COUD5CME COUQANT
p
SpÉïcnt
9n
ir waar'
Bazar
K ij leer
linjruil
HITLER EN MOLOTOF
VERDEELDEN DE WERELD
DE LANDSTORM HERLEEFT
Het kabinet-
Sjarifoeddin
afgetreden
Kamer
GROOT GOUDA
THEE DUURDER
Nader overleg met Commissie van Drie
i
Korte Kroniek
Stalin ging accoord met
inval in Holland
I
De uitvoering van
de wapenstilstand
op Java I»
leelname
kapitaal
Washington publiceert geheime
Duitse documenten
ae
r gaan wij
EN
REDE VAN BEVIN IN DEN HAAG
MET SYMPATHIE ONTVANGEN
Ter ondersteuning van het wettige gezag
Rotterdam is te duur,
zegt Clay
Voor de oorlog
80.000
dienstplichtigen
Churchill verheugd
over Bevins rede
NA KALIOERANG
1
LAD. PAGINA i
Zaterdag 24 Jan. 1948
Prija 10 cent per nummer
86ste Jaargang No 22270
Bureau Markt 81 TeL 2743
WAARIN OPCe^NOt^tEN
«Sowar
roatrelcenlng «W0
/ISO
HET MISVERSTAND
irpcn
I»
IEDRIJF.
ipend
an h
itilitj
/aart
eeken;
Grlm-
Churchlll. Diereksen*
evaart
ERICHTEN.
•mad-
S 56-01 so
Commissieleden hadden >ech
Hitler en Molotof
lag
Verliezen in Indonesië
takt beken
i de afgeit
fot
SPOED
door het
Zaterdag»
KIJKER
;o rm
met
Ned.-IndiS.
een
uini
van
Lar
(haren
.77 -0
beneden
kan wordan.
:i ta lljdan.
nt all|taga.
PtB AIPIXA
AD ASTOA
vUf qpinie
•heeft het
ken het
alra
>ede
iman-
leder-
De Maagd van Holland Nu is het uit met al die achterdeurtjes.
Haring o/ kuit en open kaart.
Chef-Ex»l«iUUc:
D. DE KLKKK
heeft de -
idrid ult-
gelooft,
betrek*
Prija abonnement;
per week
per maand
per kwartaal
Directe nr -Chefredacteur:
8. H. VAN DER KRAAT8
uit Groninge t
1948.
President Soekarno heeft
een radio-redevoering bekendg
maakt, dat het kabinet-Sjarifoe
r In
-.jrganl-
teconsoll-
vr-L
een doct
goede di
heeft
ateld
welke
public
commi
-rijgei
gel
«d.
hier en daar
in het zuiden
sneeuw.
:h tin Ren.
tra tuur
radei
rjen vai
i moet op d
ils Herfurt
om op
dat in
k géwer
niet
ipp-a
t zijr
'1 had
ng om
schor-
5. v Hetfgen: Terra
Jllna. v d Haar. West-
rswUk. v 't Noorden-
eemt; Vecht. Vreeken;
nsburg. Blauw: G.i..,-
inde Naamloze Ven-
1000.—. Solide beleg-
mder no. 1588, Bur.
Notulen van Kalioerang
niet aanvaard
Janui
Ams
■as8.
uit Oosterland
fanuarl 1948.
uit Steenwtjk.
1948.
uit Vlagtwedde.
1948.
Veendam, ge-
van
aan-
nder-
racao. E.
cratische
Meer,
lieden,
ima naar
macht op
m Reeds
...and de
ï«rta, aia-
i Curogaa
Coat* Gomel.
kan niet
nocratleën
„omen en
t initiatief
ie Sowjet-
.■aren mee,
iten. aldus
in, Borstelwaren,
kelen, Foto-Stan-
ng Kinderspelen.
Midden-Java Poerwokerto.
Oost-Java Djember en Lc
Katoenhandel) R'dam
1 inch staple ex-pak-
allé rechten) f 2 31'/»
'EN. 23 Januari.
tuhrort 3 91 —0 40; Lo-
Nljmegen. Waal. 11 «7
en Lek. 11.4»—0.32; De.
.16: Maastricht, hoofd-
43 55 -0.14: Bel-
26: Venlo. Maas,
de sluis, 7.10
irde, dat het geen zin
of ruzie te maken met
het mogelijk waa
hen tot zaken te
t. t het ver—
„gun-
iet de
itoom-
- dat
Het
s:s:
xljn
rkzaam
riek, i
trende
i slechts I
ter een gr
Dat is
•nd. dat
in de afgelopen wc
trliezen zijn gerapp
Heden zouden leden van de comr tisaie
voor goede diensten naar Djokja vei trek
ken. doch óiotorstoring aan hun vliegtuig
noopte hen na de start terug te keren.
Zeer waarschijnlijk zullen zij Zc nds
naar Djokja vliegen.
