Meer kans op een nederlaag dan op een overwinning AKKERTJES Diphtherie Groot staatsman gaat heen VADER voor de soldaten Het van de week Jeugdbrigade bij. politie Voor de 65ste maal tegen de Belgen Botsing van twee opvattingen s Nachts wakker door pijn De weddenschap op lange afstand BESCHERMT UW KINDEREN TEGEN N<£ Metternicb krijgt ontslag Zeg eens eerlijk weet u liet nog? ESPERANTO, de taal der Wetenschap Huishoudelijke voorlichting Goudse jongeren demonstreren tegen communisme Gedicht Baldadige kinderen krijgen speciale les GOUDSE SPETTERS FEESTAVOND EERSTE BLAD - PAGINA 2 ZATERDAG 13 MAART 194a Acht wedstrijden «peelde tot nu toe het Nederlands Elftal sinds de bevrijding en van die acht won het er vijf. verloor het er twee en speelde het cr één gelijk. In derdaad geen slecht resultaat voor een land. dat 10 onder de oorlog te lijden had •Is het onze. Die acht wedstrijden gingen we* stuk voor stuk met enige angst in het hart te gemoet, een angst, die weliswaar niet door de resultaten, maar na de invoering van het atopperspilsysteem wèl door het spel van de Oranjemannen werd gerechtvaar digd. In stee van beter immers werd het spel slechter, harder vooral, sinds de avontuurlijke, zwierige figuur van Kuppen plaats njoest maken voor de hoekige Möhring en het accent werd gelegd op een „yware" verdediging. De verrassende 6—3. In de eerste na-oorlogse ontmoeting op de Belgen behaald. weTd gevolgd door 2—2, 1 en nogmaah 2—1. cijfers, die even goed in het voordeel van de Rode Duivels uit hadden kunnen vallen. Ja. zuiver be keken. zelfs hadden moeten vallen. Na gaan we dan weer naar Denrne en de vrees Ia groter dan ooit. Vrees voor weer so'n harde botsing en onvriendelijke gezichten, waardoor de verbroedering, welke wijlen Baal Havenith en Kees va» Vssl zal ook afhingen van het spel van debutant Spel. Hasselt lestijds beoogden, toen s|J de grondslag legden voor dese serie. In ge vaar kantten verleden Jaar e.a. reeds was, vrees ook voor een nederlaag. NIET DEZELFDEN Een half jaar geleden verbaasde het Ned. Elftal vriend en vijand door Zwitser land met gevoelige cijfers te slaan. Op één uitzondering na komt hetzelfde elftal mor gen .ook te Antwerpen in het +eld. Er zou dus alle reden zijn dit elftal opnieuw zijn volle vertrouwen te schenken, ware' het niet. dat sindsdien enkele spelers een be denkelijke achteruitgang hebben vertoond en met name in de voorhoede, de linie, waar tenslotte toch voor het grootste deel het succes van afhankelijk is. Want al bouwt men een betonnen muur voor het eigen doel. daarmee kan men toch een wedstrijd niet winnen! Van Dijk. Ryvers en Driger zijn niet de zelfden als ia September, maar toch wer den zij herkozen. Waarom"' Omdat er geen betere speleh waren? Neen. daarom be slist niet Sfhaap en v. d. Tuyn. die in de oefenwedstrijd zo'n uitstekende rech tervleugel vormden sn Zondag j.l. in hun club nog eens hun goede vorm bevestig den. verdienden o.l. de voorkeur boven Van Dijk en Rijvers en zouden, met Len stra als linksbinnen, ook verschillende wij zigingen in de opstelling mogelijk hebben gemaakt, indien zulks noodzakelijk mocht blijken. De keuiecommltsie moet (en aansien van die twee spelers wel hebben geaar- seld. Dat s(j tenslotte toch de voorhoede van Heptember handhaafde, berustte op de overweging, dat die Rule heeft bewe zen tot iéts goeds in staat te sjjn en dat dus de kans er Is. dat *U ook nu boven sichself uit zal groeien. Juist nu het tegen de Belgen gaat. de tegenpartij, die meer dan welke andere ook door dr jaren heep altijd de Oranjemannen beeft geïnspireerd. BELGISCHE ZIENSWIJZE Speculerend op het element van verras sing. dat deze wedstrijden bijna steeds heeft beheerst, heeft de keuzecommissie een geducht risico op zich genomen. Niet do spelers van bet ogenblik (Engelsman!), maar de spelers met ervaring komen mor gen in het veld. precies het tegenoverge stelde van wat de Belgische keuzccommis- Ve heeft gedaan. Daar heeft men An spil BELGIë MEERT (Anderlecht) L. AERNOUDTS ERROE^EN (Barchem) v* (Anderlecht) DE BUCK (Eendr. Aalst) VAN STEENLANDT (St. Niklaas) LEMBER£CHTS MERMANS (F. C'. Mechplen) (Anderlecht) ANOUL ir.c. Luikt HENRIëT (Sp. Charleroi) CHAVES (Gantoise) THIRÏFAYS (Sp. Charleroi) genomen, die op het ogenblik in grote vorm is, daar heeft men midvoor Decleyn gepasseerd, omdat Mermans de laatste we ken beter op dreef is en daar heeft men de keuze van de blnnenspclers afhankelijk ge steld van de prestaties, dit zij Zondag j.l. in de competitie leverden. Een competitiewedstrijd is Iets» heel an dera dan een interlandwedstrijd en daarom moeten Mermans en Chaves, die met Van SteenlancH ook het binnentrio vormden in de ontmoeting te Gent tussen tfe Rode Dui vels en de Zwaluwen (1—1) sindsdien wel met sprongen vooruit zijn gegaan. Het valt niet te ontkennen, dat men In België de wedstrijd van morgen tonder enig vertrouwen tegemoet tag. Juist om dat men vreesde, dat men ook daar de voorkeur «ou geven aan geroutineerde spelers boven de uitblinkers. Na de be kendmaking van het elftal Is er enige ont spanning gekomen, wat meer vertrouwen, omdat men nu Is afgeweken van de regel, die na de bevrijding werd gevolgd en die België nog niet veel auccei heeft gebracht. De strijd van morgen zal moeten bewij zen. welk standpunt het juiste if. dat van do Nederlandse of dat van de Belgische keuzecommissie. Als onze voorhoede cr inderdaad in slaagt de vorm te bereiken, die zij had tegen Zwitserland, als Lenstra op rechts actief is en Wilkes zich weet te ontdoen van zijn bewaker, dan. ja dan is er kans, dat het Ned. Elftal opnieuw voor een verrassing zorgt. Komen de spelers ecflter niet boven hun clubvorm van de laatste weken uit en daarmede bedoelen we ook De Vroet. die Zondag j.l. een hin derlijke splerverrekklng In de heup opliep, daarnjede hebben we tevens het oog op de debutant Spel. die de handicap heeft een eenbenige speler te zijn. komen zij daar niet boven uit. dan wordt het onherroe pelijk een nederlaag. De gesthicdenrs van de 64 tot nu toe ge speelde otDclèle wedstrijden tussen beide landen heeft afdoende bewezen, dat door gaans het elftkl won. dat ln zijn eigen land weinig of geen vertrouwen vond ln België is men zeer pessimistisch. In Ne- cvTiand heerst een zekere mate van op timisme en daarom herhalen we. wat Ka- •rel Lotsy. die dit onderwerp vOrige weck in de conferentie van het NOC terloops aanroerde, zei: devkans op een Nederland se nederlaag is groter dan dc kans op «.en overwinning! Scheidsrechter SCHERZ (Zwitserland) DRaGER" (Ajax) WILKES (Xerxel) LENSTRA (Heerenveen) VAN DIJK (Ajax) DÊ VROEDT (Feijenoord) SgHIJVENAAR IE.D.OO RIJVERS (N.A.C-) STOFFELEN (Ajax) MöRING (.Enschedé) KRAAK (Stormvogels) NEDERLAND Stedenschoon in de Residentie Iedereen, die Den Haag heeft bezocht, kent zonder twijfel het Vredespaleis t>an 1907- 1913 gebouwd naar de plannen ran de ba- roemde Franse archi tect Cordonnier. doch slechts uieinipen zullen het majestueuze ge bouw hebben gerien. zoals onze foto het toont: ran de achlet- zyde bekeken. Zoals men weet. is de bouw indertijd in hoofdzaak bekostigd door de grote Amerikaanse indus trieel A Carnegie, die hiervoor J1'» millioen dollar beschikbaar stel de. Men ziet, dat ook de achtergevel uitmunt door een harmonische indeling van het gevel vlak. dat bekroond ii'ordt door het hoge d pk, speels versierd met sierlijke dakven sters en spitse foren; fjes. Links de fraaie foren die zieh boren de voorgevel verheft. Dt kleur