COUD5CUE COURANT
wa zx C5. i rsi OPceMor-iEN
GROOT GOUDA
Lijker
I
I
wkübéWht
I
®J.
Nederlandse Regering
■I
utblad
- i
IM KOK
PRAAG vaster in communistische greep
ARRESTATIES
WEST-EUROPESE UNIE
wil een
"iïS;
Pakketten uit Indië
ITERDAM
I
AMERIKAANSE
.POLITIEK
\N
i..
GEEN UITSCHAKELING VAN DUITSLAND
H'
iXiï"-
Nieuwe explosies
tc Jeruzalem
ALLE DAGBLADEN ONDER CONTROLE
Scandinavië doet mee
aan het plan-Marshall
Noorwegen, Zweden, Denemarken en
IJslar^d hebben besloten, deel te nemen
aan het plan-Marshall en aan de voorge-
stelde werkcommissie voor het bevorde
ren van dc economische samenwerking
tussen de 16 landen, die de economische
conferentie van Parijs hebben bijgewoond.
Invaliditeitsrente
wordt verhoogd
EEN VRIJE BRUG wordt afgesloten i
Voorzichtigheid
ten aanzien van
zijn in aantocht
Üitreiking begint heden
Korte Kroniek
Gottwald naar
Benesj
DREIGEMENTEN
FEBRUARI 104g
Woensdag 25 Febr. 1948
Prijs 10 cen| per
nummer
66ste Jaargang No 22297
Prijs abonnement:
Bureau Markt 31 Te) 2745
Postrekening 48400
>en
She
I
van
i bii
was
n he
van
West
ar.<
de
Het federalisme
touw
Den
I
SS
het
14
KIJKER.
STAATSLOTERIJ
Aan va'
15917
1, 11543, 12661.
I
■-Chefredacteur:
tN DER KRAATS
lateurs Dans
en deelnemen
werkt voor de vrede, is een West-Europese Unie niet denkbaar. Duitsland kan niet wor
den uitgeschakeld. De minister ontkende, dat de weg naar blokvorming is ingeslage^.
Een nauwere aaneensluiting van de West-Europese Staten is niet tégen Rusland ge
richt. Politieke blokvorming tegen andere staten is in strijd met het handvest der Ver
enigde Naties.
per week
per maand
per kwartaal
PER ASPEPA
AD AST VA
Iroitp
,Dere
omp ce
de ver-
ïn de Eerste Kamer heeft de minister van Buitenlandse Zaken, de heer Van Boet-
zelacr. gistermiddag meegedeeld. dat de Nederlandse regering van oordeel is. dat ge-
zo» lit moet worden naar een weg om een West-Europese Unie tot stand te brengen. De
uur 4
weer)
zag.
rein
aje-
.•rde
■n van
o een
zaten
I. zet
ende
terecht
met i
"?inba-
I wordt
verwr*'
verse t
l Is
met
>ij ui
den
ïlman
itopzetting v
leiders. Dit
pleit
Lausmai
is een
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk. Bedankt voor Mijnr-
heerenland J.iSpreij te Helmond.
de of-
nomen
tullen.
door
onder
em-
foto w
maakt
blac
11 a
kse
■n dat er
liqui
tokt
eegaf
jr de
latje te
in krij-
lar ver-,
lachtige iUV u
utiliteit. sceretar
“Uï?' mlnistei
Rom
kozen of kunnet
Maar
wie zal c
Wat h»
politiek
James C
winnini
maar t
S.9 gr. C.
2.8 gr. C
Onbewolkt.
premier, een
lent Benesj. Met
iu een lijst
van minis
ig. samengc
•n en natior,
regering zal z
program van
..een
ït pij
eral
sche ambtenar
•moCYaat, Mar
tehele economische
aat onder een der
het I
het j ai
met
trein
I Gouda
instmin. Tussen en
isen voor het he
li» kraamvrouwenafdeling, gelegen In
een aparte vleugel van het regeringi-
ziekenhuia in het hart van de veratejrkta
zone van Jeruzalem.' ia Dinsdag opgebla-
xen en men vreest, dat er slachtoffers ts
betreuren zijn.
Vroeger op de dag deden alcli ?w»r*
mortlerexploalea voor nabij het zwaar
bewaakte hoofdpostkantoor in liet cen
trum van de stad.
/an der Pais la
/ol ontslag ver-
van de Rljks-
v resell
Amerika
loodjea
chblpen
oordeel van
len zij hadde
gevorderde
rader van ht
'te
daai
.^.dcel,
d en verbit...
land In West
onzuivere z"h
te onzent, u
irbij de twee
feiten van alle
mtslagep. is d;
0 26
EENDRACHT
ƒ3 30 KAAIT MACHT
com-
•ngen
t. flat
t zal meebrengen met de
isters voor een nieuwe I
jesteld uit alle politieke
anale organisaties. De 1
zich echter baseren
Dgram van het Maandag gc-
mtrale actiecomité” (dat danst I
lijpen van de communisten
n Londen
Sas van Gent
Dlrecteur-
8. H. VA!
Chef-Exploltatie:
D. DE KLERK
Trekking van Woensdag, 503e Staatslo
terij. 3e klasse, 2e lijst Prijzen van:
25.000 op 15412.
