HADKKfv
H
Vonk
Een record
aan een zijden draad
Crematie mr De Witt Wijnen
MARINIERS worden weer BURGER
Snelle afwikkelings
procedure
De grootste markt van Indonesië
BEURS VAN AMSTERDAM»?;; i
ET GEHEIM
stenen hoeve
500Ufc Rotterdam-Praag
„Voor zijn stad zijn
beste krachten gegeven"
AT «O
AAR.
ANNEER
Humanisme in de Goudse glazen
OTSSÏVcat e»' MnSTw
4 iinnrHis
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1947
EERSTE BLAD, PAGINA I
CINDS 1 Juli J.l. demobiliseert de marine
en draait een omvangrUke ambtelUke
malen de Indische en in Holland achter
gebleven oorlogsvrijwilligers ln de maat
schappij terug. Rerds marcheerden ruim
SN mariniers door de poort van de Willem
Joseph Baron van Ghent-kaierne te Rot
terdam. waar de demobilisatie van mari
niers grotendeels xfln beslag krijgt, bet
burgerleven weer In. maar wanneer men
bedenkt, dat de thuisvarende oorlogsvrij
willigers van 1945 en de lichting "47 een
verloop van 34W manschappen per Jaar
betekent, dan ligt het voor de hand. dat het
apparaat na Januari aj. een sterk ver
hoogde werking krijgt, will de capaciteit
dan tot het afwikkelen van maximum
circa 3M man per week sal moetrn worden
opgevoerd.
Al duurt de eigenlijke demobilisatie voor
de persoon in kwestie niet meer dan één
uur. toch wordt de ontslagbrief hem maar
niut 10 EOndcr meer uitgereikt Een stroom
van bescheiden, die de positie, vooral de
rechtspositie en de gezondheidstoestand
van de afzwaaier behoorlijk waarborgen,
gaat aan het lang verbeide pasje vooraf
Eén enkele fout kan daarbij het Rijk som
men kosten. Een verlofganger, die men b v
verzuimt af te boeken, zou nog geruime
tijd zijn salaris kunnen inpikken en goo-
chcmcrs. die door een voorgewend verlies,
proberen hun legitimatiebewijs (waarop ze
voor half geld mogen reizen!) te behouden,
worden steevast op de vingers getikt.
Juiste graadmeter
ln d:t verband is het wel frappant, dat
de conduitestaat van de militair zulk een
juiste graadmeter vormt voor zijn toe
komstig bestaan De karaktereigenschap
pen. goed of slecht, optïassend en ijverig of
lui. in dienst, gelden bijna altijd ook voor
zijn ontplooiing in het burgerleven. De
ondervinding heeft geleerd, dat pl.m. 80
procent van de afzwaaiers óf bij de vroe
gere patroon óf in een nieuwe betrekking
dadelijk een plaats verwerft Zij mogen
worden beschouwd als de room van de
melk Met het overblijvende percentage
doen zich meer moeiliikheden voor en dat
zijn precies zij. die ook tijdens hun dienst
verband niet al te best aangeschreven
•tonden.
Dezulken leggen de van hogerhand bij
hun vertrek gedane toezegging, dat ge
zorgd zal worden voor een passende be
trekking uit. voor een betrekking zoals
zij die zich -- meestal drie of vier niveaus
te hoog zouden wensen. Dat is natuur
lijk glad mis Een jeep-chauffeur met
oorlogspractijk droomt zich garagechef.
waartoe hij nog geenszins de capaciteiten
bezit. Andere ..Van de torenblazers" wil
len reizen voor een buitenlandse
avonturiers vragen om een job ln Ameri
ka trageren verwachten sluis- of brug
wachter in rijks- of gèmeentcdienst
vooral met pensioen -x te kunnen worden
Het komt er echter op neer. dat ze ten
slotte belanden op de plaats, waar zc uit
hoofde van hun kennis of bekwaamheden
thuis horen
Nuttig voor-interview
Dat de transactie betrekkelijk vlug in
orde Ie dankt men aan het z g Indische
voor-interview Wanneer de demobilisatte-
candidaat zich hier in Nederland meldt
u» men ten burele al volledig met zijn an
tecedenten op de hoogte Vandaar dat het
doorlichte*! en -meten" hier met zoveel
spoed kan gebeuren Alles ligt voor de
verlofganger gereed: zijn spoor-, tram-,
boot- en andere kaartjes, voorlichting*- en
distributiebescheiden, zelfs de burgemees
ter van zijn woonplaats wordt verwittigd
dat er een repatriërend zeesoldaat verwel
komd mag worden!
Tengevolge van het feit, dat het Zuiden
van ons land in 1945 het eerst werd bevrijd,
zijn thans de meeste thulsvaarders ex-be
woners van Limburg. Brabant en Zeeland.
De meest ondernemend en onder hen. waar
onder monteurs en bouwvakarbeiders,
keren terug naar Indië en zullen zich daar
zeker een belegde boterham kunnen ver
schaffen Boerenjongens uit het Noorden
willen nog wel eens emigreren naar Bra
zilië of Canada
Nauw Contact
De meesten worden via het tweede in
terview op het Bureau mobilisatie van het
hfinistene van Marine geboekt bij het
Gewestelijk Arbeidsbureau van de ge
meente. waar ze oorspronkelijk uit af
komstig zijn en waar ze uit dien hoofde
ook onder dak gebracht moeten worden. De
marjne werkt voor de oplossing van die
protjlcmen ten nauwste samen met het
Verbond van Werkgevers JonRelu.. de
Ahe* vroegere beroep, waaraan re zich ont-
Ttrocid gevoelen, wensen te verwisselen
vijor een ander, kunnen om- of herscholing
aanvragen en In soipmige gevallen is voor
erkende knappe kopDer zelfs een, studie
beurs mogelijk
Gedurende de zes weken doorbetaald
verlof heeft de afzwaaier gelegenheid naar
werk te zoeken
De dlrecteur-genéraal van in- en uit
voerrechten was de jongens zeer ter wille
Woenidag November.
Avondprogramma.
HIJv I (Vara) Nieuws; «.JO Ned Str kru
1 Lezing. MS HenX Siuurop. (VPRO) 7.»
Cursus 7 45 .Lezen in de Bijbel"
Nieuws. S.I5 Mctropole-ork U|t ^"lands
verleden. sm Malando. 10.4» V,n Boe), lot
Boek; II Nieuws; tl.15 Zang en orgel, tl.»
°H»V II (NCRV) I Orgel. «.30 Lezing; 7
Nieuws. 7.1S Nieuws uit Indlë. 7.4S Eng
8 Nieuws; LIS Liederen. LZS Concertgebouw.
11.30 Nieuws; 11 Sweelinck-kwartet. 11.15
Glgll4*lngt
DONDERDAG tt NOVEMBER.
Dagprogramma.
Hllv I (A V.R.O.) 7 en I Nieuws; S IS
Gr.pl MS Morgenwijding; 84S Arb vita
minen; 10JS Van Vrouw tot Vrouw II De
Vrouw in de Omroep; 11.20 Gr.pl 12 Belle
Epoque 12.3S V. Silvester; 1 Nieuws 1.11
Romancer. 2.20 Sextet. 3 Voor Zieken en
Gezonden 4.05 Rcpnses. Kaleldoscoop. s.JO
Skymastcrs.
Hllv. II (K R-O 7 en I Nieuws; LIS Gr P'
IJS Kamsrmuzlek. (N.C R.V.): 10 Gr.pl
I0.1S Mgrgcnd lenst. 10-4J Trio Sonate.
(K R O 11 De Zonnebloem, 12-03 Plano 12.33
Dansorkeat; 1 Nieuws; Danwrkest
(NCR V); I Kamerorkeat: 1 Gr.pl
clus; 4 Bijbellezing S Jeugdjournaal; 5.30"
Geestelijk* liederen; SJ0 Rijk Overzee.
Avondprogramma.
Hitv. L (A.V.R.O V 0 Nieuws:0.30 Ned.
strJcr 7-OS Bernard Person; 7.15 Kleinkunst.
7.41 R VD. antwoordt; S Nieuws 1.15 Con
cert; LIS Hoorspel. 10.15 Metropol* ork
10.45 Lezing;* 11 Nieuws; 11-15 Vanghan
Williams.
Hflv IL (N.C R.V.); Land- en tuinbouw
g.30 Kentucky Mlnsbrels: 7 Nieuws 7.15
Plano'go; 7.4* Gr pl I Nieuws. 5.15 Studlo-
Sterav'ind L30 /.De Vaart der Volkeren
040 Band en Plaat lo.JO Nieuws. 11 Cembalo-
gezelschap; 1L30 Orgel.
e.. verleende ontheffing ven invoerrechten
voor 1000 «igiretten of 300 sigaren. 3 kg.
koffie. 1 kg. specerijen. 5 kg. gekorven
tabak (z.g. lempeng). 20 yarde manufac
turen. 5 kg. thee. 10 kg. suiker. 10 kg. rijst.
10 blikken conserven. 2 binnen- en 2
bultenfictsbanden, zeep- en andere klei
nere goederen tot een weerde van 25. een
extrsatfe dat hun goed te etade komt.
Na twee weken worden de heren ln
het opkomstcentrum voor de marine te
Voorschoten grondig medisch onderzocht.
Geen klachten
Wanneer men deze gang van zaken via
tabellen, nauwkeurig bijgehouden atatia-
tleken en aan de hand van allerlei instruc
tie», met de daarvoor verantwoordelijke,
iftnthousia^te officieren, bijgestaan door de
nun toegevoegde onderofficieren en man
schappen. die het geen corvé. maar een
interessante en dankbare taak noemen,
eens mag doornemen en tenslotte hoort,
dat tot dusver nog geen enkele klacht van
of over de afzwaaiers is binnengekomen,
integendeel, slechts lof over de goede en
snelle regeling en nog geen lO^rocent van
de gedemobüiseerden als werkzoekenden
resteert, dan mag dit parate perfect slui
tende afwikkelingsapparaat, hetwelk de
betrokkenen niet anders dan een groot ge
voel van veiligheid moet verschaffen, een
voorbeeld van administratie-techniek' he
ien. een voorbeeldig voorbeeld.
