en anti»Pruisische Duitse dichter
Plan tot grensherziening in
streek Gouda-Wöerden
IN GOUDERAK STAAT EEN
NIEUWE BOERbERIJ.
STRIJD OM ZENDTIJD
Bloemist werd burgemeester
GELOOFT £AN SPOKEN?
i
Amerika verlangt
garanties
Onderwijs aangenomen
Heinrich Heine
■150 jaar' gebeden
ge'boren
SnS^o^Su
Natuurlijk niet,
maar toch 7
BOEKENKEUR
Utrecht krijgt een
gewetehsboom
HET VORDEREN VAN WOONRUIMTE
Van Gogh in de „Tate"
ZATERDAG 13 DECEMBER 1947
GOUDSCHE COURANT.
.TWEEDE BLAD, PAGINA 2
Eétf GEMEENTE IN
PLAATS VAN ZES
Gedeputeerde SUteh hebben een plpn
•entworpen tot herziening van de grenzen
der gemeenten Hekendorp. Papekop,
Lange Ruige Welde. Waardcr, Barwouta-
waarder en Rietveld, gelegen In het ge
bied tussen Gouda. Oudewater. Woerden
en Bodegraven. Het plan houdt in de
opheffing van deze zea gemeenten en
vorming van één nieuwe gemeente met
het huidige Hekendorp. Papekop. Lange
Ruige Weide en Waarder. Het gebied der
twee andere gemeenten komt aan Bode
graven en Woerden.
Gemeenten met een zeer gering inwo
nertal kunnen niet meer in staat geacht
worden, zo hebben Gedeputeerden aan de
besturen der betrokken gemeenten ge
schreven. zelfstandig alle haar toever
trouwde belangen te behartigen en de
tich voordoende vraagstukken naar be-
hérren op te lossen. Daarbij komt. dat de
tegenwoordige indeling ondoelmatig is en
bezwaren oplevert? onder meer hieruit
voortvloeiende, dat de beboUWing van
t>riebruggen tot twee en die van Nieuwer-
brug zelfs tot vier gemeenten behoort,
het territoir van Hekendorp uit twee
Sractisch gescheiden gedeelten bestaat en
e gemeente Woerden elke mogelijkheid^
van uitbreiding mist. Het ontworpen plan"
beoogt tevens aan zodanige bezwaren, te
gemoet te komen.
Ged Staten zijn bij de opstelling van
dit plan allereerst geleid door* de over
weging. dat In het onderhavige gebied
tw«e afzonderlijke delen te onderscheiden
zttn en wel enerzijds het zuiver agrarische
ddbl. bestaande uit dc gemeenten Lange
Ruige Weide. Hekendorp en Papekop. als
mede het grootste gedeelte van Waarder.
anderzijds de Rijnstreek, waar naast de
agrarische bevolking zich een bevolking
heeft gevestigd, die haar middel van be
staan vindt in handel en industrie.
Weg' scheidingslijn
Opmerkelijk Is. dat de bebouwingen van
deze twee gebiedsdelen op een vrij grote
.afstand van elkaar gebleven zijn. Door de
aanleg van de Rijksweg s-aravenhage—
Utrecht is de scheiding in het landschap
nog sprekender geworden. C^odeputeerpen
achten het aangewezen, dat het gebied
voor de gemeentelijke indeling wordt ge-
splitst in een zuidelijk en een noordelijk,
gedeelte, onderling begrensd door die weg.
Wat het zuidelijk gedeelte betreft, zijn
yij van mening, dat samenvoeging van
de agrarische gemeenten of delen daar
van vdtr de hand ligt. Niet alleen behoort
de bevolking dezer gemeenten, die hoofd
zakelijk uit veehouders beStaat, naar leef
wijze en godsdienst bü elkaar, maar ook
geografisch en landschappelijk is deze
streek één vrijwel aaneengesloten geheel.
Tussen Hekendorp. Papekop en Lange
Ruige Weide bestaat reeds in menig op
zicht een band. niet in het minst doordat
deze gemeenten dezelfde burgemeester,
dezelfde secretaris en gezamenlijk één
secretarie hebben Maar ook het overgro
te deel van Waarder. welke gemeente met
•Lange Ruige Welde vele gemeenschap
pelijke belangen heeft, past volkomen In dit
complex, waarvan Driebruggen, als cen
traal punt moet worden beschouwd.
Als noordelijke grens van de nieuwe
gemeente is in het plan de zuidzijde van
vorengenoemde Rijksweg gekozen. In het
zuidoosten is de grens ontworpen langs
de Zwingskade, met dien verstande, dat
de begraafplaats van Hekenddrp. welke
op de zuidelijke uiteinde der kade is ge
legen, binnen deze grens valt. Het ten
oosten daarvan gelegen poldertje. genaamd
Klein-Hekendorp, ter grootte van rond
M H.A., wordt volgens het ontwerp aan
Oudewater toegevoegd, welks grondgebied
zeer beperkt is en zich thans nog slechts
over een kleine oppervlakte buiten de
vroegere grachten en vestingwallen uit
strekt
Oukoop bij Reeuwijk
In het westen volgt de grens van dc
nieuwe gemeente geheel de enkele Wlc-
ricke. Het polderdeel Oukoop. vroeger een
zelfstandige gemeente, doch thans tot He-
kendorp behorende, past volkomen bij het
Reeuwijkse plasscngebied. De bewoners
zijn op Reeuwijk (Sluipwijk) aangewezen
Dit deel van Hekendorp wordt aan de ge
meente Reeuwijk toegevoegd. Eveneens
gaat aan die gemeente over het ten westen
van de enkele Wiericke en ten zuiden van
de Rijksweg gelegen deel van Lange Rui
ge Weide. Ofschoon de bewoners van dit
deel zich tot dusver eerder met Bodegra
ven verbonden gevoelen, komt Ged. Sta
ten uitbreiding van die gemeente aan de
zuid-zijde van de Rijksweg nist gewenst
voor. Deze „barrière" in het landschap
achten zij de aangewezen gemeente-grens.
Om deze reden beoogt het ontwerp ook
afscheiding van de gemeente Woerden
van het bezuiden die weg gelegen deel en
toevoeging daarvan aan de nieuwe ge-
meente.
Met betrekking tot het noordelijk ge
deelte van het ln hst plan begrepen ge-
bied hebben Ged. Staten ernstig overwo
gen. of een daar te vormen Rijnstreekge
meente met Nleuwerbrug als centrum, re
den van bestaan kan hebben. Zij zijn
echter tot het Inzicht gekomen, dat een
zodanige gemeente te gering van omvang
en Inwonertal zog worden om voldoende
levenskrachtig te kunnen zijn. Zelfs al
zouden in die nieuwe gemeente, met een
deel van Bodegraven en met kleine delen
van Waarder en Langs Ruige Weide, de
gemeenten Rietveld en Barwoutswaarder
in haar geheel worden opgenomen, dan
nog zou aan de daarvoor te stellen mini
mumeisen nauwelijks worden voldaan.
Ged. Staten hebben daarom het denk
beeld van de vorming van een gqmeent?
ten noorden van de Rijksweg tussen Bo
degraven en Woerden laten varen cn in
het ontw,erp het daar gelegen gebied deels
aan Bodcgravei}. deèls aan Woerden toe
gedacht. waarmede naaf hun mening een
goede gemeentelijke indeling langs dc Rijn
wordt verkregen
Raden over het plan
De raden van alle betrokken gemeenten
hebben hun mening over het plan reeds
.uitgesproken. In Hekéndorp was de raad
unaniem van oordeel, 'dat opheffing der
gemeente Hekendorp en samenvoeging
hiervan met andere niet in het algemeen
belang wordt geacht. De raad sprak de
wenselijkheid uit zelfstandig te blQven. In
dien deze zelfstandigheid niet kan behou
den blijven, vefzockt de raad Gedepu
teerde Staten de grenzen van de nieuw»
te vormen gemeente te projecteren over
eenkomstig het door de gemeente Laqge
Ruige Weide en Papekop in 1946 voorge
stelde plan. Mochten deze suggesties noor
uitvoering niet vatbaar zijn. dan zal de
gemeente Hekendorp zich neerleggen bij
het door Ged. Staten ontworpen plan onder
voorbehoud, dat de polder „Klein Heken-
VOOR BEROEP BEDANKT.
Ds Joh. van Weizen, predikant der Oud-
Ger. Gemeente alhier, heeft voor het be
roep na&r De Klomp (Gelderland) bsdankt.
EXAMEN ACCOUNTANT
*Onze oud-stadgenoot, de heer A. F. La-
feber te Hillegersberg. is bij het gisteren
te Amsterdam gehouden examen van het
"Ned. lnsjitviut van Accountants geslaagd
voor accountant.
dorp" alsnog ln de nieuw te vormen ge
meente wordt opgenomen.
In Tic gemeenteraden van Lange Ruige
Weide en Papekop vond het plart een gun
stiger onthaal Beide raden stemden er
9 mede in. doch gaVen in overweging een
wijziging aan te brengen, waardoor alsnog
ccn gedeelte der gemeenten Barwouts
waarder en Bodegraven, zoals de raden
in 1946 hebben, voorgesteld, in de nieuw
te vormen gemeente wordt opgenomen.
Brengt deze wijziging onoverkomelijkè be
zwaren met zich, dan zullen dé raden hef
voorstel, zoals het is voorgelegd, aan
vaarden
De gemeenteraden van Waarder. Bar
woutswaarder en Rietveld staan afwijzend
tegenover "het plan van 'Gedep. Staten
tot samenvoeging. Alle drie hebben 'de
suggestie gedaan een Rijfistrcckgemeente
te vormen van een gedeelte van Waar
der en geheel Barwoutswaarder en Riet-,
veld Mocht de uitvoering van dit voor
stel op bedenkingen stuiten, dan zijn de
raden van mening, dat dc beste oplossing
is de zelfstandigheid der zes gemeenten
te handhavep.
Gedeputeerde Staten zullen nu hun
standpunt bepalen.
vNk b<
Senator Style* Bridges, voorzitter van
de Amerikaanse Senaatscommissie voor
toewUsingen.(heeft Vfijdag voor de,radio
verklaard, dat het Congre* van de Ame
rikaanse regering enkele garanties zal
eisen met betrekking tot bet economisch
statnat van Duitsland alyore»» het sich
ten gnnste van het herstelplan
Europa zal uitspreken.