J 1500 op 8058
J 1000 op 4203, 7968, 13027 en 21917.
Z 400 op 3397.
I 200 op 14543.
J 100 op 4114. 6373,
en 17643.
i
ter- |U
St Germain
d Theems
cl n Fowey
Antwerpen
i Preston
art n Hayle
Poole
Antwerpen te Londen
tbysand te Newport
mtwerpen n Oslo
rneuzen
louglas te
Tyne n Rotterdam
Garston
Londen
DRIJF.
br. van Newcastle te
e me) dok van Viza-
30 Febr te Kaapstad.
24 FEBRUARI.
ihrort Ijl —0.19; Lo-
NUmegen. Waal. IU
jn en Lek. J M -4M;
-0 29; Borgharen 41.69
enmaas. 11.93 —o 03;
S. 4.95 —O M.
IRICHTEN.
Catoenhandel) Rdam
rl Inch stapte ex-pak-
■11e rechten)
(Vcnema)-zwcndelaffaire pit
>ben deze pakketten niets uit-
Naar wij vernemen heeft
Justitie de inbeslaggen»
vrij gegeven en ook deze zu.«
rking, aan de hand van de d
justitie verstrekte gegevens, en ond
ir contröle, op de plaatsen van bestel
afgelevcrd.
CEVOEDERS.
Makkreel makelaar
•uws van*tleze week
g aan Importeürs van
sche/Hongaiirsty mats
ponlbel te Rdlterdam.
het vochtgehalte ligt
i hoger dan dat van
baarheid fs daardoor
edige verwerking ge-
>m In uitzicht gesteld
tdoelelnden geschikte
ums tn de mengvoe-
vervanging van »n-
Eastham
otter*
lette een wittel om, zodat het
c gevaarte op een industrie-
itkwam. door het Hooiblok
geteeld tn het hoge gebouw
jenossenscljaft" doordi
gebouw stortte in.,
link ten nn de raw
stagier van Go
te trein.
De.
ste nederlaag. De
te Inat komen N
wogen ook hier
in oorlog...
:j DE VRI
politiek Europa en de Vo
steek gelaten. Woodrow
Frankrijk een ^Amerika;
t Rijnland werd niet bv„.
i de herbewapening weer
want de democratische partij.
vullen, werd verslagen.
itsverkiezing in Amerika
Cox candidaut der dei
*s Cox werd niet gekoz
republikeinen wonnen en
uing werd president de-
i! Volkenbond
Amerikaanse
«ommandan-
.j.s met een
,'olgden pro>-
i anderzijds.
;n Duitsland
i zin. Admi-
ugustus 1914
aan de Kei-
Wilhehn II
In
poging, om Engc-
uit te hongeren de enige weg.
I t j I °P 2 April 1917 verklaart Woodrow Wil-
reterli.1 <1. voonUllrn In verbind hiermede. Zender rrn Dnltelnnd. d.t I h„ ConJr„ d>t Dint.l.nd <>orlo««-
handelingen tegen de U.S.A heeft ge-
pleegd Hij zeide: „ons recht is kostbar,
der dan de vrede’,’. Op 6 April 1017 ver
klaart Amcriki» de oorlog aan Duitsland.
In Juni 1917 veel te laat om West-
I Europa te beschermen staan dan einde-
l lijk, twee jaar na de ondergang van do
Lusiljjnia. de Amerikaanse troepen in het
lijkt I veld,
ueht- I
eerde
aart-
htig
IN HET BRANDPUNT J
Aflossing consumentencrediet i
Ter tegemoetkoming aan de bezwaren,
verbonden aan de sterke progressie der
afbetalingsschalen voor de aflossing van
het consumentencrediet. hééft minister
Drees bepaald, dat bij verhoging van de
gezinsinkomsten de verhoging der afbe-
talingsbedragen tot minder dan de helft
kan worden teruggebracht.
Hoe onoverzichtelijk de toestand in Tsjecho-Slowakije ook moge zijn,
dit is dwidelijk, dat hij er niet beter op wordt. De’sociaal-democratische
partij stelt wanhopige pogingen in het werk om nog iets van de oude
vrijheid té behouden. In haar blad, de P r a v o L i d u, wordt gezegd,
dat „het gehele land zich op dit beslissejjde ogenblik, nu over ons lot
beschikt wordt, aan de zijde va^ president Bcnbsi en van niemand anders
scharen zal'1. Overigen^ zijn sociaal-democratkn bereid, de actie-
comité’s voor de vorming van een nieuwe natigrAle „frontcoalitie” te
steunen. De actiecomité's gaan échter hun (commqpistische) gang en
hebben o.m. alle te Praag verschijnende dagbladen overgenpmen, zodat
de gehele pers onder communistische controle staat, óók dus het orgaan
van de sociaal-democraten. Het Tsjecho-Slowaakse volk is volgzaam en
heeft, op hoog bevel, een uur lang het werk gestaakt „uit sympathie voor
nieuwe eisen tot nationalisatie van industrie en handel”.
ndg te koop
vachte Laplata
boten, gerst en
weer toegestaan
i handelaar aan han-
prtjs van veldbonen la
1 Inl voergerst uit
mderd te koop
>rt lijnzaad schilfers,
ollefabrleken gedlrl-
vla Importeurs werd
ischroot begin Masrt
jebracht Van andere
ten wij nog cocoskoe-
ns Zonnepitschroot.
