GOUD5CME COURANT-- EMILIIN Ljjlcer huis WEERBERICHT N met Ier bon etogen @de F EL GRECO’S PINKSTEREN Wisselvallig Pinksterweer MET PINKSTEREN NAAR BUITEN In het Brandpunt 1 lantine russe it-Macfeine is „GOUWBi’ pschweg 121 Een goede vangst S2Ï - V- K Waarvan de vrede afhangt Kaarten op tafel Blikseminslag RUST TE BUITENZORG Jhr DE GEER IN CASSATIE Drie doodstraffen uitgesproken 1 Zaterdag 24 Mei 184T Priji 10 cent per nummer D PAGINA-4 WAAR.IN OPC ÏNOMEN GROOT GOUDA ahrein 2 i-Rott 21 Postrekening 48400 ;«lnl ivn A it Zeep! n ooit, is r •1 comt enigi »l zijn weer el nieuw- 2 van kmmun en. naam 1 h i sgd, zorg- nrd. Een lebruik en eseft, dat 86«t*Ja*rgsng No. 22065. Bureau Markt 81 TeL 2748 Republikeinse vlaggen niet meer gehesen 'IS ER WEER neem WGHT ZEEP/ j f OM flM f 3.30 ernisuwsté mu nteer TEL. 3130 Zon i Maan cn 6 i van i Na- >rd op r besloten e gas- en het land. i meubelen When w Zon op Maan op dat >r gestan- rkrijgbare J t dit van itan- 1 zal tninlster igang van aardebon- umentencredlet weten de bon- 'k« bob'K’ ïDER en DONZEN, arnemelksloot EEWNRICHTING XtPI !<!.X\U I in de kwes- t deze in de ZEGELi KAMTA WAT.... 9 M GEELGROEN C Cl BRUINZWART 7het ROOOBRUM 10 d ROQOVtOLET aftel ROOD 19 d RAARS De beruchte 8S-generaal .Erich Neumann, voermalle opper-adju- dant van Himmler, ia, naar het Franse Persagentschap mgldt. in een Beien dorpje, niet ver van Berchtesgaden, gearresteerd. H|j wii daar als landarbeider onderge doken. Neumann was chef van da (8.D. en de „Sicherheitspolixel” In Nederland en België. het paroot Pmksteren u een i/Cstaap on» n cn voor-zomer valt lentegroen trendc meidoorn. LaBcn wfj hopen' teren gunstig gezind zljiit NIEUWE KOHWWE-ZEGELS jk; sig. ,.De Kroon", i het vooi benadelin kon het U. ndeel - PEB ASRXA AD ASTMA hef inige, half-Moorst kon hV zich uitleven. en El Greco hadden nog steeds) vele trekken ge- stad, zoals hij die schtl- nift veel veranderd 7i} iet haar grimmige muren vensters, spookachtige hoge rots, omringd Taag-vallei: er gaat van uit. iets zeld- tragisch tad als in hoog op- on der zijn Openbare exeeptie Zaterdagochtend tussen 5 uur zijn elf Belgische leden de Gestapo in de citadel van men gefusilleerd. De jongste was 25. de oudste 54 jaar oud Meer dan 2000 mensen woonden de executie bij Alweer een Wederom heeft de Britse marine bij de Palestijnse kust een schip met Illegale Joodse immigranten aange- 4ibuden. Het is de Mordeay Haget- tgoth (400 t.); aan boord bevjnden iich 1500 passagiers. Nieuwe waardebonnen consumen.tei^crediet Bij beschikking Van de van Financiën zijn met ing 26 Mei 1947 wederom wai nen van het consu geldig verklaard, te v nen 13 17 en 21 fondsen voor aangewend worden uitrusting; vijftig heropbouw, landbouw en gcbrliiksgoe- van inflatie van de produc- Geen beroepspension. [K, post Schoonhoven. Te Buitenzorg avond rustig, di soldaten de den bij alle De stad wacht op de h- Batavia, -wie het bestuur zestigduizend inwoners oefenen. Agence France Présse meldt, dat Koestomo, „eerste minister van de staat Pasoendaff’, gemaskerd en met een revolver gewapend, recht streeks aan de ontvoering van de republikeinse burgemeester van Buitenzorg heeft deelgenomen. In het gebouw van het hoofdbestuur der Partai Rakjat Pasoendan had de burgemeester de gemaskerde per soon beduid, dat hij hem herkend had. Hij verzdcht hem zijn masker af te nemen en inderdaad bleek het Koestomo te zijn. In de vroege ochtenduren bëzètten ongeveer vijf honderd leden 'van de Pasoendan- Er zal een derde wereldoorlog komen, als er geen internatio naal plan voor de voedselvoor ziening wordt opgeateld. Aldus sprak de directeur-generaal van de Voedsëlraad der Verenigde Naties, sir John Boyd Orr, In een onderhoud met de pers. De huidige crisis zou het volgend jaar teneinde kunnen