De republikeinse leider zei. dat de vol
gende voorwaarden noodzakelijk waren
voor de verwerkelijking van het plan-
^"stopzetting van de leveranties van
industriële uitrusting aan de Soeflet-
Unie en landen, die als haar satellieten
worden beschouwd. Ook zou de levering
vair materiaal, waarbij in het program
voor herstelbetalingen Wordt voorzien,
gestaakt moeten worden.
3. Vernietiging v#n ds Duitse oorlogs-
rInsriiskeling van alle Dul^ tebrte-
Iken, did voor de vredesproductie lebruikt
können worden, bij de economische we
deroprichting van West-Europa.
H 1b mmmr een.weet
Kellner, wat moed dat .betekenen?
Br liggen drie waslucifers bU mijn kar-
EERSTELING VAN
WEDEROPBOUW
IN DEZE STREEK
O
in 1943. De Duitsers waren druk in de
weer om van West-Europa één grote ves
ting te maken met het oog op de te ver
wachten invasie der geallieerde legers.
Tot diep in het binnenland legden ze hun
verdedigingswerken aan. waarbij wele
eigendommen der Nederlandse burgers de
prooi werden van de strategische inzich
ten van de bezetters
Toen ontving de heer D. A. Verstoep te
Gouderak dc verpletterende mededeling,
dat zijn boerderij in een of ander schoots
veld lag en daarom moest worden afge
broken. Een soortgelijke boodschap kreeg
zijn buurman, de heer G. van Vliet. Acht
dagen tijd werd er gegeven om vee en
inboedel te verhuizen.
Daarna begon men met de afbraak....
8 April 1943.
Het was voor de heer Verstoep een hard
gelag. Hij was weliswaar pachtboer, doch
naast het ogenblikkelijke ongerief, zag hij
zijn nopste arbeid van jaren te löor gaan
Zijn voorgangers-pachters hadden het op
de boerderij gemiddeld niet langer dan een
jaar of'drie. vier uitgehouden. Zo om
streeks 1913 bedroeg de capaciteit van
het bedrijf nog slechts een twintigtal
koeien, dat in 1940 opgevoerd was tot vijf
en veertig.
Wie nu de IJsseldijk over fietst in de
richting Ouderkerk, ziet een minuut of
vijf buiten Gouderak. tegenover de Snelle-
sluis de nieuwe dakpannen van huis en
schuur boven de dijk uitsteken. De boer
derij van Verstoep is herbouwd!
Het is een mooie bedoening: ruime wo
ning. een pracht van een stal. waarin als
nieuwigheden de automatische drinkbak
ken geplaatst zijn en die plaats biedt aan
acht en veertig koeien.
Zo ongeveer met Nieuwjaar hoopt de
boer zijn nieuwe woning te betrekken. He
stal is al klaar, hetgeen met het oog op dè
najaarskou ook wenselijk was. Hier gold
dus: eerst dc beesten, dan de mensen.
Huis van 115.000
Het geheel is-in twee delen aanbesteed:
najaar 1946 de stal. Augustus 1947 de wo
ning. De totale aanbestedingssom bedroeg
ruim 115.000. Dat is een geweldig bedrag,
maar de aannemer, de Jieer A. van der
Lecq te Bergambacht, kfin u haarfijn uit
leggen. wat er zoal aan het bouwen van
zo'n bedrijf vastzit.
Och, men staat op de dijk. men ziet een
opperman met een bak specie op z'n nek,
een metselaar is aan 't goochelen met
stenen, een timmerman knutselt oen mal
in elkaar om beton te storten, een beton
molen draait, een meneer met een regen
jas aan en een boord om loopt rond met
een blauwdruk in de hand, waar men to
taal niets van begrijpt en men zeft tegen
de aannemer: ..Toch wel een dankbaar
beroep. Uw werk staat daar. en als u het
goed hebt gedaan en uw materialen zijn
niet al te slecht, staat het er over een
eeuw nog. Ik doe ook m'n best op m'n
werk voor de krant en morgen, och. hoog
stens pakt de één of ander er een bok
king in".
De aannemer kijkt ietwat duister en
nadenkend voor zich en wellicht vat bij u
de mening post. dat het uw diepzinnige
opmerking geldt. Doch dit Is een teleur
stelling! Zijn oog is gevallen op een zestal
dakramen, zes-pans, die 5 cm te smal zijn.
En de levertijd voor nieuwe bedraagt
acht maanden!
Want er zijn in de bouwerij tegenwoor
dig zo een paar moeilijkheden op te lossen!
De heer v. d. Lecq kan er. evenals elke
willekeurige bouvier. een heel boek over
opendoen en men weet niet. wat men meer
in de man moet bewonderen: de gelijk
moedigheid. waarmee hij zijn tegenslagen
vertelt of de hardnekkigheid, waarmee
hij ze te lijf gaat
In November 1946 begon men te heien.
Het is irr ons lage landje zo. dat een groot
gedeelte van de zaak onder de grond zit.
Het hele terrein moest omgewroet wor
den Dwars onder de stal lopen twee gier
putten. waarvan de vloer anderhalve me
ter onder het waterpeil ligt en die een
afmeting hebben van 13 bij 2' meter.
Papieren, papieren
Ondertussen was gezorgd voor de
nodige vergunningen. Als we ons alleen
!L P,rdon meneer, dst zijn uw asperges!
-j^rdoi
bepalen tot. de ijzermachtiging, dan kan
.men niet anders constateren, dat deze vrij
lug uR de bus kwam: 28 December 1948.
den betrokken worden uit de opslagplaats
van de wederopbouw te Ouderkerk a. d.
IJssel.
Natuurlijk speelt ln dit houtarme-tijd-
perk het beton een grote rol hier. Zo rijn
alle vloeren en de goten van dit materiaal
vervaardigd, maar net. als men de opmer
king wil maken, dat zoiets (och wel duur
zaam en eenvoudig ls. komt de verzuch
ting, dat het zoveel werk vraagt: er moe
ten immers tal van bekistingen gemaakt
worden! i.
Moeilijk, maar succesvol
Veel werk enweinig arbeidskrach
ten. En daaronder een minimuml aantal
geschoolden. Neen, ook het pad \^an een
aannemer voert niet over rozen. Neen,
dan vroeger. Toen zag een aannemer kan*
om met een vaste ploeg mensen, die op el
kaar waren ingesteld in één week tijd. van
Maandagmorgen tot Zaterdagmiddag een
arbeiderswoning overeind te zetten, glas-
en waterdicht. Is dat de ideale toestand?
Velen zullen het ten stelligste ontkennen
en op goede gronden. Maar dè vergelijking
dringt ;ich op.
Hekendorp
HEKENDORP KRUGT
STRAATVERLICHTING
Een der belangrijkst# agendapunten
ongeacht de bespreking van het door Gea.
Staten ontworpen plan tot samenvoeging
van gemeenten waarmede de^gemeen
teraad zich - ln zijn jongste vergadering
onder voorzitterschap van burgmeester^
L. C. Brinkman bezig hield, was de kwes
tie van de straatverlichting.- Van de ge
meentebedrijven van Oudewater was een
kostenraming ontvangen vpor het aan-,
brengen van drie lichtpunten aan de Op-
weg en twaalf lichtpunten In de Buurt,
waarvan de aanlegkosten bedragen respec
tievelijk ƒ2500 en ƒ2500. bij gebruik van
nachtbranders te verhogen met resp. J 300
r?">d besloot tot aanleg.
In nauw verband hiermede stonden
verzoeken van de heren N. Verwoerd en
P J van der Klauw om een bijdrage ad
ƒ100 per aansluiting in de aansluitings-
kosten van de door hen bewoonde percte
len aan het electrisch liet. Op voorstel
van B en W. werd aan hen een bijdrage
verleend van 50 per aansluiting.
Alvorens" de raad met de verwerking
van de agenda begon, heeft het nieuw ge
kozen raadslid, de heer P. Vcrwoerd. in
■handen van de voorzitter de bi] de wet
vereiste eden afgelegd.
De voorzitter deelde mede. dat ,B. en
W. besloten hebben de levering dar school
banken voor de openbare lagere school ie
gunnen aan de timmerfabriek „Heken
dorp" voor 65.25 per stuk.
Adhaesie werd betuigd aan het voor
stel der gemeente Diever inzake de op
heffing van de classificatie der gemeen-
tCOp voorstel van B. en W beshtot de
raad toe te treden tot de Zuid-Hollandse
Provinciale Brandweerbond. tegen een
jaarlijkse 'bijdrage van 8.— en afwijzend
te beschikken op het verzoek van de His-
torische Vereniging voor Zuid-HolUhd,
om als lid toe te treden.
Moordrecht
MORGEN 18 VQQR EEUWIG
Irene Bioscoop. De film heeft mo
menten. waarin men het besef van de
werkelijkheid verliest enrich geheel ver
plaatst waant ln de familiekring der Ha-
miltons en deelhebber te zijn. aan wat
daar gebeurt, want het spel van het drie
tal Claudette Colbert. Orson Welles en
George Brent is natuurlijk, onopgesmukt
en sterk tegelijk. De geschiedenis Mei-
lig uitzonderlijk maar blijft aanvaardbaar.
Ze confronteert zonder bepaald oorlogs
film te zijn de mens met de gruwel die
strijd heet en houdt hem de spiegel voor
teneinde hem te laten zien. hoe zijn hou
nding in verschillende opzichten tegenover
die ver»chrikking£ls.
Nieuwerkerk a. d. IJssel
er
Predikbeurten. - Ned Herv Kerk 10 en
uur d* Vollewelder. Geref. Kerk: 1# en
uur leeidienst. Geref. Gem I SO en 3.»
uur leeadlenst.