izaadkoeken In ver-
oop
estond wel enige be
dt door fabriek nleta
- ZuldpoolgeschlI. De Britse gouverneur
van de Falkland-ellanden heeft in een radio
rede gezegd, dat er ..hoegenaamd geeft reden
tot ongerustheid’- v^as Engeland tfril ieder
land helpen bij wetenschappelijke onderzoe
kingen mits er geen inbreuk wordt gemaakt
on Britse souvereintteit. Maar er bestaat
ook nog zoiets als goede manieren Men boort
geen water aan op het land van zijn huutman
zonder diens toestemming te vragen".
lijk- '-’H
rika
ttf te La RopheUa
>n te Marypórt
te Antwerpen
uro
L) te Dover
Treport
ddlesbro ta Blyth
leven
te Gothenburg
i Lubeck
burg n Groningen
te Goole
s Vlaar^ingen
ten te Gent
Shoreham
te Gothenburg
nn te Swansea
i n-Amsterdam
a n Manchester
o te Londen
sden
te Gothenburg
gow
ngen n Goole
Seteaete
Ikién
Shoreham
n n Londen
te Hartlepool
tster n Rotterdam
Rotterdam
tot te Weston.Point
te Belfast
Dungarvan
Weston Point
tn
>ro - - -
te
te Hull
oude kanonnen by de Totrer
mollige wintervacht bedekt
mét de fraai-gebogen lijn r
der Towerbrug op de
de hittorisch-geklede i
eater of Towerbewake
nol plaatje. De Sneeu
volmaakte kunt
grauwe Londen
zou lopen.
aanstormei
spoor
reed
van der Weinbaupf
ijdtp Een deel ran dit p«
het I foto werd enige
■rnn „innl-t dOOr eC'l pOSI
ongeluktt
Van toen af aan lieten de c
ministers dreigende taal ht
ner zei zelfs; Iedere aonval
nistischc partij moet als fi
den beschouwd: anticomm'
verraad Daarop begon C.„.
gewiekst spel, waarbij hij i
van de altijd bestaande tej,
sen Slowaken en Tsjechen;
opstandige Slowakr- *-
weet thans met wt.»
kije is de ..volksregering*' al geprocla
meerd. Inmiddels bleek, dat in het Tsje
chische deel (dus In Bohemen) de „derde
macht” schipbreuk leed op de klippen van
allerlei piytijverschillen Gebrek aan een- t
drachtig samengaan van alle democraten
maakte het gemakkelijk voor Gottwald,
zijn spel verder te spelen Het wordt nu
verder gespeeld met medewerking van
Fierllngers volgelingen; het einde is nog
lang niet In zicht. En dé inzet? een kwestie
van macht van enkelen over vele mach-
telozen, die nu nog juichen ook Tra-
gisch.
TToe ontstond
schone kanr
do communiste.,;
is van belang, dit even
aan te stippen. Kort
geleden werd In dc
Moravische stad Brno een sociaal de
mocratisch congres gehouden, waar het
nogal heet toeging. Dc socialist Flcrllnger
wilde, dat de socialisten een fusie met de
communisten aangingen; maar hij verloor
het pleit en moest zijn plaats afstaan aan
in wiens ideaal een „derde macht”
partij van het midden De com-’
munistische premier Gottwald begreep,
dat de vorming van een „derde macht"
funest zou worden voor zijn partij en be
sloot alles te doen, deze te verhinderen.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot verbetering van de fi
nanciële positie waarin de invaliden en
hun weduwen en wezen verkeren. De
meerdere kosten zijn geraamd op ruim
ƒ12 millioen.
Het ontwerp houdt ten eesste in het ver
dienen van een bijslag van 100 op. de
invaliditèits- en weduwenrente met in
trekking van dc bestaande bijslagen. Op
deze wijze wordt het gros der invalidi-
teitsrenten gebracht op J 6 a 6.50 per
week. Waar de renten thans ten hoogste
ongeveer 4.80 kunnen bedragen, kan met
de 100 bijslag ten hoogste een weck-
rente van ongeveer ƒ9.60 worden bereikt.
Als tweede punt voorziet het wetsont-
wgxP in het verlenen van een afzonderlijke
gezinsbijslag van ƒ35 per maand aan ge
huwde mannelijke rentetrekkers, .alsmede
aan weduwen, die een weduwenrente
krachtens de invaliditeitswet genieten en
te haren laste hebben. Op deze
irden uitkeringsbedragen verkre
gen, die omstreeks 14 a 15 per week
bedragen. Daarbij komt dan de kinderbij
slag. Eigen inkomsten zullen niet worden
afgetrokken
Het komt niet zëlden voor, dat degene,
die in het genot is van een invaliditcits-
rente, tevens een rente geniet krachtens
de ongevallenwet 1921 of de land- en tuin-
bouwongevallenwet 1922. Dientengevolge
zal een niet onaanzienlijk aantal ongc-
vallenrentetrekkers met de nieuwe rege
ling gebaat zijn.