Gehuwde vrouwelijke
arbeidskrachten
Ten aanzien van de handhaving en de
indienstneming van gehuwde vrouwelijke
arbeidskrachten heeft de raad van mi
nisters beslist, dat het dienstnemen van
gehuwd vrouwelijk personeel tot het
uiterste moet worden beperkt. De nood
zaak. om af te wijken van het beginsel,
dat het een algemeen belang is dat de
gehuwde vrouw haar taak in de eerste
plaats in haar gezin heeft, kan uitslui
tend gemotiveerd worden geacht, indien
uit een oogpunt van dienstbelang daar
toe dringende redenen aanwezig zijn.
Daarbij* ware betrokkene echter niet
langer in dienst te houden dan tot uiter
lijk 1 Januari 1950.
In aansluiting hieraan Is er evenmin
bezwaar tegen, om het gehuwde vrou
welijk persoheel. dat op 31 D^e™bfr
1947 in overheidsdienst is. tot uiterlijk
1 Januari 1950 op arbeidsovereenkomst in
dienst te houden indien en zolang het
dienstbelang zulks nog eist.
Geen goede Sint
voor een vrouw of meisje wan
neer ze als geschenk niet een tube
Harriet Gelei heeft ontvangen.
ENGELSE
SPORTBRIEF
4 li ze het volgende week zo doen als
vandaag «laan wr Arienal. zei een
vurig mannetje van Derby County na af
loop van de wedstrijd tegen Charlton
Athletic
Het optimisme van deze supporter was
natuurlijk niet ontbloot van een tikkelt e
clubchauvinismc. maar in ieder geval
Derby County had Charlton met 5—1 naar
huis gestuurd en hoewel de verdediging
van de Gunners niet op één lijn gesteld
kan worden met die van Charlton, kon
het toch we! eens gebeuren dat de Arse
nal Zaterdag in de achttiende wedstrijd
zijn eerste nederlaag gaat incasseren.
Dat zou dan jammer zijn. want tussen
beide wereldoorlogen ln. heeft slechts één
club het bestaan, om achttien wedstrijden
achtereen in rfie League ongeslagen te
blijven. Dat was een prestatie van Ply
mouth Argyle in het seizoen 1929—30
Vele jaren geleden, toen er nog mannen
als Alex James op de Engelse velden
rondwandelden was Arsenal er ook eens
in geslaagd het een hele tijd ongeslagen
uit te houden Twaalf wedstrijden ston
den toen op het lijstje doch ziet. er kwam
een elftal naar Highbury dat aan alle
verwaande aspiraties een einde wilde
maken en dit elftal klopte de Arsenal ge
decideerd De naam vaQ deze ploeg was
Derby County
Gelukkig voor Tom Whittaker gaat het
weer wat beter met de aanval van de
Gunners Logic, de linksbinnen schijnt uit
te groeien tot een speler, wiens balbehan
deling doet denken aan Alex James en
als meneer Mc Pherson. de linksbuiten
Zaterdag j 1. niet twee maal een pracht
van een kans om hals had gebracht hij
had de bal slechts in het net te wande
len dan zou het doelpuntengemiddcl-
dc van de Londenaars nog meer zijn ge
stegen.
Jagers
Sinds Lawton de gelederen van Notts
Countv heeft versterkt, is het van de
eerste naar de derde divisie maar een heel
klein stapje. Dank zij Thomas zo wordt
Tommy in zijn nieliwe elftal genoemd
kon de penningmeester van Notti de pen
ningen van 10 000 bezoekers meer opstrij
ken Als dit zo doorgaat, komen de ja
gers op, groot wild gauw uit de onkosten.
Op het tweede wild. de internationaal Tom
Jones van Everton. schijnt nóg een mana
ger te azen. n.l de leider van Nottingham
Forest. Notts County is echter nog lang
niet aan het einde van zijn financiële
krachten Het heeft zelfs een visje uitge
worpen naar Bernard Joy. oud-amateur
en internationale spil van Arsensl. Ber
nard. die dit seizoen niet in eerste klas
voetbal is verschenen, voelt weinig voor
het aanbod. Hij heeft een gezellig baantje
als sportverslaggever en vindt, dat Je van
voetballen zo moe wordt.
Chelsea vindt weer Iets anders. Chelsea
vindt, dat het moeilijk is van een hoop
geld af te komen. Billy Birzell. de mana
ger. offerde n.l. de gehele opbrengst van
Lawton. f 170.000 aan de Schotse cIud
Glasgow Rangers, ais koopsom voor Wil
lie Thornton, een biRBcnspeler van bij
zondere klasse en daarom ook Schots in
ternationaal.
We kunnen hem niet missen, en wij
hebben geen geld nodig, antwoordde de
Schotten (zeer vreemd overigens) en
Bir/ell denkt nu na over de wijze woor
den Wat u niet wil. dat u geschiedt enz.
Tot slot Iets voor de statistici Het
schijnt, dat de enorme voetbalbelangstel
ling voor voetbal in Engeland iels gaat
afnemen. Het record in de eerste divisie
bedroeg 50 000 toeschouwers (Arsenal-
Huddersfield), de minste toeschouwers
verkreeg de wedstrijd Burnley-Sunder-
Yernlrtigond antwoord
De Londense Lord Mayor Wilkes, een
man met een zeer twijfelachtige levens
windel. vroeg in tegenwoordigheid van
een aantal vooraanstaande Londenaars
aan Garrick:
Wat verstaat u eigenlijk onder recht
schapenheid'
Garrick antwoordde rr\et een weder
vraag
Waarom vraagt u mij om Iets. waar
van u loch geen verstand hebt?
Barnes, linksback van Arsenal, werkt
middenvoor Rogers (H udders field)
ran de bal.
land (20 000). In de tweede divisie waren
deze cijfers 56 904 (Newcastle—Cardiff) en
16 000 (Plymouth-Southampton).
In de derde divisie boekte de club van
Lawton een record; Notts County—Bris
tol Rovers 29.437 De Wedstrijd met de ge
ringste belangstelling was Exeter—Wat
ford met 9 623 toeschouwers.
EMISSIES BROCAPHARM.
Bij de Hollandsche Bank-Unle N V te Am
sterdam. Rotterdam en Den Haag staat op
3 December de Inschrijving open op 1 mll-
lloen aandelen In stukken van f 1000— aan
toonder der N V Kon Pharm Fabr. v/h Bro
cades. Stheeman A Pharmacia gevestigd ie
Meppel ten volle delende In de resultaten
over I94S tot de koers van 150
Uitsluitend oude aandeelhouders kunnen op
deze etnisjle Inschrijven in de verhouding
5 oude op 1 nieuw aandeel, zodat de claim
een theoretische waarde heeft van t f 115
Gelijktijdig hiermede Raat de onderneming
over lot uitgifte van f 2 mlllloen 3' i obll-
gatiCn (waarvan reeds 1 mlllloen op In-
schrijvingsvoorwaarden zijn geplaatst) tot de
koers van 100*. aflosbaar In 20 Jaar
Het prospectus wijst er op. dat het sterk
gestegen prijspeil grote eisen aan de kasmid
delen stelt In verband met de 'financiering
van voorraden en debiteuren. De opbrengst
der leningen wordt voorts aangewend voor
nieuwbouw 4en behoeve van de uitbieidtng
van het productie-apparaat.
Het verlies over het laatste oorlogsjaar
werd In 194S geheel Ingehaald, doch tot een
hervatting der dividenduitkering kon het nog
niet komen Men vertrouwt er op. dat een
spoedige en regelmatige hervatting weer mo
gelijk zal zijn
Na deze emissie zal het aandelen-kapitaal
f 6 mlllloen groot zijn.
Een krenterige politierechter
Engeland Is uitsrst zuinig od zijn brand,
stoffen en energie. Elke Engelsman be
hoort dat althans te zijn. volgens de be
palingen van de maatregelen ter bezuini
ging op brandstoffen en energis van 1942.
De ..Zip French Cleanen Lmt." had zich
echter, volgens de politierechter van Sto-
ke-on-Trent. niet voldoende aan die maat
regelen gestoord en zag zich dientenge
volge tot een boete veroordeeld. De fir
ma had namelijk ln een etalage een blik
vanger opgesteld, die in beweging werd
gebracht door een droge batterij van VU
volt. De plpiter van i4e firma argumen-
teerde, dat deze batterij een stroomcapa
citeit had van slechts een-vierdulzendits
ampère en dat aldus de energie, verte-
genwoordigd door'enkele onzen steenkool,
vbldoende zou zijn om het apparaat een
jaar lang in bedrijf te houden, doch da
politierechter hield het er bij. dat de bat
terij electalsche energie geproduceerd had,
in yelke vorrh dan ook. en dat die ener
gie door de ruitenwisser was verbrkikt,
in strüd met het verbod van de b'etreMen-
de maatregelen- E
Een onbekende man heeft bij een glas.
handel in de Nieuwe Molstraat te "sGra-
venhage onder bedreiging met een revolver
t 300* gestolen. Do eigenaar sloot hl) op tn
een muurkast.
OMSCHAKELING. Een grote fabriek in
het Engelse graafschap Kent, dit in
oorlogstijd kanonnen voor de marine
fabriceerde, legt zich thans toe op de
vervaardiging van speelgoed, voornamelijk
voor de export. Men ziet op dit prentje
een jonge dame druk bezig met het
inpakken van rolschaatsen. Op de achter
grond zien paardenogen u aan. Misschien
beleren we nog eens, dat atoombojn-
fabrieken engelenhaar voor de kerstboom
gaan produceren.
GEDRUKTE MARKT.
De affaire ln claims Koninklijke was gii-
ter-n minder druk dan Maandag BU de ope
ning werden de claims afgedaan tegen f »M.
maar weldra kreeg hel aanbod de overhand,
zodat een Inzinking kon worden opgemerkt
tot f SSS Spoedig echter trad een herstel ln
en in het verdere verloop van de markt werd
In hoofdzaak gehandeld omstreeks 891 Op
het laatste gedeelte van de beurstijd echt*""
kwamen weer kopers in de markt en steeg
de prUs tot 89SI Juist op het peil van de
opening De aandelen Koninklijke werden
Ingezet op 300 en ln overeenstemming met de
prtlsbewegin* van de claims glnngen deze
achteruit tot 293' i Ook hier trad een herstel
ln tot 298. terwijl ook btj het schelden van de
markt op büna het hoogste peil van de dag
weid afgedaan.
De overige afdelingen van de markt trok
ken weinig attentie, maar wel kon smrden
geconstateerd, dat de stemming aan me ze-
drukte kant was. Dit werd in verband ge
bracht met het feit. dat enkele fondsensoor
ten werden geliquideerd, om daartegenover
het aanbod van claims Konlnkllike te kun
nen opvangen De Industrle-papiei en waren
overigens niet veel veranderd, maar meren
deels tocht wat lager.