En dan komen de heren van het hoofd
bureau Wedbropbouw-Bocrderijen. De
blauwdrukken en de duimstokken komen
tevoorschijn, er worden aanwijzingen ge
geven. een enkele opmerkini wordt ge
maakt. ze klimmen stellingen en steigers
op en af en als ze alles gecontroleerd heb
ben, gaan ze nog even op een afstand
staan. Het zijn mannen van 't vak. hun
oordeel heeft waarde, de architect, de heer
D. Stuurman uit Gouda, krijgt te horen,
dat Wederopbouw hogelijk tevreden is
over het werk. dat hier is gepresteerd.
Hetgeen mede betekent, dat de aannemer
zijn déél van deze goedkeurende opmer
king heeft verdiend.
1 Want ondanks alle bezwaren van
matenaalschaarste, tekort aan ajbeidk-
krachten.' teveel aan papieren. de étrenge
winter, daaronder aan de dijk, die van
Gouderak naar Ouderkerk voert, op dat
drassig stukje land. staat zij dan toch
maar, de herbouwde boerderij van de heer
D A. Verstoep, de eerste in deze omtrek,
met zijn helder, rood pannendak, dat zo
triomfantelijk de lucht in steekt.
PLAATSELIJK NIEUWS
ZONDAGSDIENST ARTSEN.
Van Zaterdagmiddag 2 tot Maandagochtend
I zijn aanwezig de artsen:
Krlmpenerwaard: C. G A. vonLtndem te
Krimpen a d Lek (telefoon K MS-ftl): W-
J Leeuwenburg te Ouderkerk a d. IJssel
(telefoon K 1894—2M): G J Barten te Schoon
hoven (telefoon K 1123-339) en H. Freie te
Bergambacht (telefoon K 1123—314)
Haastrecht. Oudewater m Polsbroek: 3. 3.
Hoving te Oudewater (telmoon 57).
Moordrecht en Nleuwerkerk a. d. "»»M;
dr S. J. HsRe te Nleuwerkerk a d. IJssel
(telefoon K l«03—305).
Boskoop: C H Film (telefoon 31)
Ammerstol
Bouw twintig wdhingen gegund.
B. cn W. hebben de bouw van twin
tig arbeiderswoningen aan de Capellelaan
en de Nieuweweg gegund aan de firma
A. L. van Loon te Groot Ampiers, laagste
inschrijfster. voor ƒ281.238.
Predikbeurt. Ned Herv. Kerk: 10 uur ds
J. B. Th. Hugenholtt.
Berkenwoude
- Ned Herv. Kerk: To M uur
i Bergambacht
Er was echter een heel kleine moeilijk
heid: het ding was maar geldig tot31
December 1946. Vier dagen du».
De manier, vjraarop de aannemer toen
aan een nieuwe machtiging kwam. is een
dankbaar onderwerp voor een klucht. Het
beroemde gebouw Alkemadelaan. met zijn
talloze kamers (Nee, meneer kamer 262
moet u zijn U is verkeerd menaer. u
moet wezen op kamer 250 enz. enz.) speel
de kaatsebal met het bureau van de
Wederöpbouw-Boerderijcn te Amersfoort
en belde verzochten alsmaar papieren in
te vullen.
Geduld moet Je hebben, meneer,
wachten, wachten en wachten. En onder
tussen maar bellen tot «e haak van je
toestel roodgloeiend staat. Na Anderhalve
maand, dus half Februari, had men kans
aezleivom een nieuwe machtiging te pro
duceren. Maar ik kon toen totfi niet op
schieten, want inmiddels was de vorst
ingevallen. Daar kan echter geen mens
WMeta<le stenen ging het vlotter. Die ken-
predikbeurten. N«d H«^. Ksrk-rxien
(.30 uur ds Ewoldt. Goraf. K*rk. 10 en I
UUr ds Brinkman. Wassenaar. Ultgetr. Ned.
Herv. Kerk: IM en O.W uur leeedlenat.
Boskoop
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk: en
10 30 uur ds A. de Leeuw; 4 30 uur «ahd. J.
de Mars. - Geref. Kerk: 9.30 SudsArnt-
sen Oegstgeest - Cljr Geret
4.30 uur ds P. J- de Bruin - Geref Gem .10
en 0 uur leesdienst. - Ver. v. VrUz. Herv.
(ln Rem. Kerk): 10 uur mej diC. P. Thom-
Gouderak
predikbeurten. - Ned Herv Kerk: 9 30 uur
de heer D. G. van Hoeven. Waddinxveen: 0 30
uur ds P. J. Bulskool. Krimpen o. d- IJssel.
Woensdag 7 uur do W. L. Tukker. Bleskens-
graaf
Haastrecht
predikbeurten. - Ned Herv. Kerk: 10 uur
ds'W. de voogd vin der Straaten: l* uur
ds A. Priester. Berkenwoude. jeugddienst
Ned. Herv. Geref. Evangelisatie: 0.30 en 0.*
uur be heer O. de Patér. - Oartf. Ksrk:
I 10 en^ 6 te uur ds O. Visser.
Vier dagen lang hebben de Kamerleden
sich beslg gehooden met de begroting
van O. K. en W'. Vier dagan aehterean -
afgewisseld door slapelose nachten?
troonde minister Glelen alleen achter de
regeringstafel. Maar filteren dan. de
klok wees reeds over half seven, sprak
voprsltter Van Schalk h?» verloasende
woord voor ds bewindsman. Nog enkele
snelle hamerslagen de laatste artike
len. eonslderanien zJiet. ging de
begroting er door.
KennelUk opgelucht legde minister
Glelen sUn paperassen op de tafel, schud-
de links ?n rechte handen en sel: Be
dankt voor de discussies.
Overigens begon de vetgadering nogal
rumoerig. De katholiek Theulings
richtte zich tot de communist Wagenaar
en tel tot hem: U weet zo.«oe* boeide
zendtijd verdeeld moet worden, maar l»e
wordt de zendtijd ln Rus and yerde^
(Geroep van rcchlse zijde: Juist Juist!) ")e
heer Wagenaar liet dit niet op sich ilt-
ten en belette door luide interrupties de
katholiek verder te spreken^
kwam de laatste masnden de hamer van
mr Van Schalk met grotere ^achtopde
lessenaar terecht om de rust te herM®J"
len. De heer Theulings kon tenslotte ver
der spreken en we zagen de heer Schou
ten (A.R.) zich m?t de heer Wagehaar on
derhouden.
Felle woorden liet nog de heer
B r u 1 n s S1 o t (A.R.) boren over het
kenfenswaardlf debuut, dat <te "dloceh-
juur heeft gemaakt t.a.v. prof. Gerbrandy.
Papier voor omroepgidsen
Veel zaken, die om uitleg vsoegen ver
wees minister Gielen paar de «'euwe
wet. die komen gaat. Hü achtte het niet
opportuun thans reeds op de beginsei-n
van die wet ln te ,gaan. Over de samen
stelling van de radioraad zei de minister,
dat daarin pas in 1950 vacatures komen.
Reeuwijk
PradlkbcurAn. Ned Herv. Kerk Reeu-
wilk-dorp: 9.3# en 3 uur ds H Goedhait.
Ned. Herv Kerk Sluipwijk: 10 en 6.30 uur d«
A. Baar* Geref Kerk: tl en 3 uur cand.
G. MeUster. Rotterdarq,
Stolwijk
Filmavond Holl. MU van Landbouw
ln een goed met. belangstellenden bezet
te zaal heeft de afdeling Stolwijk van de
HoUandse Mij van Landbouw een film
avond gehouden Buiten dc leden waren
nog uitgenodigd de leden Afdcllrfrftn. Stol
wijk en Vlist varrde Ned. Bond van Plat
telandsvrouwen en de landelijke rljvereni-
ging „Siegfried" alhier. De film. welke
een overzicht geeft van de in deze zomer
door de Holl. Mij van Landbouw ln Den
Haag gehouden tentoonstelling, viel bij
het publiek zeer ln de geest. Zij geeft te-
•vens een goed beeld van het werk. dat de
Mij verricht. Vooraf spraken ir D. S. Tuin
man en ir Elema. resp algemeen secreta
ris en algemeen adjunct-secretaris.
Straatverbetering Gisteren zijn straat
makers begonnen de trettolr^ op en rond
het DorpFpleln te vernieuwen. Ook zu.-
len enige onregelmatigheden ln de verdere
bestrating rond het dorp worden hersteld.
Predikbeurten. - Ned Herv Kerk: 7 uur
ds W. de voogd ven der Straaten. Haastrecht
Ned He'rv. Evangelisatie: 9 30 en (.30 uur
dé heer Edelman. Soest. Geref Gemeente:
t 30 en 1-30 uur leesdienst.
Op tweetal. Onze oud-plaatsgenoot ds
T. Dorrestein, predikant der Geref Gem.
te Opheusden. is geplaats op een tweetal
te Tholen.
Waddinxveen
Moerkapelle
Ds r. Zijlstra nieuwe pastor der
Ned. Herv. Gemeente.
Zondag, des middags half drie. hoopt ds
P. Zijlstra. Ned. HerV. predikant, te Har-
melen, zich aan de Néd. Herv. Gemeente
alhier, als opvolger van ds M. Verkerk,
die naar Soest vertrok, te verbinden, na
des mor/ens te zijn bevestigd door zijn
zwager, ds B. N. B. Bouthoorn te Benne-
k°D8 Zijlstra werd 14 Mei 1897 te Wad
dinxveen geboren als zoon van ds W.
Zijlstra. Hij gevoelde zich reeds op jeug
dige leeftijd aangetrokken tot het zen
dingswerk. In 1909 plaatste het bestuur
van de Gereformeerde Zendlngsbond hem
op het gymnasium te Rotterdam, van welk
hij later overging naar de Zendingsschool
te Oegstgeest. Op 15 October 1919 werd
de heer Zijlstra door ds J. H. F. Remme.
toen te Hulzen, thans te Amsterdam, af
gevaardigd en geordend als zendeling
leraar van de Gereformeerde Zendlngs
bond met als arbeidsveld Midden-Celebes
en als standplaats Makalé.
Tengevolge van de slechte gezondheids
toestand van zijn echtgeiibte was zende
ling Zijlstra genoodzaakt naar het vader
land terug te keren. Hij vestigde zich te
De Bilt en studeerde gedurende vier Ja
ren aan de Utyechtsc universiteit voor
predikant. In 1P34 werd hij candidaat
In Februari 1935 aanvaarddq hij zijn
ambt als Ned. Herv. predikant te Noor
deloos, waar zijn echtgenote hem in 1937
na een langdurig lijden als gevolg van de
in Indië opgedane ziekte ontviel. Voor
jaar 1939 verwisselde ds Zijlstra de ge-
„meente Noordeloos voor Harmelen.
