FILM
H
MDIflCl
IPW
CRITERIUM.
Emily Brontë's meesterwerk
De trek naar het Westen
Dure Schoenreparatie
Uitsprakin van Tribunaal
Tramrumoer in Sjanghai
Beurs van Amsterdam
In het voetspoor van Dingeman
Gestapo-ploerten van Fritz Lang
Vlooien en luizen
bij hond en kat
EPHIUSHAVTj
Dokie Durf
BOEKENKEUR
Een groot vaderlander
ET GEHEIM
stenen hoeve
f
Historie in Goudse Glazen weerspiegeld
Kïïf.-ï*van f 300per Jaar- Be-
Joh. Muurling ?SS55aa£h*
Gouda drage bij voor Bevrijdingsraam
AT <T)
AAR.
ANNEEft
1948
Met burgeroorlog
als achtergrond-
i:/»r,,e U00/3' «SS
hMer 10
DINSDAG 4 NOVEMBER 1947
EERSTE BLAD, PAGINA 2
BI] hoga uitzondering wordt «en boek ge
schreven alz „Wutherlng Heights". De
•chrijfster. Emlly Brontë. li nog steeds het
drie gezusters Brontë. die ln de eerste helft
ven de vorige eeuw ln het landschap York
shire hebben geleefd, waar zij ln bijna mis
dadig* afzondering *werdeiy grootgebracht.
AUe drie waren begaafd. Charlotte was aan
vankelijk het beroemdst, om haar roman
„Jane Rjrre". De zusters stierven vroeg.
Emily overleed In 1S4I. toen zij amper dertig
was. Behalve de roman „Wutherlng Heights"
schrééf zij
beste, die oc.. -
ven. Van haar roman beweerde Swinburne,
dat slechts weinigen hem ln het hart zouden
sluiten, maar dat diegenen in de bele wereld
van proza en poëzie weinig zouden kunnen
aanwijzen, waarvan zij méér zouden kunnen
houden.
Mogelijk, dat de Amerikaanse verfilming,
die met enige vertraging tot ons land is
doorgedrongen de film stamt al uit 1939
de populariteit vsn ..Wutherlng Heights" zal
vergroten, want één van de verdiensten van
hen. die haar maakten, is, dat de hoofdzaak
van het verhaal krachtig en overzichtelijk is
samengevat, zodat de film een goede propa
ganda voor het boek werd.
De wtld-romantlsche liefdeshistorie van
Cathy en Hesthcllff. waarvan Emlly Brontë
met onbegrijpelijke vlslonnalre verbeeldings
kracht een grootse ballade ln proza heeft ge
dicht. hebben de vermaarde scenaristen
Charles MacArthur en Ben Hecht vrijwel
gaaf uit het boek gelicht en William Wyler.
van wie WIJ binnenkort ..The best years of
our lives" en „Llttle-foxes" (naar het toneel
stuk van Lillian Hellmanl zullen zien. heeft
het werk zo geregisseerd, dat de verwoes
tende kracht van een liefde, die bel en hemel
trotseerde, voortdurend onder pe gespannen
beeldenreeks trilt. Een groot geluk was het
voor Wyler. die met deze film zich in het
voorste gelid van de Amerikaanse regisseurs
plaatste, dat hij mocht beschikken over Lau
rence Olivier, want deze acteur heeft het
bestaan, zich Volkomen met de figuur van
Heathcliff to vereenzelvigen De donkerste
driften van de menselijke natuur branden
ln zijn koortskop. en tegelijkertijd 1* *JJP
hartstocht voor Cathy van een verheven be
zetenheid. die hij voelbaar maakt Inelk
beeld. Merle Oberon kan als zU boe» li
mooi flitsen met de ogen en zij kan traite"
persen, wanneer zij wil. maar met dat a»
Is zij de Cathy nog niet, die zij bad moeten
tUn Wie Cathy din had moeten spelen» we
weten hef niet. Will Hays, de grote censor
van de Amerikaanse film. heeft, de llffie op
celluloid al Jaren lang zo brandvrij geregle
menteerd. dat de Ver. staten niet meer over
Kleanora Puses beschikt. ..Notorious van
Hitchcock heeft Ingrid Bergman naar dst
plan gedragen. Misschien betekent ..Noto
rious" daarom een artistieke kentering, die
noodzakelijk ls voor de Amerikaanse film
kunst, anders gaat zij. ondanks haar uiter
lijke vitaliteit, dood aan bloedarmoede, die
de mooiste technicolor-make up niet meer
kan maskeren.
Nog eitkelemezwaren «Henen tegen de «lm.
die onder de titel ..De woeste hoo^e ln
ens land wordt vertoond, te berde te worden
gebracht. De scenaristen deden de familie
verhoudingen enig geweld aan Mjwrdrt ls
niet zo erg. want de kernkwestie werd er
ALMANAK VOOR DE RIJN- EN
BINNENVAART
Verschenen ls de Almanak 1948 voor de
Rijn en Binnenvaart, uitgegeven door het
Koninklijke Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart te Amsterdam en bestemd
voor de opvarenden van Rijn- en Binnen
vaartuigen, die er een schat van gegevens
ln vinden, zoals de ochtend-hoogwater-
getijen ln 16 belangrijke scheepvaartcentra
gegevens en kaartjes van de belangrijkste
Nederlandse havens. .Bfstandstabellen
tussen een aantal scheepvaart-centra, be
langrijke punten aan de Rijn. enz.
des te duidelijker door. Het kitschlge slot
Is ernstiger. Voorts ls de muziek vaak te uit
bundig en goedkoop en tenslotte la de foto
vrij zwak.
Maar als het boek er meer lezers door
krijgt, ls vertoning van de film alleen al
daarom toe te Juichen.
Merle Oberon en Laurence Olivier als
Cathy ep Heathcliff in „Wuthering
Height»."
Officiële noteringen vsn ds Var d. Effectenhandel
MAANDAG 3 NOV.
GB ged an blad OL «ed en laten B bladen. L laten
ACTIEVg FONDSEN
AANDELEN
Hoofdkoersen.
VK Beden
koloniale Ban» a 108% 107*
N.-L Handelsbank A 10* y. 10-Cl
Nsderl.Hand.Mil.cA 148% I""'
Alg.KunstziideU.A 1 S I
bergba Jt Jurg. F. A 201
exdiv.
Berkel* Patent v. A 12*
■aire Dellt cA l72Va 172%
Cdntral* Putter A 214
-elder Zn Pepier A 164 I6l%
k.tt. Hoogoven* cA 17»
Lever Bros cA 2S7
N Ford Autoiabr A
Nederl. Kabel A
Philip* OL Gbe* A
Billlton "e ruhr A 1
IVirdlschs Pel rol A
Kon. Petroleum A
Mnear» Enim A i
Am«lerd. Rubber A
Kinder Rubber A
D'IIRstsvisRubb A
Kenden* Lemboe A
8.8%
210 20/
472 470 l
Umpong "urn. A
Mailing banden A '8,
Nod. Noorsch# PI A 6®
«kist Java Rubb a 55
Oostkust De cA 9®
Serhadlsdl Rubb A
Silau Sumatra A «7
Sumatra Rubber A MS
Vsrg Ind Cult A W
Holland Am I4Jn A 180
lava Ch Japan L A 1S4
Kon. N.su Mil NHzA IW
Kon Pakslv Mil A 174
NedScheepv Unle A 181
Rottard Liny'
64 B
81M.
102 B
0(1 8
67.»
Hotter Unle A
Ver Vorstenl Cull A
Delt HatavIa Mil A
Hell MniitschappllA
•4enembah A
MOiler A Co NB IA
MOlttr A Co NHIIA
MAANDAG 3 NOV.
OBLIGATIES
Nederland
1000 1208 8* 3 100
1000 1047 Sj 8 -OA
1000 1W37 8 v» 15
i 1000 1947 rec. 8
1000 N.W.S. 2*
10% l«" A
*°V.
10'A 101A»
0
OBLIGATIES
Amsterdam v. I ity
Rotterdam SI 1-3 Be
Fr-Gron H DaVa 81
Holl Hyp Bnk sK 34
Nation Hyp Bank 81
Rott Hyp Bank 8}
Nw Ned Am alg 61
Alg Kunst* Unle8*
100%
0%
10 'A
WVr
100%
100%
ior% H«%
101% 101%*
1110% im>%GB
tWV- 886.-
10 A
Bergh A Jurgens 8* W}%
Levers Zeep 8* '00%
Bat Petrol Mil 81 102%
N-L Spoor "87 2-4 81 67%
8emCheribonl926 6 £3
ArastOIymp 11008 l£4
Werkspoor 81 102%
AANDELEN
Amsterd. Bank A 167%
Holl. Bank Unle A 207%
Incasso Bank A IH0
Ned Midd Bank A 138%
Rotterd. Bank A 176%
Allan
"red» Mschin* a
Drie Hoefijzers BcA
(««una Apollo n A
tlelneken- Blerhr A
Holl. K unrig. Ind. A
KwaUaChociahr A
Meeli Ned Bakk cA
Ned Gist A Pplr A
Kotterd UtougdokA
<cl leMe K Uil SUA
Stokvis EOCM000 A
stork Machinal A
Werkspoor A
WUers Industrie A
A.N.I.E.M NB A
Ned Indische Gas A
int.Cred* Handv A
u nde leva* A
tosl-BoFnso prA
Han'oewang' A
SedepCultuurMiJ A
Amsterd. Ballast A
temKlgv WiWh A
•touda Kaashand. A
Hrmthandal I6>nt A
ThomsenHavenh.A
7eah. Ks Sabang A
DaJj spoorweg A
101 |01
187% lOrtV
160 ll7
TOO 2 6i
181% H'
W 83»
II-
160
170
161
16881 -
171% 175
113% L
113% 117 OB
168 I R'
106% I2-*V«SB
«II 9M
08L
160*. 16'
16 I 30B
173% 171%
16h 1S1
48'w up' a
ITóL' I7.L
ai 24
Ned. Ind. Rpoor A 29%
SemDherlhon A 14%
M(J. P.Nat.H.recp A 101%
Ned.MU Walviav A IW
ItuMkl.VrndentelnA 200
Am Hnle ft Leather
A m. Smelting JÉRe'. j*j%
Anaconda OopperM
He»hlah«m St. Corp 10'
leneral MotorCorp Mw
Int. Nickel ol&Ltd
7%G8
«7%
36%
10*
Standard Brands I
United state» steel
Araer. Waterwerk»
Jltlaa Service Comp
Intern Tel. ft Tel. CU
onilnental Oil Cy
Mld-Conl Petr Corp
shellUnlonOII Corp
ride Water A«soc
Intercont'RuhberCv
Haltlm 4 OhloSpw
Miss. Kansa» Ten-
N. Y. Central Railr
Cennsylvanntftailr
■siulh Pacl'lr Comp
28%
4s
28%
8^4
718»
5%
s% B
l'V4
87%
10%
Bié
Het Is uitermate te betreuren, dat Heldrlch.
de beul van Tsjecho Slowakije, zo vroeg ln
de fllik van Fritz Lang geliquideerd wordt,
want d% onbekende acteur, die men met
de rol van deze fielt opknapte, heeft zich
zo huiveringwekkend van zijn taak^gekwe-
ten. dat men nog wel honderdtallen meters
meer van hem had willen zien. Zelfs Gustav
Gründgens htd hem dit niet kunnen ver
beteren. We weten overigens niet wat Ben
Hecht en Fritz Lang. die het scenario van
..Hangmen also die", letterlijk „ook beulen
sterven", schreven, zouden hebben gedaan
als Grhndgens emigrant was geweest. Maar
Gründgens, de gewezen echtgefloot van de
dochter van Thomas Mann. bleef ln Dults-
lapd en collaboreerde met de nazi's. Jammer
want hij had voor de film veel kunnen
betekenen, vooral voor Tritz Lang.
