg een
slecht voorbeeld. zUn gehele familie
was N.S.B.-er en toen men hem ln
het dorp met de nek ging aankUken,
gooide hU de kop in de wind en
ging op avontuur. Zijn natlonaal-
sociaUstlsche gezindheid is geheel
verdwenen, hU doet z'n uiterste best
De Enpelse koning
en koningin hebben
met de beide prin
sessen een bal
bijgewoond, dat te
hunner ere werd
gegeven te Bloem
fontein (Oranje
Vrijetaat). Dt foto
toont de konink
lijke familie b(j
aankomst aan het
gebouw, waar de
feettelijkheid wae
georganiseerd Na
tuurlijk was dit
een nieuwe ge
legenheid om iets
te onthullen van de
schat aan toiletten,
welke meegegaan
is r.aar Zuid-Afrika
en u'haraan de beste
Engelse mode-ont
werpers hun krach
ten hadden gegeven
Wanneer men het
toilet, dat de ko
ningin draagt, aan-
schouwt. krÜpt men
werkelijk de in
druk. dat de dagen
van de crinolifle op
het punt staan weer
te keren* Dl bal
jurk is gemaakt
fan zwarte satijn,
het décolleté is vrij
bescheiden. zelfs
de bovenarmen zijn
bedekt. De zeer
wijde rok is op een bijzondere wijze
bewerkt te oordelen naar de foto
is de rok z.g. „matelassé", d.w.z.
dat de stof met noppen bij eikaar is
gehaald op de wijze van een matras.
Hoe het zij: de rok is zeer omvang-
rijk en staaf zeer stijf tolt. hetgeen
w\jst in de richting van de hoepelrok.
Henk Schaer droeg voor
Passieverhaal uitgebeeld
Een enthousiaste bezoeker schrUft
In een bijna ademloze stilte de
clameerde de voordrachtskunste
naar Henk Schaer gisteravond op
uitnodiging van de R. K. Midden
standsvereniging „De Hanze" in
..Concordia" het passieverhaal van
Cyriel Verschaevc.
Trad hU eeh vorige maal In het
voor het 'toneel geschreven
..ElckerlUC' op. thans toonde
Schaer zUn kunnen door het zoveel
moeilijker proza levend te maken.
Buitengewoon werd het publiek
getroffen, toen hij de tempera
mentvolle/ figuren uit', het lUden3-
verhaal./zoals Petrus en Caëphas.
het joelofade en krijsende gepeupel
o( het wèedende Samhedrin voor
stelde. Dan was het alsof die
eeuwenoude figuren weer ten le
ven waren opgeroepen en op het
toneel ronddwaalden. Zijn uitbeel
dingskracht-wist het toneel te vul
len met een wraakzuchtige menigte,
die als dol het „kruisig hem" uit
brulde en met de rijkgetooide hoge
priesters, die zich de klederen
scheurden. Doch ook de serene
voordracht van den gegcselden en
bespotten Christus, de houding van
den weifelenden Pilatus en de
vegbaasde honderd man was het
aanschouwen en aanhoren zeer
zeker waard.
Mfcellijker viel het den declama
tor de diverse vrouwenfiguren,
vooral die van Maria, uit te beel
den. Ar werden zUn woorden in
deze passages fluisterend zacht ge
sproken, zU misten het timbre, dc
vrouwenstem eigen.
Aan de waarde van de voordracht
in zijn geheel, deed dit weinig af.
zodat de aanwezigen ten volle
hebben kunnen genieten van «en
kunstzinnige avond met een diepe
en rijke inhoud.
GEWIJZIGD SPREEKUUR
De wethouder .van onderwU».
mevr. J. N. van Dantzlg—Melles. zal
morgen om 3 uur inplaats van om 4
uur spreekuur houden.
Geïnterneerden op Java.
Op ons bureau, Markt 31. ligt ter
inzage een nleiiwe lijst van geïnter
neerden op Java, die op 4 Maart
van Mlnggiran naar het Mlnang-
Kabankamp tp Batavia zUn ge
ëvacueerd": s
waarbU ik tussen twee vuren zét.
aldus beschuldigde, die ontkende
aan de vorderingen te hebben deel
genomen uit een oogpunt van rodf.
HU ontkende ook de doktersauto le
hebben verraden en eveneens, dfit
hU .een lUst zou hebben opgesteld
van Woerdense burgers voor efn
te houden razzia. De beschuldiging
van dit laatste punt steunde op de
verklaring van een getuige, dat
«en Oostenrijker, die op de Ortk-
kommandantur werkte hem ver
teld had dat beschuldigde de lijst
DE LOTGEVALLEN
41
TRIPJE EN LIZEBERTHA
279-280 Ne enige uren is de orksan
geluwd. Het Wordt weer kalm In de
lucht enmen durft zich weer naa^
bulten A wagen.. Ook Tripje befl
gesRpttfch naar het dorp met Oetoe-
moe. Tjonge, wat ziet het er ultl De
orksan heeft wel danig huisgehou
den. Er zijn enige huisjes vernield
en tegen de grond gekwakt; de
ruines van matwerk en palen liggen
daar verspreid. Gelukkig blijkt, dat
er geen slachtoffers t* betreuren
zijn; dab is het Voornaamstel En als
ze de schade hebben opgenomea
blijkt, dat idle wel weer spoedig te
herstelleh zal zijn. Nou, ze zijn er
elgenlUk nog-goed afgekomen, het
had veel-jrger kunnen zUnl De In-
wonera zijn alls weer teruggekeerd;
zU. wier fcyla la vernield, worden
bU anderen opgenomen. Zo spoedig
mogelUk zuljen hun woningen weer
worden opgebbuwd; dat gaat hier
nogal gemakkelUk..
In de mUnen. Alles overziende, ver-
zoéht pleiter de uiterste clementie
^en lnvrUheldstelllng.
Het Tribunaal besloot beschuldig
de ln vrijheid te stellen en dat
maakte hem dolgelukkig.
Maar lk blijf voorlopig ln de
mUnen. want het bevalt me er best.
zeide hU en welgemoed «tapte hU
de deur uit, om wel met zijn be
waker. maar toch als „vrUe" naar
de mijnstreek terug te keren.
Uitspraken ln alle zaken over
veertien dagen.
Uitspraken
Het Tritrimaal deed uitspraak ln
de zaak tegen den 60-Jarigen café
houder W. Kompier te Gouda, ge
detineerd. den vsoegeren exploitant
van de speeltuin „De Kleine
Betuwe' te Haastrecht en café „De
Beursklokte Gouda. Wegens ziekte
was beschuldigde niet bij de uit
spraak aanwezig. Opgelegd werden
Internering voor twee Jaar en drie
maanden met aftrek, eindigend 5
Augustus ontzetting uit de belde
kiesrechten en het recht openbare
ambten te bekleden en verbeurdver
klaring van een bedrag van ƒ6000
en het radiotoestel. Van de ten
lastelegging werd het punt. dat be
schuldigde van S.D.-relatiee had ge
bruik gemaakt om een met den
kellner A. Hennekes 'aangegaan con
tract tot verkoop van „De Beurs-
"klok" ongedaan gemaakt te krijgen,
niet bewezen geacht en vervallen
verklaard.
Tegen den 34-jarlgen meubelma
ker P. C. Burger te Gouda, gedeti
neerd, die beschuldigd werd van
werkzaamheid bU firma's, die voor
het Duitse leger werkten, van het
verrichten van wachtdienst voor den
bezetter en van het op eigen gele
genheid In Duitse uniform bU
boeren te StolwUk en Haastrecht
huiszoeking doen en levensmiddelen
vorderen, luidde de uitspraak: In
ternering voor twee jaar en zes
maanden met aftrek, eindigend 29
November a*., en. voor zover op
legging van deze maatregelen nog
mogelijk ls wegens verlies* van
Nederlanderschap door treden ln
Duitse dienst, ontzetting uit de kies
rechten en uit het recht openbare
ambten te bekleden.
