ris •atie ®J.' w GOUD5CUECOUBANT Kijker :er kend! HELPT Tumult in Amsterdamse raad OUDERS Geheim gesprek te Berlijn LEERZAME, SPANNENDE DAGEN ramen Ocflmg Alles koek en wodka t Pasen wr van de levensstandaard door beperking van z handelsbelemmeringen Doodstraf geëist tegen Jodenbeul Grondwetsherziening van 1848 lerwagen 12 April conferentie te Djokja met Commissie van Drie Nicolai Berdjajef t moYie tegen communistische wethouders Stadhuis afgezet VK- G 24 MAART Ï049 Donderdag 25 Maart 1948 Frijn 10 cent per nummer 86ste Jaargang No. 22322 Prijs aboonemeót: Bureau Markt 81 Tel 2745 iema to ht >pa. te KIJKER is pa- lopt DE. DIRECTIE. 100 gram Uw geld KOOP BIJ DE r-Chefredacti rectet Postrekening tg ol >?k der lar ini»t< RUSLAND EN DE ATOOMBOM de öp •tevli »n.I de r Chef-ExplaiUtie: D. DB KLERK per week per maand per kwartaal het :rd*i- vooraansti gods' schc beh„ het 1 het van nis’’ ng h alle Izonder om zc van eventut ties en aldus d( rlcl idvest ren pui (gegaan le gemeen srdig sn. wolken iet later t. In de overdag ech- Onder de algemene st de duur staking eiland is 1 dat zijn runner zt 1 toejuicht ng mogell langzame n-vyttig landen hebben Woensdag in Havana een handelseharter getekend, dat in verhoging van de levensstandaard en de verzekering van groter welvaart hele wereld door beperking van handelsbelemmeringen. Het handvest het 1 van vier maanden arbeid bevat een code voor een grote verscheidenheid delsgebrniken en bepaalt de oprichting van een Internationale handelsorgani- ler leden de versekering moeten geven, dat zij de code in acht zullen nemen, gelegenheid zuilen verruimen en alle mogelfjke handelsbelemmeringen sullen Hedenmot terdam de mingen gedaan: Barometer Wind Temperatuur Max. Temperatuur Mln.' Temperatuur Weersgesteldheid Kopcn- etekenls volgens der re- tot het *nse sou- i oordee niet de ister te benoemen om -lening tot stand te brengen, lijk met, i medewerking van Kame?. waar Thorbecke 1848—Nov. 1848) natuurlijk aller- de noodzakelijke meerderheid. gr C. S’VJ-C0- Bewolkt. tegen ging hij voort, uit het Oosten, in geval van een iland? Amsterdam zo besloot spr. t de Amsterdamse bijeen tot voort- de motie. Nadat in dracht tot ver zeeschepen mt CPN) wt ten over den flog. *1 naar voi Wanneer lerde 0® gewoontq getrouw zal op Goede Vrijdag en Tweede Paasdag ons Blad niet verschijnen. /Ml /U0 EENDCAOn* /IM HAAKTHMST 7LTAAR STALIN is er de figuur niet naar om met het hoofd tegen de muur te lopen. Meer dan honderd jaar geleden schreef-de befaamde Britse staatsman, lord Palmerston, die do Russische politiek door en door kunde: ..Wij en de Russen zijn nog altijd in precies dezelfde posi tie wij haten elkander, schelden elkander uit, maar wij willen geen van tweeën oorlog. Rusland dringt steeds zo ver en zo snel naar voren als zonder oorlog mogelijk Is. Wanneer de Rus de overtuiging heef*., dat verder gaan op gewapende tegenstand uit 1 van grof vol| spoorwej Wat a< afgeweken dat geen past. Een zwaard;, lands. V 'ptB ASPERK AD ASTDA WA AR. NJO PCE N OMEN De plaatsvervangers der vier mljitalre bevelhebbers zijn te Berlijn bijeengeko men om o.a. verschillende aspecten van de socialisatie der industrie te bespreken. Volgens een woordvoerder van het Franse militaire bestuur eindigde deze bijeen komst in de beste verstandhouding. Voor dat de heren aan de lunch gingen, toastten zij op elkaar met echte Russische wodka. Het was het eerste teken van overeen stemming sedert het afbreken van de geallieerde bestuursraadvergadering door de Russen. De toon op de bijeenkomst Wil vriendelijker dan gewoonlijk, volgens Reuter. Over tal van vraagstukken werd overeenstemming bereikt Het militaire bestuursbureau (Komman- dantura), het vlennogendhedenorgaen, dat Berlijn bestuur^ functionneert normaal, Protest Naar verluidt heeft Zwaden aUe export naar Roeman!» stopgezet als protest jagen de socialisatie sender compensatie van het Zweedse lucifennonopoUe in Roemenie. e moderne Toning leeuwijk b/d. Plas- s. tc aanva^Sden,. Bur, van dit Blad. ,7 u