BNP! HET DOOPMA L leren vAn Amsterdam WOLKEN EN WEER KOGELS ■eersts blad pagina, I ADOLPHUS t .woensdag 1 mimi. A1 Donkere luchten - donker humeur ISf^ «as SuS siS Öhze voorouders waren echte smütpcipen Oag behangsel in vróeger tijd w* •- Jean-Louis Barraült breekt elkó wet - met KERSTMIS WOENSDAG 7 MEI 1MT. COUDSCHE COURANT Tre uw gemeentedienur t gehuldigd De heer F.' Japssen veertig jasr op het stadserf LONG ISLANDS PARKEERPLf^IN kan op mpoie Voorjaarsdagen zett 'vol.zijn, getuige due lucfitfoty waarop het letttrl\ik krioelt van auto's. Geplaagd "door Rbeumatiek? Reekie by de geringste aïnwyting i vah rheumatische pUnen moet gé 1 Krüschcn Salts nemen. Duizenden over de hele.wereld deden dit reed* i en-blevpn regelmatige gebruikers. De kleine dagelijkse dosis l^rukchen doet wonderen; de aansporende werking op "de bloedzuiverende or ganen Is heilzaam voor Uw .hele gestel, 't Bloed gaat sneller stro men' en de «èhadfelljke zuren - oor- zaak va» Uw lydqn en pijn - ver- dwyncn vaneelf. Vraag Kruichen Sdltjs bij Uw Apothoker. of Drogist. I.M. BEZOEK MOORSE GEZANT. Gfsteren heeft da Noorse gessuit -In ons lapd, de heer ,1 Bull, met zijn echtgenote een bezoek^-aan de Sint Janskerk gebracht ter bezich tiging van del Goudse glazen.- Bur gemeester James en mr Rljksen, de voorzitter van het Fonds Goud se Glazen, hebben de gasten rond geleid, die zeer getroffen waren door de schoonheid van de glas schilderingen. AARTSBISSCHOP Mgr. 1ÜNKEL NAAR GOUDA. Aj. Zondag hoopt de aartsbis schop der Oud-Katholieke Kerk van Utrecht mgr. prof. dr A. Rin kel In de Oud-dCatholieke Kerk 'al hier het H. Sacrament des Vormsels toe te dienen aan een Uentll jon geren der gemeente. De H. Dienst -zal aanvangen ooi 9.49 uur, de Ves per pm 3 uur^ 7 Mal IJS uur. VaUtitggebouw -Blekerisinsfl M: Openbare .verkoping goederen door deurwaarder R. van „Blokland. j 7 Mei s'.utir'vtüt Ev«nr. aemegnta: Bidstond. 7 Mei 7-1 uur Crabethitraaf St Spreekuur plaatselijk commissie „Ne derland helpt IndlS" voor Indische ae- raoatriürden. 7 Mel S uur, Btunla: Spreekbeurt da J. Börger voor Logosvarba d. 7 Mel s ubr Bet Schaakbord: Open bare bijeenkomst Spiritualistisch Ce- nootschap ..Hoger Levei lezing mevr. a. C. Bom—De ong oveiv „Geest en stof". fa—t: uur Sjlarln*S«raatjkti: a Msi *3* uur InilBj&feouw Bla- karaalntel 4*: Opeahïff verkoping koedertm dóór daurwfcafder -R,-V*rr S Mel S pur Nieuwe Schouwburgi Opvoering ..Erfenisjagers door Ned. Volkatoheel voor O oud se Toneelkring. I Mei', t uur Thalia Theater: Feest avond .Nederland helpt Xriöië". optre- den rsdïo-kleinkunstenee/hble onder leldipg vaVAHjf v»n> Praag .en rafflo- accordeonowest .van Jan 'Vbgel. S Mel I tlur Central: Jaarvergade ring Goudse Zwemclub. S Mel 1 uur Concordia: Vergadering Vereniging Ouèerdomzo'rgen ,.Ons Be lang" sprekers J, H. d. Born en NS. J. Hodu over -..Noodvoorzie ning wet 1B47 vóór ouden vBn dagen". ie Mel 4.M tlur en li Met t.J* uur ONA-terreln: \Eerste Competitiedag Goudse Athletwk-Commlsste. It Met uur Waagfebiuiw:opening clubhuis vrijs. Prot. Jeugd. uur bezichtlng door belang* tel kenden, li 'Mei 4 iwr Kazernegebouw: Opening clubh Is Ned- Padvinder- vereniging.' ie Mil s nur Kunstmin: Feetlavond voetbal- 'en atletiekvereniging ONA. Bioscopen Thall* Theater: De weg naaride pel. Beünie Bioscoop» Hét recht van de eterkste (met Lon Ch*nej* Jr.) Aanvang ,7 en I-Huur. uitreiking! nieuwe bon kaften Uitreiking nieuwe' levensmiddelen-, tabaks- eh veranaosrlngenkaarten aan houderg van tweede, diitrlbuueeum- kaarten voonrtftn van een TD t zegel en uitreiking.vart brandstoffenkaarten aan. gezlnsl<oofden (medebrengen alle tweede distrlbutleetamkaarten. Inleg vellen. .de laatstgeldigebonkaarten, tipt Ingevulde aanvraagformulier voor brandetoffenkaarj en bon 7» BV vo rige- brandstoffenkaart) tn gebouw Dlstrtbutledienst Westhaven 39 tussen Ml jpfl-4 uuf Zatardkg atl uur) Mei: Ja-Kh t Mei: Ko—Le. 10 Met: De—Ly. Apothekersdienst steeds geopend (deé nachts alléén voor recepten): Apotheek De*. "West- haven 14, pathle. De Chr. Oranjevereniging, waarvan hij bestuurslid Is, de be- B atüursvereniging en de -afdeling I Gouda ven de Chr. Bond van.per soneel in overheidsdienst zopden 'bloemen en o.a. kwamen da G. Elzenga en da Gerh. I-Iuls, predi- Jwnten der Ned. Herv. Gemeente, 'Th welker commissie van oppnrtoe- zicht de heer Japasen zitting heeft, gelukwensen. (^repatrieerden bijeen Gisteravond hield de afdeling Gouda van het Nederlands Verbond - van Gerepatrleerden een bijeen- kornet in „Corteordla". In zijn openingswoord deelde de vnojrlttpr, de heer P. de Vds, mede; dat de netto-opbrengst ten goede komt aarr het fobda tot ateun Van weduwen-en wezen. Daarnaast had de avond pok een propagandistisch, doeb .het ver hond strijde nog steed* tegen .