van de postsegej van I cent I* van bruln-rwart *ewii*i«d ln blauw-gnt* Ook d- enkele en dubbele brlencaarten zul len binnenkort aan deze kleurWljzlglng wor den aangepast De nieuwe tarwe-overynkomst waar borgt de Nederlandse brooderaanvoorzlenlng voor vut jaar. aldue ir A. II. Boenna. rege ringscommissaris voor de buitenlandse agra rische aangelegenheden. OPLOSSING VIJF TESTVRAGEN. sjanfjjuajsoo aa 'ujiRueij '>S)UUjzx*fhz »p 'iopoCji C 'eqnn z 'uiaWtó. sdjuj i uafBJAjsoj »p do uapJOOMJuv Slaap lx-vaak de beite remedie en die mlsHJ alt pijn U wakker houdt Suit Uw pijn mei ..AKKER TIES" en een rullige slaap lal U verkwikken „AKKERTJES'' helpen altild. Let op t AKKERmerk 1 Ziekte kan worden vermeden steeds heerst er In hevige mate diphtherie. Deze epidemie, zoals men kunnen direct meer onvatbaar worden het wel mag noemen, duurt reeds een paar jaar. Dit verschijnsel doet zich steeds bij diphtherie voor. nl. dat er enkele Jaren minder gevallen voorkomen afgewisseld met perioden, waarin zich meer ziekte gevallen voordoen. Deze schommelingen moeten worden toegeschreven aan de gro ter geworden onvatbaarheid na een epi demie. De diphtherie is nl. een ziekte, welke zich niet altijd openbaart. d.w.z.: teer velen de bacillen bij zich dragen zonder er iets van te bemerken, behalve soms een lichte keelpijn, terwijl zij toch -voor hun omgeving besmettelijk kunnen zijn. Het aantal bacillendragers is zells on geveer 23 maal zo groot als Jiet aantal werkelijk zieken. De infectie kdb zo licht zijn. dat een gezond persoon niet merk baar ziek wordt en dan tóch afweerstof- fen vormt, waarmee hij onvatbaar wordt voor enkele Jaren. Na een periode van weinig diphtherie is de immunisatla onder de bevolking sterk verminderd, waardoor de diphtherie weer meer kans heeft zich ln een zwaardere epidemie te laten gelden. Toch is de diphtherie een kinderziekte, die. hoewel er ook onder volwassenen slachtoffers vallen, het meest kinderen tot de schoolleeftijd aantast. Boven deze leef tijdsgroep is het aantal gevallen kleiner. Het feit. dat het een kinderziekte is. zou een levenslange immuniteit veronderstel len zoals bij de mazelen het geval Is. In derdaad is de immuniteit beperkt van duur, maar te wordt bij velen onderhou den, doordat men telkens weer met d« bacil in contact komt. Vroegtijdig ingrijpen Diphtherie breekt enkele dagen na het contact met een zieke uit bij een klein aantal van hen. die besmet werden. Pijn in de keel met een dikke hals door ge zwollen klieren en koorts vormen het be gin; Is ter volgt een wit beslag In de keel. De bacil kan zich vanuit de keel ook die per de luchtwegen In verplaatsen en daar een uitbreiding geven, welke dan de be nauwdheid veroorzaakt met de blafhoest en de gierende ademhaling. Niemand mag verzuimen zijn dokter te laten komen, wanneer een huisgenoot ziek wordt, zeker niet. wanneer bekend is. dat er contact ls geweest met een diphthcrie-patientje De korte duur van de Incubatietijd, d.l. de tijd. dit verloopt tussen het besmet wor den en het uitbreken van de ziekte, zal er zeker het zijne toe bijdragen om dit contact dat er geweest moet zijn ln ds herinnering te brengen, tenzij het gekre gen is via iemand bij wie geen ziektever schijnselen optraden Dit vroegtijdig roe pen van een arts is niet alleen in het be hang van de familie van de zieke, die tegen besmetting beschermd moet worden, maar ook in het belang van de patiënt zelf, daar de behandeling uit scrum-injecties bestaat. Het la daarbij van het grootste be lang dat dit serum zo vroeg mogelijk, liefst al op de eerste ziektedag, wordt ge geven, want hoe eerder het wordt toege diend. 'des te beter het helpt en des te meer de ernstige complicaties waartoe da diphtherie aanleiding kan geven, in de kiem worden gesmoord. Het resultaat van deze behandeling is zeer groot, mits vroegtij- «fig wordt begonnen. Dit wil niet zeggen, dat een aeruro- injectie op latere dagen niet meer helpt, maar de uitwerking is dan zeker aanzien lijk Inenting aanbevolen Is ar nu lata t« doen om deze ziekte te voorkomen? Als eerste msgtregel M]dt het vermijden van elk contact met diphtherie- patiënten. Het zal echter <nfet altijd vol doende zijn. daar Immers ook de niet- tieken do besmetting kunnen overbrengen, Broertjes en zusjes van een patiëntje gemaakt door serum-ipspuitingen: wordt eigenlijk alleen gedaan bij kleine kinderen onder de twee jaar. Bij de ouderen ls het beter te wachten tot da ziekte werkelijk uitbreekt. Deze methode Ss echter niet ldeast en gelukkig la er een tweede, betere methode om diphtherie te voorkomen. Overal In ons land wordt hiervoor propaganda gemaakt. Dit is de actieve immunisatle. waarbij een hoeveelheid onwerkzaam gemaakt diphthe- rie-gif wordt ingespoten, waartegen in en. kele weken, zélf de afweerstoffen worden gevormd Het nadeel lt dat, wanneer er reeda diphtherie in hult ls. dit voor de an deren geen nut meer heeft. Maar van grooj voordeel is het toch voor verpleeg sters, doktoren en vooral kleine kinderen om een dosis afweerstoffen te bezitten. Deze immunlsatie wordt verkregen door een drietal onderhuidse inspuitingen met een tussenruimte van resp. twee en één week. De afweercapacitelt wordt dan on derhouden door steeds na 2 a 3 jaar nog één énkele Inspuiting te geven; In elke plaats bestaat de gelegenheid 'tot inenten tegen diphtherie: daar zorgen de consultatie-bureaux voor zuigelingen en kleutert voor. evenals deze ook voor de pokken-dnenting zorgen. Kinderen van 9 maanden af kunnen daar tngeent worden. Wie eenmaal een ernstige difchtherie-patient heeft gezien, zal zeker niet nalaten de kinderen daartegen te be schermen. Gevaar bij deze inenting is uit gesloten Op deze wijze kan het aantal diphtherle-jutiénten zeer sterk verlaagd wordfn. daar het beslist niet nodig is. dat dagelijks nog zovelen ziek worden. Dus moeders: laat Uw kinderen Inenten, dok de zuigeling, zodra hij de leeftijd van 9 maanden bereikt heeft. MEDICUS. Ow Ai L A ét Uegt. ImpKwii ée llijkiluckrvundm* in cm twtr ol rad» pruim op Mundig 11 n Donderdag IS Murt om kmt nor S i «»oo<h o»a Hilvmooi I Doe radio "I* bretrtid -oor leerlingen -cn ouden »m l«ethngeig-»an Middelbare wtxv Eerste niet-ernstige verhaal van Meester Rimpelman Nu heb ik jullie blagen al tweemaal veel te ernstige kost voorgsxet zei Mees ter Rimpelmans.-Dat moet nou maar eens uit zijn! 'r Een extra diepe rimpel gleufde schuin omhoog van zijn grote neus naar zijn haar bos. en in zijn ogen zag Je zelfsMn de halfdonkere kamer een vrolijk licht. We zochten een plekje, waar nog geen ander gezocht had en het grote vertrek zag er uit als een soort kalme feestzaal valt AU Baba en zijn" veertig rovers. Dit verhaal heg(t niets met ae andere twee te maken! begon hij En hij lachte luid.'Als het een sprookje zou zijn. zou ik nu zeggen, dat de thee kopjes rinkelden jt>ii dit gelich. Hoe dan ook. wij wisten, dat ons merkwaardige dingen -te wachten.