„Misdaad", ln elke vorm. is „het" thema
van Frltz Lang. HIJ raakt er nooit op uit
gekeken en bUt het als een vampier ln
de nek. Prompt heeft hij van twee van zUn
vroegere landgenoten Relnhold Schünzel en
Walter Cranach Gestapo-ploerten gemaakt,
zoals er tot dusver nog niet ln een film
te zien zijn geweest. In 1943. kort na de
vermoording van Heldrlch. moet „Hangmen
also die" zijn vervaardigd en het ls een
mirakel, zo zuiver als Ben Hecht en Frltz
Lang de sfeer van het ondergrondse verzet
ln bezet gebied hebben aangevoeld. En toch
t mist men tets tn de film. iets vsn de sulzen-
de stilte, die om het sabotagewerk hing. tets
van de misselijk makende afkeer van alle
collaboratie. Iets van de dreiging, die op
het hart van elke goede vaderlander drukte.
(Iets van het machteloos makende geduld, dat
men moest hebben, iets van de angst voor
verraad, die doorvrat tot tn de gelederen
Nog eens
Verschillende behandeling
van beide huisdieren
Naar aanleiding van ons artikel over
de bestrijding van vlooien en luizen btj
honden en katten, dat enige dagen ge
leden in ons blad is verschenen, bereik
ten ons verschillende verzoeken nog iets
meer omtrent deze kwestie mede te delen,
zoals de beste methode van behandeling
en eventueel te gebruiken middelen.
Daar de ongedierte plaag door de lang
durige warmteperiode grote afmetingen
heeft aangenomen en voor velen een
waar probleem vormt, voldoen wij gaarne
aan deze verzoeken.
Over het algemeen kan men zeggen dat
"wassen met de een of andere antiparasl-
talre vloeistof de beate resultaten geeft,
daar, aangenomen natuurlijk dat het goed
gebeurt, de parasieten er intensief mede
ln aanraking komen en dus spoediger ge
dood zullen worden dan bij het gebruik
van Insectenpoeder, dat dan tussen de
haren wordt gestrooid.
Nu zal de ene metljode zich beter voor
de hond, de andere zich beter voor de
kat lenen, een en ander afhankelijk van,
de aard en gewoonten van de dieren.
Een hond bijvoorbeeld kan men uit
stekend wassen. Zeker, verschillende
dieren vinden het wel eens niet zo prettig,
maar overwegende bezwaren levart het
in de regel toch niet op.
Anders is het dienaangaande met de
kat gesteld. Deze dieren vinden wassen
iets verschrikkelijks en verzetten er
zich dan ook met nagels en tanden tegen.
|7oeg daarbij dan nog hffn grote lenig
heid en vlugheid en het zal duidelijk zijn
dat van zo'n waspartij, over het algemeen
genomen, niet veel terecht zal komen.
Voor katten zal men dan ook bij voor
keur de poedermethode moeten gebrui
ken, maar ook weer niet zo zonder meer.
"Want per slot bevatten die antiparasitalre
poeders vaak giftige bestanddelen, welke
dan een dodende invloed op de huidg
parasieten hebben.
Daar de katten zich echter geregeld
likken, zullen zij daarbij een gedeelte van
het tussen de haren gestrooide poeder
naar binnen krijgen en daarom zullen de
in het poeder aanwezige werkzame be
standdelen geen giftige eigenschappen
voor de kat mogen hebben. Bezitten ze
deze wel. dan is daar een meer of min
der ernstige vergiftiging het gevolg van,
jets wat men bij D.T.T. nog al eens ziet.
Wij zullen hier geen opsomming geven
van de verschillende in de handel ïijnde
•ntiparisitaire poeders. Dit zijn meestal
spéciale labrieksproducten, waarvan de
samenstelling niet of maar gedeeltelijk
hekend is.
De ervaring heeft ebhter geleerd, dat
met het bekende derrispoeder zowel met
.wassen als wanneer het als strooipoeder
gebruikt wordt, zeer goede resultaten
bereikt kunnen worden.
Dit poeder, hetwelk afkomstig ia van
een Zuid-Amerikaanse plant, bevat een
plantaardig gif, dat dodelijk werkt op
luizen en vlooien, doch voot honden,
katten en andere zoogdieren onschadelijk
ls. Derrispoeder kan derhalve uitstekend
als strooipoeder bij katten gebruikt wor
den, waarbij het dan tot een zeker per
centage met andere neutrale poeders ver-
pengd wordt.
1 Ook hü honden kan het natuurlijk als
strooipoeder goede diensten bewijzen,
beter en klhchtiger werkt het echter nog
wanneer men er met kokend water een
aftreksel van maakt (1 eetlepel derris
poeder op 1 liter kokapd water), dit een
half uur laten trekken en dan met het
inmiddels voldoende afgekoelde water
het dier wast. De eventueel aanwezige
vlooien en luizen worden dan la minute
gedood. Natuurlijk moet men na het
wassen het dier niet met schoon water
afspoelen,.maar de vloeistof, na afdrogen,
op het dier in laten drogen. Dfe resten
poeder, welke dan in de «--vacht achter
blijven, kunnen daar met een borstel dan
eventueel uitgeborsteld worden.
Nu worden bij luizen de neten (eieren)
niet gedood en deze zullen dus na ver
loop van tijd üitkomen en een nieuwe
generatie vormen. Daarom dient men de
behandeling, zowel wat wassen als het
inpoederen betreft, gedurende een aantal
keren achtereen met een tussenruimte
van een kleine week, te herhalen.
Bij vlooien zit de zaak nog Iets anders,
daar deze hun eieren niet op het dier,
maar in de mand en op de vloer leggen,
waarbij zij een bijzondere voorkeur voor
allerlei kieren hebben. Deze eieren en de
daaruit komende larven zijn het beste te
verdelgen door dagelijks intensief stof
zuigen. Ook het strooien van derrispoeder
in de mand en|n de kieren verdient aan
beveling. Vooral wanneer geregeld stof
zuigen piet mogelijk is.
En nu tot slot nog dit. Derrispoeder is
in beperkte hoeveelheid verkrijgbaar en
daarom niet in de vrije handel. Wendt U
daarom tot een dierenarts, deze zal U er
in de meeste gevallen wel aan kunnen
helpen.
De werkzaamheid van dit poeder berust
op de hoeveelheid giftige stof welke er in
aanwezig is. Het gehalte daarvan kan zeer
sterk uiteen lopen en daarmede de ge-
bruikswaarde van het poeder. Daarom is
dan ook het poeder dat men via de die
renarts betrekt te verkiezen boven het
geen men eventueel hier of daar op de
kop kan tikken, daar het gehalte aan
werkzame stof in het eerste in fie regel
hoger is.
vin de vijfde colonne, om van honger en
bloot staan ain bombardementen maar niet
te apreken. Het vftraet la ln.de film van
Frltz Lang te „bovengronds", te geïdealiseerd
als feilloos ln elkaar grijpend gangsterwerk.
waaraan ledereen meedoet. Maar dat neem'
niet weg, dat de film een vorstelijk staat
van verbeeldingskracht Is geworden, waar
van men nu nóg geniet, hoe vuil -IHtz Lang
er niet eens op z'n best tn lraeweest. om
dat zijn phenomenale stijl onder de gegeven
omstandigheden onverantwoordelijke ver
spilling van arbeidsuren zouJkljn geweest.
Ik scheer me met muziek en
Philips „PHILiShave' zegt4 Stasi-
baard Even de steker in het stop
contact en, terwijl ik luister naar de
radio, vliegt mijn baard er af.
Droogschercn met „PhiliShavi"
STAALBAARD" is inderdaad een gemak.
Gaat U zich daarvan eens persoon
lijk bij Uw handelaar overtuigen.
STAALBAARD
Oo/c UW baard vliegt eraf1
N.V. PHILIPS' VIRKOOF-MAATSCHAFFU
VOOR NEDERLAND -E1HDHOVIH
Hulp. De Griekse regering heeft een ver
groting van de Amerikaanse hulp gevraagd.
Waarschijnlijk zal een bedrag van 87 millloen
dollar, dat aanvankelijk voor Polen was be
stemd. aan Griékenland worden gegeven.
Verhuizing. De Exodus-Joden verhulzen
-thans vaTi het kamp Poppendorf naar het
winterverblijf te Emden.
Schending. De Joodse begraafplaats te
Oranlenburg bij Berlijn ls geschonden. Veer
tig grafstenen zijn verwijderd.
BETERE STEMMING.
De stemming op de effectenbeurs te Am
sterdam was Maandag veel verbeterd. Van
realisatledrang was niets meer te bemerken
Er waren Integendeel weer kopers Het ver
laagde koerspeil had klaarblijkelijk weer
aanleiding gegeven tót enige vraag. De
hoofdkoersen lil vrijwel alle rubrieken waren,
merendeels/iels hoger. In het vrije verkeer
had de hajdel een kalm verloop. De Stem
ming bleef goed prijshoudend en over het
geheel genomen konden nog kleine koers-
verbeteringen worden geconstateerd, maar
grote variaties zaten toen niet ln de markt.