zijn, als de regeringen maar bereid waren, zich dezelfde inspanning te getroosten als tijdens de oorlog, zo vervolgde sir John. Voedsel is het enige, waarvan de vrede afhangt; niet politiek of grenzen. Sir John critisee: Drie, die een derde De mijnen van Korfoe naar Den Haag De Britse regering heeft haar aan klacht tegen Albanië. betreffende het leggen van mijnen in de Straat van Korfoe formeel aan het Inter nationale Hof van Justitie voorge legd Republiek Indone- id op normale wij ken. zijn heden- gehesen. terwijl wit-grocric vlag- ond. nale Inkomen aaA de voorbereiding van de „volgendeloorlog" bestede#. terwijl zij zich bewust moesten zijn. dat het geld voor1 de voedselvoor- z.enlng en in hen belang van de mensen moet worden uitgegeven Tijdelijk meer bonvrije karnemelk Reeds werd gepubliceerd, naast de op de bon voor ge-* daardlsecrde melk verk."„~ kanemelk een hoeveelheid van product, gelijk aan 10 procent de hoeveelheid gekochte gest daardiseerde melk, zonder bon kunnen worden betrokken. Door ’tijging van de melkproductie kan met ingang van 25 Mei a.s. de hoe veelheid bonvrije karnpmelk tijde lijk nog iets worden verhoogd. Van die datum af zal de consu ment recht hebben op het betrekken van een hoeveelheid karnemelk, of uit karnemelk en taptemelk bereide producten. welR gelijk is aan 15 pro cent van zijn verbruik aan gestan daardiseerde melk en hieruit berei de producten. Hieruit moet echter niet worden geconcludeerd dat de beschikbaar te stellen hoeveelheid karnemelk geleidelijk groter zal worden. Integendeel zal men er re kening mee moeten houden, dat deze zomer de hoeveelheid bonvrije karnemelk aanzienlijk minder .zal zijn dan het vorig jaar. aangezien het noodzakelijk is de voor ons land zo belangrijke export van zuivel- en melkproducten (kaas, condens, melkpoeder) zo spoedig mogelijk weer enigszins op gang te brengen, aldus de afdeling voorlichting var. het Ministerie van Landbo uw Vis serij en Voedselvóorzlening. Met Pmksteten naai Outten buiten ic vieren, om te genieten van zon en bloemen, van bloeiende bomen cn geur dat de weergoden ons met Plnksti Marshall moet Trumans hulpprogram uitvoeren President Truman heeft aan z(jn minister van buitenlandse zaken. Marshall, opgedragen, Amerika's programma voor hulp aan Griekenland en Turkije uit te voeren. De helft van de Griekenland zal aar voor militaire u. millioen dollar voor twintig millioen voor 'tachtig millioen voor deren ter bestrijding door het stimuleren tic in Griekenland. Het gehele bedrag van de hon- •ndan heeft a derd millioen dollar voor Turkije n de lüite-j zal besteed worden voor militaire uitrusting of aanverwante zaken. De leider van de missie voor Tur kije zal waarschijnlijk geen militair De mogelijkheid bestaat, dat voor de voor Griekenland en Turkije a”£raR’ bestemde fondsen Britse .goederen zullen worden aangekocht, waar door de Britse dollar-reserves ver stevigd zullen worden. ONTWERPER 5 L HARTZ —'.GROOTTE 21 25 m.m STANDING 13^*12* iTERMERK’ CIRKELS 20 et tXMKERSLAUW 22 ft el SEPIA 25 et LICHTBLAUW 30 et ORANJE 35 cl BLAUWGROEN 40 ci BRU.NROOD BTMyItIT TXe Britse Labourpartlj houdt met Pinkstéren haar jaarlijks congres, ditmaal In de badplaats Mdïgate Het belooft interessant te worden, want menigeeh vraagt zich af of de partij het hoofd zal kunnen bieden aan de stormen, die nu al vele maanden van alle kanten tegen haar aanwaaien. Het congres van ver leden jaar te Bournemouth werd In een atmosfeer van zorgeloos optimisme gehouden; het Britse volk leefde toen weliswaar niet In weelde, maar het geloofde toch in de stijgende lijn. Sedertdien liep de curve van het Engelse welzijn bedenkelijk omlaag: kolenerteis. achteruitgang van uitvoer en in 't vooruitzicht de penibele situatie, die zal ontstaan, wanneer de Ameri kaanse