□UW
GOUD5CHE COURANT
Ljjker
wMwht
VOORSCHOT
alleen op „oude" pensioenen
SSS'üSf
VERLAGING
en
n<
CONTROLE
DOUANE
TARIEVEN
e
Motie v. d. Goes
Van voor 1 Jan. ’45
NieuwsdruppeU
3
Prijsverhoging en prijsverlaging
levensmiddelen
COLLABORATIE van sèheepsbouwers
De Van der Giessens
voor het Hof
Rotterdamsche Lloyd
Wordt „Koninklijk”
BLUM WORDT „WEG’-GESTEMD
Prinselijk paar terug
1 UITHOLLING DER
aangenomen
Duitse „vernieuwing”
Historische ontdekking
De trap van Balthasar Gerards
Sir Stafford Cripps
MAANDAG prijsverlaging groente
Zaterd»» Nov. 1947
BLAD. PAGINA
Prij» 10 cent per nummer
Mate Jaargang No 22211
Bureau Markt 31 ToL 87a
Postrekening 48400
F
Het goede begin
wèg die lastige
versperringen I
EINDHOVEN
ND
ld
■ar)
hij
>i hen wier
achternaam
icn wier achternaam ba-
nz plaats vinden
ir hen wier achternaam
n wi|i achternaam begint
C. W.
DEBATTEN RIJKSBEGROTING
king plaats vinden
1
»or hen wier achternaam
aanzien
P. C. v.
root
ko-
plaats vinden:
hen wier achternaam ta
hen wier achternaam ta
hen wier achternaam be
ing plaats vinden:
Politie
iking plaats vinden:
hen wier achternaam be-
r hen wier achternaam W-
he-
hen wier achternaam
hen wier achternaam ta
nccntcn riwxcri '•an h
itbijgelegen ultrgikpflgy»
t geldt NIET voor l&-r
V-
hen wier achternaam ta
hen wfer achternaam ba-
Prijs abonnement:
per week
per maand
per kwartaal
ADVERTEERT
IN DIT BLAD
sikmg plaats vinden
IET ZELFVERZORGEM:
lts vinden:
HET Z1LFVEBZO1GEM:
e uitreiking plaats vinden:
IET ZELFVERZORGKUl
bereiking plaats vinden:
IET ZELFVERZORGERI:
ZoaseradeeL
ivt.
„rel*.
Bareadrecbt
de
ten,
de
Dei
haar
de ut
teetw
Koninkll
var» minister
il ingediend, v
ligt op
Staatslnstel
■r bn
.ld te
Akker
-Beiler-
Id.
ir Beek.
woon
de directeur-gei
der P.T.T. gesis
Wederopbouw e
*T. zelf oud-dii
•\T.
het
1 te Rot*
waamo-
WAAR.IN O p C e N ON-IEN
GROOT GOUDA
n verrader-
iet hart en
iratle over-
toe tot de
-. ?M m m.
t Z.W. I.
13.1 gr. C.
18J gr. C.
ITS gr C.
Betrokken.
contróle. wan-
Jrijf der P.T.T
van de admlnis*
directie van de
van Financiën,
enkele advise*
It rich aar: een
flinke Werkster
/ooi 1 duKc 11 per week
ven onder No MM. Bur
dit Blid
Met betrekkit
overheidspersor
anders doen, dl
hij Donderdag
zegde hij toe
zullen ophefft
van de spar
blijven dus
hoofdelijke stemming werd het
begroting Binnenlandse Zaken
te aangenomen.
idelen eq 6*<'«
gekeerd,
niet te
en wier achternaam begint
Minister Wltteman Maakte gistermiddag
in de Tweede Kamer een restrictie ep s||n
Donderdagmiddag gedane toezegging met
betrekking tot het Verlpnen van voorschot
op pensioenen.
De na 1 Januari 1943 Ingegane peaaloe-
nen komen niet /oor een kwartaal voor
schot vóér Kerstmis in aanmerking.
Deze restrictie verwekte nogal wat
teleurstelling in de Kamer. Na een betoog
van de heer Vgp Steen (Arb.) o.a. zegde
de minister toe, de mogelijkheid te onder
zoeken of alle pensioengerechtigden v(
het voorschot in aanmerking kunnen I
men.
>der eiste vervolgens de hier-
emde straffen.
7. J. Kranenbui
Jjrig pleidooi tt„__
Giessen, die in 1948
ie van de Nederlandse L
had gehouden en mr J.
van der Giessen had
resident de uitspraak
irkomende kantoorwerk-
ur. Prettige werkkring
jen en verlangd salaris
Bbd
Bij1 de overdracht van het ma. Willem
Ruys^ door de werf De Schelde aan de
Rottérdamsche Lloyd, welke plechtigheid
gisteren In Intieme kring geschiedde,
beety mr K. P. van der Mandele, kamer
heer in buitengewone dienst van H.M. de
Koningin, medegedeeld, dat aan de rederij
het toraedicaat „Koninklijke” is verleend.
kerknieuws.