Het slot kwam op ongeveer het hoogste punt
van de dag. Koninklijke bijvoorbeeld traden
op 453 uit de -notering De Amerikaanse
markt was stil, waarbij verscheidene shares
hoger werden genoteerd.
De manier
Ik las je advertentie over een weg
gelopen hond. Ik wist heus niet, dat je er
één had^
Ik had er ook geen. maar ik hoop er
op deze manier één te krijgen!
Men moet al een zeer onafhankelijke
geest hebben om ln de loop van zijn
bestaan vijf of zes persoonlijke meningen
te vormen. Gustave Le Bon.
Dr H. Colijn herdacht door
tijdgenoten
In pnze moderne tijd, die alles zoveel
mogelijk vervlakt en stroomlijnt, zijn er
niet meer zoveel decoratieve, markante en
uit-stekende figuren als in de voorbije
Individualistische perloje. Dr H. Colijn
waj van dat tijdperk de laatste der Mohi
kanen en om hem goed te leren kennen
moet men hem zien door de ogen van tijd- -
genoten. In dit boek belichten tijdgenoten
van verschillende politieke en geestelijke
richting de betekenis van zijn arbeid en
zijn persoon. W Drees schrijft over het
ondergronds contact, L. F. Duymaer van
Twist over. dr Colijn en de openbare orde.
prof. dr K. Dijk over dr Colijn en de
kerk. K. Floor (oud-partlculler secretaris
van Colijn) over zijn dagelijks leven. R.
Hagoori over Colijn als journalist en
volksredenaar, dr P. M. Hooykaas ov$r
Colijn en onze overzeese gebiedsdelen, dr
J A. Nederbragt over Colijn en de Vol
kenbond, mr P J. Oud over Colijn als
leider van een gemengd kabinet, dr Ir J A.
Ringers over Colijn en de Zuiderzeewer
ken. J. Schouten over Colijn als econocm.
prof. dr H. Smitskamp over Colijn en ons
onderwijs. A. Stapelkamp over Colijn en
het sociale leven, mr J. A. de Wilde over
Colijn als partijleider, mr A baron van
Wijnbérgen schreef tenslotte een hoofd
stuk Defunctus adhuc loquitur (Hij spreekt
nog nadat hij gestorven is).
Praak dat ding maar niet uit mijn
hoofd. Vervelend is dat. He-ba-be-re-
bob. Daar heb je het weer. Ik word er
zelf beroerd van. Moet je toch al niet erg
lekker wezen. Lieve help, wat een kli
maat is me dat hier. Bossen? Ho maar,
alleen typische woestijntjes, daar hebben
ze hi^r geen gebrek aan. Wat 'n land.
wat 'n land!
Het was een mistroostige Dingeman,
die deze sombere woorden mompelde. De
meest intelllgenten onzer lezers zullen
zich waarschijnlijk onmiddellijk afvragen,
waarom wij zo buitengewoon origineel
zijn, om Fontaine's fabeltjes na te boot
sen. Zij gerust, intelligentie, Dingeman
zal slechts sporadisch spreken. Jammer?
Misschien. Er zijn vandaag de dag weinig
mensen die ïich tot spreken geroepen
voelen en misschien zou Dingeman niet
eens zo'n gek figuur slaan. Als kamerlid
of afgevaardigde zou hij zonder twijfel
zelfs een streepje voor hebben. Hebben
wij niet gezien' hoe hil handen en voeten
wist te gebruiken tijdens een kleine in-""*
tleme bijeenkomst met Okkle?
Ja, Dingeman was mistroostig. Het liep
tegen Sinterklaas en Dingeman houdt er
Aiet van om tegen Sinterklaas in een ver
en vreemd land te zijn, temidden van
weilanden en suikerbieten, van kleine
huisjes met rode daken, van weinig dier
lijk voedsel, maar met veel vervelende
kerels, die je op alle mogelijke manleren
het leven zuur trachten te maken? Bllj-
dorp! Huh. Hjj had er van gehoord. HU,
Dingeman, niet naar Blijdorp.
An mijn lijf geen polonaise, he-*a-
berre-bob! Aardig toch die melodie. Ty-
pipch eigenlijk, dat de mensen ze hier ook
kennen. In Afrika is het nota bene het
volkslied van de grauwe Bavianen. Hier
hebben ze niet zo'n eerbied voor onze
volkse kunst.
Zo mompelde en sprak Dingeman bin
nensmonds. Wandelende op de Oostvoorn-
se weg in de richting van de zee. waar
hij een schip naar Afrilca hoopte te vin
den, kon hij niet vermoeden, dat op zijn
pas zo bloedig verworven vrijheid weder
om een aanslag werd beraamd. Een aan
slag door twee mannen, wie het schuim
bijna op de ingevallen mond stond. De
mannen hadden met bloed belopen ogen
en werden ln Den Brlel voor enigszins
malende aangezien. Een van hen, die naar
de naam Okkie luisterde, had wel eens
enige losse centen van iemand aangebo
den gekregen, toen hij op het randje van
een van de mooie hardstenen Brielse stoe
pen zat. De vervallen manspersoon was
opgestaan en had over de Voorstraat uit
gebruld, dat hij wel diep, maar nog niet
zo diep gevallen was en hij had nog veel
meer verteld, maar dat mogen wij hier
niet neerschrijven, omdat de kranten toch
ai zo klein zijn en de vloeken van meneer
Duclos ook een plaatsje moeten hebben.
Ik geloof, dat we hen/miftr zullen
huren, «ei de reporter. Wat/denk( u, kun
nen we het eens worden over d<* prijs?
Zeven en een halve gulden per dag
en vijftig gulden statiegeld.
Ik dacht, dat statiegeld altijd maar
een dubbeltje was, zei Okkle.
De reporter krabde zich achter het oor.
Een beweging, die sinds de jpcht op Din
geman was begonnen en honderd maal
per dag werd uitgevoerd.
Ik vrees, dat wij dan van hufen moe
ten afzien, zei hij. ziet u, we behoren tot
de niet-bezittende klasse en- bovendien
zijn wil bannelingen^ Wij hebben wel be
tere tijden gekend, doch thans zijn wij
vervallen tot de bedelstaf.
Maar een tandem huren kost toch
geld, zei de fietsenman. Wij verhuren trou.
wens niet aan bedelaars.
Ga je mee Okkie? vroeg de reporter.
Wij wandelen veTder. Zelfs te voet zullen
wij er toch in slagen Dinguun te over
meesteren. Helaas, de wegnaar Ooit-
voorne is lang en zwaar.
De reporter werd stil en ducht aan da
tegenslag die zij na de vechtpartij van
Okkie hadden ondervonden. Gelukkig was
Dingeman niet uit het oog verloren. Een
der Oostvoornse notabelen, die voor za
ken ln Den Brlel moest zijn, was ondtr-
weg aangehouden door een klein manne
tje. Het was heel vroeg en dus nog half
duister. Toen de Oostvoornt zijn fiets tot
stilstand had gebracht, kwam het kleine
mannetje, dat bij nader inzien toch wel
een heel klein mannetje bleek te zijn,
naar voren ep trok hem pardoes de pet
(één punt en twee vijftig) van het hoofd.
Dit avontuur gewerd Okkle en de re
porter, en dies hadden zij het plan opge
vat om de voortvluchtige te volgen naar
het plaatsje met het mooie nieuwe strand
bad, waar ln de Nederlandse tropische zo
mermaanden zovele landgenoten tot aan
hun enkels ln het water staan en luide de
pracht en de heerlijkheid van dit lustoord 1
verkondigen.
Okkie was-niet van zins mee te gaan.
Het is «o ver. zei hij. En ik bet^ zo
moe. Ik wil op de flets.
De flets ls te duur, Okkie, zei de
reporter. Je hoort toch welke prijs, méneer
vraagt? Kom, wees nu zoet en ga mee.
We gaan op dl; flets, en -Okkle viste
zijn portefeuille uit zijn binnenzak.
De ogen van de reporter werden groot
gelijk de kijkers V&n de grote hond uit
Andersens sprookje.
Je wilt toch niet.je hebt toch néet..
Hier, zei Okkle, vijftig gulden en de
reet voor de huur. Je zult wel zien wan
neer we terugkomen. Misschien wel nooit
meer. en Okkie wreef zich over een der
dertien builen, die zijn hoofd, dat toch al
weinig hebben kan, ontsierden.
Gezicht op Brielle van de wallen af.
Verdacht
Vader: Weet Jij misschien Plet, wat er
met mijn scheerkwast ls gebeurd, ik
kan dat ding nergens vinden 1
Plet: Ik weet het niet, maar Jan z'n hou
ten paard heeft een nieuwe staartl
Ook een eignalement
Rechter: Professor, kunt u mij de man
beschrijven, die indertijd twee maanden
in uw kliniek heeft gelegen en daar een
operatie heeft ondergaan?
Professor (getuige): Ja, maaralleen
Inwendig I
EN DE TIJDSTOEl
31. KUk nu hoe sut
hij tegen de grond gaat,
riep mevrouw Tweebeen
geërgerd uit, toen ze van
haar trans waarnam hoe
ridder Alewijn werd ge
vloerd. Ze zag ook hoe
de commissaris bedreigd
werd door Dokie. die
veel vlugger was dan die
sterke beer.
Neemt die kerels gevangen, beval ze aan het krijgsvolk. Het
ls heel onbehoorlijk óm te willen winnen van een fatsoenlijk
roofridder, die óók moet léven, voegde ze hieraan toe, bijwijze
van rechtvaardiging. Het krijgsvolk stormde de burcht uit en
begon dusdanig £an de detective te sjorren en rukken, dat Dokie
de strijd lusteloos opgaf.
Onze wapenen hebben gezegevierd, juichte mevrouw Twee
been. Met lauweren behangen keren onze helden terug.
Nadruk verboden-
van da
Door RUFUS KING
U)
„Ik voelde het aldoor, als ik met hem
aan het werk wasof er iets in de lucht
hing, dat ongrijpbaar was. Ik voelde* dat
hij achter die dikke brillegiazen keek met
eert bepaalde bedoeling". m
.Juist".
