5TAD5NIEUW5 Gedicht Honderd jaar „Nut" in Moordrecht-Gouderak 'sWerelds „Hoofdkwartier" in wording „SUZY" van h werd mevro 'verzet Bidault POI/EN VECHT VOOIfR ZIJN BESTAAN NEKKRAMP PRACTISCHE SCHORTEN GOU RS op 'n buitenpost WINNAARS Verhalenprijs^raag tOLLENVELDEN Het van de week Het land van dc volksverhuizingen. Een verzetsroman neer kan ik naar Indië Beschikbare scheepsruimte belemmert gezinshereniging SMETTELOOS BEHANG N" Bén beperkt aantal gevallen I Huishoudhulpen in Amerika ZATERDAG 19 APRIL 1947. ONZE PARKEN EN PLANTSOENEN' Nu do winter met al zijn narighe den achter de rug i> nu dc gure ri.i- gen van Maart orbti zijn. nu wordt het langzamerhand werkelijk r- jaar. En al geeft de bloeimaand nog heel dikwijl* emco tcleUTjtel- ling (IJshi tl:gen) en kan \\;mi langdurig gnt'.r en droog hluven.' toch draait, *e zo af en toe iar h< t Zuiden en breken soms geheel on- r gaat Zieh gclcidchjl s veel to geme met z n kleu uk en de winte .repte snee.* verw.u dagen a.< dc anc1> Ken." ja heel de n nan.ontpl F.n al ia tuurllefla Sber c getijden tui.ter, - ten -- nok de h renpracht en vog met zn na>.'i- bcdckking en ri het voor laar en d trekkelijkheid. Vele stadska trekken op mo ve dagen na.. rm« v^n dit ontwaken ge! zijn met vcjrf yd huis toe le Wan» r den mcr.. meer v inning t genot, dan mooie natu maal m gon.-icn en Wil men er Wanm ngrn i derzoj-k is bv- X begrih van krugt. Is itiper van weten r dan in de regel werkelijk studie .n. Met als ge- Volg Jeen nv er evenwichtiger ge lukkiger en steeds rijker wordend leven 0 Maar ook onze Goudse parken en plantpoenen infdc stad krijgen nu steed.- rpccr bezoekers, men komt r -kwakende sihHflc id bewonderen. ,N'u is het zo erg jam mer. dat dc meeste mensen niet wat meer van al die schoonheid weten en wij willen proberen meer be kendheid aan de op. vcrschillenco plaatsen voorkomende bonten- en planten te «geven en van cnlfclc soortjen het ten en ander te vertel len We hopen hierdoor dan tevens liefde voor dc natuur In het alg6- p meen te bevorderen en meer in het -bijzonder de belangstelling voor on ze parken en plantsoenen op tc weklceflt F. BARMENTLOO Predikbeurten voor Zondag Ned llA Gemeente: Sm: Jfen*- kerk (Acntlr de Kerk si. 19'uur ds M. C Kooit S uur <1- G Elzcnga Wesiei kerk (KmrnaeiMt 33). 10 <Js .r J Konmg. jeugddicns- 5 uur ds Geril Hut* Ver van Vrijz. Ned Hervormden (Peperstraat 128) 10 30 uur de *heei J B„ Schouw.nk. Schiedam Ned. Hei v Ver Catvnn (Tuifmaikt 141) 10 uur ds P dc Loo/e. Huvti- «um Remopstr Geref Gemeente (Kr - tat 2) 10 30 uur ds J. v d Guch- Vrijzinntge JeugdkeglA (in Remon«"r Kerk. Ke.ze s'iaat 2).- 9 uurnte heer H Gilzenlj Evang L ith Kerk fGouwe'134). 10 uur ds J J Simo" Odd Katholieke Ke k (Gouwe 107). 30 3# tni uur pastoor G P G.-kcs, Geref Kerk (T rtmikt 60). 10 en 5. Uur d* J P C ten B -.k Ge-et Kok (art 31) t en 3 30 ui r in C..- Geref Kerk. (Gouwe 141) d< G. Koenekoon. Geref Gemcen'e (Stat «weg) 10 en 5 uur d: C Sicer.L k Wocpsdag 7.30 uur ds A Verhagen Chr Geref Kerk (Gouwe 141). 1015 en j 15 uur leerdiens! Oud Geref Gemeente (Tu-fmarkt Bfi). 10 en 5 uur ds Joh. van We zen. Dinsdag 7 30 uur ds Joh van We zon Vpiiz Evange ische Gemeente (7.eu- Itestraat 38) 10 en 5 uur de heer Ver- Reijeise Ned Indië Het Oosters reveil In het Rijksadministraticgebouw hield de heer A. J de Hans. leraar In de geschiedenis aan de Kweek school tc Schoonhoven, voor dc le den van de ..Gotidsche ambtenaren Ontspannirigs Sociëteit" een voor dracht qver het Oesters ontwaken. Na een algeVnene inleiding, waarin hij het licht Het vpHun op de vroe gere koloniale instVllingcn ging «preker wat dieper int op de huidige toestanden in Voor-Indlë. die een gevolg zijn van een reeds tientallen jaren grociqnde emancipatieproces, hebben geen respect meer voor de Dc oosterlingen, zo zei Je de inleider. Webben geen respdet meer voor de Wefctcrse beschaving, riu twee we reldoorlogen hebben duidelijk ge maakt. wat de wetenschap en de techniek vermogend op ty?t gchwh van dc vernietiging van "élkaar/Er- bestaat een Oosterse ziel. gelijk er- een Westerse Is. en do grote, schi r onoelbshare moeilijkheid is. op wel ke wijze dezQ twee zielen tot een zekere harmonie kunnen Worden gebracht. Na de pauze vertelde de heer De Haas iets over de tragedie van „het Joodse volk en welke tragiek r Ijn schuilt, dat ri.- weinige-^verge- fblcvon Joden naar Palestina terug willen. maar dat dc/<! trek onmoge lijk wordt gemaakt uit politieke overwegingen Burgerlijke Stand Geboren: Wolter. z v W. Seinen cn R. Seinen. Mosstraat 11: Neclt" Johanna, d. J. Tom en J v Meeleren, Winterdiik 29: Marin Cornelis z. v M Steenbergen en C. Brem. Ussellaan 139. Willem Ja cob. 7. v.flV J Blom en P Kniggi- Peperstraat 3. Marianne Pctronella Wijtanda. d. v. H J Korf en A van der Ham. Fluwelensingel 101. Wilhelmus Joseph Maria. z. v W H. Sluijtcr en P. van I.oon. Oost haven 58; .Christine Maria Louise, d. v. W. L. Mulder en P. C. L. Aberson. Sophiastraat 83. Ondertrouwd: H. H. ^Straat en J. P. van Leeuwen: P. J van de Ver- kon en II Kompcrs: A. Prcngcr en M A. A. van Nicker J. L. Verboom en H. J. van der Klciin: C Hof- 'man en N. Zapplhij. N. Drost en M. C. van Raffcn. -M. H Spork en C A. Goris. H. J. van Veelden en M. van den Berg; H. C. Ruttcn en W. H. van 't Cloostcr; C. A. Binnen dijk cn E H. Verwocrt Overleden. Trijntje Willemina dc Bock. 71 BENOEMING. Onze oud-stadgenoot, de heer R J de Jonge, gemeente-ontvanger ▼dn Gorkum. vroeger commies-cer ate klas ter gemeentesecretarie al- Eer. 1* met ingang van 1 Juli bc- «oemd^tot gemeente-ontvanger te GOUDSCHE COURANT EERSTE BL'AD PAGINA 3 PATAVIASE BRIEF WEDEROl'Dquyf IN TJIRANDJANG ri lanid 1 uit d- Gp|)die longen* in Indie ken. De-c inleiding is min of meer bc- di'.-Ai rj verontschuldiging vi het feit. dat ik nu pas ga schrijven over een Gouwenaar, die al gi-r-.nme tijd hier 1*. D..t i< Lef- Bioscopen I)E MAN I IT PARIJS." 'houw burg nioscoop. -Het -• m deze film ns de eu>t b.ldoring. dc scherp *gbtc- i- karaktert der figuren, die r c e.gt plaats ill dit brok Fr Dft camerawerk en goede- enscenering. M.iar hiermede Ts .ook al net goede gy/cgd. want dc-geschiedenis van-den man int Parijs:, tn zijn- zonderlinge familieleden is wcjtiii interessant er. melodramatisch. Ec-n traditior.ee! bioscoopvcrhaal me: eth aarzelend begin, wonderlijk 'vampachtigcê situatie» er. ccn ont- hulling, die nit; correspondeert met' het vleugje spanning dat door de film zweeft •Dit werk vertelt van mensen, die geheimpjes voor elkaar hebben, de een dtndat hij^zith te klein ge voelt en toch graag groot wil zijn. de ander omdat, hij het leuk vindt door zclfverhccrtyjking de njcuws- g.c^ighuci van zijn meriemen.sen le prikkelen cn een derde om ge-ldeT liikc motieven. Alle due types zijn in de f:!m te vinden He: gevolg is natuurlijk achterdocht, wcikc zulke vormt n aanneemt, dat moordzucht nHuaat Fe-rnand Lcdoux. Blan- - h-.