offer zal worden van de voorzichtige poli
tiek. die hij nu volgt voorzichtig om zijn
land niet in een bloedige burgeroorlog te
storten! De communistische premier Gott
wald kent blijkbaar het klappen van Je
communistische zweep zeer goed De woor
den ..sabotage', „verraad" en „reactie."
zijn niet van de lucht in Praag en er zijn
ook al z.g complotten ontdekt, zoals het
systeem het wil. Het volk moet „bevrijd"
worden, er komt éen „nationaal front"
van „louter vooruitstrevenden". die „het
systeem" angstvallig in acht nemen-Maar
met 'dit al verliest Tsjecho-Slowakije zijn
historische betekenis als vrije brug en
word* bolwerk van een tyranniek systeem,
dat de kans schoonzag. zich weer uit te
breiden
EUROPEES FEDERALISME
De minister zeide met verheit
hebben kennis genomen van de
in de rede van Bevin, dat voor
stel van West-Europa het economische
complement der overzeese gebieden on
ontbeerlijke voorwaSrde ii.
Wat Duitsland betreft dient acht £c
geven te worden op de Nederlandse
sen en de regering hoéft niets nag<
om daarop te wijzen. Er bestaat g<
fel aan. dat Engeland Duitsland t
tc schakelen in de West-Europese unie.
De regering heeft beter begrip gevonden
om gehoord te worden in de regelingen
ten aanzien vart Duitsland. De Benelux-
landcn hebben thans niets toe te voegen
aan de ingediende memoranda. Aan de
besprekingen op 25 dezer te Londen zullen
de Benelux-landen als één groep deel
nemen onder leiding van jhr Michi
van' Verduynen. Voorts maakt de h<
Hirschfcldt deel uit van de delegatie
Het bezoek van een parlementair"
missie aan Duitsland zal v
hebben op het daar geve.
Mochten de Staten-Generaal een Kndere
mening hebben, dan zal spr. een dergelijk
bezoek gaarne bevorderen
Dc Lusitania
T-TET ZOU een gelukkige omstandigheid
i -H-ziji), indien de lezer ditmaal het ken-
1 nisnemen van de feiten der Amerikaanse
politiek rustig kon nalaten. Wat gaat onx
de Amerikaanse politiek aan? Wanneer de
dollars maar kunnen worden binnenge
haald en dan natuurlijk met een ge-
voel van dankbaarheid dan late men
I de verwikkelingen, aan de Amerikaanse
hulpverlening verbonden, rustig over aan
het verpolitiekte Amerika.
Onze minister van Buitenlandse Zaken
I heeft gisteren in de Eerste Kamer gewe-
I zen op het verschil in Nederland tussen
I ..gouvernèrhent" enerzijds en diplomatie,
1 als buitenlandse openbare dienst, andcr-
I zijds. De diplomaten zijn geen politieke of
verpolitiekte ambtenaren, zij zijn alten in
-dienst van het Nederlands gouvernement
I en zij voeren dus ook geen eigen politiek.
Overal in de wereld echter zijn demo
cratische ambtenaren werkzaam. Truman
is democ'Yaat, Marshall is democraat, de
gehele economische leiding in Washington
staat onder een democratische bram httM.
zijn met een
en vormen
Ijjn van de spanning
achtergrond en mét
man een z.g. beej-
,ker een ttemmingi.
uwkoningin is toch een
istenares: zelfs van het
i kan zij iets feestelijks
maken.
onder verstaat.
hem vrij onvrti
groepsvorming op een verket
•schiedt. dan belemmert zij de aart-
ting. Men .moet uiterst voorzichtig
■t het leggen 'van de basis. Het is
ing van realisme zich voor ogen te
dat federalisme gevaren in zich
u.ot wil niet zeggen, dut elke legio-
inecnsluiting uit den boze is.
n ernstige bestudering van het
heeft de minister geen beden!
..itegendee). We zijn lid der Verenigt
1 Naties,’die ten doel hebben te streven naai
universele samenwerking De regering z».
overwegen binnen het kader der Ver. Na-
l -r mogelijk, tot verwezenlijktng'van
■ralisme over te gaan.
Onze soldaten overzee z(jn door de
Indische burgerij. samenwerking met
het Rode Kruis en de N'iwln, In de ge
legenheid gesteld tegen betaling van ƒ3.50
een pakketje tc xenden naar een be
vriend atjres in Nederland. Dit als „tegen-
handdruk” voor wat de Nederlandse be
volking voor het Ihdlsche volk deed. Het
had er de schijn van. dat bet resultaat
van deze Indische November-actle een
Kerstpakkettenregen zou worden, maar de
t(fd was daarvoor te kort. Ook waren er
andere vertragende omstandigheden, met
het gevolg, dat er nu eigenlek sprake Is
van „Paaspakketten".
Wie alles weet, zal deze vertraging be
grijpen. Het s.s „Kcdoe" b v. arriveerde^
pas op 25 Januari te’ Rotterdam. F.r be
vonden zich 45(1 ton goederen aan boord.
z.g. „in massa", n 1 koffie, thet-r suiker,
rijst, zeep, vet en specerijen, maar
1 in een toestand, waaarin ze niet voor on-
middcllijk gebruik geschikt waren. Ze
moesten eerst bewerkt worden, waarmee
uiteraard enige tijd /gemoeid was.