Ned Herv. Kerk. Beroepen te Brandwijk
J. v. Rooteelaar te Oosterwolde (Gld.); te
Gouda (vac. M. C. Koole) H. v. <L
te Slledrecht. Bbdankt voor Nieuw-I
land H. Kraay te Boven-Hardlnxvek
Geref Kerken. Aangenomen naai
bergen H. Heule, oud-legerpred„
-•tihug te Alphen a. d. Rijn.
Geref. Gemeenten. Bedankt voor Krab-
bendljke J. B. Bel te Dirksland.
Uon Blom h«ft ta d. N.tton.l. VerudtrtM h«
met de vorming van een nieliw kabinet worden belast. Na een bezoek bij de president
- - _°nningvan een opdracht had ontvangen. De toestand In
ir slechter. De in Marseille begonnen spoorwegstaking grijpt
van havenarbeiders afgekon-
roter omvang aan. Het is eigenlijk moeilijk ta
en.
schap de hoogste autoriteit te verlenen,
nodig voor het behoud van da mensheid".
De communisten hebben Blum „weg"-
gestemd.
Nader wordt gemeld, dat Robert Schu
mann inderdaad opdracht heeft gekregen,
een nieuwe Franse regering te vormen.
Prinpes-Regentes Juliana en print
Bernhard zijn Vrijdagavond om 18.45 uur
met de Dakota PH-PBA op het vliegveld
Soestefrberg aangekomen. Daar dit vlieg
veld niet voorzien is van nachtverllchting,
fungeerde een auto als rijdend landinga-
baken, en markeerde met lichtsignalen de
plaats waar het vliegtuig moest dalen.
mtwoorden van de verschei-
rs over verschillende onder-
de behandeling van de afde-
iurt, waarbij de Kamer
naar voren Het komen,
het hoofd behoort te
Bij de aanvang van de gistermiddag
houden vergadering heeft de Tweede
Kamer z.h.st. de motie van de heer v. <L
Goes van Naters (Arb.) betreffende de ge
voteerde bedragen voor de Buitenlands*
Dienst aanvaard (zie ons blad van Don
derdag). Het hoofdstuk: begroting Buiten-
landse Zaken is eveneens xJi.st aange
nomen.
De Kamer komt eerst Woensdagmiddag
weer bijeen.
De mogelijkheid van
voor afgehaald brood w<
ogen gezien.
Voorts sullen de prijzen van de vol
gende (eyenmlddelen worden verlaagd:
groent^conaerven, naar gelang soort en
kwaliteit, met 12 tot 25’/». tomatenpuree
van 58 tot 35 cent per blikje, huishoud-
jam II me 5 cent per pot. nadat de eerste
huisboudsoort kersenjam kortgeleden met
17 cent werd verlaagd, appelstroop met 5
cent per kilogram, gort en havermout in
kartonnen verpakking met 1 cent per 548
gram en met 2 cent In de papierverpak-
king, ontbijtkoek en biscuit met 1 cent,
alle soorten banket en kbekje» met ruim
ll1/». spekbokUng met 1 cent per stuk, to
matensap, bessensap en appelsap met 15
i 28'/.. 9
Van belang is tenslotte in dit complex
van maatregelen, dat het in velband met
de margarine-productie thans mogelijk is
op de boterbon margarine te betrekken.
Neemt men het halve boterrantaoen in de
vorm van morgarine op. dan bespaart men
daarmee ongeveer 33 cent per gezin van
vier personen, waarmee de mogelijkheid
is geschapen het nadelig verschil van de»
bovenvermelde prijsverhogingen en prijs
verlagingen op te vangen, aldus wordl van
bevoegde zijde meegedecld.
(Ongecorrigeerd)
i het kader der
ictie naar ge-
tgaven, die uit
tvloeien. in de
iddelensector
tekker uit Krimpen, voor-
er, als getuige a décharge ge-
met P. C. van der Giessen
itorm Nederland” te zijn toe
fden waren daartoe naar
acht en hadden niets In te
ig bestaat gelegenhe^
I te GOUDA
•nomen bescheiden
men worden Waflnee’
Jderd.
E AANGEGEVKN TtJ»
TEN TOT UW SFI-rt
1 9.30 tot 11M vanJ>
Het geschenk van H.M. Se Koalngla aan
prinses Elizabeth en hertog van Edinburgh
zal bestaan uit een damast tafelgarnituur, in
opdracht van de Koningin speciaal door de
firma Van Dlaael te Eindhoven geweven.
H. M. 8e Koningin is voornemens Maandag
1 December a.s. voor een verblijf van enige
tijd haar intrek te nemen in het Paleis te
Goud'terug. Vanmorgen is 3SMS kilo van
door de Duitsers geroofd goud naar Amster
dam teruggebracht. De waarde bedraagt M
millioen Het goud was verpakt in 4» kisten.