-V Brunoy cn George Rollin Spe'.enSde hoofdrollen JANE EYRE Thalia Theater. In dc huidige mo derne tijd valt het moeilijk zich voor tc stellen, dat er in dc vorige euuw toestanden hebben kunnen bestaan, als Charlotte Bronte in het eerste doel van haar melodrama tisch relaas van de lotgevallen van dc wees v;yn Lowood. beschrijft Men zal daarom geneigd zijn aan tc nemen dat cr. een flinke dosis sentimentele overdrijving bij Is ten einde hït ontroerende effect te ver hogen. Al wijkt de film in mvcr- dcre onderdelen enigszins van' het oorspronkelijke verhaal af. toch kunnen de liefhebbers(sters) van aandoenlijke geschiedenissen, voor- ui in het eerste deel het hart op halen. want er is daarin volop aan leiding om de tranen te laten vloeien. Later meer liefdesgeschie denis geworden, blijft het sentimen tele kilr«kler van de rolprent wel gehandhaafd, maar dorpineert dan niet meer zo sterk dank zij een ze kere mate van spanning, en dan boeit het filmverhaal, mede door een bijkomende sf« er van geheim zinnigheid "Het werk heeft een bij zondere foto-technifcchc kwaliteit eri uitstekend spel. in het bijzonder van Joan Fontaine dm op uiterst knappe V-ve ri' moeilijke titplrnl vertolkt dok haar tegenspeler Orson Welles toont zich cn karak- tc-rspeler van formaat. Voorts val len Margaret O'Brien en -Peggy Ann Garrer op. IK WEET WAT IK WIL. Reunir Bioscoop. Deze film heeft sinds haar komst ln ons land een roep verworven en inderdaad, tegenover de grauwe ombelangrijk- h» id van zo menige jplpreht. dje ibliek naar de npnri praat, is lusief werk. dat naar ite reikt en dat voorna* iriat het twee gewoneï heeft, die altijd zo het is eenvoudig en romen niet vele vrou- man-met-een-auto cn Is het niet menselijk, dat nje hoofd figuur v;in de film gewangen gaat in de roes van rijkdom, die zij in h.iar stuf kopje heeft gehaald' Maar ook is het menselijk, dat die 'vrouw ontdekt, dat er meer in het leven is. dan glans'alleen heerst in hot verhaal he» geluk niet daar. waar d< mensen geen geld hebben' dat het grote geluk heerst, niet (laar. waar dc schittering verblindt, maar waar het hart in zuivere har monie iuicht. En zo leert de vrouw, die dacht, dat Zij wist. wat zij wilde, inderdaad weten, wat zij wil Michael Powell en Emeric Press- hurger zijn met deze rolprent bui ten dc sleur gestapt cn het is ver heugend. dat zi| in hun streven naar beter en hoger ccn zo succesvol re sultaat bereikt hebben Want deze film heeft een eigen geluid en is er Óen vJTn dc goede soort, vol sfeer, met treffende details, boeiend door dc menselijke bewogtfnheid van het verhaal en knap gespeeld door Wendy Killer en Roger Livrscy ln de eerste plaats Hoe sterk yfyi spel. gevoel en techniek is de boottocht in de storm en hoe prachtig van fotografie tevens. melnk ensch Lef Kink is vorig voorjaar in Indonesië aangekomen.. Zonder dus tc behoren tot dc zogenaamde ..oud- gasten". kan hij toch wel worden gerekend tot de seniores van de Goudse club in .de Oost -Hij is rhauffcur (Als ik hel rijt 10 van Gouwenaars, die» chauffeur in het leger zijn. de revue laat passeren, v raag lk me onwillekeurig af, wpl- ke motorische invloeden zich heb ben doen gelden op dc beróeps- Weii.-e van Gouda'* rongcbnccn- donv l.rf Kuik. een van de eer-, sfe G ode rond «cm.-g Hij was .laar lang Gouwenaars, d.e ik destijds gcrang bezocht n dn- nu allen ir Padnng zitten Toen Lef u< Tang- gcrang zat. was or net ruzie over dc vraag .óf het nu beter was. dal Hollandse troepen', dc plaats bezet hielden dan wel onze onvolprezen böndgeiwotschappólijke troepen.! Het geallieerde opperbevel besliste.! dat de Hollanders hun gezichten.! wel te verstaan provocerend werkten en Jjet dc Nederlandse sol- daten vervangen door Brits-Indiers. die zich prompt *haar later is ge bleken aan de ernstigste vexaties hebben schulftig gemaakt. Maar dat# is een -andere kwestie. De Holland se soldaten van Tanggcrang zouden toen worden gebruikt om dc con- vooiweg van Buitenzorg naar Ban doeng schoon tc vegen cn te'hou den Imposante luchtdoop Het transpo\van troepen langs die bergweg was toen nog niet verantwoord en' dus gingen ze per vliegtuig van Kemajoran (het Ba- taviase vliegveld) naar Andlr het vliegterrein van Bandoeng). om vervolgens, vandaar per auto langs de minder gevaarlijke Preangersc helft naar Tjirapdjang cn Tji- nndjoer te worden vervoerd 7,o onderging Lef -Knik zijn Indische luchtdoop. Aldus mank^ hij een van dc mooiste vliegtochten, die ie van je leven kunt maken van Ba tavia naar pancfoentf. over de prachtige Preanger. >%genlijk dwars door e.en ongelooflijk mnjdtucus bergland- heen. over het geboorte land van de vrolijke Soendanczen. uiteindelijke standplaats van Let was Tjirandjapg. waar het 'leger nu dc Brits-Indiers afloste. Dc reis naar Tjirandjang verliep niet zonder ongelukken Enige trucks liepen op Indonesische landmijnen ,en er vielen gewonden. Dat was in April—Mei, van het vorige jaar'en I.ef maaktè een paar maanden van intense activiteif.mce. Hij was inde buurt toen korporaal Jan van Veen"* ud Zoctermecr do vriend van Flip Verwaal, over wien ik ln m'n Molgende brief hoop tc schrijven sneuveld/? k In/Tjirandjang werd o m door de Noderlandie troepen de electrische central'' weer» bedrijfsklaar ge mankt# door de pioniers van het roemrucmc-l-—I R I-. verder, zetten zij twee rtjst-pellerljen weer aan de gang. Toen ze in Tjirandjang aankwamen, was de gehele in heemse bevolking cr vandoor. Dat deed de bevolking overal, wanneer de Brits-Indiers kvVamen. Er Is goed werk.verricht door de jongens van Lef troep. Er werd ver buiten de bivak-grenzen ge patrouilleerd Zickfen werden mee genomen naar het hospitaal van het bataljon en verpleegd. De be volking keerde langzaam terug, eerst 100 van dc aanvankelijke 1.500, later ongeveer 800. Christen-gemeente Gedurende een van de patrouil les trfcffen Lef en zijn mannen een 7 g Christen-gemeente van 7 00(J^ zielen in de desa Petalahgon. Er zijn meer van die Christen-gemeen ten. Dcpok. bij Batavia, is de aller bekendste. De gemeente stond on der leiding van een Indoncsischen dominee F.r staat een mooi kerkje De soldaten werden gul onthaald Er werd een permanente bewaking in de desa geplaatst .die van dal ogenblik af weer in volkomen rust kon leven. De gemeenteleden had den al drie jaren geen godsdienst oefeningen mogen houden. Er zitten nog meer Gouwenaars bij Lef Kuik. Ik zal u dc namen noemen Piet Blo^t. Molenwcrf (diff menage-meester iirSn voor (te in wendige soldaten zofgtf met een speciaal knipoogje naur/zijn stad genoten), Joop van de famp (over wien ik het^ al een-s ip een brief heb gehad).Aric Mul/ en verder Gerrit Palsgraaf alii/s ,Paiiaz.z.o. „Poets Je schoenen me{' brasso", zo als de jongens zeggen./ Volgens de laatste inlichtingen zwerven deze Gouwenaars nog steeds in het Prcangórse Zeker is dat echter geenszins, want er zijn troepen-verplaatsingen reeds vol bracht of nog op til, (p verband niet de komst Van de tweede divi sie. waarvan de ee(sten cr al zijn, naar mij wordt verteld. Het leven op die buitenposten is niet je-dat. dat kan lk u verfcekeren F.r is geen amusement. Eenmaal in de veertien dagen een filmvoorstelling Soms een cantint-wagen waar de jongens noodzakelijke artikelen als tandpasta, scheermesjes ed kun nen kopen. De post Is het enige, waar de jongens met zekerheid naar kunnen uitzien. Al het andere blijft onzeker Als m'n grote tour nee langs dc rnnvooi-wog .op be zoek bij Gouwenaars, begint zal ik l.cf Kuik en dc anderen in hun eigen omgeving zeker wel vinden. Jan Bouwer. Puzzle-winnaars Tal van lezers blijktn dc weg te weten ln Qelgie. want dc aardrijks kundige puzzle heeft ook goede op- lossingen gegeven. Dc winnaars I zijn: prijs van V A. M. Stolk, Tweede Hieronymus van Alphonstraat 3 te Gouda; prijzen van ƒ2 50: R. Bak, Turf- markt 18 te Gouda en mevrvFredc- rikze. Jflubortstraat 82 te Gouda De prijzen kunnen aan ons bu reau Markt 31 worden afgehaald. ENGELANDVAARDERS TERL'G. Na een veertiendaags verblijf in Engeland zijn gistenmorgerNde ..En gelandvaarders'' behouden InKJouda teruggekeerd. Zij hadden ditmaal eer) kalme overtocht gehad en wa ren vol lof over hun uitstapje naar Old England RIJWIELDIEFSTAL. Voor ern huis In de Stoofsteeg is de* avonds een onbeheerd neerge zet herenrijwiel gestolen. En hier is dan dc uitslag van de veitialen-prijsvrang Ijn vcVhaal schrijven