Thans zijn de ongeveer 100.000 pakketten
gereed en de administratieve voorberei
dingen zijn achter de rug? Met Ingang van
Woensdag zal met de uitreiking aan de
I geadresseerden worden begonnen.
I Dit geschiedt door de verbruikscoope-
J raticS in file plaatsen, waar coöperatie-
j wiKkels gevestigd zijn Langs deze weg
zullen ongeveer 60.000 pakketten hun be-
I stemming bereiken. De Overige worden
dic i door dc P T T. bezorgd.
ten? 'liet P’kket bevat: 1 k.g. suiker. 750 gr.
koffie. 20(j gr. thee. 1 k.g. rUst. !IUr. vet,
een stuk toiletzeep en 100 gr^nuscaat-
noten. Alleen reeds voor Amsterdam zijn
8000 pakketten bestemd, voor Rotterdam
6000 en voor (te residentie 7000. Verwacht
wordt da,t binnen een week of twee alle ge
adresseerden hun pakket ontvangen zul
len hebben.
Men dient er evenwel rekening mee ie
houden, dat de gezonden koffie én, rijst
niet van een kwaliteit zijn, zoals Neder
land gewend is. Niettemin moesten zij in
de bekende „Ilaka”-vcrpakking worden
gedaan. De ontvangers dienen dit wel in
I het oog te houden. Ieder die een pakket
<.un.u wv.- 1 krjjgt. zal een bew^s van jmtvangst heb-
ie is hoog- ben te tekenen, dat dan naar de afzender
wordt teruggestuurd.
Met dc (Venems
Laren hebben deze
ande.
ier van
goederen
na bewerl
de justitie
haar
mlng worden
H. M. de Koningin ral hedenavond het
eerste «eizoenconcert van de Kon. Zangver-
emcinK De Haghe Sanghers In het Gebouw
voor Kunsten en (Wetenschappen in Den
Haag bijwonen
Aan H. Ch. E. van Ede vi
met ingang van 1 Mei eerve'
leend als directeur-generaal
luchtvaartdienst
De 61-Jarige commlssinnnalr tn effecten
S G. uit Ainsicidam. Is veroordeeld tot 1»
maanden gevangenisstraf en 29 000 boete,
wegens het ontduiken van de deviezenbdpa-
llnaen. door op zeer "handige en geraffineerd»
manier 13 OM dollar naar zun broer in Am«-
rlka te sturen.
T_Tct ligt nog vers in het geheugen, hoe
onlangs Dimitrof, de communistische
„leider" van Bulgarije, sprak over een
Oost-Europese federatie, waartoe ook
Tsjecho-Slowakije zou moeten behoren.
Kort daarop werd Dimitrof voor die woor
den op de vingers getikt door de Prajpda,
het orgaan van Je Russische communis-
tische-partij. De niet-corftmunistische we
reld gniffelde: „Zie je wel. ze vallen el
kander al af. Het kraakt in de communis
tische hoek van Europa Maar de ge
schiedenis leert telkens, tot schade en
schande van iedereen, dat de politiek voor
niets staat Waarom kan de critiek van
de Prawda met een stofwolk zijn geweest
orp de waarheij aan het oeg der wereld
te onttrekken? Misschien heeft Dimitrof
fijntjes moefen glim
lachen in plaats van
dat hij schQchter -In J
zijn schulp kroop Naar
aanleiding van dit In
termezzo schreven wij
toen reeds (21 Januari), dat men ieder
ogenblik in Tsjecho-Slowakije iets kwaads
kon verwachten.
TNeze voorspelling is prompt uitgekomen.
Sedert het midden van de vorige week
is Tsjecho-Slowakije ten prooi aan een
van die model-zulveringen. waardoor
Oost-Europa een hoogst bedenkelijke repu
tatie heeft gekregen. De feiten zijn ge
noegzaam bekend en behoeven hier niet
in dien bréde te worden herhaald. Slechts
om de beteken^ gaat het. Lange tijd heeft
Tsjecho-Slowakije (ook al dorst het niet
naar Parijs te gaan om dc bijeenkomst der
16 Marshall-landen bij te wonen) als een
vrij solide brug tussen Oost- en West-
Europa gegolden Deze brug lag niet ach
ter het „ijzeren gordijn"; het scherm was
er tenminste niet helemaal voor neergela
ten. de brug stond open naai- het Westen
Maar nu gaat het scherm omlaag, de com
munisten z(jn bezig het westelijke brugge-
hoofd af te breken. Tsjecho-Slowakije
wordt als het gaat zoals het nu gaat
bij Oost-Europa getrokken. Het is het
noodlot van de kleine landen, (lat zij geen
keus meer hebben; zij moetfcn zich aan
sluiten bij de naastbijzijnde grote mpgend-
heid. Neutraliteit bestaat niet meer. Pre
sident Benesj verkeert in een alleronaan
genaamste situatie; zijn -eigen partij, die
der nationale socialisten, wordt door de
communisten opzijgezet en streks als
de voortekenen niet bedriegen* even
hard" vervolgd als de boerenpartijen In de
Balkanlanden en in Polen. Wie weet of
Benesj op een kwade dag niet bet slacht-
communlstlsche
toren Eén hun-
I op de commit-
fascistisch wor-
nmunisme
Gottwald een z^er
gebruik maakte
•genstelling tus-
n: hij begon de
ken te bewerken Men
reik resultaat- in Slowa-
Woodrow Wilson
ME DEMOCRATISCHE president Wood-
row Wilson ging veel te laat over tot
de dorlogsvemaring aan Duitsland, uit
vrees voor de republikeinse critiek. In
j Mei 1915 werd de grote oceaanstomer de
.Lusitania’’ zonder voorafgaande waar-
f schtiwtng, ondvr de kust van Ierland ge-
i torpedeerd Meer dan honderd Amerikaan
se burgers werden gedood, maar Woodrow
Wilson het het bij een protest. Men noem
de dat toen een „krachtig protest" Duits
land gaf diplomatieke verklaringen. Wood
row Wilson verklaarde zich tevredenge
steld Maar de Duitse U-boot-con
ten vergisten zich nog dikwijls
los onderwater-schot Weer v<
testen enerzijds, verklaringen
In het begin van 1917 kreeg in
Tirpitz (te iaat gelukkig) zijn
raai Tirpitz had rnrds m Au
de onbeperkte duikboot-actie
zer voorgelegd. Toen durfde
de wereldopinie nog niet te trotseren.