De Duitse pogingen
•t driemogendhedenpact
bereikten haar hoogtep
nodiging aan Molotc
1940 een bezoek te
Molotof nam deze ui
vertelde de Soi
landse zaken v»
„nederlaag vai.
coalitie van Duit
Italië en Janp
„zij allen vootucvi
bankroet v^n het
Uit telegrammen van de Duitse ambas
sadeur In de 8.-U. aan de Wilhelmstrasse
blUkt, dat de 8.-U. geheel accoord ging
met de Duitse offensieven In Scandinavië
en de Lage Landen. De ambassadeur hee,ft
Molotof op 7 April 1941 meegedeeld, dat
de invasie in Noorwegen en Denemarken
was uitgevoerd In verband met „absoluut
betrouwbare berichten over ern dreigende
Engela-Franse Inval” In die gebieden. Mo
lotof heeft taen geantwoord, aldus hel tele
gram van de ambassadeur, dat de 8owjet-
regering ten volle begreep, dat Duitsland
gedwongen was maatregelen te nemen en
dat de Engelsen zeker veel te ver waren
gegaan.
Tot besluit zou Molotof hebbpn gezegd:
„Wij wensen Duitsland een volledig suc
ces bij zijn defensieve maatregelen". Op
18 Juni meldde de Duitse ambassadeur
aan zijn ministerie van buitenlandse za
ken, dat Molotof hem bij z|ch had ont
boden ter overbrenging yan de hartelijke
gelukwensen van de Sowjet-regering met
het schitterende succes van de Duitse
strijdkrachten.
In officiële kringen i» Den Haag is de rede van Bevin met sympathie
ontvangen. Men is van oordeel, dat de daarin aangekondigde voorstel*
len van zo vérstrekkende aard zijn, dat zij een uitgebreide studie ver
eisen. De voorstellen kunnen immers alleen worden gezien, in het kader
van geheel West-Europa. Met name de kwestie Duitsland mag bij de
nauwere samenwerking, zoals deze door Engeland en Frankrijk wordt
beoogd, niet uit het oog worden verloren. Hiervoor is nauw contact
met België en Luxemburg vereist. Voor dit laatste zal in het bijzonder
gelegenheid bestaan wanneer de ministers binnenkort in Luxemburg
samenkomen Bijzondere aandacht heeft getrokken de passage over
het betrekken der overzeese gebiedsdelen in de voorgestelde consolidatie.
Overigens is men van oordeel, dat het Van grote betekenis is hoe de
Verenigde Staten tegenover het project zullen staan.
opinies tegelijk is ontvangen
de- wapenstllstandsovereenlcot
De eerste ontmoeting tussen Nederlandse
en republikeinse commandanten voor de
uitvoering van de wapenstilstand sal tot
stand konten op 27 Januari op acht plaat
sen op Java.
Volgens een mededeling
jakarta heeft het hoofdk
T.N.l. in een officieel berl
commandanten der T.N.l.
op de genoemde datum, te 1»
dags. op bepaalde plaatsen
zijn voor de ontmqetlna met
landse commandanten *en
waarnemers van de commisi
diensten, die zich dan eveneens op
gegeven plaatsen zullen bevinden
hel radiobericht genoemde plaats:
Voor West-Java Soekanegara. F
karta. Tjiwedej, Tasikmalaja en I
gan.
Voor
Voor
Republikeinse officieren en milltal:
waarnemers van de commissie voor] got.,
diensten zullen de republikeinse cor
danten naar de dichtstbijzijnde 1
landse posten geleiden.
Van Overeem: Sfan.
Sorsnl; Victor. Van
leys: Therese. Stalin;
faterharu: Poaeldon 3.
Ine Versluis- franje
d pesten: Rijnland.
HeUs-ek: Telegraaf IS.
van deze terreinen wenselijk' wordt ge
acht.
Inmiddels heeft deze regering aan de
heer Duymaer Twist niet de indruk
regeren, dat zU gebruik wenst te maken
van de bereidheid tot medewerking en
hulp aan het wetli^e gesag zoals dal In
de B.V.L. belichaamd la. Wel komt de re
gering naar sUn mening de laatste tijd
elke dag eea stapje naar de B.V.L. toe.
Nieuwe samenstelling van
koffiesurrogaat voor café’s
De Ibeeprtyi aal met M cent per kilo
worden verhoogd. De verhoging aal op
U Januari a.a. van kracht worden voor
de handel en op 28 Februari voor de con
sumenten. De prijs voor de hoogste kwa
liteit. die thans 74 cent per ons bedraagt,
sal dan 84 eent worden. terw(jl de goed
koopste theesoort, die thans 54 cent per
ons kost, dan (8 cent sal gaan kosten.
