GOUD5CUE COURANT
er
[ENDE
deling
de
Voorlopige federale raad voor
Kasjmier, vraagstuk nummer zóveel
infee 45
and, Gouda
Maas wast snel
Nieuwsdruppels
lige avonden
te maken
llXX
lub' 3°
Indonesië ingesteld -
GROOT GOUDA D. DE. KLERK
mü>.
Maas
regen
snelle was
hot water
stijgen.
Minister Huysmans
gaart heen
Pleidooi concentratie personenvervoer
Arabische bemoeienis
met Kasjmier
Djokja afwijzend
THORBECKE
LAP, PAGINA 4
rnjg 10 cent per
Woensdag 14 Jan. 1948
nummer
86ste Jaargang No 22261
Bureau Markt 31 TeF 2745
Postrekening 48400
Herinnering aan 1848
DEBATTEN RÏJKSBEGROTING
op
oj
De
de
ir d<
evaari
Koningin in Centraal theater
Heruitzending naèr Indië
Via CARE
C.A.R.
len nood-
lertiening
nsttreding een
rado),
Hij k<
Minimum op-
c. w.
:endheid met
aanbeveling.
Wisselend bewolkt.
ur. Houtman, Burg.
het
Jna kan men van
iraa IMte I
Prijs abonnement;
per week
per maand
per kwartaal
ƒ0.26
1 10
ƒ3 30
aart
passeerd met bestem-
PEB ASTOK
AD ASTDA
EENDRACHT
MAAKTMAOTT
last
en-a
lij-
dr
>lj de
Dlrecteur-Chefredacleur:
S. H. VAN DER KRAAT8
drus.
lan: V
Dordr-
rst n»
het c
irzitter van h<
ratuur
np.
Heldhald
bui-
joli-
aar
wordt t
Ovewtee.’
in,
beseffen,
14 Januari Wassend* maan.
Zon op 1.45: onder II.54
Maan op 11.03; onder 21.14
personen aan de twee andere zijden zaten.
lige federale raad voor Indonesië zal geleidelijk overgaan in de interlm-
ERICHTENjj
Katoenhand’J R'dam
1 Inch staple ex-pak-
alle rechten) f 2.38*/«.
wetsont-
wet ln-
kiezers
aan te
r punten jongenspak.
12—13 jaar. te Vr es
c B. 103
gestoft, zit- en slgap-
'ooridame, zond, pen-
No. 154, Bureau van
1.1 gr. C
101 gr. C
„espro-
-president
afgelegd.
i opening
ar tuit.
klagen
waar-
gelooft
ióe kórter‘de regeringsverkla-
Indië worden, hoe verder wij
marl. vóór 4 uur Ge-
ilng naar:
Van Drlmmelen: Spes.
recht: Lily. Van Kerk-
De Krijger; Uri,
imldc Lanoy Lelden,!
illendam: Terneuzen 0.
Johanna Wilhelmina 5.
ïebied
ilp en
cistan,
lanese
het)
inde re
idoès-
Hari
•voch-
ni met
alsof
an. geleende d.bl. re-
Markt n. Bloemend,
ged. T.b.t.b. R. Feith-
Gistermiddag is In een klein zaaltje van het gebouw van de voormalige Volksraad
te* Batavia,, door dr Vaq Mook de „voorlopige federale raad voor Indonesië”
ingesteld. De algemeen' secretaris, mr K. Verboeket, las het regeringsbesluit vodr.
Leden van de federale raad t(jn: raden Abdoelkadir Widjojoatmodjo. mr Tenngkoe
Dzoeikarnain, prof. P. A. Hoessein Djajadiningrat. dr J. E. Karamoy.' Pangeran
Kartanegara, raden Soeria Santoso en'tm; Wisaksono Wirjudihardjo.
verdit
1848 geer,
Staten
•■‘n h<
14 Januari 1798 werd
>p 14 Januari 1848 vijftig
fiUen wij in de herlnne-
IN HET BRANDPUNT
De regeringsverklaring over Indonesië.
die ruim een uur in beslak nam en wj^r- i
over Donderdag zal worden gedebatteerd
de belangstelling van Kamerleden en I
publiek was buitengewoon groot werd i
gevolgd door het trekken van de afdelin- I
gen. waarna een aanvang werd gemaakt
tact de beraadslaging over het hoof^ti^1
Verkeer van de R(jksbegroting; nog sierd*
de Rtiksbcgroting. die gewoonlUk al )fi»or
Dr G. W. M. Huystpans. minister van
Economische Zaken, heeft op medisch ad
vies ontheffing uilvzUn ambt verzocht.
Dr.Huysmans was van 23 Februari 1945
tot 24 Juni 1945 minister van Financiën in
het kabinet Gerbrandy. als opvolger van
'ir J. van den Brock, in Augustus 1946
werd hij opnieuw minister en wel van
Economische Zaken in het kabinet Bcel.
Dertien September 1947 werd hij geope-
rëerd en 4 October kon hij het ziekenhuis
voor verder herstel verlaten. Midden No
vember kon hij zijn werk van minister
Mansholt, die feem had vervangen, over
namen. Nadien is minister Huysmans lij
dende aan ischias. Ook gisteren was o.
Huysmans niet in de Tweede Kamer bij
regeringsverklaring. 0
WEERKUNDIGE
W AARNEMINGEN
Onverwacht brachten Dirisdi
H.M. de Koninginnen prinses Juli,
bezoek aan het Centraal theater
sterdam. Zij woonden, tussen
bliek in een zijloge gezeten, de i
bij van het door vier leden
gespeelde toneelstuk Glazen
•n. aang.: nw jacquet
m. 48. z. p„ le kwal.,
k en stof. Turfmarkt
I Thorbecke In
benoemd, te
[eataan op het
*n denkbeelden.