De affaire in de scheepvaartpapieren was
zeer kle;n De koetsen waren merendeels
iets lager Ook de verschillende cultuurfond
sen schenen aan enig aanbod onderhevig te
zun maar van openlijke affaire kon feltjüflk
niet worden gesproken De bankaande'.enrwa-
ren gedrukt en algemeen een paar pinten
lager.
De Amei ikaanse mgrkt was zeer stll.^e
koersen merendeels iets lager.
In de Indonesische samenleving heeft
de pasar (markt) een veel belangrijker
plaats dan in de ,_Nederlandse volksg?-
meenschap. Ten dele is dit een gevolg van
het tropische klftnaat en .verder zijn de
productiemethoden bij de Indonesiërs
veel beperkter. Er zijn geen bezitters van
een uitgestrekt gebied landbouwgrond.
Elke Idonesische tani heeft een Paar
sawah's. een paar vruchtbomen, een beet
je van dit en van dat en de opbrengst
daarvan brengt hij met z'n pikolan naar
de dlchtstbijgelegen marktplaats Dergelij
ke kleine pasars vindt men in bijna elke
grote kampong en op verschillende plaat
sen in de steden langs de trottoirs, al of
niet onder afdakjes. Natuurlijk zijn er ook
grotere handelaren, voornamelijk uit de
Chinese en Arabische klasse, die er een
soort winkel op na houden.
Toch krijgt men in zo n Chinese win
kelstraat altijd weer het Idee van een
markt. De waren liggen n.l. vaak niet ln
maar vóór de winkel uitgestald Wil men
echter fruit kopen, dan zal men dit ar
tikel vergeefs in een winkel zoeken. De
.pasar is daarvoor de aangewezen plaats.
Ala u in Semarang op Midden Java het
grote grasveld in het centrum der stad
oversteekt in de richting van het trot
toir en ge hoort dan vragen: ..Roko mc-
nirr!". door een tengere Chinees op slof
jes. die u een pakje Amerikaanse sigaret
ten voor een veel te hoge prijs wil aan
smeren. ga hem dan voorbij, rechtsaf, en
gc betreedt de eerste verdiepinghal van
de grootste Indonesische pasar. Het geheel
werd in 1939 gebouwd en bestaat uit twee
reusachtige moderne hallen met brede
bovengalerijen De militair, die op de ba
lustrade zit. geniet van het kleurrijke ge
wriemel op de begane grond.
Vóór de'oorlog stroomden dag en nacht
kopers cn verkopers in en uit. In de
na-oorlogse tijd» is ze alleen geopend van
zonsop- tot ondergang en de drukte is dan
overstelpend Vijfhonderd verkopers hou
den er dagelijks met gekruiste benen zit
ting tussen hun bonte uitstalling en een
Officifcle noteringen van de vei v d Effectenhandel
DINSDAG 25 NOVEMBER
f ged en bied I ged en laten bieden f later
AANDELEN
ACTIEVE FOND8EN
TAPE 1-3
V K
A K A 158'
Calve Delft cA 174'
Heden
157
174|
Gel Zn Pap A 146'145'
KN Hoogov cA 169' r 169
Levér Bro» cA 283' .279' >805
NFord Autol A 379 375
Phil Gl Obei A 352 348-49
Wilt-Flten A 204' 207'
Kon Pett A 304' 294'
152t'
Holl Am Lijd 182' t 181t
KNSM NBz A 164' 183' >45
Ned Scheep U A 190 187' >t8'
HandvAmst A 223' 220t'
lavs Cull A 113'
N-I Sulk Unie A 119'
Worstl Cult A 69
Mull&C NB IA 182
Milll&C NB IIA 165
llOtll
118t'
CLAIMS
ƒ892 50
890498
DINSDAG-25 NOVEMBER
OBLIGATIES
Nederland
1000 1947 3» 3 97: 97' <t
1000 1947 rgc .3 99\ 99'
1000 NWS 24 80' 80' .t
100 Spaarc 24 101 rkt 101 ft 1
NI f 10C
j '37 A 96*
OBLIGATIES
34 99'
34 101
34 102
I» 103'
34 101'
Rott HyBk 34 99'.
Ro Schhyp 34 101
Bergh&Jurg 34 102
LevrrsZeep I» 103'
BatPetrMil 34 101'
AmOly f 100 1 122
AANDELEN
Amst Bank A 152'
Holl Bank Un A 210
Incasso Bank A 156'
Rott Bank A 151'
Twentse Bk c4 163
RoBelCons A l'jj
Allan Co A J32
Breda Mach A '44
HelnBlerbr A 295
HoKunstz Ind A 213f
KoVeTapiJtf A 230
MeNeBakk cA 257
NeGIs Spl A 3681
Nyma A 230
RottDroogdo A 322
ooi lt in Gew Bet A170
iScheKMiJ NB A 134
,'Stkv 500-1000 A 174
in«.Stork Mach A 148'
imi Werkspoor A 169' «t
!,i,ANIEM NB A 109
Ncdlnd Gas A 109
jlntCr&Hand A 157
147'>1 Linde Teves A 120
209 >|GeEgvW&W hA 164
155'ZeehKsSaba A 86
149 jNI Spoor A 25'
ISemCheribon A 135
178
2925
213t
NedMltWalv A 108'.f lil
RubbVredest A 197 191
CERTIFICATEN VAN
AMERIK AANDELEN
Stand Brands
Interc Rubb C»
Pennsylv Ral'r
Sth Pac Comp
71'?»
70'
37' *t
37"i
104'
103' i
60!/.f
60' »t
28'
27'
50'
50' i
27'
27'
6' i
6' i
79
78:
44' >t
44t
31' «t
30: «t
23' it
23' it
2'
lit
io' W
17t
16' >t
46''it
46' «t
10'/«t
lO'/.t
2' i
2 Va
DOKIE DURF
EN DE TIJDSTOEL
44 -Het viel niet mee
om de zware kooi en de
nog zwaardere mevrouw
Tweebeen uit het bootje
over te laden op een
paard> Gelukkig was
het paard, dat ridder
Alewijn had uitgezocht,
bijzonder sterk, zodat
het lukte. Langzaam
zette de stoet zich in beweging
Dc commissaris vond lnm;ddcls gelegenheid een speurtocht
door het oude slot te ondernemen
Wij zullen de kant van de kelder ercla opgaan mompelde
de heer O O. Bol. terwijl hij zijn zaklantaarn te voorschijn
haalde. De lantaarn was geen luxe in de donkere gewelven,
waarin <€e commissaris afdaaldé Tenslotte bereikte hij een
zware deur. die met enorme grendels was afgesloten. Na een
paar krachtige rukken van zijn geoefende armen >-cken de
grendels Een vochtige kelderlucht woei de commissaris tcgemoeL
Nadruk verboden -
*an de
Door RUFUS KING
33)
Linda bleef naar de gesloten deur sta
ren De champagne had haar warm ge
maakt en ze voelde zich prettig en tot
helder denken ln staat. Ze voelde zich
weer een koningin, die over het lot van
anderen beschikken kan. Het waren al
tijd de lotgevallen van anderen, nooit die
van haarzelf Het kwam nimmer bij haar
op. h*ar ejgen lotgevallen na te gaan
Dat vond ze overbodig.
Haar eigen lot was Immers al
verzekerd 'een schitterend lot. vol
weelde en geld bij hopen! Geld, dat alle
maal van haar was! Dat ia te zeggen, dat
van haar kon zijn
Ze stapte uit bed en sloot de deur Ze
zette een stoel onder de deurknop Dan
trok ze haar japon uit en ging weer in
bed Haar hand was erg droog en gloei
end heet. toen ze de revolver weer onder
het ku«sen stopte en haar vingers bleven
nog enige ogenblikken geklemd om het
harde koude staal.
..Alles van mij!" dacht ze.
Clark zat op de rand van zijn bed. De
wijzera van zijn horloge wezen op kwart
over énen. Hij dacht Ik vraag me af. hoe
dc kansen staan?
Hij rjam de hoorn van de telefoon, die
naast zijn bed stond en kreeg, na enige
strubbelingen, verbinding met een plaats
in dc Verenigde Staten.
Dc telefoniste deelde hem mee. dat^ze
hem zou opbellen, zodra dc verbinding
tot stand zou zijn gekomen Hij hing dc
hoorn weer op. stak een sigaret aan en
bleef op de rand van zijn bed zitten
HU deed zijn best ni,et aan Jane te den
ken HU had andere dingen, van groter
belang, die zUn aandacht vroegen. Maar
haar beeld overheerste toch alles. Dat
beeld keerde telken» terug met de regel
matigheid van een chronometer. het
akelige toneel dat de in brand staande
keuken geboden had. de verzengende
hitte en de rook. die ais een dikke, trage
vloeistof doót het huls golfde, de adem
haling benauwde en alechta yachtte op
trek. die hem zou doen uiteen waai
en en veranderen in fel laaiende vlam
men
Zijn knie deed hem nog steeds pijn op
de plaats waar hij, die gekneusd had. bij
zijn^al op de houten warande vlak voor
dat Tct hem gelukte, de huiskamerdeur
open te rukken Hij doorleefde telkens en
telkens weer dat ellendige ogenbl'k. toen
de rook voor hen stond als ten dichte
muur, die opeens door de trek verander
de in een omhoogstijRcndc zuil. die naar
buiten zweefde cn hem omving, in zijn
longen drong en hem bUna deed stik
ken. Het ogenblik, dat hij de divan be
reikte er bijna over struikeldecn
hoe zijn hand toen
WerktuigelUk nam hij de hoorn op. zo
dra de tclcfoonbel rinkelde Hij sprak met
gedempte stem/ zijn mond vlak tegen het
mondstuk aan
Hij^RR .Vannacht ia het huis tot de
grom^Toe afgebrand Alleen de itenen
muren staan nog overeind."
.Wat wat de bedoeling?"
.Weet ik niet."
.Zijn ze weggegaan?
„Ik geloof wan niet. Je hebt in elk ge
val iets, waaraan je een houvast kunt
krijgen."
.Wat dan'"
..De oude heer la dood Glateravend van
de trap gevallen en zijn nek gebroken.
Zijn lijk komt tegelijk met ona de grena
óver. ja vandaag
„Juist"
..Houdt ze aan. wil je?"