lening op is („vermorst aan allerlei nonsens”, gelijk Ctyirchill de Labour-regering verwijt). Neen. Margate zal minder opgewekte gezichten zien dan Bournemouth, ofschoon de partij ..als partij" hlet onte vreden behoeft te zijn, want het aantal leden is groter dan ooit en bij de jongste tussentijdse verkiezing bleek het vertrouwen in Labour niet geschokt te zijn. In de laatste weken heerst in Engeland een buiten gewone politieke bedrijvigheid. De socialisten hebben een torenhoge stapel moties „ter discüssle" ingediend en er Is alweer sprake van een aantal voorstellen tot nationalisatie (o.a. van auto-industrleën en brouwerijen), maar het belangrijkste punt, dat de conferentie van Mafgate te behandelen zal Krijgen, is toch de Britse buitenlandse politiek. Zoals men weet, scheldt dit punt de geesten (in de Labourpartlj) in Bevinlst?n en antl- Bevinisten. TAe anti-Bcvinlsten oftewel de „rebellen" gaven enkele weken geleden een „roodboek" uit, dat ..Keep jeft" (links houden) tot titel hooft. In dit pamflet eisen zij o.a. een drastische Inkrimping van het leger, een politiek geheel los van Amerika (..alleen maar vriend schap. geen nauwere verbintenis!"), een afwijzende houding inzake Trumans „nieuwe leer" en ook betref fende Churtfhllls plan van een federatief Europa; voorts het plaatsen van Dardanellen en Suezkanaal onJer toezicht van de Verenigde Natie* en tenalotta volledige Een Nederlandse militaire woord voerder heeft gisteren medegedeeld: Hedenmorgen te half tien heeft een delegatie uit het Soendanese volk onder leiding van mr Koes tomo aan de commandant der eer ste infanterie-brigade-groep mee gedeeld, dat door haar verschillen de gebouwen in de Republiek In donesië zijn bezet, te weten het re- gentschapskantoor, het gemeente huis. het gebouw van de landraad, hët postkantoor, distributiekantoren, de volksbank en het station. De de legatie deeltje tpvens mtede, dat de overneming van. deze gebouwen in volkomen rust' is geschied en ver kocht tharjs de bescherming van Nederlandse’troepen voor de door haar bezette officiële gebouwen. In het belang van orde en rust heeft de commandant der eerste in- fanterle-brigade-groep besloten aan dit verzoek gehoor te geven, zodat van hedenmorgen af alle eerder ge noemde gebottwen door Nederlandse troepen worgen bewaakt, zulks in afwachting van nadere van hoger hand te verstrekken instructies. Verder is nadrukkelijk door de commandant bepaald, dat niemand enige overlast mag worden aange daan en dat zij. die tengevolge van de actie van hedennacht onder be scherming van het Soendanese volk werden gesteld, volledige bewe gingsvrijheid dienen te genieten Ter bescherming vanzhun persoon is ook voor de woningen der re publikeinse autoriteiten een mili taire post geplaatst. De vlaggen der P sië, die gistcravonc ze werden gestrekei morgen niet meer g. ook in de stad dc w* gen worden vertoorn. Frankrijk verduisterd De Franse nationale bond van arbeiders bij gas- en electriciteits- bedrijven heeft besloten Jot een „langzaamaan-actle" In het gehele land als protest tegen het besluit van de regering om de politiek van bevroren prijzen en lonen te hand; haven. In antwoord op deze actie heeft de regering- besloten tot require- ring van alle gas- en electriciteits- fabrleken in het land, wanneer de aangekondigde actie tot uitvoering wordt gebracht. Het K.N.M'.I. in De Bilt Is over het weer met de Pinksterdagen niet op timistisch. De afbraak van het ho- gedrukgebled rgaat in onze omge ving nog steeds..voort en de fron tensystemen vtln de oceaandcpres- sies dringen op naar het continent, gevolgd door wat koelere lucht.. Ge rekend mag worden op vrij veel bewolking met nu en dan regen buien. plaatselijk vergezeld van on weer. afgewisseld weliswaar door tijdelijke opklaringen. Dc