v. d. Heuvel, Moordrecht. Droog. Weerverwachting. meegedeéld door K.N.M.I. In De Bilt, geldig van Dondei avond tot Vrijdagavond: Uit het Noorden blnnendrljvende r velden, doch overal droog weer me matige wind tussen Noord en Öost. nacht Iets minder koud Morgen' i- ter iets lagere temperaturen. za Maart Af nemende maan Zon op C.N; onder 1» OS Maan op HM; onder 7 18 EERKUNDIGE AARNEMINGEN >rgen om 8 uur 40 werden te Rot- L_vo_1fcn'le weerkundige wa» roe de avondvergadering de voor- trhoging der havengelden voor net 28 tegen 14 stemmen (der vas aangenomen, werden de debat- tr de motie tegen de CPN wethou ders voortgezet. De heer Tas (P.v.d.A.), besprak de door de CPN gestichte welvaartcomité’s, die volgens spr. een internationaal doel heb ben. om agitatie te voeren tegen het Mars hall-plan. Wij staan, zo voor een oorlogsdreiging Wat zal de CPN doen in oorlog met Sowjet-Rusl... zal geen Praag worden, iz Donderdagavond komt c Raad in spoedvergadering zetting der discussie gver Staatsloterij .Trekking van Donderdag. 503e Staats- Jtooóxf kla^e' 4e ^st’ van: Woo op 11485 13858 f 12?op ■,361 *0 op 1765 4820 7524 9174 10555 J 1W op 12887 13285 18171 21060 De Commissie veor Goede Diensten heeft een communiqué ■Itgegeven. waarin wordt medegedeeld, dat de ébnferenties tussen de Nederlandse en de Republikein se delegaties met de Commissie voor Goe de Diensten van 12 April af in Djokja zullea worden gehouden. Het communiqué meldt voorts, dat evacuaties van het militaire personeel 9 April zullen aanvangen. De volgende punten werden verwezen naar de Politieke Commissie: de algemene grondlijnen van de federale structuur der Verenigde Staten van Indonesië, waarbij inbegrepen a)jde verhouding van de deel staten tot de federale regering van Iln- donesië en b) de verhouding van de deel staten tot elkander. Voort» een algemene schets van de artikelen van de grondwet der Verenigde Staten van Indonesië. Ver der algemene lijnen van de maatregelen voor defensie en binnenlandse veiligheid, de toekomstige status .der autonome in heemse staten, de algemene lijnen van de structuur der NederlandsIndonesische Ktr Unie, de deelnemipg van de republiek In de voorlopige federale regering, de proce- *e.' dure (plebisciet of anderszins) voor het vaststellen van de staten op Java. Ma- doera en Sumatra en tenslotte maatrege len voor samenwerking gedurende de interim-periode, behelzend onder meer overdracht van regerings-functiea. die door Nederland als draagster der sou- vereinltelt zullen worden uitgevperd gedurende de interim-periode De econo- mlsch-financiële commissie zal besprekin gen voeren betreffende de algemene grondlijnen der financiële en economische regelingen binnrfn de Verenigde Staten van Indonesië. ge maand te Londen begonnen besprekin gen over aaneensluiting van de drie be zettingszones in West-Duitsland werden voortgezet. Nader wordt gemeld, dat de besprekin gen waarschijnlijk verband hielden met de te Londen genomen besluiten inzake deel neming van de Benehixlanden aan be sprekingen over West-Duitsland. Neder land was vertegenwoordigd door het hoofd der Nederlandse militaire missie, generaal-majoor dr W. Huender. Parijse beursbedienden in staking Parijse beursbedienden is een staking- uitgebroken, waarvan nog niet is bekend gemaakt. De is. het gevolg van het niet-toe- passen vdte een op 31 December '47 geno men besluit met betrekking tot de sala rissen en van door de werkgeversbond genomen eenzijdige besluiten. De goud en valutamarkt ligt ook stil. Ondergrondse nazi's. Te Bemburg (Rus sische zone) is een illegale nazJ-groep van 1» man gearresteerd. Wapenen, munitie en acht bahenkruisvlaggen werden in beslag geno men.. ‘rslag van de Staatscommissie van t was een prachtig theoretisch. !t moest op wezenlijke pun- tprden door de practische .Iers en kamerleden om er _t 1848 van te maken. Het land en de Konlng hebben veel te danken aan Donker Curtiua. Luzac en De Kempenaer. Thorbecke echter schrijft over hen aan zijn vrouw: „Want met deze in derdaad