Willem II de
met Thorbecke
ifng vreesde daar-
ien met de nog
halatai...
handhaver
Daarom
grond wetsherzieni
als minister aan. 1
van te t
conservaf
Wie z
durven
liberale
pas komt
vooróp te
Jagavond
.liana een
*r te Am-
hetpu-
opvoering
van Comedia
Speelgoed.
en zijn sc
teggen zijn t.
~!.000 indring:
It hard geve
ik onder de s
in I. Schlomer: Valen-
I. Westdljk: Naptha l.
ilegel f
n: Saigon Maris: Wln-
•ondichery. Kempers;
De Graaff: Castor.
Emans; Beverwijk.
Klelnhana Wijkdienst
st; Marie 4. Thonisaen.
Zeilkamp; Nautilus 2.
Van Lojnk
Haar: De Rijn. Sand-
jman: Codam 99, Geut-
Capria. Schools
i: Aardenhout Terste-
iktnarTs: Rheinunlon 4,
roek; Energie 2 Nor-
n
De ceremonie duurde vijf en twintig minuten. Na de installatierede van dr Van
Mook voerde prof. Hoessein het woord, waarmee de plechtigheid was afgelopen. De
groene tafels waren carrévormig opgesteld. Aan de ene zijde At dr Van Mook, naa
wie ter rechterzijde minister Neher gezeten was en te linkerzijde jhr mr Van Vreüei
burch. Aan beide uiteinden zaten lt-generaal Spoor en vlce-admiraal Ptnke. Aan de
rechterzijde van het carré ztotqn de leden der voorlopige federale regering, terwijl tal
van officiële
De voorlopi
regering.
gevr.: een nw of-r.g.
•d. fl. maat, moet be-
pr. conditie zijn. Br
>ur. van dit Blad
uffr. voor breiwerk.
1 stopwerk. Br No
3ur. van dit Blad
pee-
de slope
ierd gezt
nteld. Et
een rust,
jeeft op
zee maal
i tot een te
tras het zeer
moeilijkheid
-.ste” verbin-
tot stand
het z.g.
len zich
irtabele”
T\E REGERING heeft opnieuw get
•U ken over Indië, Minister-!
Beel heeft een lange verklaring
waarin veel staat te lezen. Zo n
van zaken aan het volk heeft haai
Het Nederlandse publiek mag niet l.
over enig gebrek aan uitvoerigheid,
mee het wordt ingelicht. Kijker
echter, dat hoe korter de regerings
ringen ovef Lime
zullen zijn.
Nederland telt vele mensen, die van
Indië alles weten. Wat in Batavia en in
Den Haag ook mag geschieden in net
diepste geheim, zij zijn op de hoogte, Hoe
dieper het geheim, des te hoger die hoog
te. wawrop zij zijn.
F,r waren lieden, die zeiden, dat de m.-
nisters naar Indië tqgen. om dr Van
Mook tot de orde te roepen maar de rege
ring spreekt haar waardering Ult,v°orjje
wijze waarop onder leiding van de Land
voogd het overheidspersoneel zijn taak
vervult, waaruit men zou mogen besluiten,
d*irlU^SMd?eeSd.n. d» de
mogen afmaken, maar de regering zegt,
dat de geest in het algemeen zeer goed
blijft.
Er wai
zeiden, c
stortir"
van de raad is inmid-
Semawi uit Oost-Indo-
verluidt zijn tijdelijk vier
de republiek (Djokja) open
moest bestaan, dat de
metste meerderheid niet
zerden enkele IpSen op
ontslagen, maar werden
m in hun plaats benoemd en
jestaande vacatures bezet met
lat de Eerste Kamer geen
tingen bleek.
de Kempepae? had-
maatregelen nood-
-rondwetshertienihg
Je grondwetsher-
rn 4. v. d Hove: WH-
Srouwer; SHV S. Bot;
rderer Kikkert; Tam-
v d. Noort: Nothung,
Khem: Ernst Scholten;
n Antonie Gevellng:
el Wijnen; Clara £11-
Petrus. v Alphen;
>ljman; Vesta. Hirsch-
s Dordrpcht: Pasteur,
hlth: Madoera 2 K£lj-
leaal. Neve; Jo. Boef;
lerentia. Sanders Am-
Tenppermans. IJmul-
oenmakers. Leerdam:
laarlem: Marinus
lella. Baaij: Adolfina,
I; SB 1090. Gernaert:
Suatre Freres. Brink-
«elusine. v. Winssen:
delweiss 15. Zaman
v d Wljgaard: Deo
Saaie. Westerlinck;
tdienst 21. Mouthaan:
Ichwarzwald. Scholten;
Aletta. De Ney: Teuna
s. BrUder: Rhone. De
en; Ellsa. Tempelaars:
al Neve; Toecar. Toe-
che; Rosa v. d. Meer-
Alpha. Kleljn; Nooit
irvus Volkerich: Bon-
j De Baar: Levant, v.
Meijer: Gema. Boon-
INR 27. Versluis- Glê-
inand. De Coeh: Bor-
Hartman: Erda. Jan-
12 Januari 5 gewonden
Het 1 Nederlandse legercommuniqué
meldt, dat op 12 Januari de Nederlandse
verliezen vijf gewonden bedroegen.
