w
win)
Quarantaine-eutree voor
nieuwelingen
STUKJE RIVIèRA IN GOUDA
U
Het tegenwoordige onderwijs
in Indonesië
isajssr heIft b"unvvoor
SP|ONNAGE OM ASKANIA
Mensenleed in Duitsland
Mikkenie Strassburger
Ons goedkope patroon
ADOLPHUS
Prettig vooruitzicht
SICAQE1TCJ1
ert
SHAG
komch
vf^1
Plan;Marshall weldra
in het Congres
V
een nieuw systeem
i.olaïfSïïwÊ.'—A
„Gelukkig zijn"
t -als leervak
WAT GEEFT
HILVERSUM
„Er is niets veranderiT
zegt Victor Gollancz
Beurs van Amsterdam
Dokie Durf
De
.OSPRIJS
voor* Londen
Nooit genoeg
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1W7
feÓUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 1
BATAVIASE BRIEF NO. 70
GOUWENAARS OP DE
„VOLENDAM"
TYTTMAAL ga ik schrijven ovér een paar
spUcspllnter-nieuwe Gouwenaar*, die
paa rijn aangekomen en er geen (ru over
hebben laten groeien om de weg naar de
Naaaauboulevard te vinden (De P.T.T.
heeft er ool^ geen grM over laten groeien,
want deze,'brief werd Zaterdag J.f te
Batavia gepost en «raat nu al in de krant
Redactie).
Het zijn Jan den Oudsten en Jo van DUk.
die met het paratyphua-schip' de „Volen-
dam". een paar wekeh geleden te 'Tand
jong Priok voet aan wal zetten en -jr hoe
wel ze zelf niet "door de ziekte waren aanl
getast en haar laterïook niet kregen met
de meest bekwame spoed werden ge
ëxpedieerd naar quarantaine-kampen op
net vliegveld Tjllilitan'fH km ten Zuiden
van Batavia) en te Bui'enzorg. Daar moes.
ten ze' twee weken blijven, mochten geen
contact hebben met de buitenwereld en
moesten afwachten, of zich-ziekte-ver
schijnselen bij hen optnbaardèn. Gelukkig
bleven die nfpg en na <Je vastges'elde
periode mochten Den Oudsten en Van Dijk
er uit. De wedloop naar de Nassau-
boulevard werd gewonnen door de mari
nier Den Oudsten, die met zijn zwprte
bar.ft op en twee vrienden bij zich op een
warme Indische middag op de stoep stond,
vol van indrukken.Snal van de transpira'ie
en verlangend zich te presenteren.
De „Volendam" zat vol met Gouwenaars.
Den Oudsten vertelde ine, dat hij er wel
een atuk of acht had ontmoet aan boord
Hij had nog geprobeerd om ze allemaal bij
elkaar 'e trommelen voor een foto. maar
de warmte en het idee. dat ze op een achip
met paratyphi!* zaten. had de belangstel
ling blijkbaar aanzienlijk afgeremd. In
leder geval kwamen er op het afpisproken
uur maar een paan opdagen en Jan von<J
het toen niet de moeite Allr Gouwenaars
of geen een. was zijn mofo.
Het was natuurlijk niet bepaald eén
prettige reis met die 130 zieken aan booyd.
Een stierf onderweg en deze Is vlak bij
Sabang aan dè zee toevertrouwd. Jan den
Oudsten wm erbij toen dat gebeurde en
deze' zee-begrafenis maak'e op hem een
diepe indruk
Twee Bataviasc professoren waren per
Vliegtuig naar Sabang gereisd. Het was n>
tot daar helemaal niet zeker, wat die
.mysterieuze ziekte aan boord wa«. Dat
weet ik hij ervaring. Ik heb zelf gedurende
de Japanse bezetting para'yphus gehad. Ik
herinner me, dat m'n huisdokter* een weck
lang met allerlei bloed-preparalen werkte
teneinde vas( te a'.ellen wat ik eigenlijk
had. De symptomen zijn zodanig, dat je
eigenlijk alle ziekten kunt hebben. Het.
koat daarom heel wat jnoeite om vaat te
stellen, waar je eigenlijk aan lijdt. Op zo n
achip is men voor een dergelijk onderzoek
natuurlijk niet ingericht en het verwon
der^ rthj dan ook niet. dat Je scheeps
artsen er niet zeker van warofv wat voor
een epidemie er eigenlijk wasAntgebroken
De twee proffen met hun ^para'en los-
1en- het raadsel gauw op enAoen was men
gerustgesteld, wsnt parstyphu# IS niet
heel erg. Je hebt hoge koortsen, maar in
het algemeen'loop* het g/c
Veel had Jan den o/dsten nog niet te
verttUlen Dcopvareijden mochten in Sa
bang tot ieders verwondering toch van
boonf en men maakte een mars. over het
mooie eiland Van Indlë. d.w.z. vaiy Java.
had Jan verder nog niets gezien dan Tand.
Jong Priok en de weg naar het vliegveld
Tjililitan. waar-ie in de quarantaine-ba
rakken verbleef.
Van andere stadgenoten
Die middag kwam korporial Arle de
Jong oplopen en hij maakte met .de
nieuwe Gouwenaars kennis. Dat kwam
hem goed van pas want toen Arle er met
zijn jeep weer vantjpor wou. wilde het
apparaat niet starten. De a'artmotor was.
terwijl Arie bij mijT>p visite was. blijven
doortollen en verbrand. Opduwen lukte
daarom niet, hoe hard Jan den Oudsten en
zijn vrjehden en ik het ook probeerden.
Toen heb lk m'n trouwe auto ui* de ga
rage gehaald en geprobeerd om met de
grotere ..power" van m'n auto de Jeep van
Arie op gang te krijgen, riteer dat nfis-
lukte eveneens Gelukkig vond ik in m'n
garage een eind dik touw en toen hebbeh
we Arie's Jeep maar aangespannen en
Arie naar zijn kazerne gesleept. Jan den
Oudsten zat trots als een pauw naast mij.
gijn vrienden aqhterin. Nadat we Arie had
den afgeleverd heb ik de jongens een
beetje door Batavia gereden en jien ten-
slotte'in het Centrum (het was Zaterdag
avond) afgeze*. Jan den Oudsten was om
vele redenen dus wel met zijn Goudse neus
in de Indische boter gevallSn
Een paar dagen later kwam Jo van Dijk.
ook al een reiziger van de ..Volendam".
die de ziekte ook niet had gehad en in
Buitenzorg in quarantaine had gelegen.
Jo kwam op een totaal ongelegen ogen
blik. terwijl ik druk aan het werk was.
Met hem heb ik dus een nieuwe afspraak
gemaakt.
.Noch Jan den Ouds'en (omdat het regen
de en ik geen goede film had), npch Jo van
Dijk (omdat het 'avond was) heb ik kunnen
Het Goudse Volksconcert
De Vereniging ..Het Gouds Volksconcert"
brengt in het nieuwe seizoen weer vier
concerten van het Rotterdams Phllharmo-
nisch Orkest. Het eerste concert is vast
gesteld op 1 October met Yfrah Neaman.
viool, als solist, die het vioolconcert van
Tschaikowsky zal uitvoeren. Op 3 Decem
ber zal Marius Flipse, piano, als solist
optreden met het 5e pianoconcert, het z.g.
Egyptische, van Salnt-Saën*. Een licht
programma brengt het copcert op 4 Febr
met medewerking van de Koninklijke
zangvereniging Schiedam's mannenkoor
„Orpheus" Ten slotte een opera-program
ma op 3 Maart met al* solisten Maria
Ballings, sopraan, en Theo Baylé, tenor.
Uit vroeger tijden
DE „GOUD8CHE COURANT" MELDDE:
75 Jaar geleden
In de Parochiale Kerk van O.L. Vrouwe
Hemelvaart is qen bijzondere plechtigheid
.gehouden. Het H Misoffer, voorafgegaan
door de lofzahg'..Veni Creator", werd op
gedragen dopr de zeereerwaarde heer H.
F. van Llth. deken en pastoor van Gouda
teneinde de zegen af te smeken over dé
nieuw opgerichte parochiale bijzondere
school. -
50 jaar geleden
lie statistiek der sterften over April 1897
wijst aan da\ in Zuid-Holland, met een-
bevolking van 1.08^.678 inwoners het aan-
1al overledenen op 1000 Inwoners per Jaar
bedroeg 16.74. Op 1000 inwoners komen in
die statistiek de volgende gegevens voor:
Delft met 19 38, Dordrecht met 23.21,
Gouda met 26.20, Den Haag met 15.88,
Lelden met 22.11. Rotterdam met» 20.45
•n Schiedam met 17,82 overledenen.
25 jaar geleden
ba heer A. L. J.-v. d. Veer heeft éen
»leuw kledingmagazijn op de hoek van
dt Korte en Lange Tiendeweg geopend,
waar voorheen het bekende pothuis stond.
<4
fotograferen, maar' dat komt later nog wel.'
Van Flip Verwaal heb Ik een brief ge
kregen uit Tjimahi. Flip lfgt alweer in het
militaire hospitaal. Enige weken geleden
is hij uitgegleden en zijn knie. na een on
geluk het vorige jaar 'och al niet sterk,,
moest het weer ontgelden. Flip is er nogal
pessimistisch over. dat zijn kpie ooit wéér
helemaal in orde«£al kt
hem' direct teruj._
vooral niet in rjjn hoofd moet halen
Verder een brief gekregen van Tom van
End. 'die ..'e veld»" heeft geschreven, zo
dat ito niet weet. waar-ie nou zit. Hij
maakt het in -ieder geval goed.
JAN BOUWER
e<|al komen/maar ik hob
uggesthreven, dat-Ie* dat
AT
AAR
ANNEER
Circusromantick in Gouda
..He", roept een meneer op de tweede
tang ontzet, alt twee kruiers een lieftal
lige en bovenal elastische jongedame In
alle standen wringen en haar in het lucht
ruim werpen. Het zijn Rio en Co.. die on
der het mo^o lefligheid. gracht en tem
po. hun aandeel 'leveren In het program
ma. dat circus R^ikkenie Strassburger,
sinds 1939 weer eens in Gouda, brengt
Een aardig programma njkeljjk geva- -
rieerd, vol gratie en schoonheid Bovenal
staat natuurlijk V- het is een zekere -tra
ditie de Strassburgeriaanse dressuur.