onbekwame, jaloerse, kuipzieke, zwakke en valse mensen zou Ik toch hoogstwaarschijnlijk niet langer dan enige dagen hebben gezeten". Thorbecke's grote vergissing is, dat hij 's Konings positie en de eigen positie (als geleerde, als president der commissie) en de positie van de medewerkers des Konings In de practische politiek, niet be greep. De Konlng koos als president van de ministerraad graaf Schlmmelpenninck. die op 25 Maart 1M8 zijn ministerie aan de Tweede Kamer voorstelde. Daar riep toen niemand'om: Thorbecke'. De Konlng had goed beslist en kon het verloop der dingen rustig afwachten. C. W. Ook Nederland nam eraan deel drie militaire gouverneurs van West- HihUnd hebben. Dinsdag te Berlin be- Wrakingen gevoerd met vertegenwoordl- I,t| van de v(jf landen, die het verdrag Brussel gesloten hebben, namelijk ^•■krljk, Groot-Brittannlë, België, N e- O vla nd en Luxemburg. Omtrent de brekingen zelf wordt strikte geheim- ^•nding In acht genomen. De aanwezigheid de Benelux-vertegenwoordlgers en fc»oweplaatite geallieerde adviseurs •eonomlsch, politiek en financieel ge- ^•d wordt echter opgevat als een aan- dat bjj deze gelegenheid de vori- De Russische schrijver, theoloog en fi losoof Nikolai Alexandrowitsj Berdjajef is in de nacht van Dinsdag op Woensdag op 73-jarige leeftijd in zijn woning te Camart (een voorstad van Pafija) over leden. Berdjajef werd In 1874 te JClëf'geboren. In 1900 werd hij door de oude Russischs regering verbannen. In 1922 opnieuw uit Rusland uitgeweken, woonde hij sinds 1924 te Parijs. Hij wordt als een der meest vooraanstaande Russische cultuur- en "odsdienslflloeofen van onze tijd be- ~houwd. Tot zijn meest bekende werken "-■horen: „De oorsprong en de zin van Russische communisme". „De zin van scheppen". „De wereldbeschouwing Dostojefski", „De zin der geschlede- en „De nieuwe Middeleeuwen". De mening van mevrouw JoliotCurie De Russische radio heeft bekendge maakt, dat aan de nniversltelt van Mos kou een belangrijke vergadering Is gehou den, gew(jd aan de door Russische geleer den gedane ontdekkingen Inzake de atoom energie. Daar werd betoogd, dat de resui- taten in Rusland verkregen, verreweg superieur waren aan die van het bniten- land en dat het buitenland en de Bowjet- Unle daarvan niet genoeg doordrongen waren. Aan het einde van de vergadering werd een motie gezonden aan de Russische aca demie voor wetenschappen om de weten schappelijke werken te zuiveren van do „noodlottige bewondering voor de presta ties van het Vesten." „De Sowjet-Unie zal weldra de tech nische vraagstukken van de fabricage der atoombom hebben opgelost", aldus ver- klacrde mevrouw Joliot Curie tijdens een te hirer ere gegeven diner te San Fran- ci/co. Volgens haar is dit nog de enige factor, die de Sowjet-Unie van het vinden van een „oplossing" scheldt. De Franse geleerde? deed een beroep op de wereld om deze studie alleen op vredesdoeleinden te richten. at nette Menseft, huwen, aan ge- Woning. Brieven ir. ,van dit Blad. KOOP verkfabriek te grote omvang Gouda. Ovens a in prima staat, een electrlsche. I Bur. v. d. Bla OR IJSSELSTIJN rstmanstraat 31 Gouda. »pt alle .soorten' Boeken. Hoogste prijs. ■pn nu 8t£at de angst van het Westen te- ■Lj genover de angst van het Oosten. Zij houden elkandet in evenwicht Het Wes ten heeft door zijn angst (die ook door er varing is ontstaan) opeens een kracht ge kregen, die aan Rusland een „tot hiertoe en niet verder” toeroept. Deze kraqht, door het jonge volbloedige Amerika niet weinig gestuwd, hoeft niet alleen van militaire aard te'zijn, dpch kan ook een ideële vorm aannemen; het begrip „vrijheid" ia thana zeer scherp omlijnd. En dan vooral.„..