„Net als nu 1"
„Nu 7"
.Ja, nu.... vanavond! Net eeiLfmlst,
die steeds dichter wordt. Er ia geeft hou
vast aan te krijgen Wij raken er in ver
dwaald.... we gaan ergens heen en zien
zelf niet waar heen we gaan
„Kijk nu eens Jane
„Ik ben heus niet bezig mijn verstand
te verliezen, Clark. Maar il»voel het van
avond zo duidelijk. Ik word er bang van.
Juist omdat alles zo vreemd Is, word
ik bang. Dat onvldiharedat ls het!"
„Die Valcour is een dwaas. Jane! Hij
weet heel goed. dat-jij de oude heer geen
duw gegeven hebt. Hij is doodgewoon van
de trap gevallen en heeft zijn nek ge
broken."
Haar stem klonk vreemd, toen ze zei:
„Jezabel heeft zichzelf toch ook niet
met de ijshaak doodgeslagen?"
„Denk daar toch niet over!"
Opeens voer ze tegen hem uit. zonder
enige zelfbeheersing:
„Er over denken? Niemand denkt ook
maar ergens aan! Hij heeft ons nog altijd
ondër zijn invloed!.... hij is nog net zo
levend, als vóór hij stierfHet is zijn
mistdie hij steeds dikker en benau
wender om ons heen weeft
„Jane«"
„Luister eens
Ze- konden voetstappen de trap op ho
ren komenlangzaam, nu en dan stil
houdend, dan weer voorzichtig voortgaan
dealsof de mist hen omringdehen
afsloot van de tastbare werkelijkheid.
De voetstappen schuifelden nu door de
gang, onzeker, als de stappen van een
blinde, die zijn weg zocht door de gang.
Ze liep naar de deur toe. Ze trok haar
deur open. En daar zag ze het vóór zich...
met de dikke brillegtafen en het slaphan
gende hoofd. Clark zat stokstijf op de rand
van het bed, roerloos van ontzetting. Ze
•meet de deur dicht en rende naar hem
toe jreep zich aan hem vast, voeltft zijn
stoppelige wang tegen de hare gedrukt,
wist dat hij zich op zijn beurt aan haar
^vastklampte, in een aanval van onbere
deneerde angat.
Linda wachtte, tot het geluid der voet
stappen verstorven was. Dan ging ze lang
zaam de trap op. Ze trachtte helder te dek
ken en haar warrelende gedachten in een
bepaalde richting te dwingen. In de och
tend zou Laval komen. Er zou een kort
vormelijk onderzoek worden ingesteld en
dan konden er schikkingen getroffen wor
den voor de begrafenisper auto tot
Rouse Point en dan verder per trein naar
New-York. Woodlawn, Parijsln een
oogwenk bevond ze zich in gedachten in
Parijs. Parjjs zou een verkwikking zijn,
als 'n koesterend bad na een vermoeiende
tocht. Alleen? Met Clark.„ dat was waar 't
op aan kwam; ze zou een auto meene
men. Dan moest hij wel mee, om te chauf
feren. Ze voelde een soort overwinnings
roes. Al» blies goed ging, dan kon ze wel
een dozijn auto's meenemenkon ze
kopen wat ze maar wilde.... kon ze de»-
noods Clark zelf kopen
Als alles goed ging
Z-e stiet met haar knokkels tegen hout.
Even snel als ze ln gedachten ln Parijs
geweest was, even snel was ze ook wéér
terug en stond ^ij heel stil voor de ge
sloten deur vah Jane: Heer ogen verlo
ren hun wazige blik en schenen te wil
len zien, wat er achter die deur gebeur
de. Ze wist heel goed dat daarachter ni«ts
bijzonders gebeurde.
Misschien enige onhandige pogingen om
Jane te troosten.... Ze haalde de schou
ders op en liep de gang verder door.
Ze bereikte de gesloten deur van pro
cessor Beldlngs kamer en dacht aan Val
cour en Leonard, die nu bezig waren met
het onderzoek van het dode lichaam
Toen voelde ze een arm om zich heen ge
slagenals een vette stevige vangarm,
die uit de duisternis zich om haar heen-
sloot en ze bemerkte het dikke gezicht van
Leonard vlak bij het here en hoorde hem
fluisteren:
„Kom mee naar je kamer."
Een ogenblik werd haar stem dóór angst
verstikt en schoten haar gedachten als
bliksemschichten door haar hoofd.
„Ik dacht, dat je daar binnen was!" zei
ze.
„Hij wou me niet erbij laten blijven,"
antwoordde hij en ze voelde zijn hete
adem langs haar wang strijken.
„Kom nou mee naar je kamerl"
„Laat me tóch gaan!"
HU trok haar mee verder de gang in.
Maar zij verzette zich vinnig. Ze gleed
hem voorbij naar de deur van de kamer
van Jane. Ze trad er binnen en sloot de
deur achter zich. Jane schrok op uit heer
mijmeringen.
Jane," zei Linda en haar stem klonk
schor en gejaagd uit bpven het kletteren
van de regen tegen de ramen. .Je boet
Iets voor me doenje moet!"
(Wordt vervolgd.)
Een eenvoudig receptje voor
zelf te maken hoestsiroop
Kook een kwart liter waikr en loader
een eetlepel suiker of stroop in op.
Voeg daarna hieraan toe SO gram Vervus
(dubtfll geconcentreerd), roer alles goed
dooreen en Uw. hoestsiroop is gereed.
Vervus ls verkrijgbaar bij alle apothekers
en drogisten.
I.M.
DINSDAG 4 NOVEMBER.
Avondprogramma.
Hllv. I. (A V.R.O.) I Nieuws: S.1S Tora
Erich; 4.10 Ned. Str.kr.; 7.IS Beroemde LI*-
derenreeksen: 7.S0 Wederopbouw; s Nieuws:
S.0S Reportage: S.1S Bonte Dlnadagavond-
treln; S.3S Contact; tf.U Buitenlands Over»
zicht: IB.3S Kamermuziek; tl Nieuws; 1MB
The èkymasters: I1.4S MIachs Elman.
Hllv. !L (K.R.O.) S Or.pl S40 Sportpraat-
jes; S.3S Sylvester-trio: 1 Nieuws; Gr pi s
7.45 „Do anatomische lea"; Nleuwa: S.1I D«
gewone man; S.tO Concert: I0.1S Avondgebed;
10.30 Nieuws; 10.45 Orgelspel; tl Carle Roatn;
1141 Gr.pl.
WOENSDAG S NOVEMBER.
Dagprogramma.
Hllv. I. (V.A.R.A) 7 en S Nieuws; LU
Lichte morgenklanken: 8.50 "Voor de huis
vrouw: S Gr.pl.-j 10 (V.PJt.O.) Morgenwij
ding; 10.10 (V.A.R.A.) „Onze keuken"; li-*
Gr.pl.; 10.45 Zonlicht op Zaterdag; 11 Non-
itop-programma; IS Carlo Carcassola; 1X41
Musette-klanken; 1 Nieuws; 140 „The Ram
blers": 1.10 Jodelzang; t Lezing: Z.15 Jeuga»
-concert; 3 Hoorspel; 3.30 De Roodborstje!;
3.45 De Regenboog: «.l» Vragen staat vrij,
4.45 riet stond ln de krant; 5.15 Johan Jong;
5.30 Jan Vogel.
Hllv. IT (N.C.R.V.) 7 en Nleuwa; sis 0«e»-
telljke liederen; 1.30 Klassiek# werken; M
de zieken: S45 Morgenconcert; 10.30 Morgen
dienst; 11 Concert; U.ll Hoorspel: 1X-10 „voor
de Lünch": 1X.S3 Kamerkoor; 1 Nieuws; LU
Eileen Joyce; 1.45 Metropole Orkeat; X40 W-
zing; 3 „Vrolijke klanken bij de thee"; LJS
Ancora-trlo: 4.15 Zingende Jeugd: 4.15 Voor
onze Jongen» en melsjei; 5.30 „Two happy
days"; 5.45 Het Rijk Overzee.
Avondprogramma.
Hllv. I (V.A.RA.) S Nieuwe; S.X0 Gr pl 5
1.30 Ned. Str.kr.: 7 P. v. d. A.: 7.15 Jan Cor-
duwener: 7.30 (V.P.R O.) Cursus; 7.15 „Lezen
ln de Bijbel; S (V.A.R.A.) Nieuw»; S.15 Con-
certgebouworkeit; S MendeUohn; 10 Matt"
do; 104* Or.pl.; 10.45 In de tuin der o
11 Nleuwa; 1I.1S Lichte Zangduetten
HUv. II. (N.C.R.V.) Mandollnata.
Radio Volksuniversiteit; 7 Nieuw».
Nleuwa uit Indlë; 740 Actueel geluid:
Engelse lee; S Nieuwe: 8.15 Orator
„Ellas": 9.4» .De Verenigde Volken; te"» jj
Oratorium (verv.); 10.30 Nleuwa; 18.45 Avona
overdenking: 11 „Sweellnck-kwartet"; U4S
Rustige Avondklanken.
DINSDAG 4 NOVEMBER 1947
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAD, PAGINA I
4 UITEENZETTING DOOR
MR RIJKSEN
Welk een rijkdom aan Interessante
plaatselijke en vaderlandse geschiedenis de
Goudse Glazen geven aan hen, die ze in
tensiever beschouwen dan om hun kleu
renpracht en artistieke schoonheid alleen,
bleek uit de boeiende explicatie, die mr
A. A. J. Rijksen gisteravond in „De Beurs-
klok" voor de leden van de Oudheidkun
dige kring „Die Goude" gaf. Die fraaie ge
brandschilderde vensters ln de majes-'
tueuze St. Janskerk werden vervaardigd
en geplaatst In bewogen tijden, van 1556
tot 1603, de dagen van de vrijheidsstrijd
der lage landen tegen Spanje en van de
hervorming. In de eerste Jaren van die
periode, tot en met 1572, was de St. Jan
nog een Rooms Katholieke kerk. Daarom
ligt het voor de hand, datttet toenmalige
stadsbestuur, dat er naar stiteefde de in
middels na de brand van 1552Uierbouwde
kerk, weer de oude, of zo mogelijk nog
grotere, luister aan kleurenvenbters te
hergeven, zich op de eerste plaats tot we
reldlijke en kerkelijke groten van die tijd
wendde.