Ds Zijlstra, die voor de tweede mBal ge
huwd is, heeft acht kinderen, van wie er
nog vijf thuis zijn.
Prcdlkbsurtan. Ned. Herv. Kerk: 130 uur
bevestiging da P Zijlstra door d* B. N. B.
Bouthoorn te Bennekom; 3.38 uur intrede
da P. Zillatra. Geraf. Gam.: (.30. 3 en I uur
lea*dlenit.
Moordrecht
Predikbeurten. - Nad. Herv. Kerk: 10 üur
ds A. Donker. Geref. Kerk3.41. 10 30 en
uur da D. P Kalkman. Ned. Harv Evan
gelisatie op Geref. grondslag: 10 en l 30 uur
de heer H. Ockerse Oud Geref. Gemeente:
10 en 5 uur leesdJenst. R.K. Kerk: 7.30 en
10 uur Heilige Ml»; I uur Lof.
Ouderkerk a. d. IJssel
Propaganda-avond van „Tlmothefls.
Onder leiding van de heer Snijder hield
de Ned. Herv. Jongelhigsvereniging „Ti-
motheüs" een propaganda-avond» die zeer
ls geslaagd. Na opening hield de heer A.
Speksnijder een Bijbelse inleiding over
het „Gesprek met Nicodemuo". »J^n de
gelegenheid tot het stellen, van vragen
werd ruim gebruik gemaakt.
Er werd verzetspoëzie voorgedragen
door de heer D. Molenaar, waarop nog een
voordracht .De biechteling" volgde.
Na de pauze hield de heer J. Hoogen-
dijk een propagandarede.
Afdeling Middenstandsbond. Na een
propagandawoord door de heer Pijl, pro
pagandist van de Kon. Nederl. Midden
standsbon^ werd alhier een plaatselijke
afdeling van deze bond opgericht met
aanvankelijk 41 leden.
Predikbeurten, Ned. Herv. Kerk: 10 en 30
uur ds G Hul*. Ooudg (v.m, Doopsbedlenmg)
WUkgébouw: (.30 en 31 uur ds G. Lans
Sr. it otterdam (v.m Doopsbediening)
Gefsf. Kerk: 3.30-en I uur ds L. J. Ailaart.
Baarn.
Predikbeurten^-—
10.30 ea^VgaSp» L
Kerk: 10 en (Wur di
Ned. Herv. Kerk- »>45.
L. VroegindeweU. Geref
ds W. J. Smirtt Remon
strantse Kerk: 10 u d» P. D van Royen
Vereniging ..Wet en Evangelie" (In Remonstr
Kerk): 4 15 uur ds J H F Engel je Rotter
dam. Chr. Afgeach. Gemeente: 9 30 en 3
uur da N. van der Kraats.
Zevenhuizen
Predikbeurten. Ned. Herv* Kerk 10 uur
da Stelma. Rotterdam: 2.30 uur Kapel aan de
Rotte ds Gall. Rotterdam. Geref Kerk:
9.30 en 3 uur da A P Helner.
Willige instrumenten
De heeV Van Slecn had tich bij
de debatten laten ontvallen (in de
richting van dp heer Wagenaar):
Men kan Koejemans Jafen zeggen,
wat men wil. maar tk spreek voor
mezelf.
De heer Wagenaar veronderstel
de. dat de heer Van Sleen dit wel
tou zeggen n.d.v de Telegraaf-be-
rlchten ln Het Vrije VMk (volgens
welke Koejemans uit de C.P.N. zal
worden gezet). Inderdaad, gaf Wa
genaar verder (oe. w i] kunnen de
heer Van Sleen niet laten zeggen,
wat wij willen, maar wel wil ik
er hier de nadruk op leggen, dat
prof. Romme de heer Van Sleeh
wel kan laten zeggen wat h Ij wlL
Herhaaldelijk is dat gebleken*
De hgren Romme ep Ven Sleen
lachten maar wat4
maar zelfs al zou er nu een vacature tijn.
dan nog zou de minister geen communist
daarin benoamen. De wereldomroep zal
niet worden gefinancierd uit de luister
bijdragen. welke bijdragen vele leden als
een Duitse maatregel hadden aangemerkt.
Indien mogelijk zullen In de toekomst
„deze bijdragen worden verlaagd.
Ten aanslen van de papiersituatie
merkte minister Glelen op, dat dese In
1947 sleehter was geworden. Toch sag da
bewindsman kana de radlobtaden op rui
mere basis te voonlen dank sU gewljsli-
de technische omstandightden.
Onmogelijk achtte de minister het min
der dan 12 mlllloen uit te trekken voor
het radiowezen, daar hü anders vreesde,
dat het radiobedrijf in moeilijkheden zal
geraken Op «en suppletolre begroting zal
deze post nader worden beoordeeld
Tot slot deelde $e minister nog mee.
dat Nederland «hans 1luisteraars
telt en ƒ14'/» mlllloen aan lutete-bljdragen
wordt ontvangen. n
Motie Wagenaar
De mededeling van de minister, dat hij
voor de i s verkiezingen een regeling zal
treffen t.a.v. de verdeling van de zend
tijd. wilde /le communistische fractielei
der onderstrepen door een motie, doch
toen de minister zei. dat hU geen bezwaar
ha^,tegen de Inhoud van de motie, trol»
dëIRcr Wagenaar deze in. De daarin ge
vraagde toezegging had de minister ln
eerste Instantie al gedaan.
De minister deelde verder nog mee. dat
hij zal overwegen of de zender Bloemen-
daal weer zendtijd moet toekomen, zoals
dub vroeger het rfeval was. De regeling
van dc zendtijden bij de verkiezingen zal
tijdig worden bekend gemaakt. Op de vra
gen t.a.v. het spreekverbod Gerbrandy en
de zuivering bij de radio ging minister
Glelen niet al te djep ln
Abnormale salarissen
De afdelingen Pers en Vorming Ou ten
Schoolverband vergden niet al teveel lijd.
De héér Stufkcns (Arb.) hield eefi pleidooi"
voor de ex-Illegale pern en de heer
Smeenk (A.R stemde wegens principiële
bezwaren yjan zijn Tractie tegen het arti
kel. dat de verdeling van subsidies aan ds
Vrije Jeugdvorming regelt
Als laatéte artikel werd gedebatteerd
over het door de heer Tllanus (C H ln-
gediéjide amendement om de nersoneels-
uitgaven met ƒ1 te verminderen De mi
nister wist deze post tot tevredenheid van
dc heer Beernink (C H.) te verdedigen -
de heer Tilanus%|lf was niet Banwezig -
waarbij echter uwi aan het licht trad dat
b.v. de persoonlijke advisóur van minister
Gielen ex-cxcellentle Bolkestein «jan
salaris ƒ8000 pensioen ƒ14100 verdient
en nog een (gépcnsIoTinéerd) oud-chef van
de *afd. financiële cóntröle 12 000 aan
salaris pensioen. Of dc minister voor
taan maar wat minder gemakkelijk me»
's lands financiën wil omgaan! De minis
ter beloofde beterschap en de heer Beer-
i«nk trok het amendement ln
Een wetje op cffecfcn van minister Llef-
tlnck kon de Kamerleden niet langer be
letten een stukje te gaan «ten Het
ook al bij zevenen.
„U bent een van de ergste N.S.B -figu
ren in Middelburg geweest", zelde de pre
sident van het Middelburgse Tribunaal tot
de 38-jartge bloemist Pieter Breed, die tn
de bezettingstijd burgemeester van vier
gemeenten in de Krlmpenerwaard was ge
weest.
De bloemist was lid van de N S-®-«
vervulde een functie in de Ned. Volhs-
dienit en schonk een gift van 10 aan het
kledingsfonds van de Nat. Jeugdstorm.
Tegenover de bezetters bracht hij de
Hitlergroet, terwijl hij zijn opwachting bij
de Rijkscommissaris Seyas-lnquart maak
te. toen deze Middelburg bezocht. In 1942
en 1943 was Breed werkzaam bij de
Duitse Dlenstpost. In de tyd. dat hij nog
bloemen verkocht, leverde hij aan Je
Duitsers en versierde meermalen het
Wehrmachtsheim. Sedert 1943 was hij
werkzaam als ambtenaar ter gemeente
secretarie ie Middelburg, aangesteld door
toedoen van zijn N.S.B.-connecties. Hij
werkte mee aan het vorderen van huizen
en rijwielen en het aanwijzen van z.g.
spitters ten behoeve van de Wehrmacht.
Na nog hulplandwachter te zijn geweest
en te hebben deelgenomen aan een^füis-
zoeking werd beschuldigde, dooryfbedqen
van de bezetter, burgemeester. et\ waar-
GEREGELDE LIJNEN.
AbbedUk 10 v Tampiccf te Houston
Abbsktrk 13 v Brlabaqe te Sydney
Atebaran Rott-Bialfloioye p 11 SclUy
AMsramla Santos-Ron 13 te Pernambuco
Alkiid is v Pernambuco te Antwerpen verw
Alpbacca 10 v Dar es Salaam te Zanzibar
Alwakl Rosarto-B Aires 11 op La Platarivisr
voor anker.
Amstelkerk 13 v Freetown te Dakar
ArnedUk Antw-New York p 11 Lizard
Bareudrecht I v Bahrein n Singapore
Batavier II U v Rott te Casablanca
BlUdeadUk 11 v Rotterdam n New York
Bosehfonteln Amst-O Afrika 13 te Antw
Boskoop U v Antwerpen n Amsterdam
Dundee 13 v Barcelona te 'Amsterdam
Flevo I v Guayaquil n Buenaventura
Ganymedea 0 v Callao n Valparaiso
Helena 12 V Puerto Cabello te Curacao
Hugo de Groot 11 v Colombo n Port Bald
Hugo de Vries Shanghel-Rott 11 te Uvorno
Java Mall (HAL) N York-Bat 11 te P Said
Jupiter v MaracaJbo te La Guaira
Jupiter (KNSM) 11 v Gibraltar n Algiers
KamerUngh Onnes N Orleans-Batavla 11 te
Koningin Emma te Maranha©
Lekhaven 17 v Montevideo te Rott verw
Lsmiterkerk Rott-Bahrel» 13 v Antwerpen
nemend1 burgermester van Bergambacht,
Ammerstol. Lekkerkerk en Schoonhoven.
riet Tribunaal heeft hem opgelegd inter
nering tot 1 Mei a.s. en voorwaardelijk
internering voor anderhalf Jaar met een
proeftijd van drie»jéar. Voorts werd gead
viseerd tot voortzetting van rechten, en
verbeurdverklaring van 6000.