Het zgn. nieuwe koffie-surrogaat. dat
thans door de Horecabedrijven in ona land
wordt gebruikt, zal slechts tot 13 Maart
verkocht worden. Na deze datum zullen
nieuwe coupures verstrekt worden, waar
op een koffiesurrogaat wordt geleverd,
dat uit de volgende samenstelling bestaat:
20'/* gebrande koffie, 20’/» cichorci-pee-
koffie, 20'/* gebrande mais-veldboncn en
40'/* gebrande gerst
ig van de mededeling van de heer Paul van
partijen aan de commissie voor goede diensten
issle het haar plicht achtte op t..
•re punten tot uitdrukking te brengen
Oe Nationale Landstorm Commissie, die 15 October 1948 moest worden opgeheven.
Is door een besluit van het Nederlandse Beheersinstituut herleefd. Op 7 Mei 1918'werd
ds commissie met Instemming van de regering gevormd met het doel „de toetreding
b(j de Bijzondere Vrijwillige Landstorm te bevorderen”. Lultenant-generaal b.d. L. F.
Duymaer van Twist, voorzitter van de commissie, wil in de komende maanden voorlopig
komen tot een herorganisatie van het burgerlek deel van de Nationale Landstorm. Over
de gehele IUn, aldus de heer Duymaer van Twist, heerst er In ons land grole bezorgd
heid. De regering heeft reeds in de Tweede Kamer verklaard, dat w(j moeilijke tijden
tegemoetgaan. Daarom zal er nóg meer een drang moeten uitgaan van het volk voor
de nationale zaak, in dit verband ook voor een B.V.L„ die geheel vrijwillig eiechts
hand- en spandiensten voor het wettige geaag wil verrichten en die, wat het militaire
apparaat betreft, volledig onder de militaire autoriteit staat.
Weinig verandering.
Weerverwachtlng. medegedeeld d*" *•-'
K N M I in De Bilt, geldig van Zl
avond tot Zondagavond
Zwaar bewolkt met
mist en voornamelijk J
land enige régen of
wind uit oostelijke riet
ilke- provincies temper
punt, elders enkele gri
26 Januari
In de Tweede Kamer heeft men de op-
vattingen der regering hierover enige
malen kunnen horen.
Naar aanleiding van het oordeel der re
gering. dat ..het handhaven van de orde
bij uitsluiting de taak 1» van de daarvoor
bestaande gezagsorganen en dat zij deze
voor die taak berekend achtte" wilde hij
er op wijzen, dat de Nationale Land-
atorm Comthissfe Immer ebn gezagslnstl-
tuut was en autoriteit bezat
Door de regering werd Immers een In
specteur van de Bijzondere Vrijwilligs
Landstorm aangeweaen. Da militaire
autoriteit in ons land had wat bet mili
taire deel aangaat aflet te seggen. Dese
zorgde ook roor de eemmandanten. Naar
de heer Dnymaer verder opmerkte, waa
de regering vrij al dan niet op te roe
pen. „Niemand anders had Iets te zeggen,
dan de Nederlandse regering. Wij waren
allMB Uoaw aan hoi wettige (4Bac”«
r nevel of
.....den van het
Meest matige
In de noorde-
om hél vsiei-
•n boven nul.
Wassende maan.
Zon op 3.34: onder 17.11 -
Maan op 15.43: onder t 33
z« Januari Volle maan.
Zon'oo 3 33: onder 17.13
Maan on 1^14: onder I iff
VÏTEERKUNDIGE
W AANNEMINGEN
Hedenmorten om I uui »o weiden te Rot»
terdam de volgende weertfindto* waarna»
n.lnsen gedaan:
Barometer 7311 mm.
Wind Oost 3
remperetu'J» 1.7 gr.
Max temp. gr.
Min. tamp t e.| gr.
WeersgosuMtaM t Betrokken.
De regeringsvoorlichtingsdienst te Batavia heeft giateren het volgende communiqué
uitgegeven
Naar aanleiding van de mededeling van de heer Paul van Zeeland te Brussel, ala
zouden belde partijen aan de commissie voor goede diensten vrogen hebben gesteld,
op grond waarvan de commissie het haar plicht achtte op eigen verantwoordelijkheid
haar mening over zekere punten tot uitdrukking te brengen wordt van officiële zijde
het volgende opgemerkt.
De opvatting, dat de Nederlandse delegatie behoefte zou hebben gevoeld aan
verklaringen van de commissie omtrent haar opvatting over bedoelde punten, moet
op' een nélsverstand berusten. De Nederlandse delegatie had haar xlenawUze over da
■ea politieke begipaelen te goeder tijd schrlfteltjk aan de commiule kenbaar gemaakt
Op grond hiervan kon het de commissie duidelijk zijn, dat de Nederlandse delegatie
in dit stadium geen verdere uitlegging wenste ey uiteraard niet bereid zon z|jn
verduidelijkende verklaringen te aanvaarden, die de ..betekenis van die beginselen
aanmerkelijk zouden veranderen. Omtrent hetgeen na de ondertekening van het bestand
ter', kennis van de Nederlandse delegatie is gekbmen met betrekking tot de set
beginselen zal, ter voorkoming van mogeljjk verder misverstand, nader overleg met
de commissie worden gevoerd.