wind wordt daarbij variabel, zowel van kracht als van ijchtlng. De tem peratuur gaat niet verder meer naar boven, zal Integendeel later wat la ger worden, vooral aan de kust. samenwerking van de Grote Vier met alle olie-produ- cerende landen in het Midden-Oostem Ert toch, niettegenstaande dit „roodboek", is de critiek der rebellen op Bevins politiek de allerlaatste tijd heel wat minder scherp geworden «Toen de Britse minister dezer dagen rekening en verantwoording over zijn buitenlands beleid, met .name over dc conferentie te Moskou, aflegde (de Russen zijn het er niet mee-een* en spreken zelfs van ..verdraaiing van feiten"), deden\ m i ouropstandelinBen s,cchtfi een zwaR «eluld horen I Men kan zich ook niet losmaken van de indruk, dat de') ideeën van de „rebellen-' hoe mooi en Idealistisch I ze ook klinken te weinig rekening houden met de I werkelijkheid: en die werkelijkheid, waarmee de wereld van nu helaas rekening móét houden is Je realiteit van een vastomlijnde machtspolitiek. Enge land kén zich niet.meer losmaken van Amerika; anders verkommert het, wordt het eenzaam en van allen ver laten als een wrak, dat niet meer te bergen is IVfaar nu smijten de Bevinisten plotseling „de kaarten op tafel". Zo heet een pamflet, dat vlak vóór het Pinlcztercongres is verschenen en waarin de La- bourpattij de buitenlandse politiek van de regering, zonder iets te verbloemen, toelicht. Er Is geen vaag idealisme in dit officieuze geschrift, geen hoogdravend gefemel bijv, over de Verehigde Naties; niets dan de nuchtere (en zjer teleurstellende) werkelijkheid van de huidige verhoudingen-in de wereld: Dollaf-Amerlka met zijn afkeer van Rusland; Ru*land met zijn wan trouwige afkeer van Amerika; en Engeland, dat. tusaen beide mogendhedeh in. vooral moet letten op eigen zeer kwetsbare veiligheid (..die boven materieel wel zijn uitgaat!") en du* ten nauwste verbonden moet blijven aan de macht, die In de ure des gevaars prac- tisch de meeste uitkomst biedt, nl. de macht van Amerika; terwijl daarnaast een nauwe samenwerking mot Rusland „gewenst” wordt geacht en zelfs mogelijk in de brug van het socialisme. Met deze „Kaarten op tafel" heeft de Labourpartlj de conservatieven veel wind uit de zeilen genomen. Maar het ataat nog te bezien of zij daardoor te Margate de wind niet van voren zal krijgen, van de rebellenzijde. Inderdaad. Het belooft Interessant te worden.- In Ame rika zal men de oren «pitsen; en in Moskou zeker niet minder.... propaganda. Hij heeft sterkeiji van behou- da wijs gebracht en zwakken in bun ting van^ Zwakheid gesterkt. te Am- Het hof zóu. indien verdachtg nier zulk een hoge leeftijd had, besjoten heboen tot een zware vrijheidsstraf In aanmerking nemende de omstan digheden waaronder verdachte beeft j gehandeld, de ernst van bet ge pleegde feit en zijn persoonlijke instelling, besluit het hof verdachte te veroordelen tot de genoemde straf, waaraan het bovendien nog ,de volgende bijzondere voorwaar- 1 den verbindt: 1. De veroordeelde moet xich beijveren zijn nationaal plichtsbesef in de toekomst duidelijk te voelen. 2. Hij moet de boete aan de ge noemde instellingen betalen om te herstellen wat hij mis daan heeft aan de Nederland se verdedigingskracht 3. Hij moet nagaan wat zijnent wege bovendien nog worden gedaan om zijn fout goed tc (naken. In de sententie Is niet opgenomen de bepaling, dat Jhr De Geer uit 4e kiesrechten is ontset. Jhr De Geer wooqt in de gemeen te Soest, een stadje van 21.500 in woners en een oppervlakte van ruim 4582 h.a.. In electrische centrale te Nijmegen Vrijdagavond omatreak, kwart over tien is tijdens een kort, hevig onweer de centrale van de Provin ciale Gelderse Electriciteltsmaat- schappij aan de Weurtaeweg te Nij megen door de bliksem getroffen, waardoor zij bulten