Lieve vrouwekerk Rott-Basra p 11 Gibraltar,
l.lndekerk 10 v Rangoon te Calcutta
Manto 7 v Curacao te Maracaibo
Melampus v Ballk Papan te Mskassar
Merwede B Alres-Amst 11 v Pernambuco
Molenkerk Rott-O Azië 12 te Genua
Nieuw Amsterdam 11 v Puerto Ctbeuo n
Nigerstroom 11 v Amaterdam n Hamburg
Notre Dame Victory 15 v N York te Rolt
verwacht.
Omlandla Antw-Oporto p Ouessant
Parkhaven XI v Rot n Antwerpen
Plato v Curacao.te Havana
Prins Alexander v Jaffa n Glasgow
Prins Maurita Montreai-Antw tl op 700 m
v Land's End.
Prins Willem U 11 v Quebec te Antwerpen
Prins Willem TV 11 v Catania n Palestina
Roelf II v Amsterdam tu Rotterdam
Rondo New York-Batavia U te feb™*
Roesum Antwerpep-Tanger p 11 Ouessant
Salatlga 11 v Loanda n Loblto
Samaria 10 v Dakar te Konakrl
Samarlnda 11 v Makassar n Batik Papan
Sarangan 10 v Batavia te Madras
SommeltdUk Rott-Londen/Antw 11 te Londen
streefkerk Rott-Calcutu p 11 Gibraltar
Tasman 10 v Batavia te Brisbane
Ternate 9 v Mobile n New Orleans
Theseus 11 v Gibraltar n Lissabon M
Tiberius Rott-Barcelona 12 in Sir y GlDraiw
Titus U v Rotterdam n Alexandrlë
Triton tl v Paramaribo n New York
Violette Erica 11 -v Genua n Tarragona
weltevreden 14 laad- en losktear te Casa
blanca komt n Nederland.
NEDERLAND—OOST-INDIë.
Batavia Rott-Batavla p 13 Dun«®/lei!?1wr,lur
Johan de Witt Batavla-Amst p 13
joh. v. Odenbarnevelt Amat-Batavla P
Ouessant.
Kallanda Rott-Batavla p 12 Gibraltar
Kota Agoeng 13 v Batavia te Sonmg
Medon (Oceaan) Amst-Batavia p Dover
TANKVAART KON. SHELL.
Aletta 10 v Hollo n Davao
Cleodora S v Melbourne n Ballk Psp»n
Corllla g v Curacao n Turku en Helsinki
Macuba S v Abadan n Melbourne
Marpessa 13 v Rotterdam te Amaterdam
Paula 6 v Pladjoe
WATERSTANDEN, 13 December.
Keulen 1.14 Ruhrort -0 «3
blth RBn. 1.17 +(.«7; NUmegen WteL
+0 06; Arnhem. Nederrljn en Lek. 7 00 +9/»;
4041
+0 06; Arnhem. Nederrün en l
Deventer. IJasel. 140 +<LM; Borg.hnJ*j;
+1.(1; Belfeld. Benedenmss». 1M»
Grave, beneden de sluis. 4Al 4-(.(l,
laag water Maas (.13 #2
Vreeswijk, laag water, Nedarrtjn en i**.
1.3? +(.13.
ÜATEHDAO 13 DECEMBER 1947
EERSTE BEAD, PAGINA
Ttepdug J* b*i hpndordvijftig jaar g«-
V ladan, dat 4a bekende Duits* roman
tische dichter Heinrich Heine te Duasel-
Iten) bal levenslicht eanachouwde. In zijn
«^oortijaar kras zijn geboortestad bezet
Kór d« Franae troepen. Op zeer jeugdige
leeftijd maakte Heine daardoor kennia
met de Franae cultuur, die op hem, de «>-
L«fl Jood, grote Indruk maakte. Roui-
ttau «n Voltaire ware»), de grote geesten,
-..«rvoor hü grote verering koéfterde.
rijn werken weerspiegelen de- invleed, dia
Mj beeft ondergaan, Bnerzijdg voelt men
da liefde tot de netuur, het seruiebete. het
cultuurpesaJmlstne en de zin Tot het reli-
titow van Rousseau, anderzijds het ver-
Jtsndimke. antlclerlcale van Voltaire.
Daar reeds in die Um» het anti-gtmi-
tisme in Pruisen ho<%tiijiierde. was het
art wonder, dat een gevoelige natuur
2» Heine zicfc in'die wereld niet thuis-
Levensloop
g*rst was Heine werkzaam op een ban-
kierskantooT, -daarna studeerde hü te
umii, te Berlijn en te Göttingen in de
rechten In 18» ging WJ over tot de
Chrhtelüke godsdienst- Afwisselend
troonde hij daarna te Hamburg, Berlijn
«n MÜnchen. Na de Jull-omwenteling in
1131 vond hü hel veiliger zijn vaderland
tg verlaten en hü begaf zich paar Parijs,
in die dagen het centrum van het libe
ralisme
Te Parijs wijdde hü zich geheel en al
aan zijn literaire en Journalistieke werk
zaamheden en hü stelde zich tot taak de
njaudre politieke en sociale Ideeën hü
voelde gjch, sterk aangetrokken tot de leer
van Saint Slrrton dit de geesten in
Frankrijk vervulden, In Duitsland bekend
te mgken-
Tengevolge 'van het besluit van de
Bondsdlg ln December 1835 om allé ge
schriften van her Jonge Duitsland, waar
toe ook Heine's werken werden gerekend,
te verbieden, raakte Heine lp- financiële
moeilijkheden. Zijn oom Salomon Heine
schonk hem een jaargeld, terwijl hü van
1838 tot 1848 ook financiële steun kruej
vin het Departementvan Buitenlandse
Zaken te Parij». In 1841 huwde hij de
mooie, goedhartige en levenslustige, doen
vsinif beschaafde Eugénie Mlrat. die hü
al» Mathllde heeft bezongen.
Sadcrt 1813 leed Heine aan een rpgge-
mergkwaal. dia zich uitte in verlammings-
Torjchijnselen. Zijn geest bleef evenwel
fris en levendig, zijn gemoed daarentegen
nerd er door verbitterd.
17 Februari 1856 overleed hij te Parü»-
Ven hem kan wordien gezegd, dat een
eigen vaderland
profeet nooit
ln zijn
:.Op Moi
wordt
te «ren
meeste Dultee steden v
vernield.
1» da dann
tpd werd het beeld te Hamburg
Zijn werken
uJiüJSt'* »»IP- rUUriire public,lie
rSPfLJ.®" "S1""1 O""»'». in
•SL TP""1- rnl -olfiien de treur-
Kfiï! die. ïoe»el
beïnvloed door de romentiek. gelui,en
vu^n oorspronkelijk lelenl. Gnder rom'
deze ReteeoUder de
veroordelen der Duitse ra.
I" '^tes die hü ln de volgende ja-
?00r Fransewlezera
a i;"t^het,becld' d#t de Franae
•chrijfster Mme. de Steël in haar De
v»o het romantische pults-
*e*?ven- "cht en grashelder
£°nt. dat bet Duitse denken zich
a het Christendom verwijdert. Dat hü
bewii5t hetgeen ons de
P"ft*;Wfcnaltfoa hebben laten zien.
Ail i over -de herlevende
demonisch* kMchten van het oud-Ger-
SM? "d® «trijiluft.
die wi bü de 4feude Duiteera vinden, bü
nert. die niet vechten om te vernietigen,
nqch om te overwinnen, maar alleen om
Als men dit leest, zal mén
jf toegeven, dat Heine een pro
feet ls geweest-
Zeer populair werd zijn Buch der Lie-
der. dat ln 1837 verscheen en wai'rln o.a.
voorkomt de romance' Dle Grensdiei. een
onovertroffen verheerlüklng van Napoleon
en het bekende gtdicht Loielei. Uitvoerig*
eptecb-lyrlsch# werken zün DeaUchlsnd.
Eln Wlntermlrchen en Aft* Troll. Ro-
Vcle liederen van Heine Inspireerden
toondichters. o.a. Schumann, tot hu
polities. Bek
o.a. Schumann, tot hun com-
_jkend te ook zün Das Buch
Legrand, waarlh hü ons een geestige»
autobiografie heeft geschonken, die tege
lijkertijd getuigt van zijn., bewondering
voor Fnmkrüks keizer Napoleon I. die h0
als de brengar van geUJkheid voor allen
begroet*
De grootste verkeeraluchtvloot
'van Europa
Op Schiphol ls het zeventiende en
laatst? vjlegtuig van de gerie Lockheed
Constellation, die de KLM heeft besteld,
gearriveerd. De Nederlandse maatechappü
heeft thans de grootste vloot van deze
vliegtuigen in Europa en is de grootste
lychtvaartmaatschappü in Europa.
CPOK
KEN, heksen, geesten en aanvfer-
jnte griezelgcstelten uit de 'wereld
vin het „onzienMJke" beleven een sjpchte
tijd. Zü gedüen niet ln een wereld van
gfoellkoipjes, psycho-analyse, efficiency
cn atoomonderzoek. Al deze wetenschap-
nuchterheid U dodelijk voor het
t en zijn duistere soortgenoten. Wat
nodig hebben ls eqp eeuwenoud kastéél,
landhuis, liefst eenzaam gelegen en.
veritoken vaa electrlciteit en radio en
soortgelijk modern gerief, dat een doorn
ln het oog is van elk rechtgeaard spook,
omdat het alle romantiek en daarjnee het
-geloof in het mysterie op de vlucht jaagt.