VAN VICE:VOORZITTER
B.B.N. I
Hij bepleitte Aii
van het stréek-mu
Eenjdoel treffende
kon volgens déze
bereikt in een énki
dip thans woj-den
slU’tten bij de mij-
voor die streek.
schadeloosstelling
i’MSj. huis stelde voor,
fJs bekostiging van
welk fonds zijn mi
betrekken uit een
prijs. Dat een bi
achtte de heer
is gebleken, dat
is. dus niet
Nederlandse u
dé heer Schilt!
infers konden
vfervoer i
nersonen-
ilioet volg<
af
muidif
Kichtt
■n dt
>ruik<
te zi
ol ven
rande hoed sprong een gat
en deed wat de Engelsman hei
van grap) had aangeraden.
was hij in Kasjmier en...
generaal met een tulband op.
landgenoten»in hét deftige N<
hoorden, dat Haight zijn land op
nier compromitteerde, zetten zij e
op touw om.hem op and*7_
brengen. En ziet.... hij is volgens een
bericht uit de Londense Times plot
seling naar Amerika vertrokken. Inmiddels
schijnt hij heel wat operaties in Kasjmiec
<iiet zonder succes geleid te hebben; van
de taal verstond hij geen woord, maar.
hij had zijn revolvers en zijn scherpe
ogen. Volgens zijn zeggen zijn er op ’-t
ogenblik ongeveer 22.000 indringers in
Kasjmier en er wordt hard gevochten,
hoewel heel het land dik onder de sneeuw
ziUB
TZ^SJMIER. Het is inderdaad ten nete-
lige kwe»ti«. Bijna kap men van i
geregëjM oevkig tusse» laAte en Baktattrfv**
Weerverwachtlng. meegedeeld door t
*- K N M I, in De Bilt, geldig van Woensdi
le avond tot Dojtdeidagavond:
Wi«jie:ende bewolking mat enkele verspreide
‘n buien. Aan de kust tifdelijke krachtige, ovèri-
sens meest mafjge Westelijke wind. Iets kou
der de» nacht».
I\EZE BEKWAME ministers hebben de
Mif grondwetsherziening tot stand ge-
bradulin een Tweede Ka^ner. waarvan
slechtr een minderheid liberaal was. De
ministers waren ook verplicht nog wat
..lading" overlxxujd te werpen. Thor-
i beckiaanae formules k.vamen te vervallen
weiden zodanig aangevuld, dat de Twee
de Kamer de grondwetsherziening in de
j^jvijzigde vorm wilde aanvaarden. Zo
Hadden de ministens aucces.
CTactvofl traden de ministers Donker
Cin-tiua en de Kempenaer op. zolang zij in
1848 ministers warën. De breuk, die met
Thorbecke was ontstaan, werd nooit meer
gehecht.
Toen de vrees
Eerste Kamer de verf
zou opleveren,
hun verzoek
liberale ledei
werden de b<
liberale leden, zodi
beletsel bij de itemmi
Donker Curtlus en d«
den begrepen, dat deze
zake)i|«t waren om de groti
te doen gelukken. F.n d<
zlcning'ls goed gelukt.
De Koning oordeelde dat
Maart 14148 tot minister
halstarrig zoude hebben g(
1 ?n van de eiger
durfde Koning
tning niet
i. De Konfn
grote moeilijkhed<
atieve Kamer.
zou dit nu in Koning Willem II
•n lakert? Wanneer einde 1848.de
nleüwe Kamer wordt gekozen, dan
-Thorbecke’* tijd om trommelend
B gaan.
Hedenmorgen om I uur 40 werden te Rot
terdam de volgende weerkundig* waame-
nJnaen gedaan:
Barometer
Wind
Temperatui
Max. temp
Mln. temj
Waarsgest
De Grote Beer met «50 nfgekeurde mili
tairen uit Indonesië, wordt Donderdag te
Amsterdam gedebarkeerd.
—.Te Sbekxboeml leeft men volgens een
coneepondent van Keng Po de laatste tl)d
wefr in een gespannen toestand. Iedere nacht
worden él- schoten gehoord. Terroristen
zouden Soekaboerni willen binnenvallen. Ne
derlandse troepen hebben de stellingen aan
de stadgrens ingenomen.
Oost-Indoneslë heeft Djokja bericht, dat
de mlnliter-presldent. Anak Agoeng, geen
gehoor zal geven aan de nitnodiging
om naar Djokja te komen ter be
spreking van de Ver Stalen van Indonesië.
Op last van de resident van Batavia
zal het te «patsvia verschijnende republikein
se dagblad Beiita Indonesia voor onbepaalde
tijd ntetjmee- verschijnen. Het bevatte stuk
ken. die worden beschouwd als Intimidatie,
belediging en destructie van de ophouw van
Indonesië.
—Binnen enkele weken kan thans de in
diening bil de Tw*ede Kwur worden ver
wacht van een wetsontwerp, rag*lende d«
mated»!* oorlogMehad*.
Kerstmis is afgehandeld. Belangrijk was
de rede, die de ,ender-voorxittervan de
B.B.N.. de heer'Schilthnis vsn de P.v.d.A„
hield.
Binnenkort zullen 90 officieren en onder,
officieren, afkomstig van de lichte infan
terie bataljons en de 7-December Divisie
voor dë tijd van twee jaren opnieuw naar
Indië vertrekken. Aangezien xij zich voor
deze heruitzending vrijwillig beschikbaar
hebben gesteld, wordt Aun gelegenheid ge
geven. hun gezin te laten volgen, hetgeen
in de eerstvolgende maanden zal geschie
den. Dit transport wordt geregeld door
het Ministerie van Overzeese Gebiedsde
len.
De burgemeesters dar gemeenten, waar
in die gezinnen to/*direvcr gevestigd wa
ren, zullen er ten volle toe medewerken,
aan dezen bij terugkeer na twee jaren.
hoogste prioriteit bij huisvesting te ver
lenen.