De paarden brachten Strassburger ver
maardheid en die roem wordt nog fmmer
gehandhaafd Prachtig is de dressuur van
de twaalf Friese stamboekhengsten. orri-
glneel en aardig, de pdney-kermis en d-
geschiedenis van het naqr -béd gaande
paard.
Georges Kusza. dompteur van circus
Knie. zorgt voor dresrfiurstaaltjes mét oli
fanten. kamelen en guanaco's. Abyalan.
Hadada presenteert zijn vier Siberische
koningstijgers en William \tfilke oogst suc
ces met zijn wippende, fietsende, touwtje
'springende en klontjes etende beren
Ook het overige programma biedt aar
dige nummers Er zijn de drie French,
meesters in het clownsvak. dc drie Borf
by's. lassowerpers en messensmijters. die
een stukje cowboy-leven bréngen, de voer
Algevols, die-als trapezewerkers zorgen
voor de sensatie in de nok «n de Retlems.
de parterre-acrobaten
Circussfeer is voor enige dagen gescha
pen aan de GVaaf Florisweg. Er is roman
tiek in de grote tent wssr het gezellig is
rond de hel verlichte piste, waar men
hoog geacht publiek is en de lucht van
zand en zaagsel ruikt.
3400 Kilo
De tweede dag in GoUda zit,ér voor de
circuskolonie op. 'Het Is een drukke dag
geweest opbouw en premiere. Als Wet cir
cus opbouwt, is alle hens aan dek Dan
werken de arbeiders Van de grote vier-
mast-chapiteau, jagen ijzeren pennen in
de grond klpppen met zware hamers en.,
vallen over gespannen touwen, waarvan
zij de aanwezigheid nog niet vermoeden.
Want wat het ene ogenblik nog in zekere
regelmaat op de grond ligt. staat een mi
nuut Bater op zijn plaat*. Alles moet snel
geschieden. Tempo is nu eenmaal een
voorname wet in een circus. In de stallen
ook bedrijvigheid. De oppassers lopen
heen en weer met tuig en borstels, roepen
elkaar in velerlei talen en sjouwen strox
aan De 'glanzende paarden hebben nog
enige rust. Zij staan geduldig en dromerig
in het gelid, als overdenken zij Hun taak in
de avond-voorstelling. De kantelen wie
gen hun bultige luhamen in ee| constant'
rh.vthme en de olifanten starenlgedachte-
looa in de schemer van hun ges|otén tent.
Of kijken ze naar de bordjes met hun na
men. leeftijden en gewichten (3400 kilo en
meer). Alleen da-^guanaco s. dc hoogsprin
gers van het circus, vinden geen rust eiï
staHn nerveus te kijken naar het werk vari'
hun dppasser. die de zware Zeeuwse paar
den haalt, om ze de piste te lafen aanstam-
p^n. De beren lopen te ijsberen in hun
kooiwagen. alsof zij zich bezorgd maken
oyer de plotselinge intrede van de herfst.
Eert uur later is de grootste bedrijvig
heid voorbij en maken honderd mensen en
honderd dieren die de kolonie vormen,
zich klaar voor dc komende voorstelling.
Dan begint het te leven in de grijsgrauwe
kegel op de kle/ferige modder van de
Goudse grond. De lichten glanzen, de mu
ziek schettert Het'publiek kijkt gespan
nen toe en applaudisseert bewonderend.
Het circus leeft. Het had gisteravond een
uitverkochte tent.
tl 'September t— t uur Paradijs J: Gelegen
heid lot aanmelding deetnemeis Gouds Va-
ca'ntikkinderfeest 1940 (stamkaart medtbren-
gen)
tl en u Sept. S uur Graaf KWrlsweg:
Voorstelling ctrcup Mlkkenle-Strasaburger.
il en 23 Sept. f.3* uur Fluweleniingel S»:u
Openbare verkoping goederen #>or deur
waarder R vgft Blokland
ti Se'pt. 7Ji uur. Oud Oersf. Gemeente:
Spreekbeurt*» Joh Van Weizen'
*1 Sepi. s uur Dc Gouden Wagen: J.eden-
verg/dering Eerste Goudse geltenfokkersver-
epiking Verbetering zi) ons doel
24 Sept. t uur Aala Gemeentemuseum:
Uitgang Actoer de Keik 32): Vergadering op
richting afdeling Ned. Klassiek Vei bond.
eprekei» piof. Ven Groningen en dr Zujdweg
«4 Sept. I uur Nieuwe Schouwburg: Obvoe-
rtni „De zondaar" «oor Het Nederlands To-j
neel voor Goudse Toneelkring v
24 Sept. S uur Reünie: Spreekbeurt da J
BÓiger Voor Logos-eibepd over ..De Vaag
of dg mens getekend In h*J Evangelie de
maat voor het mensellik handelen la of niét"
24. Sept. S uur Central: iLeQenveriadc
C C ECv..Oiympla". J
a Sept. is—12 uur Splerlngstra
Spreekuur Kraamcentium
25 Sept. s uur De Zalm: Recept».! Kul-
bil H-Jfrit Jubileum bij EergfcMNed
tfabrlèktfe Vlnaeilng 4t Zn *"*f
fepi. uur Nieuw* Schouwburg: K
Nuteavond. piano-«ecRal met toelichting
WlUtm And.ies«et»
ïjTBept., I uur Reünie: Bijeenkomst Chr.
IVm-Actie vei^oning ..De alag om Arnhtem"
Sept. 14 uur Splerlngitraat 113: -Kos
teloze inenting legen dtphter:e
U sept. S uur Het Blauwe Kruis: Huishou
delijke vergadering Partij vsn dq. Arbeid.
ff.sept, t uur Clubgebouw: Buitengewone
ledenvergadering roei- enzeilvereniging
..Gouds"
27 Atpt 1.3# uur Waaggebouw: Vertrek
voor excursie naar Haai zuilen van Oudhe;d-
kund «e Kring ,.D:e flöbude
£7 Sept. 1.3# uur St. Jaaskerk: Avondgebed
Bioscopen
Reünie Bioicoop: Convooi (met Clive Brook
err John Clements).
AanVanz 7 en 9 IS uur.
Uitreiking nieuwe bonkaarten
,Ul#eiklng nieuwe bonkaarten en tatojj*»-
eèmnaperingenkaarten (medebrengen ttfeede
dlttribuUeetamkaart en bonkaart 70») bU de
Dtetributiedienet. y/eethaven 33 van 9—13 en
3—4 uur. Zaterdags #-*11 uur.
Sept Wl—Wo
3# Sept. Wu— Z.
Apothekcrsdicnst
Kaas ging mede terug
Maandag, werd op de 'markt te
Oudewater' geen kaas verhandeld.
De geruchten.-diq de ronde deden,
,als zou de kaas binnen zéér korte
tijd aan een grote prijsstijging
onderhevig zijn. heeft de boeren
doen besluiten met hun kaas weer
huiswaarts te gaan*
3»_
t HERFST
De herfstwind ritselt door de bomeq,
De bladeren, vallen tw^vend neer.
Vervlogen zijn de zomerdromen
En koéier dagen keerden weer.
l
Ddor de zo rijke zonneregen.
Verschróëid in zinderende brand,
Spakte de aarde naar wat regen.
Tot lafenis van 't verdi-oogde land.
Maar nu die regen komt gedreven
In ,weeld'rig bonte wolkenpracht.
Gedenkei» iwe nog telkens even.
v Wat ons deez' rijke somer bracht.
♦Al gaat ook de zomer scheiden
Met regenval en windgetlerr
De zonnegloed, die bns verblijdde.
Blijft in ona hart ali souvenir!
G GROENENDAA^-POTHARST
GORDIJNSTOrFCM
••(■1*1
ROTTERDAM; W.l.nbu.
DEN H A A/at Gr. Marktstraat
AMANDELBOOM GEDIJT
De amandel la een ateenVrucht en zijn
Latijnse naam is Prunus Amygdalus, 'er-
wijl hij verder behoort tqt de familie der
Rosaceeën De -vrucht zit-in een grijs
groene schil, die'zijdeachtig behaard en
leejiuchtig van samenstelling is. Er be
staan twee soorten van: de zoete en de
bi'.tere Noch in groeiwijze, noch in voor
komen is er tussen deze beide enig ver
schil te ontdekken. Zoals men weet. pers!
men uit de zóete amandelen de amandel
olie. terwijl uit de bittere de bitter-
amandelolie^en he' bekende, zeer vergif
tige blauwzuur worden bereid. Veelvuldtt
gebruik van bittere amandelen is schade
lijk voor de gézojidheid.
Zo staat het ln dë boeken en tot zover
kan men het er mee eens zijn Doch er
staat nog meer over de zoete,amandel en
met die res' is de heer P. J. Janknecht uit
de Bockenbcrgatraat het helemaal niet
eens Want de geleerden beweren verder,
dal de amandel, thuiabehorendo in Perzië.
zich verspreid heeft over het Middellandse
Zee-gebied en ten Noorden van de Alpen
zeer zelden tot rijpheid kom*-
De Ridder van Calsweg ligt. dat staat
onomstotelijk vast. ten Noorden van de
Atpen. Daar heeft de hëer Janknecht een
volka'ulfi. Op^die tuip staat een huisje.
Tegen dat huisje staat e*n zoete hmandel.
die dit jaar zeer'rijkelijk vrucht heeft ge
dragen Geen wonder, dat het vertrouwen
in de alwetendheid der geleerden bij de
eigenaar leiwat is geschok'. Daar komt
nog bij, datxlv bittere amandel beter tegen
de kou kan din de 'zoete en zoals men zich
misschien herinnert hebben we éen win
tertje achteit de rug.