.Ja daar zal Ik voor zorgen."
„We passeren de grens denRelljk tus
sen drie en vier."
Een ogenblik was het stil aafl de an
dere zijde van de lijn. Dan vroeg de
stem-
„Was het een ongeluk'"
„Een zekere Yalcour, djg zich uitgeeft
voor een New-Yorkse detective en In
verband achijnt te staan met de politic
hier zegt. dat het. naar zijn mening, een
moord is Hij denkt, dat de oudo heer van
de trap is gegooid, miaachien door juf
frouw Ritsel
„Ia er onderzoek gedaan?"
..Er viel niets te onderzoeken Het ge
val ia voor afgelopen verklaard en wordt
alt een ongeluk beschouwd
„En hoe staat het met de oude vrouw?
„Die Is verdwenen."
„Waarheen?"
„Weet niet Komt er niet op aan."
„Dat ia zo „En die brand.hoa la
die aangekomen?"
..Dat kan slechts één persoon gedaan
hebbenJane Russet."
Valcour verliet het hotel en wandelde
door de duistere verlsten ptreten nssr het
huls van monsieur Level, det er heel oud
en streng uitzeg. Valcour drukte op een
knopje neest de zware deur en wachtte
Er hing een sfeer van naderend onheil
In de ijzige, koude lucht, hil sloeg xtjn
kraag omhoog en duwde zijn henden die
per in de zakken van zijn Jas. HU dacht;
Het is er net mee. als met een projec
tiel. dat door de lucht vliegt.het moet
ééns omlaag komen en het enige, wat
dan kan gebeuren, is, dat het zichzelf ver
nietigt."
Precies zo was zijn meening over het
geval dat hil onderhanden had.
(Wordt vervolgd.)
tienvoudig aantal bezoekers werdt dik*
.wijls overschreden.
Hier openbaart zich het Oosten in al zijn
vormen, kleuren en geuren- Er speelt
zich een belangrijk deel van het volksle
ven af. Paaar Djokar is een wereldje op
zichzelf, waarin wordt gekocht en ver
kocht. gemeten en gegeten, gewacht ea
gedacht, gelogen .en bedrogen, beleefd en
geleefd.
Op het platje ln de hoek ontdekt med
de figuur van de Chinese lombokvrouw.
Zij troont binnen een verschsnslng vin
spaanse peper. Het rood van de pepers U
gelijk aan de kleur van het sirihsap dat
tussen de vlezige lippen ,mtdruilt. Zij u
een bekende figuur op de rijarkt en onge
twijfeld heeft zU reeds vele duizenden
pondjes van haar hete specerij afgewogen.
'a Morgens gaat ze zitten en 's avonds
staat ze op. jaar in jaar uit. Aan lichaams
beweging doet ze niet. Eten des te meer.
Zo tegen het middaguur komt het eet-
kraampje langs, dat dan een aanzienlijks
gewichtsvermindering ondergaat. De verde
re ontsponning bestaat uit zoete en zouts
snoeperijtjes en af en to^ een ruzietje met
een koper, die zich tegen hsar afzetterij
verweert Geen wonder dat ze er wél
bij vaart. Ze lijkt op een in he' water ga-
worpen electrlsch lichtbolletje, dat af en
toe bij een kabbeling heen en weer wla-
belt...
"f
Bde doet Inkopen voor mevrouw. Zs
laat wat van de pepertjes in een pising-
blad doen. pakt het geld uit de zwarts
haorknoedel in haar nek en schuifelt dan
weer vorder op de blote «peten.
Dc militair op de ballustrade ziet hsar
cn volgt haar met z'n ogen bij het bood
schappen doen
Boe slentert langs de uitstallingen. Wat
heeft mevrouw gezegd, dat ze kopen
moest? Nootmuscaat. gember, klapperolie,
eendeneieren, tabak, pinda'a, cocoinoet.
gedroogde via.'grote garnalen, vlees.... of
schoenen, sarongs, porcelein?
Neen. mevrouw wil Hollandse groent»
eten en Boe vraagt naar de prtjs van wor
teltres en tomaten. Savoyekool is er ook.
Ze kost nu maar de helft vergeleken bij
een paar maanden geleden. Toen liep de
demarcatielijn vlak bij Semarang en wu
alles erg duur. maar nu er een groot ge-i
bied is opengelegd, kofnen van overal da
landbouwers jnet hun producten Het aan
bod ia gestegen, vandaar dat de prijzen
daalden. Vroeger betaalde Boe voor de
zelfde suiker, die ze nu voor f 1.20 per
kilo koopt, tien gulden, en voor de fUit.
die toen vier gulden per liter kostte, hoeft
ze nu maar veertig cent te betalen. Met
de sarongs is het Jammer genoeg net sn*
dersom. Die worden mwsstal in de grot*
steden gemaakt en je kon ze kopen voor
zestig gulden, maar nu het achterland,
waar een grote textielschsarste heerst,
gedeeltelijk openlichl. gaan alle hinde
laren. na hun rijst, groente en zo te heb
ben verkocht, weer sarongs en baadjes
opkopen. ^Vandaar dat de pry» van een «a-
rong nu honderd gulden bedraagt. Con*
tróle is er niet. want de prijzen regelen
zich naar vraag en aanbod.
AJs Boe haar boodschappentas vol heeft
gaat ze voor zichzelf nog een pakje irih
kopen cn al kauwend slentert ze dan nog
wat Belangstellend kijkt ze naar een klei
ne jongen, die twee krekels ln een karton
nen doosje tot een gevecht ophitst, en za
praat eens met een andere baboe. De mi
litair denkt: Zoomoet het vroeger ook g«*
weeat zijn en zo moet het ook weer worden
waar de pasars nu nog leeg en verlatsa
zijn Het gewone, vredige leven van elke
dag. dat brengt welvaart, en niet een le
ven waarin men niet verder komt dan hat
volk schone toekomstbeloften en klankrij
ke leuzen toe te schetteren en het dua te
vreden poogt te stellen met de schUn.
(De hierbo,ven genoemde prijzen zijn da
officiële noteringen voor Semarang. PlssW
seltjk verschillen deze prijzen Over het
algemeen zijn ze in andere steden veel
hoger).
Generaal Spoor over
aflossing troepen
Luitenant-generaal S. H. Spoor be«R
voor radio Batavia verklaard, dat da af
lossing van troepen vertraging heeft oo*
dervonden wegens de ontwikkeling der gs»
beurtenissen op Java en Sumatra. In ds
eerste plaats kan worden afgelost het ré
serve- en dienstplichtig personeel van hat
K.N.I.L.. alsmede eenderde van het bé*
roepspersoneel >-an het K.N.I.L.. dswvoor
recuperatieveclof in aanmerking komt.
Deze aflossing zal in het tijdvak van
half December 1947 tot half Maart Ml
plaats hebben Omstreeks 1 Maart zullen
ook afgelost zijn de achtergebleven leden
vati het personeel der voormalige gezags*
bataljons. Na aankomst vsn n.cuwe troe
pen zal het ook mogelijk zijn dlemilital.
ren. die met dc Alcantara uit Bngelai>»
vertrokken zijn af te lossen. Dete ah
lossing zal eveneens in Maart haar besUI
krijgen Dc aflossing der overige oorlof»*
vrUwllllgers zal in de loop van het vol
gend jaar geschieden.
Drie dagen: 1 dode,
17 gewonden
/an officiële zijde wordt gemeld 1st 41
Nederlandse verliezen op 22. 23 en 24 9»
vember bedragen 1 dode en 17 gewon oen.
De vijfhonderdste colonne vrachtwaff^
van de Nederlandse Spoorwegen en Axv-
—Van Gend en Loos ik te Preag aan<«vj
men. waar zij officieel ontvangen wj
door de fsjecho-Slowaakse mlnlstarww
vervoer De Nederlandse gezant te Praai
de heer Alard Merens. en dra. WanslBL
directeur van de Nederlandse Spoorweg*"»
waren bij de begroeting van het transpo™
aanwezig.
Sinds de opening van de transport^
Rotterdam- Praag hebben de vrachtwa
gens 5.000000 kilometer afgelegd.
WOENSDAG 26'NOVEMBER 1947
GOUDSCHE COURANT
EERSTE BLAn PAGINA I
n* woorden ten afscheid, die bij zijn
h,ar werden gesproken, toen deze glster-
middsg san het eind van de opwaarUe
wet op Westerveld. waar een hoge wind
met krachtige stem over het duinland-
Sthsp het lied van de herfst zong. in de
atdi van het crematorium zijn laatste
JStnunt had gevonden, hebben Jegens mr
ffp CJ. de Witt Wynen gevoelens van
trhénteiijkheid voor zijn arbeid voor het
•lnmsen belang en van hulde als strijder
voor hèt-recht vertolkt.
in mr-De Wltt Wynen heeft niet alleen
ziin gezin het middelpunt, maar Gouda
een zijner verdienstelijke en meest gezag
hebbende burgers en menig onzer een
loede vriend verloren, zo zelde burge
meester mr dr K. F. O. James en het was
- niet sllee" met dit woord, dat dc gemeente
Gouda afscheid nam van de man, die
geven en twintig jaar tot haar burgers be
hoorde en die haar als raadslid en wet
houder diende; aan het hoofdeinde van de
hsar was er. temidden van tal van bloem
stukken. een krans van het gemeentebe-
ituus al» uiting van dank aan de vroegere
stadsbestuurder, van wie de burgemeester
verder telde, dat hl) bovenal een persoon
lijkheid was. een figuur, die zijn grote
verstandelijke gaven en zijn ervaring niet
slleen aan zijn eigen zaken, aan zijn prak
tijk wilde geven, maar ook aan de alge
mene zaak. Zijn zichzelf opgelegde plich
ten vervulde hij met groté zorgvuldigheid
cn vol verantwoordelijkheidsbesef en zijn
undscht ging primair uit naar het be-
heud van de degelijke onderbouw van het
/gemeentelijk bestel. Hij was te degelijk en
te zeer wars van amateurisme, dan dat hij
ieta ten halve zou hebben wlllén doen.
Tweemaal is mr De Wltt Wynen geroepen
geworden om het burgemeesterschap voor
langere tijd uit te oefenen, de tweede maal
ln uiterst moeilijke omstandigheden. Me
nigeen is hem dankbaar voor de wijze,
wsarop hij zich daarvan gekweten heeft,
verklaarde dc burgemeester En hij bc-
iioot: zijn echtgenote en zijn kinderen
mogen fier zijn. te dragen de naam van
iemand, die voor zijn stad zijn beste krach
ten gegeven heeft en zich er verdienstelijk
voor gemaakt heeft.