,TAE VEILIGHEIDSRAAD zit gereed om
•L' de klacht van India tegen Pakistan
te behandelen; men moet er zich vooral
niet te veel van voorstellen, maar goed,
de Veiligheidsraad zit klaar en het on
derwerp is netelig. Indiërs en Pakistane-
zen, oftewel Hindoes en Mohammedanen,
vliegen elkander onophoudelijk in de ha
ren, nu eens in een tempel tc Karatsji, dan
weer op een spoorwegstation ergens in
de Pendsjaab; en er vallen doden, tien
tallen, honderdtallen tegelijk. Gandhi, rde
oude wijze van India, is oen nieuwe vast4-
periode ingegaan en ditmaal zal hij zo
als hij heeft verklaard net zo lang hon
geren tot er eindelijk vrede is tussen de
twee volkeren, al moest hij zijn kuur ook
met de dood bekopen.
En dan ii er nóg een
feit, dat even moet
worden vermeld al is
het niet zo bijster be
langrijk. Serg. Haight
is op weg naar huis,
naar Amerika. Wie is sergeant Russell K.
Haight? Een 26-jarige johgeman uit Den
ver (Colorado), met flvonturiersbloed in
zijn body. Hij kqn er ma»r hiet aan wen
nen. dat de tweede wereldoorlog afgelo
pen was; hij wilde „iets groots'doen Al
zwervend over de aardbol kwam hij enige
tijd geleden in het nieuw gestichte Pakis
tan terecht, waar hij een baantje aannam
bij een Amerikaanse maatschappij, die be
zig is. een weg aan te leggen naar Afging-
nistan. Op eeiyavond ontmoette hij in een
kroegje een Engelsman, aan wie hij zijn
avonturiershart blootlegde. „Ik wil weer
vechtenzei Haight. ..Ga dan naar de lui,
die Kasjmier aanvallen", ried de Brit hem
aan. „zij kunnen daar wel een handige
Arherikaan gebruiken". Haight een
echte cowboy om te zien, met geweldige
laarzen, twee revolvers en een breedge
rande hoed sprong een gat in dq lucht
J*?d wat de Engelsman hem (bij wijze
had aangcraden. Een week later
generaal, 'n
Toen zijn
few Delhi
op die ma-
tetten zij een actie
idere gedachten te
Reuter meldt uit Damascus, dat d* raad
der Arabische I.lga heeft besloten, aan
India en Pakistan een nota te sturen,
waarin bemiddeling in het geschil tussen
beide landen (met betrekking tot Kasj
mier) wordt aangeboden. De vier Arabi
sche landen Syrië. Libanon. Egypte en
Irak zouden als leden van de V N. bereid
zijn, bemiddeling le verlenen om een eind
té maken aan let geschil. (Het ligt voor
de hand, dat deze Mohammedaanse lan
den meer voor Pakistan voelen clan voor
India, red).
het Nederlandse consulaat te Djeddah.
Daerna voltooide hij zijn studies in Euror
pa. &aar hij Nederland. Engeland en
andere landen bezocht. In 1941 vertrok-hij
met een regeringsopdracht naar Amerika
én Engeland. Gedurende .ie Japanse be
zetting was hij in Australië adviseur van
de Nederlands-Indisehe regering.
Dzoeikarnain. een veertiger, stamt
uit een sultansgeslacht in het wistelijk
deel van de voormalige residentie'Suma
tra’s Oostkust. Hij studeerde rechten te
Leiden. In de Japanse tijd was hij lij van
de. raad van Justitie te Medan, doch na
de uiU-oeplng van de Republiek Indonesië,
waarvan hij aanvankelijk oen vurig aan-
hanger, was, werd hij it. kol. van de
T.R.I., 'onder invloed van de misstanden in
de republiek werd Dzoeikarnain een vurig
tegenstander daarvan. Hij maakte- deel
uit van de Nederlandse delegatie te Lake
Success en van de huidige delegatie voor
onderhandelingcn met de republiek. Hij is
een overtuigd voorstander van een sterke
zelfstandige positie van de negara Oost-'
Sumatra:
Prof. Hoessein Djajadiningrat
werd in 1886 uit een oud aristocratisch
regentengeslacht in Bantarrl (West-Java)
geboren. Hij huwde met een Solosè' prim-
ses. Te Leiden promoveerde hij in létteren
en wijsbegeerte. In 1924 werd hij benoemd
tot hoogleraar' aan de pas opgerichte
rechtshogeschool te Batavia Hij v)as nooit
lid van politieke partijen. Ook in de Ji
panse tijd hield hij zich min of meer br
ten het politieke leven. Eerst na de pol
tie-actie trad hij weer in het openbar
op, het laatst als voorzitter van het Komi-
té Indonesia Sarikat.
Dr J. E. K aT amoy werd in 1895 te
M-enado geboren. Hij studeerde te Batavia
medicijnen en werkte vervolgens in ver
schillende plaatsen in de archipel als
gouvërnementsarts. In 1934 legde hij te
Leiden zijn artsexamen af, waarna hij te
Dusseldorp promoveerde. Dr KaramSy
was directeur van het Aoningin Wilhel-
mina-ziekenhuis te Menado.
Pangeran Kartanegara stamt
uit een sultansgeslacht in Koetei (Oost-Bor-
neo) en is ongeveer veertig jaar oud. Op
-jlava heeft hij een Europese schooloplei
ding gehad. Hij had een groot aandeel in
de vorming van de daerah Oost-Borneo.