HJÜL de Koningin zal. naar men ver
wacht. 1 December a< haar taak weer kun
nen opnemen
De sehade In Ned. Indiï. In een brochure
vaR de Ned -Indische regering wordt meege-
óeeld. dat de tengevolge van de oorlog en
verwoeetingen aangeriehte echade. aee en een
half milliard gulden bedraagt,
Rtgen.
Weerverwachtlng. meegedeeld door het
KN MI. in De Bilt, geldig van Zaterdag
avond tot Zondagavond:
Zwaar bewolkt met nu en dan regen
matige, t Ijdel ijk krachtige ZuldwestelIJke
Westelijke wind. Later minder gacht.
n November Wssstuda maai
Zon op 1.14-, onder IIU
Maan op 18.88: Odder 1.44
M November Wasssade maaa
Zon op 1.11: onder 11.37
Maan on U14: onder tW
VTT EERKUNDIGE
W AARNEMINGEN
Hedenmorgen om I uur 4c werden
terdam de volgende weerkundige 1
mingen gedaan:
Barometer
Wind
Temperatuur
Max. temp.
Mln. temp.
WetrsgMteldheid
Na het beai
dene sp.reken
werpen, was
lingen aan de beur*
vrijwel algemeen r..<
.dat de burgemeester
zijn van de politie.
Minister Wltteman zette daarop het
dualistisch karakter van. de Nederlandse
politie uiteen, een dualisme, wat tweeërlei
soorten politie noodzakelijk maakt: riks
en gemeentepolitie. Een in te dienen wets
ontwerp, dat haast gereed was, zal nu wor
den bestudeerd door een commissie van
onderzoek, waardoor evenwel vertraging
bij de indiening zal ontstaan. De uitspraak
van het congres van Ned. gemeenten in
zake het polltievraagstuk wilde de minis
ter echter niet negeren.
De minister handhaafde zijn liberale
standpunt inzake de Zondagsrust en -heili
ging.
Zonder t
hoofdstuk:
tenslotti
M.X. I* -4.H Ori-b., )X 1. b,„ |1Ur
»rs. ket „rk„,vl««. ,er tn,„m T„ u
b.lreden ui. ket l>edb„we„l|„tl„„d,
M .let m-.elBk „kt 4t
Kb.Ul.t br».^.. J.rden M.„a„
<e rertr>lke„m.b „m _.,ki M, lw„
tttS liter. er met eeat per kilogram, kaas met 33 ceat voor velvette ea met 38
ut, er kll.ere» -~r klu kkU. verkeuvleee .el ee.tu.lk M U|.
titmwaren mat ongeveer 18 bent per kilogram.
Sold. F. H. Sanllng, uit 2
Sprg. M. Schonthsler. ui|
Sold. 1ste kl. II. Visser, 1
wvi
Korp, A. Wartena, uit
Mehaldunmdeel (Fr.).
Soldaat P. J. Willems, legernr 258113113
van 4-3 rJ., werd op 11 Augustos 1847
gemeld als: ..Overleden na vermissing”.
Betrokkene Is echter nog in leven en
op 8 November 1847 na vermissing
teruggekeerd.
KoalpklUk Nederlands-IndiscM Leger:
Berg] inf. J. J. Gordtu.
Mil. Iwaehtmeester Art. L. Klsare.
Jav. sold. 2de kl. 8awal.
De Oranje loopt averij op
Het 20.000 ton metende Nederlandse
passagiersschip Oranje heeft in de
h^ven van Southampton averij opgelopen.
Het dreef door de wind af en stiet met
de Achtersteven tegen een kade, waarbij
het] nog juist wist uit te wijken voor een
tankschip.
Djaarna werd de Oranje naar voren ge
worpen eh raakte de 23.000 ton metende
Srathmode. De tros van. een sleepboot is
daarna verward geraakt in de schroef
van de Oranje.
1-Iet schip, dat thans slechts met twee
schroeven wordt voortbewogen, kan niet
eender dan in de nacht van Zaterdag op
Zondag te IJmuiden binnenkomen.
De debarkatie te Amsterdam geschiedt
nu Zondagmorgen om acht uur.
Het Britse militaire bestuur heeft de
..Bund Deutacher Emeuerung.” die van
daag te DetmoM opgericht zou worden,
verboden met de motivering, dat deze
bond een nationalistische organisatie van
militair karakter zou sijn, aldus de Duitss
«ewsdtenst lm de Britse tone.
jot hen wier achtemiit»
Verlieten Nederlandse
strijdkrachten
regering maakt bekend, dat tol
leedwezen in de afgelopen week
navolgende verlieten t|jn gerappar-
lUke Marine:
A. Smite, uit Lelden.
Sgt. mar. A.' Klarenberguit Den Haag
Koninklijke Landmacht:
Korp. B. Attema, uit W<
Berg. J. Beekman, uit Doornt
Sold. G. Bergers, uit Barnevt
Korp. L. Bravenbeer, uit
8erg. K. Breeuwsma, uit
WUmbrlteeradeel.