U gelpoft niet in spoken? U hebt gelijk!
Welk zinnig mens gelooft in dergeüjke
bakerpraatjes?
Maar toch, gaat u eens op een storm
achtige Novemberavond moedecgiel alleen
haar een oud, verlaten kaateel, waar de
windt giert door de kapotte ruiten en
uilen huizen in de schoorstenen. Ga bin
nen rie luister naar het naargeestig huilen
vin de storm, het knarsen van de ver
roeste windwijzer op het dak»en het tripr
.pelen van muizen en ratten achter Het
gescheurde behang. En ala dan de jagende
wolken langs de maan vreemde aehadu-
wen laten dwalen doot- de holle kemers
en ?en geruisloos rondwarende uil zün
lUefiomberst oehoe-oe-oe irf uw oren
roept en ergens boven u een trap begint
ta kraken, dan zult u al uw 30ste-eeuwse
nuchterheid en koele verstand nodig heb
ben om uw té berge rijzende ha?en weer
bi hun normale stand t« doen terugkeren.
Het geloof ln spoken ls zo oud ala de
mengheld. De litteratuur van alle volken
ter "Wereld wemelt veh verhalen over
jjwarté' en „witte magie", spookhuizen,
•akseniabbatten en wat dies meer zü-
Het spook en de wetenschap
Wi| lachen er om, wü moderne nuchter-
ungen. Wü hebben het zo druk met de
Varaft|gde Na\les, de atoombom en de
«Me Dinsdagavondtrein, dat wü waar-
B» «een UJd heben ons te verdiepen in
spookhistories, die zich in onze tüd
i. In onze tüd. Ja. Want al lachen
1 zo hard en ongelovig, een feit is,
Mt de vreemde gebeurtenlsen uit de
«Mkeriprookjes" zich in het atoom
tijdperk nog even veelvuldig voordoen als
de tijd van de trekschuit. En een an-
d« feit is, dat de nuchtere man der
ymruchap heden ten dage geheel «n-
oordeelt over het spookverhaal, dan
«ln collega van een halve eeuw geleden.
Men heeft namelijk ln de laatste decen-
de moeite genomen de talteze hard-
verbalen over spookhuizen, kjop-
-n andere para-psychologfiche
len eens wetensehappeUJk
te onderzeeken en men is tot de
conclusie gekomen, dat de
jlen zelf even onomstotelijk
als onverklaarbaaMzün. Vooral het
"•pwe „Genootschap 'voor psychisch
onderzoek" (Society totf Psychical Re-
heeft in deze zeer belangrijk werk
Ve weten dus *nu dat de verschünselen
JF slchzelf absoluut „echt" zün (de om-
Jtewflgheden waaronder het onderzoek
fOfd verricht en de hoeveelheid gecon-
Ifoteerde gevallen sluiten bedrog bulten),
met de verklaring van die vér
zien la men nog weinig verder ge-
Er bestaan natuurlijk allerlei ult-
fc^j'.-nde theorieën, die slechte dit ge-
teten hebben, dat ze elke wetenschappe-
te*e grond missen. Resultaat: de weten-
Jte»P zit met een aantel onloochenbaar
Owe „bovennatuurlijke" verachüft«elen
te «Jn maag, die op geen enkele plausibele
"Wier zün 4e verklaren.
De pastorie van Borley
Ut toeval, dat Juist In Ingeland,
elders, de behoefte werd ge-
atroom van „authentieke be-
over bovenzinnelüke versehünse-
tos te toetten aan de crltiek van
nuchtere verstand. Engeland ls «mn-
I Het land van de spookhuizen, ^n
'els kasteel of landhuis is zonder
ak niet compleet, «en omsten-
i voor vele roman- en short-
.vers e«n onuitputtelü*6 hron
^-■atle ls géweest.
i van de beroemdste „spookhuizen
was de pastorie van Borley, Waarvan
thans nog slechts de ruines over zijn.
Maar ze^fs ln de verlaten bouwvallen zet
ten de „geesten"' hun bedrüf blükbaar
onverminderd voort. Toen onlangs een
fotograaf een plaatje van het half in puin
gevallen gebouw, kwam maken, v|pog op
het ogenblik, dit hij „knipte", een losse
baksteen zonder aanwijsbare oorzaak van
de grond omhopg. Op dc foto -was de
zwevende (teen duidelijk te zien.
Een vaq de-1 meest opzienbarende gé-
vellen van „spokerij" speelde zich ln 1842
af in een oud kasteel ln Sfhotland. Er
gebeurden daar wonderlüke en angst
aanjagende dingen. Als de dochter des
huizes 's avonds hasr slaapkamer binnen
kwam, werd haar büv. door onzichtbare
hand het kussen natr het hoofd gesmeten
en als zü in haar bed wilde stappen, be
gon dit te trillen en te schudden als bü
een aardbeving.
In.de salon werden ln vüf minuten tüd
alle schilderijen op de vloer op een hoop
gestapeld, een karweitje waar eeii man
met een ladder zeker twintig minuten
voor nodig gehad zou hebben.
De familie werd dit boosaardige gezel
schap tenslotte moe en .vluchtig naar een
ander huis. Men verzocht een geestelüke
het kasteel van de „duivelse invloeden" te
willen zulvereh. Maar de geesten spotten
met zün gebeden en bombardeerden hem
met boeken. Tenslotte werd het katteel op
zeventien plaatsen tegelijk ln brand ge-
•token. De politie, die de zaak kreeg te
onderzoeken, stond voor een raadsel.
„Plaaggeesten"
Deze merkwaardige geschledenia staat
niet op zichzelf. Er .zün honderden \an
dergelijke gevallen bekend. Een Van de
wonderlükste gebeurtenissen wordt ge
meld uit de graafschap Kent, waar een
boer op een morgen al zün paarden om
gekeerd in de stsl vond, ml. met de
stsart naar de voerbak gekeerd. Een vaif
de dieren mankeerde. Het werd later
teruggevonden ln de hooischuur naast de
stal. Men was verplicht een deel van de
muur te «lopen om het dier er weer uit
te krijgen, daar de enige toegang tot dc
ochuur bestond uit een nauwe deur
opening, waar hoogstens een niet al te
dikke man door kon: Hoe het paard ln
die achuur waa gekomen bleef een raadsel.
Er zün ook „plaaggeesten" van een ge-
moedelljker slag. Zo vervoegde zich op
een goede dag een zekere madame Blerotti
bü de Parijse politie met de klacht, dat
zü ..OP de cen of andere m»n'er" ge
dwongen werd baar hult aan de Rue de
Monreull altijd op handen en voeten bin
nen te gaan. De politie, die begrljpclljkcr-
wü» twijfelde aan het verstand van de
klaagster, ondervroeg haar zoon en haar
bro*r, die ln hetzelfde hult woonden. Zü
gaven toe, dat ook zü door een vreemde
macht gedwongen werden op hun knieën
kruipend het huis binnen te gaan. Ten
einde raad liet de politie de concierge
halen en oók WJ. moest bekennep. dat hij
slechts op zün knieën over de drempel
kon komen...... j
Natuurlijk klinken al deze verhalen
uitermate onwaarschünlük. om niet te
zeggen onzinnig, maar het is nu eenmÉal
een feit, dat in de honderden gevallen die
serleus-watenschappelUk zün onderzocht,
dé echtheid van de verscWjnaelen, on-
omstotelük is aangetoond,
Een e» ander wil nog niet «eggen, dat
we nu maar Weer ln geesten en spoken
moeten gaan geloven. De verschünselen
staan vast, maar de wetenschap ls zo ver
standig zich van het geven van een ver
klaring te onthouden. Het enige wat met
vrü grote zekerheid is vastgesteld, is dat
de hierboven beschreven geheimzinnige
verschünselen zich uitsluitend voordoen
in de nabüheid van personen, die media
mieke gaven bezitten. Wellicht dat hierin
de sleutel van het geheim ligt7
Er zullen toel niet zo heel veel domjneet
zijn. die de' duivensport' beoefenen. De
Engelse reverend E. Jeffries is de hobby.
waaraan hü o'« Jongen zün hart verpand
de. trouw gebleven en zijn naam heeft
onder de Engelse duipenliefhebbers e.en
bekende»klank. Hg bezit dertig duiven,
organiseert wedstrijden en heeft met zijn
gevleuj/elde vrienden al vele prijzen in de
wacht gesleept.
Modern en toch niet modern
Sreddv Sj+oti'a „Eu-WtteiLomj^n
ders?" speelt temidden v*h toéki
ondprwÜzoressen. D.W.Z. dc eerste
stukken van hét boek. Warit de.ht
van dit verhaaLfcittgn reeds in de
klas. als wij toet haar kenrtis maken "«fel
zo maken wij het lief en leed Van hot
laatste schooljaar, de wisselvalllghedén
van Jiet examen en de eerste ervaringen
van sommigen in het beroepsleven mee.
Een boek. dai oudere meisjes een blik
geeft op hetgeen'er in de maatschappü te
koop ls, al is deze blik nog al bemoedi
gend.
Freddy Stroh heeft et vóór alles naar
gestreefd een'modern boek te schrijven,
te oordelen naar het rüke gebruik van
uitdrukkingen als: „zUn conversatie was
aan deijknoestlge kant", „een dük van
'een filmt', c.d. ZÜ wil vooral onderhou
dend, luchtig en géestig schrijven, waar
door öe toon wel eens w*t geforceerd
aandoet en zü wel eens uitglijdt cn ger
manismen gebruikt als „begeesteren". En,
ernstiger bezw*aar:xHoe modern de taal is,
waatin 'deze jonge mélsjes spreken en
hoe modern de sfeer yraarin ze leven: de
achtergrond is toch'vóór-oorlogs. Nergens
blijkt dat deze achttienjarigen de oorlog
hebben doorstaan en het Indië, waarheen
de auteur het meisje, d^t zich anders
waant dan de andeten, maar dat toch
eigeWük eerf heel gewoon meisje is,
voert; is het voor-oorlogse Indië. Een be
zwaar, dat vrijwel alle moderne lectuur
▼oor jonge mensen aankleeft. Welke
auteur durft het aan een moderne romsn
voor pubers te schrüven, waarin de ware
achtergrond, Waartegen fcich het heden
daagse leven afspeelt, niet wordt ver
doezeld?