Soeria Santo sa werd In Oost-
Jaya geboren. Hij bezocht de militaire
academie te Breda en heeft de reputatie
één der beste artillerie-officieren van het
K.N.I.L. te zijn. Gedurende de Japanse
bezetting was hij een van de leidende
ondergrondse werkersapNa de Japanse
capitulatie vielen de^llegalen in twee
groepen uiteen. De ene groep, waertoe
o m. Sjahrir gehoorde, steunde de repu
bliek. de andere, waartoe Santoso be
hoorde, steunde de Nederlands-ïndlsche
regering, Santoso werd benoemd tot advi
seur van dr Van Mook.
Ir Scmawi achtste lid
voorlopige federale raad
Naar Aneta verneemt zal ir Semawi van
Oost-Indonesië als achtste lid van de
voorlopige federale raad optreden. Ir Se-
xinawl is thans onderweg van Makassar
naar Batavia.
Commissie van Drie
naar Batavia
Ankara meldt uit Djokja. dat de com
missie voor goede diensten Donderdag of
yrijdag naar Batavia zal terugkeren.
Jhr mr H van Vred^nburch zAl zich
Woensdagochtend, vergezeld van overste
Pareira van de K.N.I.L., met de Dakota
van de commissie voor goede diensten
naar Djokja begeven en Donderdag nftfcr
Batavia terugkeren.
Volgens bet republikeinse persbureau
Antara heerst in welingelichte republi
keinse kringen te Djokja de mening, dat
de republikeinse regering haar ^standpunt
zal handhaven en de Nederlandse voorstel
len met betrekking tot wapenstilstand en
politiek accoord niet zal aanvaarden.
Djokja zal onafwendbaar
de grootste invloed krijgen
volgens prof. Schermerhorn
In een stampvolle zaal van Qns Huis te
Enschedé heeft prof, ir W. Schermerhorn
Dinsdagavond gesproken over de moeilijk
heden en 'teleurstellingen, die d« onder-
handelingen met de Republiek Indonesia
met zich hebben gebracht.
Gelukkig, aldus prof. Schermerhorn,
biedt de Dinsdag afgelegde regeringsver
klaring weer wat perspectief. Met nadruk
zei spreker, dat zonaer Indonesië Neder
land een'land van de tweede orde is. Ne
derland zal de souvereine Verenigde Sta
ten van Indonesië moetqn aanvaarden of
Indonesip terugbrengen onder het kolo
niaal bewind. Een tussenweg is er niet. De
republiek is thans op het tweede plan ge
komen. Ik ben het met Van Mook eens,
aldus spreker, wanneer hij zegt, dat zon
der de republiek de Verenigde Staten van
Indonesië op den -duur niet bestaanbaar
zijn. De republiek zal onafwendbaar de
grootste Invloed krijgen in het centraal
gezag van de Verenigde Staten van Indo
nesië t
Nieuwe actie van de Niwin
Het feit, dat binnenkort begonnen
wordt met de terugbetaling van hekgeld,
dat bij de aankoop van kolen teveel Is
betaald, heeft de N.I.W.I.N. en de Natio
nale Monumenten Qommissie geïnspi
reerd tot een grote actie ten bate van
monumenten, nagelaten betrekkingen van
slachtoffers van oorlog en bezetting en
van de ihllitairen overzee onder het motto:
„Maakt uw kolenbonnen tot warmtebron
nen voor hen. die op hun post stonden en
staan." Beide organisaties sporen alle
landgenoten aan. het geld van de bonneA
te besteden aan bovengenoemd doel.
In h*t district Zuld-Holland «n Zaaland
werden In de Stat-Nicolaaa- en Kerstmaand
72 processen-verbaal tegen banketbakker»
opgemaakt. De geconstateerde onrechtmatig*
bedTOe< der ,ev,llen tezimen
«n snel voltrekt en en bewtiro
d..rJ.n noemde sli dalende
jaloers zou véorden.
Er waren lieden, die zeiden dat dan en
dan de regering zou toeslaan, maar de
d.'nz°®
en aanhoren, verklaart dat de besprekin
gen over het stopzetten vah dat alles niet
tot In het eindeloze kan worden gerekt.
4 Er zijn lieden, die zeggen, dat wiy zeer
slecht over de ware gang van zaken wor
den ingelicht, dat ons veqj feiten worden
onthouden, en de minister-president praat
lang over nieuwe instellingen, weer nieu
we vormen, die in wezen onder de Ling-
gadjati-overeenkomst zouden va len. maar
het is voor de zoveelste niaal. dat allerlei
over Indonesië wordt verklaard, en tot nog
toe krijgen alleen die lieden gelijk, die zei
den. dat het in Indië niet goed gaat. Een
goedkope vaststelling, die echter een zeer
dure werkelijkheid betreft.
Toch heeft de verklaring enkele dingen
onthuld, waarbij zoals gewoonlijk ook be
langrijke zaken, waarvan de lieden, die al
les wisten, nooit iets aan Kijker hebben
^verteld. Men schijnt in Nederland overzee
Thet een groot gebrek aan overheidsperso
neel te kampen. Op korte termijn wordt
een commissie ingesteld, die dit vraagstuk
ter plaatse zal bestuderen en uit de for
mulering van de betreffende passage
wordt duidelijk, dat men denkt aan het
detacheren van Nederlandse ambtenaren
hier naar Indië! Er zullen dus —.waar
schijnlijk met gepaste behoedzaamheid
Nederlandse ambtenaren worden a a n g e-
wezen voor een taak in Indië!