„ economisch, want door economische sa menwerking neemt de welvaart toe en waar de welvaqrt toeneemt, slinkt da vijf de colonne vanzelf. West-Europa^ maakt thans moeilijke dagen door, spannende da gen. maar die hebben toch ook hun nut. West-Europa is wakker geschrokken, het werd hoog tijd. Eenheid, zonder schroom of vooroordeel, is thans nodig om gevaren meest van binnenuit te keren. Met deze noodzaak voor ogen moet men ten sterkste veroordelen wat de internationale socialisten, dezer dagen te Londen bijeen, weer hebben laten zien: ouderwets partij- egoïsme en bekrompen kllekjesgeest, die voor de ware vrijheid geen ruimte laten. Zowel die uit het Westen als die uit het Oosten weigerden samenwerking met „anderen" om tot een Verenigd Europa te komen en stelden slechts één els: „WIJ. de echte socialisten, vooraan". Juist zulk een eis heeft gemaakt, dat de wereld nog steeds geen vrede kent en van paniek in paniek vervalt GRONDWETSHERZIENING De staatscommissie, Ixgeateld b(j Ko ninklijk Besluit van 29 September 1947, die tot opdracht had te onderzoeken of en in hoeverre ter voorbereiding van de hervorming van de staatkundige structuur vsn het Koninkrijk, verandering In de Grondwet vereist is, heeft na uitvoerige gedachtenwisseling besloten de regering te adviseren terstond de herziening van de Grondwet tér hand te nemen. De commissie heeft voorgesteld do Grondwet in dier voege te wijzigen, dat daaraan een veertiende hoofdstuk wordt toegevoegd onder de titel: Bijzondere be palingen nopens de overgang naar de nieuwe rechtsorde voor de in artikel 1 ge? noemde gebieden. (De gebieden liggende buiten het Koninkrijk in Europa. —Red.). In artikel 208 van het toe te voegen hoofdstuk wordt de verhouding tussen het Koninkrijk der -Nederlanden en de Ver enigde Staten van Indonesië enerzijds en tussen het Koninkrijk en de West ander zijds in zeven punten vastgelegd. Hierbij is men uitgegaan (art. 207) van het ge pleegde gemeen overleg met en tussen de vertegenwoordigers van- de bevolkingen dier gebieder stuit, geeft hij toe." Het heeft er alle schijn van, dat 4e toestand nóg zo Is. Over het algemeen staart men zich blind op het Russische communisme. Natuurlijk is het communisme een zaak. <jle in de democra tische wereld de uiterste waakzaamheid vergt; maar wat Rusland betreft, is het misschien niet de hoofdzaak. Het gaat thans meer om de historische wereldmacht Rusland met oude Imperiaimische neigin gen en een door tal van verwoestende in vasies van het Westen uit overmatig ge voel van angst. Onder Napoleon en onder Hliler heeft Rusland op de rand van de volledige ondergang gestaan: zijn angst ia (hf HET BRANDPUNT) -- -i i oorlog en derhalve een wanhopig zoeken naar veilige steunpunten. Die’angzt heeft ook tot de dictatuur geleid, tot een kunst matig uitgevoerde machtsidee. even inspi ratie! als tenslotte ontmoedigend, want angst blijft angst. Finse premier ook te Moskou aangekomen Mauno Pekkala, de Finse eerste minis ter, is Woensdag, vergezeld van zijn arts, in een speciaal Russisch vliegtuig uit Helsinki naar Moskou vertrokken. Pekkala werd op het vliegveld te Moskou door Moiotof en andere hoge functionarissen, alsmede door leden van het corps diplomatique, begroet. Een ere wacht was opgesteld en men speelde het Finse volkslied. De Fiqse premier ver klaarde in het Russiscbf verheugd te zijn. Hij verwees voorts naar zijn bezoek in November, ter gelegenheid van de her denking der Russische revolutie, en ver klaarde, dat hij de grote vorderingen van de Sowjet-Unie, die het resultaat zjjn van het briljante leiderschap van Stalin had aanschouwd. Denemarken op zijn hoede Een woordvoerder van de Deense re gering heeft Woensdagavoqdyla de radio aan alle Denen een oprq^pjtaicht, In het bijzonder aan de bewofietw van kuststre ken, om zonder uitstel melding te maken n eventuele ongewone of verdachte ac- - “-I gebeurtenissen. De autoriteiten, dus de woordvoerder, hadden alle be- :hten over het geheim aarr land bren gen van wapenen grondig onderzocht. Zij bleken alle onjuist te zijn geweest. ..Tbch kunnen dergelijke dingen gebeuren", al dus de woordvoerder. In een andere officiële bekendmaking wordt gelast, het verwijderen van schuilkelders in geheel Denemarken stop te zetten. Dit besluit, aldu» de bekendmaking, is genomen met hef* oog op de internationale politieke situatie. Na d*e bevrijding zijn ongeveer 700 schuilkelders