Plaatselijk Nieuws
Amme^8tol
Burgemeester Wlakler nam afscheid.
De gemeenteraad kwam onder
voorzitterschap van burgemeester
Winkler ln vergadering bUeen.
De voorzitter opende de vergade
ring, welke de laatste van de raad
was onder zUn voorzitterschap. HU
betreurde het. dat de oudste wet
houder ln jaren, de heer Visser,
wegens ziekte bU deze laatste ver
gadering niet aanwezig kon zUn.
De raad besloot aan het gemeente-
personeel 10 procent salarisverho
ging te doen toekennen, met Ingang
van 1 October 1946. Vervolgens werd
de gemeenterekening sluitende met
een nadelig saldo van ongeveer
3000 voorlopig vastgesteld.
Vastgesteld werd het reglement
van de gemeentelUke dienst voor
sociale bUstand.
Na afhandeling der agenda nam
de burgemeester afscheid van de
leden van de raad en van het
secretariepersoneel.
Burgemeester Winkler zei hlerbU.
dat hij er steeds behagen ln heeft
gevonden voor Ammorstol datgene
te doen wat ln zUn vermogen lag en
hU dankte de raad voor de goede
samenwerking. Weliswaar is het
hem als voorzitter niet altUd gfc-
makkelljk gemaakt, maar daarte
genover staat weer, dat hU reer veel
vriendschap van de gemeente Am-
merstol heeft mogen ondervinden.
Aan Ammeretol zal hU steeds met
grote blijdschap en dankbaarheid
terugdenken.
HU bracht ook, dank aan het
gemeenteperaoneel en aan het oud
gemeente-psrsoneel.
Vervolgens sprak wethouder De
BruUn den burgemeester toe en
hij dankte hem hartelijk voor de
goede samenwerking en voor dc
vele verbeteringen, die hij voor de
gemeente heeft aangebracht.
WethouderOe Bruijn Mod namens
de raad en het secretarie-personeel,
als blUk van,waardering, den bur
gemeester eèn wandbord aan. voor
stellende 'het gemeentehuls van
Ammerstol.
Ook de heer P. de Leeuw den
Bouter wenste den burgemeester
zUn gezin het allerbeste in diens
nieuwe gemeente.
Vervolgens dankte de gemeente
secretaris.. de heer J. Rlnsma. den
burgemeester voor de medewerking
die hU van hem steeds heeft mogen
ondervinden en zeide. dat de bur
gemeester steeds, tijden^ de bezet
ting, voor het personeel datgene
heeft gedaan, wat hU heeft kunnen
doen.
In „Het Gebouw" kreeg de bur
gerij gelegenheid van den heer en
mevrouw Winkler afscheid te ne
men.
Namens de inwoners bood de heer
van den Berg. oud-gemeente-
secretaris. den burgemeester een
schllderU aan. voorstellende een
gezicht op Ammerstol. Mevr Wink
ler ontving een vulpenhouder.
Verder werd nog namens enige
verenigingen gesproken.
Dienstplicht. Het totaal aan
tal keuringspllchtigen voor de
ting 1941 bedraagt 6, lichting
1942 6. lichting 1943 9 en loting
1948 10. j3
OverbruEglngsnltkerlng. Ovcf
de maand Februari werd ln. deze
gemeente in totaal 6895.20 aan
overbruggingsuitkering uitbetaald.
Bevolking. Vertrokken *naar:
Gouda Johannes de BruUn. Cor
nells LoekemeUer en Willem T de
BruUn en gezin. Ingekomen vap:
Geleen Cornells A. Brand Utrecht
Cornells Kok.
BurgérlUke Stand. Geboren:
Cornelia, d. v. J. F. van Buren en
W. L. van Zwlenen: Pleter Dirk.
z. v. J. de Langen en D. de BruUn.
Overleden: Jacob Cornells
HoeUcnj>os, 85 j.. echtgen. v. J. E.
van Dam.,
Bodegraven
Twrtde predikant bU Geref. Kerk.
In- een vergadering van gemeente
leden der Geref. Kerk deelde de
voorzitter, ds. C. Houtman, mede,
dat de Kerkeraad besloten heeft
een tweeden predikant te beroepen.
Voorts zal spoedig een aanvang
worden gemaakt met de aanleg van
.centrale verwarming ln de kerk,
waarvopr reeds een aanzienlUk be
drag door de gemeente werd bUeen-
gebracht.
Burgerlijke Stand. Geboren:
Eva M. A., d. v. W. Veerman en
M. A. Zwaneveld; Jan ,K.. z. v. C.
v. Leeuwen en A. de Vlieg; Arie,
z. v A. W. Tuis en H. v. Heukelom;
Maarten, z. v. N. Meellse en C. v.
Linden; Jan, z. v. J Oppe en C.
S. Nieuwveld: Johanna T M„ d.
v. C. v. Dam en C. A. de RUk.
Ondertrouwd: J. Veenstra 27 J. en
N. Plomp 21 J.: C. de Heer"27 j. en
J Biesheuvel 25 j.; W. Zintel 30 J.
en T. de Koning 26 J.
Getrouwd: J. J. Koot 46 J. en .C.
Mouris 29 J.; A. Woud 24 j en C. P.
'de Wit 23 j.; D. Verboom 63 J. en
W. Kortlever 51 J.
Overleden: C. v. DIemen. weduwe
v. J. v. Vliet, 79 J.; P. de Bruin,
vr. v. H. Kamerbeek. 71 J.
0-1
Haastrecht
Dr. A. Kuyperstlehtlng.
Tot bibliothecaris, naast dr. D.
Lanyedijk. Is benoemd bU de dr. A.
Kuyperstlehtlng de heer M. C. Smit,
alhier. Voorlopig zulleri belde heren
leder een halve weck als bibliothe
caris fungeren, na zUn promotie zal
de heer Smit dr. LangedUk opvol
gen. De heer Smit bezocht het Ste-
delUk gymnasium te Gouda en stu
deerde aan de Vrije universiteit phi
losophic. theologie, geschiedenis en
rechten. In 1933 deed hU prop.
examen theologie, ln 1940 cand. ex.
rechten, In 1941 cand. ex. geschie
denis en in 1946 doet. ex. Eerlang
hoopt hU te promoveren.
VEEMARKT TE ROTTERDAM.
IS Masrt.
Aanvoer in totaal WIï atuk» vee,
waarvan 680 vette koelen en ouen.
772 gebruiksvée. 44 grSskalveren, 130
nuchte.e kalveren. 23 varkens, 470 big
gen. 14 veulens. 335 paarden. 71 scha
pen en 4 lammeren. 200 bokken en
geHen.
De prUzen waren alsr volgt: Gras-
kalveren le s. SM. 2e s. 1M, Se s. 100 ct.
p. kg.; Kalfkoelen le a. T»o. 2e s.
650. 2e S. 475: Melkkoeien le s. 760.
2e s 650. 3e s. 471; Vare koelen lc s.
525, 2e s. 400. Se s. 250; Vaarzen le s.
575 2e s 450 3e s. 273; Pinken le s.
425. 2e s 325 3e s. 225; Biggen le s.
55. 2e s. 40. 3e S. 25.