bedrijf werd ge steld. Behalve de stad Nijmegen kwam ook een groot gedeelte van de pro vincie Gelderland zonder stroom. Vanmorgen vroeg was in deze toe stand nog geen wijziging gekomen. Zij, die de blikseminslag hebben waargenomen. zagen een groot blauw vuur boven de centrale. Ver moedelijk zijn tengevolge van de in slag enige verbindingen gesmolten. Er deden zich geen persoonlijke ongevallen voor. ;rde de Grote van hun natlo- Wisselend weer. Weerverwachting. meegedeeld door het KNMI, in De Bilt Reldlg Zaterdagavond tot Zondagavond: Zwaar bewolkt met lijdelijke opkla ringen. Voornamelijk in de namiddag enkele regenbuien, hier en daar met onweer Aanvankelijk weinig wind, later echter toenemend fn de kust strook tijdelijk tot vrij krachtig en ruimend van Zuldoostelijke naar Zuld- westelijke richtingen, waarbij enige daling van temperatuur optreedt. Z3 Mei. Zon op 4 31; onder 20.43 Maan op 0 13: onder 1.23 26 Mei «p 4.30; onder 20 45 op 40 40: onder 154 Wassende maan n Mei. öp 4.28: onder 20.46 i op 12.05; onder 2.U Eerste kwartier. KON. SHELL. Singapore shrein 20 te Glbr. :t cutta 19 w Vizagapatam Papan te Tarakan I-Rott 21 op 15 33 N en 61.56 W IE SCHEPEN Vaart e te Maastricht jen Amst te B te Cardiff ogenü te Utrecht tt te Londen Ifirt n EJersleV' ■yne te Londen Soole tc Harlingen, wlch te Middlesbro rnéss<ri Koptsnh te Antwerpen worth tMkExmoulh tt, od ryne bro i? Ipswich t te Odente ustock n Shoreham Londen lóchester llyth te i.onden te Koldlng Aalborg n Thorshai ile p 21 Wight ott te Lelth latende te Blyth Mldd.bro te Tpswlch m mss Charlestown lothenhurg te Antw n N^wca*,le v n W Hartlepool en n Rotterdam te Falmouth erland te Grangem iden te Great Yarmouth e‘Glasson Dock te- Teunmouip n Oslo 9 ■Plymouttt p 1« praWic, Point en te Mld'dleibro ntw p Go'henburg te Londen Bridgwater ess n B’.vth ochester n Rott Randers'te Kópenh Aberdeen n Rott bonden ïtyth te Londen te Exmouth 1EDRUF iet m« Black Prince irlkstad te Antwer- let kraan en bak 21 am -te Gdynia De takken Meeuw en an Duinkerken naar ludson van Rotler- d pass 21 Mei Start Mei van Rotterdam i KM VERWACHT, v Montreal NDteN. Z3 Mei. 1.07-7 Ruhrort —002 jn. 8 96 —0.05: Nli- —0.02; Arnhem. Ne- .75 —0.04: Deventer, iBorgharen 40 43 lenedenmaas. 16 98:t e sluis. 4 62 —0 07 partij dé voornaamste republikeinse regeringsgebouwen en om tien uur was de actie ten einde. Nederlandse troepen zijn op geen enkele wijze tussenbeide gekomen. De Partaf Rakjat PasdecJ - - In een verzoekschrift aan de lüite-j nant gouverneur-generaal, dr ik Mook, verzocht het uitstekeuz^an rood-witte vlaggen In de Jtfeder- landse gebieden van West-Java te verbieden. Als motief hiervoor wordt opgegeven, dat het rood-wit in de door Nederlandse strijdkrach ten bezette gebieden, waar volgens bet verzoekschrift de bevolking merendeels achter de Pasoendan- beweging staat, aanleiding zou kun nen geven tot verstoring van rust en orde. Naar het A.N.P. verneemt, heeft jhr mr D. J. de Ge<*r zich, behou den» de vereiste toestemmi-„ het Bijzonder Gerechtshof te Am sterdam. voorjien van beroep in cassatie tegen het door dat hof over hem uitgesproken vonnis Bij de uitspraak 's morgens was de verdachte niet verschenen De president las uitvoerig de over wegingen voor, die het hof geleid hebben bij het bepalen, van 4e sen tentie. Verdachte’* verdediging, -als zou zijp handelwijze niet opzettelijk gericht zijn geweest bp het voor deel van de vijand en benadeling van tijn vaderland, kon het hof niet aanvaarden. Integendeel, zo overwoog het hof. verdachte had zich wijlen* en wetens naar Ne derland begeven, wetende dat hij daarmede de Staat zou benadelen, doordat hij zich in handed van de vijand begaf en volkomen In strijd met de wens van goede Nederlan ders. die hem ten sterkste hadden ontraden