Is ccn heel werkje, tenminste als je het gord wij doen. Maar zo n hele stapel verhalen nazien en er dat beste uitzoeken.. Jat i is c>cn Werkje, lat is ir\n werk En daarom moesten jullie zolang^ wachten Nu hopen wc n'\i. dot we het goed hebben gedaan -Wel- 1 lnht zullcn*rr zeggen cn toch vind ik n)ijn verhaal mooier dan Jat in de. krant staat Maar dc jury heeft eenmaal, zo beslist cn I daarmee uit I Er zou over deze prijsvraag vee} verteld kunnen worden, over vaders, die meegeholpen hebben, over komma's cn aanhalings tekens. die beslist door ccn ander zijn gezet, en over nog meer dingen Maar we willen het alleea nog even hier over hebben: I wa; z«g dat# werk van de groep A (812 Jaar) er aardig uit: niet I v eel fouten, meestal goed geschreven, wc moeten beslist de jongste* inzenders ccii pluim op dc hoed stelten. Dat rrtaaktt? een veel '.crc'undruk dan dat van groep B ,(1218 jaar). Nee. dat was dik wij I\ niet. wat je noemt Gelukkig waren cr ook goede verhalen bij. neljcs geschreven en zonder veel fouten. De tekeningen vielen tegen Misschien kunnen de goede tekenaars niet schrijven' Wie weet? En misschien moet dc redactie r\pg eens ccn prijsv iaag jjocr tekenaars uitschrijven. Wie weet? Hier zijn dc prijswinnaars- Groep A le prijs Rodi Nonnckcs. P. C Hooftstraat 8 tc Gouda; 2e prijs C Schouten. Vinkcnbuurt 120 tc Rceuwijk; 3e prijs Paula Gründlchner. Hcrzogstraat 8 te Gouda. 4c prijs Jan Meter. Gouwe 47 tc Gouda. Groep B: lc prijs Jeanne Wkiboer, Van Swiclcnstraa't 10 tc GouJa; 2e prijs Jan van Rceuwijk. Bloemendaaj 27 te Waddinxveen, 3e prijs Suus de Busschcrc. Onder de Boompjes 7 te Gouda; 4e prijs Johs Sluyter. Zoutmanstraat 7 tc Gouda De winnaars kunnen dc uitgeloofde boeken aan ons bureau Marjct 31 afhalen De acht bekroonde verhalen zullen irt ons,blad worden gepubli- eperd. Volgende week hopen we er mcie le beginnen. \DAG'E 113 K S' NAAR DE 1EBUTO REISBliREAUX QOUDA Fo 'Allibrandi - Klpiweq 78 - tel 3418. 'AT AAR ANNEER 13 April 8 uur Concurdlai opvoering „Haar laatste w door GoudS lo- nee.gezelschap ..Tot nns genoegen 20 April 10 uur Reünie:- Bueenkomst Humanistl»ch Verbond, muzaekvooi- d: acht Aart v Doom. bai-banton! Stan/ de'Roo. vtno: en Hanend VuS. kaï i.et over ..'Onbekende oude en <yek' U uu a.gemene .verghuei :rig va houders' N V'. Houthandel houtzagerij ..De Hoop vooipeen H J Neder horst 21 April 8 uur Weeshuls: Bijeen komst Dem Soc JonserenverenlRingjw ...Nieuwe KoerA;. Inleiding over ..So cialistische wonthgpollUek" 21 April. 8 uur Het^Hl.iuwe Kruls4 Boeenkomst Natuurkundig Genoot schap. spreker A B Wigman over De Hboge Veluwe". met lichtbeelden 21 April 8 uur De Beursklok: Vierde nul-avond De melodie van Atoni- maitre". lichtbeelden en parallel- chansons. iverbindcnde causerie di H M Mei kelbach 22 April I uur Het Blauwe Kruis: Gemeenleavond Ve. van .Vrljz. Ned. Hei vormden 23 April 7.3# uur Oud-Gcref. Ge meente: Spreekbeurt, ds Joh Van Weizcn. 22 April 8 uur De Heursklolk: Feest avond voetbalvei rniging .ro.ymp^a" inot cabaret ..De Speeldoos' 23 April 7—8 uur Crabelhstraal 3: Spreekuur plaatselijke commissie Ne derland helpt IndHS" voot Indische gei epatrieerden 23 April 7.3# uur Geref Gemeente: Sp: cekbeurt ds. A Ve. hagen 23 April 2 uur VeltlnKgehouw Blee- kersslngel 40: Ooenbae vrvkoping goederen door deurwaaidci Tt van Blokland 23 April 8 uur Lunchroom De Koop handel: Openba e bijeenkomst Dahiia- veienig.ng ..Gouda en.Omstieken 23 April 3 uur Reünie: Spreekbeurt d- J Borger voor Lögos-veiband. on- derwerb Waarom er mannen en vrouwen zlin 23 April 3 uur VrUe Evang. Gemeen te: Bidstond 24 April 6 30 uur Veilinggebouw Blee- kerssingel 40: Openba c versop ng goederen door deuiwaaider R v^n Blokland 24 April 8 uur Meuwc Schouwburg: Opvoe: i ng dooASi.chttng Zuid-Neder lands Toneel '...Kinderen van ons volk" voor Goudse Toner'Kring 24 April 1#—12 uur Spieringstraat 113: Spieekuur Kiaanjcentnim 24 April 9—12 uur Stadhuis: Zitting Manne Wervingsgroep Nedeiland 24 April 7 30 uur Geref. Kerk: Sa menkomst ler gelegenheid 60-Jang bestdan Leges» dc- Hells, spiek eis ds J P. C len Brink en maj Pb van Dalen, zang en orgelspel. 25 April I uur Ter Gouw: Propagan- da-avond Amateurfpto'grafenclub. spre kei Dick Boer over ..De wonderen der kleuienfotogiafie Bioscopen Reünie-Bioscoop: lk weet wal k w |mr' Wendu Hitler en ffogei l.lvesey) srhouwhurg Bioscoop: Een ijian kwam uit Parijs (mei Fernand Ledoug en Bianchette Brunoy). rhalla Theater: lane F.yre (met Or son Welles en Joan Fontaine) Aanvang 3. 7 en 9 15 uur Zondag 3. 5 7 en 9 15 uai Tha ia.Theater: Dins dag geen mlddagvoorstel'.ing. Sport op Zondag Voetbal: Gouda—Velox' 2 30 uur; GSV—Westerkwarllei2 uur. Waterpolo: 2 15 uur Spaaide bad. Adspirantcn«toupnool Goudse 7.wem- club en GZC—Merwedc (dames) cn GZC—ZJAN (heren). Uitréiking aanvullings bonkaarten )g aan vulhngsb' _jn houders van tw tributlestamkaarten vóórzien van een TD 2 zegel en bllbehorend Inlegvel GA. GB GC. GD en GE 605 voor Gou da cn stolwljkersluls in gebouw Dis- tnbuiieBlcnsi Westhaven 33 lussen 9— 12 en 24 uur 21 April I,am—Novak 22 April: Nuchelman—Savenue 23 Ann: d Schaaf—Trijsburg 24 t\n Tuilo—Züta 25 April: Na-uitieiking. Uitreiking schoenenbonnen Uitreiking van schoenenbonnrn aan houdeis van tweede cl-ibuliestam- kaarten te Gouda en StolwUker*lul*. iwier stalnkaaitnlimmers op de cijfers 3 6. 9 1 8 4 of 0 eindigen en die :n bei be/:t /l|n van een inlegvel, waar aan rtoh de bonnen 614 en 812 bevin den #:n gebouwdisti ibut.edicnst. Wes'haven 33 tussen 9—12 *n 2—4 uur (Zaterdag #-11 uur). 21 API it. A. B. t. D 22 April: K. F. G. H. I 23 Api li: J. K. L M. 24 Adi N. O. P. Q 25 April: R S T. L' 26 Apt i:V W y 28 Api i;X. Y Z Zondagsdienst doktoren BIJ aXwezlgheld van dén huisarts zijn van Zaterdagmiddag 3 .lot Zon- oagavohd 12 uui ie consulteren de doktoren C van F.ik. Katienslngel 79 (telefoon 2561) en H Reedijk. Ciabeth- siiaat 45 (telefoon 3132) ^pothekersdienst Steeds .geopend (les nachts allóón voor recepten) Apotheek E Grendel. aKeen Puns Hendi :kstraat 15c Op zoek paar een vrouw Nog steeds stelt Scotland Yard alles in het werk om de(n) dadcr(s) van de iiomaarjslag op het Engelse minisljlfic van koloniën te vinden. Men is op zoek naar ccn vrouw van 25 A 30 jaar van Joods uiter lijk. sprekend met Frans accent. Men veronderstelt, dat zij Enge land heeft verlaten. Volgens een bericht heeft een vrouw van dit signalement enkele darfen geleden bij een reisbureau een plaats ge nomen op de boot naar Hoek van Holland. Zij zou reeds na»r Neder land zijn vertrokken. Bomcnplantcn lk heb in de krant gelezen tan bomeripianlen door kinderen Lang niet gek Een idee met een hoed oj>. En het openf perspectieven. Laten we maar cms denken b.v. aan het opgestookte zwembad Iedereen een plank en pen spyker en het ding staat er weer. lk fS»eb,ergens ook eens gelezen, dat na de brand van de Sint-Jan, de Gouwenaars twee dngen later opgeroepen werden met hoorngeschal erf tromgerojjeI (b(j die homenplanterij hepen ook pad vinders te slaan en te blazen) om de boel Pen beetje te komen op ruimen en een handje te helpen hij de wederopbouw. In d'r lui vrije t\jd natuurlijk.