Graskalveren: aanvoer klelti, handel
redelijk, prijzen le kw. tets stijver,
overigens onveranderd. Kalf
koelen i aanvoer ruimer, handel
lijk. prijzen prijshoudend,
koelen: aanvoer als vorige we
del vlot. prijzen hogeï. Vaa
plrrken: aanvoer iets groter, handel
trSag, prUzen als vorige week. Big-
gen: aanvoer ruimer, handel levendig.
prUzen sUjgende. J
Moerkapelle
Hooiberg weggeblazen.
De storm, heeft ook ln deze ge-
meente nogal wat schade aange.
richt. Een' hooiberg van den heer
Zuidema werd door de wind weg
geblazen. Enkele grote ruiten van
de onlangs door den heer D v d.
Linde geopende Winkel werden
vernield. Verder werd schade aan
gericht aan daken en «choorstenen.
Herkosen. HeN aftredende be
stuurslid van de school met de BU-
bel de heer P. M. Jonker werd
herkozen.
Bidstond voor gewas. Woena>
dag a.t. Ned. Herv. Gem 7 uur
ds. M. Verkerk. Geref. Gem.: 93(1
2 en 6 uur ds. G. H. Kersten. Rot
terdam.
Nieuw er kerk a d IJ stel
Dooiwater veroorzaakte schade.
Het smeltwater heeft ln de ZuidJ
piaspolder velen grote last en scha.
de bezorgd. Vrijdag en Zaterdag
stonden enkele kassen totaal blanlt
wat voor de pas gepote#sla en to
maten Junest kap worden. Ook In
gekuilde aardappelen liepen gevaar
Zondagnacht is het wkter. daar doo*
de opstekende wind de molens kon
den malen, wat gezakt.
Dam en schaaksport. De uitsla
gen van de Nleuwerkcrkso schaak-
en damvereniging luidden: Hulshou-
delijke competitie:
Schaken eerste klasse:
M. v. d. WielA. Vent e &-i
S. KooleA. de Graaff i
J. .v. d. Broek—A. J. WUkgman 1—0
A Hoogendoorn—J. v. GeMeren
i i/g
J. v. GelderenA. Hoogendoorn
1-
A. Hoogendoorn—T. v. d. Caay
T. v. d. Wees—H. Swets
Tweede klasse:
D. v. d. Broek—A. de Koning 0-1
A. C. v. d. Wees—H. den Toom 1—0
J. Hoogendoorn—H. v. Arnhem 1—0
D. Schipper—C. de Graaft 0—1
Damman:
D. Zonneveld—H.Terlouw 1
R. Hartman»G. de Jong 0—1
Burgerlijke Stand Geborens
Huigerlna. d. v. C. Jongeneel en H.
J. Verhoef f; Leonard! Johanna
Bertha, d v. J. Karreman en D. J.
Smink.
Ondertrouwd: J. de Vrles 22 J. en
H. van Arnhem 22 J.
Getrouwd: J. Kraak 39 j. te Nu-
mansdorp en A. van Winden 25 j.
Overleden A. Noorlander 44 J.
echtg. v. M Stougie: G. Alblss 83 J.
wed. V. J. Verkalk: N. RomeUn 38 J.
echtg. v. G. W. van Vliet
Ouderkerk a. d. IJssel
Burgerlijke Stand. Onder
trouwd: Qornelts Burger 24, j en
Annellese Josephine Fernande Hoi-"
scher (te Bocholt) 20 j.; Dirk Markus
van Hoevelaken 25 j. en Thereglt
Maria Kasten (te Zeist) 27 f. Pleter
Klcljbeuker 28 j. en Neeltje Maria
Huisman (te Gouderak) 19 j.; Isaac
Cornells de Rek 27 j. en JacominS
de Rooij (te Nleuwerkerk a. d.
IJssel) 22 J.; Jacobus ReUm 22 J.
(te Nleuwerkerk a. d. IJssel) en
Adrlana Verburg 19 J.
Schoonhoven V f
Besturenbond dertig Jasr.
De Schoonhovense Bestuurders
Bond hield in de overvolle Nuts-
zaal een propaganda-feestavond
ter gelegenheid varf het 30-Jarif
bestaan van de afdeling. Als spre
ker trad de heer Suurhoff. als af
gevaardigde van het*hoofdbe«tuur,
op. Spreker begon zUn rede met
aan dit jubileum nog een Jubileum
te verbinden n.l. (dat van den
pionier der afdeling, den heer J.
de Vaal. HU bood den jubllarlg na
mens het hoofdbestuur een oorkon
de van. Vervolgens schetste spre
ker,de strijd van het N.V.V., welke
het In de loop der Jaren heeft ge
voerd en de resultaten welke voor
de arbeidende klasse was bereikt.
Daarna volgde het optreden vsn
het G.G.-Cabaret. Aan het einde
van de avond stelde de voorzitter
de artiste^ een zilveren boekenleg-
ger ln het vooruitzicht. 1
Transportbaan hersteld.
De, ln het najaar van 1943 bij
een storm omgewaaide kolen-
transportbaan van het gemcente-
HJk Gasbedrijf is thans zover her
steld. dat zU heeft proefgedraaid.
Er zUn enkele belangrijke verbe
teringen in de constructie aange
bracht. Voorheen werd de kolcn-
tfsnspdrteur op afstand bediend
Thans geschiedt dit door een.
..trolly", waarbU een machinist
meerijdt die alles bedient Verder
i». de aanlegsteiger ln WestelUke
richting verlegd, zodat er een hin-
derlUke bocht uit de transportbaan
kon worden genómen. Dat een en
ander weer van groot belang zal
zijn bU het lossen van kolenscheper
behoeft geen nadere uiteenzetting
KurgerlUke Stand. Overleden.
S. de Boer. 68 Jr.. echtgen. v. A.
Berkhout.
Ondertrouwd. D. van Buren. 22 en
A Copier,' 23 jaar.
Veerdienst. De'veerpont, dis
wegens de Usgang uit de vaart was
genomen, is weer ln dienst gesteld.
Bootdlenst hervat. De directie
van de RederU op de Lek heeft
haar bootdiensten, op Rotterdam,
die wegens de Usgeng sinds 18 Dof
cember niet meer konden worden
onderhouden, hervat
De Kalmoa aan de grond
en weer vlot
De tinbaggerm'olen KaJmoa. dlo
In Falmouth beter weer afwaohtte,
ls Zondagmiddag tUdens NoorUj»es*
teystorm aan do grond gelopen- Het
gevaarte lag in de buitenhaven voor
anker. Door de hevige wind gingen
de ankert krabben en de Kslmoo
liep op zandige bodem aan ds
grobd.
Er ia goede hoop dat de mol«>
vanmiddag, zonder schade te heb
ben belopen, zal worden vlotgo-
bracht.
De Kalmoa Is reeds vanmorgen
vlotgesleept. De molen Is wsor-
schUnlUk onbeschadigd.
Voetbal
Int. jeu^ltournooi
gaat niet door
In de gisteren gehouden vergade
ring van FA. en League io onden
meer besloten het Internationaal
jeugd tournooi. waar voer ooK
derland had ingeschreven, niet te
laten doorgaan ln verband met het
verbod van mldweekse wedstrijd
den. De wedstrUd Engeland—
Frankrijk ls verplaatst naar Za-
terdag I Mei.
DINSDAG 18 MAART 1947
it
EERSTE BLAD PAGINA 3
(Van onzen Londensen correspondent).