-de i onrechtmatig geachte Inhouding der -Indertijd verkregen voorschotten. Aanwezig waren -dé districtsbe- i* atuurders uit Rotterdam en het hoofdbestuurslid. de heer P. Bakker uit Utrechk De propagandistvaex hét verbond, de heer B. v. Arend ufo. Rotterdam vertelde, dat niet .lédereen begrip'heeft voor wat "het Verborgwil. Hij noemde de toe stand van de achtergebleven betrek- t - klngan dergénen, die uit Duitsland niet zijn teruggekeerd, veel te wen sen overlatend. De vrouwen der —politieke delinquenten hebben een hogere ondersteuning dan zij. Ten onrefchte vermeldde het pro gramma; cabaret. Daarondér moet men wat anders verataan, dan hier Werd geboden. Het optreden ven een ensemble ufo Aer Laoet, de Moha's(mondharmonica-virtuozen), de eccordeotisolo van Plet Bikker uit Amnieratol en de xylophoqn-solo yen Willv.Stolk/dat alle* stond op behoorlijk peil, wat verwacht en geélst kon jworden. "T.O.G., kwam met een toneelschets, een schéts met èen I»lJzonaer „Jaquev' van Nono .(Arme rijken), vlot en onderhou dend. Ted Pelt moet eerst de uit spraak, van verschillende woorden leren en b.v. niet zingen vin een .moederhart in afdelingen: tech^k en voordracht schoten ver De conferencier is bij crdPIfT 'Vóórbereiding tot betere dingen In staat dan bij nu tén beste gaf: hij glééd soms gevaarlijk uit Do lied je* .van de Joja'a waren wellicht - aardig, migr we konden ze niet gord,verst aan ondanks demedewer- \king van Plet Paaltjes. BENOEMING; Bij. Koninklijk Bealüit la be noemd, tot kantonrechter-plaatsver- vanger In het kanton Emmen, onze oud-stadgenoot mr K. H. Gaar- landt, burgemeeater der gemeente Emmen. Dfr. F. Tletes fjoufdreO Jtt Staatk. 'ed prof mr C W de Vries. Chef-red S H V A. Krant* Uitgave' tn druk tf.V. R'damaeh Nleuwsbléd. AANDBLcM Hyofdfcoerstn tLskUi Official* .ooiertngen van Om'Vtr vi d. Effectenhandel riiNfeDAó «ei GB ged. en Wed. |jfo{ ged. en tatén; p bt'edaiyX teten iüt'mf iiéna EERSTE BLAD PAGINA W eervoor spellende wolken xün.xs,'zelfs al voorspellen moöl weerl mooi geen glBLlOT van he EKEN, zijn de graven bt kunnen atér- dfo-nl^t o.m- ven. Cra ACTIEVE FO! OBLIGfoT - V.K: Meden S*4#riaii'i VJ lMBa irt*/ :i Wi i-.R-N.WJ. fo x2«. M KB-'Rmmc, Srt'st N. Hand. UU. «A tfWv. Alg. KunhtsO. A ÏTfti B#rt»l«PaUntA t'»i. tl (Blfe pelft «A 1W.\ I |3iS(rK. ,Vl. A 34«- ol.VA »t -bes.'A «Tl»»'. Kon.I'epA A 41«> Aw-r. Rut-ber A itS1':' tj^il-tar Knl^h. A •Mil A IB! <J. J«ra RhI.Ix A R vrlM-liarit ll. i ll»nsrlL.U,,yd A lie- fft. NU. K«xl«rl. A' ïli Handv. A mat. A Javawe Cult A 11* N..L Suiker U. A 117- Deli-Bat Mb- A 1S4V, Dell Mil All», denembah Al« k«ra* M7 11 St N M. Iwb -Htm A' Botterdririaiw v»i\ h«.a Fr,4}r.H.I)«Va3J l"UA V«Pi Nu.HymHinlriU l«wl H»"»4 K"»U Hvj> ,M, 11 1»«»»A l»n R-tV, HcIiJivk .71 loin P«» Alec, K'-Iii.it.U.i) IB2U, t-foV! Hrnrti A,Iiir4-.« IV.t. lyivpfy 'A«.p 1(31,4 Irt-Vi feu. pete: Mil n i'd*, I*».' l.Sftiwn »4V nCChA.lW"* 'I» JV: - iUStKhiie-IHN» WiV/ 132. Werfcapiior 101% 1(10% wutoh A 313 and wuere ln(L A 1«7»„ I70»i A..N.I.K.M. N.li A MA' M« Sei- Ind. 6a« bW fhCCr. A H. A l!W<, 1», l.iude Teve. A 1»» Hilltu>n/eruhrA owt Borneo pr.A »tb»% 17« Han—-wanet A *1 Pedept-ult.M* A,1M. -111% Im.hi. Ha 11 a* t A lM Hp -"•tu.R:|r.v.Wh.A 1M JM Gouda Kaaoh. A l»i U» rinmiaena Hb A IW 100* t AANDELEN in 11% Slaseab. Bank'.. - "weotaeBabkcA IW, l«« lutLBSLiionn. A 171 lg^ S'.W.H. A'B-D-A W- Alien St Ca A 1M»^ 1MU Veda Mach. K. A I'D 17*1. Rider/at. A 14* 144 fcuda-ApoU K.A 177 H* Jt, Ineken* H, *«- iWL Ct^iaerv. A 1,1 17u hyfocht ik D-onlang» In ten opstel oéer „de Maan en het Weer" trachten aan te tonen, dat dé eerste niets met het tweede heeft Uit te itaan, ondanks het, hardnekkige volksgeloof (het. wéér speelt-zich af. in de onderste-lagen van onre danlpkrlng, niet hoger dan 10 i 12 km. én, de maan la 393.00a km. van'de aarde verwijderd); leti g*. heel anders is <Je,"verhouding van'- Wolken en weer. Sahara-zand in Nederland Deze in duizenderlei vormen voorkomende Verschijnlnge'n zijn opoehnopingen van waterdeeltjes, met eén-temperatuur hetzij boven of'ofiüer nul graden' Celsius en ijs- decltjeg, staafjes, «terretjea, dan wel aaneengeklonterd tot aneeuw- vlokken. De, wolken uit de fabrleksschoor- ;ate»m of..., qit uw pijp lateri we 'bulten beschouwing, evenals de wolken vulkanische aa na grot» ultbaratlngen óf de wolRcn woes tijnzand. Begiri April maajcte De Bilt melding ven in ons land neer- r vallend zand, afkomstig uit de Sahara. Zelfa ln Denemarken viel toen Sahara-zand nee'r. Nu maken onze water-'of ijSwol- k?n deel uit van.het weer, In de weerberichten spreken we van: y overtrekkende wolkenvelden, zwaar' ~f bewolkt, toenemende bewolking. j En Werkelijk ia de aard- eh graad .y,; van/bewolking, vboral.door 'de op- der/chepping van hét zonlicht en de daardoor vcrborzBakté veran- dcfing in licht- én kleurlntensiteit ■i.landschMt en omgeving- vnn te betekinla