- Ze schijnen het gedaan te hebben ook. En ze hadden de brand niet eens aangestoken. Non. 2nIt w zeppert, die kinderen hebben die bomen ook niet op gestookt. Dat klopt dus Nee. was geelt gek idee Als nou die bomen groot geworden z\jn en de I itidefeijkjyfjl» weten ze precies welke boomiehebbefi moeten voor een brandje Geen ruzie meer. Maar één ding heb ik pcmtsf. Die iui. die indertijd die boompjes ge zaagd hebben, hadden ze (och ook best een schopje aarde kunnen la(en pooien. Maar ja, als je opvoeden wilt, moet je b(j de kleintjes beginnen. Die geloven je gauwer. Net zolang, tot «e groot z\jn. PASSEPARTOUT. DE LOTGEVALLEN Viy<l 1 TRIPJE EN LIZEBERTHA 305—306 De vloot vaart naar huis Er heerst blijdschap' aan boord, want het doel is bereikt, de schip breukelingen zijn gevonden! Er gaan nog vele uren voorbij, maar dan varen de ranke scheepjes de 4>aak In Gelukkig! De achtergeblevenen waren al erg ongerust, omdat van nacht de vloot niet was terugge keerd en men vreesde, dat er iets gebeurd kon zijn. Ze staan aan wal i tellen de kano'sla. hoor. zo zijn zr allemaal! En als de vloot bij de wal komt hoort men ook. dat de schipbreu kelingen aan boord zijn. Kijk. daar zijn ze', Triple stapl aan wal en met hem de'vreemde blanke mannen van het vergane schip De Zwartjes ontvangen hen vriendelijk en met vreugde Dat Is wat anders, dan de mannén hadden gevreesd! ONTWAKEN Rookgrxjze rimpejg rillen langs de zilv'ren luchten, besluitloos paarlen bleke wllgetakken open; ■hel water u mei lila glanzen aangelopen m de satijnen s/oien. waardoor rissen vluchton in prille^paringsdrift. In 'r winters riet zit wakker dc wilde ccud. en u-armt de har/slag van haar nést reu man besproeit zijn land piet ambergouden mest. er vlettgf een geur van voorjaar langt de pochte akker De allereerste roerslrn van het ktfmend leven O. durf nu ook 'f ontwaakt verlangen vrü Ie geven: mitst-jg ll vertrouwde laagland voor ecu nieuu: begin Gij, die zolang uw rchuchtre i leiiqien niet t ertroiin de, rnlang uw'wst dicht aan de veil ge aarde bouwde. zet nu de pennen uit, werp u de hemel in I Uit: TRUUS.GERHARDT, Laagland. ■UlJ VRUtHTBAAR WERK VERRICHT h'VEtj ten Westen van Gouda kij- J ken tvóce dorpen over de Hol landse IJsel heen elkaar aan. De rivier Is daar do scheiding tUSflf p Moordrecht en Gouderak.' maar ;j vormt toch ook een gemakkelijke verbinding doordat het pontvccr in enkele minuten Moordrcchteiia- r,en en Goudernkkers op eikaars territorium brengt Het is hiet d" enige verbinding, niet de enige band tussen dc twee dorpen, jvant op cultureel getyed is er het ..Nut", dat in het dorpsleven daar nu reeds hoftdofd jaar een zeer ge lukkig. vruchtbaar en onmisbaar clement is. Op hoevele toneel-, muziek- en filmultvocringen. op hoevele leesavonden heeft het ..Nut'' al niet de dorpsbewoners bijeen gebracjit om te genieten van .wat kunstenaars kunnen doen om het leven schoneren voller te maken of om zich op de hoogte :o stellen van wat de wetenschap be reikt had EnB heeft het ..Nutook ntet dc stichting en instandhouding op zijn credit staan van voor het culturele dorpsleven belangrijke instellingen? Op 21 April 1847 werd het Depar tement Moordrecht—Gouderak van de Maatschappij tot Nut van het Algemeen gesticht. Burgemeester Snellen was de eerste Yoorfcittcr van het dcpaflernent. secretaris werd de heer G. B. Lallenian. het hoofd van de openbare lagere schoöl. Deze laatste bleef dat tot 1879 om daafna nog acht jaar tc fungeren als voorzitter. Hij werd in 188T gepensionneerd en vertrek naar Amsterdam Merkwaardig fs dat bij het honderd-jarig bestaan weer de voornaamste bestuursfunc ties in handen zijn van den burge meester (den heer K. H. Brandt en het hoofd van de openbare lagere school (den heer M R Van Maarcn) Moordrecht cn Gouderak waren niet de eersten in den lande, die oen departement van het „Nut" op- fichten. want drie-en-zcstig jaar tevoren, in 1784, was reeds tc Edam opgericht een Genootschap van Kunsten en Weienschappen ..Tot Nut van 't Algemeer!'-. dat zieh. naar het denkbeeld van den doops gezinden predikant Jan Nicuwen- huyzen ten doel stelde ..de zeden te verbeteren en kundigheden uit te breiden' De schepping van den Monnikehdamsen predikant heeit getoond grote levensvatbaarheid tc bezitten. Momenteel lelt het ..Nuf' 300 departementen, die ruim 900 instel lingen ln stand houden. Na dc be vrijding werden er nog 18 depar tementen opgericht. In de eerste tijd Van de eerste-twintig jaar van het bestaan van liet Nut{sdcparte- ment te Moordrecht—Gouderak is bijna niets bekend, omdat de no tulen van die tijd Ontbreken. Bij 'Jc oprichting in 1847 telde het depar tement 33 leden. Tot 1855 is cr den gestadig? groei en wordt het aan tal van 65 bereikt. „Door flauw heid enUusteloosheid" moeten daar na elk jaar meer personen worden afgeschreven en daalt het ledental in 1864 weer tpt 33. om tót 1918 vrij wel constant tc blijven. Later kon den steeds meer leden worden in geschreven zodat het departemept momenteel rohd 150 leden telt. Op 15 October 1847 werd de eer ste lesavond gegeven. Ds Bron i*jt Gouderak. bestuurslid van het de partement. was spreker. Het zoiT heel lang gewoonte blijven, dat leden zelf het programma verzorg den met verhandelingen over'een of ander onderwerp, of schetsen en gedichten voordroegen. Soms wer den uit naburige gemeenten prefi!.* kanten, hoofden van scholen en officieren uit het Goudse garnizoen uitgenodigd om een bijdrage te leveren. De gebrekkige toenmalige communicatiemiddelen waren daar de voornaamste oorzaak van. Later ia het een uitgelezen rij van kun stenaars cn intellectuelen, die in Moordrecht, waar de avonden al tijd gehouden worden, hun bijdrage tot pot culturele leven gaven Een der eerste Nutsinstellingen in Moordrecht en Gouderak is de spaarbank geweest. Reeds in het stichtingsjaar !C47 wordt er een spaarkas ingesteld en op 3 Mei 1864 wordt een spaarbank opgericht met als secretaris-pcn- hercttcht Dl voi Breidt hei gewjzen o Hollandse IJssel af. op Moordrecht, de „zetel'' tan het jubilerend Nutsdepartertient. ningmecstrr den heer G. A van sHouwcninge, die tot zijn overlijden •in 1897 deze functie belangeloos heeft vervuld Na 1872 lcvprj deze spaarbank steeds een batig saldo, dat gebruikt wprdt voor net vormen van ccn reservefonds Toen ln 1902 di/c spaarbank werd opgeheven, omdat de Rijkspostspaarbank ge acht werd in deze behoefte tc voor zien. werd dit reservefonds ad j 21.000 voor tweederde aan de ge- mcfcntc Moordrecht voor een derde aan d.- gemeente Gouderak gc- S. honken, op voorwaarde, dat jaar- lijks aan het departement, respec tievelijk I 225 en 200 zou worden uitgekeerd Ontwikkeling en onderwijs Dc grondgedachte van het ..Nut de volksontwikkeling tc beharti gen. heeft geleid tot het oprichten van volksbibliotheken Het depnf- •temenj Moordrecht—Goudcrak opende'de zijne reeds in 1847 Het aantal boekuil, dat in 1893 nog slechts 196 bedroeg, is gestegen Mot 1500. V Het Nut hecf\. altijd zeer grote be langstelling gehad \Qor het on- d- rvvijs en daarbij ook baanbrekend werk verricht. In 1852 werd door het departement Moordrecht—Gou- derak herhalingsondcrwijs gegeven, aan 273 leerlingen.'^maar lktcr i» dit soort onderricht op dc achter grond geraakt Reeds ln 1870 is er hier ook sprake van oprichting van een bewaarschool maar pas na verdere mislukte pogingen in 1881. 