GOUD5C14E COURANT Vurige kolen op Routers hoofd .EN er Doodstraf geëist Een geladen rechtzitting GROTE MONDEN OVER-EN-WEER... e Een totaal overbodige conferentie Spaarzin nog niet geheel herleefd HET PLAN-MARSHALL DEFINITIEF GOEDGEKEURD Hulpprograin treedt Maandag in werking Het volle pond «weerkundige W AARNEMINGEN Ujnvaart aart. Gepaneerd met be- Rotterdam: Sincta Maria, /erhulat: Providence. Pijl; Uri. De Groot; Anna Vos’ iroUus, Bout AmsUrdaat it. nlon S. Scholke; Rijnsburg a S. Acbi; st Therese. Monl a, Vercauteren: Heluxin*. iectra. De Bruljn. ia. VerweU: Jeanne. Tem- Pernot; Aiwa, Leonden: sman; EUaabeth 2. Bot; Bonnenzwcndcl in het groot 1 4 rDAG 2 APRIL 1948.» Zaterdag 3 April 1948 F.iji 10 cent per nummer 87s te Jaarlang No 22328 Prtfa abonnement: Bureau Markt 31 Tel. 2743 Dlrecteur-Chefredaeteer: 8. H. VAN DEB KRAAT8 Postrekening 48400 L (Van onze speciale verslaggever) Mon- Hetuttet. aan met digd' in i [eloj lereil der I April huil het f weiet Wee) De procureur-fiicaal, mr J. Zaayer, heeft heden aan het einde van zijn requisitoir tegen Rauter de doodstraf geëist, daarbij het hof vragend recht te doen aan hen, die in de strijd voor de Nederlandse onafhankelijkheid zijn gevallen. De Vrede Asjeblieft heren Oost en West met al*dat geharrewar wordt mijn toestand er niet beter op l e auto naar keuze l of ander merk, kkerijgrondstoffen Gouda, Tel. 3490 no/eaaC Is :en is een ontsiert, sestrijdt bevat. gaaf lox. per week per maand per kwartaal KLEIWEG 18. FEL MSB iGOUDA van ill«- laal flb- ■der jec uedtonc strafbai Ie straf! l van ing van gelijken le In .D.K. en □raven zwarte het op i de 1 erin baar mil alt vooi lie het 1 .-kre- rhetori- in 4 dé- op. dan kunnen ZOn op 183; Maan op 8.68; 3EL8BJERICHTKN. v d Ka toen k) Rotterdam t Idling 1 inch staple ex-pak- (excl. alle 'rechten) S.M'.'t. Het Amerikaanse Congres heeft het helppregram vqor hel buitenland, ten be drage van 6.888.181.881 dollar, naar het Witte Huls gezonden, ter ondertekening door president Truman. De Senaat heeft het program na het Huls van Afgevaar digden goedgekeurd. Lovette. de ondermi nister van buitenlandse saken, heeft ver klaard. dat het Plan-Marshall Maandag aj. in werking treedt. terdam de volgende weerkundige minaan o— 7 748.8 m.m. Z.W. 6 SA gr. C. ffioht bewolkt. op de ..ieuws- ien, zal defi- m. lencraal tot d< men t t te .jmse in een voort» X van ..To lden waar ilbertanne- hlj de SS- tal <W XX. A o. I N OPCENOMEN GROOT GOUDA jer zal dat merkte Nedt op ..rlke de t iet stijgende doel van de onzi lurlanden, dat wij elkaar k -t al - Bijzonder Gerechtshof Den Haag. VrUdag. De sfeer van het strafproces tegen Rauter was de tweede dag geladener dan Donder dag. Het kwam sams seifs tot botsingen tussen de verdachte en de president, so b.v. toen de rol van de uitgeweken Nederlandse regering, die uit Londen het illegale ver- zët aanmoedigde. ter sprake kwam en Rauter. betogend dat dese politiek in flagrante strijd met de capitulatievoorwaarden is geweest en venekerend. dat hy jnist diirom s’n harde maatregelen tot handhaving. van de rust had moeten nemen, verwoed nit- ‘rlep: „Als er één hier had moeten staan In myn plaats, dan is het Gerbrandy!” Klaarblijkelijk self onder de indruk geraakt van da opeenstapeling van feiten, die de dagvaarding vermeldde en die stuk voor stuk ia een tergend langzaam tempo en sender een sweem van hartstocht van de sUde van het Hof als vurige kalen op stfa hoofd werden gelegd, galmde hy met zyn sonore stem als eeh gemartelde: Die Niederlindische Regiering in Londen hat die' Zustinde heraufbeschworen! Toen achtte mr Van Meeuwen het ogenblik gekomen om hem het woord te ontnemen als hy sleh niet behooriyker kanl verdedigen. irote macht, zei hij. en dat te macht, uw toevlucht verraderiyke slulpmoor- toch niet meer goed te „recht”? 