voor de invloed larvan-op de gemoedsgesteldheid v.'van 'ons mensen. En zó gezien lijkt de combinatie „wolkeri en weel" '*v?n bedenkelijk aft die van „ooh-, tend en- etmaal" of „dehaert en maaltyd", waarvan immers het ene lid eigenlijk #en deel noemt vén» het "andère. o ln énrfere zin verstaan we echter onder'het we$r de toegtahd van en »de vérachljnselen ln de dampkring, wat' betreft temperatuur, druk en béwéglng (wind) van de lucht, dé- graad vkn vochtighglÖ' en de neer slag, die kan Instaan uit regen, ha- gel, sneeuw,.alle:weer in verschil lende soorten en graden. Als we het weer zo zien, vallen d© wolken daap du» bultep, al hebben zU, speciaal op de neerslag, ook ..een zeer belangrijke Invloed, terwijl zij ook als zonnewarmte onderschep- pera en door hun belemmering-van ultatralln.1 der aardwarmte ook df temperatuur van de lOcht sterk künnén. beïnvloeden, Kort «faméngevat-kunnen wjf dus zeggen dat de wolken óp een bè- paard ogenblik hetzU deel ultftja- ken van net wéér of het wéér vér- eorz&Kcn. 1 Schip metiure appelen Bovendien 'kan de geschoolde waarnemer aan de wolken belang rijke gegevens ontlenen voor het opmaken van- zijp. verwachtingen van het'weer van dezelfde dag of 2elïs de .yolgende. M^.w. wolken ■Un vaak weervoorapeïlera. Ook. dé verre, vdn meteorologl'ach geschool de -„njan ln dé atraat", (liever,, man'* in hét; valdV) zal telkens, -na een •blik op de wolken .zeggen: .*We .krygen onweer", of JVe zjjn nfo't ver van de regen". Dewóórden „donderkoppen" en „onweérawbl- lceh'TzlJn termen, (lie van zulk «er verwachting aprekèn. Dreigéida plichten, «en jchlp mét zure afc len", onweerazwangere wolken; houden alle een voorspelling ln. Op ril we' ervaring gegrond geved Vorm t«n kleur en ■beweging Van.* «om-* ipige wólkformaties de gewone (yaarnemer vaak aanwl trent spoedig t« verwac,.^.. verandering óf -verschijnselen. Zo rijzingen ichten weers- ook kan hét typiache licht bij buiig weef ons a\tt grote zekerheid doen constateren: ér zal gauw een té- genboóg komen, of es ia.er al een. Dat julat1 de slecht weer vpor- spellende, de dreigende, wolkforma- tiea zo duidelijk tot ons, leken, spreken, hééft niet zijn oorzaaje int het feit. dat wij zwartkijkers zou den zijn, die eerder leeuwéQ op onge weg zién dan lammeren; maal om dat dé vroegere ervaringen van gevaar en narigheid óns leerden op pnze hoede te zUn en we de waarschuwingen om te 'schuilen maar al'te graag ter harte nemen. Daarom' zien we niet zb aterk de beloften yan mpol'weer; daarom is de tertn mooi-weer-wolk niet zo' bekend en gebruikelijk als de naam donderwolk. Onopgemerkte tekenen En ook, vergeetachtig als we zijp, mensen van het ogenblik ook: we •zien ipeer verband tu»sen wolken en het spoedig daarop 'volgende, hét- rechtstreek! daaruit- voortko mende weer, dart- dat tuaa»p be paalde soorten bewolking, en, het weer na één-\0f. zelf* twee dagen. Wel horén 'we Wel een«: „dié lucht beualt me niet", of er zit Wind ln de bovenlucht", als hoog aan de hamel wat grillige, warrelige veeg-.;' wolken drijven* maar onWat we pnaar zelden julft enz© waarneming gen öptekencf» en de' latere uit komsten vfirgèlllken met de door diéwaarnemingen gewekte y**V wachtingen, omdat-we dus geen - statistische gegevens verzamelen, waardoor onze ervaringen- iets te- kers en wetmatigs zouden krijgen, daardodr zien-wij maar al té wei nig de. tekenéri aan de hemel als aanwijzingen voor het komende 'weer. De wetenschappelijke weerkun dige echtef, die de- waarde; gehecht aan zijn alom verbreide ve'rwach* tingen, Cent en dus zijn grote ver antwoordelijkheid beseft voor. zijn' dfagnose en prognose (zijn consta* teren Van .wat is en wat zal' ko men);.dl» zM naast zijn vele waar nemingen met" behulp^ van véle in strumenten, ook de wolken bezien.' Uit de...vlucht van de vogels voorspelden Germaanse priesters het -lot^van hun stam. Uit vorm, hoogte;, beweging, sa menstelling Mer wolken vóórspelt de hedendaagse ,p:lener" mee het' weer van de Jcortfersde dagen.- De verdeling van de luchtdruk In •wijde omtrek (van Oèral tot Groen land),' tèmperatuut, luchtverpla4J sing, neerslag qp de plaats van- die ver verwijderde helpers; worden "hem„dóór radio en tele* dagelijks, 'theermalen, gemeld. En ze helpen hem.bU het opatellen van zijn óoor zo velen «dhjrehoorde en m«t stel'" r tin gen. illighfrtd geloofde verwach- Ernst uit spel Maar ook (laat hij voortdurend' met aandacht', de-wolken gadè.' het wolkcnspel (zoals dat heet), om ook' daarin, te lezen van wat kómen kan of kbmen zal. En ala wal wij voof hem hopén -— zijn wetenschap pelijk wérk nog plaat» 1 laat voor Indrukken van schoonheid, dan. zal hij telkens weer vol vreugde en eerbied opzien naar 'die wiéaelehde onstandvastigheden. Juist de Ne- /derlandse wolkenluchten; die ónze oude schildersinspireerden, „wol kengevaarten, waarmee grote din