1902-en 1914 werd in 1946 het zo lang gekoesterde verlangen eindelijk in ccn daad omgez.c'. Sinds 11 September 1946 heeft het departement Moordrecht—Goudc rak ziln kleuterschool, waarvoor zoveel belangstelling bleek te be staan. dat al spoedig een tY'C«' lokaal van dc openbare lagere school moest worden aangevraagd. Voorzitters van het jubilerende departement waren achtereenvol gens burgemeester Snel. ds H M. van Loon. G B Lallomnn. ds J. A. F van der Meer van Kuffclcr. P. W. Marl, J Buys. J. L de Jong. ds. B. Nicuwburg. A A van Ieperen en burgemeester K. H. Brandt. Het tegenwoordige bestuur is als volgt, samengesteld K 11 Brandt, voor zitter M R van Maaren. secreta ris. J Kwmkelcnberg jienning- mcester II Bassa. J. Dirkzwager en J. L. de Jong Ter gelegenheid van het jubileum is een gedenkboekje uitgegeven, verzorgd door den heer J Kwtnke- lenbcrg Het feest wordt a s Maan dag,. op de oprichtingsdatum, met een receptie cn een toneelavond voorzitter, burgemeester heeft in een beschouwing öfclekenls van de Nutsavond inTklcinrf plaatsen en op het vele wn/het N/t heeft tot stand gebracht Zet jufllercnd departe ment heefI zeer tcle malen subsi dies voor# sociale! doeleinden ver leend in die hoidlrd jaren tal van cursussen op meer dan een geDifa gegeven heeft ,ik zou gaarne op dit terrein meet activiteit zien aldus burgemeester Brandt. ..maar er z.ijn vaak allerlei bezwaren TRLKIIONDENhEURING. Negei trekhonden hebben 7 morgen' op het terrein van he Slachthuis hun boratbrcedte laten meten cn de schofthoogte laten b - I palen om in het bezit te komen va I de vereiste goedkeuring, welke voor I hun baas ccn rilvergunning bcie- kent F.en der dieren werd ai ge keurd. de anderen werdep goedge- I keurd I^Mr. Kirchhciner vertrekt Bij Kon. Besluit Is benoemd tot griffier bij het Bijzonder Gerechts hof tc Arnhem mr H. H Kirchhel- nrr. griffier bij het kantongerecht te Goiida. Mr Kirchhciner. die 25 Januari 1912 te Rotterdam is geboren, was. nadat hij in 1940 te Leiden zijn doc toraal examen rechter had gedaan, wnd. griffier bij het Kantongerecht te Rotterdam en vervolgens wna. griffier bijde arrondissements rechtbank te Arnhem Sinds 5 Mei ,943 is hij griffier te dezer stede Na de bevrijding is nu officier-fiscaal bij de Bijzondere Rechtspleging geweest. Mr. Kircn- Keiner ir secretaris v<yi de afdelin gen van de Ned Volksontwikkeling cn van dc Vereniging „Tot Steun ZATERDAG 19 APRIL 1947. A4*1» d'ojtfër TWEEDE BLAD PAGINA De oever van Manhattans East River beleeft thans een wederge boorte. Sloppen worden ln mooie wegen veranderd, krotten ln grote hospitalen En nu gaan de V.N. hier hun „wereldhoofdkwartier" oprich ten. Ann dc hand van een der groot ste bouwprogramma's Vit de ge schiedenis van N. York City. onder gaat de „waterkant" een architec tonische revolutie „die reeds een kwarteeuw geleden oegoito De be langrijkste veranderingen mbeten nog verwezenlijkt worden en bin nen een tiental jaren zal het ge hele karakter van de oever der East River veranderd zijn.. Een beetje historie De zeven mijl lange East River li van oudsher de hoofdverkeers weg vnn Ngw York. Hij stroomt langs de oevers, van vier van de vijf districten van de stad en slin gert zich om verscheiden eilanden. Rumoerig en bedekt met olievlek ken. biedt hij een strikt .zakelijk aanzien. De New-Yorkers hebben hem uitgebaggerd, elders weer ge dempt. hebben er bruggen over ge bouwd en tunnels onder aangelegd. In het begin® van de vorige eeuw was de East River-waarlijk de ba kermat der zeevaart. Hele sparrenwouden hoopten zich In dc benedenstad van Manhattan op. waar dozijnen scheepswerven slanke Amerikaanse pakketvaartui gen te water lieten, bestemd voor de handel, die New York groot een tiental jaren het aspect van- de gehele geneden East Side kan veranderen. Stoomsyhoppen en kranen wer den ijverig om de grond bouw rijp te maken. ln de»ómgeving van deze 94 acres met allerlei rommel, staal en bak- Hjeeri. Slaan de bewoners der oude woonkazernes de groeiende won deren' van Stuyvesant-stad en Peter Cooper-dorp gade. Voor elk der 11.259 appartementen, die hier gebouwd zullen wbrden. zijn tien gygadigden. verlangend om fn zon nige kamers tussen bomen, tuinen en grasvelden te wonen. Verder worden voorbereidingen getroffen voor de bouw van -goedkope mam- mouth-wpningcomplexen.gefinan cierd door de Metropolitan Life In surance Co. Deze ontwikkelingen zullen bijna DE EAST RiVER, met Brooklgn Bridge en dV wolkenkrabbers ion Manhattan \op de achtergrond. 5.500 arme ga^npen onderdak brengen, tegen huren van gemid deld 7 per maand per kamer. Sinds 1934 is Knickerbocker Dorp open en reeds zes japr zijn de Vla deck-hulzen bewoond. Gebouwd door particulieren met geld geleend van' jle federale regering, is Knickerbocker Dorp de eerste ont wikkeling in zijn soort in het land. Alles bij elkaar, zullen deze pro jecten langs de waterkant moer dan 60.00(1 mensen onderdak ver lenen en e-on oppervlakte van meer dan 7.000 000 vierkante voetbe slaan. De schande dor stad.'haar historische alopppn ln beneden East Side, zal haar trots worden in tien jaar tljds. Toen kwamen de stoomboten, die rich ontwikkelden tot moderne vrachtschepen. Nieuwe scheepswer ven ontstonden langs de F.ast Rtver in Brooklyn. Geclurende de tweede wereldoorlog speelde de East River zijn grootste rol, toen oorlogssche pen van elk t£pe, ganse vloten van vrachtschepen convoyeerdeh. gaan de naar en komende van strijdend Europa. Nu camouflage en kanon nen verdwenen zijn. varen sleepbo- te-v en stoere vrachtschepen onder de zeven, zich hoog boven de wa terspiegel verheffende bruggen door, die gebouwd werden sinds 1883. Ir* het begin van de achttien de eeuw was de waterkant van de East River nog voor het grootste gedeelte een land van grazige wei den, met zware wouden begroeide heuvels en welvoorziene waterlo pen. Hier bouwden de grootgrond bezitters en de handelsvorsten uit die dagen ruime buitenverblijven. Doch ver in het zuiden, in de na bijheid van de scheepswerven, be gonnen overbevolking en cholera de bewoners naar h^t noorden te drij ven. De grote drang kwam tegen hét ..eind van de eeuw 'toen een stroom van immigranten de mensen, die zich daar reeds eerder -geves tigd hadden, stigomopwaarts stuw de. Pieren, fabrieken en woningen werden steeds verder de rivier op gebouwd. Ten tijde van de eeuw wisseling was hetgroofite gedeelte van de waterkant van de Kast Hiver smerig en dichtbevolkt. Totdat, kort na de eerste wereldoorlog de rijke Ingezetenen besloten hun geboorte grond weer op te eisen. In vele wij ken wertjen goedkope kosthuizen vervangen door ruime woningen; krotwoningen en brouwerijen maak ten plaat* voor flatgebouwen. Later slbkte de Franklin D. Roosevelt Drive, een prachtige verkeersweg, de klinkerwegen aan de waterkant op. Hpspitalen en research-labora- toria verrezen. En aan de zuidkant van de oever ontstonden de eerste woonwijken, die de plaats innamen van sloppen. Met het uitzicht op de rivier staan daar de een-en-twintig torenhoge laboratoria en de pavil joens. die deel uitmaken van het New-Yorkse Hospitaal Cornell Me dical Cepter en het Rockefeller In- ■tjtuut voor Medische Onderzoekin gen. ,'Het medische centrum met zijn hógep boogramen gevat in witgegla- zuurde» baksteen, geeft de „water kant" een strak aanzien Strikt za kelijk zijn de strenge lijnen van het geel en grijze Rockefe!ler-In- atltuut. waar vele grote geleerden vandaan zijn gekomen. In het cen trum van deze gebouwen is het be roemde Memorial Hospital, het middelpunt van het kanker-onder zoek. Vlak daaronder staat een aantal lelijke gashouders, die zullen worden afgebroken om plaats te maken voor meer hospitalen. Ongeveer een mijl naar hot zui den is een somber gedeelte, dat waard is om vermeld te worden, omdat daar de V,N. zullen gaan bouwen. Verlaten gebouwen en on ooglijke slachthuizen zullen spoe dig plaats maken voor het nieuwe V N. hoofdkwartier Voor het merendeel der New- Yorkers ligt de belangrijkste ver andering aan de East River, in het |>oningbouwplan voor het .ge bied ten zuiden van de Medical Unit. Hier begint de ontwikkeling van een project, dat de bevolkings groepen met een middelmatig en een laag inkomen in staat zal «tcl-o len ruimer te wonen dan zij ooit gedaan hebben. ToekQtnst ort la het proefterrein voor dt goedkope woningbouw, die binnen i Het la geen fleurig beeld, dat de onder Poola bestuur ge stelde