Het tekort aan materiaal voor huizenbouw in Groot-Brittannië treedt
opvallend aan de dag in de voornaamste afdeling van de ideal Home
Exhibition. Die tentoonstelling, vroeger een JaarlUkae gebeurtenis en
in oorlogstijd onderbroken, trekt weer drommen menaen. De voornaamste
afdeling is. als vroeger, een dorpje van zes of zeven huizen, volledig
Ingericht voor bewoning. Het publiek kan er doorheen wandelen; en
aan de deur van elk huisje hangt een lange sliert ongeduldige echtparen
of verloofde stelletjes, die snakken naar een eigen woning en wier blUdste
toekomst nu wordt gedacht in een practische, mooie en gezsllige huis
inrichting. van splinternieuwe moderne meubels, nieuwe soorten behangsel,
aardige vloerbedekkingen en, ook vooral, het moderne keukentje met
de kraakheldere geëmailleerde provlandlusten. gootstenen, heet water
toestellen, koelkasten, electrische fornuizen en wat niet al.
IU1LEKKERLIGGENdat ls de juiste uitdrukking voor de „bezigheid"
ran deze dame op de Ideal Home Exhibition (tentoonstelling „het tdeale
huis") te Londen. Zij ligt op een toestel half-rustbed half-schommelstoel
half-hangmat, onder een zonnescherm*dat w(r*telbaar ls. Het hele ding
kan worden opgevouwen en 't neemt zeer uteinig plaats in. hetgeen van
groot voordeel is, aangezien „het ideale huis'' vah tegenwoordig
kippenhokafmetingeA heeft.
1872
18 MAART 1847
A MSTERDAM. Nederlands eerste
handelsstad, ondervond zelfs In
ds Gouden Eeuw reeds de bezwa
ren van de moellUke verbinding met
de open zee. voornamelUk voor de
grotere schepen.
De toegang.tot>le Zuiderzee, via
Haven van Tholen
te ondiep
De
sclRppers van de afdeling Tholen
i „Bchuttevaer" hebben besloten
een verzoek te richten aan het ge-
mee tebestuur van Tholen om de
haven uit* te diepen, de havenin
gang te verbreden en de plankie
ren zowel als de kade beter te ver
lichten.
Ook zal men trachten vrijstelling
van havengeld te verkrijgen voor
schippers, die te Tholen hun domi
cilie hebben en daar de Zondag
willen doorbrengen.
Spaaks taak- beëindigd
Spaak verklparde Zondag, dat zijn
taak beëindigd was en dat de pa£
tijen verder te beslissen hadden. De
portefeuilles zijn verdeeld. Het gaat
nog slechts om het aanwUzen van
ministers. De communisten hebben
nog steeds' hun goedkeuring niet
gehecht aan het regeringsprogram
ma. Volgens Spaak kunnen zij zich
evenwel nog bedenken. Spaak was
verder van mening, dat er geen on
overkomelijke moeilijkheden zijn en
dat heden het antwoord der partUen
kon worden verwacht.
De generaal was niet thuis
De Balkancommissie van de Ver
enigde Naties was met moeite door
gedrongen tot het hoofdkwartier
van den leider der Griekse verzets-
troepen, generaal Markos. Maar
de generaal bleek niet thuis te zUn,
ofschoon hij van de komst der heren
natuurlUk op de hoogte was. Veer
tig uur lang hebben de commissie
leden op Markos' terugkomst ge
wacht. Hij kwam niet opdagen)
Daarop zijn zeven wachtenden, o a.
de Britse en Amerikaanse verte
genwoordigers, vertrokken. De af
gevaardigden van de Sovriet-Unie,
Polen. Joego-Slavië, Bulgarije en
Albanië bleven achter.
Bommen op Jenan
Vijfentwintig vliegtuigen der Chi
nese regering, van Amerikaanse fa
bricage. hebben volgens radio
Jenan de communistische hoofd
stad Jenan op 13 Maart j«l, acht uur
lang gebombardeerd.
In een Chinese verklaring, die bij
de ambassade te Moskou werd afge
geven, wordt gezegd, dat China
weigert deel te nemen of goedkeu-
ring te verlenen aan besprekingen
over de toestand in China te Mos
kou. De Chinese communistenleider
Tsjoe En Lal zou echter wél gaarne
zien, dat de Grote Vier de kwestie
behbindelden. Géneraal Marshall
heeft Molotof doen weten, dat hU
niet bereid is, aan een conferentie
inzake China deel te nemen, ook
niet wanneer die conferentie van
officieuze aard zou zUn.
welke, voocheen. de schepen de
Oceaan opzochten, was verre van
gemakkelijk en scheepskamelen wa
ren nodig om de schepen over de
zandbanken heen te helpen. Een
grote verbetering betekende het
Groot
Noordhóllandsch kanaal
gegraven tussen 1819 en 1624 door
het RUk ten dienste van Amster
dams cheepvaart. waardoor de
schepen de steeds gevaarHJker
wordende weg .over het Pampus
(zo heet de reeds genoemde
zandbank) en de Zuiderzee kon
worden gemeden. De handels
vloten konden nu. zo zU zich
naar de Noordzee wensten ts be
geven, van Amsterdam ln Noor-
delijke richting naar Den Helder
varen, waar het kanaal in het Mars
diep uitmondt.
De afmetingen der schepen wer
den. vooral na de toepassing van de
gtoom, steeds groter enP weldra
bleek, dat het goed bedoelde Noord-
hollandsch Kanaal voor Amster
dams overzeese «cheepvaart niet
langer voldoende was. Zodoende
kwam de doorgraving van Holland
op zUn smals}, telkens weer ter
sprake. In 1861 werd aan De Jaeger
concessie verleend voor een ont
werp, waarvan het tegenwoordige
Noordzeekanaal een wUzlglng ls. In
1865 werd met het graven begonnen
en 1875 was het kanaal voltooid.
Het begint bU Schelllngwoude.
Iets ten- Westen vsn Amsterdam
over het V, waar
de Oranjesluizen
het van 18 Maart 1872 af. afsluiten
van de toen nog niet afgesloten
Zuiderzee. Deze Oranjesluizen be
staan dus vandaag 75 jaar. ZU be
slaan uit één grote schutsluis vin
90 meter kolklengte en een door-
vaartwUdte van 18 meter, alsmede 2
kleine schutsluizen, .benevens een
uitwateringssluis. Aan de Noordzee
zijde van het kanaal vond men aan-«
vankelijk een grote en eeh kleine
schutsluis, benevens een uitwate
ringssluis. waaraan in 1895 een
nieuwe schutsluis werd toegevoegd
In datzelfde Jaar werd te IJmul-
den, waar het kanial ln de Noord
zee uitmondt, de vissershaven ten
Zuldep van de buitenhaven gegra
ven. welke ln later Jaren nog aan-
merkelijk werd - vergroot. Jn 1917
btrloot men' tot het bouwen vsn
een nog- grotere schutsluis met
d» bouw waarvan men ln 1929 ge
reed kwam en welke ln 19.70 werd
geopend. Deze schutsluis ls een
schitterend staaltje van Nederlands
waterbouwkunde en tevens
de grootste schutsluis
ter wereld
De schutkolk heeft een lengte van
400 meter, de sluiswUdte bedraagt
50 meter, de diepte 14.50 meter
beneden N.AJ». Schepen met een
lengte van 375, een breedte van 45
en een diepgang van 11 meter wor
den erin. toegelaten.