19J7 was of scheen de
land
Op
son in I
u-ndelii
over dc „I
dreigde, dat
en zwarthandelaars" gauW genó««
ervaren, dat millioenen mensen
waren De redenaar zei voot
westelijke imperialisten weten,
verdrag met de Sowjet-Unie ons bes
tegen aanvallen van buitenaf; wij
dus vooral letten dp aanvallen van I
uit; daarpm moeten opruiers en i
ganten niet alleen uit do regering er
parlement worden verwijderd, doch
uit fabrieken en kantoren".
Tot de gearresteerden behoort ook de
iresse van de Vrijdag afgetreden
minister van binnenlandse verdediging.
Haar wordt ten laste gelegd, dat zij in
verbinding zou zijn getreden met het
hoofd-Van dc inlichtingendienst van een
„vreemde mogendheid" te Praag en dat
zij haar positie zou hebben'misbruikt om
gegevens over militaire geheimen te ver
krijgen. K
Zoals in dergelijke omstandigheden te
doen gebruikelijk is. heeft men plotseling
allerlei complotten ontdekt. De leiders der
nationale socialistische partij zo heet
het zouden al maandenlang een ge
wapende actie organiseren.
Da Praagse aartsbisschop, mgr’ Berai),
heeft een beroep op het volk gedaan, een
broederkrijg te vermijden. „Vernietigt
niet", zei hij. „het werk van Masaryk en
Benesj".
De minister van de nationale verdedi
ging heeft officieren en manschappen van
het leger gevraagd, de orde te bewaren.
„Hpt leger", zei _hij, „moet geheel onbe
roerd blijven door deze crisis of door
enig ander mogelijk intern politiek con-
De spoorwegramp te Wadenstnil aan
meer van Zurich, heeft aan 21 menten
leven gekost De machinist van de
ongeveer 450 ski-toensten bezette
kon op de sterk-hellcnde baan
Samslageni naar Wtidenswil niet tijdig
remmen en reed met grote snelheid het
station binnen. De stationschef voorst
dat de trein op een gereedstaande sneltre
e politiek in Amerika leed de
nederlaag. De politiek deed
Maar de laatste 1
Amerika heeft gel
en' in- vrede.
James Cox
1)1) DE VREDE heeft de Amerikaanse
politiek Europa en de Volkenbond in
iktnJ ««'laten. Woodrow Wdson drong
„J aan Frankrijk een ^Amerikaanse vrede op.
aar ,|pt Rtin,und weld nlpt bezet. Duitsland
«•1 hujewapening weer beginnen,
want dc democratische partij, die Wilson
liet vallen, werd verslagen. Bij de presi
dentsverkiezing in Amerika van 1920 was
James Cox candidant der democraten.
James Cox werd niet gekozen.
De republikeinen wonnen en Warren G.
Harding werd president der U.S.A
De Volkenbond van Wil&pn werd door
de Amerikaanse republikeinse politiek
met gesteund. Dc kracht van, de Volken
bond tegen Duitsland was gebroken. De
nieuwe oorlog was onvermijdelijk.
Marshall’s opvolger
'ET DEMOCRATISCHE „hulp aan
Europa -plan, gaat voorlopig door,
jsèvelt heeft in de oorlog II sneller ge-
m kiezen dan Wilson.
wanneer Truman wordt verslagen,-
dan het Marshall-plan hervormen?
leeft de lezer met de Amerikaanse
tc maken’’ De nederlaag van
irs Cox is vergeten. Zullen wij dc over
ig of de nederlaag van Marshall
buiten onze gezichtsvelden laten?
V C. W.
Weinig verandering.