deze verkeerde stap te doen. Voorts overwoog het hof, dat verdachte door de Duitser*, om me dewerking te verzoeken bij de ver- •qhijnlng van zijn brochure, gebruik heeft gemaakt van de machtsmidde len van de vijand, wetende dat deze gericht waren tegen Je belangen van het Nederlandse volk Boven dien had de brochure een defaitis tische Inhoud, omdat daarin be ëindiging van de oorlog en overleg tussen de partijen werd gepropa geerd. Dit nu was In strijd met het aan verdachte bekende beleid der Nederlandse regering. Hieruit con cludeerde het hof, dat opzettelijke benadeling van de staat en opzette lijke hulpverlening van de vijand aanwezig moeten worden geacht Verdachte heeft door zijn houding stof geleverd aan de vijandelijke per maand f per kwartaal Het Prado tc Madrid behoort mét het Partfse Louvre en enkele "‘Ita liaanse -mruea tot de rijkste schü- der^encollectiês ter wereld Ih geeft een vrijwel volledig overzit" van de Spaanse schilderkunst. Ner gens kan mén een Velasquez, een Murillo, een Ribera en een Goya beter bestuderen dan daar, tn die koele hoge zalen, waar de groot heid en het aangrijpende realisme van Spanje In fascinerende kleu renweelde aan de lange wanden prijken. Zelfs de toerist, die seumbezoek als een min of vervelende reisplicht beschouwt en gewoon is om zalen met schilderijen in vliegende vaart met een rels- boekje in de hflfid door te ijlen, alleen maar om te kunnen zeggen „ik ben er geweest", voelt zich in het Prado, midden in dat drukke, roezige, gloeiende Madrid, als in een betere wereld, waar hij de ziel van Spanje sterker op zich voelt inifferken dan op straat, in een van d- kleinere zalen, gewijd aan Do menico Theotekopoeli bijgenaamd El Gj-eco (de Griek), hangt het schilderstuk, waarvan hier een re productie is afgebeeld. Het stelt de Pinkstergebeurtenis voor.^de „Uit storting van de Heilige Geest" El Greco, die vierhonderd jaar geleden op het (toentertijd Venetiaanse) eiland Kreta werd geboren, vestig de zich, na een verblijf in de Do genstad aan de Adriatische Zee. fn het hart van Spanje, het nk»rgeie. geheimzinnige. half-Moorse Toledo. Daar kon hij zich uitleven, want Toledo en El Greco hadden 'en hebben meen De st derde, is n troont, mt, getraliede torens op een door de diepe iets fanatieks van uit. zaam bovennAnselijks visionnair; heAts een stt Johannes’ Op^hopringen getrokken, stralend met een heilspellende gldns In aft wonder lijke Toledo heeft El Greco zv.. apocalyptische vfsfpenen in verven uitgedrukt Omstreeks 1608 schil derde h(j het Pinksterfeest Het is een doek van 2 75 b(j 127 De figu ren zfjn typische El Greco-gestal- ten, merkwaardig langgerekt, verti caal bewogen, vervuld van een «in nerlijk licht dat doar uiterlijke don kerheid heen dringt De mensen zjjn als vlammen, even geheimzin nig flakkerend als de vurige tongen op de hoofden der apostelen onder het licht, dat uit d< hemel daalt. rpOT de pijnlijkste kwesties,'waar- 1 voor de gebeurtenissen In Ne- derlands-Indlë ons hebben gesteld, behoorde die van onze landgenoten, die jarenlang In Japanse kampen hebben geleefd en waarvan er zfjn, die nu pas, bijna twee jaar na de Japanse capitulatie, ulj het binnen- land zullen worden geëvacueerd! Men hoorde niet veel van deze donkere dingen. Misschien schaam den wij ons te erg over de mis stand, dat Nederlanders in Indië feitelijk gevangenen waren van de Repoebllk en soms op allesbehalve fraalé wijze door goede leerlingen van dè Jappen werden,geplunderd. Wat-dit alles wil zegden wordt duidelijk op de kleine maar inte ressante tentoonstelling, die Kijker dezer dagen heeft bezocht In het Museum van Land- en Volkenkunde te Rotterdam, waarin men een waarschijnlijk zwakke afschaduwing xlpt van hetgeen Nederlanders in Indië gedurende de Japanse bezet ting hebben