BU de hoge geestelijkheid had
den de Gquwenaars een relatie in
hun oud stadgenoot Herman Leth-
maet, deken van St Marie dp
Utrecht en vicaris van Joris van
Egmond, Blitchop van Utrecht en
evenals Lethmaet een vriend van
.Erasmus. De eerste reis van de
vijf Goudse afgevaardigden was
naar de Bisschopsstad. Zij hadden
succes; daarvan getuigen de gla
zen 15 en 11, het eerste, de doop
van Christus >door Johannes, in
1555 door Joris van Egniond ge
schonken en het andere, de ge
boorte van Johftnnes. door de er
ven van de in 1555 gestorven Leth
maet. diens toezegging uitvóerend.
In 1562 gegeven.
gen zowel van de invloedrijke dlchter-
schrijver Coomhert, die toen in Gouda
woonde, als van de Goudse vroedschap
weergeeft. Verscheidene steden, die even
als Gouda de zijde van de prins hadden
gekozen, zorgden ervoor, dat de meeste
nog open plaatsen door gebrandschilderde
ramen werden gevuld. Het belangrijkste
daarvan is wel glas 25. door de stad Delft
geschonken en voorstellend Leldens ont
zet. Niet alleen omdat bij die uit Delft
aangevangen bevrijding der sleutelstad
ook Gouda betrokken was uit nog aan
wezige eigenhandig door Willem de Zwij
ger geschreven brieven ls gebleken, dat
Gouda daaraan 60 000 kronen bijdroeg
maar ook en vooral omdat in dit venster
het portret van prins Willepi, dat op het
door hem zelf geschonken glas moest wor
den weggelaten, is aangebracht en voor
het nageslacht bewaard. Zo leeft in de
glazen een stuk geschiedenis met
het Habsburgse Huls, de Kerk, de ridder
schap, Erasmus, voorname Goudse bur
gers. de Staten van Holland, vrije steden
en de Vader des Vaderlands als binden-
toetoren en daarom, concludeerde mr
Rijksen. past in deze reeks, glazen het
Koningsglas
Onder de wereldlijke hoogwaar-
dighcidsbekledcrs kwam allereerst
de vertegenwoordiger van het hier
regerende Habsburgse Huls. Phi
lips II, in aanmerking. Op grond
van het feit. dat in de desbetref
fende archiefstukken glas 7 her
haaldelijk '„'t coninxglas" genoemd
wordt en tevens omdat onder de
twee voorstellingen erop, de inwij
ding van Salomo's tempel en het
laatste avondmaal, de beeltenissen
prijken van Philips II en zijn
toenmalige gemalin Mary Tudor,
neemt men aan. dat dit bijna 20
meter hoge raam een geschenk
van de Spaanse koning is.
Ook een andere telg uit hfet
Habsburgse huis, Philips' Halfzus
ter Mafgaretha van Parma verrijkte de St
Jan met een kleurenvenster. aan de tegen
overgestelde Zijde van de dwarsbeuk aan
gebracht en vrijwel even groot, voorstel
lende het offer van Ella «n de Voetwas
sing. Hiervan heeft men ln 1848 in het ge
meente-archief de door de schilder Wouter
Crabeth gepresenteerde kwitantie gevon
den*. Daaruit is gebleken, dat de jongste
Crabeth voor deze 805*/» voet gcbrandscMl-
derd glas. 10/» „stuver" per voet kreeg.
Vervolgens kwamen in aanmerking de
hoge heren rond het Habsburgse Huis, on
der wie Philips de Ligne, heer van Wasse-
n?.ar'z^n 'Je^elbrief aan deze guldén-
vliesridder, werkte het stadsbestuur in het
bijzonder op diens IJdelheid en Qodsdienst-
m?m en j boy?nd'en op nog iets anders
Philips de Ligne had van Karei V het
recht gekregen de tol te Gouwsluis te ex
ploiteren en na te hebben laten door sche
meren. dat de Gouwenaars hem dlenten-
«fvolge vaak tol betaalden, nodigde het
stadsbestuur hem uit als tegenprestatie
..een glas ln dezelfde verbrande kereke te
geven tot Goeds eerr^ ende Uwer Majes
teit euwige memorie". Dat het schrijven
doel heeft getroffen, blijkt uit glas 24. ..de
prediking van Phiiippus".
Vanzelfsprekend kwam ook prins Wil
lem van Oranje. Stadhouder van Holland
en Zeelpnd. in aanmerking. Deze schonk,
rfi in l®61' ,?'as de tempelreiniging"
Dirk Crabeth schilderde dit raam en Wou
ter toog uit om voor de bijbehorende por
tretten te zorgen. De bedoeling was de
beeltenissen van de prins en zijn toenma
lige gemalin Anna van Saksen onderin het
glas te plaatserv, maar 'het glas werd pas
in 1576 aangebracht en toen was de prins
reeds als rebel in ballingschap en zijn
huwelijk ontbonden en daarom ontbreken
ln dat raam) in tegenstelling met de an-
dere uit die tijd. de/portretten van'de
schenkers. Voorts hebben ook vooraan
staande Goudse burgers, als Gerrlt Ger-
rltszoon Heye (glas 18) tot de verfraaiing
van de St Jan bijgedragen. Evenzo Jodocus
Bourgeois, die van 1566 tot «74 pastoor te
Gouda was en van wie een der, apostelra-
men boven in het koor afkomstig Is.
Andere geest
In 1573 kwam de St Janskerk ln gebruik
voor de gereformeerde religie. Uit de gla-
*en. die sedert dien aangebracht werden,
spreekt eèn geheel andere geest dan uit die
van het tijdperk daarvoor. Het sterkst
komt dat tot uitdrukking in glas I. door de
Staten van Holland geschonken en dat
v van de triomf van de
..Vryheydt der Consciëntie" de opvattin-
De Oeeitenia van Willem van Oranje in glas 25
„Het ontzet van Leiden", in 1603 gemaakt door
C. Clock te Leiden naar J. Cz. van Swanenburg te
Leiden, geschenk van de burgemeesters van Delft.
binnenkort te onthullen bevrQdingsglas,
waarin de eenheid van het Nederlandse
volk tot uitdrukking wordt gebracht.
Mr Rijksen vertoonde daarna eep aantal
Uitbeelden, meest in kleuren, prachtige
opnamen van glazen en fragmenten van
glazep en cartons, waarin men. dank zij
de Vergrote reproductie een uitstekend
beeld kreeg van vele fraaie en interes
sante details ep tevens, een indruk van
dg zorgvuldigheid, waarmede de gjazen
Zijn vervaardigd, het gevoel der „glnsscrl-'
vers" voor de schoonheid van eigen land
en hun individuele en psychologische
weergave van de onderwerpen in de gla
zen vereeuwigd.
Uit vroegér tijden
DE ..GÓUDSCHE COURANT" MELDDE;
75 Jaar geleden.
["«ezonden stuk: Dé raad dezer
gemeente heeft het voórstel tot vermeer
térhS/Ï1». m sa,aris van de kapelmees-
waa vL? i U niet aan8enopiéh. Dat
Z 'Y°?Ï velen zeer smartelijk. Immers
ten H». 2C» ambtenaren viel het geluk
j i1"" middelen van bestaan
Ik mls«un,hun dat ge-
füp Si 0 ^omstandigheden wettigen
i» hïf ^0g ?gen Jvolkomen- Ma" Pijnlijk
La te zicn dat hetzelfde geluk aan
d£?ear.e?. °ntl,egd Wordt' dle er niet mih-
aanspraak op hebben. Iedere minnaar
w"v4>orBl kenner der muziek staat ver-
ziekkL^Ü ^vorderingen die het mu-
ïï!1?" Schutterij in korte tUd.ge-
datïn rf! H5l 'S al*emeen bekend,
rte 22 6 yo^deringen aan de ijver en
Bkwaan,heden van de stadskapel-
E2S2. h,eeF J Jacoba te d"nken
voor h? u m'n°er bekend is het. dat hij
ten m uitoefening van zijn functie kos-
ïh 22* gctroo?ten die veel hoger zUn
Dt'auf yerhiljfko8ten) dan het vast-
heïft J?at hü per jaar f 3145 tekort
do»» u h°Pen' dflt de raad met
?"e ."'ten rekening wil houden en het
dellt?»»8" k kaPelmeester alsnog ré-
?„'dk wil verhogen tot instandhouding cn
lino i van de culturele ontwikke
ling ln onze stad.
M geleden.
AUw Nieuwerkerk a d u«ki: Ds. L. F.
nJ iï'terbeek van Eerten. predikant der
°emeente alhier, heeft een
roep naar Varaeveld aangenomen.
25 Jaar geleden.
de^Voirï'.25 JfBr *®,eden. dat de heer J.
fatJiiw dJn d'enat trad by de Kaarsen-
De directie heeft hem ter gele-
«enbeid vart dit feit geluk gewenit en
B"dèn ge,chenk onder couvert aange-
*wÜ.K?®rg?mbacht: Tot hoofd der tweede
K la*ere school is benoemd de
r J- M. Srylt te utrecht.
Jubilarissen op Kaarsenfabriek
gehuldigd
De directie van de N.V. Verenigde
Stearine Kaarsenfabrieken „Goucja-Apol-
lo" heeft gisteren drie leden -van' het per
soneel gehuldigd, die vijf-en-twinflg jaar
aan het bedrijf verbonden waren. De heer
J. Nijhuis, boekhouder. Jubileerde Zater
dag en Slgteren was het de feestdag voor
de heren C. J. Jochems en C. A. de Jong,
dl* re»p. als kuiper en stoker werkzaam
zijn. De voltallige directie, bestaande uit
ir C. van Loon, dr J. V. Treub en ir W.
L. C. van Zwet, heeft de drie heren ont
vangen, waarby Ir Van Loon hen geluk
wenste en dankte voor de getrouwe arbeid.
Als blijk- van waardering werd hen een
geschenk onder couvert overhandigd. Het
kantoorpersoneel bood de jubilerende col
lega een acheerapparaat aan.
Aanwinsten der Leeszaal
De bibliotheek' van de openbare lees
zaal heeft de volgende nieuwe werken
gekregen:
Romans: L. Bloy: Dé arme'vrouw; J.