Andere deskundigen hebben de tuinder
inder'ijd aangeraden het ding maar om'te
hakken, want er kwam toch niets van
terecht. Het is nl. met de amandelboom
een zonderlinge geschiedenis Een fa
milielid van de heer Janknecht heeft hem
een jaar of vier geleden op de markt ge
kocht als..,, perzik) Toen hij voor het
eerit vruch'ën droeg, die er uitzagen en
aanvoelden als perziken, heeft de hele
faipilie met ongeduld op het (rljpworden
van de lekkernij gewacht. Men legde ze
zelfs in de zon. En ze werden bruin en
gingen rotlfn. Men vermoedde niet. dat de
steenvruchtrilnnenin een amaqjdel was.
Wageningen bracht echter licht >n de duis
ternis en de boom werd in ere hersteld.
Veie belangstellenden kunnen getuigerf!
dat de smaak goed is en de heer Jan
knecht ia ia t'n schik met deze nieuwe
vruchrtboom.
Wie mocht ipenen, dat deze uitzonder
lijke zomer een rol gespeeld heeft, moet
wfteq, dat de boom verleden jaar ook
vruchten heeft gedragen.
En zo kan het gebeuren, dat men op de
Ridder van Catsweg in Goud* een stukje
Riviera ontmoet.
Uitspraken van de rechtbank
De Rotterdamse Rechtbank heeft de 35-
jarrge mej. T. J. L., zonder beroep te
Gouda, die terecht stond verdacht op een
door haar gevonden toewijzingskolenkaart,
gericht aan de Keramische Industrie ..Gru-
bo' te Gouda wederrechtelijk lylenbon-
nen in ontvangst të hebben genomen, vrij
gesproken. De eis was 150 boete sub. 1
maand hechtenis.
De 23-jarige verzekeringsagent B de R
uit Gouda, die terecht stond wegens in
braken te Waddinxvcen en Woerden ge
pleegd in samenwerking met een ander,
is veroordeeld wegens diefstal in vereni
ging, tot tien maanden met aftrek der
preventieve hechtenis en ter beschikking
stelling van de regering. De eis was 1 jaar
met aflrek en ter beschikkingstelling.
Programma Afdeling Gouda
Zondagcomostltle isanvsng 3 uur)W
ft klasie Ai VEP l—GSV 3. 2 S« u Nlc.
Bov« 1—RVC i Waddlnxvten 3—Nieuwkoop
l. UNIO 1—feo.koop i. 1.3# u.
te k'.aase B Zwerver# 1-rMoeicapeilé- 1:
Haastrecht ona 4. 13# u Lekkëriterk o—
Nieuwe; kei k l U M -. Goud» 4—Groot-Am^
mer»
le ktune A: O'ympia 4—Gouderak 2: Moei-
capem.1--Zwervefa 1: CSV 4—Groene weg 1:
DONKpl—Gouda 11 u.
le kiatse B: Oud#w*ter Olympla 3j Gou
da 5—UNIO 1: Rergambacht N-Schoonhpven
le kNase C: WaddTnxveen 3—Nieuwkoop" 1.
12 u vgp 1—CDS 1. 12.3e u.: Bodegraven 1—
NSV I 1.30 U.; BOikOOD 2-ESTO I? 1.3e U.
3e kitise A Groot Ammet* 3--3tolwJ|k l:
Haastrecht s—UNIO 3. u u Bergambacht 3
Amment. sv 3 to so u
3e kftsse a Moordrecht 3—Zwerver* 3;
Nieuwfapkerk 3—Gouderak JL .G-DS 1—Wad-
dlnxveerr 4. 7 30 u Groeneweg 1—DONK 3.
3e klasae C: NSV 3—Bodegraven 3: Nieuw
koop 3r-GDS 3: Nlc. Boy* 1—RVC 2. 11 u.
3e klajwe D ONA 0-DONK 4. 11 u Oude
water 3—UNIO 4. 11 u GSV RVC lv 1» u
U klasse E: UNIO Ir-Boakoop 4. 13 u ONA
7-tCDS 4 lt\\ ESTO 3—NSV- 3. 3 M u RVC
4—VEP 3..
Juniorencompetitie.
Programma «voor Zaterdag (aanvang 4 uur):
Afdeling A Grotp 1: Schoonhoven a—Lek-
ker»eik a; UNIO a—Bergambacht a: Am-
merst. SV a—ONA a
Groen 2: Nieuwerkerk a—Gouda b: ONA b
—DONK a. Jodan Boya a—Groenewsg a. 3 q.
Gaoep 3 Bodegraven a-GDS a 41# uur;
NSV a—ESTO a: Waddlnxveen a—Nlc
Bovs a
Afdeling B. Groep 1: Schoonhoven b— Lek-
kerkeik b, 3 u.; Ammerst BV br-UNIO b 3
u Ouöewater b—Jodan Boys b.
Groep 2: ONA c—GSV b.lu: Goudttak a
—DONK b: Gouda c—Nieuwerkerk b. 1.30 u.
Groep 3: Gouda d—VEP a. 4.41 u Bodegra
ven hn-Botkooo b. 3 u
Groep 4: Olympla c—Gouda e: GDS c—
Boekoop c.
ZaterdagmlddagcompetlUe
Groep I: Jodsn Boys 3—Boskoop t 4 J# U-:
Sportlult '44 iv-Varheul. 4 u.
AANVANGSUUR.
Ook de thuiswedstrijden van Oudewater
sullen dit selsoen om half drie beginnen
Schaken.
ARBEIDERS SCHAAK CLUB ..GOUDA".
- De uitslagen van de voor de wintercom
petitie der arbetdersgchaakclub ..Gouda" ge
speelde wedstrijden w#ren: J de Jorfg—A. de
Vne» 1—J. Tom—A. M Nieveld afgebr.
a v. d Zaan—M. Lugienburg afgebr. A.
Broekhuizen—A. u. d. Berg 1—0. A de Jong—
G. Dortland 1—0. N. de Groot—P. T. Versteeg
j—e. K Ekkelboom—E. de Jong 1-0.
ra1~
PLAATSELIJK NIEUWS
Ammerstol
Dienstplicht. Het aantal» keurings-
plichtigen der lichting 1949 bedreegt voor
deze gemeente 7.
Burgerlijke Stand. Gehuwd: Jasper
Schilt 44 j. en Kiazina Adrians den Ouden
35 j.. te Schoonhoven: Cornelh Bobn 28 j.
te Sas van Gent. en Neeltje Geertruids
Bouter 27j.; Jan Vermeulen 27 j tdiBerg-
agnbacht. en Jacob* Oottdijck 26 J.; Pie-
ter de Bruijn 27 j., te ReeuwIJk. en Neeltje
Zenen 24 j.
Geboren: Janna, d. v. Arie Brand en t£*n
Neeltje Prins.
OndeTtvouwd: Jan vafl ded Velde 32 j.
en Aartje Zqjten 23 J.
Hekendorp
Er komen nieuwe school banken.
In de vergadering van de gemeenteraad
is besloten over le ga^n tot het aanschaf
fen van 4? nieuwe banken voor dn open
bare lagere school. Bij de aanschaffing
zal aan de daarvoor in aanmerking ko-
Vmende firma's uit deze gemeente prijsop
gaaf worden gevraagd.
Benoemd werd, ingevolge do Wonlng-
ruimtewet 1947, een' adviescommissie
waarin zitting zullen Jiebben de heren A.
Vermeer. M. Hogenboom. A. Vermeij, G.
Slingerland en G..W. van Rossum.
Aan het gbmeentepersoneel zal. Inge
volge het verzoek van de minister van
Binnenlandse Zaken een gratificatie voor
1947 worden toegekend van 2* op dezelfc
de voet. zoals voor het rijkspersoneel is
geschied. Van Gedeputeeroe Staten was
-bericht ontvangen, dat de begroting voor
1947 was goedgekeurd. In de aanvang der
zitting werd. ns onderzoek van de ge
loofsbrief, het nieuwe raadslid,dc heer P.
Verwoerd geïnstalleerd.
Moerkapellc j
Besluiten vka B. én W.
In een vergadering van burgemeester en
wethouders werden enkele aanvragen in
gewilligd. Een verzpek van het Fondj van
de Gewapende Dienst om toestemming tot
het houden van een inzameling, werd af
gewezen. omdat een vergünnlng^voor het
zelfde doei *reeds was gegeven aan de
Prins Bernhard Stichting.
Besloten werti adhaesie te betulgen*aan
eèh besluit vih B. en W. der gemeente
Kësteren/befrcffende de persoheelvoorzie-
ning der kleine gemeenten.
Concqprs. De Chr. gemengde zangver
eniging „Sursum Corda" onder leiding''vkn
haar dirigent de heer E D. Looren de
Jong. heeft bij het te Scheveningen gehou
den cqpeours in de ereafdcling een twee
de prijs behaald met 297 punten. Het koor
protesteerde tegen deze betlissing.
Moedercursus. Van^Vfge de aid.
MoerkkpelleZevenhuizen vaiv „Het Groe
ne Kruis'*, zal een moedercursus worden
georganiseerd. w
Moordrecht
Beroepen. Ds A Donker. Ned. Herv.
predikant, alhier, heeft een beroep ont
vangen naar Borgen op Zoom
Duivenvlucht. De postduivenveéeni-
fing Gevleugelde" Vrtepden hield een
wedvlucht uit Mons (België), afstand 178
k.m. Uitslag: 1 3. 0. 12 P Gcleedts. 2. 5
J. van Jeveren; 6, 10. 11- J. Vermeer; 7 W.
"ne Wit; 9 W. Lingen. Eeftte oyerduif P.
Geleedts. lot 9 uur, eerste duif ll,07.52f
laatste 11.14.24.
'PatiU v*n de Vrijheid. De sideling
Moordrecht.van de Partij van de Vrijheid
hielp een vergadering. Het bestuur ^erd'
-'-friengesteid uit de heren J. V de Joitg.
Damesjurk in de maten
42 en 46
idrzitte;r P. Goudriaan. fpcretaifi
gruln, pennlngipqest'er; J. Dirkjt
i H n H-im-t* Af« atv-vairH
Bevolking. Irlaekomen van: Groot Am-
mer: Leendert Cbrn. van der Veer. Berg
ambacht: Cornells Verveer, en echtgenote4
Schoonhoven: Kiazina Adr. den Ouden,
's Graverihage: Hulbert Verkerk en gezin.'