Heel wat schepen zUn In de 75
jaren van hun bestaan de Oranje
sluizen gepasseerd en Amsterdam
heeft ten zeérste van deze door
graving van HoUand op zUn smalst
geprofiteerd
Alumimum-huis
In dit dorp dan weerspiegelt zich
het tekort aan bouwmateriaal: ce
ment en bouwstenen. Geen van de
huizen is er mee opgetrokken. Twee
grote fabrieken, die in de oorlog
vliegtuigen en motortorpedoboten
maakten, hebben hier een huls
neergezet, het ene van aluminium,
het andere van triplexhout. Het huls
van aluminium ls, wat men hier
noemt, een bungalow, dat wil zeg
gen dat alle vertrekken gelljkvloera
liggen onder één dak, een goede
schikking voor hen die niet houden
van trappen klimmen. Het ls een
model van de alurqinlum-hpizen, die
de autoriteiten hier ln alle Jelen
van het land laten bouwen. De fa
briek (feitelijk ls he^een combinatie
van vijf vliegtuigfabrieken) vervaar
digt de hulzen volgens de methode
der massa-fabricage; elk werkuur
komen er bUna vUftlen gereed. Het
bouwmateriaal, een alumlnlum-al-
lool, komt nagenoeg geheel uit de
grote bommenwerpers van de oor
logstijd, die nu overbodig zijn ge
worden. Een Lancaster-bommen
werper bevat zowat 6.500 kg alumi
nium, waarmee bijna drie van deze
huizen kunnen worden gemaakt De
fabriek maakt ze in vier stukken,
die op motorwagens naar het bouw
terrein worden vervoerd en daar
in elkaar gezet, op gereed gemaakte
funderingen. Alle leidingen voor
water, gas en electriciteit zijn in
de secties aangebracht en behoeven
dus op de plek waar het huia wordt
opgericht, slechts te worden verbon
den. Daar gaan 41 minuten mee
heen; en dan kunnen de gelukkige
huurders ér ln.
Triplexi-huis
Het huls van triplexhout is een
ietsje runner en heeft twee ver
diepingen. Het wordt gemaakt door
de British Power Boat Company.
De mannen, die in de Oorlog de
^oten bouwden, bouwen/iu de hui
zen. De fabrikanten zeggen ervan,
dat die huizen koel zUn ln de zomer
en warm in dc winter. Dé „muren"
van triplexhout zUn van binnen
gevoerd met zwaar vezelbord. Dit
houten huis kan ln twee dagen wor
den opgetrokken als de funderingen
ervoor zijn gelegd. Deze huizen ver
laten de fabriek in vlakke secties,
de „muren" met ramen en deuren,
de schotten, de vloeren.
De andere ,.confectie"-huizen in
het dorp dat, als «voorheen, ver
rees ln de grote tentoonstelling-
zsal van Olympia zUn gpbouwd
vart betonnen platen op Uzeren
spanten» De fabrleksconstructie in
secties verhaast ook bij 'deze huizen
het bouwproces aanmerkelijk. Van
al deze hulzen moet worden gezegd,
dat de ruimte zeer beperkt ls. De
grootste kamers zijn nauwelijks vier
bij vier meter en minder dan drie
meter hoog. Het aantal kamers is
vier of vUf, met een keukentje en
een badkamer. De prijzen zUn bUna
tweemaal zo hoog als dié van ge-
lijksoortige hulzen van vóór de oor
log, die van baksteen en specie
gebouwd.
interieipfs zijn volledig Inge
richt, tot de potten en pannen, de
vaatdoeken,»de asbakjes toe. Lichte
kleuren en lichte constructies over
heersen; en alles is in het kleinst
mogelijke bestek, ala vervaardigd
voor de kleinste gestalte. De „rui
me" tijd behoort voorgoed tot het
verleden. Het keukentje past bU
de kleine^ rantsoenen, die wU ont
vangen voor onze voeding. Ern is
geen ruimte op de eettafel voor om
vangrijke schalen, die trouwens
tóch uit de tUd zijn.
Ondanks alfes
Hetgeen niet wegneemt, dgt een
bezoek aan deze tèntoonstelllng het
hart opbeurt. Een regering In pa
niekstemming brengt ons weinig
brood en veel troosteloosheid. De
kranten kondigen, zo niet recht
streeks dan toch tussen de regels
door, de aftakeling van het Britse
rijk en het afglUden van dit land
naar een tweederangs-positie aan.
Misschien, zeggen ze met zoveel
woorden, kan een nationaal bank
roet worden yoorkomen, maar dan
moeten wfl ons nog meer inkrim
pen en nog harder werken. FelteHJk
is er geen lichtpunt aan de horizon.
Bij al die Jobstijdingen ademt de
Ideal Home Exhibition de geest van
vertrouwen-en optimisme Het beeld
van Eros staat nog altijd niet op
zijn voetstuk in Piccadilly. Maar op
de tentoonstelling staat het ln nauw
keurig cn levensgroot model als de
boodschapper van de normale rij
den, die naderen. Er zUn weer meu
bels en gordUnen en tapUten en al
die zaken, welke een huls ideaal
kunnen maken. En al ls alles nog
wel niet ln hoeveelheden beschik
baar. dat ls, zeggen de tentoonstel-
Iers. maar een kwestie van enige
maanden. En m<t de prijzen loopt
het ook wel af.
McArtJiur over Japan
Op de eerste persconferentie na
het begin van de bezetting van Ja
pan heeft McArthur aan buitenland
se correspondenten verklaard, dat
het vredesverdrag met Japan naar
zijn mening zo spoedig mogelUk
moet worden gesloten, daar de tUd
nu rijp is. McArthur zette uiteen,
hoe de economische situatie van Ja
pan bijna om een oorlog vraagt.
Tengevolge van het uitvallen van
de Japanse koloniën Formosa.
MandsjoerUe en Korea en de be
volkingsaanwas sedert de repatrië
ring. wordt Japfin a.h.w. ver
stikt. aldus MóArthui^
Duitse troepen in
Britse dienst
Radio Moskou beschuldigt de Brit
se autoriteiten ervan, militaire for
maties aaiden te stellen uit leden
van de voormalige Duitse weer
macht, aldus meldt de Berliner
Z e i t u n g. "Deze formaties zouden
reeds geopereerd hebben ln de
Noordzee, het Kanaal en in Franse
en Nederlandse wateren.
Een eis van de M.R.P.
De M.R.P. (de'Vatholieke volks
beweging ln Fratkifijk) heeft op
haar jongste congres geëist, dat de
arbeiders mtMezeggeitariiap krUgen
ln de leiding en de opbrengst van
industriële bedrUven. Eigendom
wordt ln deze eis beschreven als
„de vrucht van de arbeid". Allen,
die daadwerkelijk aan een onder
neming meewerken, moeten gel^l-
delUk de eigendom overnemen, zo
dat het kapitaal teruggebracht
wordt tot zijn werkelUk nut; ten-*
dienste van de arbeid.
KORTE 5RONIEK
Een vertegenwoordig» van het
Britse militaire bestuur te Berlijn
heeft meegedeeld, dat BeriUn thana
tweemaal zoveel ziekenhuisbedden'
heeft ala vóór de oorlog, n.l. 16 per
duizend Inwoners, dat la naar ver
houding heel wat meer dan Londen.
De beatuursfunctlonartwen voor
Duitsland en 0<*lenrijk hebben te
Londen verklaard) dat de berichten,
als zou het Leger des Heitt ln Duits
land verboden zijn. als onjuist moeten
worden beschouwd.
Ongeveer drie-en-een-half mii-
lioen Duitse kinderen en een mllltoen
ouden van dagen tullen ln de Engelae
en Amerlkaanee zónes van Duitsland
aanvullende rantsoenen ontvangen,
vo'.gens een ..gaarkeukenplan
Zweden gold tot nu toe voor een
paradUs van overvloed, maar de
werkelUkheld ls toch anders. Im
mers, de minister van bevoorrading
heeft voor de radio meegedeeld, dat
de Zweedse regering besloten heeft
tot drastische invoer-beperkingen,
o.a. wat betreft auto's en luxe-goe
deren zoals zUde. nylon-kousen en
cosmetica. Ook de invoer van fruit,
koffie en thee zal beperkt worden.