meegemaakt, maar al- k lerlei détails van deze tentoonstel ling prikken al* angels In het hart. Wie in de gelegenheid Is. moet niet verzuimen haar te bezichtigen, want meri leert er ook, wat Indië bete- •kent voor al die Nederlandse'man nen en Vrbuwen, die In dat land hun levenswerk vonden. Men ont- moet in deze zalen Nederlanders, die daar hebben geleefd en die met heimwee in hun blik'naar het dio rama van een schoon Indipch land- schap kijken, al staat daar dan een gevangenkamp In..., Velen gaan reeds naar Indië te rug, ofschoon het er nog niet „In orde" Is. Zonder vertoon trekken zij weg. vol animo om daar te wer ken en nuttig te zijn, zonder enige zekerheid omtrent de afloop. Ook de vrouwen willen er heen. De Si- bajak, een troepentransportschip, is Dinsdagmiddag met 800 vrouwen cn kinderen vertrokken naar de wer kers, die daar al geruime tijd on der moeilijke omstandigheden aan de slag zijn. De regering wilde jn verband met de achterstand deze^ boot extra laten varen,-mits er ge-” noeg belangstelling zou zijn. De dag na de bekendmaking moeten zich In Den Haag .zoveel vrouwen hebben gemeld, dat mpn er wel drie Siba- jaks mee kbn vullen! De tentoonstelling toont lets van de vernederingen, waaraan de Ne derlandse mannen en vrouwen in, de kampen wérdqn blootgesteld, hoe ze moesten buifcen, netjes buigfen, voor de Japanners, hoe de honger velen tot wrakken maakte, en zo- veel meer, maar.... ze willen terug. Voor de laatste honderden Neder- landers, die nu uit het binnenland zullen worden geëvacueerd, komt dan eindelijk het ogenblik, dat zij kunnen gaan en staan waar zij wil len, en al zal het verblijf onder re publikeins bestuur de laatste tijd wel ven dat onder de Japanse beu len hebben verschild, na een bezoek aan deze tentoonstelling beseft men eerst goed, wat er in deze menseh moet omgaan. En wat in de warga negara'*, de Indo-Europeanen, die destijds dikwijls onder pressie der Indonesiër* van hun Nederlander- tfhap afstand deden en die nu aan do beurt komen.... Er 1* echter nog een kwestie, die een weinig verheffende indruk maakt en waarop een adres van een aantal Nederlandse vrouwen-orga- nlsatles onlangs de aandacht heeft gevestigd. Na de Japanse capitula tie zijn In Indië tienduizenden rijks genoten, chlstelijke Ambonnezen en Menadonezen en anderen, die zich nauw verbonden aan Nederland voelen en trouw bleven aan Ko ningin Wilhelmina, evenals vele In do-Europeanen gearresteerd en In kampen opgesloten. Het ld fei telijk beschamend, dat deze^toch wel ergerlijke toestand hier door het volk nauwelijks werd opgemerkt of gekend. Er wordt nu, onder wat m»n kan noemen zachte Nedprlattd- le drang niet dwang een ein de aan gemaakt, maar In een tem po, dat volgens gegevens, waarover de adressanten beschikken 'en die, naar Kijker van betrouwbare zijde hpeft vernomen, juist zijn, veel langzamer verlooQj^tian de minis ter van Overzeese Gebiedsdelen ki de Eerste Kamer lieeft verklaard. Deze mensen moeten zich in de «teek gelaten voelenl Kijker heeft Inzage gekregen van een afschrift van dat adres en en kele détails, daarin vermeld, hebben hem sterk getroffen. Zo las hij: „Welke behandeling onze rijks genoten in de kampen, voofcal ook In geestelijk opzicht, moeten onder- g>*n, wordt o.a. gedemonstreerd dgor de inhoud van pamfletten, ge1- richt tot de Indo-Europeanen en met roodwitte vliegtuigen boven de kampen uitgeworpen. Dit pamflet eindigt aldus: Indo’s, gij vormt hier slechts een ichare parasieten en hebben para sieten dan het recht om te bestaan? In Indonesië niet. Parasieten zijn gedoemd om vernietigd te worden, omdat hun ontstaan te danken is aan 's werelds onrein. Indo’s gij zijt gewaarschuwd". En het deed Kijker wat vreemd «an te lezen, dat nog *Mel 1945 Ir Soekarno te Bandoeng In de aula van de