Vertrokken naar: 's Gravenhage: Wil
lem M. Rietveld" en gezin. Sas van .Gent:
Neeltje G Bouter. Krimpen s d Lek: Neel
tje Zanen. Bergambachht Arie Blom eh
gezin.
Gouderak
Gevallij. Mej. D den Braber is ln
haar wtMing van een trapje gevallen,
waarbij zij haar pols brak.
Haastrecht
Buftarlüke Stand; Gebóren: Dirk. z
v. E Brouwer de Koning en M. van der
Panne; Femmigje Cornelia, d. v. A. C. La-
kerveld cn F. C. Schalkwijk: Elisabeth
Geertruifla Msfja. d. v. A. A. Faay en E
H. Ensink; Teuriis Theodorus. z. v. N. Boer
en C. W. Fianen.
Gehuwd; G. M. Streng 28 j. en J. A.
Verleun 27. j.
FersiVérgaderlng. t)e afdeling Haas
trecht v*n de R.K. Arbeidersbeweging
heeft ln een feestelijke vergadering haar
nieuwe geestelijke adviseur, pgstoor
Westdijk verwelkomd. De voorzitter de
heer W. Verdoorn, sprak de pastoor toe.
Schoonhoven
Burgerlijke Stand. Geboren: Johannes
G. J..z. v. A. SteTrenburg en G. M. P. de
JongX,
Getrouwd: P. J. W. Groenen 2f- j. en J.
H. M. Wewer 22 j.
Baiar. Aangemoedigd door h'et grote
succes. wat*de Kajotters en de |t.K. .Pad
vinders verleden Jaar hadden met Jiet
houden van een bazar, heeft dit maal de
R.K. St. Josefvereniging 'n bazar o*p touw
gezet. Zaterdagavond, na het concert van
„Toageno" ln de muziektent, zijn de deu
ren van deze bazar geopend, Over de be
langstelling had het bejtuur niet tè klagen^
'vgn den yeuvel^Afs afgevaardigden
r.aar de algemene vergadering te Utrecht
werden gekozen de hei^n M. R. var» Ma
ren en PT yah den Heoyel.
Oudewatèr
Burgerlijke Sland. Getforen: Johan
nes. z. v. S. J. ZijderUan en E. de Haan
te Pol^proek.
Ondertrouwd: J. Verboom, 58 jaar te
Moordrecht en A. G. Dekkir. 42 j.
Gehuwd: A. Hqogendijk. <7 jaar en M.
J. van Dijk, 23 j.
Voor de missie. De collecte -ln de
'R.K. Parochiekerk''ten bate der béstrij-
ding van kosten voor *P*tér v. d.'Boo- Kleuterschool opf<
gaard, oud-kapelaan van deze parochie, s t. van 1 October zal de Neutrale Kleuter
die eerstdaags naar dë'missie van Brits- «4* BaarfhnUwe» wacant «e.
Indië zal vertrekken, heeft 1200 opge
bracht. Nadien ftwamen nog enkele gif
ten binnen, zodat uiteindelijk een bedrag
van circa 1350 word bijeengebracht.
Collecte. De collecte gehouden doer
het damescomité van de Stichting Oor
logsgraven heeft opgebrachj ƒ660.25.
Concert. Het laatste concert van dit
seizoen oji de Markt gegeven .door de
fanfarekorpsen De Bazuin uit Dë Meern
en Juliana, alhier, trók veel belangstel
ling. Onder «leiding van* de heer Hol
directeur van beide corpsen, werden de
stukken keurig gespeeld.
Brandweerwedstrijd. Zaterdagmiddag
halfdrie zal op het Gaaplein een ond^r.-
lingc wedstrijd worden gehouden van de
vrijwillige brandweer alhier, in drie
groepen van zeven man."
Frauduleuze slachting. vt)e' Rijkspoli
tie heeft'tegen'een veehouder uit Papekop
proces-verbaal opgemaakt wegens het
voorhanden hebben van zestien flessen ge
wekt vlees, afkomstig van een frauduleus
geslachte pipk.
Buitenlandse gasten. Vorige week stfas
'een buitenlands gezelschap op«*-bMoek
bij de plattelandsvrouwen te Qudewater.
Uit verschillende landeq waren zij verte
genwoordigd, onder meer uit Australië.
Engeland én Finland. Eén der dames was
vergezeld vsn hfar echtgenoot, die. 80
jaai*oud zijnde, heel^Nederland doorreisde.
Van Oudewater gingen zij naar Koord-
Brabant.
Zangkoor. Als bestuursleden van het
Ned. Geref. zangkobr zijn gekozen de he
ren A. Hogéndoorn. w. de Jong en A. van
Wijngaarden, terwijl als voorzitter werd
gekozen ln dè plaats van de heer H. Hoo-
gendoorn de heer W. de Bruijn.
Dulvenwedvlueht. De postduivenver
eniging „De Zwalpw" hield een wéd-
vlucht uit Mons. afstand 190 km. De-uit
slag was 1. 13. P. de Jong; 2, 4. 11, 17. 22.
29 P. v. d Horst 3. 10. 15. 16. 24. 28. P. van
Vliet; 5. 23. Gebrs Oostendorp; 6. 21.'B;1
Burger;w7. 18. B. van Bunnikr>8. S. v. d.
Laar: 9. 19. 26. L. van Dam(-12. Ter Haar
to Montfoort: 14. 25 L. Burger; 20, H.
.Koster te Montfoort; 27. B. Stalvordr 30.
}G. Ekelschot. s
Los 9.15 uur. eerste duif 11.17-08, laatste
11.58.04,
Zevenhuizen r
Bevestigd. De Rotterdamse Recht
bank hcéït in hóger beroep het vonnis vRn
de Goudse kantonrechtet bevestigd, wagr-
bij l<de 31-jarige monteur W. K. B„ uit Ze
venhuizen wegens overtreding van het
VcstiglngSbeflujt (automobielen en garage
bedrijf 1939) werd veroordeeld tot 25-
boete. Subsidiair 3 dagen hechtenis.
De vacantietijd is voorbij, de herfst ia
aangebroken en' dus Wordt het tijd
san onze wintertarderobe te gaan den
ken. Wij stellen daeroni een goedkoop
patroon beschikbaar van een gezellige
winterjurk, een echt vlot rqoéajletje met
een naad midden achter en een strik-
ceintuur in de taille. De japon heeft een
lange, gladde mouw Hel' patroon is ver
krijgbaar in dc" maten 48 en 46 en kost 35
cent, -afgehaald aan ons bureau. Wenst
men hel( toegesondeh te krijgen, dan kunt
u het beitellen per postwissel v*n 50 cent
indien u ln do stad woont, en 55 cent
indien het na'ir buiten moet worden ge
stuurd. Op de postwissel vermelden:
goedkoop patroon en de gewenste msai
aangeven.
Wij maken onze lezeressen er opmerk
zaam 0|S.. dat de voorraad beperkt is en
dal „wie" eerst kómt. ee»t maalt1'.
Verkrijgbaar «en ons bureau: Markt 3L
Reeiitvijk
Nieuwe kerkvoogd. In de vac»ture
van (Ie "lieer J. jle Kampar Mzn., die el»
zodanig bedankt heeft, werd als kerk-
voo(?d der Ned. Herv. Gemeente te Reeu-
wijk gekozen de heer Antoon van Bode-
graven.
Kleuterschool opgeheven.' Met inganl
school aan de Raadhuisweg wagens «e-
brek san belangstelling worden opge
heven
Burgerlijketi|fand. -t Geboren: Pleter
Antoon. i. van Marinus Schréuder en
'Mertha H. van den Bripfc: tEverrtrds
Franclsca Maria. d. v. Johannes L. van
Zoest en Gerarda E. Stolwijk; Hendrik, z.
V. Hendrik Verboom en Cath. Timmer
Ondertrouwd: Arte van Dam. 34 J. te
Gouda 'cn Jacoba E. Graveland. 32 J.
Gehuwd: Cornells van Helder. 22 j. t«
Jrtnerkapelle en Neeltje dc Hoog. 21 J.,
Ingeschreven het' bij verstek gewezen
vonnis van echtscheiding tussen Leendert
Arie Pijpers te Boskoop en Pfetcrtje van
der Kleij.
Overledeo—tïerrit van Dijk, 73 J., wedr.
van Kaalfe^vin der Staf; overleden te
GoudaJ>€n4je van der Panne, echtg. van
Nicofaae Zaal.
Bevolking. Vertrokken: GerOrdus J-
Hoogeveen uit D 139 naar Westwoud.
Gerardus C. Vermeulen uit A 38 naar
Boskoop; ^eendert Arte Pijpers uit B 9
naar Boskoop: WllheJmina M. P. Nieburf
uit E 42.naar Enschedé
Ingekomen: Plefer Boere in H 102 uit
'q.ouda;. Cornelia Maria Vos in F 65a uit
Alkmafrr"Gijsbertje Van Aalten in E 68
uit Putten.
Bedankt'! Onze oud-plaatsgenoot di
W. Vroqgindewey, predikant der Ned
Herv. Gemeente te Poortvliet, voordie»
alhier, heeft bedankt voot het beroep naar
Hagestein.
Volgens een voorlopige schatting van,
het Amer|ki*nse ministerie van bui-
tfnlandte zaken zal het nog ses weken
duren zlvqrena bet volledige wetsoot-
werp betreffende het plan-Marshall de
Congrescommissies in handen komt.
Dit zou betekenen, dat het Congres per.
I November zon kunnen beginnen met
het bespreken van het schema voor
de wederopbouw van Europa en dat
ongeveer ln het midden van desa
maand éen apceialé tilting vsn* het
congres zou moeten worden bijeenge
roepen.
De vlce-pVesident vhn de Wereldbank.
Robert Garnec. heeft verklaard, dat zij»
organisatie bereid en In staat ztl zijn oro
■ala^ïijdrage in het economisch herstel van
Europa. In het kader van het op de con
ferentie te Parijs samengestelde rapport
'over het plan-Marshall, de middelen te
verschaffen voor het leveren van kapitaal
goederen ter waarde van 3 milliard dollar.