Verdediger van het recht
Over mr De Witt Wynen als advocaat.
telde, z'n associé mr C. Jonker, dat zijn
verscheiden collega was een jurist van
grote allure, die met een heldere kijk de
dingen scherp zag en zuiver formuleerde
Maar bovenal tekende mr Jonker deze
jurist van de oude stempel als een ver
dediger van het recht en de rechtstaat, als
ten man. die vocht tegen onrecht en dan
voor »'n cliënten al zijn krachten gaf.
Ook prof. mr A. N Molanaar uit loeiden,
die met mr J. Rutgers uit Den Haag het
hoofdbestuur van de Partij van de Vrij
heid vertegenwoordigden ér waren ook
sfgevaardlgden van de afdeling Gouda cn
de Centrale Kieskring Leiden en voorts
jhr Ir O C. A. van Lith de Jeudë en ir
F. W. C. Blom namens de fractie In de
Provinciale Staten, die juist op deze dag
vergaderden, reden waarom de Goudse
wethouders bij de crematie niet aanwezig
konden zijn ook prof. Molenaar her
dicht mr Dc Wltt Wynen als een voor-
vtchter van de publieke zaak cn daarnaast
als een goed vriend en een trouw aan
hanger van zijn beginselen. Bij hem geen
terugtrekken wegens tijdsgebrek, hij vond
tijd en hij heeft goed werk gedaan.
Mr W. F. Fruln uit Den H->ag sprak
namens de vrienden en de clubgenoten
uit de Leldse studententijd, de heer P B
Sips namens de sociëteit ..Ons Genoegen"
en dc heer C. J. v. d. Hoeven dit Den
Haag namens de N V. tot aanneming van
werken v.h. H. J. Nederhorst cn ook zij
getuigden van sympathie en waardering
Velen waren gekomen om de laatste eer
te bewijzen: mr J. A. van Bronkhorst. de
mr G J. Lycklema a Nye-
n«.V j n van de orde va« advocaten te
Rotterdam, mr J. I. van Doorninck na
mens de Goudse advocatuur, mr J. C. de
Jongh. mr M. J. Nederlof en mr J. W
n. £>f« e tan het kanl°Or va" mrs
De Witt Wynen en Jonker zijn verbonden
geweest, de commissaris van politie de
neer C. Hess. de burgemeester van Zeven-
nuizen, de heer A. Boer. het bestuur van
f001®16'1 ..Ons Genoegen" en de Rotary-
club de heren D G. Nederhorst en G A.
ae Jong. directeur» van de N.V. Neder
horst met drs G. M Nederhorst. de direc
tie van de N.V. Bonera en voorts o a. de
heren P Bokhoven. A Dortland. C
van Elk. G. C. van Eijk. Ir M. van Hey-
ningan Nanninga. ir W J. Huismgn. J. G.
Hupkes, J. Jaring, J. H. Hadderus Oos-
tingh. J Reneman. ir. G. J. Schott. A. G
Stijkel, dr J. P. Treub en vrienden uit
Gouda en elders.
Medegevoel
Maar het waren niet alleen vriendschap
«n dank, die de sprekers tot uitdrukking
brachten, zij spraken ook woorden van
persoonlijk medeleven en menselijk mede
gevoel. Zijn levensweg is door grote diep
ten van leed gegaan, zelde de burgemees
ter en deze gedachte vond ook verklan
king in de andere toespraken en vooral
in hetgeen de eerste spreker, dokter A. A.
F. Asjes uit Amersfoort, een neef. namens
<le familie zelde. die gewaagde van de
•lag. die dit heengaan betekent in dc ech
telijke kring, voor mensen, die na moei
lijke jaren van leed een nieuw geluk ge
vonden hadden, dat hem. die heenging, de
rust gaf, dat er Iemand voor zijn drie oog
appels kon zorgen.
Nt de toespraken speelde het orgel het
Largo van Handel en onder plechtige stilte
daalde langzaam de baar.
Als zwager heeft dr A. K. J Koumans
Uit Lochem uit naam van de familie de
aanwezigen bedankt.
BEZOLDIGING WETHOUDERS
TE LAAG GEACHT.
Dé raad machtigde vorig Jaar de bur
gemeester aan Gedeputèerde S^ten te
vergoeken de jaarwedde der wethouders
te verhogen van 1500 (sinds 1935 gel
dend) tot 2000. Gedeputeerden stelden
de wedde vast op 1750. met 15'toe
lage 2013. De burgemeester acht dit be
drag te laag en stelt de raad voo# zten
te verenigen met een verzoek aan Ged.
^taten de wedde te bepalen op ƒ2500
onder intrekking der toelage.
Urinoir op Nieuwe Markt
Tegen de bouw van'een openbaar uri
noir op de Nieuwe Markt hebben de
heren A. v. d. Hondel cn Chr. Kalmeljcr.
eigenaar en huurder van het naastgele
gen pand Sint Anthonlestraat 6. bezvya-
ren bij de raad ingebracht. De heer v d.
Hondel is van mening, dat de gemeente
Inbreuk maakt tegen een in 1928 mpt
hem aangegane overeenkomst, welke
mening B. en W in een voorstel aan de
raad bestrijden. De heer Kalmcijer heelt
hygiënische bezwaren, hij verklaart, dat
het -urinoir preclea gebouwd wordt on
der zijn slaafkamer. die als enige ven
tilatie twee openslaande deuren heelt,
die een paar meter boven het urinoir
uitkomen. Hiertegenover merken B. en
W. de raad op. dat de slaapkamerdeuren
in de achtergevel van de woning zitten
cn niet in de „blinde" zijmuur, waartegen
het urinoir gebouwd wordt. B cn W.
delen mede. dat de nieuwe toüetinrlch-
ting zo modern mogelijk wordt gebouwd
en geen hinder voor de omwonenden zal
opleveren. Van gemeentewege zal voor
mogelijk dagelijkse reiniging worden
gezorgd. De door de heer Kalmeijer aan
gevoerde bezwaren achten B en W. on
gegrond. Zij stellen voor belde schrijven»
voor kennisgeving aan te nemen
Engeland na de tweede
wereldoorlog
Stanley Wrigl\t sprak voor
Human. Verbond
Op de wekelijkse cursusavond van het
Humanistisch Verbond sprak gisteravond
de heer Statloy Wright over de vooffc
naamste gebeurtenissen in Engeland na-
de tweede wereldoorlog. In zijn betcog
ging de heer Wright de oorzaken na van
het feit, dat zovelen. die in 194J voor
Labour stemden, bij Je kortelings gehou-
den gemeenteraadsverkiezingen hyn stem.
aan de conservatieve partij gaven.
Direct na de vrede was men in Engeland
algemeen vóór geleide economie, nationa
lisatie. sociale verzekering enz. Dit was
ook het Labourplan, zodat Labour bij de
verkiezingen in het politiek zeer bewuste
Engeland de overwinning meest behalen
In het eerste regeringsjaar werd zeer
veel gedaan aan de verwezenlijking wan
het ideaal; de sociale verzekering van de
wieg .tot het graf ging ey door. 7 mil-
lioen gedeittobiliseerden werden" in het
arbeidsproces ingeschakeld. 550 000 hul
zen werden gebouwd, de export werd
uitgebreid, de leerplicht werd verhoogd
tot 16 jaar en de Bonk van Engeland werd
genationaliseerd
Het tweede jaar echter bracht de kolen-
crisis na dc nationalisatie van de mijnen.
In 1926. het jssr van de grote mijnstaking,
waa het vertrouwen der mijnwerkers zeer
sterk geschokt, zij zochten zoveel mogelijk
ander werk. de outillage der mijnen ging
achteruit en de kolencrisis bestond ln
feite daardoor reeds lang vóór de natio
nalisatie. aldus de heer Wright. Begin
1947 waren de voorraden echlgr geheal
geruimd Na de nationalisatie ging de
kolenproductie sterk omhoog, daar de
mijnwerkers ljun vertrouwen herwonnen.
Het was voor Labour echter een zware
sktg. toen de mijnwerkers niet begrepch.
dat de bespreking der problemen na de
nationalisatie meer tijd vergde cn in sta
king gingen. Hiërmede viel «amen de
blokkering door Amerika van de dollar
lening. waardoor Engeland zijn- aankopen,
ook die van voedsel, sterk moest vermin
deren. terwijl de export zoveel mogelijk
werd opgevoerd De Britten moesten zich
hierdoor strenge beperkingen oplegden en
begrijpelijk wekte dit bij de grote massa
een reactie, die hen op de conservatieve
partij deed stemmen De heer Wright wees
er op. dat de strijd tussen Labour Partij
en de conservatieven niet gaat om de
realisering van het «*,telda ,d^"1'
conservatieven achten de tijd
nog niet gekomen en twijfelen bovendien
aan de bekwaamheid van de thana rege
rende ministers.
Engeland zal echter een democratie bhj-
ven. aldus inleider, wie er ook eerste mi
nister is.
R^phtbank te Rotterdam
Met Engclberta. een 22-jarig meisje uit
Gouda is politioneel en gerechterlijk al
hfcel wat gedokterd. Al heel jong begon
7ii <e %telen zodat zij tenslotte ter be
schikking der regering werd 8"teld
haar 21ste jaar. Daarna kwam zij als
dienstmeisje bij een familie in dienst, bij
welke zU textielkaarten cn enig wasgoed
Tui. waarvoor de Rechtbank haar 6 weken
gevangenisstraf oplegde.
m.-4.1 -II t*r*f*hl
Museum „Het Catharina Gasthuis": Ten
toonstelling schilderijen Charles Eyck en ten
toonstelling ontwerpen en csrtons Bevril-
dlngsraam. geopend op werkdagen 10—12 en
ZS en 27 Nov.. I.H uur, Fluwetenslngel SS:
Openbare verkoping goederen door deur
waarder R van Blokland.
Zf Nov„ 7.2# uur. Concordia: Propaganda-
avond Chr Jongemannenverenlglng „Daniël",
medewerking De Turn boys.
Z# Nov., uur. Oud Geref. Gemeente:
Spreekbeurt ds Joh. van Weizen.