Men begint in de hoogste regionen. Want-
wat is het anders, als men minister Neher.
de man op wie zo velen hun opbouwver-
wachtingen hadden gebouwd, wordt aan
gewezen als lid van het Collegiaal Or
gaan? Neher heeft ook het taaie opbouw-
Ijzef niet met handen kunnen breken,
maar hij behoorde tot de weinigen, van
wie fnen mocht verwachten, dat hij durfde
en kqn doortasten. Zouden wij nu wer
kelijk zo weinig krachtige mannen, pro
minente figuren, met doorzicht en energie,
hier bezitten, dat wij een onzer belang
rijkst* mannen op een plaats als het mi
nister e van Wederopbouw moeten mis
sen? Want de wederopbouw hier betekent
toch ook wel iets!
Verder Is er verklaard, dat er contact
Is gezocht met de universiteiten en hoge
scholen om van daaruit ook aanvoer van
„brains” aan te moedigqn. hetgeen op
Zichzelf een hoopvol teken is.
Er is nog een verklaring afgelegd, die
velen met voldoening zal hebben ver
vuld: Nederland trekt zijn troepen niet
meer terug uit de gebieden, die het nu
bezet houdt. Wie enigszins op de hoogte
1» van hetgeen uit Indië door onze mili-
Wiren wordt geschreven, wie las hoe de
mensen het zouden besterven als onze
troepen weer uit de gebieden, die zij bij
de politiële actie bezetten; moesten wor
den teruggetrokken, zal beseffen, dat de
duidelijke verklaring over de bescher
ming der bevolking, die wij op ons hebben
genomen, op prijs zal worden gesteld. Het
Is te hopen, dat men daarin ook van geen
concessies ooit zal willen weten.
Tenslotte: er komt »«n Collegiaal Or
gaan. Daarover kan KIjk*r slecht» dit zeg.
gen: moge dit college tteer blijvend suc
ces hebb*n dan d* Cosnmi»si«-Genera«l,
KMt
leze afgevaardigd* nog
estie van de autobusondernemer
sar uit Breda, die strijd moet leverenv-
de B B A. en de kwestie van de
die aan particuliere ondernemin-
vorden afgestaan Dit schijnen
i ie zijn, die minder bruik-
■door dit gebaar veel van
waarde verliest.
■'•scheidene sprekerH voerden na de
jrrarens nog het woord. De heer
i (S.G.) 4«prak zich uit tegen slaats-
de neer v. Zaal (A R streed
varen van binnenschippers op
De heer Van Maenen (K.V.P.)
voor gezinstarieven bij de Spoor-
Kiezerslegitimatiekaart
Bij de Tweede l^imer is een
werp met Wijzigingen van de kieswt
gediend. Een nieuw artikel stelt
in de gelegenheid een machtiging
vragen, waarmee zij in de gemeente, waar
zij zich op de dag der stemming bevinden,
aan de verkiezing kunnen deelnemen De
kiezer, die een dergelijke ..kiezerslegitima-
tiekaart" wenst te ontvangen, kan dit in
de periode van 1 April tot 38 dagen voor
dé dag van de stemming tpr secretarie
aan elke gemeente in Nederland meedelen.
Kolen vpor 5000 gezinnen
spreken. Heel in 't kort verteld, zit de
zaak zó. Sedert het stithten van de twee
onafhankelijke dominions, hebben de In
diërs en de Pakistanezen over de afba
kening van hun respectief grondgebied
ruzie gemaakt en moorden gepleegd Met
veel bloed en tranen werd de Pendsjaab
verdeeld, maar het rijke oergachtige Kasj-
fnier in het Noorden, tegen de Himalaya
at/n. bleef voorlopig los, totdat.de Hin
doese maharadja. Hari Singh, verklaarde,
dat zijn landje voortaan bij. India zou be
horen. De bevolking van Kasjmier is ech
ter voor 80’ «^Mohammedaans en pro-Pa-
kistan; bovendien haat zij Hari Singh. Het
gevolg: Mohammedaanse stammen dron
gen van hef Noord-Wq/telijke grensgc
Kasjmier Jiinneri (men zegt: met huif
steun van Paki
maar de Pakisti
regering ontkent
en van de ar'
kant ijlde het Hino
Indische leger 1
Singh ter assistentie. Nu werd er gevt
ten, met allerhande wapenen, ook
vliegtuigen. Eerst zag hèt ernaar uit a,™.
de invallers terugtrokken, maar zij keer
den terug, voortreffelijk uitgerust met wa
penen waarvan men de herkomst niet
weet. Wat men alleen weet, is, dat de
Sowjet-Unie vlakbij is. De indringers
maakten de positie der Indiërs hachelijk rf-n
richtten een eigen Kasjmiers^ regering, de
z.g. Azad-rcgeringj op. Indische vliegtui
gen lieten bommén op Pakista.ns gebied
vallen. De ene onaangenaamheid volgde
op de andere «n... volgt op de andere,
want het gaat nog steed» door. De haat
tussen Pakistan en India is groter dan ooit
tevoren; en dit, terwijl Groot-Brittannii!
en Amerika niets liever zouden zien dan
dat beide dominions met elkander samen
werkten ter verdediging van Kuid-Azië
legen de Russische beer. JJe gouverneur-
generaal van India, lord Mountbatten, zei
onlangs al, dat hij op den duur de schei
ding tussen India en Pakistan graag onge
daan gemaakt ?ou zien. Dit verlangen
wordt vooral zeer begrijpelijk ais men
weet, dat Rusland steeds pogingerbln het
wérk stelt om met Pakistan een verdrag
van „vriendschap en bijstand" te sluiten.
Ook voor Afghanistan is de Russische be
langstelling zeer groot. En in India wor»-
den de laatste tijd de communisten nogal
roerig, vooral in streken waar rijke Brah-
maanse landheren de scepter zwaaien.