opgeruimd; er zijn er nog vijfddizend over. De Deense officieren, die op het punt stonden met Paasverlof te gaan, hebben order gekregen het gebied, waarin zij gedetacheerd zijn, niet te verlaten, aldus verneemt Reuter te Kopenhagen. Welingelichte waarnemers te Kopen hagen kennen geen bijzondere betekenis toe aan deze maatregelen, die hen passén in het algemeen raam gerlngspolitiek om elke poging maken van inbreuk op de Deei vereiniteit tegen te gaan. Op de vraag of Denemarken enig voor stel of verzoek van de Sowjet-Unie of van enig ander land had gehad,, ant woordde de minister van buitenlandse zaken met nadruk: „Neen". TN VELE KRINGEN en In vele landen -1 heerst op he*, ogenblik.Iets, dat beden kelijk veel op een paniek gaat lijken. Onverklaarbaar is dit zeker niet, want de atormachtigheid der politieke gebeurtenis sen herinnert ons aan de maanden, die aan de tweede wereldoorlog vooraf gingen, en de verschrikkingen van de oorlog liggen ons nog *,e vers- in _Jiet geheugen dan dat ons de gedachte aan een nieuwe ramp on verschillig zou kunnen laten. En toch, bij alle verklaarbaarheld. zijn er factoren, die een paniekstemming geenszins rechtvaar digen. Eén ding moet men daarbij vooral in 't oog houden: de toestand is absoluut anders dan die in de jaren '38 en '39. O zeker, op eerste gezicht schijnen de pa rallellen zuiver te lopen. Er is. evenals tóen, weer een grote totalitair geregeerde mogendheid met een fanatiek beleden „systeem", dat in vele landen „vijfde co lonnes" heeft; en die mogendheid palmt het ene land nschet andere in. alles even onbloedig en rn«é 99.9,/« enthousiasme van de respectieve bevolkingen. De vrijheid wordt weer op verschrikkelijke wijze ge werd aangedaan. Maar toch blijft er één enorm verschil: Rusland is Duitsland niet. Hitler was een gevaarlijke onberekdhbare krankzinnige en Stalin Is een slimmerik, die op zijn tellen pas-. Als men eerlijk is zal men moeten toegeven, dat Stalin tot nu tot niet buiten zijn boekje is gegaan het boekje, da*, de westelijke geallieerden hem In Yalta en Potsdam zo vol goed vertrouwen in handen hebben gegeven. Wat thans gebeurt, kan men de westelijke geallieerden eerder kwalijk nemen dan Stalin; zij hebben hem vrij spel verleend In alle Oost-Europese landen, in een groot deel van de Balkan en in bijna de helft van het oude Duitsland. Berlijn incluis; en nu zij zien, hoe hij van het hem toegekende recht op zijn manier gebruik maakt, slaan zij alarm. Te laat Thorbecke’s grote vergissing TN mr Oud. schrijver van het werk: Hon- A derd jaar staatkundige geschiedenis (1945), vinden die Nederlandse historici steun, die van oordeel zijn, dat het in Maart 1848 nog niet de tijd was Thorbecke reeds tot minister te benoemen om de grondwetsherziening tot stand te zulks natuurlijk met medewerk, een Tweede Kame?. waar Th< (Maart 1848-Nov. 1848) natuurlijk minst, bij d; - geliefd was. De Koning begreep dit en heeft er wijse lijk naar gehandeld. In onze staatsrechte lijke literatuur wordt het aandeel des Konings als zeer gering voorgesteld. Kra nenburg ziet in 's Konings houding niets dan aarzeling en zwakte. Het is daarom zo verheugend, dat mr Oud in zijn jongste opstel over Thorbecke in de N.R.C. 's Konings aandeel veal meer belicht. De schrijver heeft hiermede zijn boek van 1945 aangevuld en zeker verbeterd. Willem II had van 13 Maart 1848 af het vaste denkbeeld, dat men nu moest hande len in overeenstemming met de Kamer, die immers ultclndelijk het ontwerp-grond- wetsherziening moest aanvaarden. Door die gedachte werd de Koning geleid bij het benoemen van de nieuwe minister, toen de conservatieve ministers staakten (ontslag aanvrage van 14 Maart 1848). En daarom benoemde de Koning niet: Thorbecke. Het is allerzonderlingst in Kra nenburg te lezen, dat Thorbecke in de lente van 1848 geen leider der regering werd, „hoezeer dat in den aard der verhoudingen zou hebben gelegen en ook door de oppó- sitiepers werd geëist". Sedert wanneer benoemt de Koning bij voorkeur mannen der oppositiepers tot