2S Nov., I uur. Coöperatie-gebouw Raam
"SS: Studie- en debatavond Coöperatieve Stu
diekring.
Z« Nov., I uur. Geref. Kerk: Aanvang Zen
dingscursus. leider ds Wierslnga
2S en 27 Nov.. 8 uur. Nieuwe Schouwburg:
Optreden A B.C.-cabaret met Corrie Vonk
en Wim Kan
28 Nov.. a uur. Reünie: Spreekbeurt ds J
Börger voor Logosverband over „Het gesta
mel van het existentialisme"
21 Nov.. S uur. Vr(Je Evang. Gemeente: Le
zing ds W J Smtdt over ..Onze Jongena In
Indië" voor Geref. Jeugdcentr»le.
2« Nov. 8 uur Het Blauwe Kruis: Ledenver
gadering Partij van de Arbeid, spreker G. W
Hylkema over „Heeft de cdaUtie met de
K V.P nog wel zin"
27 Nov., S uur. Spieringstraat 113: Gelegen
heid tdt inenting en herinenting Aegen
diphtherle.
27 Nov.. IS—12 uur. Splerlngstraat 113:
Spreekuur Kraamcentrum
27 Nov., 7.38 uur. CalvUn: Spreekbeurt ds
P Zandt
27 Nov. 7.38 uur Coöperatleve-gebouw R**m
5*: Bijeenkomst Coöperatieve Vrouwenclub.
Inleiding over „Het Inrichten en gezellig ma
ken van uw woning".
27 Nov., 7.31 uur. Leger des Hells: GewU«
muzlekstonde
27 Nov.. 7.3t uur. Prinses Jullanaschoois
Wijkavond wijk III Ned Herv Gemeente,
lezing ds Luteyn.
27 Nev.. 8 uur. Het Blauwe Kruis: Derde
voordracht cursus P C J Revne ..De Ne
derlandse potzle als spiegel vnn ons
volkskarakter" voor Volksuniversiteit
27 Nov.. a uur. Daniël: T.erienverjMdetlng
Ned Herv mannenvereniging -Marnlx
spreker A. Verboom over „De vrouw tn net
27 Nov.. a uur. Kleine Kerk: Bijbellezing
dsJ„.J Koning
27 Nov.. uur. Reünie: Bijeenkomst de
mper social Jongerenvereniging „Nieuwe
Koers", spreker Geert Ruygers over „Europa
tussen de wereldmachten Amerika en Rus-
'*27^ Nov.. a uur. Westerkerk: Bijbellezing
d* M C Kool*
27 Nov.. a uur. Concordia: Opvoering „Het
Lied \van Bcinadettr" door Zuld-Nederlanas
Toneèl met Plerro Balledux
27 Nov.. 8 uur. Reünie Bioscoop: Film
avond Chr Filmactie, vertoning „V - vic-
"m'nov.. 4.38 uur, ne Zalm: Ledenvergade
ring Nederlandse Rode Kmli
28 Nov., 8 uur. De Beursklok: Cabaretavond
..Zie de maan schijnt door de bomen voor
Goudse Ambtenaren Ontspannlngssocieteit
28 Nov., a uur. Het Blauwe Kruis: Gemeen
te-avond Remtmstr Geref Gemeente, spre
ker ds J v d Guchte over Domlneeskerx
of werkeride gemeente"
28 Nov 7.3a uur. Kleine Kerk: Bijeenkomst
VrouwenzendtnBsgroep. spreekster mej_ C
H c Gutihlnmover De boodschaD van ae
°2f*eNov"uur St Janskerk: Gelegenheid
bezitters zeiels tot bezlchtlalne Bcvrlldlngs-
WERKVERDELING BU HET
SLACHTHUIS
Aanbeveling van de
raadscommissie
In afwachting van,haar definitieve rap
port. dat binnenkort zal worden overge
legd. heeft dc Commissie, ingesteld tot het
houden van een onderzoek naar gebeurte
nissen. die tijdens de bezetting aan het
Openbaar Slachthuia zouden hebben
plaatskevonde en naar de huidige leiding
van dit Slachthuis, het wenselijk geacht
enige overwegingen afzonderlijk ter ken
nis van dc raad tc brengen.
De aanleiding tot dit afzonderlijk ter
kennis brengen is gelegen in het feit. dat
het hier ccn zuiver organisatorische aan-f
gelegenheid betreft, die geheel los dient
te worden gezien van dc gebeurlijkheden
cn verrichtingen, waaromtrent de Com
missie overigens heeft tc rapporteren
Zoals bekend mag worden verondersteld,
aldus de commissie, berust de leiding van
de keuringsdienst en van het Openbaar
Slachthuis in de eerste plaats bij een di-
rwteur cn vervolgens bij een plv. direc
teur en een vecartskeurmeestcr. Voorts
staan, op lager-niveau. nog ter beschik
king een hoofdopzichter-hulpkeurmecstcr
en een aantal hulpkeurmees'ters.
De werkverdeling nu tussen directeur
veeartskcurmeestcr is een zodanige, dat
de werkzaamheden van laatstgenoemde in
feite beperkt zijn tot de vroegere, kleine
keuringskring, waartoe hij aanvankelijk
behoorde en welke thans in de keurings
kring Gouda is opgenomen Tengevolge
hiervan verschijnt genoemde veearts-
keurmeester normaliter slechts dp het
Openbaar Slachthuis teneinde bij-de dtrec-
Rutm gesorteerd
tn
LeerdamGlasuerk
Ti-' .*1 ACiRinti<
OOSIHAVfcN 3
GLASINDUSTRIE
VU KAMHAf HISSIRAA' IV
R. II VLAM till* IJ»'-'-
Mijnheer de redacteur.
U waart zo vriendelijk een artikel van
mij in Uw blad van 9 Juli 1938 op te ne
men. dat enige opmerkingen bevatte qver
uitlatingen van mr Rijksen over -Hüma-
nismc in de Goudse Glazen", in geschrjtt
cn in een lezing ln „de Reünie die. naar
mijn mening, in strijd waren metric hlsto-
n Aan het eind van de lezing had ik ver
geefs het woord gevraagd, vandaar mijn
artikel in Uw blad. om zo mogelijk cRen-
devormmg te voorkomen. Mijn stuk had
jot titel ..Het humanisme en dc Goudse,
GlazenDaar ntf Rilkscn kortgeleden
meermalen dezelfde gedachten naar voren
"ïVnov uur Burrrm Martensslngel: S'rrt
whevabo-weswi^jftTOden Goudse Athletle*-
C^unlssle uura vredebest: Ledenbijeen
komst ter sfuillna sorle-elt^ebotiw
2S Nov.. uur. Concordia:-' Opvoering revue
De kleine parade door muziek- en revue-
N«," iSfUrST J,n,k,rk> Avond..-
bed
Bioscopen
Thalla Theater: Walvis tn zicht
Reüfile Bloiroop: Mooid tn (le «ludio (met
Erich von SLoheirp en Denlse Vernac)
Aanvang 7 en 9 \S uür
A pot bekers dienst
Steeds geopend des nachts lllèén voor re
cepten. Apotheek' E Grendel, alleen Lange
Tlendeweg 9
"SC 8ft WS plv dl'rooouJ SSTS "wSThi*,.
niet alleen door dc directeur niet van tijd »c
tot tijd mot dc gang van zaken op de
hoogte wordt gebracht, maar zelfs bij af
wezigheid van laatstgenoemde niet meer in
functie treedt een omstandigheid, waar
omtrent de Commissie tc 'dezer plaatse
geen oordeel wenst uit tc spreken, doch
welke zij als gegeven aanvaardt, is de toe
stand zo geworden, dat geen ambtenaar
van voldoende niveau en gehalte zodWitg
in de gang van zaken is ingewerkt, dat hij
de directeur desgevraagd van advies kan
dienen en deze te allen tijde, indien nodig,
met vrucht kan vervangen.
Dc Commissie acht deze toestand onge
wenst. te meer daar zonder extra kosten
verbetering kan worden bereikt.
Dc Commissie beveelt, teneinde dc ge
signaleerde verbetering tc effectueren,
aan de werkverdeling tussen het leiding
gevend personeel in dier voege tc herzien.
daf*dc veearts-keurmeester weliswaar be
last blijft met dc keuringen in de slacht
plaats te Blciswijk. welk. inderdaad door
cm veearts-keurmeester dienen tc ge
schieden. doch dat deze ambtenaar voorts
het Openbaar Slachthuis als zijn ambte
lijke standplaats bcsrhouwt. van waaruit
hij. op aanwijzing van de directeur, zijn
bezigheden over het gehele rayon van de
keuringskring Goudaf kan doen uitstrek
ken
De Commissie beveelt voorts aan de
keuringen voor Muis- cn bcdrijfsslachtln-
gen. welke, tot dusver door de veearts-
keurmeester werden verricht, ln den ver
volge te doen geschieden door de hoofd-
opzichtcr-hulpkeurmcestcr
Dc Commissie heeft inzake dc.aanbcvc-
Hngcn overleg gepleegd met de betrokken
inspecteur van de vecarlscnijkUndige
dienst, dc heer Burggraaf, benevens met
de wethouder, de heer Heerkens. die met
een en ander konden instemmen.
Uit vroeger tijden
BI. „GOUDSCHE COURANT" MELDDE:
75 Jaar geleden.
Het verslag van het eindexamen der
Burgeravondschool is uitgegeven Daar
uit blijkt, dat het getal adspiranten zeven
bedroeg, allen lqfrlingen der school. Een
hunner was door ziekte-verhinderd het
examen bij te wonen, zodat dc commis-
•ie onder leiding van dc heer A. A G.
van Iterson over zes leerlingen een oor
deel moest vellen. Dit oordeel werd door
volgende cijfers uitgedrukt 1 cn 2
•lecht, 3 cn 4 onvoldoende. 5 cn vol
doende 7 en 8 goed. 9 en 10 zeer goed.
Vier leerlingen kregen een getuigschVut,
twee werden afgeweten.
M Jaar geleden.
Ook ditmaal werd In het afdelingson-
derzoek der Tweede Kamer geweien op
de abnormaliteit, dat. toen in 1861 de
RiJki Hogere Burgerschool te Gouda van
een «chool met driejarige in een school
«et vijfjarige cursus werd veranderd.