Naar aanleiding van de berichten In de
per» over' de thans berucht geworden
en de notulen van Kalioerang
|inisterie van buitenlandse za
ligende verklaard: het is In-;
nuar) vóór 4 uur Ge
nin* naar Rotterdam:
rto Van Keulen: 8‘.
Ontario, van Feel-
ren De Korte Vlaar-
Cfander Knoilendatn:
•n. Schiedam: Ideaal,
tndam: Adriana. Rui
sluis. Woerden: Wilja.
i: Adriana. Van Doo-
Contact De Jtuyter
derop IJmuiden: Si
Het Amerikaanse departement van bui
tenlandse zaken heeft gegevens gepubli
ceerd over de betrekkingen tuisen Duits
land en de Sowjet-ünle in het tijdvak van
1939 tot de Duitse Invasie Jn de Sowjet-
Önle In 1941.
*Deze gegevens, die afkomt
het voormalige Duitse ministt
tenlandse zaken, hebben be
een conferentie van Hitler
over de verdeling van do wei
ie er nog aan toe, dat sische, Duitse. Italiaanse en Japanse
hoeveelheid van 1 tot vloedssferen en een bespreking ov
tten een verdeling van het Britse Impériur
een desbetreffende ontwerp-overer
epasteerd met besterp-
jphe. Versijp; Libertij,
ees: Henja Kerkhof;
t Vol 2 Langenberg;
Theadjaca. v Dlnte-
irot; Vertrouwen v.
ans: Tunisia. De Vos:
Rotterdam Beukelaar;
eekelbronn. Hommel:
n van Duinkerken t«
hopper Maitena van
Jan op 30 42 N B en
Op een persconferentie heeft
Clay verklaard, dat er nog
stemming was bereikt over
von Je havens van Rotterda:
pen; 'foor hot vrachtv<rke—
..Jfij hebben met de Ned<
de ©eigen over dit vraagstuk
ten gewisseld, maar konden
havenkoaten niet eena worde:
generaal. Hij
het ging ovei
l'/« millioen I
dollar .per tcr
WONING
tn aan alleenstaande
of Juffrouw, welke
hutsh. werk te ver-
rtlven onder no. 1565
an dit Blad.
in onderhandelingen over ptmten wat
omtrent ten dele wel. ten dele geen on
eenstemmlng wordt bereikt, kan slfe
verwarring stichten.
Alle atukken waarover tussen de pi
tijen overeenstemming bestaat evenels
stukken, die sedert de ondertekening
de Renville van Nederlandse zijde aan
commissie werden overhandigd, zijq a
Kamer en publiek bekend gemaakt.
De vijf opinies en de notulen van Ks
oerang zijn eenzijdige verklaringen,
de Nederlandse regering niet heeft a<
vaard. Derhalve ocht zij een van hi
uitgaande bekendmaking daarvan
juist.
generaal
geen overeen-
•r het gebruik
-:m en Antwer-
vrachtv<rkeer op Duitsland,
t de Nederlanders en
vraagstuk van gedach-
aar konden het over de
eena worden”, zo zei de
voegde --
sr een hoeveelheid vai.
ton. waarvan de koster, eer.
Ion zouden bedragen.
om de Sowjet-Unie bij
-rt te doen aansluiten
gtepunt met een uit
lof om in November
brengen aan Berlijn,
litnodiging aan. Hitler
>wjet-minister van buiten
van de voor de deur staande
an Engeland” en trachtte een
Jtsland, de Sowjet-Unle.
ipan tot stand te brengen, daar
fordeel wilden hebben van het
Britse rijk."
Prins Boudewijn wil niet
alleen naar België yz
Het Zwltserse^blad Ba»ler_M‘ch-
richten meldt, dat prins BÖudewIjn
van België, die thans 17 jaar Is catego
risch heeft geweigerd, zondér zijn vadèr
naar België terug te kerep. Dif zou aan
Spaak ziJsj meegedeeld tijdens het bezoek,
dat deze vgHedcn Zondag aan kohint
Leopold heeft gebracht.
HCIl DC. VUIJCHUC TC. ..v» o
derdaad juiit dat de tekst van de v|jf
met die van
>mst en de
politieke basisovereenkomst. Z|| konden
aan de Kamers en aan de pera worden
vrijgegeven, hetgeen onmlddelltjk is ge
schied.
De vijf opinies waren een volkomen
nieuw document! dat Je Nederlandse rê-
gering tevoren n'iet bekend was. De Ne
derlandse delegatie heeft na voorlezing
van dit stuk onmiadellijk gezegd daarover
instructies, ven dé Nederlandse regering
te zullen vragen. Het is niet gebruikelijk
om stukken aan de! Kamer over te leggen
of voor publicatie vrij te geven, waarover
neg wordt onderhandeld. Dit stuk was
een document van de commissie van
goede diensten. De Nederlandse regering
heeft zich steeds op het standpunt ge-
l dat deze comrpissie zelf uitmaakt,
:e stukken zij al dan niet wenst te
iceren.. Toen ons vyas gebleken dot de
missie vijf opinips In Batavia
vrijgegeven bestond geen aanleiding
de publicatie in Nederland op te sv
ten. zodat deze intussen’ is geschied.