«tonden. Toen ik nog maar nét zestien Jaar was. 6meeddo ik met een vriend een snood plan. Hij was dok zestien, en hij was óók groot.' En dat kwam goed uit. Wij leken mirfstens twee jaar ouder. Dat extra tje konden we best gebruiken! Want ik zet al: Ons plan was snood voor die dagen. Wij woonden toen belden in een klem stadje van Friesland. En wij hadden sa men al- aardig wat rondgezworven, wij Kenden' alle kneepjes van slapen en wer ken bij boerén en zo. En nu wilden wij verderop En zo spraken wij af. naar Genua te gian. Ik geloof, dat wij Génua namen, om dat je daar niet verder kunt. en er moest toch eens een eind aan komen. Het zou ccn zeer bijzondere reis worden. Want wij zouden niet samen gaan WIJ zouden op Maandagmorgen klokslag 11 uur Een groot staatsman uK het begin der vorige eeuw. Klemens Lothar Wenrel. prins vvan Metternich. werd 13 Maart 1848 door keizer Ferdinand I van Oostenrijk ontslagen, toen op die dag te Wenen en in Hongarije een revolutie uitbrak. Men mag# gerust zeggen, dat Metternich de maker is geweest van het Europa na de Napoleontische tijd. hij «p het. die de grenzen der Europese lanWn in die dagen vaststelde. Op 15 Mef'l773 aanschouwde hij te Koblenz het levenslicht. In 1793 huwde hij met prinses Maria Eleonora von Kaunltz. van 1801—1803 was hij gezant van Oogjen- rijk te Dresden, van 1803—1806 te Betlijn en van 18061809 te Parijs. In deze functies had hij gelegenheid zijn ontzaglijke mensenkennis te tonen: zeer merkwasrdlg was bijvoorbeeld de wijze, waarop hij met Napoleon wist om te gaan. Zijn rapporten over de moeilijkheden der Franse legers In Spanje, over de stemming ln Frankrijk zelf en zijn verstandhouding tot Talleyrand werkten ten zeerste mee aan - het uitbreken van de '3de, coalitie oorlog. waarin Oostenrijk, rekenende op de steun van Pruisen en Rusland. Napoleon bekampte. Weliswaar won Frsnkrijks keizer de strijd, doch zijn eerste neder laag bezorgde deze oorlog hem ook. n.l. bij Aspérn. Na zijn nederlaag zette Oosten rijks keizer Prans I graaf StadioU af sla minister van buitenlandse zaken en ver ving hem door Metternich. Metternich be sloot een eng varbond tot stand te brengen tussen zijn land en de vroegere vijand; hij grist het door te drijven, dat Napoleon I in de echt verbonden V/erd met Maria Louisa. Zelfs verleende hij Frankrijk mi litaire bijstand in de Russische veldtocht (1812). HIJ deed dit niet slechts uit nood weer. maar vooral ook, omdat hij voor de Donaumonarchie een voordelige positie wenste tussen het Russische en het Franse keizerrijk, te meer. omdat hij bevreead was voor een verder voortschrijden der opkomende Dultae nationale beweging, helgaen hij als een ernatig gevaar voor de eigen monarchie beschouwde. Hij ging xelfk zo ver. dat MJ in Juni 181S aan de oorlogvoerenden ln éa f-ds Coailtie-oer- log (Rusland en zlin bondgenoten enerzijds. Frsnkrijk anderzijds) zlrf' gewapende he- modeling oplegde, waarbij hu beoogde Napoleon de Rijn als grens van het Fran se imperium te laten. Dank zij Napoleons halsstarrigheid mislukte dij. Metternich wist echter tegen het drijven der Duitse nstionallsten ondefr Von Stein. door te zet ten. dat de Rijnbondvorsten hun gebied behielden, terwijl bij de Eerste en zelfa bij de Tweede Vrede van Parijs (1814 en 1815) de Elzas aan Frankrijk werd gelaten. Ookwas het ln hoofdzaak Metternichs werk. dat op het Wener Congres Rusland en Pruisen bij de reorganisatie van Euro pa slechts matige gebiedsvergrotlng ver wierven. terwijl aan de Habsburgse mo narchie -daarentegen het overwicht in Italië» en een belangrijke machtspositie In^ de Duitse Bond verzekerd werden. Aa.i Metternich was het voorts te danken, dat men Tsaar Alexander I belette door mid del van zijn Heilige Alliantie een «oort van hegemonie over Europa uit te fleie- nen. Wat Metternich op het Weenie Con- greif bereikte was van wereldhistorische betekenis. Onwillekeurig is men geneigd In Metternich de ouderwetse 16-de eeuwae machtspolitleus te zien. doch hij was meer dan dat- In tijn jeugd had htj de Franse Revolutie meegemaakt, hij geloofde in de onverbeterlijkheid der maatschappelijke werkelijkheid. Vooruitgang en nationale zelfstandigheid beschouwde hij aW gevaar lijke droombeelden, waarom hij het zijn plicht achtte de zo goed mogelijk her stelde Europese orde te behoeden voor een tehigval tot de chaos Hij streefde naar samenwerking tussen Rusland. Prui sen. Oostenrijk. Frankrijk en Engeland, welke tot uiting kwam op grote congres sen: Aken. 1818: Troppau. 1820; Lalbach. 1821; Verona. 1822. Inderdaad mag men Metternich de eer niet onthouden een mensenleeftijd lang ln Europa de vrede te hebben gehandhaafd, tij het dan door middel van het onderdrukkingssysteem ener preventief werkende politieke politie. Verder was zijn streven gericht op het aan banden leggenevan de geestelijke vrij heid in Duitsland, waartoe hü samenwerk te met Frederik Willem III van Pruisen. Tweemaal dn 1820 en ln 1832) onderdruk te hij gewapenderhand liberale revoluties in Italië. Engeland fungeerde sedert 1|22 als tegenspeler tegen Metternichs politiek (Canning en Palmer«ton). Door de Grieks^, samenkomen b(j de grote molen. WIJ zou den daar afscheid van elkaar nemen en elkaar in Genua Weer terugzien. Hij zou de tocht per fiets maken. En ik zou lopen- Wij zouden doen >ie er 'teerst was' Ik mocht dan proberen, om met auto's mee te rijden. „Liften" heet dat tegenwoordig. Toen had dat nog geen naam gelpof Ik. Want niemand deed het nog. Vergeet niet. dat er in die dagen nog niet veel auto's waren. Ik) denk dus. d»\ ik eigenlijk de eerste Nederlandse „fw-'er" ben geweest Maar daar heb ik mU^óoit erg druk over gemaakt Mijn vriend beweerde, dat hij er veel eer zou zijn dan lk. Hij had een heel in gewikkelde berekening gemaakt met kilometers en uren en rusttijden en pech en al die dingen meer. En lk had hélemaal geen kans-vertelde hij. Maar dat was nu juist het enige, wat hij niet berekend had: de ként! En daar vertrouwde ik nu Juist zo sterk op. Als trefpunt ln Genua namen wij 't post kantoor. Zo'n gebouw leek ons ln iedere behoorlijke stad van de wereld aanwezig te zijn. En wij spraken af: Wie Genua binnenkomt zoekt allereerst een hotel voor de eerste nacht. Dan «nelt hij naar 't post* kantoor! HU stormt er binnen! Kijkt op de klok en verzendt een telegram naar zijn hotel. Als afzender vermeldt hij dc naam van zijn vriend, omdat het een beetje gek aandoet, een telegram aan je zelf te «tu ren- Op het telegram staat hek tijdstip van aantfieding steeds vermeld. En ln 't gas tenboek van het hotel «taat de. dag van aankomst.' Dat waren dus de twee be wijsstukken! Iedere dag van één tot drie zouden we ln het postkantoor op elkaar (Vachten Er zouden daar ook wel banken zijn als in de grote postkantoren van onze 6teden. Banken voor oujle gezellige man petje* en vrouwtjes, die er hun tevens ge schiedenissen steeds weer aan elkaar ver tellen. Wij zouden proberen, iets van die verhalen te benrljpen en zo zou de wacht tijd snel omgaan Mijn vriend vermoedde, dat hij ongeveer drie dagen op mij zou Vijl testvragen En deze week een aantal lastige vragen, teneinde uw geheugen inzake de geschie denis op te frissen. Drie van dc vijf moet u er zeker kunnen beantwoorden in vijf minuten. 1 Wie was de oudste zoon van WUIem de Zwijger? a) Maurits. b) Frederik Hendrik. c) Filips Willem. d) Johan Willem. x c) Willem Lodcwijk. 2 In de Spaans-Amerikaanse oorlog zonden de Amerikanen hun vermaarde ex peditie van ..rough riders" (ruwe ruiten) naar: a) Spanje, b) Mexico. O Haiti. d) Florida, e) Cuba. 3 Tsaar Iwan de Verschrikkelijke hsd drie zoons, n 1 Iwan. Fjodor en Dimitri. Eén sloeg hü zelf dood. de tweedë wss zwakzinnig, dè derde werd als knaap ver moord. Wie volgde*hem op? 4 Wie van dc navolgende vijf mannen is'presidentvan de Verenigde Staten ge- weesl"' a) Edison. b) Franklin, c) Hudson. d) Lafayette. e) Vanderbilt. 