M. v. S.
Glascultuur
Van „GHiscuHuür". *een roman uft het
Westlandse tuindersleven van Rudolf van
Reest. die ln zün hoofdfiguur. <le drui
ven- en tomatenkweker Han Goudriaan.
een figuur heeft gecreëerd met wie men
meeleeft, en die met een natuprlük vge-
voel voor litteraire en ethische verhou
dingen zün Chrlstelük geloofsbeginsel
door zijn verantwoord werk heeft gewe
ven. Is bij Bosch en Keuning te Baarn de
2e druk verschenen.
5009 Bomen werden in de laatste
oorlogswinter illegaal gekapt in de
Domstad. Intussen is roet de her-
beplanting begonnen, waarmee een
bedrag vsn 132 000 gemoeid ls.
Een onbekend Utrechts „illegaal
houthakker", die zijn geweten be
zwaard voelde, stuurde op Sint N!-
colaas de wethouder van financiën
een gewetensgeld van 25. Het.ge-
meentebeatuur apprecieerde dit ge
schenk. Het hoopt er meer te pnt-
vangen. Het stadsbestuur besloot
voor dit bedrag een „gewetens-
boom" te planten.
1
Getroefd
t Je ziet er veel leuker uit. als Je ja
bril afzet* merkte het meisje op.
JU zlet'er^óók veel leuker uit. als
ik mün bril afzet, antwoordde haar ver
looide.
a
De woqmrulmtewet 1947
Het gaat om een doelmatige
verdeling yan woongelegenheid
n (slot)
B. en W. hebben» thans de bevoegdheid
woonruimte te vorderen, als dit vorderen
een doelmatige verdeling van woongele
genheid „bevordert".
De minister zei In voorgenoemde radio
rede. dat de hahtering van deze bevoegd-,
held met de grootst mogelijke zorgvuldig
heid dient te geschieden. Dwangmaatrege
len moeten. Volgens deze bewindsman, tot
de uittertte mlddfelen behoren. De specia
le aandacht van de gemeentebesturen werd
hierop' gevestigd. „Vrijwillige medewer
king" staat uiteraard op de voorgrond.
"Om töt die vrijwillige medewerking te
komen streeft de minister er naar om de
lasten van samenwonen en van vorderen
van woonruimte zo dragèiljk mogelijk te
maken. Uit de Memorie i»an Toelichting
en uit de richtlünen blijkt duid((UJk. dat
ipet alle belangen van de hoofdbewoners
of de gevorderden térdegè. rekening ge-
hotiden moet worden. Men ral bij voorko
mende gelegenheden al zijn belangen naar
voren kunnen'brengen «n elk van de je
belangen zal, gebogen en ggtpetst moeten
worden.
De minister geeft zelf enige richtlünen
en zegt. dat het oordeel van B. en W. over
de doelmatigheid van de verdeling van
woongelegenheid en over de doelmatigheid
van een vordering tot bevordering van
deze verdeling steeds mede moet wor
den bepaald door overwegingen van
rechtvaardigheid èn billijkheid, met 'hame
de minister, dat dan nog zoveel mógelijk
rekening moet worden gehouden met de
voorkeur van degene, tegen wie de vor
dering wordt gericht, met betrekking tot
de personen, aan wie het gebruik van het
gevorderde zal worden toegewezen.
Wannee* Iemand düa geen rutmte wenst
af te staan, zodat deze gevorderd wordt,
dan nog kan hü opgeven, wie hü in die
gevorderde ruim te zei dpen inwonen. En
hiermede is zoveel 'mogelijk rekening ta
houden.
Bevoegd tot vorderen zün B. en W. met
uitsluiting van iedere andere autoriteit.
Dit vorderen zal dus -eerst geschieden na
dat B. cn W. zich met betrokkenen ver
staan hebben en dij tot geen resultaat zal
hebben geleid.
KONING LEOPOLD JU van Belgii ovet
wiens mogelijke terugkent naar hkt palels
te Brussel tharts zoveel te doen tl,
temidden van zijn familie Hl de tutnknd
*(jn 'uilla in de buurt oan Genèoe. Me»
riet de vorst hier met zijn tweede gemalin,
de charmante gravin de Ritry'e(geheel
links) hun kind. Aan 's koning» linkerhand
rit prinses Josephine CJbarlotte, en achter
hem staan de" kroonpnn^ Boudetofn e»
prins Albert, die, naar yienSteL-tot flinke
boys *ün opgegroeid.
den met de door de minister gegeven voor
schriften en richtlUneïj, zal moeten letten
op dc rechtposltie.van partijen en op alle
overige in aanmerking te nemen.belangen.
B. en W. moeten voorts van iedere ge
schiede vordering kennisgeven aan de mi
nister. pnder opgaaf van rédenen, welke
tot de 'vordering hebben geleid. Opge
merkt wordt, dat de vorderende autori
teit de vordering steeds b«ëindigen kap,
behalve wanneer eep bepaalde duur van
het gebruik is vastgesteld of een opzeg
gingstermijn is bepaald.
Ook omtrent de vordering kan de ge
meenteraad nadere regelen vaststellen
onder goedkeuring van de Kroon.
Wat de vorderingen betreft, deze mo
gen geen ander doel hebben dan om ta
komen tot een bevordering van een doel-
snatige verdeling van woongelegenheid.
Het doel mSg niet zün de doelmatige ver
deling zelve, ook ni«U een rechtvaardige
ook voor wit betr.lt de'vollorde, wwrtn j verdellnj. En blnrten h« beperkte r..m
tot vordering wordt overgeg.Bn. Hlerkl) bevordering ven doelmatige verdeling
verdient om. het lot van befaarde bowo- kan etl moet niettemin rechtveardlgheld
verdierf ojn. het lot van bejéarde bewo
ners als aédanlg aandacht. Bij de over-
weging gaTgeen enkel belang, van welke Lter bepaalt dit tiltdrukki
aard ook, IQ) voorbaat buiten beschouwing 9°Pl«merkt yordt, dat
mogen worden gelatph. Voor ovefweging
»omt gok ln aanmerking behoefte a*h
wooijftlegenKeid ten gebruike yoor ultoe-
oefening van «en beroep.
-~4V«dcr«*if'deinhitster, dot van de ror-
derinpp!évoegdheld geen gebruik zal-.Wor
den gëmaaKt dan nadat het B. en W. re-
ecn oplossing
te bwel-
del ijker wijze onmogelijk is gebleken om
op basis wn vrijwilligheid
van de huisvcstingsmocllljk:
ken. B. en W. zullen, waar mogelükf be
middelend optreden ofn zodanige oplos
sing te vferkrügen.
Wanneer B. en W. hiermede rekening
houden en niet maar een directeur vftn
woningnoodbureau lukraak briefjeiTaten
schrüven dat met inhoud: „Ik heb de door
U bewoonde woning aan een qpder gezin
toegewezen" dan zullen ook hlerdqor vele
moeilükheden worden opgelost en vele wo
ningzoekenden aan onderdak- geholpen
worden. Zoals reeds gézegd, vele goed-
willenden wiljen wel andere gezinnen op-
- nemen, maar zij wijlen ze kiezen, opdat
zü weten, waar zü aan to* zün.
B. en W. zullen „vrijwillige medewer
king" moeten aanmoedfgen door die goed
te keuren, doch zolang er nog ambtenaren
zijn, die hft standpunt innemen van: *1 k
verdeel de woonruimte", eenstandpunt,
dat de minister zeker niet goedkeurt, kan
er van bedoeld* medewerking geen sprak*
zün. jblst omdat die medewerking impli-
cedtt. dat de bevolking zelf een handje
helpt mef het lenigert van de woningnood.
Zelfs bü vordering, welke uiteraard naar
de wet niet voor een bepaald gezin of
'een bepaald persoon kan geschieden, zegt
Andere bedoeld
Ik neem alleen artikelen aan v«n
achrijyers die een bekende naam hebben,
-zei een hoofdredacteur tegen iemand, die
een artikel kwam aanbieden.
Dat tsolft orde. Ik heet Jansen!
BIJ de kopper
Hoe vindt u het mes vandaag meneer?
Is het niet büzonder scherp?
Als u me scheert niet zo bijsonder,
maar als u me snijdt is het buitengewoon
scherp.
Kern brmtmmUJe.
Dame tot dienitbode. dleVW solHcite-
a^Waarom bent u uit uw vorige betrek
king weggegaan?
Mar ik mevrouw er op attent m«k«n,
dat ik haar óok niet vraag, waarom h«sr
vorige dienstboden bij haar zün wegge
gaan. antwoordde de maagd.
Dertien lentes telt
Valda Osborn uit Rich
mond. -Heel Jong nog,
maar dit neemt
weg. dat zü toch vol
gende week (me8 zal
strijden om de hoogste
schaatstitel in haar
land: Brits kampioene-
schoontijden. Zij is de
jongste van de elf
uitverkorenen, die mee
zullen" dingen. Dat zij
evepiftel wat betreft
routine niet bü haar
concurrenten achter
hoeft te staan, bewijst
wel het Je it; dat ze me(
haar derde Jaar reeds
schaatste. Wü kunnen
ons nog herinneren,
dat het lopen on# op
deze leeftijd nog enige
zorgen baarde.
- rechtvaardigheid
en billUkheid Wórden betracht. De.minis-
Ik.
b wet noch In
haar considerans noch in dër tekst gewaagt
"n personen, die behoefte aan woonrulm-
of aan verandering van woonruimte
then en dus ooit niet van' omstandlg-
ièn of oorzAken<van zulk een behoefte.
Voort» wordt ook niet gerept van perso
nen. te wfer behoeve kan worden gevor
derd, doch uitsluitend van vordering ter
bevordering van een doelmatige verdeling
van woongelegenheid.
De Wet staat geen vordering van meu
bilering toe, wel nog vordering van stof
fering, welke zich in het gevorderde be
vindt of daarbij behoort en voor het ge
bruik van het gevorderde noodzak*lük Is.