De notulen van Kaliéerang «|jn Vrij
dagmorgen grotendeels ontvangen. De
Nederlandse regering kap dit atuk, hoe
gaarne xij ook volledige Inlichtingen zou
willen verschaffen, niet publiceren zon
der nadrukkeljjke machtiging van de
commiule van goede diensten. Een der-
gelUke machtiging is «iet Jfericregen.
Publicatie van dergelfjke tussenphases
De regering mal
haar leedwezen
de volgende vei
teerd:
Koninklijke Marine:
Mar. I. H. J. H. Bos.
gesneuveld 19 Januari
Koninklijke Landmacht:
Sold. H. A. Prenger, uit Heerlen, g< -
sneuveld 31 December 1947.
Sefg. p. c. Emons, uit Valkenswaarq.
gesneuveld 13 Januari 1948.
Sold. Ie kl. P. Mulder, uit Alkmaan.
gesneuveld 13 Januari 1948.
Huzaar J. van Aken, uit Rotterdam!
gesneuveld 14 Januari 1948
-Sold. C. G. J. Beekman, uit Eindhoven!
gesneuveld 14 Januari 1948. i
Sold. P. Bron, uit 's Gravenhage. geJ
sneuveld 14 Januari 1948 j
Opperwachtmeester G. N. Rooting, utt
Alkmaar, gesneuveld 14 Januari 1948 1
le Lt. G. J. Wirtjes, uit Amsterdam,
gesneuveld 14 Januari 1948.
Serg. W. J. Zeeman.
(Zld), gesneuveld 14 Ji_.
Sold, le kl. K. Knol,
gesneuveld 17 Januari 1!
Sold, le kl. R. Schut, c..
gesneuveld 17 Januari 1948.
Korp. W. Spijker, uit Veez^--,
sneuveld 17 Januari 1948.
Serg. H. Vos, uit Stadskanaal, gesneu
veld 17 Januari 1948.
Sold, le kl. J. P. Don. uit Vlaardingen,
gesneuveld 18 Januari 1948.
Kon. "Ned.-Indisch Leger:
Sold, le kl. A. Sengke. uit
gesneuveld 16 Januafi 1948
en. huls te Bussum.
ensuite, keuken, kel-
2 slaapkamers, bad-
3 zolderkamertjes in
woning in Gouda of
ngevtng. Brieven on-
H7, Bur. van dit Bi
Vooreerst worden de Geweatelijke
Landstorm-commiasies aangevuld. Daarna
gaat men over tot eëh aanvulling van de
Plaateelijke Landstorm-commlssies. Al*
dit is geschied dan is men met de her
organisatie van het burgerlijk deel ge
reed.
Of men daarna Inderdaad zal overgaan
tot de vorming van het militaire element
hangt geheel van de regering af I.idien
deze gebruik wenst te maken van de be-
reidheid van ona volk zich geheel vrijwil
lig ter beschikking van het wettige gezag
te stellen, dan kan de Nationale Land
storm Commissie en haar gewestelijke
en plaatselijke organen er als vroeger toe
overgaan vrijwilligers voor de Bijzon
dere Vrijwillige Landstorm-dienstplichti-
gen met groot verlof aan te werven
Op deze wijze waren er voor 1940 door de
Nationale Landstorm Commissie ongeveer
80.000 dienstplichtigen met groot verlof In
het verband van de Landstorm geoi
seerd en werd dit orgaan ook geco
deerd.
Naast deze organisatie van het burger
lijke deel heeft de Nationale Landstorm
Commissie ook contact opgenomen met
andere in het openbaar optredende licha
men die het terrein van de B.V.L. raken:
Men wil komen tot een afbakening van
«iitn terr<lnan. oeudAt Ma tthsiM
De Arnhemse rechtbank zal op 10 Fe
bruari de zaak behandelen tegen de Ben-
nekomse advocaat mr Van der D tot voor
kort voorzitter van de N.CR.V Mr Van der
D wordt beacbuldJgd van fraude in belas
tingzaken
Het water zakt In da Langstraat.