rpinistcr? Prof. Ger- brandy heelt thans weinig kans minister of staatssecretaris tc worden! X7OOR DE waardering van de gebeurte- nissen van 1848 (Maart—April) is het niet voldoende Koning en Thorbecke te eren. De Konlng heeft de waarlijk goede, soepele, bedachtzame ministers gevonden, die het practlsch werk hebben verricht en die de Konlng tijdig goed hebben ge adviseerd. Dat zijn Donker Curtlus. Luzac, De Kempenaer en de Katholiek Lightenvelt, die persoonlijk in 1848 zoveel heeft ge daan om de pro-Duitse woelingen in Lim burg te beteugelen. Lightenvelt Is ook de schrijver van de gehele memorie van toe lichting van de ontwerpen-grondwetsher- tiening van 1848 (Juni 1848). Het is een mooi stuk werk. De Konlng koos deze mensen, omdat zij In de Tweede Kamer „getapt" waren. De Kamerleden als Duymaer van Twist en Golstein wilden met hen wel samenwer ken en de ministers wilden ook omgekeerd »n deze Kamerleden wel weer wat toe leven. Het Ver 17 Maart stuk, maar het ten herzien wor politici, minisfei een Grondwet 1 Het land dan) Ken De indiening van een motie, waarin de communistische wethouders L. Seeggn fcn dr B. Polak worden uitgenodigd hup zetels ter beschikking te stellen ^s gisteren in de Amsterdamse gemeenteraad aanleiding geweest tot zeer felle politieke debatten. Tijdens een rede van de heer Steinmetz (K.V.P.) nam hel rumoer zo'n omvang aan, dat de voorzitter de mfddagzittlng heeft moéten schorsen. De motie kwam niet in stemming. Voor de aanvang van de vergadering trokken groepen demonstranten naar hel stadhuis. Hun plan het pormaal verloop van d# vergadering te verstoren ging niet door, daar de politie met assistentie van de hondenbrigade en leden van de vrijwillige politie de omgeving van het stadhuis had afgezet. In een rede van twee en een hall uur zei de heer Gortzak (CPN), dat de CPN- wethouders niet op de uitnodiging tot het beschikbaarstellen van hun zetels "zouden ingaan. Sprekend over Tsjecho-Slowakije citeerdè hij, dat „door het daar gebeurd# de vrede een stuk veiliger is gesteld" Spr. becritiseerde de regering, die ons naar een lager levensniveau wil voeren. Men vraagt ons waar wij zullen staan, als Rusland ons aanvalt. Sowjet-Rusland valt ons even min aan als de maan op ons hoofd zal val len. Maar dit is ons antwoord: Wij zullen aan de zijde van ons land staan als dat wordt geëist. Tenslotte deed hij een harts tochtelijk beroep op de P.v.d.A. te zor gen dat de IJnkse meerderheid In het col lege van B. en W. behouden blijft. Onder herhaaldelijke Interrupties van de CPN-afgevaardigden verklaarde de heer Faber (P.v.d.A.). dat de federatie van de Partij van de Arbeid zich geheel achter de Amsterdamse fractie dezer partij plaatst. De heer Steinmetz (KVP) betreurde, dat de eenheid uit de verzetstijd, nu na drie jaar vrijlfeid Is veranderd in de noodzaak alarm te slaan tegen een drijven van een politiek vén de CPN met op de achter grond-Stalin, zoals wij voor jaren moes ten doen tegen de NSB met op de achter grond Hitler. Spr. zet. dat de communis tische wethouder Seegers in het kamp Vught, toen er een katholiek werd gefu- sileerd, gezegd zou hebben: Jammer dat die kerels worden neergeschoton, maar nou ja, ze hebben ons altijd dwars gezeten. „Leugenaar" werd spr. toegeroepen. Seegers Heeft nooit in Vught gezeten" Hieron ontstond zo’n tumult, dat de vqr- gade^Pt moest worden geschorst. De heer Steinmetz verbeterde later zijn bewering door te zeggen. 0at hij Amers foort had bedoeld. Voor de waarheid stond hij Volkomen in. Op de tweede d-« van het proces tegen de Haagse 8.D.