gen .gebeuren", zU geven ons tel kens woei* met huh kleuren- en Vórmenspcl allèrhande pracht t« aanschouwen. W. L. OBLIGATIE* Anntaró.tUtÖlS» 100% MOM, VRIJ o»dbw*Rt* A^FAiM, - Amaterpa u In het .voorkomen van e baué* waa JA» 0#ppaar vflje vrijwel geen verandering 1 Gedr Oaw. Bi>t. A na Hwfiiv, cA' l»sl ittaChoc.i.A 104 .t>'.Bakk.cA ïW tri. Gist A 4(fi H, Kabel A 274 M A 247 HoUJpronfdok A 3t7 Schaft» K.M.T- "I ótrtk A. «ui -i.irk iMarh.1 Wark*jKX)r <e«h. Ka. H*K A AtU l**lt OpiuV 1 A Veft-jBfoMiaa.iA 9S% Sam. Cherlbon A MytKatHra^pA lüé», CERTIFICATEN VAN AMBRIK AANDELEN AuuHldttALuub W4 A(u.Smelt.Altai. --V% Anaconda Oopp w «-V«® inu Jflckai C. #4% I «Isl "snul AÜi.Watarwörk» IWi{ -a üuntinanLXMlèy 4Ï»<J r.'V.él Mld-Cönt. Patr. C Shell UnIOflOHC. VydÊ Dda Water Aaa 3B*i 3B»,« lalareont. Bubh. ni 4 H*luA«Jhlt'Spsr 11% tlA» Oh Ir. Rock 1*1. P. I I Mm». Kaaa. l>x. 4% 4M Sf.-T. cenu. Kr. UVA l«jg Pannsylvanla Rl South.P*'-('ón)n Sa% SAigi i;ic studahaicar Corp l'rulougatH». JV« van'de markt en de aóhi aandelen wed^qjo ee» vrij affaire. Bij toet alot Wft-en da k» '•baal geqomen ongeveer *el k aan .hodfdkoerien. Van de bankaandeli waren enkele'soorten Iets couopit»' laar. Dl lndujtr^eaandeleri. IN het b«gln van de 17de eeuw was het gebruikelijk, dat de móéder van een jonggeborene -zéé weken ha d« blfjde (fébeurtenls haar kerkgang deed. Zo zij zich voor die tijd buitenshuis In gezelschap óf op straat óertóonde, zou dit toen alge- mee» zijn afgekeurd. Voorts was het een vaiie gewoonte^ dat by haar .thuiakomst [v-wmc, uoi «IJ na de /ceckggng '.lanlet meer ,din vier van de Wat geeft Hilveripm 7 >5 (voedster of, m'")' öl> mi M€« worden gfnodigd. Werd de 4«nln« niiAi-IPB-t«n -tan uipri Avondprogramnta. (AVRO): I Nieuws; 4.30 NetL - Musica, Antlqua; 7.30 Gr. aretenaa sunsfn: i.te uaiinga.«v ichubert; ie.» Jo Vincent i tOJO Hauw»;. 10.U Avoiulovertftnklhg; U lympnonlach Concert. Str.lcr'; *7.0» Muaica, Antjqua: 7.M Or. pi.; I Nieuws; l.ll. Arabesque; (.44 Thunder Rock, hctorepel; 10 Radiofo nisch Festival; ii Nieuws; u.is or.pr. Hllv. II (NCRV): 0 Kamarork.: .7 Nleuwi;--7.S0 Lering: S Niéuws; 1.00 Parelend* klanken; S.lo Laring; S.30 Nla'utf Syr Mal. Dagprogramma. Hllv.' I: (A.V.R.Q.) 7 en S Nléuwa: «.IS .OchtendrhyUima; 1,4» Gr.pl'.: S.l» «MorgénWijding, r.4S Arbeldsv|t.j 10.39 Spaanse Volksmu'z.; lt Gr,pi.; IS- Zang; 13.S9 Operette: 1 Nieuws; 1.14 Metropole ork.; 1.43 Conéert; 3.10 Ksmermuz.; Voor kieken; 4.1» De camera loop(; I. Kélelóoscoop; 1.30 'Skymutars/ HilV. II:'(K!R-0.) 7 en Nieuws) 4.13 'J?luk de dag; s Gr.pl.; t;M Waterstan den; (N.p.R.VJ 10.15 Morgenwijding; 10.48 Myta Hess; (K.R.O.) 11 Zonne bloem: 13.01 Pianoconcert; 11.10 Lunch- concert; 1 Nieuws; 1.43 Voor de vrouw; (N.C.R.V.) 3 Giagonda ens.; 3 -Non stop-progr.; 3.30 Cello, plano; Bijbellezing; 4.41 Plano; I.M Gr.pl. Avondprogramma. Hllv. IT- (A.V.B.O.) 0v Nieuws; 4.30 NOd. Str.kr.; 7.08 Flip Stasi/ -7.11 Volksmuz.school: s Nieuwk; ».1S,Radio Phllhanh. Ork.; I.1S Zo slet de oorlog «r ul|; lbMeiliederen; 11 Nleuf/s; 11.14' Operette. Hllv. II: (N.CJf.V.) Orgelconcert; Nieuws; 7.13. Lezing*: 4 Nieuws; •.7» Progr. vsn de zee; 9.so Met bond Avondoverder mus.) 11.,30 Non-stop pro V «én doopmaal, of, zoals mén toen zeljjev. een begankenlsmaafl -werd -aanfbrlcht. Onze 'vooroudtri hieldej goede, overvloedige maaltiji overdadig waren lorna De dóopmaien dat reeds ln 1390 te Haérl» verordend, dat bij een dot iét meer dén vier van de eepvaa opgtwe konden rich merendeels handhaven. Da Amerikaans# markt was kajm. on regelmatig. m«t slechts geringe va riaties. Op de belegginggmaikt was heel weinig te d«>«n. Van de atakts-- londéen werd d« nieuwe eonver»!*- lenlng afgedaan tegen J» a Ml/1. Enkele andara etaatspaplaren waren eerder leta luier. De omeetten in «#- maenteltjkc en provinciale obllgètftn weren kLÖn en de koereen vrijwel onveranderd. Ook de affaire ln pandbrieven we» Vkn gerij*® *hn%; tingen, doch enkele Vtfj» panmt brieven walen tah lractt» beter. .PröloniaUe Vldb. het zwarte kleed verbrak, ten doop. Edellieden en patrlcilra ktggmén Mg „sierlijk geleyt ter karke. De moé-- Inet groot tn qfogedtxcht" tfcr harke. E dera alt de betere standen gingen werd imaal isaate lamme :htoun g overtreden, dan werd met de volgende straffen gedreigd: een boete va» tien jchelllngen éta dui zend stenen voor haar. die dej maal tyd gaf en' vUf schellingen voor elke yfouty, die bp ven het jtoège-1 stane aantal als gast aanzsti In Brielle mochten niet meer dan -twaalf- vrouwen, aanzitten, vopr elke vrouwelijke,,gaat' meer moest twee pond Hollands worden geofferd. Ook elders .kende men sbortgé- "UJke verordeningen. Hoewel de kerkeiykè overlevering wilde, dót een kind zo spoedig mo gelijk werd gedoopt, waaraan de kleine burgera en handwerkslieden zich 'doorgaans hielden', wag het *bU de meer gegoeden in zwaqg geko men, de' kinderen kérat1 na de bovengenoemde eerste Kerkgang te laten dopen. Meestal .Werdfde doop toegediend ln de middag-kerkdienst, nooit echter zonder predikatie. Hier en daar geachledde het dopen ook wel vóór of n« d«1 predikatie in ochtend- of avónddienst. De vader van het'te dopen-kind m.