Drongelaeveer is weer vrij van water
door de Langstraat en het Land van
den en Altena weer uit hun isolement
verlost
Het evenwicht tussen vraag en aanbod
op de markt van radiotoestellen zal in de
loop van IMS nog niet worden bereikt, zodat
lang niet aan alle vragen zal kunnen wor
den voldaan
Op 3 Februari zal In Den Haag een be
spreking worden gehouden tussen een Benê-
lux-delegatle en enige vertegenwoordiger»
van <le Engelse en Franse regering
Minister ManshoJi opende gialereh In deT
Boutrusthallen In Den Haag de eerste Euro
pese tentoonstelling van avlcultura De ex
positie is met ruim eooo inzendingen de
grootste pluimvre-tenloonstelllna. die ooit tn
ons land Is gehouden
De scheldene Engelse ambassadeur In
Nederland sir Neville Bland, heeft met zijn
echtgenote In het Paleis op de Dam té Am
sterdam gistermiddag het noenmaal gebruikt
met H M de Koningin
Palestina. Fawzl el Kawakdji. opper
bevelhebber van de' Palestijnse Arabische
Guen lllasti ijders. heeft, uit Syrië komend,
de Palestijnse giens oveiachreden en zijn
hoofdkwartier bij Nabloes (tussen Jeruza
lem en Nazareth) opuetlagen
Franco. De Spaanse „leider" 1
Amerikaanse zaakgelastigde te Mac
genodigd voor een jachtpartij. Men
dat drt he< begin Is van nauwere
klngen tussen Spanje en Amerika.
Conclusie. De Amerikaanse vakbond CIO
meent, dat de winsten In Amerika thans zo
danig zijn, dat de lonen belangrijk kunnen
worden verhoogd
Deckers; Emma Ver-
TJELOFTEN maken schuld. Vandaag be-
•V spreekt Kijker weer de arbeidstoe!
•tanden irj verschillende landen, zoals het'
Amerikaanse tijdschrift Factory ze
heeft bevonden.
Verleden maal schreef hij over een Ne
derlandse en een Amerikaanse arbeider,
die aan een schrocfautomaat werken. Van
daag iets over: Henry Allen, 27 jaar, be
dient 4 schroefautomaten in een Engelse
fabriek, woont met vrouw en 3-jarig doch
tertje In een kleine 4-kamer-woning in
Londen. Hij hoopt op'ten eigen huis en
een auto, maar is blij met zijn onderdak in
de overbevolkte stad. Zij stoken één open
haard. De electrische kachel wordt niet
gebruikt, hoe graag zij het zouden doen,
maar de regering heeft tot zuinigheid met
stroom gemaand. (Hm.... denkt Kijker).
Het eten is tamelijk pover. Henry en zijn
vrouw krijgen gelukkig 5 dagen het mid
dageten In de fabrlekscantlne.
Kleding is een groot probleem. Hij kon
sinds het einde van dc oorlog nog geen
nieuw pak kopen, want dat vergt de cou
pons van ten minSte zes maanden. Zijn
vrouw is erg handig mei; de electriscne
naaimachine, waarop zij voor zjchzelf en
baby kleren maakt. Zij hebben een elec
trische klok, een radio en dan dat straal
kacheltje. Allen Is tevreden met zijn werk.
De bedrijfsleiding van de fabriek heeft
hem 12 jaar lang opgeleid tot zijn huidige
functie. Zijn vrouw werkt in dezelfde fa-
,i briek voor vacanties, het bioscoopje en
zulke franje?yKijker ziet in zijn geest de
Werkende Vrouw triomfantelijk lachen en
hoort van andere zijde dof afkeurend ge
mompel). Hij knutselt, leest twee bladen.
Zij sparen ongeveer 30 shillings (f 16> per
weck. Van hun oorlogsspaargeld kochten
zij hun utility meubelen. Er is een aardig
spaarpotje. Werkloosheid heeft hij niet ge-
kertd. Als de prijzen en de andere toe
standen normaler waren, zouden zij van
hun spaargeld een huisje met 3 slaapka
mers kunnen kopen, evenals een auto, die
hij zou kunnen houden. Allen is lid van
een vakvereniging en van de Labour-partij.
maar geen socialist. Hij gelooft in verbe
teringen op democratische basis.
Bij de Duitser Robert Herfurt, werkzaam
bij Krupp’ te Essen omdat hij flauw
hoopt op een pensioen staat het er an
ders voor. De enquêteur acht zijn levens
omstandigheden nauwelijks geloofwaardig.
De schaarste aan alles is twee jaar na
de nederlaag nog zo groot, dat er eigen
lijk geen verhouding bestdat tussen in
komsten en kosten van levensonderhoud.
Van zyn werk kan men niet eten, het •of
ficiële rantsoen Js-iJfactisch'niet te krij
gen. Van de liHfuizen zijn er 9 beschadigd
of vernield-ZHerfurt heeft het nogal ge
troffen. Ui/ oude stenen en klei heeft hij
een huis gebouwd naar de foto tg oor
delen is huis een groot woord Krupp gaf
een stuk plaatijzer voor het dak en wat
glasafval vAor de ramen. Hij woont er met
vrouw, tweèulochters en een zoon in twee
kamers. -In dè -rest van het oude tuintje
kweekt hij wat groehte om de watersoep,
het dagelijks menu, wal kracht bij te zet
ten. Zijn vrcniw sjouwt) de hele dag om
Voedsel aan/ te brengert. Voor de grote
Kruppwlnkei staat njén van 's nachts 1
uur af In de^rij. Men moet op de zwarte
markt bijkopen en als Herfurt een dag
wegblijft uit de fabriek om op leeftocht
uit te gaan, vindt men dat in orde. Er
wordt 42V» uur per week gewerkt, want
48 ttui kunnen de mensen niet aan. Dé
doorsnee leeftijd van de Krupp-arbeiders
is 46 jaar, dus Herfurt Is met zijn 47 jaar
geen oude fabrieksarbeider in het huidige
Duitsland. Hij Is een gematigd sociaal
democraat, maar gelooft niet In direct
practisch belang van het streven zijner
partij. Weinig van zijn collega's hebben
volgens hem communistische neigingen.