Technische Hogeschool de liefelijkheid over Europese vrou wen debiteerde, dat ze alleen ge- ichlkt waren voor Japanse bordelen. De vrouwenorganisaties hebben wel met enig recht de aandacht op deze aangelegenheid gevestigd. Het Is, zoals de minister in Kamer heeft opgemerkt, een k- tie van nationaal fatsoen, dat heden, die om hun trouw aan Koningin of om hun Europese komst aldus worden behandeld, zo «Poedlg mogelijk worden verlost, bijna twee jaar n? de Japanse ne derlaag, en rubn een half jaar na Linggadjatll Tijdens het bezoek van de minis ters Beel en Jofttónan aan Neder- «Ms-lndië heeft men over deze kwesties ook weer niets vernomen. net misschien nog te bescha- ™end2 Of men vóór of tegen Ling- ■MJaH is, men zal do zinsnede in aet adre® der Vrouwenorganisaties rooeilijk kunnen tegenspreken „dat i .n? “*riJst<n in deze toestand voor 4*..c Nederlander, die. zich Christen ■°«nt> onwiiraardbsar l*".En wie pen* de tentoon- m leert wat een |ng) betekent. - KIJKER Uiterlijk onberoerd hoorde Jbran- ca Simons, de 29-jarige Joodse vrouw, hedenmorgen het doodvon nis aan. dat het Amsterdamse Bij zonder Gerechtshof conform dc ei* over haar uitsprak. Ook haar echtgenoot, de niet- Joodse 45-jarige Amsterdamsn. chauffeur W. J. H. Houthuys. werd ter dood veroordeeld. Evenals de reeds ter dood ver oordeelde Ans van Dijk heeft Bran ca Simons in samenwerking met haar echtgenoot zich als V-vrouw in dienst gesteld van de S.D., nadat ze in de zomer*va‘n 1943 was gear resteerd. Branca Slmóns woonde in de Kerkstraat te Amsterdam err bo- u ven haar woonde de beruchte S.D.’er Schaap. De ..operaties’’ van Branca Simons. Ans van Dijk en Houthuys hadden, zoveel succes, dat ze bij voorbeeld op een enkele dag niet minder dan 35 Joddn in handen van de Duitsers speelden, die allen -in Duitsland zijn omgekomen. Het ver raad werd goed betaald: in een pe riode van vijftien maanden ver dienden Branca Simons en Ans van Dijk twintig duizend gulden. De derde doodstraf was tegen de F39-jarlge Amsterdamse- schilder J. A. Ruiters, die op het Leidseplein T’?mbrandtp)ein te Amsterdam afspraken maakte met illegale wer kers en deze dan. nan de S.D. In handen speelde. De sigarendistributie Het Ministerie van Economische Zaken waaarschuwt uitdrukkelijk tegen het verkopen van sigaren zonder bon. Weliswaar wordt over- vlogen de distributie van sigaren op te heffen, doch indien zulks ón mogelijk zou blijken, komen bo trokkenen in grote moeilijkheden. De contróle wordt in belangrijke mate verscherpt Volgende week weer een ei Op 29 Mei zal voor alle leeftijds groepen een bon voor één ei bekend worden gemaakt. In Juli en Augustus bonnenlijst eenmaal in dc twee weken Teneinde de winkeliers in de ge legenheid te stellen hun zaken enige tijd voor vacantle te sluiten, zal van 6 Juli tot en met 30 Augus tus a s. in plaats vnn iederë week, éénmaal per veertien dagen een bonnenlijst worden gepubliceerd. Ih de tijdstippen, waarop de de taillisten de bonnen bij dc dlstribu- tiediensten moeten inlevercn. wordt geen wijziging gebracht. De bonaanwijzing voor tabak zal telkens normaal in de tweede week worden gedaan. Versobering in restaurants Met ingang van Augustus, zullen naar de afdeling voorlichting van ■het Ministerie van Landbouw. Vis serij en Voedselvoorziening mee deelt, de toewijzingen voor voe- dingsvetten en/of vlees aan hotels en restaurants, broodjeswinkels en dergelijke met respectievelijk 16 tot 20’’» worden verlaagd. In het kader van de algemene versobe ring voor deze bedrijfstak zullen zo spoedig mogelijk twee vleesloze dageqper week worden ingestcld. was het glster- laar Nederlandse wacht betrokken had- i openbare gebouwen. op de beslissing van over de zal uit- het int

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1947 | | pagina 1