Bo«: De erfgenaam; F. Bordewyk: Bij
gaslicht; M. Heesters Kempenaer: Om de
héb; C. Jackson: Het verloren weekend;
A. H. Lehman: Hengat Maestoso Austria;
J. Otten: Kasteel Saint Luce.
Studiewerken: P. Artari*.und E. Streiff:
Gut#wohnen; A. Lunn: Die Berge melner
Jugend; J. C. Bloem: Verzamelde gedich
ten; J. F. van Duim: Onder* de bloedvlag
van de „O 21."; E. Feuz: Schweizerge-
schlchte; Th. J. G. Locher: Peter de Grote.
FLINKE DEKKNECHT.
Bij de aanlegsteiger van de Nymeegse
boot aan het Bolwerk te Rotterdam is
Zaterdagmiddag de 64-jarlge walknecht
J. Bakker van het Bolwerk over een loop
plank gestruikeld en in het water ge
vallen.
De 16-jarlge dekknecht H. H. Kok uit
Gouda sprong de drenkeling na en wist
hem met behulp van omstanders op het
droge te brengen.
BEROEPEN^
Cand. J. van Gendereii te Goudriaan,
herriepen bij de Chr. Geref. Kerk alhier,
ontving ook een beroep haar RUnsaleis-
woude. t
CLANDESTIENE 8LACHTING.
Tegen de lamp gelojJ&h is een los-werk-
man te Haastrecht met het clandestien
slachten van een schaap, want een der
afnemers van het vlees, een Goudse
chauffeur, werd gisteravond op weg naar
huis met 25 kilogram schapenbout in de
stad door de politie aangehouden en toen
kwam de hele zaak uit. Er waa nog een
tweede Goudse koper, bij wie thuis 25
kilogram vlees onder ftet bed verstopc
werd gevonden.
'voorkomt U
als U self Uw' schoenen repareert.
De grootste sorierlne:
stukken zooileder, rfbber, gummihakken,
taoha, enz., vindt U by v
«Wederom verkrijgbaar: PLAKRUBBER.
Het Comité vcor het Gedenkraam 19401945 in de St Janskerk, heeft de gelden
voor het Bovrijdingsglas, dat Zaterdag a.s door minister Giclen zal worden
onthuld, nog niet geheel by elkaar.
Als leder van ortze lezers een kwartje zou geven, zou men echter aans'onds alle
koste% kunnen betalen. Dat moet natuurUJk gaan. De Goudse glazen hebben altijd
een bijzóndere plaats gehad in het hart van elke Gouwenaar. Het zal leder een
eer zijfi om ook ie\s- te hebben bijgedragen aan het meesterwerk van Charles
Eyck dat voor het-nageslacht de herinnering zal bewaren aan het leed van hét
Nederlandse volk en de moed van hen. die voorgingen in het verzet.
Menigeen zal» meer dan een kwartje willen geven Wij zullen daarom naast
zegels van 25 cent ook zegels van ƒ2.50 en ƒ25.— beschikbaar sollen ten behoeve
van he*. Bevrljdingsglas. Deze zullen op ons bureau worden verkocht.
Het 'Fonds Goudse Glazen beloofde reeds te zorgen, dat, als ook de Kerk.
voogdy besluit haar medewerking daartoe te verlenen, leder, die dit zegel toont
waarschijnlijk op ZSterdag 22 November het Bevrijdingsglaa zal
kunnen bezichtigen onder leiding van leden van de rondleiding van he* Fonds
Wij zullen nader berichten zodra de zegels verkrijgbaar, zUn Wie vast wi\
storten, kan nu al terecht Ook girostortingen rijn welkom op nummer 48400 ten
name van de Goydsche Courant met vermelding: Bevrijdingsraam.
'f Glas getuigt: wij zfcn weer vrij.
Daarom drajjrt een ieder bij.
VERKOPING.
Bij een gisterévond door notaris K. Zee
vat te Haastredht in „De Zalm" gehouden
verkoping, werd van het perceej IJssel-
laan 48 koper de heer P. Verschuur te
Gouda voor f 3390. Qe panden Keizer
straat 66. Prins Hendrikstraat 91. Dérde
Kade 18 ei) Derde Kade 20, zyn niet
gegund..
DIEFSTAL IN WONING.
BU de politie is aangifte van diefstal
van twee levensmiddelenkaarten, een
extra-voedingskaart. consumenten-cre-
dietbonnen en een bfdrag van f 65.— uit
een woning aan de Raam.
Burgerlijke Stand
Geboren: Ariëtte Elisabeth Wllhelmlna,
d. van..»p. Belgraver en W. J. Kuljvenho-
ven, Fluwelensingel 60; Wilhelmina 1Io-
hanna, d. van P. Everling en A. Zuiddam,
Vondelstr. 13; Adrlaan Hendrlkus, z. van
A. Wleser en A. M. van der Graaf, R07
haarsteeg 8; Johan Martien Elize, z. vaii
C. M. 't Hoen en C. J. Jongeneel, Turfsln-
gel 15; Teunis, z. van W. P. van Wilgen
en J. W. vftn Wijk, Vogelplein 41.
Ondertrouwd: A. P. J. van der Laaken
en C. Bevers.
Overleden: Frederika Wllhelmlna Cor
nelia Sandcrus, 79 j.
—Z
Handbal.
VERLIES EN WINST VOOR EXCELSIOR
De Excelsior-dames verlorén Zondag
van het ongeslagen Olympia uit Den
Haag. Nadat de rust was Ingegaan met
52 voor de Hagenaars, was de eind
stand 9—5. De Excelsior-heren brachten
het er beter af en handhaafden zich on
geslagen aan de kop door met 4—1 te
winnen van hun stadgenoten Vires et
Celeritas (rust 2—1).
Nationaal Jongeren Verbond
Zaterdag werd te Amersfoort de alge
mene vei^adering van het Nationaal Jon
geren Verbond toehouden onder voor
zitterschap var de heer A. T. C. Schie-
bergen, die een historische beschouwing
gaf over het ontstaan van het verbond en
de taken noemde, die het verbond in de
huidige omstandigheden nog* heeft.
Het hoofdbestuur werd voor het komen
de verenigingsjaar als volgt samengesteld:
algemeen voorzitter A. Th. C. Schlebergen.
algemeen secretaris mr A D. Pelffer, al
gemeen penningmeester D E. van RaMte,
leden: M Witkamp. D. J. Kochheim. mr
G. N Lavaleye. o. H Selderbeek en H
J Schouweburg. commandant N J. V.-
wacht K. J. van Duren jr. De oud-alge
meen voorzitter de heer K. RUsdorp, werd
tot ere-voorzltter benoejnd. de heer Joh
A. Visser, oud-penningmeester van de
afdeling Den Haag, tot ere-lid. Op 23 De
cember zal het 20-jarlg bestaan van het
verbond worden herdacht in het Gebouw
voor K. en W. ln Den Haag.
Majoor Hogendoorn
territoriaal geniechef
Onze Bntnvlase correspondent. Jan Bou
wer. meldt d.d. 29 October:
Onze oud-stadgenoot majoor J. C. Ho
gendoorn. gemeente-architect te Oudewa
ter en thans In militaire dienst in Indo
nesië, is benoemd tot territoriaal-genie-
ckV te BHndo®n8- In verband met deze
benoeming is Majoor Hogendoorn van Ba
tavia naar de Bergstad verhuisd, waar
hij zijn nieuwe functie reeda heeft aan
vaard.
De goede verkoper
Uw poeder tegen motten, dat u my
hebt geleverd, deugt niet. Ik blijf last van
motten houden
O, maar meyrouw. dan deugt uw-soort
motten nietl
SLEEPBEDRIJF.
De rib Thame» met de Mendenau van Rot
terdam naar Indonesië I Nov op B.57 Ubr en
S3 34 Ol. De slb Zwart Zee op weg ni*r Aden
X Novt 300 m W. V. Saban De alb. Noord
Holland van Vlaardlngen naar Rlo de Janeiro
met 3 hljabokken 3 Nov op 3S.4S Zbr en
38.38 Wl m.
TANKVAART KON. SHELL.
Chama 29 v Pulo Bukiim n Hongkong
Macuba 2 v Abadan n Rangoon
Murena I v Lai Pledra» n Rotterdam
Saldja Miri-Pladjoe 2 op de Palembing
4 Nov. 74# nar Het Blaawe Kralst Verto
ning film „Hier zijn de kinderen" van Com-
missie voor huishoudelijke voorlichting en
gezinaleldlng.
4 Nov. 74* uur VrUe Kraag. Gemeente: BU.
beilezing da J. I. van Wijck.
4 Nov. 74» uur Coëperatlegebouw Raam BS:
Bijeenkomst Coöperatieve Vrouwenclub.
«preker T, ven Vliet over „Het woningvraag
stuk in de ruimste zin".
4 Nov S uur Reünie: Bljeenkómst democr.
social, jongerenvereniging „Nieuwe Koers",
spreker j de Kadt over „Rualand".
4 Nov. s uur Reünie: Laatste voordracht
curtut Humanistisch Verbond „op de ken
tering naar de nieuwe tijd". Inleider P J
C. Reyne over ..De Renaissance In de litera
tuur p. c. Hooft", declamatie Mies Reyne.
Nov. IB, S4S en 74S uur Geref. Gemaanta:
Spwekteurt dr C. Steenblok, dankdag.
I Nov. 4 en S uur Kleine Kerk: Zendtngi
samenkomst Chr. Jongemannenverentglng
„Daniël", spreker tets M Legéne over „Su
matra en wij" met-lichtbeelden
I en 4 Nov. 4.34 uur riuwelenslngal 99:
Openbare verkoping goederen door deur-
waarde R. van Blokland.
I Nov. 7.38 uur Oud Geref. Gemeente:
Spreekbeurt ds Joh. van Weizen. v
5 Nov. 7.3# uur Spaurdertbad: Waterpolo-
wedstrijden o.a. GZC—Ned.-Militair zevental
5 Nov. 74« uur Theo Thtjtsenschool: Verto
ning film „Hier zijn de kinderen" van Com
missie voor huishoudelijke voorlichting en
gezinsleiding.
5 en I Nov. S uur Nieuwe Schouwburg: Op
voering revue ..Zie lk le vanavond nog" door
Theater Plezier van Florls Meslier met Toon
Hermans en Wleste Bouwmeester.
S Nov. S uur De Beuraklokr Feestavond
O.C. en F.C. ..Olympia". optreden cabaret
Studie, en debatavond Coöperatieve Studie
kring.'