In Frankrijk is het evenmin vet soppen.
Henri Auger werkt sinds 1939 alleen om
te kunnen eten. EtH woont met zijn vrouw
en zijn 20-jarige dochter in 2 kleine ka
mers met een keukentje op een zevende
verdieping te Parijs. Badkamer en derge-
1» k gerief ontbreekt. Voor hun kacheltje
hebben zij 's winters de helft van de tijd
geen brandstof. Een klein gasfornuis en
en ouderwetse radio is hun luxe. Brood
en aardappelen kunnen zij gewoonlijk wel
en niet te duur krijgen, maar vlees komt
op 1.50 (plm. 4) per pond, en wat ex
tra boter 2 (plm. 5.30). Dat kunnen ze
betalen omdat zijn vrouw plm. frs. 1000 per
week verdient (Mei ,1947) met naaiwefk.
Auger haalt met overwerk en toelage voor
vuil werk schoon 1890 frs. per week. Hij
kan niet aan eigen huisje of auto denken,
maar hij vindt het al mooi, dat hij zo
goedkoop woont. In zeven jaar had hij
geen nieuw p;k. Maar hij heeft het niet
kwaad getroffen met zijn dochten: zij
X krijgt binnenkort een baantje als onder-
wijzere».
Met een assistent bedient hij 4 verouder
de schroefautomaten bij Renault. De pro
ductie van de fabriek is 85'/* van de vóór
oorlogse. Hij is overtuigd socialist, ook
omdat de arbeidsvoorwaarden sinds de na
tionalisatie van Renault belangrijk zijn
verbeterd. Douchekamers, premies voor
prodqctleverbetcringen. sociaal werk en
goedkope maaltijden in de cantine zijn in
gevoerd.' Niettemin is Auger teleurgesteld
over de traagheid, waarmee de toestand
Wordt verbeterd.
Het beeld is nie» opwekkend, zoals men
ziet. In Itftlië is het nog veel somberder
dar. in Frankrijk. Er zijn 2 millioen werk
lozen in Italië. De communistisch geminde
Giacinto Bergandi, werkzaam in de Oli-
vetti-schrijfmachinefabriek, waar hij 10
uur per dag werkt gedurende 5‘ dag per
weck voor 5270 lire, kan slechts hopen op
de tijd, dat hij weer achter een groot bord
spaghetti kan gaan zitten. Dat is nu veel
te duur.
Neen, Mussolini en Hitler heoben „hel"
toch niet gebracht, maar in Frankrijk is
„het" evenmin gekomen. De Europese fa
brieksarbeider weet, dat hij in eer. ver
scheurd werelddeel leeft. En Je breuken
worden niet geheeld, integendeel.
Factory verbindt aan de enquête
enige conclusies, waarop Kijker hoopt te
rug te komen.
Hatta is de vorming van
kabinet opgedragen.
Verwacht wordt, dat de samen
stelling van het nieuwe kabinet
heden bekend wordt gemaakt. Het
aftreden kwam, gezien de ontwik
keling van de laatste tijd, niet ge
heel als een verrassing.
Volgens een door Radlo-Djokja omge
roepen berieht, hebben de luitenaat-gen»-
raal Oerlp Boemohardjo. chef van de ge
nerale staf der T.N.I. en de genaraal-ma-
Joor Didlkarta Sasmita. belde prominen
te leden van de republikeinse technische
commiule voor de wapenstilstand, aan de
republikeinse regering hun ontslag aan
geboden.
Naer Antara verneemt zal Mohatnmed
Hatta onder de huidige omstandigheden
als vice-president moeten aftreden.
istig zijn van
_terie van bui-
betrekking op
en Molotof
•reld in Rus-
:".:e ifl»
over „de
ium" In
•enkomst
Cura;aose delegatie
f aangekomen
Vrijdagavond laat zijn, de leden
dc CuraQaose delegatie op Bchiphol s
gekomen. Het waren W; R. Plantz, one
voorzitter van de staten voti Cure'”
Jonckheer. leider van de democi»,
fractie in de staten. S. W. van der
J. Yrausquin en C. A. Ernan. statenl
Het gezelschap begaf zich daar
Den Haag, waar het te midden
kasteel Oud-Wassenaar aankwam
eerder bevonden zich In Nederlai
heren Alec Curiel en A. D. Gerhar*
mede de vertegenwoordiger van
la Nedarlaad, k H. T. da T
Op de tweede dag van het debat over
de buitenlandse politiek in het Brita»
Lagerhuis heeft oud-premier Winston
Churchill, leider van de oppositie (cons.),
te kennen gegeven, dat de denkbeelden
uit sUn rede te Fulton thana de politiek
vormen van de Engels kprekende wereld.