^eat by de plechtigheid tegenwoordig zUn,, het atond .hem vrU verwanten of be kenden'medé te neipen, mits ze lid' waren der kerk "fot onder ,0e»- suuf of ban stónden. De beter ge situeerden droegen bij deze gele- DUNKIE DENK genheid' een gewaad, daf iy alechta bij plechtige gelegenheden droegen en dat mqn,ln de tegel ravohdmaala- klecd ndemdc. Lapg natlat /dezê sper clale kledU-was afgeschaft, ging men te Amsterdam nog ln' een ouderwets zwart' gewaald, waarover een wijde mantel. hlng4 terwUl een hagelwitte bef de •eentonigheid van r- Had ons behangsel een eigen oor sprong, dan heette hetbeplaksei. Maar hef begrip agamt af 'van de ..behangerU" van voorname Inte rieurs met gobeftns of wandtapijten. Hoe Intereagant de stamboom van ons- behapgaéH». de ontwikkeilng dus van dNRratief tapijt tot pa- [iet de bakert vetlaf per slede naar e plechtigheid. Het dopeltpgetje doorgaans in. tfanf gehulden rerd bU het verlaten ^van de kerk ;detft tnet een satynqn Wade met jrmeiynen of kanten afgezet, aarover weer pen rood fluwelen ten kleed werd gespreid, 'nffloopatel kostte In die tijd vaak 'dan 20Ó0 Oqk werd het kind .gebakerd" op #«n kussen of idde men bet ln e»n, doopkleed witte züde of satijn, omzoomd .....kostbare kanten en uitlopend ld een! lange sleep, die enige mgleh om 'dé hals yan de baker werd ge.- slagen of door één der doopgetuigen, 'werd- vastgehouden. Vooral- zorg werd besteed aan het mutsje, dat? het kind droeg én dat verachlllend was al naar gelang men met een. lJongeh of een meisje te doen had. Voor een Jongen bestond hét hoofd deksel uit »er, voor een meiaje uit drie stukkért of Inlpgaels, Buren en bekenéeh werden uitgenodigd om de fraéfi qllgedoate baby te bakU- ken, by. welke gelegenheid ty óp de één óf andere verversing werden onthaald, W»arna zij terstond weer vertrokken. Daarna paa wérd het kind- ngar de kerk gebracht. Teneinde deze kinderen tydens de Êechtigheid het' achfpeuwert te'be tten. gebruikte men. wel de „sóyekeépop in melck gedopt", of men stelde rich /evreden met het kind Jn de armen te Wiegen. Wannéér de moeder van de dope ling vooé de doop wél gestorven, of wanneer dé" ouders ip .de rouw wéren; werd het *ln(J geheel* i» htrwij gekleed etMnét zivarte ran dden en'Kflkkén opgetóöld. Toénd«|ater« Stadhouder koning Willem III 19 Januari 1651 wetü gedoopt, waa de Grote Kerk te^'a Gravenggge 'met zwart laken béhangén en een zwart laken' Waa van hét kerkhof tot de kerk gespreid. De opdste dochter van Jonkheer Van Brede- rode dtoeg den jongen prina.' die gehuld was ln een lang jclced, dat ondér hahr anpen doorgaande, over de armen van vl«r adellijke klntfe- pter, toont de firma Rath eij Doode- heefver tn haar hoofdgebouw aan de Prinsengracht-te Amlterdam. roet een expositl«, die zich; weHtw*er tot één phase, van 'de gétchledenis van-het .behangsel bepaalt^ maar juist wel tot de merkwaardigste en belangrijkste phase, die. van de pa- noramabehanRéié uit hét begin, vhn de vorige eeuw. Men tou kunnen zeggen, dat deze phase het hoog gepunt in da ontwikkeling raa het behangsel is geweest, want heWufr- ving toen de gcKhllderd© wanjWe- coratie. die nien tn ons land aPge- ruime tijd kende (eigenUJk «1 aindé De Lalressa op het eind van de 17e eeuw zUn mythologische paleisdeco raties schildérde). t Er la echter ook een opvettlng, dié, da oorsprong van het behangsel toe schrijft aan de behoefte van onje 17e eeuwse burgera om hun wit gepleisterde murenjnet- vignetten te laten decoreren. Aanvankelijk wer den die Vignetten geachllderd, maaf ómdat dé vraag ernaar ln de schoon- maaktyd xo groot waa, bedienden de decorateurs zich van mallen of schabionen en tenslotte gingen rij er'toe over, voorreden aan-te leg gen van papleren vignetten. Later werden dit banen en op die banen werden dé detorgties steeds uitvoe riger, totdat de behangaelkunst haar hoogtepunt beleefde in. de panóra- mabehangsels. Volgena deza ziens wijze zouden dus de prachtige pa- noramabehangaela, die Rath en Doo- deheefver tentoonstelt geen surro gaat voor geschilderde wanddecora tie tyn geweeat, maar een wand- verslering met een eigen historie.. Trouwens, de' panoramabehangsela waren ongetwUfeld kunstwerken op zich x«H. waiit voor één Wand dé cor, b.w. „Cupido «ri Paycpe'', qit, 12 afzonderlijke vakken beataande (die tezamen In 1917 «lechta 70 franca kostten)-werden meer eventjes 1243 houten drukblpkken gebhiiktl En" dan waa het nog „maar;1 ©en „décor en cematen", n.l. oen 4écor ln één genuanceerde kleur.'1 Een Telerae- chus-décor