Korp, M. J. Ham. uit Leidsclsendam.
Seld.llste kl. K. Keesman, alt
Heogkarspel (N.H.).
Korp, A. F. Kok. uit 's Hertogenboaek
Sold, late kl. J. Moeselaar. nlt
Den Haag.
Zwolle,
it Haarlem.
nlt
jmbriteeradeel.
17 R IS DUS ook thans weer, in de zitting
1947—1948 (no. 600 G) van Tie Staten-
Geheraal een wetsontwerp aanhangig tot
..vaststelling van de begroting van het
Staatsbedrijf der P.T.T. voor het dienst
jaar 1948". Maar wanneer de plannen van
het bedrijf door de regering worden door
gezet. dan komt aan deze algemene con-
tröle van de Staten-Gen^raa) een einde.
Eigenlijk heeft de regering reeds toege
geven. want met medewerking van Finah*
ciën te thans een wetsontwerp voor de
verantwoordelijkheid var» minister Neher
bij de Staten-Genefaal ingediend, waarbij
deze contróle. welke toch ligt op de weg
onzer democratische Staatsinstellingen',
eenvoudig is geschrapt.
Het is een uitholling der
neer het gehele s^aatsbedi
voortaan komt in handen
tratie. verdeeld over de
P.T.T., en het departement
zulks met behulp van nog
rende instanties.
Nu te het waar, dat ook volgens het
nieuwe wetsontwerp de Algemene Reken
kamer een financieel technisch toezicht
behoudt. Maar nu de opmerkingen van de
Algemene Rekenkamer niet meer de Stn-
ten-Gencraal en het publiek zullen kun*^.
nen bereiken, verliest dit toezicht de laat
ste sanctie, welke deze is: dat het punt,
waarover geschil is ontstaan, in de Staten-
Generaal behandeld kan worden.
Het is nu niet de tijd om de contrflle op
de Staatsbedrijven uit te hollen. Moest
„Financiën” niet daartegen waken?
Bij de restauratie van het Prinsenhof te
•Delft, is een zeer bijzondere ontdekking
gedaan. Men heeft een achter de muren
ingemetselde trap kunnen blootleggen,
waarvan men tot duaver het beslaan niet
kende. Wel vermoedde men. dat ten tijde
van Willem van Oranje daar ter plaatse
de situatie anders was geweest, doch het
bleef bij een veronderstelling. Daardoor
kon ook nooit de voorstelling van de
vlucht van Balthasar Gerards. In overeen
stemming worden gebracht met de wijze,
waarop deze in het protocol van Romber-
tus van Uylenburgh (vader van Sukia.
Rembrandts vrouw) Is verhaald, n.l. dat de
moordenaar over de binnenhaven en door
de tuin naar de atadawal (thans Phoenlx-
straat) vluchtte en daar gegrepen werd.
Immers. Rembrandts schoonvader, die op
de noodlottige dag van JO Juli 1684 bij
Willem van Oranje te gast was. behoorde
tot de eersten, die de gewonde prins hulp
verleenden. Aan hem danken wij ook het
bovengenoemde nauwkeurige protocol der
gebeurtenissen. Nu de achter muren in
gemetselde trap weer is vrijgelegd, stem
men de feiten geheel overeen met de
situatie. De trap is thans in het restauratie
plan opgenomen.
T»g HUURVERHOGING schijnt voorlo-
V plg van cte baan te zijn. De regering
wil d« prij«n houden, prof. Brou-
«wen rtaat al» «en achterdochtige waak
hond bij de poort, waar zo nu en dan een
mannetje of een bedrijf doorglipt, of de
hele boerenstand, om een verhoginkje in
ge wacht te slepen, maar de huiseigenaren
komen er niet door!
In de memorie van antwoord over
hoofdstuk I van de rijksbegroting ataat te
u-n dat het inderdaad een offer Is, wat
«11» de huiseigenaren zal moeten worden
•evergd maar dat aan de andere kant in
•«band'met de materiaalschaarste aan het
onderhoud van de woningen weinig kan
borden gedaan. En bij de mondelinge be-
undeling heeft de regering verklaard,
dat in het algemeen beleid van de rege
ring inzake lonen en prijzen een huur
verhoging slecht zou passen.