5 Tegen wie vocht Willem Teil? a) Dc Spanjaarden, b) De Fransen, c) Dc Duitsers, d) De Oostenrijkers. e) De Italianen. Dc antwoorden vindt men elders in dit blad. hebben tc wachten. En ik had daaromtrent geen vermoedens. Zo etonden wij die Maandagmorgen WJ de grote* molen Wij zagen er voor dia dagen zeer sportlef uit. We lekea leU op die oude aoort weteldreizigera. die je vroe ger had. Zil verkochten foto's waarop megstal een dode leeuw of zo iets lag, en zij «tonden er n*«t met een geweer, en één voet op T dode dier. Er waren ook wat kennissen gekomen. Ze vonden ons geloof tk een beetje gek. Soms zelden ze wel eens zachtjes w«l tegen elkaar, wat wij dan niet mochten,, horen. t Afscheid was ko*. We stonden wat lacherig bij elkaar en Ik geloof, dat mijn vriend het noisi zielig voor me vond. dat hij dire^ voorsprong zou nemen. Na de laatste slsi van de torenklok gaven we ejk8ar "IJ opdringerige hand. cn toen reed bil we|- Nog eenmaal keek hij om en wuifde zon beetje en ik begon ie lopen. Achter ma riepen ze nog 't een en ander, dat erg grap pig en goed bedoeld geweest moet zijn, want er werd dapper om gelachen, lk voel de mij ook erg vrolijk worden en riep nog even iets terug- Toen maakte ik tn« zo groot mogelijk en «loeg de weg ln naar Genua. ONS ESPEBANTOHOEKSE vrijheidsoorlog kozen Rusland en Frank rijk Engelands zijde. Toen in 1830 Louia Philippe de Franse troon be*tó«8 trad tot 1840 de oude gevaarlijke eyenwichUpoli- tiek in de plaats van Metternichs .jiyateem-' (het bovengenoemde 9 landen pact. de Pentarchle). Ook ln Oostenrijk zelf was Metternichs positie belangnjh verzwakt, zelfa was daar zijn oude tegen stander Kolowrat als minister van bin- nenlandae zaken opgetreden. In 1835 werd deze ook opgenonjen ln de regentschaps- raad voor de onbekwame keizer. Ferdi nand I. Toen in 1848 de revolutie ln Oos tenrijks hoofstad uitbrak, kreeg Meü'r- nich zijn ontslag. HU verliet zUn vaderland en woonde tot November 1849 ln Engeland, daarna twee Jaar te Brussel, vervolgens op zijn kasteel Johanneaberg aan de RUn. om in September 1851 naar Wenen terug te keren, waar de .Jong» kelzef Frans Jozef hem meermalen raad pleegde. Zijn vertrouwen in Europa waa deze grote staatsman echter kwijt: ..Mijn ge heimste gedachte is. dat bpt oude Europa aan de aanvang van zlja einde staat schreef hij 11 Juni 1859 overleed deze Europas# po liticus vgn groot formaat te .Wenen, (Vervolg). Kansttalen. Het denkbeeld van een kunsttaal voor universeel gebruik heeft reeda sedert eeuwen verschillende grote geesten bezig gehouden. Het eminente be lang ervan werd Ingezien door denkers als Leibnitz, Descartes. Comenius. Locke. Bacon. Pascal. Voltaire en anderen. In de loop der tijden zijrt honderden kunst talen gemaakt, waarvan echter de meeste nooit in practijk zUn gebracht Ze zijn in verschillende groepen tc verdelen. De z.g. pasigrdfieën. die uitsluitend voör schrif telijk verkeer kunnen worden gebruikt. komdH voor de wetenschap als voertaal niet ln aanmerking. Onder de schrijf- spreektalen valt de groep der aprlorische talen af, omdat hun woordenschat zowel als hun grammaticale hulpmiddelen be staan uit lettergrepen en lettercombinaties van volkomen willekeurig karakter. Door dat elke overeenkomst met een bestaande taal afwezig is. bieden zij het geheugen Hj het Ieren en gebruiken weinig of geen steun. Bovendien moft elk nieuw woord door een taalkundige worden bijgemaakt ln overeenstemming met het systeem der bestaande woorden. Van een natuurlijke groei is hier géén sprake. De wereldhulptaal moet worden gekozen uit de groep der aposteriorische talen. Dit zijn die, welke geheel zijn samengesteld naaf het model van de natuurlijke talen en waarvan woordenschat noch grammaticale hulpmiddelen verzonnen zijn. Het gehele bouwmateriaal is aan de nationale talen ontleend. Het is daarom eigenlijk mislei dend ze „kunsttalen" te noemen; hev zou minder vooroordeel scheppen wanneer ze met de naam „standaardtaal" werden aan geduid. Op overeenkomstige wijze werd reeds In de 4e eeuw vóór Christus zo'n taal gemaakt door een priester, Panlni ge naamd. die uit een aantal Indische dia lecten een geordende, welomschreven taal samenstelde: het Sanskrit. De moderne Jcunat"-talen wijken slechte ln zoverre na de netuurlijka af, dsi SU In hoge mate regelmatig zijn. Uitspraak, schrijfwijze, grammatica en woordvorming zijn genormaliseerd. Door de grote over eenkomst met de natuurlijke talen kan dit soort talen snel geleerd worden. Zij be zitten er alle voordelen van, maar missen at: nadelen. Zij kunnen evenals de natuur lijke talen groeien en evolueren. Het zal duidelijk zijn. dat die standaard taal het meest geschikt moet worden ge acht, die de grootste eenvoud In struc- luur en de grootste soberheid in woerden- schat paart aan het grootste uitdrukkings vermogen. Er zijn verschillende projecten, die au ideaal benaderen. Nog steeds duiken et nieuwe ontwerpen op. en ieder taalexpert, aie de beginselen en eisen van een stan daardtaal kent, kan er een maken. Doen liet heeft geen zin te wachten tot de rij zal zijn afgesloten: wij hebben nu een taal nodig. Alle kunsttalen van 'de laatste de cenniën bewijzen echter, d#>t de efficiency waartoe hun gebruik leidt, niet noemens waard meer zal kunnen worden opgevoera Een standaardtaal ia in het leren cn ge bruiken reeds zoveel gemakkelijker dan welke natuurlijke taal ook, dat het verder weinig verschil meer maakt of men de ene of de andere kiest. „Wanneer men mij vraagt, hoe het we- Tcldtaalprobleem moet worden °P9el0*J; ,is mijn antwoord het ls reeds opgeio« door het Esperai^o. Het probleem ls ai- leen. hoe de oplossing te doen aanvaarden door de machthebbers. Dit is het van prof. Colllnder, de filoloog, van wlea wij al meer een citaat hebben gegeven. (Wordt vervolgd) Ni dankas tl tluj samideanoj. kiuj Jam reipondis nian alvokon. L« ékrlblntoj p<»- te- ricevos letteran respondon de nl. «J afendos ion», da tempo kaj esperas Ke pij da leteroj venos. Post unu du semajnoj al decidoc, kiji gajnis la premion. „la kvar deleoitot A. 389, J>ubb«ld«» ZATERDAG 13 MAART 1948 GOjJDSCHE COURANT TWEEDE BEXfl - EX'GINX I r. BATAVIASE BRIEF Np 113 LUITENANT WABBIJN REGELT DE WELFARE 'TTAN ..Wabble" "Wabbijn kan men naar eer en geweten getuigen, dat hij in Indië tot iets opgeklommen is. Hij heeft het tot St Nlcolaas gebracht.„En dat is tensfotte iemand, var» wie er in Neder land en overal ln landen, waar Nederlan ders zijn, maar weinig zijn. Als we het T)aar Gouwenaars in Indië gaan afmeten, was hij misschien wel de enige Obudse Sinterklaas. (Daat schiet me een losse op merking van Simon Lpugeman te binnen, dat hij ook ergens vopr Sinterklaas heeft gespeeld, mgar daarin kan ik me best vergissen). We ifullen dus maar voortgaan op de premisse, dat Wnbbie dé enige Goud- te Sinterklaas in Indië was Natuurlijk is dit allemaal maar gekheid. Wabble hééft het Inderdaad tot Tets ge bracht en beheert nu een uitgebreid ter rein van soldaten-zorg. Hij ging. als ik me wel herinner, naar Jndie als toekom stige beWkerder van een milijtaire ca^tine. Zo ving hij zijn Indische ..carrière" ook ■snXtwam spoedig tot de ontdekking, dat er in de cantlne waar hij werd geplaatst allerlei frauduleuze handelingen werden gepleegd Hij maakte de zaak aanhangig bij dc militaire politie, die een onderzoek Instelde en blnngr^ twee weken na Wab ble's aankomst twee -rsonen arresteerde Onder hen was eer> luitenant, die voor de Krijgsraad kwarfc. de petoet indraaide en bovendien tot korporaal Werd gedegra deerd. Dat was een goed begin. Het vestigde i Wabbie s naBm als eerlijk beheerder