vroeg nog wel Wat r- ders, syant vóór jïfo bijzonder i geschakeerde opua van dezelfde rijie fabriek móesten dru' voor n|et mtpder dan!, 87 worden gebruikt (zegt de ci Zén kunst met eeh zo apecigle' geraffineerde techniek kan men dus moeiiyk meer „surrogaat" noemen. Daartegenover ftaét, dat de ten- toonstelliQg zelf aendeebt vraagt voor een papieren Jwanddecóratle, die geheel geschilderd la, en de coratie sou men .dus wél degelijk - weer als een overggngeatadium tua- 'aen het op.doek en met olieverf ge- x schilderde .".behangsel" en het ge drukte panoramabehangsel .kunnen beschouwen. Enfin, hoe dan ook: het panorama- behangsel wil een stralend hoogte punt in de geschiedenis van'het deftige interieur. Het .1» bijna niet mogeiyk, te ge loven, dgt het behangsel ooit wfer- zo'n hoogtepunt tal beleven, want het heeft zich meer én ttiteï moeten versoberen ten behoeve vart het schilderil-ih-lUst. Een. Zwjtaerse be- hangatTfabrlek bracht vóór de oor log nog wel een décor uit, dat iets van hét oude panoraroabehapgael had, hoewel het veel rustiger wi en het nem op, maer de import nu gestoord en onze eigen kunste naars schUhen' de toaneménde ver sobering van het behangsel eer toe te juichen den ef te keuren. Maac wellicht werkt de tentoonstelling^ van Rath en DoodeHeefver verfriy send id die zin, dat deze greejrjpt de vermaard» collectie van rljzenaar Cerlhian tót 1 nieuiwe deèoratieve m dwingt, en tóch leidt-tq^/ien onver wacht réveil. IN 1 BORIS BAAL DUIKT OP - Gewapend mot V:on vreselijk automatisch pistool daalde Pona-de-górllla voorzichtig af ih het. ruim van Baalp'trawler. Iets \ya*r«chuwde hem.'dat, er iets niet ln.;orde was. De leden van de onder- wereld hebben een sterk lqstinct voor gevaar. Het -.moet gezegd worden,'dét ér gevaar in overvloed was voor Pona-de-gorlHa. Ten eertte stond Dunkie hem, goed óerborgeh, onder aan de' trap op te waehfén. Ten tweede bracht professor Onahor zijn itraalmflchlné ln stelling. c-eidaar, hédaar, wledaarl-rlep. Pqns-de-goriI)a, -Uië, zich steeds onbehaaglijker begon te voelen in het .'duistere ruim. Als Je geen antwoord geeft, achiet lk je tot.moes, riep Pons wanhopig. Mfar hU hooóde n enkel geluid en zag ook hUne niets. Hij w*«- ;hter zo'Converstandig relf. In het licht tf blijven onder ean de trap:, 1 fen haar Jretd nagedragen, baer- achter yrtgde eert lange stoet. De oude„|Jrin8es wedpwe, Amalia v»n Solmt, Hi^ld het. kind ten doop, werke «door dominee Lindanua werd bediend. - "Wanneer degenen,die de doop hadden bUgewoond, in het huis der gelukkige oudera waren terugge keerd. zagende de vader het kind, dat daarna door de bakèr werd ont- bakerd om later, hetzij in hetzelfde, heizij ln een ander „doopstik" op nieuw aan de aanwezigen te worden getoond. Nadat de kerkemeyer met gesuikerde RUnwUn, waarin een niet kleurige linten versierde ka neelstok stak (kandeel) dan wel de brandewUnkom lustig waa rondga-, gaan. zette men "rich aan tafel. Men zag op geen kosten by een doopmaal. Hoe kostbaarder maal, de» te meer eer bewees men den jonggeborene en het hulagrfln waarvan hl] lid waa. Al het familie- zilver en het dito kristal werd óp de dis uitgéatald. Een'zeer grote ver scheidenheid van aplizeu' en een keur vah wijnen werden opgediend. Bij de geboorte Van zijn eerste' kind, achitterde het fn de xaal van. den Dordtenaar, Cornells van de Myié. van goud. zilver en splegel- Werk. De. tafel boog onder de last der schotels met wildbraad, pas teien, vleea en moeskruiden,, der „kostelijcke gebraden met broilwet- tén' en vgrjuya", der pyramiden van •fruit en gebak. De edelste wUnen' parelden ln bokalen en fluiten. Niet De edelste-wijnen* Iin. NI minder dan vijftig schotels Waren er met allerlef „vleesch en compots, taarten en paateywerek". Glazen en bekers, drink- »n kllnkglaxen gin gen van hand'tot hand. Wartneer tijdens het feestmaal dg" Jonggeborene weer aan de gasten werd getoond, wórden de geboorte zangen vaak door de dichters ln eigen persoon voorgelegen. Iri het begin der 17de «ué atond ook de gewoonte, na de doop. „kinderbier?' té schenken, waarvoor men doorgaans zware bieren de. Omstreeks. 