Onder deze omstandigheden is het dui
delijk, dab de Veiligheidsraad de handen
vol heeft aan de Kasjmjerse kwestie. Er
liggen vele lastige vragen te wachten (bijv,
of de Azad-regering moet worden gehoord)
en waarschijnlijk ook wel een stuk of wat
veto’s. Er zal misschien een commissie
worden benoemd om de toestand ter
plaatse te bestuderen. Maar di* commii-
-'n lal ni*t jMftfJ balrven als di*
r avntaurfgblWjMlil WMght.
Het wrak van het oude Engelte oorlogs
schip ..Warspite”, dat destijds gedurende
zijn laatste reis, de reis naar de sloper,
floor een storm op dq rotsen werd gezet,
wordt thans ter plaatse ontmanteld. Een
karwei, dat OPéripens. zelfs op een rustige
winterdag, veie problemen geeft op te
lossen. Dé bijna altijd ruwq zee maakte
het gebruik van kleine boten
riskant bedrijf. Bovendien
- tijdrovend. Men heeft de
thans opgelost door een „raste’
ding tussen het wrak eit. de kust
te brengen door middel van
..wippertoestel". Dé slopers kunnei
nu zonder ggvaar en op „comfpr„
wijze aan boord begeven.
Sedert Dinsdagmiddag is
Maastricht snel gaan wass
*leeg hel watcr
motwn
Uit België wordt van de bovenloop der
tengevolge van de overvloedige
der laatste dagen een verdere
i gemeld. De verwachting is. dat
de eerstvolgende 24 uur snel zal
Aneta meldt nader uit Batavia, dat dr
Van Mook gisteren niet de voorlopige
federale regering, maar de voorlopige
federale raad voor Indonesië heeft in-
geateld. tiic geleidelijk zal overgaan in
de interim-regering.
Als achtste lid va:
dels benoemd in
neslë en naar
plaatsen voor c
gehoudon.
Hieronder volgen zeer korte levensbe-
achrijvingen van de leden van de voor
lopige federale raad voor Indonesië:
Abdoelkadir werd in 1904 te Sala-
tiga geboren. Na de middelbare school
volgde hij een bestuursopleiding: Hij was
eerst al.4 wedatia (districtshoofd) werk
zaam en werd vervolgens verbonden aan
de Maas bij
ssen. Binnen *n-
•r ruim 50 centi-
Vijfdulzcnd Nederlandse gez.innJb kun
nen gelukkig worden gemaakt i™t een
portie van de 1000 ton Amerikaanse
nnthraciet, die deze week met de Bien
ville in Rotterdam voor de kade komt.
Deze steenkool komt onder dq hoede van
de C A R E Tegen betaling van 10 dollar
door een Amerikaan krijgt de begiftigde
in Nederland twee en een half'mud kolen
gratis thuis. Een gezin kan ten*hoogste
met vier van zulke extraatjes gelukkig
worden gemaakt. C.A R E. beschikt óp liet
ogenblik reeds over 500 adressen om kolen
af te leveren.
pEBOREN
Thorbeaki
jaar. Deze datum v;i
ring terugroepen.
Toen Thorbec^, vijftig jaar werd, was
Hij wel enkele 1 maanden lid van de
7'wtede Kamer geweest in 1844-1845. maar
een rol als praktisch politicus had hij nog
niet gespeeld. Eerst met 1849 begon een
vruchtbaar lidmaatschap van de Tweede
Kümer, dat echter hooldzakefljk werd ge
bruikt om het liberale ministerie de Kem_
penaer-Donker Curtius nodig en onnodig
tegen te werken. Eerst in November 1849
wordt Thorbecke een succesvol minister.
Van Nóv. 1849 tot April 1853 vervult
Thorbecke persoonlijk een glorieus minis
terschap. Hij ligt echter met zijn jnede-
ministers voortdurend overhoop. Tiet is
voor allen een hoogst onaangename tijd,
maar ondertussen presteert Thorbecke als.
minister ongelofelijk, veel.
[VTAAR VOOR VANDAAG gaat het, in
1948. om de herinnering aan een
eeuw geleden. Waarom werd Thorbecke
in 1848 nog geheel buiten de praktische
politiek gelaten. Thorbecke was in 1848
nóch minuter nóch kamerlid En wie had
daarvan de schuld of de verdienste?
Thorbecke was in 1848 geen kamerlid
omdat de Provinciale Staten van Zu:d-
Hollsnd hem niet hadden herkozen in 1846.
Deze Staten waren imftiers in meerder-
held niet liberaal.
En waarom was Thorbecke in 1848 dan
niet minister? Wij geV'eji hierop een onge
woon. maar volkomen verantwoord be
scheid.
Het wa» de grote verdienste van de
voorzichtige Koning Willem II. dat hij
het juiste persoonlijke inzicht had. dat
Thorbecke 1A 1848 tegenover de in meer
derheid nog conservatieve Tweede en
Eerste Kamer buiten he< ministersambt
moest blijven. i
Thorbecke is In 1848 de man. die de
meeste invloed had op hat formuleren van
de grondwettelijke tekst in de nieuwe
editie, die was voorgedragen door de
Staatscommissie van 17 Maart 1848. Thor
becke was de voorzitter van die Staats
commissie Reeds óp 11 April 1848 ver
scheen het Verelag der Staatscommjfjie. 4
Ter beloning gat de Koning aan
alle Jeden mooie onderscheidingen.
Daarenboven kregen alle leden ook nog
een geldelijke beloning in contanten Eik
kreeg 5<HJ gulden, maar Thorbecke kreeg
800 gulden wegena verschotten. Zo werd
de post als staatsuitgave verantwoord. Het
was vroeger nog eens voordelig om lid van
een Staatscommissie te ^)n!