gebieden ten Oosten van Oder en Neiaae vertonen, sehrljft een correspondent van het A.N.P. Het gebied, driemaal zo gnool ala Nederland is yoor het griotitp deel overstroomd. Een Ael der akk«ys, twee Jaren gnbebouwd. ia door on kruid overweldigd. Men vindt geen apoo'r terug van het oude trotse Brealau, doch slechts een verwoeste atad Wroclaw, waar in niet alleen de zorgvuldig vernieuwde naamboorden, doch ook de mensen en het gehele leven blijk geven van een vol komen verpoolsing. Men zou ook niet kunnen ver wachten. dat de Poolse regering, terwijl zij in haar oude gebieden nog worstelt met vele problemen, in staot zou zijn. haar nieuwe ge bieden nu al tot een "loeiend land té miiken. Het gebied was na af loop van de oorlog leeg en ont volkt. Van de uitrusting der boer derijen hadden de Duitsers niet jnesr dan vier procent in bruikbare staat achtergelaten, levende have inbegrepen! Visr millioen Duitsers waren met de verslagen legers mee naar het Westen gevlucht. Er waren 3'»« millioen Duitsers en 1 millioen Polen over. Ook Ebndeit verdere overhaaste volksverhuizingen zou het In deze omstandigheden onmo gelijk zijn geweest, de akkers te bezaiuen. Urgentie nummer één Begrijpelijke politieke bverwe- gingen hebben de? Poolse regermg ertoe gebracht de overbrenging der gebleven Duitser# naar het Wes ten als „urgentie nummer één" te beschouwen. Zij wdren bij de aan vang van de geregelde volksverhui zing geslonken tot 2 millioen. Nu de winter voorbij is. wordt de evacuatie hervat. Er zullen in Polen slechts 75.000 Duitsers, ach terblijven. die men als vaklieden nodig heeft. s 1 In de stad Breslau wonen op het ogenblik nog een kleine twintig duizend Duitsers. Zij hebben hun vertrouwensmannen, die het con tact met het stadsbestuur onder houden. Duitse vrouwen 'en meis jes zijn bezig met het sjouwen van stenen. Duitse arbeiders verdienen er dezelfde lonen als Poolse, doch zij hebben minder mogelijkheden om hun inkomsten op een peil te brengen., dat voor een dragelijk levciyonderhoud nodig is. Opne ming in een ziekenhuis is vifor Duitsers zeer moeilijk, aangezien, zij niet 'beschikken over het geld, dat daarvoor moet worden gestort. Overigens heeft de Duitse groep nog haar eigen artsen en haar eigen geestelijke verzorging. Steden en havens De Pootee bevolking, die de plaats der Duitsers heeft ingeno- mten. js voor een belangrijk deel uit Oost-Tolen gekomen, voorna melijk 'tiU de buurt van Lemberg Deze omstandigheid bepaalt het nieuwe karaj^ter van Breslau. dat thans de Jpdruk maakt, -de meest dostelijke «tad van Polen te zijn. Ook velen^die jn Warschau", hun huis hebben verlèren. hebben/een nieuwe toekomst in het Westen ge-» zocht. •Tot êt spontane landverhuizers béhoren.odk da speculanten en*ge lukzoekers. die op buit komen azen. Breslau. Stettfn en Dantzig zijn thans weer steden, die. wat herstel en opruiming betreft, niet achter blijven bij de meeste Duitse ste den. Zij hebben weer de levensklop van de „grote stad", zij het dan onrustiger en wilder. Het leven heeft er een arfdcre. meer Ooste lijke kleur gekregen. Polen heeft grote plannen als. zeevarende mogendheid. Het wil in zijn driejarenplan de drie zeeha vens. die het bij het vredesverdrag hoopt te behouden, tot ver boven de vooroorlogse capaciteit opvoe ren. Het heeft ook plannen om de Oder te maken tot hoofdverbinding tussen de zee cn het Poolse in- dus'r'eveh'ed, een weg. die 500 km korter Is dan die over de Wcichsei. In verband hiermede bestaan cr voor de Nederlandse werven kansen voor de bouw van de rivier» ichepen. die Polen voor het verwe zenlijken van deze plannen nodig heeft. TN DECEMBER 1945 trad de Fran^ ae minister van Buitenlandse Za ken. q^orges Bidault, in het huwe lijk met Suzanne Borel. een vrouw, die de vier kruisjes reeds achter de rug .had. maareen schoonheid. Vermoedelijk was dit de eerste maal in de geschiedenis van Frankrijk, dat een minister trouwde mptzijn eerste secretaresse, die t&venfrde eerste vrouw in Frankrijk was. die een diplomatieke loopbaan had ge volgd. In 1929 werd in Frankrijk voor vrouwelijke candldaten de mogelijk heid opemfesteld deel te nemery. aan hej vergelijkend examen, dat toe gang geeft tot de,diplomatie. Su zanne Borel nam er aan deel, maar..., zakte. Echter met ere. want het ""scheelde maar een paar punten. Suzanne was pas even in dc twintig en dus gaf zij de moed niet op. Het volgend jaar toog zij andermaal naar de examenzaal en nu behaalde zij prachtige cijfers. Y.il kreeg een plaats in de culturele ajdeling aan dc Quai d'Oraay. Dank zij het feit. dat zij verscheidene ta len beheerste, o a. Russisch en Chi nees, werd zij spoedig een "uitblink ster. Toen. na de bezetting van een groot deel van «Frankrijk, hetgeen overgebleven was van de Franse regering naar Vichy verhuisde, toog zij mee. In het begin van 1942 echter stelde zij zich in verbinding met de vrije Franse regering in Al- gieriL Zij ontving haar orders rechtstreeks van Georges Bidault, die toen hoofd van de Franse ver-, zetsbewegi.ng was. Zij voerde aller lei gevaarlijke opdrachten uit, maar in 1944 werd ,.Suzy", onder welke naam haar makkers uit het verzet baar slechts kenden, de grond te warm onder de voeten en dook zij onder in een boerderij in de Pro- vence. Van 'daaruit zette zij haar werkzaamheden voort tot het eind van de oorlog Toen Georges Bidault naar Frank rijk terugkeerde ala miniater van Buitenlandse Zaken, werd Mllc Bo rel zijn eerste secretaresse. Niet lang daarna..gingen de mede strijders ui^het verzet met elkaar een verbintenis voor het leven aan. Mevrouiy Bidault is nu een vrouw van even ln de veertig, maar voor haar jaren ziet zij er zeldzaam jeug dig uit met >^iaar schitterende, bruine ogeh, glanzend bruin krul haar. een glimlach om de-lippen'en en snelwerkende geest. Op het ogenblik vertoeft zij met haar man op d'c conferentie te Moskou. t)e ^Dladen vertelden, hoe tijdens het verzet - Mme Bidault. Mijnheer, mijn man is al se dert Januari 1946 in Indië. Wanneer kan ik naar hem toe? T- Mijnheer, ik heb nummer 1318. Denkt U. dat ik gauw aan de beurt koin? Deze en duizend-en-^en andere vragen beantwoordt de „mijnheer", in dit geval mr. J. E. Btlcrts, de Haan. hoofd van de afdeling ge zinshereniging van het' ministerie van Overzeese gebiedsdelen, met waar engelengeduld en niet zelden komt het voor, dat hij vóór zijn 'lunchtijd al zeker 70 maal hetzelfde verhaal heeft moeten afsteken tegen de wachtende vrouwert: Ja. mevrouw, kijkt U eens. de volgorde van veftrek wordt be paald door de Immigratiedienst te Batavja. Wij voeren slechts de op drachten van die dienst uit en ver der. wij hebben slechts de beschik king over één schip, de Oranje, met 400 plaatsen en die vaart maar om de 2 maanden uit Nederland. Hoopvol zijn de perspectieven voor de vrouwen, die niets liever zouden doen dan direct naar hun man in Indië gaan. zeker niet. De gang van zaken is de volgende: De werker in Indië moet in Bata via bij de immigratiedienst zijn aanvraag indienen om zijn vrouV te laten overkomen. Daar wordt de aanvraag bekeken en al of niet goedgekeurd. Is de aanvraag goed gekeurd. dan wordt daarvan be richt gezonden aan de afdeling Gezinshereniging in Den Haag, welke dienst op zijn beu^t de be trokkene per stencil op de hoogte stelt, dat zij te zijner tijd een tele grafische oproep zal ontvangen om op het bureau Gezinshereniging te verschijnen. Tevens staat op deze mededeling het volgnummer, dat zij op de wachtlijst heeft gekregen. Echter, het wachten op deze tele grafische oproep duurt lang en in de afwerking van de volgnummers zit niet veel schot, wat ook niet kan. als we weten, dat alleen de Oranje met slechts 400 plaatsen maft'eenmaal in de twee maanden afvaart. Kleine Verbetering En dan ondernemen deze vrou wen maar weór eens de reis naar het bureau Gezlnahoreniging.