De bevoorrading met grondstoffen,
benzine en olie uit het buitenland
zal echter niet worden aangetast,
teneinde de Industrie ln staat te
stellen, de ultvoer-quanta te ver
groten. De regering besloot tot deze
maatregelen, nadat de nationale
bank een waarschuwing had doen
horen, dat de Zweedse voorraad
aan goud en vreemde valuta tot
een gevaarlUk laag peil gedaald
was.
Vergroting -an uitvoer zal waar
schijnlijk allereerst hout, houtpulp
en papier betreffen. Onderhandelin
gen zUn gaande over beperking van
papierverbrulk ad zestien procent
voor dagbladen en .ad veertig pro
cent voor periodieken, teneinde
grotere hoeveelheden voor export
vrU te m»ken.
Ir. R. A. Verwey
De Kroon heeft thans beslist op
het beroep van Ir. R.^. Verwey.
In bezettingstijd waarn. secretarl»-
generaal van het Departement van
Sociale Zaken en directeur-generaal
van het RUksarbeldsbureau ffe Am
sterdam. tegen het besluit van den
minister van Sociale Zaken van
29 Juli 1946, waarbij Ir. Verwey met
Ingang van 1 Augustus 1946, in af
wijking van het advies der betref
fende zuiveringscommissie, doch in
overeenstemming met het advies
van het centraal orgaan op de
zuivering van het overheids
personeel. ontslag uit zijn functies
ls verleend, met de bepaling, dat
al zUn rechten op pensioen en der-,
gelijke waren vervallen. In het
thans verschenen Kon. Besluit zUn
alleen de rechten van ir. Verwey
krachtens de pensioenwet 1922 her-
stelcj. Zijn pensioen is bepaald op
10' van het bedrag, waarop zonder
deze beperkende bepaling aan
spraak zou bestaan.
Toeneming; van lacht-
vrachtvervoer
Een van de weinige voordelen,
welke de twesde wereldoorlog
heeft gebracht, ja de sterke toe
neming vsn het luchtvervoer.
Niet alleen is het vervoer van
passagiers, maar ook dat van
goederen met grote sprongen
omhoog gegaan. BU alle lucht-
vaartmaatachappUen ls het ver
voer door de lucht van goede
ren, -vergeleken met het Jaar
1938 enorm gestegen. De British
Overseas Airways Corporatifn
bijv. behandelt thans tienm\ai
zoveel vrachtgóed en vUfmaal
zoveel poststukken ala voor de
oorlog. De „luchtladlng" Is zeer
gevarieerd. Op de laadbrieven
komen voor: juwelen, bontwerk,
bloemzaden, speelgoederen, ma-
chinerleën. chemische produc
ten. gereedschappen, braadpan
nen, tennisballen, scheerkwas
ten, verrekUkRTK bUen,
medische Instrumenfèn en som
tijds complete auto's en kost
bare renpaarden.
Zes Ierse renpaarden zUn onlangs
per speciaal vliegtuig van Shannon
(Ierland) naar Los Angeles ver
voerd. Elk paard was verzekerd
voor ruim 500 000 Van Sydney
zijn duizenden kuikens door de
lucht naar Singapore vervoerd om
de pluimveestapel in Mnlakka te
verbeteren en uit te breiden Ras
honden. die door een handelaar te
Singapore ln Australië waren ge
kocht, zUn per Lancastrlan-vlieg-
tulg, een voor luchttransport ver
bouwd type bomvllegtuig. naar de
plaats van bestemjning gebracht.
Onderweg heeft mén de honden een
slaapmiddel toegediend, tengevolge
waarvan zij rustig bleven en de be-
Een Mile« Aerouan-o'rachtvliepfuip, voorriep van ski's, waardoor het
bruikbaar is als transportmiddel voor de eindeloze sneeuwvlakten in
Canada, gedurende het ^winterseizoen.
manning geen kwaad gezicht op
zette.
Een monster-zending, bestaande
uit Californlsch fruit, zoal» appelen,
pompelmoezen, peren en dadels, li
onlangs In uitstekende staat op een
der Londense vliegvelden ssngeko-
mén. 48 uren. nadat de vruchten ln
Cafifornië waren geplukt. De hoe-
jVëelheld vrachtgoederen.
Oostenrijkse woningen
voor Roosendaal
De Roosendaalse gemeenteraad
heeft zich beraden over het tl of
niet accepteren van 25 aan dé ge
meente toegewezen OóstenrUkse
woningen. Nadat de burgemeester
te kennen gegeven had. dat het bU
de heersende woningnood onverant
woord zou zUn de woningen niet
te accepteren, werd het aanbod aan
vaard. Ter vergadering werd ook
nog besloten een groot aantal na
men van Roosendaalse straten te
verande/cn.
- tig vriend zien wU» de schaduw
van de dood.
Mme Désbordes-Valmore.
DUNKIE DENK
BORIS BAAL DUIKT OP
24. Lezer, hier ziet U een kamer ln een overzee
se stad, In een ver land. Om 'kort te gaan: Baals
hoofdkwartier.
Mijne heren, tel de beruchte uitvinder mon
sieur Demoniac. terwUl hU op zUn octodestraal-
Inrichtlng wees. Dit kleine en elegante Instrument
betekent het einde van het metalen tijdperk. Staal
ls voor mUn machine wat koek Ls voor een slagers
mes. Op een afstand van 3 tot vUftlen kilometer
branden wij een gat van Iedere grootte, die U maar
wenst in elke stalen wand. Zonder spektakel mUne
heren, zonder ordinaire knal. netje6 en rond. Het
apparaat kost maar een half millioen Op dat
ogenblJl: ging de deur van het privékantoor open.
Boris Baal, da machtigste boosdoener tfr wereld,
trad binnen.
Monsieur Demoniac, zei Baal, ge moogt dan al
niet de redder der mensheid zijn. ge zUt de redder
van het Baal-coqcern en Baal betaalt beter Uw
machine zal zonder verwijl In gebruik worden ge
steld In vele havens. .Baal brandt met octodestraall
Baal ruimt het oude op én levert het nieuwe
Leve Baal. de man der vernieuwing, riepen
allen, die aan -Baal verdienden, in koor.
Northolt voor Europa wordt behan-
.tleld is sinds Februari 1946 met
180Ö gestegen. Het vervoer van
vrachtgocAren werd op deze lucht
haven verweriri met 4500 „vliegtuig
reizen". AatnplUke hoeveelheden
irpportgoedenn, aangevoerd door
Deense en Zweedse vrachtvliegtui
gen werden dgar tevens behandeld.
De British South American Air
ways Corporation vervoert zeer veel
löchtvracht- en poststukken naar
Zuld-Amerlka. De geregelde dienst
Is In het begin vBn dit Jaar geopend.
Vervoerd werden monster-balen ka
toen. leder. textlcl-goed<»ren. een
speciale turbipe voor een electri
sche centrale te Rio dc Janeiro,
edelgesteente. motorrUWlelen voor
een demonstratie te Buenoa Airea
enz.
De Engelse vliegtuigindustrie
heeft haar best gedaan om aan de
vraag naar vervoer van vrachtgoe
deren door de lucht te voldoen. ZU
heeft daartoe speciale vrachtvlieg
tuigen ontworpen en Vervaardigd.