Hij reorganiseerde de hele „welfare van het militaire hospilagl. waaraan hij werd ver- bonden, maakte er iets van. zorgde dat ge wonde en zieke militairen goed werden verzorgd en In hun tijd van ziekte zoveel mogelijk plezfer hadden. Daarmee deed htj t een góed Werk cn bond veie jongens aan hem met stevige banden uan dankbaai- hnd Toen ging hij over naar een andrr militair ziekenhuis in Batavia om ook daar de ..welfare" pp.poten te gaan zet ten. Dat is hem even prompt gejukt-en lk heb horen zeggen, dat dit 2e Militaire Hospitaal in de hoofdstad de beste wel fare'' organisatie van heel Indië heeft Drukke soldatenzorg Ik behoef u plet te vertellen, dat de „welfare" voor dp militairen heel vfcel be tekent Mkar misschien<ts het nuttig, als ik er even de aandacht op vestig, d.it de-e soldatenzorg ook de voortdurende aan dacht heeft, niet alleen van de legerlei ding, maar ook van de burgeri}-De hoog- slen in den lande bemoeien zich er mede en er zijn vele comity's, die voortdurend bestuderen en nagaan wat er voor de soldaten op enigerlei gebied kan *orden gedaan, niet alleen wanneer zij ziek of gewond zijn doch ook wanneer tij volkomen gezond hun vaak moeilijke pilcht vervullen Wabbie doet als lid \an vers«hiilende comités druk met dive voortdurende hespiekingen mede en geelt adviezen. F.r is geen terrein, waarop Wabbie zich f.iel heëft begeven. Hij heeft een grote cantine onder zich, d w z. admtniatratiet Voor het eigenlijke beheer van die cantine heeft hij een personele staf van achttien man. Daar kunnen de soldaten alles ko len. wat hun het leven ajngrnamri k- n m*ken k.immeljes. sigaretten, sihoen- smeer veters and wath not Verder brengt Predikbeurten voor Zondag Ned. Herv Gemeente Sint Janskerk (Achter de Kerk 3) 10 u. ds N, K vd Ak ker. Rhenom. bevestiging ds H v. d Akker. 5 u. <i» H. v. d Akker intrede Westerkeik (Emmaatraat 33) geen du-nat. Kinderkrrk (trt gebouw Vrije F.vang. Ge meente. Zeugestraat 38, geen «dienst Ver. \un Vrtjz Ned Hervormden (Pe perstraat 128) 10.30 u d* J. van Rossum. Winterswijk Ned Herv. Ver Ctlfijn (Turfmaikt 142» 10 en 3 u. ds. J C. Stel wagen. Giessendam. Donderdag 7 30 u ds G M van Dietesj. Ede. bidstond voor het gewas Remonstr. Geref. Gemeente (Keizerstr. 2' 10 30 uur ds J. v. d. Guchte. Evsng. Lutherse Kerk (Gouwe 134) 10 u. ds J J Simon. H. Doop Oud Katholieke Kerk (Gouwe 107) 10.30 en 6 u pastoor G P Giskes Geref. Kerk (Turfmarkt 60) 11.15 u. ds G. Bouwmeester. Rotterdam. 5 u. ds W. van Dijk Geref. Kerk art. 31 (ln Chr. Geref. Kerk. Gouwe 141) 8.30 cn 3.30 u. da G Koene- koop Geref Gemeente (Stationsweg)) 10 en 5 u. dr C. Steenblok Chr. Geref. Kerk (Gouwe 141) 10.15 en 8 15 uur lecedienst. Woensdag 2.30 'en 7.30 uyr ds G. Smits. Driebergen, biddag. Oud Geref. Gemeente (Turfmarkt 56) 10 en 5 uur" ds Joh. van Weizen. Woensdag 7 30 uur ds Joh. van Wclzen. gedachtenisrede ter gelegenheid 12' t-jarig Predikantsjubileum te Goud* Vrije Evang. Gemeente (Turfmarkt 23) 5 vi ds J. Overdulve. Tongeren (Bel- Dlnadag 7.30 u Bijbellezing ds J. I. van Wljck. Woensdag 3 uur B:dstond Leger des Heil# (Turfmarkt 111) 10 en 7 30 u. samenkomst; 7 u. openluchtsamen- komit op de MarW. leider majoor Muakec Ned Indië Kerk van Jezus Christus van d» Heili- fen der Laatste Dagen (Spicringstraat 49) uur dienst. Uit vroeger tijden BE ..GOUOSCHE COURANT" MELDDE: 73 Jaar geleden. De nieuwe orkestvereniging, door de •tadamuziekmeester Joh W. Wcnsink ge formeerd. heeft het vubliek. dat in grote ietele was opgekomen, na afloop van het concert opgetogen huiswaarts doen f»n Het was .een uitstekend concert. Waardoor de sedert vele jaren sluimerende feest, waarin het muzikale Gouda was ge dompeld. ls hcrlebfd. Moge de spraak ..Per •«Pers ad Astra" door dit orkest als naam fekozen. geen ijdele klank voor de musici *yn en de woorden van onze stadgenoot H. Kluitman in zijn „Feestcantate" be waarheid worden: •v «Zo was dan ook t doel van dat streven ..Met hulp van boVen bereik? -O Gouda. Uw wapen waar het prijkt .Kan door zijn spreuk bezieling geven. 58 Jaar geleden. Uit Waddinxveen. Bij Kon. Besluit «iln de jaarwedden van de burgemeester, de •«Cretans en de ontvanger gebracht op '«P. f 1100 900 en 300. uit Moordrecht. Aan de heer Jac. vsn c'ls. architect te Rotterdam is het ont werp van en de toezicht op de bouw van •«n nieuwe R.K. Kerk opgedragen. 85 Jaar geledeiil Op de Algemene Begraafplaats is ln stille •«nvoud het stoffelijk overschot van mej. E- C. de Backer, in leven bestuurslid van d« Vereniging Armenzorg en van de Kln- defbewaarplaats teraarde besteld Op de ®egraafpiaafs "waren tegenwoordig depu- van deze verenigingen en, t-an de «deling Gouda van het Nederlandse Rode *ruia. waarvan de overledene ere-IM was. Zij heeft vooral op philantropisch gebied v««i voor de stad gedaan. Melfare-officier Wobbte XVabbgn voor Zifn „toko". hij toneel- en cabaretgezelschappen naar de z.ekenzalen, waar zc voor de bedlegerige *i Idaten optreden Toon er onlangs' een •J- or dc marine geschreven en ten tone).- s< loerde revue in de Stadsschouwburg werd gegeven, was het Wabbie die spe- '-ile voorzieningen trof nip in de liy;e* der schouwburg speetaIr liedrten te laten houwen opdat die solduten. wier toestand in l toeliet de r«-vue bak zouden kunnen '.en. Hu bemoeit zich met de film, iu«t journaals cn reclame-films vervaardigen en ;orst. dat er in de ziekenzalen of cun- tines goede, -oieuwe geluidsfilms worden vertoond Hij befnoeit zich met de rudi.r en :;elt de ge-prekken met thuis, die men iet.ci tpiddag ir) Nederland vat! 5 tot fi uur i v. r dc 1875 meter zender kim horen, Nn ik dit alles heb opgesomd, weet f* m-iar al te goed. dat ik van vele van Wab bie activiteiten nog geen melrihm heb gen aakt Als hij Tin t ie over zijn werk praal i.oor je overstelpend velé gegeven* Weinig Gouwenaars ontmoet Wabbijn heeft een jeep met een chaul- feur Hij heeft de rang van officier én ik zie hem dikwijls, als hij komt visite-rijden. Meestal brengt hij dan een kleine verras- ving mte >H>r m'n dochtertje een put)»- /nultje* of rep blik taai-taai. dat we hier in India /rif* bi| het laatste Sinterklaas feest hebben incM-ten missen Dan blijft Wabbie «ven praten oveëGouwenaars, van wie hij er eigenliik merkwaardig weinig heeft óntmoet Enfin, dat ts maar «bed ook want we moeten zo nfln mogelijk zieke Gouwenaars in d« hospitalen hebben Ik ben er du* werkelijk blij om. dat Wabbie /o v einig («ouwenaar» tn zijn werk ont moet Het is beter, dat ik ze tegen kom dan hij. On/t- Goudse welfare-of filler woont in ei-n >.ffi'iers-me»s aan het Waierluoplcm in bainvta. Dat it vlak In de buurt van ziJ-i kantoor In het 2e militaire Hospitaal, waar hij overigens maar weinig .s. wunt l- dereen. die zich we| ten* heëft bc/iggc- h-uotn met soldaten-zorg weet hoeveel heen-en-wecr^geloop-en-gcrii daaraan vastzit Wabbn- Zit dus meestentijds langs de weg en hi| legt enoume afstanden in ziin jeepje af. want bezoeken aan Buiten zorg. om daar weer het een en ander voor zijn cantine op te scharrelen, behoren tot tic dagelijkse orde van zaken De vriendelijke Sirtfcrkluas. die u op oe bijgaande toto ziet. is de Gouwenaar Wab bijn. Sinterklaas was een beetje moe, want hij had die day dui/enderé handen geschud en duizenden soldaten-pakketten uitge reikt. ,-Jan Bouwer Burgerlijke Stand Geboren Maria Susanna, d ,v, S. Luit jes en M. N. Dgrcksen. .Krugtflasn 85; Henricus Antonfus Maria. z. v. F. H. A. Spruijt en J. G. Hoonhout. Gravjn Jaco- bastraat «I; Cecilia Petronella Marl», d. v. J. van Kersbergen en C M vaiyLmt. Vlanftngstraat 28: Anthoniué Jacobu» z. v. A. S van Rhtjn en H. W KraSp. Min- derbroedersteeg 6. Hendrik Adrianus. z. v. H. A. Jongeboer en A. C Sm.V, Kon. Wilhelmgnaweg 180. Franciscua Hubertus Maria, z v. J de Frankrijker en J de Lange. Spoorwcpstraat 15. Ingrid Herta Anita d v. G. Stubbe en H M. Böker. Tweede Kade 78; Catharine Maria. d. v Th. D. Dikhooff «n M. de Heer. Nobel- straat 73. Wiihelmus Gregorius Joseph, z v. J G,. Rademaker en C. J. Sluia. Gravin Jacobastraat 27 i Ondertrouwd: W van Berkel en C. van Vliet. C. A Verwolf en D. van der WeiJ- de J F Pennlngs en Th de Pater. A. Versluis en C van dgr Wal. J Schutte laar en S. A Savenije. M J- Hendrikman cn K. Dijkman C. Bakker en N 3 Schou ten. A Verkaik en J+Hoogerbrugge G. J NiJhuis en J. P. F van Oudshoorn. W de Zeeuw en S. W Brinkman. L KruiJt «n A. Langcraar. W. van Loon en A W. Lafeber Adviezen en wenken van Huishoudelijke Voorlichting geven de vrouw besparing van kosten en verlichting Commissie inzake huishoudelijke voorlichting an gezinsleidtns. Landwachten uit Stolwijk en Gouderak veroordeeld Het Bijzonder Gerechtshof te Graven- hafe heeft uitspraak gedaan tegen d* drie pérsonen uit Gouderak en Stolwijk, die bij de landmacht hadden gediend. Tegen alle drie was vijf jaar met aftrek van pre- ventlef geëist De metselaar W de Knik- I ker te Goudefak werd veroordeeld tot vier j jaar gevangenisstraf, de touwspfnner L. Bek te Gouderak tot vijf jaar en de schil der H Romein te Stolwijk tot vier Jaar en zes maandeji. voor alle drie met aftrek van preventiet en ontzetting uit de kiesrechten. Een talrijk en aandachtig gehoor heeft gisteravond geluisterd naar de woonden van drie sprekers, die op een gecombineerde protestvergadering van de jongerenorganisatie van de Katholieke Volkspartij, de democra-. tisch socialistische jongerenvereniging ..Nieuwe Koers"' en een deputatie van de Anti-Revolutionnaire Propagandaclub een krachtig geluid hebben doen horen tegen het communisme, zoals dat zich in de Oostzeestaten, in de Balkanlanden en laatstelijk tijdens de gebeurtenissen in Tsjecho- ■Slowakije in al zijn ontaarding heeft getoond. Het was een gloedvolle manifestatie voor de waarden der democratie, die haar belichaming vond in een resolutie, waarin de vergadering als haar mening uitsprak, dat er maatregelen zullen moeten worden genomen, die een communistische agitatie, zoals die zich in de Oost-Europe.se landen heeft voorgedaan, ver mijden. Een goed georganiseerd afweersysteem zal daarvoor de essen tiële voorwaarde moeten zijn. Weer een lantegedicht doch ditmaal een. waarin de eerste voorjaarstekenon niet gezien worden ala voorboden vati de atralende Meimaand, doch als openbaringen «nm het wezen der lente zelf /Het i* van M. Vasalis. de dichteres, wier ëerate bundel, „Parken en Woestijnen", In 1M1 bekroond werd met de Van der Hoogt-prija. Een sober gedicht wserin met viskmnaire scherpte het nog Maartse landschap wordt opgeroepen: wind en wolken, vlagen licht over het land. ene! verder trekkende flonker- plekken in de bewogen oppervlakte der aioten: gr sa. dat plotaellng intens ran kleur wordt in het zonlicht en dof en donker In d« schaduw van een wolk Er la een jonge dynamische kr»cht in dit licht, dat lichtvoetig en dronken ijlt qver de velden, die apen liggen tot de horizon. Onwennig tegenover zoveel wijdheid en elementair* krocht drukken de lammeren zich beduusd tegen het moederdier Zo rijt Ienteèeeld. Ongetwijfeld ia het ontaproten aan het diepste verlangen van éeaa dichteres bevrijd te worden uit het kleine en ingeperkte bestaan van de cultuurmens, op te springen als de natuur uit eén diepe slaap, gewekt te worden tot een «choon an hartstochtelijk begin Het voorjaar openbaart haar. wat «J hst diepst van «het leven verlangt: geep ,aUUe bloei, geen zachte dromen, mint een hevig* groei, een felle bewogenheid. VOORJAAR. Hef licht t'leegt over 't land m stoeten wekkend het kort en strpf geflonker der blauwe wind-gefronsde sleoten het gras gloeit op. dooft uit. ts donker. Twee lammeren naast een ttgf grauir schaap staan wU, bedrukt ven jeugd tn 't gras Ik had vergeten hoe het was en dat ds lente niet sul bloeien. zacht droomen <s, maar hevig groeien, •choon en hartstochtelijk beginnen^ opspringen utt een diepe slaap. wegdansen zonder te bezinnen. ..PARKEN EN WOESTIJNEN". M. VASALIS (geb. f909). KRACHTIGE AFWEER BEPLEIT e Onze» houding in dez% tijden, waarin ren gevaar dreigt dat' ip zijn uitwerking nog heftiger en mensonwaardiger is dsn wii in 5 oorlogsjaren hebben leren kennen, moet niet te zeer gericht zijn tegen een stelsel of tegen mensen, maar bepaald zÜJn voor een systeem, dut de grondrechten van de mens waarborg! /eide pater Besseling O FM Een ateisrl. dut de mens niet be schouwd ui* een stuk materie maar hem plaatst In het middelpunt van de schepping eii hem gelegenheid geeft tot vrije ont plooiing van /ijn geestelijke cn mnteriOle krachten Ook geen stelsel dat uitsluitend het accent legt up de men* als enkeling (het jndividUaliMiiei yf op de gemeenschap oinmunismei. maar dat streeft naar een middenweg rn dnt rekening houdt met de persoonlijkheid en de gemeenschapszin van de mens (het soiidarisme of hor men dat wil noomeni fik stel A/-i dat op deze twee grondwaar- h- (Jen ,-tcunt is goed. /eide pater Besse ling De voorzitter van dc afdeling Gouda van de Katholieke Volkspartij, de heer J I W de Vos ging op dit essentiële der zaak dJeper ln. In zijn krachtig betoog voor de geestelijke vrijheden van de mens. ver ankerd in de democratie legde hij het de monische In het communisme open. "'<Ur Ter bestrijding van de baldadigheid on der do jeugd „heeft de Goudse politie een speciale ..jeugdbrigade" ingestcldf die Maandag haar werk zal beginnen. De in- spectrice van de kinderpolitie, mcj. mr H. dc Johg. heeft het werk van de Amster damse Jeugdbrigade. d.c in het begin van dit jaar werd ingesteld bestudeerd en in" navolging daarvan op dezelfde leest een Goudse dienst georganiseerd. De b/igade bestaat voorlopig u.t mcj. dc Jong cn twee rochcrchcurs. Het is de bedoeling dat zo spoedig mogelijk aan dezo dienst nog enige personen zullen worden toege voegd. Zij maken van iedere daad van balda digheid een rapport op. waar:n naam. adres en leeftijd van de jongeling en het feit waaraan hij zich heeft schuldig ge maakt. worden genoteerd.' Betreft het een jongen beneden de leeftijd van .tien Jaar. dan gaat er een brief naar de ouders.»waarin wordt verzocht, de jongen te onderhouden. Bij kinderen van tien tot zeventien jaar oud wordt een andere methode gevolgd Ook hun ouders krijgen een brief met de mededeling dnt hun jongen zich aan bal dadigheid heeft schuldig gemaakt. Maar niet alleen wordt ln die brjef gevraagd of de ouders hom willwi onderhouden, maar of zij hem op een woensdagmiddag met de oproep een papier en een potlood naar de Centrale* Kopsschool willen zen den. waar met nledewerklng van de af deling Onderwijs der gemeente-secreta rie. een lokaal is Ingericht, dat bestemd is om de jongen» op een vrije Woensdag middag te ontvangen Wordt aan dat ver zoek niet voldaan, dat bestaat er kans., dat een proces-verbaal wordt opgemaakt ln dat lokaal zal een der rechercheurs Vergunning verleend B. en W. hebben vergunning verleend aan C. Spoel en J Snatcrse. firmanten der kunstaardewerktabriek „Tico". Turfmarkt 95—97. tot het oprichten van een aarde- watkfabriek en het