V#n da gameente een verhoogde en be-
langrtjke Jaarlijkse tegemoetkoming aan
RUka schatkist is geeist. die zwaar op
de gareaante-financien drukt Ontheffing
daarvan werd dea te redelijker RMCht.
omdat de school thans op 140 leerlingen,
door 63 Jongelieden uit andere ««^een-
ten wordt- .bezocht en omdat °P ,G®"da
ean last gelegd blijft, die in soortgelijk
gavsllen niet gelegd is op de gemeenten
Alkmaar en Assen.
23 Jaar geledea.
B. en W. hebben de raad voorgesteld
hen te machtigen over ta gaan tot aan-
koop van het voormalig# schoolgaoouw
a«n da Gouwa voor 38.000.
schuldig «eihMkt V4A,2 laken». 2 doeken,
een bedreg v.n /10>m«e gouden ringen
!n 4^/leSon Toen lil daerover door de
hoofdverpleeKslef ondervraagd uerd. liep
ÏS «5 «Sr sLt. waar i.mlllc woon.
van de Jongen. v.\armede zij omg.ing had
Engelberta lcgd\ een volledige bekeo-
"vin'dr Heidema werd een p.ychlatn»eh
rapport voorcelcren. waerln £"|d wordl.
dal "rd lijdende 1.^.,™
storing van haar
verstandelijke vermo-
'Tel OM bij monde van mr C.rasno,
wenete verd nog een kant te geven «n
vroeg 1 jaar gevangenisstraf, voorwaarde
lijk met 3 jaren procrtljd en onder toe-
'n-htsteitin, der Bed..«ring .n ond-r d,
bnzondero voorwaarde^ dat zij gedurenoc
de proeftijd zal verblijven in de inrichting
SMberSd,m.n. «rHiU Hoeven, kon
Zich met deze cis verenigeiT.
Uitspraak 9 December a s.
TRIBUNAAL.
Ter zitting van Maandag zal het Tribu-
nasi de zaken behandelen tegen Johanna
Clara Matia Jaske uit Gouda, Johanna
Hendriks van Veen uit Gouda en tegen
Edua rdJ ohan tfdewijk Oosterhof
Nieuwerkerk a. a IJssel
VASTE AANSTELLING.
B en W stellen 'de raad voor te re
kenen met ingang van 1 September J.l. de
heer W J F. Wijnholds ta benoemen tot
onderwijzer in de lich.m^U<c oefening
in vaste dienst aan de Willem de Zwij
ROEIBOOTJE' OVERVAREN
Twee weken hechtenis t«en schipper
geëist.
Voor de Rotterdarrtsc Rechtbank heeft
de 31-jarige schipper H. O, uit Ouderkerk
ad. IJssel terecht gestaan wegens hei
veroorzaken van obod door schuld.
Op 20 Mei J 1 bcSstuilrde hij het motor
vaartuig „Volento\Qndcr de gemeente
Waddlnxveen. varende in dc nauwe vaar
geul van de Gouwe toén hij bp circa 60
m afstand voor zich uit een roeibootje
ontwaarde, waarin zich drie )9"Kens.b®"
vonden. Dit bootje '-ffvervoer f) enkele
minuten Ihtcr met het trelirige RcyolR. ddt
een der jongens. C. M. Mullcnran. ver
dronk. Vcrd. achtte zich niet schuldig. HU
stond op zijn schip aan het stuurwiel, da
achter aan gebouwd is. HU meende, dat
het bootje wel uit zijn vakrichting ver
dwenen zou-zijn nis hij zestig meter verder
was Vcrd. Iiuc
gekeken e
8aVerdachtc-s knecht. P Klcibcuken. ver
klaarde als getuige, dat^het geen ge
woonte Was.«tijdens het varen voor-op uit
te kijken. Dat achtte dc schipper nimmer
nodig. Verd gaf toe. bU het zien van het
bootje geen waarschuwlngssignMl te heb
ben gegeven. Het O.M. kon zich niet be
grijpen. dat verd. ziel) nn;t schuldig acht
te aan dc dood van dc jongen. Het eiste
2 weken principale hechtenis Raadsman
mr J. C. van Dam. Uitspraak 9 De
cember as
VERGUNNING GBVRAAGD
Oi de secretarie is ter visie gelegd een
verzoek van de kunstaardewerkfi-bricK
.Quo Vadis" on* vergunning tot hét op
richten van een aardewerkfabriek cn het
hebben daarin van een clcctrlschc Jubo-
ratoriumoven van 25 kW. alsmede van 5
electromotorcn met een gezamenlijk ver
mogen van 12' pk „voor het drUven van
enige machines en een kogelmolen, in het
perceel Vierde Kade 113. cn een vcr/.ock
van de NV. De Goudsche Machinale Ga-
renspinnerij om vergunning tot het uit
breiden der garenspinnerij met een sto.-
zuiginrichting met con electromotor van lö
pk in perceel Turfsingdi 2»
COMMIES BIJ IVT.T
BU beschikking van dc directeur-gene
raal der P T. en T. 'is te rekenen van 1
Januari 1947 benoemd tot commies bil dc
P T. en T-dienst de heer J Mudcrwuk
thans adjunct-commies bij dc P T cn T -
dienst te Gouda v
had er niet verder jpecr naar
was achter het stliur rustig
Snef
bevroren
'7\ A e'c
'Xuxt cs Amtf
ém
ccn gedeelte van mijn artikel van l°c"-
dat nog heden zijn beweringen weerlegt
af te drukken, n.l. „Het is wel eens voor
gesteld als zbuden de latere ramen van ac
St Jan ln nauw verband staan met het
Humanisme en met een sfeer van Erasmus
en Coornhcrt Erasmus was echter reeds
lang dood toen die latere ramen vervaar
digd zijn en Coornhcrt is. als 't ware
slechts in Gouda gekomen om cr te ster
ven een belangrijke. InvloodrUke plaat*
heeft hu daar niet ingenomen.
ln de dagen then de latere ramen tot
stand kwamen, hebben deze beide mannen
ongctwUfeld volgelingen en vereerders in
Gouda gehad, maar bet zal niet gemakke
lijk vallen enige invloed van hen op het
werk der Crabcths of van andccr glas
kunstenaars aan te tonen. Alle ramen ge
ven. óf bijbelsc-tafcrelcn. óf voorstellin
gen in verband met de vrUhcidsoorlog. of
taferelen uit de algemene geschiedenis,
doch in geen der glazen Is ook maar iets
tc vinden, wat aan bUzonderc invloed van
Erasmus of Coornhcrt doet denken Zells
het raam. dat de overwinning van de con-
scientievrUhctd op de tlranle voorstelt
geeft niet - zoals wel gezegd is sp«-
ciaal dc geest vnn Coornhcrt weer. daBr
allen die met de Hervorming meegingen,
voorstanders van gewetensvrijheid waren
Bij dc' strijd tegen Spanje, die voor een
zeer groot deel om gewetensvrijheid ging
waien niet de Humanisten, maar de Ge
reformeerden dc meest intense striiders
(alle cerlUkc historieschrijvers erkennen
dat) Het zijn dan ook vooral dc Gerefor
meerden geweest, die hun leven gewaagd
hebben om consclcntlevrijheid te verwer
ven Dat raam ijeeft dub met humanisme
niels te maken
Ook dc ramen van de inneming van
Dainiatc en van Hollands-tuin. hebben
niets speciaals humanistisch, en evenmin
het raam van Lcidens ontzet, dat ons laat
zien hoe Vader Willem met Bolsot en mei
dc grote Calvinist Marnlx van St Aldcgon-
de aan het overleggen Is hoe Lelden het
best geholpen kan worden.
Dat raam. met zijn vele schepen met le
vensmiddelen. vertelt ons duldclUk hoe
het vóór Lelden ln hoofdzaak ging om
brood cn niet om humanisme, of welk
isme dan ook" Tot zover faijh artikel van
"38. Alvorens verder tc gaan met het weer
leggen van hetgeen mr RUksen in do laat
ste tijd poneert, moet om mUn schrij
ven tc motiveren, eerst nets vertellen wat
ik nooit gedacht had nog eens In eert cou
rant tc zullen schrijven n.l „Enkele da
gen na het verschijnen van mUn artikel
in Uw blad van 9 Juli 1938 ontmoette ik on
het perron mevrouw Rijksen. 7.ij groette
vricndclUk en vertelde, dat zij en haar
echtgenoot mlm artikel met belangstelling
gelezen hadden
Dat doet mU veel genoegen, mevrouw
Rijksen.
Ja! Maar wc zijn het er niet mee eens'
Ik heb dat ook niet verwacht, me-
echter niet bij zlt-
Distributiebcschcidcn
verhandeld
Dc Rotterdamse economische politie
rechter heeft dc volgende Gouwenaars we
gens het verkopen, kopen cn .verder ver
handelen van distributiebescheiden ver
oordeeld dc 38-jarlgc Antonia B, huis
vrouw van E. V. tol 14 dagen gevange
nisstraf, voorwaardelijk m< t 2 Jaren proef
tijd. de 36-jarige Muria A V.. huisvrouw
van G P lot 25 boete, subsidiair 5
dagen hechtenis cn 14 dagen voorwaarde
lijke gevangenisstraf met 2 jaren proeftijd.,
de 50-iarigc Antjc B hujsvrouw van D B
tot J 30 boete, subsidiair 5 dagen hechte
nis, dc 39-jangc loswerkman P P t»t f 25
boete, subsidiair 5 dagen hechtenis en 14
dagen gevangenisstraf voorwaardelijk met
2 jHren proeftijd, dc 54-jarige Johanna S
hulsvrouw van P J v. d B tot ƒ50
boete subsidiair J0 dagen hechtenis en dc
46-jarige kantonnicr-smeerman H B tot
25 boete subsidiair 5 dagen hechtenis
EERVOL ONTSLAG VERLEEND.
Bil Koninklijk BesRm is op zuni ver
zoek aan onze oud-stadgenoot mr W K
N. Hcngeveld eervol ontslag verleend uit
zijn ambt van ambténaar van het open
baar minister.e bij de kantongerechten
in het arrondissement Breda Dit ontslag
houdt verbgnd met de benoeming van mr
Hcngeveld tot auditeur-mil tair bij het
Militair Gerechtshof te Batavia
VERGUNNING VERLEEND.