TVU WAS de nieuwe redactie van de
'grondw*t een heel'mooi Thorbeckiaans
stuk werk Maur de Koning had als
bekwame ministers toch soepele mannen
nodig die in staat en bereid waren de
voorstellen naar de wensen der Tweede
Kamer 4e herzien. Reeds vroeg had Wil
lem 11 Thorbecke’» grote gaven onderkend,
maar de Koning had ook begrepen, dat het
optreden van Thorbecke als minister in de
Tweed* en ook in de Eerste Kamer
1548 op een mislukking moest uitlopen. X.
Koning Willem 11 eerde Thorbecke door
de benoeming van 17 Maart 1848. Daar
mede kreeg de hoogleraar prachtig werk.
Maar toen, dadelijk na 17 Maart, enkele,
ministers-benoemingen moesten worden
gedaan, toen begreep de Koning persoon
lijk het ,ro. dat daarvoor' andere mensen -
nodig' waren, dan de onverzettelijke Ihor-
becke.
Reed» op 19 Maart 1848 roept Koning
Willem II de hulp In van Donker Curtiu»
als minister van Justitie en later ook van
de Keinpenaer al» minister van Binnen
landse Zaken
En nu wordt in onze staatkundige ge-,
«chiedenis altijd te laag aangeslagen de
hartelijke en vruchtbare samenwerking
van dez* twee echt-llbera)e en bekwame
ministers enerzijds met de Koning en
anderzijd* met de beide Kamera der Staten
Generaal.
„_rlitvoerig de concentratie
iet »trëek-J»utovervoer van personen-,
oeltreffende Wijze van samenwerking
volgens déze afgevaardigde worden
it in een enkele N V. De bedrijven,
bewogen zich aan te
die de concessie heeft
moeten daarvoor een
hebben. De heer Schilv
een fonds te yormeh ter
deze schadevei goeding.
uddelen zou moeten
i toeslag op de vervoers-
lusltjn wordt opgeheven
Schilthuls alleen jui»t, ais
het vervdtr ongemotiveerd
ter begunstiging van de
Spoorwegen. Verbaasd was
ilthuis over het feit, dat geen
worden verstrekt over het
per A.T.O. De kostprijs voor
en goederenvervoer bij de N S.
_lgcns de heer Schilthuis toch vast
•tellen zijn. Een concentratie als de
lige in handen van één bedrijf (A.T.O.)
tte «preker niet juist.
Zondag-rij verbod
Over het rijverbod voor personenauto'»
op Zondag, zei de heer Schilthui», dat de
grote zuinigheid, die moét worden be-
tracht, dit verbod volkomen rechtvaardigt.
De heer Hackë (Vrijheid) z.ei, sterk de
indruk te hebben, dat inspecteurs opdracht
I hebben gekregen vergunningen tot het
vervoer per vrachtauto-,van arbeiders in
trekken ten behoeve van het streek
vervoer. Meer wride de heer Hack* ook
weten over het plotseling intrekken van
een vergunning voor een busdienst Kam
pen -Urk. waarschijnlijk ten behoeve van
de bootdienst tussen die plaatsen. Ook de
heer Ha< ke vond het eigenaardig, dat geen
gescheiden winst- en verliesrekening kon
worden gegeven van de N.S. Fel keerde
de Vrijhcidsafgevaardigde zich tegen de
N.Ï.W.O.. die volgens hem tegen het
bedrijfsleven ingaat. De directie dient ter
verantwoording te worden geroepen. In
dit verband herinnerde de heer Hacke aan
het geschil tussen v. Osta uit Roosendaal
en de N.I.W.O.
Beroep tegen* R.V.I.
Op de toewljsing van personenwagena
1 door de R.V.I. zal wel altijd let* aan te
merken blijven, maar toch wilde de heer
Hacke de mogelijkheid beroep aan te
tekenen tegen de beslissingen van de Rijk»
Verkeer» Inspectie. Verder wenste des*
afgevaardigde goedkope spoorkaartjes in
de avonduren, o.a. ’om de spitsuren le
ontlasten, maar ook omdat hU de Indruk
had. dat de tarieven van het personen
vervoer hoog worden gehouden om met
de. tarieven van het vrachtvervoer te
kunnen concurreren.
Evenals de heer Schilthuis besprak d*
heer Hacke de aspecten van de binnen
scheepvaart.
Dat er teveel geld wordt uitgetrokken
vodr vliegvelden, verontrustte de heer
Sërrarens. In ons land ia toch al grond
tekort en wat moet ons land met 14 vlieg
velden. Verder vroeg de heer Serrarens
(K.V.P.) of het juist is. dat bij Eindhoven
drie boerderijen zijn gebouwd, di* weer
moeten worden afgebroken voor uitbrei
ding van liet vliegveld, en wanneer de
grond bij vliegveld Twente weer 'aan de
landbouwers komt.
Ten aanzien van het probleem scheep
vaart—luchtvaart, zei de heer Serrarens.
dat hij het niet juist acht, dat de commissie
Alberda. die dit probleem bestudeert.door
de minister is gebonden binnen het kader
van éérï internationale luchtvaartmaat
schappij te blijven.
Verder bësprak d<
de kwestie van de
Tichelaar uit Breda, d
tegen de B B A.
bussen. J‘-
gen wo.
Crossley-bussen
baar zijn, waarde
zijn waarde verlh
V«rsch“*'**,'“
heer Sei
Van Dis
bemoeienis,
togen het v
Zondag,
pleitte
wegen.