- waar zij vriendelijk te" woord worden ge- staanv ^naar»waar zij toch onver richter take* teruggestuurd worden, als zij zbpder de telegrafische óp* roep kotpen.' F.en kleine verbetering wordt ech ter wel verwacht in de vorm van hej beschikbaar komen van twee kleine schepen met respectievelijk 25 en 90 plaatsen. OHhet een merk bare verbetering zal zijn. is zeer de vraag Daarvoor is het aantal plaatsen wel zeer gering. Er wordt echter hard aan dc •zaak gewerkt, maar ook de tweede divisie van 20 000 man moet nog naar Indië en voor deze ver scheping verlopen is, komt er zeker niet meer scheepsruimte vrij. Tot zo lang zullen de wachtenden dus nóg geduld moeten oefenen zij dezer dagen deorham aan een avondfestijn en voor die gelegen heid gehuld was in een prachtige, parelgrijze japon. Zij zag er zó rijk 4 uit, was een zó Imposante persoop- lijkheid. dat zij mevrouw Molotdv, de echtgenote van den Russlschen minister van Buitenlandse Zaken geheel ln de schaduw stelde. En dit waa misschien.... niet helemaal di plomatiek! Heidebrand te Tilburg Donderdagmiddag heeft een bog en heidebrand gewoed in de nabij heid van het sanatorium De Klok- kenberg aan de Bredaseweg te Til burg. Door de krachtige wind werd het-vuur zo aangewakkerd, dat piet- tegengjaonde een energieke bestrij ding door brandweer, vrijwilligers en militairen, een strook helde ter lengte van 2 kilometer en een breed te *an 300 meter verloren ging. Hoewel ook een aantal bomen door het vuur was aangetast, slaagde men erin het bos te behou den. Benoemingen in Bisdpm Breda Mgr Hopmans van Breda heeft tot professor aan het groot-semi narie te Hoeven den heer H. Ernst benoemd, thans conrector te Etten. Tot diens opvolger te Ettcn werd benoemd de heer P. Asselbergs. thans directeur van de katholieke actie te Breda. Tot pastoor te Ruc- phen werd benoemd dc heer H. v. d. Heijden, 'thans kapelaan te Ooster hout en tot ditns opvolger, te Oosterhout. de rector H. de Kroon te Roosendaal. KORT VERHAAL ee, lieveling, niet met je handen! Meneer Blaas kijkt op. Nee. --«iet met z'n handen. Waar dan wel mee? Jcehdoe maar handschoenen aan. Ja. maar Dliiiirk! Ja vrouw, waar zijn m n handschoenen? Het behang ia .pieuw Fonkelnieuw, spierwit en duur. Dat duur ia erg. maar erger is het wit dat tvit is en wit moet blijven; het moet duur-wit blijven. Smetten op dit wit maken het goedkoop en gewoon, smetten op dit duur-wit zijn uit den boze en" daarom moet de heer Blaas zeer en zeer voor zichtig zijn al« hij een spijker door dit duur-wit behang slaat. Niet waar? men vergeet zichzelf zo licht en welk een schade kan niet een onnozele duim bezorgen die. ogenschijnlijk v*n vreemde smetten vrij. het duur-wit een onverwacht smerig smoezeltjc kan bezorgen, hetgeen het duur-wit goor-goed- koop zou maken. Maar deze vreselijke gebeurtenis, deze ontzettende ramp mag niet aan het toeval worden overgeladen. Zulk een ontzetting mag het jonge gezin der Blazen niet ontwrichtem een dergelijke degradatie van het roomblanke behang zou te veel zijn voor mevrouw BJaas. het behang, haar behang. Nooit! En daarom draagt Dirk Blaas handschoenen zijn Zondagse zeemleren hand schoenen als hij een spijker in de muur slaat, waaraan straks het melkmeisje zal worden .opgehangen. Om de hamer komt een lapje. IJET is de laatste tijd herhaalde- lijk voorgekomen, dat zich hier ëh daar gevallen van nekkramp hebben voorgedaan. Deze nek kramp staat bekend als ccn ge vaarlijke cn besmettelijke ziekte, en niet ten onrechte. De weten schappelijk r/aam is meningitis eerebro spinalis epidemics, wat zeggen wil een ontsteking van de vliezen van hersenen en rugge- merg. in epidemieën óptredend. Wanneer men het aantal'wcttelU'f aangegeven ziektegevallen nagaa:. blijkt dit gemiddeld 136 gevallen per jaar over geheel Nederland?'le zün. waarvan 50 sterfgevallen. Dit zljnfeijfers over de jaren vóór het uitbreken van de Halste oorlog. Hiervan heeft, sinds ongeveer 1930. Amsterdam steeds het groot ste aantal gevallen gehad. Vervol gens komen de andere grote ste den en daarna vele kleinere plaat sen. Het valt hierbij op. dat de ziekte dikwijls verspreid voorkomt, en vaak één enkele maal per ger meente. Ook de gevallen ln de grote ste den kunnen zeer verspreid zijn konder dat enig onderling verband te vinden is. Daarnaast gebeurt het ook. dat in één gezin meer dan één ziektegeval optreedt. De nekkramp vindt zijn slachtof fers voornamelijk ln kazernes, kampen* quarantaine-stations e.d.. waar vele personen geruime tU«l bij elkaar leven. In mobilisatie- cn oorlogstijd zijn er meer ziektege vallen onder militairen en burgers waar te nemen. De «nekkramp treedt dus op als epidemie en als op zichzelfstaand geval," De-verwekker is de meningococ een bTacterie. die tijdens de ziekte aan te tonen Is o a. in het rugge- mergsvocht. Ook in de neusholte is zij te vinden. Dit is de plaats waar lang* de be*metting plaats vindt, terwijl van de neus uit de af stand naar de hersenvliezen klein is en via de lymphwegen wordt af gelegd Door direct contact, spre ken en hoesten, wordt zij overge dragen. Bacillendragers In de omgeving van een zieke. Venlo krijgt nieuw station In de Venlose gemeenteraadsver gadering werd melding gemaakt van een schrijven der N.S waarin werd toegezegd, dat zo spoedig mo gelijk zal worden overgegaan tot vervanging van het huidige, door 'bommen beschadigde, maar boven dien ook het reeds lang verouderde station door een nieuw. Een ouderwets bonten schort is eigenlijk het kle dingstuk. dat de huisvrouw het minst )can missen. Vooral tijdens de schoonmaak er vaart zij dit. Maar ook van de zomer, als zij met een luchtig.' licht jurk je haar werk zaamheden ver richt, zal zij tel kens weer tot de conclusie komen, dat een Boezelaar het behoud van haar jurk Is. Toch Is het wel jam mer punten te of feren, alleen maar 'voor een- schort. Wij zouden u de raad geven é'en zomerjurk van katoen, linnen of toile de sole. Waar de eerste fl,eur af is. (en zo iets heb ben, wij allerfaal') om te toveren in een schort. Hierbij enkele •'modellen, di® heel 00r uit e*n afgr- nkte jusk kun» jrhen worden tr- maakt. Herdenkingsplechtigheid Zondag 11 Mei as zullen de oud-gedienden van hel eerste bataljon, 30 R.I., dat in .Mei 1040 in Nederweert en Ospel gelegerd was, hun gesneuveld# vrienden, die Jn Ospel befi-aven zijn, plechtig herdenken. lijdende aarz nekkramp blijken velen deze meningococ in de neus te her bergen zonder zelf ziek te zijn. De bacteriën hebben daar geen kans gehad hun gastheer ziek te maken: Het is begrijpelijk dat deze perso nen zelf ze wel op anderen kun nen overbrengen en deze mensen worden dan ziek wanneer zij niet krachtig genoeg zijn. om de bac teriën het hoofd te bieden. Eerstbedoelden. bacillendragers genoemd, zijn dus gevaarlijk voor hun omgeving. Het is daarom, dat bij het uitbreken van nekkramp ln een kamp bijv. een uitgaansverbod wordt afgekondigd. Iemand, die bacillendrager is kan zelf door ge regeld in contact tc komeni met ge lijke bacillendragers, waardoor de onderlinge circulatie der bacteriën vergroot wordt, tenslotte door epji verhoogde aanvalfdruk van ne bacterie in weerstand te kort gaan schieten en ziek worden. Zo ont staan de gevallen van nekkramp onder groepen van tevoren gezonde personen y Door dieren ia geen overbrenging te vrezen evenmin door voorwer- Pei, bedde- en wasgoed behoe ven. Ifc-halve het gewone uitwas sen. gten bijzondere ontsmetting. Waar het gehele jaar