'ernationaal .-legging van Nederlandse niet i ge- spor- igens naar Sachsenhausen (vyf stierveri er), omdat een andere jongen, die zich vrijwillig na het vergryp had- aangegevenL een parade in de war had gestuurd door op een fluitje te blazen een onbetekenende kwajon gensstreek in de ogen van [iemand, die enig gevoel voor humor heeft. En ook itiveerde hij er de gevangenneming van schuldige burgers om „regressieve” je- >ee; soms werden [er een paar Flucht erschossen” wat in het dr Flu uit Leiden e«n -aperte --'jn. dus een( moord, want n wam vaat de Rotterdam hem pers ionHJk h schoten. ■- En de fusille: ing te in g< bied d» Sil ■*ra)arvoor berucht J en nog tal r, die zonder i naam wer- Carlos de con to t voor- •'Br bond daarop in. ..an er zich intussen 'niet over be- dat hij niet alle gelegenheid krijgt te zeggen hoe hij er over denkt. De ident deelde aan het slot dan het ge tuigenverhoor mee. dat hij Rauter expres het volle pond had gegeven, opdat hij de waarde van het proces niet mu kunnen kleineren Maar toch stak Rauter niet -r stoelen of banken. lere Gerechtshof als Nedi liet in staat achtte, objf over alles wat hem ten ogen, riep hij uit, vïf m held. In myn oj ei zaad. Zeke hem. maa eet wilt Nederlands. latsen. [dan m slag zou de n< snpositie op iloft. maar men leps is eigenaaru België voetbalt - graag komen Kamer een grootste i er ten met min1 is een ver ijlen was hij K. als mens i als u miin beoordelen. lands, nóch tsen. dan moet u andpunt van het i het internatio- le veizetsman als Platteland spaart meer dan de- stad Twee mail 8ai|S. pestun met lellésx twee mul per jav aar du tandarts. Zié rijft sn hsudt U wilt» i iszeads tudul m Verliezen in Indonesië De regering maakt tot haar leed- Ten bekend, dat in de afgelopen tk de volgende verliezen zijn ge apporteerd. Kea. Ned.-Indische Leger: Bergt -radiomonteur militaire lucht- *Mrt L. H. Schipper, uit Leiderdorp K-H.). Gesneuveld 14 Maart 1948. JJ-KorpL lnn« Leedeworo. uit Ned.- ■ndle Gesneuveld 28 December 1947 ^1- I11*** C. Jansen, uit Ned.- uidlë. Gesneuveld 22 Maart 1948. Kwlaklöke Landmacht: de afgelopen week geen verliezen ■enpporteerd. *«l»kWke Marine: t^*Vport<eI°dCn W<elt Seen VerUeXen nan v. d. K. werden •n: 4060 rantsoenen koffie, 33.000 rant- •nen bloem. 2200 rantsoenen marga- jpijsolic, 4940 rant- 1.550 rantsoenen melk. 8000 3800 rantsoenen eieren, lulshoudzeep, 330 rant- gebak. Da commandant vsn de ZeestrUdkrachtan, de vice-admlraai C. E L Helfrich heeft een nlet-officlael bezoek gebtacht aan de afdeling Mariniers ta Doom, gelegen in het kamp Woestduin. i Amsterdam, waar op bevel van vijf academisch gevormde wille- mannen van goeden huize speciaal jezocht werden-om voor het vuurpelb- i te sterven? Tenslotte de Silbertanne-moorden. Sluipmoorden Sluipmoorden op bevel van Rauter om Uquiderlng van N5.B.-en te wreken. Bevel van Hitler, maar moesten voor dit vuile werk Nederlanders (Feldmeyer en zijn moordploeg) ingeachakeld worden? Waren N.S.B.-ers tenminste nog erken de handlangers tWMMt—. maar Bsute* Afnamenda maan onder 18.18 w88: ondar 13.34 Atnaaaande maan Zon op IK; ondar 18.21 Maan op S.36; onder 14J7 j Hedenmorgen om 8 uur 48 warden te Rot- O» «outoa. mmgen gedaan: Baromater wind Temperatuur Max Temperatuur Mln. Tscnp«r«hr,;r Waaraf aataldheld Was dat 'Met deze opvatting van irtei recht trachtte hij niet alleen o ple collectieve geldboeten aan Nc- gemeenten, waar, half of he emaal bewezen daden van sabotag s waren plecgd, te motiveren, maar o>k de del tatie van dertien Maassluise jongens ns zhsenhausen (vyf stierveri er), omt i andere jongen, die zich vrijwillig t vergryp had- aanp*o*ven! een nara de war had gestui reek in de ogen van Hemt ivoel voor humor heeft. erde hij er de De doodscandidaten Om er df schrik bij de