De goede verstaander heeft daaraan ge
noeg De huurder zal verlicht adem ha
len de huiseigenaar zal zuchten. De ar-
eumenten over en weer zullen doorgaan
tegen elkaar te botsen. De kleine kapitaal-
bezitter die zijn geld niet In huizen majir
in effecten en hypotheken heeft belegd,
verkeert door de politiek van lage rente
ook in moeilijkheden en vraagt, als er
over huurverhoging wordt gesproken, wat
de huiseigenaar beter is dan hij. Moet de
regering of de samenleving alleen de hui
sbezitters een bestaan garanderen door
een extra hoge rente van hun kapitaal?-
Maar de huiseigenaar maakt een heel an
der sommetje pp. Volgens Kijker ver
strakte gegevens vormden de vaste lasten
(grondlasten, water) in 1940 circa 14'/» van
de huur thans eisen zij 17'/«*/»t normaal
onderhoud reap. en 22*/«, incasso en
beheer resp. 4'/» en 6*/«, huurdervlng we
gens leegstaan of wanbetaling 4*1» en X
brand- en glasverzekerlng en 2,!»’l»,
dus totaal 33‘/« toen tegen 52*/« nu. De
huurdervlng doet wat onwaarschijnlijk
aan doch inderdaad is er veel schade ge
leden door hulzen, waarin NSB-ers woon-
dtn en zijn er nog andere kwade posten.
Maar gped. men kan er lang of kort over
praten, de beslissing is voorlopig gevallen,
en op korte termijn is dit de gemakkelijk-
ite oplossing van deze kwestie. Huiseige
naren kunnen niet staken, dus wij wonen
voorlopig. Wel zullen zij waarschijnlijk
niet langer kapitaal in,de huizenbouw ste
ken en dat wordt op den duur onvermij
delijk een heel lelijk ding, waar wij ons
van afmaken volgens het thans meer dan
ooit geldende recept: wie dan leeft, die
dan zorgt.
Er is een klein lichtpunt voor de eige
naren. dat schuilt in de samenwoningen.
Steeds duidelijker wordt, dat in de toe
komst samenwonen op grote schaal gebo
den zal zijn. Onmiddellijk daarmee ver
bonden is het verschijnsel van de «onder
verhuur, dat een nagel aan de doodkist
van menig toch al zwaar geërgerde huis
eigenaar is. Er zijn onderverhuurders, die
braaf de boter uit de huidige woningnood
braden, terwijl de huiseigenaar met moei
te en allerlei geharrewar een huurverho-»
(ing bij de betrokken ambtelijke instan
ties kan loswrikken. Deze worden dan toe
gestaan volgens een schaal, lopend van
tot 30*/». Wanneer bijv, een dochter of
een zoon van een familie gaat trouwen,
tn het jonge gezin trekt bij de ouders in.
kan de eigenaar een verhoging van 5/»
aanvragen. Dat geeft allerlei rompslomp,
«n als de huur 28 bedraagt, zal hij voor
die 1.30 per maand de moeite wellicht
niet eens ondernemen.
Daarin komt nu enige verandering ten
gunste van de huiseigenaar, meent Kij
ker op goede grond te kunnen mededelen.
Wanneer de nieuwe daaromtrent getroffen
regeling in<aat, kan de huiseigenaar in
geval van onderverhuur zelfstahdig. dus
zonder toestemming van het prijzenbureau
voor onroerende goederen een huuropslag
toepassen, waarabij de thans geldende
schaal van 5 tot 30*.'« als maatstaf dient
Dit vormt dan een compensatie, of juis
ter een kleine faciliteit, welker waarde in
de practijk nog zal moeten blijken, want
er komt soms nogal iets kijken eer een
huurder in een verhoging berust. Het geeft
ook een aanzienlijke vermindering van de
zmbtelijke bemoeienis, die ook met’deze
vorm van schaarste verband houdt. Dat
I» een kleine winst in onze maatschappij,
waarin men zich meer en meer met kleine
bwtjes moet behelpen. Maar als wij
waarde van het kleine niet leren schatti
bestaat er weinig kans om het grote,
welvaart voor allen, te verwerven.
KIJKER
Da advocaat-fiaeaal van de Rotterdamse
Kamer van het Bijzonder Gerechtshof
heeft gtetermiddag tegen de gedetineerde
M-juige F. C. van der Giesaen acht jaar
gevangenisstraf geëist met levenslange
ontzetting uit de beide kiesrechten, bene*
Wens levenslange ontzetting uit het be
roep van seheepsbeuwer. Tereri het »»-
dera lid van de.dlreetie van de N.V. Van
der Giessen en Zonen's Scheepswerven te.
Krimpen a.d. IJssel. de 51-jarlge C. van
der Giessen, .eiste h(j 46.868 boete snba.
zes maanden hechtenis.
Beide scheepsbouwers hebben terecht
gestaan terzake van collaboratie.
Zij hadden o.a. tal van kleine oorlogs
vaartuigen voor de Duitse Marine gedu
rende de bezetting gebouwd.