1600 wendrtegen dll kinderbier een ordonnantie uitge vaardigd, Werd kinderbier gebruikt, dan 'ging daarmede gepaard het ge ven van hlergeld,' waarvan de fooi aap vroedvrouw of. baker nog" een overblijfsel Is. Bij de plattelandsbevqlklng ken de men de kraamvetjea of wel men ging er. op suikerdebol. Deze pret jes" waren vrijwel uitsluitend Voor de vrouwèn bestemd. Er werd dan „gerulmechotteld". doch nooit 'zou men d© gekartelde of jongsns- en de gladde of melajesmulzen vergeten. LejckèrnUen, -die daiy verorberd werden, wéren dó suikerdebol, kremps of kramp», gebakjes van finnen hol gevuld met suiker. WAGENEB Een jongen-met een gekweld ge laat: Jean-Louis Barrault. In de foyer, van het Paseagf thee ter te- '«-Gravenhege,» vertelt hij ons van zUn werk. HU ia de hoofd rolspeler van „Les Enfanta du Pa radis",*: da méést opzienbarend* film ven dit seizoen. HIJ la ook <Hk leldér van een eigen Tpneelgetefo schap in Parlja, «en héél «part geztlschap met een Want-gardla- tisch repertoire. Een gezelschap, d»t zién o.a. tot tazlc heeft-«gesteld, <1* oude pantocaine te doen bérfoveo. Prachtige vporbetlden van .dl« kunst zUri verwerkt ln-„L«a Enfant» du Paradlz". Madeleine Renaud, zijn jonge echtgenote, ls er ook. ZU gwem met een arm vol tulpen van een voor- drachtsmWdag ln de RidderzMl te- rug, een herdenking vaa onse be vrijding. Haar man trad dear mét Franse veraetapojizle op. Medelolne waa hier el eerder, Jean-Louis was hier nog niet,.'M««r hij ie blij, met Nederland kenni* te Hebben 'gemaakt, omdat het geledeh heeft fnder dezelfde termlrval»' Frankrik (wet 'Rotterdam pnder- Slng lfkn hij niet meer vergeiép, et haft hem geschokt). En. boven dien Bpudt hU van Nederland, omdat men/nier tQn ..patron". Molière, Kroel vereerj Id tFrgnkrijk.. gESLUITEL008HE!D én angst aijft vpor de geest en voor de Biel., wat de pUnba^k ia voor .het lichaam. Chamfort. it wat 1\U verder vertelt .bil. hU door en door toneelman lli Daarvan ifraagft zijn „bt*pee\d" ga laat aterk .de «poren. Film btr-, schouwt ,hU dan ook meer mét het oog van de toneelspeler dan van'da clrteast.Wel geeft hij toe. dat de film 'meer het domain v*d da „thetttïur pn acène" ia dan van, da acteur','omdat de acteur Ih een mlat. werkt, die pas optrekt als de film elndelUk draalt "dan éeret blijkt, hoe de refUgeur het werk van do fctcurs heeft „.gekanaliseerd"), ipaar .film kan ntct zonder dialoog en dialoog moet „gezegd*' wórden. HU beschouwt dan ook een- toneelman, de naturalist Antofne, alc wegH*4- reldcr van de film. En ie de mees ter van de patomlne van huls uit. toneelkungt Charley Chap- lin niet? y •- 1 - Een film ala „Les Entente du Pèradls," die zo'n-eterke tone«l-in- alag heeft; blUft bU hem dus „fllnT.. HU heeft er net zo min beewaaf, tegen, een gedramatiseerd^ roman als „Het Proces" van Kafka (rijft*'..' eerstvolgende toneeldead) tulver - toneel tg noemen. Men zóu kunnen zeggen: hU eet van alle wallen.' Maar rijn genie breekt elke wet. - Öfrteetivtromarx door, (mr.' Corry Stolta-v. d. Kieb'bom m Aha! Dat UJkf altham op een aanwijzing. i Ja, we zullen .tenminste eerst de buurt gaan afzoeken. Maar »Vqet •u, wpt zo gek la? Dat Driek-Vygrt niets géhoord of gezien heeft. Dat is.de tulnmen van „Elzenrode". Die ken tik heel goed; hij loopt al Ja- za '-i- - VOL ran jnae. Heeft. ïoons. dle mat hem meewerken ep samen «pelen ze to'n beetje voor Jachtopziener ook. Hard nodig 1» dat niet, want er wordt ln Flfer- hout niet vèel gestroopt, -zqals u weet, en de Jaéht van ..Elzenrode". 1« maar heel klein. Maar de laatste ftachteü is Drtek gerégeld wakker ceweeat zelfs óp, rtrndat ..rijn lery die bU ham- lnJ woont, qr nogaj. slecht aan toe ia. Dat zal vahdaag of morgen wel af lopen. Gisternacht moésten ze dan -ook Waken ,bU hot ouwe mens en zo doende hoorde Drfok het direct,, toen er géaqhoten werd. De tuin-, manawoqlng ligt trouwen* llhka ach ter hét huls. by de .vroegere paar denstal, die nu garqge is. Dus pre- cles aan de kant van de kleine sa lon. En vanzelf zUn.zU er'ohmld- dellljk op afgetrokken. Vooral toen vlak, <na het schieten dat lawaai en gegil begort. Die jongens natuuriHk haantje de vóbrate. En al» u nu na- #aat, dat ze vanuil hun huisdeur zowat récht op het open raam. et moesten lopen, dan la het haast on begrijpelijk, daj zU niemand gezlep hebben. Het ia voor mU nog bUna toet grootste raadsel van"allemaal, waar die "inbreker*zo gauw geblé ven ban rijn. Waar liepen de voetsporen Ver der heen? Nergens heen: Dat wil zeggen, links van het bewuste bloemperk teilras tot «én de serre tö«. En voor loopt eer* kBhkaapad néér de gara ge'en'de tulnmanswoillng en aan de rechterkant heb je een hardstenen dé rest zitten de tuinpaden alle maal goed royaal onder het gyind. ©m go te zeggen Nee, we hebban geen spÓór van een spoor kunnen vinden, behalve ln hét perk. Maar' het is natuurlijk 'wél heel belang- rljk, dat we bij die' voetsporen ook het wapen hebbéti gevonden', nage noeg op dpzélfdp. plek. Ho hof Hét wapen? Eén plf- tpol; waarmee de moord gepleegd kah fUn, bedoel jé. Maar enfin! ver tel nü méar eerst van dat meiaje. J,èf' dje 1» op de eerste' Kerst dag nóg^een' kper óp „Elzenrode" geweest, 's-middags om een uur of twee. Toen zou ze gevraagd heb ben om meneer te spreken en dat schljbt niet zo heel vriendelijk tc 1 zijn toegegaan. Dat kwam de huis knecht vertfljen, uit eigen bèwe- ging. Die bowcert' zelfs, dat' hij. „drelgementeft" gfhoord heeft. Van- haar, kipztpmecnt hij. Ergi poalttef ia hUnWt In ifeaer geval' hadden' ze volgena henx hooglopen de ruzie* -- HrC Een hulsknecht, die