Ppgtrarkt wordt, dat vordering van
woonruimte, voor hèt gebruik waarvan'
eenmaal vergunning is verleend, niet in
de geest van de Wet zou zijn. Uit enkele
artikelen van de Wet volgt, dat een woon
gelegenheid, voor het in gebruik nemén
waarvan eenmaal vergunning is verle?6d,
eerst lift de laatste plaats voor vordering
ln aanmerking behoort te komen, aange
zien fnet Vorderen zou worden ingegrepen
ln een op de voel van dezelfde wet ge-
autoriseerde^sjtuatie. De vordeHngippll-
tiek-za! zibh-derhalve In de eerste plaats
hebben te richten op de woongelegenhe-
den, voor het gebruik wsarysn nimmer,
ogk niet onder vigueur van.vóór de wet
bestaande regelingen, vergunning nodig
was. dus tegen de „zalige bezitters iran
nuds", zoals mr J. Rlphagen, wleni toe
lichting hier wordt aangehaald, deze men
sen noemt.
Uitelndelük 'is bepaald, dat Y*n de be
voegdheid tot vorderen B. en W. |een ge
bruik mogen maken, dan na de commissi*
van advjes te hebben geraadpleegd. Deze
commissie zal eerst raad hebben te geven
en daarbU ook met de hierboven ulteenge-
zette régelen, die de minister heeft voor
geschreven, rekening hebben te houden.
Wanneer het advies der commissie niet
eenstemmig is, bestaat er beroep op Ged.
Stirtem Iedere afwüking in
advies
dit mam
maakt dus de vprderlng vatbay^oor be
roep. Het zal wel zelden voorkomen, dat
alle commissieleden over alle ln aanmer
king gebrachte belangen eenzelfde advies
uitbrengen. Ook dc coftunlssle van advies
zal uitsluitend voor ogen moeten houden:
de bevordering van cen doelmatige verde
ling van de woongelegenheid.
En hiermede hebben we het voornaamste
vermeld van hetggen voor de burger van
belang is te Weten van deRVoonrulmtewet.
De Minister heeft gesproken en als het
geen hli gezegd heeft, wordt opgevolgd èn
door de burgers èn door ide gemeentebe
sturen dan zü" we met het woningnood-
vraagstuk op de goede weg nsar een op
lossing, die immer «lecht» «edeeltelük kan
zijn. omdat dit vraagstuk nooit ls op te
lossen, zonder vefsnelde nieuwbouw van
woningen.
De grondslag ls: vrijwillig medewerking;
aan ie ene zijde geve men die, doch aan
de andere züde rqoet zü niel genegeerd
worden om persoonlijke of andere rede
nen. welke geen grond vinden ln de door
de Minister bevolen rechtvaardigheid en
billükhéid.
En. zegt de Minister, laat de Inwonende
een bescheiden houding aannemen. Ook ln
deze woorden 1lgt gematigdheid ten aan
zien van voWejjng en wordt heengewezen
naar onderling overleg In tegenwoordig
heid van B. tn W.
Dat het met de vorderingen nog niet
geheel in orde ls. blükt wel uit de geval
len, waarbij burgemeesters door de recht
bank terzake van vordering ln het onge-
»lÜk worden gesteld. Vermeldenswaard ls
nog, dat de kantonrechter te Amersfoort
ln korte tüd veertienmaal een vonnle
wees, waarbij de ontruiming van een wo
ning jweder werd gelaat en waerbü ver
dachte werd veroordeeld tot betaling van
een dwangsom van ƒ150 per dag aan
eiser voor iedere dag. dat verdachte In ge
breke bleef, aan dit vonnis te voldoen.
Zo werd te Zwolle de burgemeester, die
tpt vordering van oen clandestien Betrok
ken woning was overgegaan. ,door de
rechtbank ln het ongelük gesteld.
Ook hier wss blükbaar niet gelet
de grondslag: „vrüwilllge medewerking
A. K. van den Broek.
(Van onze Londenge correspondent)
Er zün 177 stukken ln de aan Vincent
van Gogh gewUde tentoonstelling, welke
zo juist* in de Tate Gallery te Londerf ia
geopend. Het zal wel de grootste en meest
overzichtelüke verzameling van Vlncenta
werk zün'. dl* ooit büecn ls gebracht.
Daarvoor hebben gezorgd de Arts Council
of Great Britain en dc Nederlandse rege
ring. die de medewerking ontvingen va/\
Ingenieur V. W. van Gogh. een neef van
de meester, die zün eigen uitgebreide
cqllectie beschikbaar stelde, van de Tate
Gallery, die reeds een uitgelezen Verzame
ling Van Goghs bezit, en van enige ander*
Instellingen en particulieren. Enige uren
voor de officiële opening hadden de Ko
ningin van Engeland *en haar dochter
Prinses Margaret de tentoonstelling be
zocht. De dag tevoren had Ingenieur Van
Gogh een lezing gehouden over zdjn oom
en diens arbeid en leven.
Het werk van Vincent geniet bok hier
grote .vermaardheid, niet ln het minst
omdat reproducties er van, die veelal zeer
decoratief zün, sinds lang ln Öe' kunst
en platenwinkels worden verkocht en ruim
dienst doen Voor wandversiering in vele
Britse wonln|en. Het kan dan ook geen
verbazing wekken, dat „Van Gogh ln de
Tate" (dat hoort rrten alomr «en gebeurte
nis van hoog gewicht is ln de Engelse
kunstwereld, dat de mensen al terstónd
in drommen naar dit museum stroomden,
ook al is het lang niet zo gemakkelijk
te bereiken als Burlington House. In
Piccadilly, .waumeen prachtige tentoon
stelling Van Indische kunst haar deel v»n
"•(Je belangstelling van het kunstminnend
publiek opeist.
Het schildersleven van Vlricènt heeft
niet langer 'dan tien jaar geduurd. Zijn
eerste verkoop van Mn schilderij van zün
hand had plaats nagenoeg aan het einde
Van die tien Jaren en enkele maanden
vbordat zljq zwaarmoedigheid hem de dopd
ln dreef. Dc^ verkoop had plfffetk ln Brussel.
Hoe hard hü hkeft gewerkt ln die .tien
Jayen tonen de zalen van de Téte. Hoe
koortsig hü kieft gewerkt tonen vooibl
de doeken en tekeningen uit zün tüd in"
Arles, In St Heipy en ln AuVers. Het werk f
uit zijn Nederlandse tüd .doet dit In veel
mindere njete.
Van Gogh staat als schilder alleen. Zb
hij Invloeden heeft, ondergaan van (Ie
mannen van de Haagse schoql en van da
Fransen vallen ze ln het niet bü de In
vloed die eigen ontroeringen en gevoelens
uitoefenden op wat tenslotte op het doek
verscheen. Het is te betreuren dat het
zielkundig geval Van Gogh zo büna on
ontwarbaar verstrengeld is geworden met
de schilder Van- Gogh. Deze tentoonstel
ling moet iedere bezoeker de overtuiging
bijbrengen dat de schilder op zichzelf kan
staan. Er is veel over Van Gogh geschre
ven. en heel sterk Is de tragedie van zün
leven belicht. Dit heeft ten gevolge gehad
dat velen zün doeken niet kunnen zl?jt
zonder te denken aan hef menselük drafna
dat de schepper van die doeken vertegen
woordigt. Het heeft met de reproducties
de figuur yan de jneester tegelük met
zün werk gepopulariseerd, tot schade van
de zuivere artistieke waardering van dat
werk. Dqze tentoonstelling kan er veel
toe büdragen de onweersprekelüke stelling
te doen postvatten dat Vincent van Gogh
1 een geboren en begenadigd schilder w»s,
en dat hij "kon tekenen als de besten. De
schoonheid en de harmonie der kleuren
In zün werken, in het büzonder die van
zün Parüse tüd. maar evenzeer in zün
laatste picturale jazernüen. zün zo tref
fend dat men wel van een wonder kan
spreken als men bedenkt In hoe korte tüd
hij deze hoogten bereikte.
De Nederlandse ambassadeur te Londen
heeft de tentoonstelling 9 December offi
cieel geopend. Men hoorde de gebruiké-
lUke redevoeringen; van een der gouver
neurs vqn de Tate, van het hoofd van
de British Arta Councils De toon van do
rede van Jhr Michlels van Verduynen was
voortreffelijk. De ambaaaedeur bracht het
uitzonderUjke kunstenaarschap van Vin
cent naar voren zonder ln te gaan op die
büzonderheden van zün leven, welke de
zuiverheid van dit kunstenaarschap drei
gen aan te tasten. Op die wüze herstelde
hü een fout in de „dope" of de „literature",
die zo als te doen gebrulkelUk 1% bü de<
opening aan de pers en andere genodigden
was verstrekt; daarin werd te veel gewag
gemaakt van het krankzinnigengesticht en
het afgesneden oor.
Nievwsdruppels
B*n óoóalUk tnünongara) heeft tich
Donderdagmorgen in staatsmijn Maurit*
voorgedaan. De Uft ln de schacht dooddd*
de 47-Jarlge R. Koning-
Een Nederlandie handelsdelegatie tal
Maandag naar Engeland vliegen om «ot een
wederzijdse handelsovereenkomst te
--Twe* doden koette het ongevi
gelen gang. waarbij een vrachtwagen
Alkmaar ln de Letdsevaart reed.
Vüf wilde zwijnen zün Donderdagmid
dag ln <je Wljlrese bossen onder Gulpen ge-
corruptie zijn twee ambtenaren
van het rijksbureau voor genees- en ver
bandmiddelen te Amsterdam gearresteerd
Minister Gielen heeft een telegram ont
vangen van 11# studenten, dl* 4e minister
verzoeken te bevorderen. dat zij ne de
Korstvacantle kunnen beginnen met hun
colleges politieke-.%n sociale wetenschappen
te Amaterdam.
1» een moffaUnrtchttag te Amsterdam
fctek VrUdAgmlddsg brand uit. die gelukkig
niet dezelfde gevolgen had ala een half jaar
geleden, toen de moffelovon explodeerde. De
inrichting brandde echter geheel uit
tas Britse militairen hebben tn de Cha*»
•et-kazerne Nederlandse ondJrieheidingefl
ontvangen van Jhr Michlels van Verduynen.