door men sen als bacillendragers rondlopen, wacht het uitbreken van dc nek kramp op dc ongunstige jaarge tijden. dus winter en voorjaar. Kinderen en jonge mensen worden uêoral aangetast. Wisse lend twee tot vijf dagen na de be smetting begint de ziekte plotse ling met hoge koorts, braken, hef tige hoofdpijn, onrust en de be ruchte nekstijfheid. Het hoold wordt daarbij sterk achterover ge bogen. de knieën opgetrokken; deze houding treedt rcflcctorisch op om de spanning in het ruggemergska- naal zo klein mogelijk te houden en de pijn le verminderen Het jonge kind kan stuipen Hebben. Nadat dc patiënt ongeveer twee weken hevjg ziek is geweest, gaat dc ziekte langzaam terug tot de genezing is ingetreden. Een enkele maal heeft de ziekte een zeer hef tig vcrloQp met een funest einde binnen 24 uur; gelukkig niet de meest voorkomende vorm. Aan de andere kant worden er patiënten met nekkramp gezien, di$ meer het beeld vertonen van een algemene lnfechez-iekte met aanwijzingen* dat er een prikkeling van de hersen vliezen is opgetreden, en die pas na veel langere duuë genezen. De patiënt kan cr zelfs afkomen met enige dttgen wat hoofdpijn en nek stijfheid; dit is de lichtste graad van de nekkramp en deze verloopt dan bijna onopgemerkt. Nu kunnen ook andere infectie ziekten tijdens hun verloop een hersenvliesprikkeling veroorzaken met soortgelijke verschijnselen. Do tubercelbacil zetelt daar soms, ter plaatse cn veroorzaakt dan de' tu berculeuze meningitis welke min der plotseling en heftig pleegt te beginnen Ool^ ver*billende etler- coccen kunnen een meningitis geven Hierbij worden ook de pijn lijkheid en de stijfheid van de nek mei de achterovergebogen houding# gezien Dez^ zijn dus niet speel? fiek voor de nekkramp. Niet elke keer blijken dasrrom de genomen maatregelen bis zou er nekkramp zijn uitgebroken, nodig geweest te zijn maar alvorens het onderzoek heeft uitgewezen, dat het gfen nekkramp is. kan bij ver dachte ziektegevallen geen risico genomen worden. Bestrijding Terwij! vroeger de sterfte llioog was. is deze de laatste tijd sterk gedaald tot een 5 pCt. door toepas sing van de chemotherapie. Behalve opneming en behande ling van de zieke in een ziekenhuis, behoort de bestrijding zich bezig te houden met dc bacillendragers. Zo volledig mogelijk moeten deze personen geïsoleerd #orden. Ér zijn proefnemingen gedaan om bij hen die bacteriën in de neusholte te doden door een plaatselijke be handeling met de nieuwste genees middelen, en hierbij zijn reeds suc cessen geboekt. De moeilijkheid blijft om allen, die met een zieke in aanraking zijn geweest te be reiken. Vooral geldt dit voor ver spreid worytnde personen. Op kost scholen. in kazernes e.d. Is dit meestal-ntet moeilijk na te gaan. MEDICUS. Nietwaar? hamérs glijden zo licht vaa spijkers en zo licht ook slaat damheer Dirk Blaas er nevens, bui- tyjé dat hamers toch altijd een tik keltje smerig zijn, kunnen ze bo vendien van die rare deuken ln het dure behang geven. Wit ia het papier, duur wit. 3 kelljk wit is Dirk Blaas' aangelaat als hij thulskonft van kantoor en zich met voorzichtige passen een plaatsje in de kamer zoekt. Wacht, die stoel bij de haard. Dirk! Lieve? Zet je stoel niet zo naar achter, denk om het behang! Ja lieve. Dirk Blaas leest zijn krant en kijkt nu en dan schichtig om zich heen. h^ kan immers zijn dat door de heviip agHatie bij het lezen van opwindemde artikelen Blaas met stoel verschuift en toch, ongewild, het behang raakt. Dirk het eten ls klaar, schuil Je stoel wet naar voren rn loop niet zo dicht lartgs het behang. Dirk Blaas lepelt soep. de'soep is heet. Pats. vglt de lepel op het bord. spettert vliegen in het rond. Diiiirk. je bent waanzinnig! De heer Blaas kijkt chagrijnig, al. wat dóet zon verbrande tong pijn. Wat ia er nou weer? Je hoeft niet zo te snauwen Dirk. denk om het behang, verbeet je als er soepspatten op waren ge komen n Er zijn geen soepspatten op het duur-witte papier gekomen. Dirk Blaas zal nochtans z{jn,]even moe ten beteren Voorzichtig schuift hij zijn knieën weer onder tafel cn eet soep. lepeltje na lepeltje, langs het randje, eventjes blazen. Het dessert is koud. koud als dt blik in mevrouw Blaas' ogen. als ze van het behang naar Dirk kijkt, van Dirk naar het behang. Er zit een vliegje op het behang en met een zakdoek wordt het vliegje weggejaagd. Nu zit het op het randje van het- soepbord van den heer Blaas, maar dat la geel, niel wit als het behang, dus me vrouw Bl#as laat haar autoriteit niet langer over het vliegje gelden. Het uurtje na het eten ls privé voor Dirk Blaas. Met puzzle en gefronst voorhoofd zet hij zich dan In een gemakkelijke luie stoel, zijn denkhoofd genccentueezd door kringelénde sigarettenrook. Dirk! Ja lieve? Nu niet roken ln de pas behan gen kamer hoor. het papier wordt zo smoezelig van die sigarettenrook op de duur. Oa maar even ln het kabinetje zitten. In het kabinetje la geèn denk sfeer. Dirk Blaas komt hier niet op een gevlekt rund van drie letters. Dirk Blaas ^s alleen thuis, all-' met het duur-wltte behang, kijkt er naar. gefascineerd.. Hij voelt zich raar worden. Hij gaat met het nieuwe ddur- witte smetteloze papier praten. Zo lief behang, wat ben je wit, vj-nt ben je mooi wit, en zo duur. Dirk Blaat wordt schor, zijn stem slaat over, zijn hoofd wordt beur telings rood en wit en krijgt dan belde kleuren tegelijk. Dirk Blaas kijkt ln de spiegel. Ha ha, !k zie wit. Jij ziet oo wit hè behang? spierwit hè behang, helemaal wit hè? Dan wordt het hem te machtig. Het zweet breekt hem uit, maa hij kan het niet helpen. Dirk Blaas snikt met korte hese geluiden, maar hij steekt zijn han den In de kolenkit, diep ln de ke lenkit, flink zwart, vies smoezel zwart. Je ziet mooi wit hè behang? Ja. mooi wit. Dirk Blaas beeft over al zljr ledematen. Daar dan wit behang, lin rechts, schots en scheef vegen zij vingers over het witte papier da spoedig als een der laagste papfei soorten aan de muur prijkt- Als waanzinnig smeert DK Blaas verder, zwart, alles zwa heerlijk zwart, jij wit. duur papier Zelfs het Melkmeisje heeft ee zwarte nnor. Dirk Blaas ligt ziek te bed en ijl Zijn echtgenote zit naast hem me rood betraande ogen. Het papier was te wit. Amerikavkcnt evpn goed als zijn dienstbodenkwestie elg lijk heeft het reeds veel langer da wij te kampen met gebrek aan hul jten in de hulshouding. Het ls b; kend. Jat reeds lang voor de oor log de meeste gezinnen het zond hulp moesten doen. hetgoen zij stempel drukte op het gehele g- zinsleven Door de oorlog ia d toestand cr niet beter op geword— behalve voor de dienstboden zei Het loon voor een dienstbode 1 New «York. Jat ln 1935 drie en e~ hfllve dollar per week bcdroefc. thans tien maal zo hoog. vijf dertig dollar Bulten New York het Iets lager, maar toch voor h gehele land gemiddeld dertig dol kir per week. Het beroep van dienstbode ia het bgenbllk bijna het best beta van felle specifiek vrouwelijke roepen: Een fabrieksarbeid! verdient gemiddeld ongeveer zev en dertig dollar, een bediende een schoonheidssalon krijgt ec' maar dertig en een halve do meiajes in stoom ververijen verd nen nog minder; gemiddeld hl acht en twintig dollar en réelsjes 1 wasinrichtingen blijken er h slechtst aan toe; zit krllPen ru' teven en twintig dollar per wee Gezien Je hoge lonen voor dte boden is het begrijpelijk, 'dat y, gezinnen zich'tevreden stellen-rn n hulp voor enkele uren per *- Dezep kunnen per dag in New Y- *e» en bulten New Yopk vijf dol verdienejv; een schoonmaak*' Wijgt per uur 75 dollar-cent in N York, /bulten New York 80 doll cent

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1947 | | pagina 2