Mijnramp in Turkije
In een Turkse steenkoolmijn Ve Zongul-
dak aan de Zwarté Zee heeft zich. ten
gevolge van „mljngas. een ontploffing
voorgedaan, waarbij 48 mijnwerkers om
het leven kwamen.
Zwendel in Amerikaanse
soepen
t)ê recherche heeft een 31-jaVige le
vensmiddelenfabrikant uit Amsterdam ge
arresteerd. die zich in diverse gemeenten
schuldig heeft gemaakt aan zwendelprac-
tijken met Amerikaanse soepen, die sinds
lang onverkoopbaar waren Hij dreef zUn
zaken onder de titel ..Office of war liqui
dation of the" Netherlands". HU kocht het
soeppoeder bij winkeliers ln voor MO eR
verkocht deze ónder pressie aan instellin
gen voor f.iM per kg. -«
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1947
EERSTE BLAD, PAGtN* S
1 GROEIT
De eerste indruk, die het onderwijs
in Indonesii op het ogenblik wekt. is
die van een min of meer chaotische
toestand. Een nieuw systeem Is -bezig
te groeien uit en naast het oude.
1 Vóór de oorlog bestond ln Indlë een
«gtfledig onderwijssysteem, oen wes
ters onderwijs met Nederlands als
voertaal, en het Indonesische onder
wijs met een der Indonesische talen
i als veert aal. Het laatlie^wAs, wat het
aantal leerlinge» betreft, verreweg
het bé|angrUWte^8.2 Millioen leerlin
gen -gingen naaf de schalen van ^dlt
type, terwijl hel weatera Onderwijs
alecbts 180.MI leerlingen telde. Van
dese 180 #09 waren 1M.MI Indonesiërs i
v en 3I.IM Chinezen.
Het overgrote deel \ian het Indische on-
.derwijs bestond uit tfe a-jat/ge deesa-
school. Daarna kwam dan eed vee»olg-
achool. als regel 2-jarig."En'in de eerstr
jaren voor de oorlog waa een énkele In-
dencsische Muloachool. verrezen. Het de
partement van onderwijs-U thans bezig
de dessa- of .volksschool van 3 Jaar
met de 2-jarige vervolgschool te her
vormen tot een 6-Jarige sthöol.
Men zou dit liefst zo snel mogelijk wil
len doen. maar het tompo wordt erpstig
vertraagd door het grote gebrek aai^ feer-
'krachten.
Op verscheidone van de vroegere Indo
nesische scholen was het Nederlahds als
leervak Ingevoerd. De bevolking was daar
toeft nogal op gefteld en het departement
heeft destijds verscheidene verzoeken^m
zulke scholen te openen wegens een te-
Wirt aan leerkrachten in het Nederlands
moeten afwijzen.
Toen na dc Japanse capRyldtie het de
partement van onderwijs weer'aan het
werk ging in twee kamertjes van tqn
to<o op Noordwijk, voqgj hel naast de vol
komen ruïne van het westera onderwijs
een sterk gehavend Indonesisch onderwijs.
Sterk gehavend in vecgchillende "opzich
ten: de onderwijzers warqn weg. gestor
ven of in andere betreklflngen overge
gaan, scholen waren gesloten, en er Waren
geen "nieuwe bijgebouwd. Dc toestand der
leermiddelen was allertreurigst.
Bovendien was het peil van het ondef-«
wijs gedaald. Wel hadden de Japanners de
volks- en vervoigschoq^ hersmeed tot een
8-jarige lagére school en op papier leer
plicht ingevoerd, maar daar was niet veel
van terecht gekomen.
Ook werd een belangrijk deel vsft) de
leertijd ingenomen door Japanse gymnas
tiek eo semanget.
Hervorming
Op deze Japanse nalatenschap moest nu
woeden begonnen met de wederopbouw.
Plannen voor hervorming toren „*er ge
noeg. veleq hebben zich in de-afgesloten
heid van de bezetting bezonnen op reor
ganisatie Maar onderwijsbèrvdBmi.ig
moet met grote-voorzichtigheid bedreven
worden. Een nieuw systeem, dat mislukt,
kan de kinderen voor hun leven duperen
Maar even noodzakelijk was hel. de
kinderen te helpen, die door de dorlog ge
dupeerd zijn..Onmiddellijk, snel en zoveel
mogelijk moet In korte tijd worden inge
haald. Om daarin te voorzien ontstond
het z.g. herstelonderwijs voornamelijk
voor de scholen met Nederlands als voer
taal Dit moest nog aansluiten bij het oude
«ysteém.
Een algenieno lagere school, toeganke
lijk voor alle landaarden ving de leerlin
gen van de o^ide H I.S.Xen de Europese
lagere school ,op. Herstel-Mulo en herstel
HBS. Vbrmden het voortgezette onder
wijs met daarboven de nooduniifersitcit.-;
Intussen komen de eerste vormen» van
het nieuwe onderwijssysteem in Indië
reed# te voorschijn.
Het hoger onderwijs orfdergaat Oen
gróte reorganisatie en-uitbreiding. Het is
nu ondergebracht in de universiteit van
Indbnesië.
De eerste klassen vanA de nieuwe 6-
Jarige middelbare school beginnen straks
op vele plaatsen. De Sekolah Mcnengan
Pertama. de vtjpegere Indonesische Mulo.
is blijven vóórtbestaan en zal in deze
middelbare school opgelost worden.
Vele opleidingen van fcerkrachtenlzljn
uitgewerkt, leerplannen zijn opgesteld
voor nieuwe schooltypen. Er heerst volop
bedrijvigheid in de onpcrwijswerkplaats
w nieuw, on-
mVSiiuu0!! S, nieuw« Iiuhneel». Orete
Sm ,r 'ch"r_n°Ve °ver-
"kon *"n '««'OTdlIen.
■en leerm.ddelen. aan ichoeliebeuwen.
van leading*""
JJ'? «tblea v«n het later ondarwU.
"aarüSaS h' !M0M tn
WM°ói°5ï een «unatige.situatie
Séderilnl^ e,tn b#tre,t u in
mTiu.rland doende voor een bedrag van 10
van te"^.. b°^k,n ,e drukken. Hier-
Voor de laatste maanden van 1047 i>
I"d«na.l» 110-600.000
b*dr,< w"Mr-
Benen als «tn Barometer -
en iteedi moor rauw weer op til
Rhrum.ti.ch. pijnen ln armen en bei^h,
neen in alle ledematen nuhier. dan
JDr zijn in oas vochtig wispelturig
klimaat voor velen onfeilbare voorboden
van verandering van weer. Wapen U
tegen die slopende pijnen. Neem Kruachen
Salts. De aansporende werking ^-van
Kruachen op Uw bloedzuiverende Organen
drijft de - pijnverwekkendp schadelijke
zuVen op de vlucht en neemt zo de oor
zaak weg van die steeds weerkerende
plaag, die Uw hele gestel ondermijnt
Tob niet langer door. vraag vandaagJCru-
achen bij Uw Apotheker of Drogist en
neem van morgen af regelmatig deégjeine
dagelijkse dosis in Uw eerstjb kópje thee.
M I.M.
TTET vervalende tfan mannen is. Jat de
degelijke, saaie exemplaren er altijd
zijn al* men ze nodig^eeft. terwijl de aar-
•dige, aantrekkelijke maar lastige type* zes
weken latar komen opdagen, gewappnd
met pen hale vracht zenuwaandoeningen
als zoenoffer. Hildcgardë Dolson.
gén zeer interessant geval vap apion-
h,a ,m,c ,,rumenten Ia
«5. ^u Ild Vliegwereld uit Berlijn ter
ÏTen' n moet weten- dat bij de
üttüküT?pma" n*"r Berlijn in de
vffi!L^ 2 lederen speciale afdelingen te
jye' een «eer bijzondere
h. m hadden Dit waren de zogenaam
de T-troepeh. waarbij T voor target"
!Jer lne»brU'k,t Werd 04 T'maifnen waren
specialisten, ingenieur», professoren, ee-
d£r all«'IXl fsculteiten. vergezeld
geheime sgenten, manneq van de Se-
ilf1 ,SerXlce en de Amerikaanse Federal
werkte'mi?1^. Dit .ü!tfe,"e.n «ezelschap
werkte met de grootst mogelijke onopval
lendheid, zodat slechts weinige ingewijden
vTitf"® op z°ek/waren naar f%-'
heihie vindingen van het Duitie vernuft.
„lr??3le2irBchien elk *ehei/n wapeifen
zelfs iedëre nieuwe vindmg. op welk 4ech#-
nisch of w^etenachappelijk. gebied ook te
Ncrzamelen.^ Een riskante.ondernofnlng
voorwaar, omdit 'zij'altijd in de Voor
hoede, aan het front, moesten werken, niet
alleen om (e \foorko>nen. dat er belang
rijke zaken door .onwetendheid van dé
gewone militair verlbren>zouden kunnen r.
gaan, -maar ook om bepaalde objectenr
meteen onder bewaking ti stellen en zeker
°(n er zo snel mogelijk bij t» zijn. Want
op dit punt bestond een grote naijver tus
sen de geallieerden en men hoedde zlete
er ook wel voor om eikaars vondsten ite
tonen. Die naijver bestond niet alleen
tussen de uit het Oosten oprukkende Rus-
se^contra de Angelsaksen, doch ook tu«-
**n Britten en Yankees onderling. Dit is
een romantische episode uit de oorlog,
waarover nog niets gepubliceen] is en
waarover men alleen bij toeval Éo^jiis en
dan iets hoort.