hebben daarin van 3 gemetselde cn 2 plaatijzeren ovens en 1 dubbel gemetselde oven. alsmede van 7 electromotoren met een gezamenlijk ver mogen van 11.42' PK ln de percelen Raam 144—146 aan P Kustera tpt het uit breiden der smederij'met een gebouw en het hebben daarin van 7 electromotoren met een gezamenlijk vermogen van 6' P.K„ achter de percelen Kleiweg 51—53 en aan de N-V. De Goudschc Machinale Garensspinnerij tot het uitbreiden der ga renspinnerij met een «tofzuiginrichting met 1 electromotor van 16 P.K. in hfet perceel Turfsingel 29. een Opvoedkundige les geven, waarbij de jimgcna (of meisjes) worden gewezen op het verkeerde van hun daad en op het belang, dat de baldad.gheid beteugeld wordt Over het geleerde moeten de jon gens tot slot een opstel maken, dat n.r: zo zeer als een ^«traf gc'.dt. maar veel meer ais een les ln hun eigen belang De jongens zullen nog enige tijd onder con trole worden gehouden, waarbij dr politia contact zal opnemen met öc ouder* tro- eindé na te gaan hoe het kind zich ver der gedraagt. F.crst bij erngtige nalatig heid of herhaling zal de politie tot ver balisering overgaan of advies inwinnen bij de gemeentelijke commissie voor jeugdzaken. Actiee-comité's Spontaan, goed van structuur en sterk in de mnclusie was de rede van de secretaris van het hoofdbestuur der D$JV „NteuWe Koers de heer Eibert Meester uit Am sterdam Hij wees in de eerste plSats op de Strijd van jongeren en studenten In Tsje- cho-SlownkiJr. die thgns in ren korte spanne tijd* opnieuw len strijde moeten trekken tegen de dictatuur en de onder drukking van de geest, jongeren die wan neer zij niet' langar kunnen strijden onder de knoet, de hulp van ons met m^ge.- ont beren. Hij wierpd>et licht op de schanda leuze wijze, waarop de communisten on der de dekmantel van „volksdemocratie de betekenis van het woord democratie op misleidende en lugiibc** wijze misbruiken om de menselijke vrijheden te vertrappen Over het gevaat* van de vorming van actie (nationale welvaart)-comité's. waar toe In Amsterdam Donderdagavond dr eerste sloot is gegeven merkt» spreker op. dat de leider dér. communistische party (ierben Hagenaar b(j de aankondiging van die comité s hëeft gesegd. dat ,.*U naar het voorbeeld van Tsjrcho-Slowakye gevormd moeten worden en dat de medewerking van andersdenkenden In de brdr(jvrn ens. b(J die vorming ondanks de tegenzin on der de arbeiders „ter vrrdrdi(i^§ van de nationale selfstandlgheld" noodsékel(jk ls". mededelingen die de communistische pers vérzwegrn heeft. Onze zorg. aldus spreker. Is te voor komen dat de arbeiders daar niet In tip pelen. dat zij zkh bewust worden van het gevaar, dut ln de zogenaamde néutrale. progressieve of onaDenkelijke mantelor ganisatie van de CPN. zoals de Eenheids- vakcentrale. hei Algemeen Nederlands Jeugd .Verbond, en sommige organisaties onder de studenten en op het gebied van de land- en tuinbouw schüilt. Het gevaar van de vijfde colonne, die zich bewust overal nestelt en waartegen wij onze hou- I ding moeten bepalen Het volk zal te dien aanzien wakker moeten worden geschud, reide spreker. He» gebouw ron de »on»lni „Vredebest" op de Kattensiwpei i» rezdirenen om ploot» te maken voor een rechtstreekse meg ion het station naar de Kletwegsbrug. Op de foto de vroegere situatie, toen in het du afgebroken pond nog u-a* gevestigd het koffiehuis De "Romein, de Kteiwegsbrug smal was rn de Spoorstraat haar grachtje en kleine huisan had. Hf beeld ademt rust rn gemoedelijkheid men kon toen midden op d« brug stoaw praten en dr auto tras nog niet on de weg. Tegen-offensief Dapper militair posthuum onderscheiden Oqder de nabestaanden van dertig leden der koninklijke ^arine en der Ko ninklijke Landmacht, aan welke familie leden de. minister van Oorlog, luitenant" kolonel A. H. J, L. Fievcz. Donderdag in dd Rolzaal op het Binnenhof te "s Gra- venhage posthuum toegekende onder scheidingen uitreikte, bevond zich onze stadgenote mevr. J v. d Tooren—Baas als weduwe van Pieter Johan David van Dijk in Wolfheze. dienstplichtig soldaat van het vëapen der infanter.e die bij Ka- nlnkitjk Besluit posthuum is begiftigd meV het Bronzen Krul» op grond van zijn dappere daden gedurende de Meidagen van 1940. Dc overwegingen voor de -toekenning van dc de onderscheiding vermelden, dal de heer V«n Dijk zich door moedig optre den tegenover de vijand heeft onder scheiden door op 13 en 14 Mei 1940 be horende tot de Verbindingsafdeling van het 8c Regiment Infanterie op onver schrokken wijze onder vijandelijk vuur deel te nemen aan de verdediging van de Segiments-commandopos't en in de nacht van 14 op 15 Mei 1940 in de onmiddel lijke nabijheid van de vijand, vergezeld van nog drie andere militairen van de Regimentsstaf, vrijwillig de Rijn nabij lyienen over te zwemmen om overgang*- middelen ter beschikking te krijgen voor het overbrengen van de laatste verdedi gers van de Grebbeberg. onder wie de eg;mentocommandant. De heer Van DUk heeft zijn vrijwillig op zich genomen dapper werk volbracht en is er goed doorgekomen HU is in Juli ^.1944 na een ziekte overleden AFSCHEl\> Ds SIMON. Ds J. J. Simon, predikant der Evang. Lutherse Gemeente. die»l April met eme ritaat gaaë. hoopt op Zondag 4 April in een middagdienst om 5 -uur van zijn gemeente afscheid ta nemen. Over een eventueel verbód van de CPN gaf de heer Meester als zijn mening te kennen, dat een dergelijke maatregel wei nig zin zou hebben Het gevolg zou er stel lig van zijn. dnt de (oinmunisten zich dan met het aureool der martelaren zouden omgeven Het vergeleek de CPN met een ijsberg, die voor één tiende boven water Uitsteekt. Dat Wil .zeggen voor dit ge-,, deolte geschieden dé werkzaamheden v^n de CPN nog legaal, voor de rest onder gronds Een verbod van de CPN zou daar om weinig practisch resultaat hebben, meende spreker „Er zal \oorliehttng nodig zijn, opdat landgenoten niet trappen in de propagan-* da-vallen die de CPN hec/t •opge/et Ieder een zal iedereen moeten waar&huwen te-'* gen dc vorming van actie-comfté'a. Daarbij zullen als krachtige afweermuatretelen moeten gelden verbetering van de wonlhg- toestand. vermindering van de spanning tusse* lonen en pri)2en streven naar een redelijke bestaansmogelijkheid voor Ieder een. versterking v*n de welvaart door ef ficiënte aanwending van de hulp in het raam van het Marshall-plan en de vorming van een West-Europese unie. als tegen- hanfer van dc blokvorming in het Ooster\ï, concludeerde de heer Meester aan het einde vah zijn pleidooi Deze warme manifestatie van« Goudse jongeren werd geopend met een inleidend woord van de voorzitter der Jongerenorga nisatie van de KVP. de heer P. v. d. San- den en gesloten door de voorzitter van de DSJV „Nieuwe Koer*', de heer H. de Wilde Voor de tuchtrechter Dc Rotterdamse tuchtrechter voor dc prijzen te Gouda veroordeelde een Goud- *c vishandelaar, w.en» automaten vjee*- croquetten voor een kwartje en koeken tegen 25 cent de twee hadden geleverd, wat te duur was. tot 200 boete. Een Goudse cafetaria-exploitantë kreeg ƒ100 boete. In haar automaten waren bitter ballen belegde broodjes en patates frlte» tc duur. Honderd gulden bedroeg ook de boete voor een handelaar, dia een «uto had verhandeld zonder geldig waardebe- wijs. De koper, qgn plaatbewerker te Haastrecht, kreeg eveneens 100 boete. Duurder Was een Goudse koopman uit. ■HIJ werd veroordeeld tot ƒ250 boete en publicatie van het vonnis op zUn kosten wegens het verkopen van trel(»luitlngen a 6 cent per cm. Een filiaalhouder "ver kocht tweedjassen voor ƒ1 IJ per stuk. Dit kost* htm ƒ1250 bo*t*. Onze bioscopen DE LILA DOMINO Reünie Bioscoop >1» een en. al zonneschijn, deze vrolijke geschiedenis en daar is het een operettA voor en een prachtig geslaagde ook. 