Wcervci wachitng. meegedeeld door I
K N.M I in De Bilt, geldig van Woensdi
avond U>1 Donderdagavond:
Heldere nacht met lichte tot matige vorst
Overdag zonnit droog weer en temperatuur
In de namiddag oplopend tot even boven het
vriespunt. Tljdelijk vrij krachtige Oostelijk*
wind. A
28 Februari Afpfmende maan.
Zon op 7.38: onder 18.1)
Maan on 20 47: onder 8 41
TTTEERKUNDIGE
W AARNEMINGEN
Hedenmorgen om 8 uur 40 werden te Rot
terdam de volgend* weerkundige waarne
mingen gedaan:
Barometer
Wind
Temperatuur
Max temp
Min temperatuur
Weergesteldheid
ZEERUIME TIJD geleden sprak Kijker'
AT met een industrieel, die zich buiten
gewoon gegriefd voelde door de wijze,
waarop de politieke politie in sommige
grote bedrijven, waaronder het zijne, alles
overhoop haalde om bewijzen te vinden
voor collaboratie. Volgens zijn mening
ging het daarbij minder om politieke dan
wel fiscale doeleinden. Ojn het eens popu
lair te zeggen: minister van Justitie komt
zogenaamd kijken, maar in zijn gezelschap
komt die van Financiën, die probeert zijn
slag te slaan.
Deze opvatting laat Kijker hier echter
liever buiten beschouwing, ook omdat
mannen, wier woord hij van gewicht acht,
en die in .deze laatste kwestie verant
woordelijkheid dragen, hem dit ten sterk
ste betwisten.
Rest dus het zuiver politieke "onderzoek
De industrieel, medelelder van één onzer
grote sterk gespecialiseerde bedrijven, be
klaagde zich ov*r dc onrust,tüie deze on
derzoekingen in de fabriek brengen, oyer
de massa tijd, die de vele ondervra^ingep
van de dagelijkse leiding vergen^over het
gebrek aan tact, dat sommige onderzoe-
kingsambtenaren tmji
Nu is een dergell^onderzoek geen ge
zellige avondpartij op een ambassade. Dat
kan het niet zijn. Maar het voorbeeld, dat
deze man aanhaajde. ho<> hij, terwijl een
delegatie op bezoek was om over een
belangrijke opdracht te onderhandelen,
werd weggeroepen om enkele inlichtingen
te geven aan de in zijn fabriek geïnstal
leerde politieke, rechercheurs, spree’-’
boekdelen. Toen hij de boodschap mee'
dat hij bezig was. kwam even later
sommatie om onmlddcllijk op het mr“‘
komen, anders zou hij „er spijt van
gen De bezoekers zijn daarna ma?*-
trokken en de fabrikant kon de mac..„
heertjes gaan inlichten pver een futility...
Klachten van ontslagen personeel die
nen soms als uitgangspunt van beschuldi
gingen. Deze man. die overtuigd was. zich
als Nederlander niets te verwijten te heb
ben, voelde zich reeds door de verdacht
making gegriefd. Met grote inspanning cn
met opofferingen, met verlies van zijn ge-»
specialiseerd personeel en ten slotte door
de fabriek te sluiten was hij er in ge
slaagd zijn afdeling van het grote bedrijf
zo goed als geheel voor Duitse opdrachten
tc vrijwaren, terwijl concurrenten op volle
toeren draalden en hun machinepark kon
den uitbreiden^tMaar.eens had hij zich
vergrepen. Een opdracht voor de Kriegs-
marine. een order van f2000 (in die tijgj')
had hij niet kunnen weigeren. Hij dacht
dat hij het er nogal mooi had afgebracht,
voor een bedrijf, dal vóór de oorlog voor
kapitalen omzette. Dc moderne Speurders
aachten anders en zochten.,zochten.
Deze man was verbitterd over zoveel
Zuiveringswoede. Hij sprak met» Kijker.
klaagde over deze dingen, vertelde, hoe hij
v niet alleen stond, en hualde eert rfeeks mo
tieven aan. die tegen deze gang van zaken
pleitten. H belichtte ook de .onzul ve e
achtergrond. Hij betoogde, dat mdh ge-
makkelijk achteraf kan oordelen, als men
niets met de bezetter te maken heeft ge-
had en geen verantwoording droeg voor
een bedrijf inct machines en arbeiders.
En alles wat deze industrieel uitvoerig
betoogde, heeft Kijker merkwaardig kort
teruggevonden in de uitspraak van de
Rotterdamse Kamer van het Bijzonder Ge
rechtshof te 's-Gravcnhage in de zaak
tegen twee Rotterdamse stuwadoors, die
om redenen, waarnaar men als normaal
denkend mens slechts kan gissen (met een
eigenaardige frons op het gezicht), ver-
volgd werden ter zake van opzettelijke
verhuring van kranen en terreinen enz.
ten behoeve van de vljandclijke oorlogs
voering. In het uitgebrelde vonnis, dat
Kijker om het algemeen belang van deze
kwestie ter lezing heeft gevraagd, troffén
hem verschillende overwegingen..