Zoals thans met de geruchtmakende As-
kanla-affaire Men weet. dat Askanla een
grote naam ln de vooroorlogse lüchtvaart
had Askania maakte, om een voorbeeld te»
noemen, voortreffelijke luchtvaartinstru-
Het» leven alleen is de «chool des le
vens! heéït een dichter gezegd. Met ander*,
woorden: de kunst om gelukkig en goed te
leven kan men alleen leren door de er
varing. Hetbetreurenswaardige ia, dat,
wanneer men zoveel ervaring heeft opge
daan. dat men de kunst -gelukkig te le
ven eindelijk heeft geleerd men daaraan
geen behoefte meer heeft, omdat het dan
-uit" i*. hA levery Nog altijd gaat d*
Franse verzuchting op: Si jeunesae aavait.
si vielllesse pouvait.als de jeugd wist
cn dc ouderdom bij machte was....* Wat
zou het heerlijk zijn als dé jeugd het t
teven kon ingaan met de wijsheid, dia j
menten en de T-speciallsten hebben "ook
een wedloop naar de Askania-laboratoria
in Berlijn gemaakt. Ook de Fransen Hepen
m«« en de Russen, maar wij meden, dat
de Amerikanen de grootste buit hebben
binnengehaald. Volgens recept moest de
directie terstond al zijn tekeningen op
tafel brengen, waaruit dan het waarde
volle en vooral het nieuwste geselecteerd
werd. Nu drong allengs tot de gehfime
agenten, die bij duizendén en met Velerlei
opdrachtgevers nog steeds ln Duitsland
werken, door. dat de A|kar»ja-directie nog
enkele troeven achter da hand had gehou-
.den. Er is sprak^ van. dat verschillende
zeer Interessante gegevens aan de Russen
verkocétt zouden zijn. De Franae dienit
kreeg er lucht van wie van de Askania
deskundigen van grote waarde was en
men trachtte die technicus naar Parijs te
krijgen. Men bedenke hierbij, dat die T-
afdelingen diet alleen tekeningen en for
mules in beslag namen doch ook de ge
leerden zélf. Zo werken thans vele grolè
Duitsers op het gebied van de V-wapenen
in voortreffelijke matqrlële omstandig
heden ergens in het zonnige Zuiden van
de Verenigde Staten voor het Amerikaanse
leger. De Russen deden het minder elegant
ren stelden eenvoudig iedere Duitse dea-
kundige, die zij te pakken kondén krijgen;
op transport naar Rusland, waar dan dit
mensenmateriaal wel keurig werd uitge
zocht. Geprikkeld door-de geruchten heb
ben de Amerikanen toen maar een inval
gedaan ln de Askanlafabriek en waar
schijnlijk door verraad ia daarbij aan het
licht gekomen, dat Askania verschillende
vindingen -« men noemt nieuwe hoek
metingsinstrumenten en theodolieteh,
zomede interessante en zeer waardevolle
nieuwe vindingén op het gebied van lucht-
verkennlng (diepte- en anelheidsmeting)
niet op de voorgeschreven wijze had
aangegeven. De U. S. veiligheidsdienst
heeft toen terstond de Askania-directfe
achter slot eli grendel gezet De fabriek
is gesloterj en nu wordt er van alles ge
daan door de civiele overheid van Berlijn
om de booaheM^vande Amerikanen te
kalmeren en de 1 féBHek weer aan het
werk te-krijgen. De Amerikanen willen
echter eerst de werkplaatsen en labora
toria grondig nazoeken en door rigoureuze
verhoren trachten te weten te komen of
de altmme Fransen, de Britten of de Rus
sen wellicht reeds aan het werk zijn ge-.
Veest om de geheimen er te ontfutselen.
Een merkwaardig geval, zeer illustratief
voor de samenwerking, welke de grot*
naties in zo uitbundige hewoordingen
voorstaan, besluit Vliegwereld.
Fundering oude Abdij van
Egmond gevonden?,
Aan de KlooBterweg te Egmohd-Binnen
WOENSDAG tl SEPTEMBER.
Avondprog ram ma. v
Hilv. L (N CUR.V.): „Vrij en blU"; 0.30 N?<L
Str.kr.; 1 Nieuws; 7.1S Land- en tuinbouw;
LIS Engelse les; 8 13 propaganda-avond; 9 4*
Hsrmonle-orkeaten:'10 ..De Varianten"; 10.30
Nttuws; 10.45 Avondoverdenking. 11 „Swee-
unck-kwartet"; "U.30 Avondconcert.
HU». Il (V.A.R.A.): 0 Nleuwa; 0.30 Radio-
koparkwartet; 7 Zweedse Volksmelodieën;
7-lS Nieuws .uit indlë; (V.P.R.O.): 7.3# ..Ons
1*ven en ons geloof'; 7 45 Lezen ln de Bijbel:
(V.A.R.A.): I Nieuws; 1.15 Opera-concert< 0
..oe laatste dagen van „Hltler"; 10.19 Paul
God win-trio; 10 45 Reportage» 11 Nieuws;
11 sP°rt: TL*» ..OP vleug'len van muziek;
1145 Rustige avondklanken.
DONDERDAG Z5 SEPTEMBER.
Dagprogramma.
Hllv. (K.R.O.): 7 en I Nieuws: 0.15 ..Pluk
dë dag". Ochendconcert; (N C.R.V.): li
Zangkoo;;; 10.15 Morgendienst; 19.45 Sonate;
(KRo.): ll „De Zonnebloem"; 11.45 Gr.»^
TIM Pianoklanken: 12 03 Dansorkest;
Nieuws; 1.25 Dansork.; 1.45 „Hors d'oeuvre";
(N.C.R.V.): 2 Musette-orkest; 2 40 Voor de
vrouw; 2 Vrolijke "klanken; 3 30 Vierhandig
piano-spel: 4 Bijbellezing: 4.45 Radio-cem
balo gezelschap; 5.15 Gr.pl 5.45 Marlnlera-
ktpai.
Hllv. li. (A.V.R.O.): 7 cn 0 Nieuws; 0.15
Or.pl.; 145 Werken van Dvorak; S.1S Mor
genwijding; sis „Arbeidsvitaminen"; 10.35
Pianospel; 10.50 ..Kleutertje luister"; 11
"rancescx de Rlmlni; 1120 Het Lyra trio; 12
Richard Boer; 12.3# Gerard van Krevelen; L
Nleuwa; 1.13 Wolf van der Linden; 1.45 Trio
Quasi una Ballata: l Modepraatje. 2.20 Or-
lelconcert; 3 „Voor zieken en gezonden'
4 95 Raprfats; 5 Kaleldoscoop: 5.20 „Welk
dier deze veek?"; 5 30 Pierre Palla: 3.50 Het
*ük Overzee
Avondprogramma-
Hllv. 'L (N.C.R.V.): M Ned. Str.kr 7
Nieuws: 7.15 ,.Hoe staat het in Indië7"; 7.30
««t actum geluld; 7.45 Regeringsvoorlich
tingsdienst: I Nieuw»; 0.15 Marcel Moyse: I
j-Avondmelodleen": ».3o „De vaart der Vol
ken": 1.59 Met band en plaat voor u paraat;
«4# Nleuwa; 10.45 Avondoverdenking; 11
Avondconcert.
H'lv. H. (A.V.R.O.): I Nteuws; 6.15 Sport-
E»0tje; 0.30 „The Skymasters": .05 Bernard
«teon; 7.15 Rawlcz en Landauer: 7.30 Les
d« Paria: 1 Nleuwa; 1-15 Radio Phllh.
^kest; 915 Blijspel: 10.25 ln de nchijnwer-
Nieuws; 11.15 Gr.pl.; H M Suite voor
«HJkorkest -
--o bejaarde heeft'opgedaan
Een Italiaanse hoogleraar in de talen worden thans onder leiding vap prof Van
en #cden van het Verre Oogten. prof. Tod- I Giffen uit Groningen en zijn medewerkers
ii. ié tfan mening, dat „gelukkig zijn" kan opgravingen verricht. Men is b«zig achter
hef Protestantse kerkje diepe geulen te
„gelukkig zijn'
worden geleerd, dat er een zekere „tech
niek om gelukkig te zijn" bestaat en^dat
nyn zich die techniek kan eigen maken,
zo goed-als men de techniek van muziek
of schilderen leert. En omdat hij begaan ia
met de zich ongelukkig voelende mensheid,
heeft hij een schpbl opgericht, die hij heeft
gënoemd „scuola del benessere integrale",
„school voor een zich algeheel wel-bevln-
den Op dc lesrooster komen ais leervak
ken voor: Yogathechniek en de Chines#
ziekteleer. Toddi's bedoeling is de erva
ring»- en gevoeljimogelijkheden van het
menselijk lichaam te vergroten e,n 's men
sen bewustzijn en onderbewustzijn geschikt
He maken meer indrukken op te nemen.
„Ons lichaam", zo zegt prof. Toddi. „heeft
talloze poorten, welke wij niet openstellen
voor de levensstroom ja, zelfs er voor
sluiten." Hij meent, dat dc Oosterse genees
kunst en wijsbegeerte de geheime levens
centra veel beter hebben bestudeerd d"an
in het Westen is geschied.
Toddi's school voor het zich algeheel
welbevinden draagt een zuiver experi
menteel karakter en ia kosteloos, zodat
het geluk der leerlingen niet wordt be
dreigd door te betalen schoolgeld-reke
ningen, merkt „Die Weltwoche". waaraan
wij een cn ander ontlenen, ondeugend op.
Ook de kennis, welke de oudste Italiaan
se artsenscholen hebben bezeten, zal hier
weer productief worden gemaakt. Het Is
echter d« vraag of de intensieve beoefe
ning van physiek-geestelijke concentratie
slechts zal bijdragen tot het geluk der
„leerlingen" want bifde ontwikkeling van
de gevoelsintensiteit kunnen ook nieu-
wc mogelijkheden tot lijden worden ge
schapen.
Met dat al 1b het experiment van prof.
Toddi zeer opmerkelijk en zeer opmerkens
waard.
graven waardoor steeiyni
blootgelegd. Deze oude funderingen kun
nen betrekking hebben op de in het jaar
953 gebouwde en in 1673 verwoeste Abdij
van Egmond. Het staat nog niet va'Ot of
de steenmassa's inderdaad de funderingen
zijn van de abdij/daartoe zullen nog v#r-
dere opgravingfn gedaan moeten worden,
die zich tot het terpje, waarop de kerk
staat, zullen uitbreiden. Indien blijkt, dat
de funderingen vaA de abdij zijn, dan zui
len de funderingen worden opgetrokken
op de wijze zoals dit op het slot op Dep
Hoef is gedaan.