Het eerst heeft de president, mr J. van
Vollenhoven. P. C. van der Giessen on
dervraagd. die bovendien landwachter en
*lid van de N.S-B. was geweest. Van der
Giessen gaf zulks toe. Hij had gehoopt
bdat de N.S.B. sociale verbeteringen voor
de arbeiders zou brengen. Hij verklaarde
voorts groepleider van de N.S.B. te Krim
pen a.d. IJssel te zijn geweest. Na de
DoUe Dinsdag was verd. „geëvacueerd
naar Utrecht. Toen werd hij gedwongen
landwachter te worden telde hij
Nadat verd. had verkUgrd volkomen
fout te zijn geweest, las de president een
brief van hem voor Uit Januari 1945. waar
uit bleek, dat hij toen.toog geheel aan de
verkeerde kant atond. t
Verd. had verder twëe jonge mannen,
die op de werf werkzaam waren aan
Duitse instanties opgegeven waardoor zij
in de gevangenis kwamen.
De president las vervolgens een waslijst
voor van soorten vaartuigen, die op de
werf van beide verdachten zijn gebouwd.
Belde verd. gaven deze feiten toe.
Bewapening werd door andere firma s
gemonteerd.
Uit een woordenwisseling tussen het lid
van het gerechtshof. Schout-bij-nacht,
Kwak en verd. F. C.,v. d. Giesaen. bleek,
dat met de verandering van de Gelder
land in dravende Duitse luchtafweer-
batterU /1.7M.6N doer de werf is ver-’
werkt.
De president verweet Voorts aan P.
C. v. d. Gieaaen. dat hij in een vergadering
van acheeppbouwwerfdlrecteuren geen af
wijzend standpunt ten aanzien van mede*
werking een de Duitse oorlogsindustrie had
ingenomen
Get. N. Holdermans. die ruim dertig laar
werkzaam te geweest bij de scheepswerf,
voor de oorlog als procuratiehouder, zeide
dst P. C. v. d. Giessen de hele werf wilde
nazificeren, ofschoon hij op 10 Mei 1940
met oranje op had gelopen en zeide tegen
get., dat dit er nooit af zou gaan, zolang
als de Duitsers in Nederland zouden blij
ven.
Get. heeft later bemerkt, dat P. C. v.
d. Giessen lid van de N.S.B. was.
Get. verklaarde voorts, dat P. C. v. d.
Giessen zich in beledigende zin tegen hem
had uitgelaten over H. M. de Koningin,
toen zij in Engelsnd vertoefde.
Get. D. de Kluyvet legde ten
van de politieke overtuiging van 1
d. Giessen dezelfde verklaring af.
Get. ir M. C. Pannevis, bedrijfsleider,
gaf Inlichtingen over het door de Duitse
marine vervaardigde materieel. Vóór de
oorlog bóuwde de firma uitsluitend koop
vaardijschepenspeciaal tankers. Hij zeide
voorts, dat personeel van de werf diepte-
bominstallaties aan boord van Duitse oor
logsvaartuigen. die op de werf waren ge
bouwd, bod gemonteerd.
In de middagzitting zijn, nadat de presi
dent, mr J. van Vollenhoven aan P. C. van
der Giessen had gevraagd of hij na zijn
toetreding tot de „Landstorm Nederland”
een zgn. Zollbuch had ontvangen, waarop
v. d. G. ontkennend antwoordde, enige
getuigen décharge, gedagvaird door de
verdedigers, gehoord.
De eerste getuige, prof. ir. J. W. Bone-
bakker, thans hoogleraar te Delft, die ge
durende de bezetting aan de scheepswerf
was verbonden, verklaarde, dat na de
capitulatie in Mei 1940 al het werk op de
werf was stopgezet, zulks naar aanleiding
van een brief van het departement van
defensie van 21 Mei 1940. Op 2 Juli la een
Duitse ingenieur, die get. niet/ kende, op
de werf gekomen en heeft gevraagd of er
tankers zouden kunnen worden afge
bouwd. Aanvankelijk is dit geweigerd.
Later heeft men het werk hervat. Volgens
get. was dit de be;te houding, ook tegen
over de arbeiders.
De president was het met deze houding
niet eens.
Get. verklaarde verder, dat bepaalde
werven in Nederland voor de bouw van
bepaalde typen vaartuigen door de Duit
sers werden aangewezen. Ook werden
door de Duitsers de prijgen/vastgesteld.
Schout-bij-nacht Kwakr Maar dan zo.
dat men er ruim aan verdiende! Er werd
in 1941 voor 1 millioen en in 1942 voor
2 millioen aan tankers gebouwd.
Get. betoogde, dat richtlijnen omtrent
het te voeren beleid voor de scheepswer
ven in de bezettingstijd ontbrakeri. De ont
vangen gelden voor de geleverde schepen
achtte hij besmet.
De adveeaat-Caewal: Toeta is mr fa 1843
TIE ENGELSE MINISTERS kunnen fa
L'hun rang als minister nog flink pro
motie maken. Zelfs financiële voordelen e
zijn daaraan verbonden.