aü)' de deur luistert -- Ja meneer, maar alt -$r geen nleuwaglfrlge menaén waren en als niemand." tUn neus ln andermans zaken gtak, zouden wij .het heel ,wpat moeilijker hebben. Ik voor mij kan tenmlhste de kéren niet tellen, dat ik door gekleta va* de burent en zo een. apoor te pakken heb gekre- gen. Dat geloof fz graag, geeft mr - er eens. Reln- dets. JU blijft nétüurljjk belast met het onderzoek. Als je er behoefte aan hebt om ruggespraak te hou den, ben-ik altijd tot je dienst."Maar •ik vind het ook *Uang beat; ala je-, mé de hele zaak vandaag of mor gen kant en klaar op een presen teerblaadje komt aanbieden. Ik Iaat het met het volate vertrouwen aan je over«y Dank. u wel. roeneer. Aan roü zal 'het nlet llggen. In Ieder geval ben ik niet vah plan, me ln één rich ting blind te staren. Die combinatie Borhout-lnbreker riet er wel erg aanlokkelijk uit, maar voorlopig la ten we dc andeTe mogelijkheden oofe nog niet los. Er waren meer meneert In dkt huls. Je hebt-ze hog piet allemaal kunnep'horen, wel? r ■^Nae, met mevrouw Hoogkamp' 1» h«t nog hriemaal mis. En de dók- ter had oolé liever, dat we, me vrouw Verklpys nog éven met rifst lieten. En Aanéüe jongeman Stef- felaar, die was me zojvair' ont snapt. Zo 1 Ja menèer,-da's éen slimme Jongen. Dip wou in de 'pas .komen bij zUn toekomstig*? schoonmoeder, schynt het. Dat la die mévrouw Van Meerten, die fce in de. alteratie nat, gegooid hebben. Nou. meneér .Stef- felaar vond het niet goed vóór de gezondheid Ven de dames, dat-ze één minuut langer óp „Elzenrode" bleven dan nodfg (éas en daarom heeft hij ze, zo-gauw als ik ze had losgelaten, ln een aiito gestopt en Aa.ar h.uU gebracht. Enfin, glste- ren heb ik hem zonner moeite te pakken gekregen, en bier hebt u zijn verklaring. Zeker 0«k weef| eentje, waar we niet wljfcer van i worden, zegt Blanck/.jerwljl hU vluchtig het pro- céa-verbaal InkUkt.' Dan haken zijn ogen zich vast «aan een zinnetje.... 2Jag....i .1 "Reindera kykt, hem verwachtend aan. .Je meneer? 1 -Nee., ah., nietsl Ik zal dit- ook maar hlar houden, voor het doaaler. - T Opperwachtmeester Relndert Reut terug naar de kazerne ert bedenkt onderweg, dat hij nu tiog vergeten /"heeft, mr Blanck te vartellen, wat hU ontdekt hèeft - of liever nyént ontdekt te hebben aépgaande het F.N.-plafool kaliber 9, dat ze in'de tuin gevonden hebben, Misschien m*ar neler ook;eerat Wat vastig heid zien te krllie». Ma^r hij zou er nu toch alvast «Un hoofd om dur- i,«rt u. jqni anders) de -slimmigheid gehad, de het een leger- ilatool Model 29 ia. Ook al heeft veo verwedden, pistool Model ln dat geval de elg* gekroonde „W" boven op de slede er netjee af te vjjlen. Maar vopr Iemand,ala hUzelf,. die iedere dag 'een soortgélijk pistool hanteert: was de overeenkomst te opvallend. Het pistool vat) de opperwacht meester en het platool dat in „El- zenrode's" tulóperk, bij de voet-, •poren gevóhden werd. lyken op elk aer els twee druppels water. Al leen draagt Relndef'a eigen wapen op de rechterzyde Van de sleda het opschrift „Kon. Mar.V met daar naast het nummer en Jaartal van indienéteteUlpi, terwUl het gevon den pistool op die plaats alleen het npmmer (69723) en boven op de «lede eèn- klein plekje Mink m* metaal vertoont. HU ken zlcl^niet verglisen: daar la ieta van de opper vlakte afgevUld. Hef plekje blank metaal steekt scherp af tegen hét geblauwde oppervlak vin dé rest van het pletóol; het ie ook een tikje roestig.- precies op dlezelM Slaats dragende pistolen MIS dié U het Nederlandse lager in ge-a brulk rijn, hun 'gekroonds t.W"- Gelukkig, dat de allmmè knutse laar het hummer heeft laten staan. Want dank: z(l dat. nummer zal'liet, hödpt hUamogelUk rijn. de herkpmat van het wapen te,-achterhaleh. Zo dra dc deskundige h|er het pistool- kap mliseo, zullen ze het opsturen naar de artillerie-Inrichtingen aan - de Herabrug en ala hef dan Inder» daad een IegerPJltool blijkt te rijn', wel, dan kunnen ze hem daar wel een heel etnd verder'op atrqak hel pen. Dat da alvast één geluk.. Dan is het ook een meevaller/-dat ze'het pistool zo gauw gevonden* hebben, Als hét bijvoorbeeld in de «trui- ken terechtgekomen w«»- h*d j«' misschien kahs. gehad, dat het pas na dagen, te Ooorschljn wfcs geko men. En in, dat geval had hij niét met zo'n absolute zekérheid kunneft vaststellen, dat.de éne, mlasonda patroon.eerst kortgeleden afgevuurd moeat zljh. Nu bleek bij hpt door halen* de lobp van binnen mooi schoon gqachotén ta.zUn: was er a Jean kmTfriUm en geen rode roest, Dat fs bof nummer twee. Minde) thooi Ik.Ket daarentegen, dat de datt- fyloscoplache dienst niet één ónnrf Jvi!1Kr®fdruk,e hée,t hurtnarf vinden. Ólia een dader, die óf h«ód-- schoenen droeg óf da poetslap gro^ dig an afdoende wlat te hanterriL L. fWordt vervolgd):j

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1947 | | pagina 2