Het landschap pan de Amerikaanse itaat
Pennsyloanië ts rijk aan natuurschoon.
Ltfndbouu t* een belanpn/ke bron uan'
bestaan Onder bet poluende landschap
beviruien zich rijke steenkoollagen, die
naaf/schatting 15 milliard ton hoogwaar
dig/ brandstof bevatten en ran -grote, be
tekenis ta voor de Amerikaanse industrie.
Wie kmatat
veel van lekker eten. Op zekere dag
♦trof det hertog van Duraa, die hem efn
bjfzoek bracht, de wijsgeer aan een wel
voorziene dis Dc hertog riep uit:
Wat zie ik nuT Weten ook de wijsgeren
de geneugten dezer wereld te smaken?
Waarom niet? Gelooft u. dat de natuur,
de goede dingen alleen voortbrengt voor
de stommelingen? v
STIJGENDE AANDELENKOERSEN.
Amsterdam. Dinsdag.
GlAtrétl kwam hei ctlfeC* voor aandelen
weer boven de 2 millioen gulden De koersen
op de aandelenmarkt gingen vandaag op-
nltuw omhoog Da regeringsverklaring had
geen rechtstieekae Invloed op de aandelen
der cultuuiondernemlngen alteen viel op.
det H.V.A. na een hoofdkoers van 231' 1 tot
233 aantrok.
Victor Gollancz I# een bekend
Enpelsman. die reeds meermalen de
aandacht hejft getrokken door zun
pleidooien voor menswaardiger toe
standen tn bet nn-oorlopae Duitsland
Hij heep in de Ti mes* een aantal
artikelen geschreven or Ie een reis
door het Qjiitsl/ind ran nn Aan eru
ran die artikelen is hel volgende
ontleend:
F.en van dc grootste problemen, waar
mee Difitsland te kampen heeft.4s de wo
ningnood. Dit probleem wordt steeds gro
ter door de vele vluchtelingen, die dc
Britse zone blijven binnenstromen.
Ongeveer een jaar {cleden bezocht ik
een hunker bij het station van Hamburg.
Het lijkt of er sinds die tijd niets veran
derd is. Nog steeds is er een ontelbaar
Officiei* noteringen van da Ver v d Effectenhandel
DINSDAG 2» SEPT.
GB ged en bied GL ged en laten B bladen L laten
ACTIEVE FONDSEN
AANDELEN
Hoofdkoersan
V.k; Heden
Kolon»al« Bank A
K. I. Handelsbank A
N*d«rl.Han<l.MU.cA
1"U, 1'
ton, i"
iv»y4 li?.
:.MU.<
AltKunstatidaU...
B»rkü« Fatent v, A iaay4
Calv* Dallt cA 1*1
Peafrat» Suiker A
Fokkar Vliagtulg A 2"7
Gslder Zn Papi»r A 178
K.*N. H'<rgoV#D» eA lwt I'
Urar Bro» cA :v
N. Ford Antotabr A 415 4
S'«derL Katel A «15 a
Pl.llip* Gl. Obez A HA", :l
EVIltomFiiannord A '4t 1V4 -'
Billltnn k&uihr A 44-
Millton rubr A ust
n -rdtf-h» Petrol A 43;L, 4
Kon. Pttmlmim A 4V» 4
MoaaTar Emm A 817
Ain«l*rd. Itubhtr A lPIVt 1
Bandar Rubbtr A 1 »1 4 1'
D«liB«favi*Riibb A l"W's I
K«nd*ng L»mboa A t*B
J.'n, Larnpong Sum. A MfVL
J.7s»r
2191,
Nla.ang Landen A -4
Mad. Noorvha PI A
Oost Java Rubb A
Oostkust l> cA
S«rbad|adi Itubb A :»B
s.lau Bumalra A 5?'v
Sumatra Robbar A w.'«-
V»re Ind Cult A 8«l*
Holland Am Lun A 2211»
Java Ch Japan I. A 184
Kon.N.BLMUNBzA '-4'.
Kon Pakatv Mi! A t
S'«.1 Sc hsepv Unfa A
•id 1.1.1yd a ir
Nt Mn Nederland A
Handv Am«t-.d A
Tava^he Cultuur A H"-
NVL Suiker Unla A
VarVorrienlCttll A
l>ali Batavia Mil A 1 -I
Dali-XutachappijA
vn«ltlb»h A 14"'.
Mfilter A Co NB IA 172V,
MUlUr AC'oNBlfA 1871%
DINSDAG 23 «ErT.
OBLIGATIES
tfadtrlgnd
WTO Jtaw-M :t
1U0U 1947 sj a
1110*4
inn.) 1967
01OTO 1947 rec.S
1000 N.WS, -
l'Xr
07 A 3
tool J
N.-L 1000
OBLIGATIES
Nrd-Holl "dx (3D l"tv4
Roturiiam *87 18 SI 1*UA
Nation Hyp Bank 8#
Rott Hyp Bank :l|
Nw N"»d Am I
Rott s<h0*p*li> P :,l
Alg Kun»' Uiii« 5 r«' i
Bergh A Jurgenj :i l"«- 1
levers Z00p :t I'd
Hal l>tr»l Mil r. 1'«44
N.-I. Spoor 717 '.'-4 3
8*mChtrtboul9365 62V;
AANDELEN
Airnterfl Bank A 1VU,
Holl Bauk Lnis A '-'"U'i
9911
1"t'k I'JIjV
81 c0j
I'M!-» 1013
Ut»,*, to,'
l.nvi,
I >U.
l"Hs
9'-*-
I 'OH
l"l\,
incasao Bank A 1SI''4
Had Midd Bank A 1M
R-iterd Bank A 158
•ftn't B*l*(g Cnn« A 171',
N'.W. Hyp A B-D A
Allan A Co A 1« "4
Brad* Ma hinel. A 148',
Gouda Apollo K A I'd1,
H«inak«n*Bl0rbr A "I"
Kwatta hoclabr A 17»>'«
Meall Ned Bakk cA -*78
Nad tiisL k Spir A 301
Nvma A 244
Ridtérd Dtoogd.'k A 347
Schalde KMiLN'B A 11"
Stnkvia frtMuOO A 1 ri'
stork Machinal. A 1-4
VWrkapoor A tP-'Vi
\V(lèr« InduMrla A Ihii«-1;
A.N.I.KM NB A li',
UlLCred A Handv A l tB
hind* Tavea A I 88
<"K'*t-Borneo pr'A 188
Banloewangt A - 7B
SedtpCulttiurMU A
Amsterd. Balla«t
Gouda Kaa^hand. A
Hnuiltandal Pont\A
ThOmsenHavanb. A
l-Mi
44IU
CERTIFICATEN VAN
AMERIK. AANDELEN
Am.SmaltingARal. '4'» "i
AnacondaCopp*rM. 684', 88t,
Raihlaham st. Corp
(•antral MotorCorfc
Int. Nickel ofC.Ltd.
Kennacott Copper
Rapuhlle Steal Corp
United States Staal
CitiexServii* Conip
Mid-Cont Pair Corp
shellUnlonOil Corp
Tida Water M««"c
Inter ont RuhbarCv
Brfltim A Ohio spiv
Mlsa. Kansas Texas
N.-Y. ("antral Rallr.
I'ennsylvaniaRailr.
Routh Pacific Comn.
Canadian Paeific
atudabaker Corpor
Prolongatla
p'03
'.PC,
4 A»
18'4 IM/.90
44M| 41',OB
)"V4 i,Vc4
.'1 1 (|7
EN OE TIJDSTO'EL
8 Hier wöbnt de professor, zèi Dokic, toen hij met Molen
tje bij «en vreemd landhuis kwam,
Dat zie ik. antwqprdde Molentje.
Hoe ziet n dat dan, vroeg Dokie en trok zijn wenkbrau
wen op.
Het naambordje stond op het nekje van ds tuin, zei Mo
lentje.
Dokie bloosde. N
De vrouw van de professor is al langer dan een week uit
huis, zei Molentje.
Omdat je geen voetstappen ziet zeker, grijnsde Dokie.
Omdat het koper in tien dagen niet is gepoetst, zei Molen
tje. terwijl hij woest belde.
Prof Tweebeen wis een beleefde man. Hij zag er zorgelijk Uit.
Waarmee kan ik U van dienst zijn, heren? vroeg hu
Beken maar, riep Molentje.
KIM FANTASTISCH
VERHAAL DOOR
FLETCHER.
91)
Jocelyn ging in gedachten alle# nog eens
na en woog de feiten om trachten er
uit wijs te worden. Hij was er zich van
bewust, dat hij verdenking had gehad tegen
Vespucci sinds ^et geval Rederdale. maar
hij wist. dat die verdenking aleehts steun
de op vermoedens Had wellicht de Ame
rikaan-zich laten reiden door wat ook
cnkelQvormoeden waren?
..Ik veronderatel dat u voor uw opvat
ting. dat Vespucci de achuldige Is. nog een
andere reden hebt dan u mij verteld hebt",
merkte hij plotseling op.
Hadiey's dunne lippen trokken zich sa
men en 'zijn gelaat vertoonde weer een
grimmige '.rek.
„Ja" antwoordde hij kortaf.
„Een goede reden?" vroeg Jocelyn weer.
..Een heel goede redeif'. was het ant
woord. Hadley boog zich over het kleed,
waarop hun stoelen waren geplaatst pn
klopte iocelyn op de knie ,.Mr Chenery",
zei hij dan met nadruk, „toen u bij Ves
pucci was die avond dat Kressler zijn
proeven deed. zag u toen niet de merk
waardige diamant, gevat in platina die
Pepi'a aan haar hals droeg?".
„Ja Ik herinner hem mfl iuei goed",
antwoordde Jocelyn. „Ik waa getroffen
door de gloed en de schittering ervan en
door iets ik weet niet wat het ia. want
Ik ben geen deskundige dat mij deed
denken ^at hij verschilde van de diaman
ten die ik ooit gezien heb."