Sir Stafford Cripps maakte kort ge
leden reeds promotie toen hij minister
van Economische Zaken werd. Door het
aftreden van minister Dalton heeft hij nu
zelfs de zeer hoge post van budget
minister (Chancellor al, the
kunnen aanvaarden. Hij kan nog nógefi
Voorlopig hoort nu het Lagerhuis zijn
beschouwingen over de begroting en in
verband daarmede over de lage-rente-
politiek. De minister is men zou bij ons
zeggen: anti-revolutionnalr en lid van
de Lubourparty. Hij is niet een Hd van
de „grote” staatskerk, want hij behoort
tot de z g.n. non-conformisten. Zo blijkt
toch In de politiek de „christelijke" poli
tiek in Engeland verenigbaar met de leer
van de gelelde economie, hetgeen bij ons
ondenkbaar Is.
T|E ERNSTIGSTE klacht tegen onze be--
grotingswetgeving is. dat de Staten-
Generaal de nieuwe begrotingstechniek
niet begrijpen Men doet beter te zeggen:
nog niet begrijpen Trouwens, er zijn ook
wel aanvullingen mogelljk. welke op de
duur de duidelijkheid van het systeem zul
len benaderen
Het is alsóf de rijksadministrgtie Juist
andersom redeneert en dus uitgaat van de
gedachte, dat het systeem zó moeilijk 18
geworden, dat het nu ook wel kan wor-
den ondernomen, om onderdelen, die toch
I onduidelijk zijn, geheel uit de Rijksbegro
ting te lichten.
In die opzet is de directeur-generaal van
het staatsbedrijf der P.T.T. geslaagd bij de
minister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting L. Neher. zelf oud-directeur-gene-
raal van de P.T.T.
Er bestaat op het ogenblik nog een af
zonderlijke Rijksbegroting welke evenala
de rekening van de P.T.T., jaarlijks bij
wet wordt vastgesteld, zulks na de Staten-
I Generaal te zijn gepasseerd. Zo Is er ook
jaarlijks een begrotingswet voor het Bur
gerlijk Pensioenfonds.
Schip voor Commissie van Drie
De V.S. hebben er in toegestemd een
schip ter beschikking van de cómmiasie
van goede diensten te stellen. Er ia nog
niets bekend over de aankomst daarvan.
Men verwacht, dat het schip zal zijn van
het Amerikaanse marinetype ^.P.A.
dtelde Schumann echter m<
frankrijk wordt met het uu: --
«n zich heen. Voor a.s. Maandag is een algemsne staking
•ilgd. Ook de mijnwerkersstaking nsemt <rot*“
*ggen, welke lieden in Frankrijk niet stake:
«Oe Fr.n„ republiek Ie 1"
Blum in een indrukwekkende redevoering.
vrede wordt bedreigd. Aan de ene
Uat heeft het internationale communisme
fa oorlog verklaag aan de Franse damo-
rtstie en aan de andere kant is een partij
jxxtetaan. die tot doel heeft, de fundamen
tal» rechten der nationale aouvereinitelt te
Wetlgen. Een derde groepering - de
troep, die tussen de communisten en de
beweging van De Gaulle staat ta niets
J^tars dan de „unie van republikeinen
2* vrijheid, sociale rechtvaardigheid en
De zending van Frankrijk is. een
“tarnationale „derde kracht” te grond-
’“tan, die tot taak zal hebben, mlsver-
•'•oden uit de weg te ruimen, vrede ta
•uwen en een internationale r
De regering heeft er in
algemene prijsverlagingsac
streefd de stijging van de uitf
deze prijsverhogingen voortv..
eerste plaats in de levensmii
zelf^op te vangen, opdat de prijsverlagin
gen op andere gebieden tot een vertraging
“e ,?len van levensonderhoud zullen
Kunnen leiden. Als belangrijkste maatregel
regeling getroffen op grond waar
van de prijzen eter voornaamste winter
groenten als kool, bieten, peen, uiten en
*o°lrftPen met enige tientallen procenten
**“rschJjnHjk ongeveer 30*/» worden ver
laagd. Telers en groentehandelaren zijn
re»u’ta« ta bereiken door een
vrijwillige regeling.
Mocht blijken, dat deze vrijwillige rege
ling niet voldoende succes oplevert dan
zal bp korte termijn een officiële-regeling
daarvoor in de plaats treden.
?e .fe<er*nk heeft voorta maatregelen
getroffen, opdat zandaardappelen in vol
doende mate tegen een. redelijke prijs be
schikbaar zullen zijn. Thans bedraagt de
PfJ* voor zandaardappelen 10 cent per
kilogram, welke prijs in de loop van de
winter periodiek met de normale bewaar-
yergoeding zal stijgen en van 15 December
1947 tot 27 April 1948 elf cent zal bedragen.