-er Kapteyn, de man, dje sichzelf „de grootste Jodenbeul ter we- r**ld” noemde en op deze betiteling door sjjn onmenseiyk gedrag mogelijk ook wel aanspraak kan maken, Is de doodstraf ge- efet. Nul de uitvoerige behandeling van de saak, waarfeU tientallen getuigen zijn ge hoord, bestond weinig twijfel omtrent de straf, die de procureur-flscaal, mr De Gruyter, zou requireren. Naar K.'i eigen verklaringen heeft hij. ca tweeduizend Joden gearresteerd. Wat hij er echter niet bij vertelt, is. dat hij velen hunner op gruwelijke wijze heeft gesard en mishandeld. Ébn van zijn geliefkoosde „kur^n", die hij zijn slachtoffers deed ondergaan, was het koude bad, waarin hij hen vaak uren Het verblijven. Verder bewerkte hij hen met gloeiende poken, zwepen, stukken ijzer en elk stuk meubilair, dat hij maar grijpen kon. Tijdens de gehele zitting heeft K. slechts de mishandeling van één gevangene er kend, nl. van een niet-Jood, die hij mank heeft geslagen. De eis van mr De Gruyfer werd door het talrijke* publiek luide tofc- gejulcht. Honderden wachtten na afloop van de zitting bij het voormalige Paleis aan de Kneuterdijk op het vertrek van de gevangenenwagen, waarin zij K. vermoed den. om hun gemoed te kunnen luchtén met een luid „hangenl" Unie woonde de conferentie ntinië en Polen verklaarden, niet te zullen ondertekenen, kse delegatie bekend maakte, rdere instructies uit Ankara len. t, dat nu door de betrokken re- n moet worden geratificeerd, voor- van kracht wordt, is gebaseerd op het internationale handels verdrag, dat de vorige zomer te'Genève werd ontworpen. De leden van de Internationale handels- organisatie moeten, volgens het handvest, hun moeilijkheden betreffende de handel tezamen oplossen, de regeling van geschil len aan de organisatie ovcrlaten en zich,v houden aan haar beslissingen. Het hand vest verbiedt gebruiken, die do handel bèpcrken, de verbetering van de levens standaard vertragen of tot een econo mische oorlog lelden. Moeilijke vraagstukken Een van de voornaamste moeilijkheden van de conferentie was het bereiken van een overeenkomst inzake de afschaffing van preferentiële tarieven en beperkingen of contingentering van in- en uitvoer. Het algemene beginsel, dat alle leden van preferentieële tarieven, die aan een of ander land worden verleend, zullen pro fiteren, wordt in het handvest aenvaard. Wel wordt echter het bestaan van ver- schllende stelsels van preferentiële tarief- overaenkomsten. die niet onmiddellijk kunnen worden afgeschaft, erkend. Deze preferentiën dienen echter geleidelijk door onderhandelingen te verdwijnen. Het vraagstuk der contlngenterlngen was wellicht het moellijkste vraagstuk, dat de conferentie moest oplossen Men was het erover eens; da( onvol doende ontwikkelde landen hun invoer moeten beperken om de ontwikkeling van de nationale industrieën te bevorderen. In sommige gevallen is het toepaaaen van cojitlngenteringen tot dlt^doel geoorloofd, mits zij In overeenstemming zijn met sogimige beginselen of tevoren door de internationale handelsorganisatle zijn goedgekeurd.'' Discriminatie (het maken van onbillijk onderscheid mag niet wor dtin toegepast. Men bevond, dat contingentering ter op lossing van moeilijkheden in verband met vde betallngsbalanit in vele gevallen een discrJmlnntief ftfrakter zou moeten dri- gen, waardoor men uitzonderingen; op de regel moest maken. Een van deze uitzon deringen zou zijn, dat Engeland bijv, le vensmiddelen uit.de V.S. weert en deze OPHEFFING van een of aaden distribuHemaatregel is altijd een rpoo ding. De laütstc tijd zijn enige belangrijk objecten als rijwielen, banden en aarde -wtfk vrijgekomen, en al zijn wij nog lani niet zo ver als België, dat enige radical, •trepen onder zijn distributie gaat zeften bij ons ziet men het eiland der distributie bemoeit ngen langzaam maar zeker doo het wassende water van een ruimere goc derenverslrckking afkalven. Voor de bewoners van het c"~ Bin&ér prettig. De bewoners, da dlstributieambtcnaren. Velen hui f jen waarschijnlijk de afvloeiing t onderen willen blijkbaar Zo lanj op hat eiland blijven, waar ze 1. band zo zijn Ingeburgerd. dat ze het ali ten vaderland gaan beschouwen. Zo ni 0an verneemt Kijker stemmen. di< durop duiden. Dan is men vtAontwaar digd, omdat mensen met een lange dienst, tyd.worden achtergesteld bij anderen, di« nas enkele jaren" bij de distributie wer jcen, hetgeen voor de oudgedienden, die ock de ellende van oorlogsjaren en hon gerwinter hebben meegemaakt, een hard gelag is. Het