Het Hof heeft nagegaan of en in hoe
verat deze feiten voor de vijand van be
lang zijn geweest en welke gevolgen wei
gering met zich zou hebben meegebracht,
waarbij uiteraard allereerst is rekening
gehouden met het op 27 Mei door generaal
Winkelman uitgevaardigde verbod jvan
stopzetting van arbeid en ontslag van ar
beiders. Dit was. zo overweegt het Hof.
de aanleiding dat de Nederlandse Spoor
wegen, tramwegen, veren, de dienst der
P.T.T.. de artilleric=ü^W»tingen. de taats
mijnen enz., zij hevwellicht in enigszins
gewijzigde vorm en omvang, hun werk
zaamheden hebben voortgezet, alhoewel
daardoor ongetwijfeld aan de vijand hulp
werd verleend. Het Hof Is zelfs van oor
deel. dat de ten aanzien van verdachten
bewezen verklaarde feiten, in wezen voor
de,vijand van minder belang en beteke--
nis zijn geweest dan dc hierboven genoem
de verrichtingen' van de daar vermelde
openbare lichamen! P
- Belangrijk is het oordeel van het Hof,
dat verdachten, indien zij hadden gewei
gerd de van hen gevorderde diensten, alle
vallend in het kader van hun tot dusver
verrichte arbeid, tc verrichten: konden
aannemen dat zij daarmee nauwelijks en
in ieder geval slechts zeer tijdelijk de
vijand konden tegenwerken en dat zij.
ook voor het personeel, terecht konden
betwijfelen of zodanige houding wel ge
heel in overeenstemming zou zijn met de
destijds door de Opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht in bezettingstijd ge-
geven en daardoor uiteraard niet al te
duidelijk gestelde richtlijnen. Tenslotte
•cht het Hof van alles beheersend belang,
of de door verdachten verrichte werk
zaamheden door hen zijn gezocht en gesti
muleerd en of deze van rechtstreeks be
lang zijn geweest voor de oorlogsvoering
van de vijand, welke vragen het Hof ont
kennend beantwoordt.
Aldus heeft het Hof zeer beslist stelling
genomen tegen allerlei bedenkelijke uitin
gen van Zuiveringskolder. die althans op
één gebied wordt ingeperkt en verhinderd
om onnodig in economisch opzicht veel
kwaad en nadeel, in menselijk opzicht
veel leed en verbittering te veroorzaken.
In geen land In West-Europa heeft deze
meestal onzuivere zuiveringskolder zo ge-
WoecNals te onzent. Dc uitspraak in deze
zaak, waarbij de twee stuwadoors ter'zake
van deze feiten van alle rechtsvervolging
Werden ontslagep. is daarom van groot
b.Het begint te dagen in een duister ge-
I vaststaat, wat men ef
I een ducussie er over
D baar. Als ,orr
basis gesc
••ensliü’in
zijn met ,.tl
oen uitinp
ugents te stelten, da,
passages bergt. Dat w
het her- nale aaneem
Tegen ernt
bleem heeft
j integendeel,
icht ge- 1 Naties,’die
e wep- I universele
gclate'n
jeen twij- ‘irs' w"ar
wenst in het federa
Vandaag zou Clement Gottvjald. de com
munistisché premier, een bezoek brengei
aap president Benesj. Men verwacht. Ua
Gottwald een lijst zal meebrengen met d.
namen van ministers voor een niem—
regerinj
partijen
nieuwe
op het
vormde
naar het
red.)
Echo’s in hjet buitenland
Het blad van de Franse' socialisten, de
Populaire, schrijft, dat het Tsjecho-
Slowaakse drama ,ten .einde gespeeld
wordt en dat er thans niets overblijft dan
„formele liquidatie van de oppositie
partijen." Het rechts»? blad Au rore
zegt: „De sociaal-democraten denken dat
zij handig zijn, maar zij geven zich over
aan de Russische baas: na dit München
zal een andere 15de Maart aanbreken, nu
niet met Hitler doch met' Stalin in de
hoofdrol."
De Londense Times schrijft: „In Hit
lers handen was Tsjechn-Slowakije een
pistool, gericht op het Oosten, doch in
Stalins hand zal het gericht zijn op het
hart van het Westen."
De News Chronicle meent, dat dë
'westelijke democratieën een grote poli
tieke nederlaag hebben geleden.
Wat het federalisme betreft, zegt spr..
dat een moeilijkheid is. dat onder die
naam z.ich verschillende bewegingen nnn-
dienen. De beoordeling van Europees fede
ralisme moet uiteenlopen voor zover men
er iets anders onder verstaat. Zolang niet
i dollars n
haald
I voel van
Je vêfwikl
•'pverleni
krachU.io
kinderen
wijze woi
gen, die
bedragen.
Eige
rokk
kor
ranja. Aan
Londen z.t
a groep deel-
i jhr Michiels
makt de heer
dele
lementaire copt-
weipig invloed
■voerde beleid.
aal een Kndere 1
EN
In de loop van Dinsdag zijn tal van
hoge functionarissen van het ministerie
van Justitie gearresteerd, op andere
departementen werden vele ambtenaren
ontslagen Tijdens de „sjrmpathie' -staking
hield de secrctaris-generaal van het
Tsjecho-Slowaakse vakverbond een rede
over dc ..binnenlandse verraders" en
lat „een paar duizenV studenten
tandelaars" gauw* genoeg zouden
iat millioenen mensen tegen hen
redenaar zei voorts: „De i
dat ons
•schermt
moeten
binnen-
intrii
•n het
1 ook
mperialistcn
do Sowjet-Ui
'len
SNi