Verlaging
een prijsverlaging
zordt nog onder
Onder het motte: een goed product voor een redelijke prjja, hebben veilingen en
groot- en kleinhandelaren met goedkeuring van het directoraat-generaal van de
prijzen kllogjamprUaen voor de voornaamste]wintergroente, vastgesteld.
Met Ingang van a4. Maandag sullen de prezen derhalve een aanzienlijke prijsverla
ging ondergaan.
Niet alle kleinhandelaren werken mee aar) deze prijsverlaging, doch de handelaren,
die dit wel doen krijgen raambiljetten, waarop de prijken per kg vermeld zullen
staan. Deze prijzen zijn: Uien 20 ct, gele kool 12 cL kroten 14 ct, rode kool 15 ct, peen
14 ct, rapen 12 cL Voor snijden van groente wordt drie cent extra berekend-.
Weinig groente deze winter *-
De sectie groentenlnporteurs van de >n-
dervakgroep import van groente en fruit
heeft aan de minister van Landbouw. Vis
serij en Voedselvoorziening een telegram
gezonden, waarin wordt gewezen op de
noodzakelijkheid van herstel van de voor i
de oorlog steeds gebruikalijke groente-im-
port als bijvoorbeeld andijvie en bloem
kool uit Frankrijk en Italië gedurende de
wintermaanden, omdat Nederland volgens
de importeurs in deze maanden nimmer
self-supporting was en met stelligheid
voor de sji. winter een nog grotere «roenL
teschaarste is te verwachten, dan In beide
voorafgaande winters.
De kwaliteit van het hrood
Van officiële zijde wijst men er op, dót
ten aanzien van de uitmaling ven het
graan, dat tot hroodbloem wordt ver
werkt. een bepaald percentage is voor
geschreven, zonder dat een toelaat
bare speling is vaatgeateld.
Van extra winsten bij een hogere bloem-
opbrengst dan is voorgeschreven, kan
«?en wrrte xljn. >od,t ten onrecht, de
indruk is gewekt, dat meelfabrieken om
financiële redenen bloem afleveren van
hogere uitmaling dan overeenkomt met
de voorschriften.
8* dividend op de gewone agnt
dividend op de pref, aandelen ultgt
Get. verklaarde zich daarmee t
hebben bemoeid.
Een banketbak!-
mallg N.S.B.-er, t..
hoord, zeide rr.zt
tot de „Landstorm
getreden. Belden
Utrecht gebrac...
brengen.
Na het verhoor van de getuigen i,
décharge, die meer belaatende dan *ver-
liehtende verklaringen hadden afgelegd,
heeft de advocaat-fiscaal requisitoir ge
nomen. Hij zeide o.a., dat de houding van
de werfdirecties hier te lande gedurende
de bezetting beneden de verwachting ia
gebleven. Vóór de oorlog heeft de N.V.
Van der Gleasen zich nimmer met de bouw
van oorlogsvaartuigen bezig gehouden.
Slechte opdracht tot de bouw van één
marinetanker voor de Nederlandse marine
Is vóór de oorlog gegeven. In de corres
pondentie zijn geen vragen aan Duitse In
stanties om bouwopdrachten aangetroffen
in tegenstelling bijv, met de werf Gusto
Een ernstig feit noemde mr Hollander
het verbouwen van de Gelderland tot
drijvende luchtafweerbatterij.
In P|<C. van der Giessen, die liberaal
wethouder Is geweest en na Mei 1940 tot
de N.S.B. la toegetreden, is een
lijke inborst onmiskenbaar. Me
ziel heeft hij zich aan col labor
gegeven. Nog in 1944 trad hij i
„Landstorm Nederland".
Ten aanzien van C. van der Giessen
merkte mr Hollander pp„ daLHem. alleen
collaboratie ten laste kon woéden gelegd,
want hij blijft mede-verantwoordel(jk voor
het bedrijf, dat voor de Duitsers heeft
gewerkt.
Mr Holland:-
boven genoemde stra-
Nadat mr F. J. Kranenburg een uitvoe
rig en langdurig pleidooi ten gunste van
C van der Giessen. die in 1948 tot ridder
in de Órde van de Nederlandse Leeuw te
benoemd, had gehouden en mr J. Anema
voor P. C. van der Giessen had gepleit,
heeft de president de uitspraak bepaald
op 5 Dëcember.
Motie Wagenaar
ring tot de salarissen van
>neel kon de minister niet
lan vasthouden aan hetgeen
j zei: geen verhoging. Wel
._j schrijnende ongelijkheden te
•n opheffen. Incidentele verlichtingen
de spanning tussen lonen en prijzen
2_j mogelijk.
Eea motie van de heer Wagenaar (C«F.),
die de regering verzocht maatregelen te
treffen lot een algemene verhoging van
salarissen, waardoor speciaal aan de
iaagstbeeoldigden een behoorlijk bestaan
wordt gegarandeerd, werd verworpen met
6—55 stemmen.
ond
hij