Verbouwing van vermaarde bom-
vliegtulg-typen, die ln de oorlog In
gebruik waren bU de R.A F., zoals
de Lancaster en de Halifax, thans
bekend onder de type-namen York,
Lancastrian en Halton, hebben be
langrijke diensten verricht om de
populariteit van het luchtpost- en
luchtvrachtvervoer te doen toe
nemen.
Verscheidens Engelae verkeers
vliegtuig-typen worden thansIn
twee vefsles vervaardigd, nl. voor
het vervoer van passagiers óf voor
het vervoer van vrachtgoederen en
ln enkele bUzondere gevallen voor
belde, derhalve voor gemengd ver
voer Van dete laatste soort Is reeds
een aantal In Zuld-Amerlka ln ge
bruik, waar de ArgentUnse lege
ring een bestelling heeft lopen op'
170 vliegtuigen van het Bristol
Warfalrer-type.
Uitgevoerd als vrachtvliegtuig
heet djt type Bristol Freighter. H$t
kan 4' ton lading vervoeren, goed
koper en gemakkelUker dan vracht
vervoer door de lucht ooit heeft
plaats gevonden. De laadruimte la
zo hoog en wUd. dat een tlen-tona
vrachtauto gemakkelUk daarin kan
worden geborgen. Dit type ia
voorzien van twee Bristol Hercules
motoren.
Een ander vrachtvliegtulg-typa
ts de Merchantman, de Koopvaar
der Dit type vervoert een lading
van 2 ton en ls geheel van metaal
vervaardigd. Het Is vóórzien van
vier Dc Haviliand Gipsy-motoren
en wordt gebouwd door Miles Air
craft Ltd. De „Koopvaarder" ls een
grotere editie van de kleinere Miles
Aerovan, de Luchtbestelwagen, die
eeruladlng van 1 ton kan vervoeren
en voorzien is van twee motoren.
General Aircraft heeft een vracht
vliegtuig ln aanbouw, dat een lading
van 11 ton kan vervoeren. Zowel
een type voor militaire doeleinden
als» voor commerciële zal worden
gemaakt.
Gratie verleend
Namens den minister van Justi
tie wordt bekend gemaakt, dat
H. M. de Koningin gratie hectt
verleend aan A. C. Manintveld,
tot de doodstraf veroordeeld bU sen
tentie van het Bijzondere Gerechts
hof te 's Gravenhage. en aan A.
Doorewnurd. tot de doodstraf ver
oordeeld bij sententie van de
Krijgsraad te velde. De doodstraf I»
ten aanzien van Manintveld ver
anderd in levenslange gevangenis
straf en ten aanzien van Doore-
waard in een tiJdelUke gevangenis
straf van 20 jaren met aftrek van
de tUd in vfrzekerda bewaring
doorgebracht.
Lading Martin Behrman
bestemd voor export
Mr. J. E. van Hpogstraten. direc
teur van het Nederlands-Indisch
departement van Economische
Zaken, heeft bekendgemaakt, dat
dc lading van de Martin Behrman
door de Nederlands-Indische rege
ring ls opgeëist voor de export.
Mr. Van Hoogstraten zei. dat
door experts reeds was vastgesteld,
jat de lading van genoemd schip
afkomstig was van ondernemingen
en voornamelUk eigendom was van
Britse ondernemers.
De lading bestond uit rubber,
suiker, sisal en kina. rfet is moger
lijk, dat de suiker voor plaatselUkó
distributie zal worden gebruikt. De
andere producten zullen, naar men
verwacht, waarschUnlUk ln Neder
landse en in andere Amerikaanse
schepen naar Nederland en de
Verenigde Staten wordet
scheept.
ver-
Goethe en Schiller alt
„verplaatste personen"
De stoffelUke resten van Goethe
en Schiller zUn van een laborato
rium in Jena naar het hertogelUk
mausoleum te Weimar overgebracht.
Toen de Russen in 1945 Weimar na
derden zUn de lUken paar Jena ver
voerd, doch aldaar bU een lucht
aanval door den chauffeur van het
transport ln de steek gelaten..
Wat geeft Hilversum
II Maart
Avondproframtna.
Hilv 1. (KRO): 0 Orkest Eonder
Nssm: 130 Ned Sir krt Nieuws;
7 45 Causerie; l Nieuws; 113 Or pl.;
8 30 Vastenmeditatie. 130 Kamer or
kest; 10 Nieuws: 1(30 Avondsebed: U
Actualiteiten
Hllv u (AVRO)»» Nieuw», tl» Pta-
no; 130 Reno va'Septet: 7 1» Causerie.'
7 20 Zan*. ptano. I Nieuws; II» Der
ts een mal geval; 111) Contact: t»»0
Vlooi, plano: II Nieuws
Maart.
Dagprogramma.
Hllv. I (N C.R.V.) O.M Nieuws; tl
Plano; 10 30 Morgendienst; U Negio
Spirituals; 11.15 Vragen; 12 Grand
Orchestra Symph de Paria;
tal Quintet; 4.11 Kinderkoor; tM
Holanda sextet.
Hllv. II (V A.R.A.) 0.45 Nleuwa;
(V.P.R.O.) 10 Morgenwijd.; (V.A.R.A.)
1013 Plano; 11 Non-stop-progr.; tl
Orgel; 12.15 Or.pl.; 1 Nleuwa; 1JN
Vaudeville ork.; 2.13 Kamertnuz.. 3.
Jeugd; 3.45 Zieken; 411 Jeugd; 5.15
Accordeon
Avondprogramma.
Hllv. 1 (N.C.R.V.)' 5.05 Plano; 0M
Ned Str.kr.; 7 Nleuwa; 7M Eng les;
I Nieuws; IN Symph. Amusements-
ork.; 0.55 Lijdensmeditatie; 1.15 Zang.
fluit, orgel; 10 Nieuws; 10.30 Plano;
10.43 Avondoverdenking; 11 Or.pl
Hllv. n (V.A.R.A.) 0 Nieuws; Ml
Gr.pl.; ISO Dichter en Volk; 1 Plano;
(VPRO) 7.30 Causerie; (V.A.R.AJ
Nieuws: 1.15 Verzoekprogr.; 0.15
Hoorspel; 10 06 Attent^; 10 45 Lezing;
II Nieuws.
O STRAMINOFf
21)
Dat la een theorie, die Inder
daad zeer aannemelilk klinkt ant
woordde Francis P Norman, na
enkele seconden te hebben nage
dacht. Of, beter gezegd, ze lijkt me
enige mogelUke. Alleen zou hU
tot dit doel over een kapitaal moe
ten besenikken. dat hU xeer zeker
niet zijn eigendom kan noemen.
En waarom? luidde Steel's
Troag. Uit die geschiedenis, welke
daar straks van Buenos Ayres
vartelde. blUkt mij, dat Rogers ner
gens voor terugdeinst, wanneer het
erom gaat geld te verdienen, en
•taat hier geen enorm vermogen op
bet spel? Sir William beschikt over
•nnoemelUke rijkdommen. HU be-
•oemt Stanley Rogers tot zUn «e-
•retarla, vertrouwensman en gevol-
■uchtlgde In die kwaliteit reist hij
n«ar New York en slaat zUn slag.
De
naam „Sparkes", een beetje
handig uitgebuit, moet voor Iemand
als Rogers voldoende zUn geweest
Staten. Met dat kapitaal koopt, hij
zelf al deze aandelen en documen
ten op, om ze later ln ParUs op zUn
beurt aan zUn opdrachtgever we
derom voor een enorm vermogen
ten verkoop aan te bieden. Ala er
een hiaat ls in deze theorie, zou lk
die graeg van u horen, besloot
Allan Steel zUn redenering
Voor zover ik op het ogenblik
kan nagaan, zie ik daarin geen en
kel hiaat, antwoordde Francis P„
terwijl hU *Un hoofdvertegenwoor
diger goedkeurend toeknikte.