is voor Kijker echter moei lijk qver deze dingen te oordelen, zonder alle omstandigheden te kennen. Wat echter vaststaat is, dat de afbraak van dit door velen zo gehate distributie- appftaat. waarbuiten ons lartd echter vol- atrekt niet kon, voor de betrokkenen moei lijkheden kan meebrengen. Toen in het begin van de oorlog dit als een wonder boom groeiende verdeliYigsapparaat-aller lei krachten aantrok, dacht-menigeen, dat het maaibeen heel tijdelijke kwestie zou tjjn, ten hoogste enkele maanden of ja- 'ren. Doch ook de distributie heeft geen uitzondering gemaakt op die wonderlijke regel der mensclijke verschijnselen, vol gens welke de tijdelijk gewqgpde dingen steevast zeer lang dttren. Er zijn tal van krachten nu welhaast acht jaar bij de distributie werkzaam.’ D;>t hakt een stuk 1 nil het leven, dat schept gewoonten, ja. het moet zelfs de illusie scheppen dat het niet anders kan. De regering heeft een afvloeiingsrege ling geschapen, die. naar gelang van de diensttijd, de financiële gevolgen van de ovetgang naar de niet-ambtelijke wereld ondervangt. Veel meer kan men dok al niet doen. Er blijft echter eèn probleem over, waar voor Kijker de aandacht wil vragen. Veel vin het dlstriburiewerk vergde nu-niet bepaald zware hoofdarbeid. Het was auto matisch werk, dat meer nauwkeurigheid dan nadenken eiste, althans in de lagere regionen. Bij de hogere ambtenaren, die juist een zeer moeilijke en hoogst verant woordelijke taak hadden, stond het anders erf naar Kijkers overtuiging zullen deze ambtenaren, alj ze niet van het vaste corps geleend waren, niet zo gemakkelijk worden afgestoten, omdat bekwaamheid nog altijd een vrij zeldzaam «n gezocht ar tikel is. De moeilijkheid schuilt hierin, dat indertijd veel jongelui langs -de weg van de minste weerstand, zowel 'voor henzelf als voor de dienst, die hard personeel no dig had, bij dc distributie zijn gekomen cn daar nu jaren achtereen met grote zorg vuldigheid.niets hebben geleerd. Zij hebben geen kantoorroutlne. zij kunnen prachtig bonnen tellen, kruisjes zetten, plakken, zij kennen alle geheimzinnige te kens op de s tamkaarten en dergelijke cen ten. die, naar Kijker hoopt, over enkele jaren van geen betekenis meer zullen zijn, maar hun banden staan verkeerd voor ha mer, zaag of beitel, voor boekhoud- of correspondentiewerk, of hun mond kan niet de woorden vinden om een tafel te verkopen, want het is heel wat anders aan een loket tegenover het publiek de groot machtig hoogmogende te zijn dan iemand Iets apn tc praten, dat hij niet zo hard nodig heoft als een bandenbon of dat hij pveral kan kopen. Wy komen, wat dat betreft, voor dubbe le moeilijkheden te staan, doordat ook voor de jongens uit Indlö moet worden gezorgd. Daarvoor wordt gelukkig veel gedaan en hun terugkeer naar de maatschappij is al thans op papier prachtig geregeld. Maar van het pogen om die distribbtie-ambte- naren in het gewone arbeidsproces op te nemen, hoort Kijker verdacht weinig. Ge beurt daar wat voor? Vertrouwt men op hun energie, die hen tot studie heeft ge- drevy? Of vertrouwt men erop, dat het personeelsgebrek dit vraagstuk automa tisch wel even piekfHn zal oplossen? Dat zou gevaarlijken. Natuurlijk, men kan en moet verwachten, dat de belang hebbenden zelf hun probleem aanpakken. -De afvloeiingsregeling maakt financieel herscholing mogelijk. Maar de kwestie moet bekeken worden, anders hebben wij <j*veel vlugger dan ons lief is', alweer een •tevlge kern van het cfcps vaste werklo den. Dat hebben deze mensen, die een voor te gemeenschap onontbeerlijk en hoogst «dankbaar werk hebben verricht, niet venUend. Denemarken betrekt dat een debiteur i Engeland is, pf uit Argentinië, dat een rote schuld heeft aan Engeland als ge- i/lg van de nationalisatie der Britse ~8gen. iccijnzen betreft mag niet worden van het algemene beginsel, n discriminatie mag worden toege- r_>n Ingevoerd product mag dua niet zwaarder worden belast dan een binnen lands. moe Het

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1948 | | pagina 1