„Ik feliciteer u met uw opmerkingsga
ve". ze! Hadley glimlachend. „U hadt goed
gezien. Er bestaan zó slechte drie diaman
ten op de wereld, mr Chenery. Een er van
la in mijn bezit, de tweede heeft mijn zus
ter en de derde ls die. welke signorina
Vespucci, die avond droeg".
Jocelyn'kon een gebaar van twijfel niet
weerhouden.
..Dat zoudt u moeilijk kunnén bewe
ren" zei hij.
„Beweren? Ik kan het bewijzen!", ant
woordde Hadley met klem. „Die diamant
weid van mijn broer afgenomen en Ik ben
daar zo zeker van als dat ik u hier voor
me zie".
„Hadt u hem miss Peptta -al -vroeger
zien dragen?" vroeg Jocelyn.
„Ja", gaf Hadley ten antwoord Juist
daarom begon ik Villa Firehza te bezoe
ken. Maar kan zal ik 11 vertellen
neen, mr Chenery, als u he' goed vindt
wil ik toch maar alles zeggen. Daarvoor
ben ik hier. want u kunt me helpen."
Jocelyn atond op en zette whisky en
soda op de tafel. Maar Hadley wuifde be
leefd afwerend met de hand.
„U hebt misschien opgemerkt dc avond,
dat u mij bij Vespucci en Von Schleinitz
zag, mr Chenery. da*, ik nieta drink" zei
hij. „Dat was niet omdat ik mij in do wo
ning van Vespucci bevond en het oog op
hem hield, maar omdat ik iedere zenuw
sterk wilde houden en het hoofd helder
op ieder ogenblik om de moordenaar van
mijn broer te ontdekken Dat is t
ogenblik mijn enig doe!
„U hebt zeker veeHvan uw broer ge
houden". merkte Jocelyn op.
„Stellig en meer dan dat. Ik vereerde
de arme jongen", antwoordde Hadley. En
dat zoudt u evenzeer gedaan hebben als u
hém gekend had Maar laat ik na vertel
len. En als ik u alle* verteld heb. zult u
er zich niet meer óver verwonderen, dat
ik degene die hem .verntOor
heef*.
Jr wf
fijn sii
vooróver leunend In zijn stoel begon
langzaam te vertellen.
want vermoord werd hij c- wil opsporen.
Hij wierp de reat van fijn sigaar weg en
"ei
„Mijn werkelijke naam. mr Chenery",
begon hij. .Is John Hadley Stamford. Mijn
vader. William H. Stamford, maakte zijn
fortuin bij gelegenheid ven de eerste „run**
naar de goudvelden van Californlë. Hij
liad geluk en vermeerderde zijn vermo-
had geluk en vermeerderd# zijn vermo
gen door het 'e beleggen in vaste goede
ren. Op latere leeftijd overviel hem weder
die koorts en ging hij op dc diamanten-
jacht In Zuld-Afrika. Weer was het ge
luk met hem. hij was altijd gelukkig Toén
hij stierf, liet hij mij, m'n zuster Helen en
m'n broer Roy, ieder ongeveer vier m'l-
lioen na ik bedoel vier millioen van uw
Engelse ponden leder, niet van onze dol
lars.
„Mijn zuster Helen is getrouwd met dr
Eliaa P. Welcome, afkomstig uit het Wes
ten. Zij cn ik w^aren kinderen uit een eer
ste huwelijk, onze broer Roy was het eni
ge kind uit een tweede. Hij tos aanmer
kelijk jonger dan Helen cn ik wij zijn
beiden in de dertig: Roy zou. als hij nog
leefde, drie cn twintig zijn geweest. En het
spreekt vanzelf dat hij als Jongere, toen
vader atlerf moeder was reeds dood
naar mij opkeek cn u zul*, het begrijpen
rpr Chenery als je zo'n jong ventje krijgt
dat afhankelijk van je is. dan ga je daar
van houden.
't Is nu zowaLvijftien maanden geleden
dat Roy zich opmaakte om naar Europa
te gaan, waar hij een uitgebreide kennis
wilde opdoen van het avond-land. Hij ging
eerst naar Londen en vorbleef hier enige
weken. Toen stak hij over naar Parlj«.
De tijding van zijn dood werd me telegra
fisch bericht In Philadelphia, vier dagen
nadat hij in die atad was aangekomen.
(Wordt vervolgd).
Vantal vluchtelingen. Dc toestand ia zelfg
nog slechter geworden.
V*le vluchtelingen'komen uit het door
Polen bezette gpdeelte van Duitsland. Zij
worden door de Polen uitgewezen en
stromen naar de Britse zone. Om de toe
stand niet nog ondragelijker te maken,
ëcccptedrt het brstuur van de Britse zona
'dew mensen niet meer. Daarom worden
zij "naar dc Russische zone gestuurd. Angst
drijft deze mensen echter weer terug:
angst voor tewerkstelling ift de urjtnium-
mijnen of (zoal# sommigen zeggen) angst
voor gedwongen dienstneming in het Rus
sische leger. A
Trieste gevallen
Heinz K. was enige jaren jcrijgagevan- d
gen geweest in Charkof. Ef waren daar
ongeveer 1200 krijgsgevangenen cn iedera
weck stierven «ft- aebt tot twaalf. K. waa
van Charkof naar Dresden gezonden,
waar in Maart* iedere ongetrouwde man
van 17 tot 43 jaar geregistreerd motst
worden.
De redenen van deze registratie ken ik
niet, maar korte tijd daarna was K. ln
een uraniummijn in Johann Georgenstadt
in het Ertsgebergte te werk gesteld. Het
voedsel \&a* er slechter dan ln Charkof.
Hi) moest 8' uur per dag onder do grond
werken cn dit zeven dagen per week. Hij
moest met een drilboor, die voor zijn ver
zwakte lichaam te zwaar was, boren en
omdat hij het niet alleen kon, moest een
vriend hem helpen. Nu'ls tyj een menselijk
wrak.
Een vrouw van 43 jaar, wier naam lk
niet kreeg, was een Duitse, die door de
nazi's naar de Poolse corridor wm ge
stuurd. Zij had twee dochters gehad,
waarvan er een was verdwenen. Zij wm
een gevangene van de Poten geweest en
in Mei -naar dc Russische zone gcv)ucht.
ln het begin van Augustus hadden dc Rus
sen geprobeerd, haar tweede dochter, een
meisje van ruim zeventien jaar, te ont
voeren. Het meisje wist te ontsnappen en
de mefeder vluchtte met haar naar de
Britse zone
Wat moeten we met haar dqen?
vroeg cch regerings-beambte in Het
Engels. Als wc haar niet terugsturen, ko
men er nyorgen nóg duttend.
De vrouw verstond het. In haar ogen
stond dc wanhoop te lezen.
j Een loden Ust
Een jopgeman vertelde, hoe hij in een
gevangenkamp in het door Poten bezetta
gedeelte van Duitsland zijn vrouw, moe
der en kind tégen een muur had zien zet
ten. om doodgeschoten te worden. HU wat
half gek, toen hij dit vertelde cn lk ge
loofde hom niel. aldus Gollancz Een
C.C G -ambtenaar vertelde echter, dat dit
soort geschiedenissen zóvfcel wordt ver
teld, dat er ongetwijfeld waarheid tr» moet
schuiten cn dat verschrikkelijflfe din
gen aan de hand moeten zU" in het door
Polen bezette gebied.
Het ergst van-al Was Werner M. eraan-
toe, die 28 jaar oud is en 70 jaar lijkt. HU
was een Rode Krhis-man, die in 1943 tè
Briansk door de Russen gevangen geno
men tyas. Men had hem naar de lood- en
kopermijnen in-de Oeral gestuurd, dair
moest hij tien uur per dag en zc^en dagen
per week werken. Zijn werk bestond uit
het naar boven dragen Van lood ln een
ijzeren mand op dc rug. Daar de mijn niet
gemechaniseerd was, moest hij. inplaata
van met een lift naar boven te gaan lad
ders beklimmen. tr,ee voor tree Per dag
ondernam hU vier toqhtcn. Denkt u het
zich eens in dit ging zo dag-in dag-uit,
«plet één week of één maand lang. maar
gedurende enkele jaren. Hij werd onder
vraagd over dc ladders; een dokter werd
geraadpleegd, of zoiets wel mogelijk was.
Het bleek, dat hij de waarheid h^d gespro
kén Zijn verschijning was weerzinwek
kend. hU was bedekt met zweren. Gollanct -
vroeg de dokter, of dit een uitzondarlUkt
ziekte was. Het antwoord luidde: Neen.
Het was een gewoon verschijnsel bij
vluchtelingen.
In een hut zat een oud vrouwtje op da
vloer tegen de rhuur. Haar man wm ..in
1945 door de Russen weggehaald. HtJ
kwam terug en stierf twee dagen later. In
Juni was ze door de Poten naar de Russi
sche zone uitgewezen. Zij liet een rozen
krans door haar vingers glUden en mom
pelde voortdurend: En vergeef om
onze schulden. gelUk ook wij vergeven
onze schuldenaren
Dinsdag werden op de ylakte van Salts-
bury in Fngeland de grootste manoeuvre»
met landingstroepen sinds de oorlog ge
houden. Veldmaarschalk Monjgorriéry en
luchtmaatschalk Tedder, die de oefenin
gen bijwoonden, zagen 1000 parachutisten
met kanonnen, jeeps en andere uitrus
tingsstukken uit de lucht dalen om een
„op de vijand veroverd vliegveld te bezet
ten In zweefvliegtuigen werd het zware
materiaal, zoals tractors en zelfs een
bulldozer van 7 ton. aangevoeld ep een
der zweefvliegtuigen werd door een Da
cota. die laag over het veld kwam scheren,
aan een uitgeworpen Ujn met haak om-
hooggeslcept
Ondergrondse brand
De plasregens van Zondag hebben hét
vuur in het Rclchswald niet geheel kun
nen doven. Het vreet nu als het ware on
der de grond voort. Tientallen iar»R\Ung
ls het rijke bladerendak van eiken en Deu
ken hier neergevallen. Daartussen kwam
het dorre hout, dat afknapte en zo ont
stond een uiterst brandbare laag, waïrlB
het vuur blijft «meulen.