Maar vertel me eens. hoe
heeft qigenlUk Stanley Rogers op
het verdwUnen van de actentaa ge
reageerd, en welke maatregelen
hebt u getroffen om den dadej van
deze diefstal op het spoor te
komen?
Wanneer Ik niet de vaste
overtuiging had. dat Rogers een
geboren, misdadiger wm. xou lk
bijna geneigd zUn, zijn houding
eenvoudig bewonderenswaardig te
noemen, viel Steel bUna heftig uit
HU heeft zUn koelbloedigheid
geen ogenblik verloren, sinds lk
hem vertelde, dat de «tukken op
on-terklaarbaro wU*e waren ver
dwenen. En dat la nu Juist het
vreemde van het geval. Wanneer
hU inderdaad de stukken vpor
eigen rekening had gekocht, zou lk
zUn houding volkomen verklaarbaar
vinden. Immers ln dat geval zou hU
rustig de tUd kunnen afwachten, tot
de documenten vandaag of morgen
weer boven water kwamen. Want
zUn eerste daad ls natuurlUk ge
weest. de banken van de roof ln
kennis te stellen, zodat de aande
len onmogelUk aan de markt kun
nen wordert gebracht. Maar
daar hij zich ongetwUfeld op du
naam Sparkes de nodige credieten
in Amerika had verschaft om bU
zijn terugkeer ln Parija n> 'nel
mogelUk zijn slag te slaan, la zUn
koelbloedige houding mU voor het
ogenblik totaal onverklaarbaar. Er
ls ln deze geschiedenis een duister
element OnmiddellUk na de ver
dwijning van de tas heb ik een der
bekendste Parijse speurders-bu-
reaux ln de arm genomen, want uit
de aard der zaak moest de politie
er bultan gehouden worden. Maar
tof nu toe Is er geen enkel resul
taat bqreikt. wat. gezien het feit,
dat wö geen enkel spoor of aan-
wijzlng -konden verschaffen, niet
te verwonderen valt
Go$d. besloot Francis P. ein
de! Uk kort en bondig het gesprek.
we zuljen zien, hoe we deze knoop
ontwarren. Weliswaar kan Spar
kes op het ogenblik zonder die do
cumenten niets tegen mU beginnen,
maarlk moet Je eerlijk zeg
gen. -dat die zogenaamd koelbloe
dige houding van Rogers me Aller
minst bevalt. Wie zegt Je, dat de
diefstal niet te voren met een be
paald doel op touw gezet ls. om
Sparkes te pressen zo snel mogelUk
te handelen, ep hem ertoe te nopen
kosten noch moeite te sparen om ze'
ln zUn bezit te krijgen? Stanley
Rogers ls een uitgeslapen schurk, en
het is dus zaak, het probleem ook
eens van die kant te bekUken.
Diep met de handen ln de zak
ken. welhaast aan volslagen wan
hoop ten prooi, slenterde Ben Mor
ris langs de grote Parijse boule
vards. zonder ook maar iets of
iemand om zich heen te zien. De
dag neigde reeda ftaar de avond,
maar hU had geen oog voor de
schitterende lichtreclames. Plotse
ling schrok hU op HU voelde dul-
delUk. dat Iemand hem van tefrij-
de aanstaarde, met die eigenaardi
ge blik van mensen, die ln onzeker
heid verkeren omtrent de identi
teit van den persoon, dien zU voor
zich hebben. Meteen hoorde hU.
dat degene, die hem zo scherp had
opgénomen. onmiddellijk na hem
gepasseerd te zUn, was b.lUven
staan. Ben Morris vervolgde zUn
wag. Welk belang stelde hij nog ln
de mensen, of ln de wereld om hem
heen?
Maar «p datzelfde ogenblik hoor.
de hU een bekend* stern naast zich:
Waarom doet' u. alsof u me
niet kent. mUnheer Morris? zei
een meisje ln een eenvoudig, maar
buitengewoon goed zittend mantel
pakje. dat vragend naar hem op*
keek. Waaraan heb Ik dit ver
diend?
Het was. alsof opnieuw alls
kleur ln de wereld terugkeerde,
toen hU In de ogen vsn het meisje
staarde. Het was het verkoopster
tje uit het Louvre. WerktuigalUk
stak hU de hand uit, en snel gleed
haar onderzoekende blik langs zUn
gelaat en gestalte. Waarom droeg
hU zUn chauffeursuniform niet, en
waarom zag hU er zo uitermate
betrokken uit?
Ziek geweest? luidde haar be
langstellende vraag, toen hU bleef
zwUgèn en langa haar heentuurde
Ontslagen! antwoordde hU op
doffe toon en meteen was haar de
hele situatie duidelUk. Want zU
had nu reeds lang genoeg lo ds
wereld van het nuchtere vraagren-
aanbod verkeerd om tenvollel de
omvang van dit ene simpele woord
te begrUpcn. Ontslag Immers be
tekende ln hun kringen hetzelfde
ala ellende, zorg, verdriet, zonder
enige hoop op uitkomst. Maar bet
volgende moment had zU *Un ami
genomen, trok die door de hars. en
vóór hU rich elgenlUk rekenschap
gaf van wat ér gebeurde, waren zij
opgenomen Jn de dichte drom van
mensen, die zich In de richting
van de Champs Elysées «poedden
Heel in de verte achter ds Triomf-,
boog spoot het licht uit onzicht
bare bronnen op als een fontein
van kleurige serpentines Zonder
te spreken., wandelden zU verder,
arm In arm, en reeda kwam het
verrukkslUke aroma van het Bols
de Boulogne hen tegeopoet. Eerst
toen zU onder de statige, eeuwen
oude kruinen van de Allée de
Longchamps liepen verbrak xU het
zwUgen
De wereld la groot en er rijn
allerlei en vele mogelUkheden voor
lemend, die werkelUk weet. wet
hU wil. zei het meisje Komaan,
wat nu voor ons een ramp lUkt
blijkt morgen' aan da dag een uft-
kopi't te zUn geweest Het waren
simpele, maar welfemeende woor
den. en de toon. waarop zU geuit
wërden, ontroerde hem zodanig,
xiat het hem onmogelUk was. een
syllabe uit te brengen Wat hem
het meeste getroffen bad. was. dat
zij hem niet naar de reden van het
ontslag gevraagd had. ZU aan
vaardde het met het collegiale
medevoelen van iemand uit zUn
wereld de wereld der dlenstbaar-
e|d wa»rtoe zU immers ook be
hoorde. Het wa« hem te moede,
a sof in de groeiende duisternis
van de avond een late zonnestraal
haar weg vond door de statige
kruinen der bomen, dlo zlcb boven
hun hoofden koepelden. en In een
wereld scheen, welke tot nu toe
haar poorten voor hem gesloten
had gehouden. Had hij. de zo ver
wende Jongeling, ooit het grote
wonder van belangeloze vriend
schap gekend? Het werd hem plot
seling warm om ket hart. en op dat
ogenblik werd ln hem èen diepe
"genegenheid geboren voor «het
meisje, dat naast hem ging. het
meisje dat nleta van hem wist,
dan dat hU Ben Morris, de chauf
feur than* de ontslagen chauf
feur - van een haar onbekenden
heer was En ondanks dit wtlnige,
dat zU van hem wlat, stelde zij
toch zulk een onvoorwaardelijk
vertrouwen ln hem!
S (Wo^dt vervolgd)