H(j tel. dat de beste manier om een oorlog
te voorkomen was: de dingen scherp te
stellen en te trachten tot een overeen
komst met de Sowjet-regering te geraken,
voordat bet te laat zou zijn.
De tegenwoordige toestand
voortduren De Westens* demo:
moeten onderling tot eenheid ko:
wol zo spoedig mogelijk en het I.
nemen tot een regeling met de
Unie. Hot brengt zeer grote gev;
de dingen op hun beloop te lat
Churchill
Churchill verkl«arJ‘
had te redeneren, of nn
communisten, maar dat
op een reële basis met hen tot
komen. Hij kon niet inzien, dat
standig zou zijn te wachten op een
stlge afloop" van een,, discussie mt
Sowjet-regering. „totdat zij ook atoom
bommen hebben „Wie kan geloven, dat
er in Europe of In de wereld ooit duur
zame vrede zal zijn, als de grenzen van
Azië bij de Elbe liggen?" vroeg Clturchill.
Nu echter, zo ging hij voort, loopt „de
Russische grens" lange de Adriatische
Zee en in Griekenland wordt uitgevoch
ten, of ze niet zal doorlopen tot Athene
en dus tol de Dardanellen en Turkije.
Churchilh was van mqning. dat”de door
Bevin vöorgestelde politieke gedragslijn
niet' in strijd la 'met de verplichtingen te
genover het gemenebest en het Imperium.
Geduld en voorzichtigheid zouden de hui
dige moeilijkheden tot een oplossing kun
nen brengen. ...WIJ hqbben beide nodig 4n
j»cn wereld van herlevende welvaart"
g van Radio Djok-
dkwartieri van de
(richt pcr radio de
opgèroefoen om
•e 12 uun ’s mld-
aanwezig te
st de Neder-
de rnllltalre
ssie voor goede
He aan-
De ‘n
latsAn zijn:
oerwa-
Loenin-
Ama terdam
Harlingen
ngton n Lortent
Strood
s Buitenhuizen
Brunsbuttel
n te Londen
il v Nlel te Londen
Parijs
Drogheda
e Kragero
h te Londonderry
r te Kopenhagen
Ostende
en n Yarmouth
Rntwerpen
Kings Lynn
te Dordrecht
Rotterdam
stem te Naestved
en te Parijs
dam te Sharpness
Londen
Juli
werpen te Londen
enhagen te Gothenburg
stad te Lysekll
Bonesa
Wismar
i te Par
m te Vlaardingen
i te Hamburg
K n Ostende
Antwerpen
te Gravesend
m te Antwerpen
b Londen
h te Blyth
Exmouth te Par
n Rotterdam
n Delfzijl
te Antwerpen
sbro te Londen
werpen
te Antwer.
Charlestown
St Heller
n Rochester
Delfzijl n Lubeck
Kopenhagen
Rochester te Delfzijl
Zaandam
Antwerpen
te Ostende
werd vastgesteld, dat de territoriale as
piraties van de Sowjet-Unle „ten zuiden
van de Sowjet-Unie in de richting van de
Indische Oceaan" lagen. Ofschoon er nim
mer een overeenkomst is getekend, eiste
Molotof later, dat bovendien het gebied
ten zuiden van Batoem en Bakoe, „in de
richting van de Perzische Golf" werd er
kend als een centrum van de Russische
aspiraties.
Het Amerikaanse departement van bui
tenlandse zaken heeft geen verklaring
voor het publiceren van deze documenten
gegeven. Met het Britse ministerie van
buitenlandse zaken is overeengekomen ge
zamenlijk alle uit Duitse archieven af
komstige'documenten in chronologische
volgorde en jn do historische vorm te pu
bliceren.
Waarnemers te Washington zlën in het
tijdstip van deze publicatie, die niet In
samenwerking met Engeland is geschied,
een feit van grote diplomatieke betekenis,
daar een en ander tot dusver geheim Is
gehouden, omdat het stotend voor de
Sowjet-Unie zoh kunnen z(jn.
De documenten bevatten o.a. een memo
randum van de Duitse staatssecretaris van
buitenlandse zaken, baron Von Weizsöcker,
die In April 1941 waarschuwde, dat een
oorlog met de Sowjet Unie Engeland
nieuwe morele kracht zou geven en dat
een Duitse opmars zelfs tot Moskou of nog
verder geen vrede zou brengen, doch de
oorlog zou verlengen en het economische
voordeel teniet zou doen* dat Duitsland
ontleende aan de Sowjet-Unie.
'W, 01