S Nov. s uur Geref. Kerk: Spreekbeurt ds
W. van Dllk. dankstond voor het gewss
Nov. s uur Reünie: SDreekbeuri ds J
Börger voor Logosverband over „Zijn en
doen van de mens".
S Nov. 1» rfdr Splerinratraat lts: Gele
genheid tot kosteloze inenting en herinen
ting tegen dlphtherle.
4 Nov. ie—tt uur Spleringstraat 113: Spreek
uur Kraamcentrum
4 Nov. 7.34 uur Chr. Garef. Kerk: Spreek
beurt ds P de Groot.
I Nov I uur Reünie: Openbare Informa
tieve blleenkomst Nederlandse Vereniging
vodr Sexuele Hervorm'ng.
4 Nov*. I uur Het Blauwe Krutv Eerste
voordracht cursus ..De Nederlands» poërle
als spleeel van ons votk«karakter" voor
Volksuniversiteit. Inleider P C. J Reyne
declamatie M'es Revne.
7 Nov. 9 uur 8plerlng«traat 11*: Gelegen
heid tot kosteloze Inenting en herinenting
tegen pokken.
I Nov. nur St. Janskerk: Onthulling*be-
vriidlngsgedenkraam door minister dr J J
Gtelen.
Nov. l.3t tin* et Janskerk: Avondgebed
Bioscopen
Schouwburg Bioscoop: Obsessie (met Ingrid
Bergman en Gregory Peckl
Thalla Theater: De patiënt verdwijnt met
James Ma»onV
Reünie Blovoop: Here comes mr Jordan
(met Robert Montenmerv en Claude Rains)
Aanvang 3. 7 en 9.18 uur.
Apofhekers«1ienst
Steeds geopend des nachts alléén voor re-
ceotenApotheek E. Grendel, alleen Prins
Hendrikstraat 15c.
EXPOSITIES ROND
BEVRIJDINGSRAAM
Ontwerpen der inzenders en-
werken van Charles Eyck
A.8. Zaterdag zal minister dr J J. Gie-
len het Gedenkraam 1940—1945 van Char
les Eyck in de St Janskerk onthullen in
aanwezigheid van schenkera en officiële
genodigden. Aanstonds daarna, van des
middags half vijf af, zal Ieder, dlq daar
voor belangstelling heeft, dit Glas kun
nen bezien. De bedoeling is. dat men de
kerk binnengaat door de ingang by het
kostershuis en verlaat door de deuren on
der de toren. De gedachte is, dat in het
bijzonder de inwoners zullen kunnen
kennis maken met deze aanwinst van de
Goudse Glazen
Na de»f)nthulling van het Bevrijölngs-
giae zal tevens een tentoonstelling van
schllderUert van Charles Eyck geopend
worden in het museum „Het Catharina
Gasthuis". Deze tentoonstelling zal voor
het publiek geopend zUn van Maandag 10
dezer af.
In de tijd Vén de Crabeths hebben tel
kens kerkmeesters namens de stad Gouda
bedongen, dat de cartons door de glas
schilders aan de St Janskerk zouden wor
den afgestaan. Deze werktekehlngen zijn
de eeuwen door de vaste grondslag'' ge
bleven voor een góede restauratie van de
Goudse Glazen.
Het Comité voor het Gedenkraanf heeft
met dit voorbeeld voor pgen bedongen,
dat ook de glazenier van het BevrUdings-
gins bij dc aflevering van het raam de
cartons in eigendom aan het Comité zou
afstaan. Deze cartons worden van 10
dezer af tentoongesteld in een van de
zalen van het gemeentemuseum in „Het
Catharina Gasthuis". Daarnaast zullen
ook de ontwerpen en enkele cartonge-
deeltfn te zien zUn van do kunitenaara.
die mede waren uitgenodigd tot indie
ning van een tekening voor het Bevrij
dingsglas Men zal zo ook het* werk kun
nen zien van ir M. C. A. Melschke uit
Rotterdam, Hans van Norden uit Amster
dam en Jaap Weyand uit Bergen
Het is interessant om daarnaast In de
zelfde zaal ontwerpen en cartons te zien
van Lucas, vBn Leyden, Dirck Crabeth en
Isaac Swanenburch voor oude gebrand
schilderde Glazen v»rt de St Janskerk.
DE LUCHTBODE»
In de Jaarvergadering van de post
duivenvereniging „De Luchtbode" ls het
bestuur als volgt samengesteld: A van
Reeden. voorzitter, J. P. v d. Stel. Wai-
visstraat 38, secretaris, F.' Wessellng.
penningmeester. T. Welzenls.Jie voorz., J.
v. d. Kroef, 2e secr., G„Brenkman, 2e pen
ningmeester, G. Voyji, commissaris.
CLOWNTJE RICK OP AVONTUUR
47-48' Jullie móet mijn buisje tnesr
e?JP.£?.klJkenl nodigt Lumpo ^yn gasten
uit. KUk, daargiftds staat het.... tussen
de txloemen. zie je wel?
O ja. nu zagen ze 't.
- Wat 'n leuk huisje! riepe" Rick en
Bunkle als uit één mond.
Kon» maar mee, dan mag je 't vsn
binnen ook bekyken! bood het nikkertje
**WNou. Jat wilden ze best. en ze lie-
pefl*biet hem mee n<ur het huisje Dich
terbij was bet nog aardiger dan uit da
f erts Het was van hout
vier paaltjes
Kom maar. Ik zal de deur openmakenl
zei Lumpo
HU '.lep de anderen vooruit, klom da
drie treetjes han het buitentrSpJa op en
opende de deur
.7* Ziezo kom maar blnnan, boor! zal
hü, vol trots.
Bunkle en Rick volgde» hem en stapten
door de deur het aardige hulaja binnen...»
IN EEN GEVAL ZEVEN
JAAR OPGELEGD
„De zwaarste atraf tot dusver opgelegd,
heeft het Tribunaal geadviseerd ten aan
zien van de 29-jarlge behanger en stof
feerder J. G. J. van Buuren te Gouda, ge
detineerd. op de by de gistermiddag ge
dane uitspraak bewezen verklaarde be
schuldiging van lidmaatschap N^ B. en
W.A.. werkzaamheden voor de N.SB. in
diverse functies, dienstdoen bij Nachschub
en Deutsche Reichsbahn. invullen van een
formulier voor dienstneming bij de vrij
willige hulppolitie, verrichten van huis
zoekingen. arresteren van personen, in be
slag nemen van goedfren en plegen van
verraad. Het Tribunaal óverwoogj dat be-
schuidlgde alle landsverraderiykl gedra
gingen. die mogeiyk waren, op zijh naanv
heeft gesteld en het achtte alle aanleiding
aanwezig het maximum van tien jaar voor
de op te leggen maatregel te adviseren,
maar zag hiervan af op grond van een ter
zitting by beschuldigde aanwezig geble
ken enkel symptoom van inzlrht in het
verkeerde der daden. Opgelegd werd in
ternering voor zeven jaar met aftrek van
voor-preventief, eindigend 11 Mei 1952
Ten aanzien van de 46-jarige chauffeur
Dortland te Gouda, beschuldigd van
idmaalschap NS B. en W.A.. dienstne
ming bil het N.S.K.K. en het afleggen van
een verklaring inzake a.g. anti-Duitse uit
latingen van de heer P. Heek te Gouda
bij het vallen van een bom In de Kruger-
laan. adviseerde het Tribunaal internering
voor drie jaar en ze* maanden met aftrek
van preventief, eindigend 10 December
Aan de 32-jarig» chauffeur-monteur P
J, Hilgers te Gouda, gedetineerd, werd
wegens lidmaatschap N.S.B en WA.,
dienstneming by N.S K.K. én Nachrichten-
truppe en eveneens wegens het afleggen
van een verklaring inzake de z.g. anti-
Duitse verklaringen van de heer Heek op
gelegd Internering voor vier jaar met af
trek van preventief, eindigend 5 «Mei 1949
Beschuldigden Van Buuren. Dortland en
Hilgers werden bovendien ontzet uit de
beide kiesrechten, het recht ©penbare
ambten te bekledenten het recht by de
gewapende macht te dienen.
Dc 36-jarige huisvrouw A. M. Clausen—
Noordegraaf te Ouderkerk a d IJssel. niet
gedetineerd, beschuldigd van het vertalen
van een brief met een klacht aart de S.D
en het zich zelf beklagen bij de S.D over
Ouderkerkse politiemensen, kreeg een in
ternering .Voor één jaar en zes maanden
#met aftrek van de drie maanden preven
tief. van welke internering voorwaardelijk
één jaar en drie maanden preventief met
een proeftijd van twee laar. Bovendien
werd zU uit beide kiesrechten ontzet
In dwSBgposRie
Het aan de 27-jarige dienstbode Z.
Pol te Gouda, niet gedetineerd, ten laste
gelegde feit van het mededelen aan de
politieke politie van de verblijfplaats van
haar als ondergrondse strijder gezochte
verloofde, beschouwde het Tribunaal niet
als verraad, maar als een onberaden han
deling van een opgejaagde en overspannen
vrouw, die destijds Jong was en in een
dwangpositie verkeerde, omdat de poli
tieke politie haar by weigering- met de
arrestatie van haar "moeder had bedreigd.
Het Tribunaal nam aan. dat beschuldigde
by de mededeling de bedoeling heeft ge
had haar verloofde te waarschuwen, waar.
toe zy ook een poging gedaan had. doch
niet meer in de gclegenhéld was. Opge
legd wterd alleen internering voor de in
detentie doorgebrachte tijd van bijna zes
maanden.
In de zaak tegen de 28-jarige vertegen
woordiger P. C. Maree te Gouda, gedeti
neerd. gelastte het Tribunaal een herope
ning van het onderzoek op 10 November
teneinde beschuldigde jen getuige J. Sosef
nogmaals te horen.
BU- vervroeging werd uitspraak gedaan
in de zaak tegen de 38-jarige secretarie
ambtenaar A. C. Boot te Gouda, niet ge
detineerd. Het Tribunaal gelastte alsnog
een nader onderzoek buiten de zitting
teneinde speciaal mej. R. Nederstigt té
horen en voorts om een onderzoek in te
stéllen naar het vermor» van beschuldig
de. Bepaald werd, dat de openbare* be
handeling van de zaak zal worden voort
gezet op 10 November en-dat op deze dag
tevens de uitspraak zal gëscbieden.