B en W hebber* vergunning vci'ccnH I
aan dc firma Hulscher en Van der K eijn
te Gouda tot hei oprichten van een
hclfabrick cn het hebben daarin
droogkamcr en zeven electromotorcn
een gezamenlijk vermogen van IB I' K gr'iin
voor het drijven van cn;g< machines ;n j ,ad
het perceel Kattehsingel 90 i»U'
Zangconcours
Zaterdag werd ln LommerrUk de laatste
avond gehouden van het Rozanco-zang-
concours Dc uitslagen waren
Gom koor ..Onderling Genoegen Oud
dorp. 270 p, 2c prijs; Mannenkoor „Solt
Deo Glori%". Hlllegom. 321 p.. lc prijs.
Gym. zanjyer ..Apollo Nieuwe Tonge
274 p 2e "prijs. Chr. Gcm .zangver „Zang-
lust". Benschop. 318 p lc prijs; Kinder
koor ..Hosnfïna". Boskoop. 273 p 2e prUs.
liaagsch Gem koor „Arti Vocalt". J75-p
le prijs lifct lof der jury, pumeakoor „Ho
sanna". boskoop. 309 p.. le prijs. Chr
Kinderkoor „Dc Krekeltjes". BergSchen-
l-.ock. 276 p.. 2c prU», Gcm koor ..Onder
ling Genot R'dam-Pernis. 322 p.. le prO -
Tilburg's Dubbclmannenkwartet, 368 p..
lc prUs met lof; Mannenkoor „Zanglust"
Zwljndrccht. 307 p. le prUs; Waddlnx-
veens Vrouwenkoor. 304 p., le prijs.
Meisjeskoor „Vox Jubllans". Zevenhui
zen. 303 p.. le prijs. Gemengd koor „Zang-
lust". Bergambacht, 308 p le prUs; Dames
koor ..Vox Jubllans". Zovcnhulien. 338 p
lc prijs. Gemengd koor „Giessenkoor
Glossen-Nieuw kerk. 312 p le prijs. Ge
mengd koor Sursum Corda R dam 364
p lo prijs met lof; Solo Mannenkwartrt
Inter nosR dam. 315 p le prijs Ge
mengd koor ..Vox Pacis". 300 p. lc pril*
Wprmcrveers Mannenkoor met hoge on
derscheiding met 414 punten, le prijs en
directcursprijs
WIK MIST 7.IJN FIETS?
ten en komen er vast op terug, maar mijn
man moet cr eerst nog op studeren.
MUn trein kwam binnen, ik nam al-
scheid en supte ln.
In de trein dat aangename gesprek nog
eens overdenkende, dacht ik: „Het is toen
vreemd, mr RUksen heeft in woord en
schrift een en ander beweerd over onze
geschiedenis en over de glazen van da
St Jan Wanneer anderen dat niet Juist
achten, wil hU tegen hen opponeren,
maar. zegt bU monde van mevrouw RUk
sen. „ik moet daar eerst nog op studeren
Nu ja. vervolgde ik in mUn overden
king; „de ccn werkt zus en de ander zo.
maar ik blijf toch maar liever de omge-
keertft volgorde toepassen, éérst studeren
cn dan wat bewaren"'.
Daar dat door mU vertélde gesprek niet#
onaangenaams inhield en heel gewoon s
onder hen. die wel eens aan polemiek de
den. kan mevrouw RUksen om mijn ver
telling hoogstens glimlachen.
Ongeveer anderhalf jaar na bedoeld ge
sprek ontmoette ik mr RUksen op e^n
schilderijententoonstelling" in het voornxf-
ligc Oude Vrouwenhuis aan de Kleiweg.
Reeds aanstonds begon hU over mUn «r-
'tikcl van het vqrige Jaar ln de Goudse
Courant en zei: ..Ik kom er stellig opwte
rug. maar ik ben er nog niet voor klaer.
MUn antwoord was „Een zakelijke weer
legging zal mU zeer aangenaam zUn. me
neer Rijksen".
Die weerlegging is. voorzover ik weet.
evenwel nimmer gekomen Het bevreemd
de mü daarom, dat mr RUksen onlangs
in zijn lezing voor ..Die Goudse" en ook
in die voor de Vrtjzinmg Ncd Hervorm
den. zün denkbeelden over dc glazen vaa
1938 opnieuw naar voren bracht zonder re
kening tc houden met mUn weerlegging
in Uw blad van 9 Juli 1938. niettegenstaan
de zijn herhaalde toezegging, daar tegen
te zulien opporweren.
Mr RUksen heeft volgens Uw verslag
van zijn lezing voor de Vrilz Ned Herv.
om. beweerd: „Zowel in glas als tn steen
spreekt de St Jan de stem van het „VrU-
zinnig Protestantisme" Enig bewUs voor
die bewering heeft hil althans volg%is
Uw verslag - ntet gegeven En dat Is voor
zulke krasse, ernstige beweringen toch
hard nodig. Ik vraag daarom Waar is in
de glazen de stem van het VrUzlnnig Pro
testantisme aan het woord? Die glazen
i geven bijbelse en vaderlandse onderwer
pen. maar iets speciaals vrltzinnigs heb Ik.
j hoe dikwijls ik ook zocht, niet kunnen vin-
i den Vervolgens zei mr RUksen. dat de
I stem van hel ..Vrüzinnig" Protestantisme
j in dc stenen van de St Jan worden ge
hoord. Ook dat is mU een raadsel. ZUn
I de stenen van dc St Jan of is haar archi
tectuur dan vrijzinnig? En zo ja. hebban
die geniale bouwer» van de 15e eeuw dan
met opzet „vrUzinnlg" gebouwd?' Of was
het toeval, dat cr een „vrüzinnig" kerk
gebouw ontstond, met „vrijzinnige" gla
zen? Zulke enorme beweringen eisen toch
nader betyijs! Men is tryaar niet klaar m?t
zulke dingen tegen een aandachtig gehoor
te vertellen Daarvoor Is onze hoogst be
langrijke historie ons te heilig
Vervolgens sprak mr RUksen over enkela
grote mannen, die de een meer. de ander
minder, humanisten waren en met de gla
zen ln contact zouden hebben gestaan, n.l.
Erasmus. Lethmaet. Cqprnhert. Vondel en
Prins Willem van Oranlc
WU hU Erasmus en Coornhert WU da
humanisten Indelen dan is daar niets
tegen, maar vast staat, dat zij op het ont
werpen der glazen niet de minsto invloed
hebben gehad
Voor Lethmaet en Vondel behoef ik het
niet op te nemen ^Dat is aan de R K wel
toevertrouwd. Lethmaet heeft *el is waar
een der glazen Gelaaid maar het wordt
cep zwaró taak in da) glas !et$ humanis
tisch aan tc wijzen Vondel mag een paar
verzen op de Crabeths gemaakt hebben en
is mogelUk wel eens in Gouda geweest,
zoals mr Rijksen „veronderstelt", maar
invloed op het ontwerpen of schilderen der
glazen heeft ook hu stellig niet gehad.
Dat Prins Willem In de tijd. toen zUn
levensbeschouwing nog niet gclundeerd
was. humanistische denkbeelden heeft ge
had. acht tk niet onmogelUk. maar vast
Staat, dal htj op rllper leeftijd, door "s le-
venslecd cn nntznggiriijke zorgen geleerd.
I een gelovigjChristen werd cent Luthers.
I later Gereformeerd F.en humanist was hil
dus op het hoogtepunt van zijn leven zé
ker niet. Trouwens, een man die zegt .Ik
heb met d* Potent t dor potentaten een
vast verbond gemaakt" en sterft onder het
inroepen van Gods ontferming vooi zich cn
zun volk. nmet wol muien ver van het hu
manisme af staan Het door hem geschon
ken glas „dc Tempelreiniging" kan mr
1 RUksen ook geen «tribuut van het huma-
nlsme noemen Verre van d;< Het ts om
I dat alles seer tammer, dat mr RUksen óok
Vader WUlem In zijn hoogst aanvechtbare
j beweringen heeft betrokken Manden af"
I zeggen wfl daar op. want die behoort heus
niet ailecR .aan dc humanisten maar aan
iedere ..ccntc"' Nederlander
P D MuvIwUk.
irmoni
Gevonden tade!dek. Oigfé handschoenen
oannen. Pag nboekle. zvm«chocn eiui
hooir^fck'e' kinder<choent)e». P'"-
ius>**-nJl inhoud, enke'e wan'en ro
an* -n ttu! ruw el. hanrtkao var. Let»
•i olnomi't» bankbil r' we'dop %*n auto
i/A*.m- mpt hanar Si Niro'aHihoek e staal-
hn'k heidei*hond. babvsok:e. cetn-
r (he shaw*.
gerschool
welke school hij thans
tüdelUk werkzaam ia.
De vader van de atoomhom
doet een beroep op Staiin
Dc Amerikaanse geleerde op het gerued
van d' ..foom-encrglc, dr Leo Szllard. bU-
genaamd „vader van dc atoombom heelt
In ccn open bricl voorgesteld dat Stalin
het volk van dc Verenigde Siatcn zou
mededelen, hoe. naar zij» Inzicht, de vol
keren van Amqrlka en dc Sowjet-Unie m«*t
elkander in vrede zouden kunnen leven
Dc open brief is gepubliceerd door n*t
blad van dc geleerden op h"et getaied der
atoomenergie Szilnrd stelt voor. d»t
Staiin ..rechtstreeks en persoonlijk" des
noods eens per maand, tot hei Amerikaan
se volk zal npreifcn en d it de Amerikaan
se president even dikwijls het woord,zal
richten tot het Ru- ,- he al» tot (het Ame
rikaanse volk onder een even grote mate
van publiciteit over en weer
Het Amënkaunw departement van bui
tenland-C zaken heeft de open hrird van
dr Szilnrd gediskwalificeerd Met departe
ment verklaarde dat het publiceren van
een dcrg«^ijke brief niet ln het bciung
vnn de' Amerikaanse natie was
- Hel water In de Lek Is de aaisie dagen
zo hoog opgelopen, dat ie Schoonhoven het
veerolantsoen werd overstroomd en iet
I water de Veerpoort bereikte Vanmoi>;«n
bn laai waler was de «tand nog l 2» boven
N A P terwijl deze zomer reietmatia ttt«
heneden dn peil werd genoteerd
onder beheer. Tot en met t October IM7
zijn'137 om vermogens (totaal V44» 4!»0#0)
onder beheer gestald Tot I October 19(7 zun
43 214 beheren (totaal J48 740 090) opgeheven
Het aantal volledig geUqulfleerde vijandelij
ke vermogen* bebep 294. waardoor 14 000 OM
ln -s Rijks aghatklst la gevjoeid.