't Doet een jeetje vreemd aan al die gezellige mensen in deze grappige geschiedenis uit Hongarije F.ng$ls te horen praten, maar dat qeemt -toch niet weg dat de Amerlkapen het geval knap in elkaui gellmr-e/d -hebben. Want er isfonkelende i/ardat-muztek en er zit wat een temperament ln dc ver tolkingen. in de eerste plaats in die levenslustige giaaf. die een eten groot charmeur Is ais een grdallast man* en In dat leuke melskr' dat in eén lila domino op het bal-ma*qué verschijnt en daar ieder en alles bij de neus neemt. Een operette ronder liefde bestaat nu een maal niet en verwikkelingen horen er ook bij en deze zijn gevat In een gemoede lijke intrige En zo is het geheel een lachende film geworden, fleurig en vlot. met pakkende muziek en aardige liedjes, met show extra geaccentueerd. De hij en de zij passen' er precies In. spelen, dat h*t een lust is en dat doet ook Szóke Szakall. die genoeglijke acteur, die dit maal als orkestleider optreedt en de czardas de sporen aanzet. ARSENICUM EN Ol'DK KANT Schouwburg Bioscoop - Het ls waarlijk wel te begrijpen, dat de heer Mortimer Brewster blij was, toen hU vernam, dat hij geen Brewster was. want hij zag vreemde dingen In de familie en iemand met minder sterke zenuwen zou het zeker geen uur hebben uitgehouden in het hun van dié lieve tantes Abbey en Martha, waar zulke grenzenloze griezeligheden ge beuren en lief geglunlai ht «wordt, om wat een ander eed perfide misdaad noemt. En waar een andere neef op bezoek komt. die sprekend op Boris Karloff lijkt en wiens zondeiiregi«ter ook al niet blank nieef is. Gary «Grant en Priscilla Lane hebbeiVvan KeJseirings thriller een enen groot griezelstók gemaakt als indcitijd het Residentie Toneel en men la blij. dat men zo dikwijls kan uitschieten in een bevrijdende lach. want anders werd het' te benauwend Zoals een goede thriller betaamt, beschikt het stuk over een flinke dosis humor. )n de eerste plaats, wat de vondst belieft, doch ook In de dialorftn en *ie karakters Kesselringa stuk i* een wereldsucces geworden. Geen wonder) AVONTUUR OM MARTINIQUE. Thalia Theater. - Martinique ligt wel ver v au het moederland, maar toen daar de nazi-marionetterf van Vlchy de orders van Berlijn yitvoerden. zwaaiden zij rt de aard der zaak. op dat Antillen-eiland eveneens de scepter Eh evgngoed als er in Frankrijk verzet was. ontstond dat ook op Martinique Op een eiland is een goede. *nrlle zeewaardige boot een be langrijk ding. maar. In dit filmverhaal allhans, is de eigenaar van de enfg* boot. die zulk* eigenschappen heeft, een Ame rikaan en die na veratknd /egt hem. als de ziih verzettende Fraaaen zijn ^ede- werking Inroepen houd Je er buiten Zij" gevoel spreekt echter een- ander* taal en al* dat géldnood en de zorg voor een aardig metaje tot bondgenoten krijgt, geeft hij toe. Dan beginnen de avonturen, die hier z*>ndcr tot, srnsafionele knokpar tijen en achtervolgingen té vervallen, uitermate spannend zijn, en »Vat eveneen» rëjj verdienste is. volop, gelegenheid geven tot »pt'! Dal «pel. vooral van dr beide hoofdf.gufen. vertolkt door Hum phrey Bogart en Lauren Bacall.'m^ar ook van verscheidene bijrolspeler*, is ze.*r goed. terwijl de karaktertekeningen in intensiviteit, die der Franae film* nabij- Këmt. Het begin «daardoor wat traag, maar houdt toch door zijn veelbélbvend karakter, de aandacht aterk geboeid en komt eenmaal de vaart erin. dan la de film opvallend suggestief. 1 ONZE LADDERWEDSTRIJD Dr Kwartaalstand. met Inbegrip van Probleem No. 13. Is als volgt: N. v. d. Ven (71). K. de Jong (71). A. v. d. Berg (7ï). 'J. W v. d Dutsen (71). 3W. Vaatstra ffl). W. E de Jong (71). S. Luit jes (71). L .Sprik (71). J Stoute (71). mr A. L Thleren* (71). C. Mastenbroek, 71). H. de Jong (87). N. J. T. Hoogendoorn (66). W. Roeper 166). F J Wanen (W). M. Woiteta (66). N. c Lafeber (64). J. J Baggerman (61). H J. N J Wijnhof (27). C. Voerman (22). C I.eeflang (13). D. v Wichen (7). VF. Grietjen* (6). A IJsselstein (4) De vetgedrukte naam ta d$ bij lotlnf aangewezen prijswinnaar. Repatriürenden uit Indië Met het motorschip 'Tablnta dat 24 Maart uit Batavia t'è Amsterdam wordt verwacht. repatriéTen korporaal N. van EUk. Willem Tombergstraat 39 te Gouda en a'oldaat P. J Boef. Opweg 44 te Schoonhoven, /kis lid van de vaste *taf bevindt zich aan boord aoldaat W. C. Detain. Weathaven 45 tc Gouda. D* passagierslijst ligt op ons bureau. Markt SI, t*r lntag*. vPuzzle-winnarihi AU de puzzelaars hun belastingbiljet en de formulieren, di* tegenwoordig zo rijke lijk ln omloop zijn. zo goed ifivullen Ma onze puzzle#, dan hebben degenen, die dr papieren moeten behandelen, geen' klagen Bij ons kwamen ook ditmaal tal van goed* oplossingen uit de bu*. De Win naar* zijn Prijs van 5 mej. w. Verhoeven. Ofoe-- nendaal 11. Prijzen van ƒ2.50. M. J. van Loon. Sta- ctngstmat 3 en Joh. Vuljk* Zoutmgn- I straat 3 De prijzen kunnen aan ons bureau Maifct I 31 worden t'gehaald. v» I.aatst was ik op een feest genodigd. Het doet er niets toe. of dat nou in de Beurs- klok. in Kunstmin of in Concordia of ergens anders was. Het urn» een buurt- j jeess. Nee nee. nlef van onze buurf- rerenlging. Dat was maar een eendagsvlieg. De penningmeester loopt nog steeds aldoor te kgken, alsof hij overhoop ligt «nef da onderste repel ron z'n rekening en da voor fitter, als Je die ontmoetbegint gauw over .het weer. oj o»er z'n zeilboot of over minister Lieftinck. Maar nooit over da buurtvereniging. f> Nee. ik was daar als gast. want lk had kaart gekregen van een kennis, 't Was er rol fn er tra ren zoveel kinderen, dat kef ■rel een kleuterschool leek. vroeger ge beurde het ook wel een enkele kets, dat rader en moeder samen uitgingen. Dan moest ie een hatf uur eerder naar bed met een snoepje toe en als de pauze er WOS, kwam vader hard aanhollen om ta kijken, of het huia met m brand sfond. Tegen woordig mogen de ouders met dt kinder**» mee. Voor me zef een Jongetje van een jaar of j' rler. Bij hel tweede bedrijf, want er werd I op het toneel gespeeld, heeft zijn vader j hem op de grond gezet en hem met zVn tabakspijp laten spelen. Tot en! mef hdl vierde bedrijf is hij bezig geweest met oen paar lucifers in het roer te wurmen, f Wijs een aardig Joch en ure hadden geen kind aan hem 4 Toen kwam het bal. Bi) de polonaise had ik driemeal een dame van twaalf jaar aan m'n arm en daarna gingen we serieus dan sen Al zeg ik het zelfik dans nifMo erg slecht En ik heb het toch niaojrfp de straatstenen geleerd. Dat Was, toMde be- i i rijding kwam eti onze buurt... maar daar ireet u alles ran. Om een uur of één ben ik wegoegaan. Ik heb éérst nog een jnffrguw een paar maal over de vloer heen en waar ge schoven. waarom weet ik niet. want xe Had me niets misdaan en toen wond ik het ge noeg. Het la per slot van Tekening een vermoeiende bezigheid op de koop toe. B(j de deur stond éen droevtfl uitziende man een beetje heen en weer te kijken. Ik wou net (rat aardigs tegen hem zeggen, maar ik udst zo gauw niet wat. toen dt deur weer openging. 'k Blijf nog een poosje. Pa. zat ta. Ze was amper zestien. De man knikte en keek me aan. H Och zei h#.. *k Was het met hem eens. 7413

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1948 | | pagina 2