In deze zitting zUn verder twee z^ken
opnieuw behandeld wegens weigering van
het flat-executie. De eerste ging tegen de
35-jarlge boekhouder J. Oldenbroek ta
Woerden, gedetineerd en niet verschenen,
aan wie was opgelegd internering voor
vier jaar en zes maanden, eindigend 8
November 1949, ontzetting van rechten en
verbeurdverklaring van het radiotoestel.
Het fiat was alleen geweigerd ten aanzien
van de verbeurdverklaring van het radio
toestel. Mr. A.-F. v. d. Bosch te Woer
den. de raadsman, wees er op. dat beschul
digde op huwelijksvoorwaarden is ge
trouwd en dat het radiotoestel aan zijn
vrouw behoort, waarbm hü verzocht het
toestel niet verbeurd te verklaren.
Uitspraak 17 November.
Op de uitspraak. waBrbl] aan de 45-ja-
rigexhauffeur W. de Vlaming te Nleuwer-
kcrK a. d. IJssel. gedetineerd, waa opge
legd internering voor drie jaar en zes
maanden, eindigend 8 Augustus as., en
ontzetting van rechten, was het fiat ten
aanzien van de internering geweigerd,
daar dc fiateur deze te lang nohtte. Be
schuldigde bracht als clementlegrond naar
voren de rtioeiiyke omstandigheden van
zijn gezin van vrouw en zes kinderen. De
vertfere behandeling van de zaak werd
aangehouden tot 17 November voor plei
dooi van de verdediger.
Wim Boll in Indië gesneuveld
Opnieuw heeft een Goudse familie een
droeve tijding uit Indië ontvangen. Zater
dag .Is dc soldaat le klasse Willem Boll,
wttnende ten huize van zUn ouders in de
Tollensstraat. by een gevecht te Ben-
doengan op Java gesneuveld Wim Boll
was 21 jaar-oud en ongehuwd. In Septem
ber van het vorig Jaar was hy naar Indië
vertrokken Voor zijn vertrek werkte hU
als machinebankwerker bij het carrosse-
rlebcdrijf van dc N.V. Verheul te Wad-
dlnxveen.
(Van onze Oost-Azlatlsche correspond.)
Sjanghai, half October
UR hadden reeds lang geruchten gelopen
J~j dat er te Sjanghai let» broeide ?r
zou een revolutie op til zijn en de over
heid had verschillende maatregelen geno
men. Men - ontmoette soms. vooral
's avonds', sterke politiepatrouilles, waar
onder zelfs te paard. Dc revolutie zou uit
gaan van het personeel van de Franse
tram en omnibussen.
Te Sjanghai heeft men namelijk drie
verschillende vervoerondernemingen: de
Franse tramwcgmaatschapplj. die ook om-
nlbuslljnen exploiteert in het gedeefte der
stad. dat vroeger, .voor de oorlog, de Fran
se concessie was. de Engelsa tram. d'e
rUdt in de vroegere internationale con
cessie. genaamd het settlement: en ten
derde de gemeentelijke omnibussen, die
over de gehele stad rijden Die gemeente
lijke omnlbuilUnen rijn Ingericht door de
stedelijke overheid én ze benaderen het
meest de Europese standaard. Zeker is.
dat het personeel het beat gekleed ls en
zich het beleefdst gedraagt. Alle conduc
teurs hebben Engels geleerd en spreken
die taal redelijk go ed.
Het personeel van de Franse tram Is
het meest revoUitionnair en ging tot nu
loe eik ogenblik over tot stakingen, eoms
zonder dat er eisen werden gesteld. Die
stakingen ponder eisen waren mijns In
ziens niets anders dan een machtsvertoon.*
maar voor de milliocnenstad waren het
even zovele rampen Er schenen onder
het personeel der Franse tram ophitsers
aan het werk te zijn. die in verbinding
atonden met de tegenstanders der rege
ring. de zogenaamdf communisten, wier
legers tegenover de regeringstroepen In
het veld staan.
Tien dagen geleden brak bi* de Franse
tram een nieuwe «taking uit. De mannen
eisten een extra-toelage van ongeveer vüf
Amerikaanse dollars voor het ..mid-herfst-
fecst". dat reeds tientallen jaren geieden
door de regering Is afgeschaft, maar door
het'gehele Chinese volk nog geregeld ge
vierd wordt. Deze els werd door de direc
tie afgewezen in overeenstemming mot de
wens der gemeentelijke overheid en alle
conducteurs en bestuurders van be Franse
tram legden het werk neder Twee dagen
later legden ook de mannen van de ËTtgel-
•e tram tilt sympathie met hün' vakgeno
ten van de Franse tram het werk neder
zonder echter dezelfde els van een extra
toelage te stellen. Echter na één dag her
vatten de mannen van de Engelse tram het
werk weer. terwijl het personeel van de
Franse tram de staking voortzette Het
personeel der stedelijke omnlbuslljn-n
hield zich geheel bulten de stakingsbewe
ging Maar In de grote warenhuizen cn aan
de havens werd ook gesproken over sta
king en eveneens In'de electrische centra
le. Toen nam de politie een aantal werk
nemers. die ophitsten tot staking, gevan
gen en ook zes van de voormannen van
net personeel der Franse tram Of dit
In overeenstemming was met de bestaande
wettén. Iaat Ik hier buiten beschouwing.
Trouwens die vraag werd door niemand
te berde gebracht.
Nu hadden de stakers der France tram
een nieuwe ela: ze verlangden Vrijlating
van hun kameraden Twee dagen geleden
zou met enke'e werkwilligen de dienat van
de Franse tram gedeeltelijk hervat wor-
den. Toen de eerste tram weder uitreed,
bemand o.a. met drie gewapende;, politie
mannen^ vielen driehonderd atakera die
tram aah. wierpen de ruiten In. ranselden
de conducteur er. de bestuurder af en
argven de politiemannen öp de vlucht
TroU op bun overwinning trokken ze'
daarna naar het hoofdkantoor dar Franse
tramwegmantachippll om daar de boel
kort en kieln. te «laan Blijkbaar had de
overheid hlerbp gewacht. In een oogwenk
waa een sterke politiemacht büeen ge-,
bracht en de-stakers werden omsingeld en
afgeranseld. Niet minder dan negentig
hunner werden In hechtefils genomen.
Dezelfde dag werd afgekondigd dat de
stakers zich voor de volgende middag om
vier uur hadden aan te melden om het werk
te hervatten. ZU. die zich niet aanmel
den zouden zonder enige vergoeding en
zonder pensioen worden ontslagen Tevena
deelde de regering mede. dat zich In de
nabijheid deY stad een divisie regerings
troepen bevindt, die alle pogingen tot op
roer de kop zal weten in te drukken, om
nog te zwijgen van de duizenden gendar
men .die in dc stad In garnizoon liggen en
van de veie duizenden Dölltie-ageplen. die
a jen «ook militair geoefend zijn ep met
alle mogeltjké vuurwapenen weten om f
gaan
Binnen vler-en-twlntlg uur had tlcii
zeventlR procent der stakers aangemeld
om het werk te hervatten Het tram-
autobuFverkqcr Is thans weer ongevtftr
normaal, maar In de.stad fluistert pion. dat
de thans heersende rust slechts schUn ls
en dat woelingen kunnen worden ver
wacht. Ook do regering «chUnt dezelfde
mening le zijn toegedaan, want de vei-
lUMteldsmaatregeleu duren voort Terwijl
Ik laat In'de avond deze regelen schrUf.
noor ik bulten het hoefgetrappel van een
bereden patrouille.
Nog steeds auren de arrestaties voort.
Meestal worden de mensen nacht van
hun bed gelicht en hoe aroot het tantal
.Tl 1 V*1? niemand maar zeker
zijn net vele honderden. Trouwens op be-
1 ?i*r P0"1'*5 itebben verschillende orga-
n sa ties In overleg met de overheid oen
nieuw bestuur moeten kiezen.
Algemeen neemt men aan. dat de arbei
dersbeweging te Sianghal in verband stond
met van bulten, van „communistisch*"
*Ude: gekomen bevelen en de politie be-
weert. dat alle gearresteerden In ver
binding stonden met de opstandige be-
weRing In dc noordelijke provlnnën. WBër
thans een nieuw offensief der zogenaamde
communistische troepen is begonnen «p
Mlic?er,l.ng8troepen neerlagen lüden
Niet alleen te Sjanghai worden arresta-
f„S„ Vre»rr uh.tVma,r 00k él«lera Zelfs zijn
vyf h0°K*ePl«t«te officieren «1
ambtenaren aan het hoofdkwartier van de
opperbevelhebber In hechtenis genomen
en onder hen bevindt zich de dochter ven
Tv?»^r°t*".r£. ,Kec"tnrls VBn generaal
Tajang Kal-Sjek de president der Chi
nese republiek i
VEEMARKT TH ROTTERDAM.
Aanvoer In totaal 4398 stuks vee. waarvan
ve,'e koelen en ossen. 1042 gebiüiksvee;
281 grftskalveren 197 nuchtere kalveren. IM
biggen. 18 veulens, f vnrkèns. 384 paarden.
t«i aoen en '•mm«"*n- XIS bokken en aei-
1 D® Fr.iJ/e? wa.r *u volgt: Kalikoeten
le s f 880 2e s 500 3e 1. ƒ325; Melkkoeien
1 r'fl f ï00' ïe f 3M: Varekoei«
le a 400. te s. MM. 3e a f 250 Vaarzen
le a. 300 2e s. 200 8e s 140; Graikalve-
ren le s f Ho. 2e a J 104. te m*Biggen
le 1^ f 23. 2e J 18.4e t. f 13; Slachtpaardeit
w f 1 M: 2e a. t 8 83 3e s. f Ml;
Werkpaarden per stuk le s f too te s OM
Hmin 1. /IV
Kalf en melkkoeien; aanvper als vorig*
SSfe kalm prUien beste Iets hoger
Inorljs verder onveranderd. Vare koelen:
h"ndel «roef. orUten onvVf.
a."r?cn *n Pin*®»" aanvoer iets
f» w' "d*1 redely*, orijxen orljshoudend;
Graskalveren- aanvoer korter, handel stiL
°rj>ven beste voor het leven let» hoger Ut
KSLSSftl onver«*®rd: Biggen- aénvott
aanmerkelijk groter, handel kalm. prliaen
p,,rd«naanvoer als vorige
nffrAj?? 1 iT' Drilten l" kwaliteit werk-