oproerige be volking in te brengen werden herhaalde lijk groepen van burgers gefusilleerd. Rauter liet er de ?.g. ..doodscandidaten" voor aantreden, mensen die zoveel op hun kerfstok hadden, dat zij tóch ter dood veroordeeld zouden zijn. Hij erkende de feiten in de dagvaarding (Haarlem tien burgers. Leiden drie burgers „auf der Flucht erschossen” Soest twee „auf der Flucht erschossen" fusillades in Rotterdam. Amsterdam en Amersfoort Er werdén soms fouten gemaakt door ondergeschikte instanties, geeft Rauter toe. maar hij mocht er niet bij stil staan, dè omstandigheden dwongen tot steeds sneller toeslaan. Opstanden, zei min mogeiijk bloe zonder pardon geaarzeld, dan zien geweest. Ik dat er eerst dader werd regelen moest den. of niet, geworden. In Maastrick. vonden, die Rauti spanning gchoudt „terreur tegen Hij erkende i maar nóg meei het internation maatregel dedigbaar Inmidd. didatën” i ces werdt Rotterdamse r lyke stand. dl< verdacht, óók dfiérom? En dan in Zwolle, waar tien onschuldige burgers, die door een N.S.B.-burgemeester waren aangewezen, voor anderen moesten bloeden? En in Rauter 1 keurige i uitg< ton t Tl ie-en-een-halve r het eerst een -s om het her ren. ter onder- aanvaarding ia t rooster, dat door de ingrejr wa» opgesteld, iderminlater van bul- verklaarde dat de ver loederen krachtens het .program Maandag ax De goederen worden lavena vervoerd. had zelf gezegd, dat N.S.B.-ers géén hand langers waren. Rauter beweerde, ér nog bezwaar tegen ta hebben gemaakt, dat er Nederlanders voor werden gebruikt, hij had de schurk Naumann, die hij verantwoordeiyk achtte voor de Sllbertanne-actie. zelfs een bolsje wiek genoemd, maar Hitler had Seyss In- quart bevolen, dat er voor elke N.S B.-er. die door de illegalen vermoord werd, zes willekeurige Nederlanders moesten ster ven. Rauter beweerde, nóg bescheiden te zijn geweest, want er zyn in 1943 ..maar" 40 Silbertanne-moorden op zyn bevel ge pleegd. terwijl er in dat jaar 85 N.S.B.-ers j werden gedood. Hy liet de Silbertanne-maardea taader cewetenawroeging begaan, want de ge heime Engelse dienst had de illegaliteit of ficieel opgedragen, veertien by naam ge noemde N.S.B.-ers te vermoorden, onder wie Van Genechten. De beruchte contra- spien van het ..England Spiel” Schreieder had het bericht in code opgevangeh (hy bevestigde het op verzoek van Rauter als Feldmeyer self wilde er ip los slaan. hoorde de president e-Abadan 31 dwars v Ctyinn e Singapore ',oa i-Pladjoe 26 v Gibraltar EEPBEDRUF. t 8 bakken Roiterdam-fax FANDBN. 8 APRIL. OS; Ruhrort -8.36 6.88; Lo. -8.66; NijmeMn. Waai lu «ederrijn en Lek 7 is #47- 2 14 6 01; Borgharen 4011 enedenmaas 10.86 O Orsv» 4 86 0.64. De opstuwing van Keulen Is thans door her- 1 zover verminderd, dit iterstanden ongecorrigeerd oraegeven. Lambertine, De Baar. Jol galland I. Blomberg; Ar- Marla. Reljnlers; Atla». De mes. Peters: Saturne. viie- man: Donau. Bosman; Meta Q o 3. Jansen; Les Landes De 1 'an Winsten; Johanna. Man- Bosman; Twee Gebroedert ïerma. Jansen; Maria. Jan-' t. v. d Waaiden; Emanuel, tuur. Langeveld; Oitjmpia. De Jonge; Gerardina, De s Marla. Wanders; SL tpoldlne. Theunlssen; Katla, Wemmen; Netta. Van Gie^ 1. De Jong; Maria. Teunitse; eodoius Johan, Vos; Codam 1 48. Wanden; St Antonius a. De Vrij; Johan Van As- e Jonge; -- - n: Catharli Veitrouwen. e; Spes. Ruite eitje. Ruiter1 i; De Hoop. L Dei ksen; Vit. .-a. pieker; I Hei— - iettemln beweerde Rauter. de ultscha- van de rechtspraak ook volkomen hebben gevonden. Hij zou hebben •kt om tenminste „Stand- Chef-Ex»leitatie: D. DE KLEBK J: Johan Entelina. Kt Ina. Wiegen; 1, Vredenl__, tenberg; Roma, •nberg; Tijd la Hofman; Rljan, >i. Antonius. Van -- Elie. Burgers; Heinz. Bom, Henrl, De er 2, Landsmeer: w van man; I.erna. Fierant; Kern- ia 2. Emmersloot; Fafner, Leeman: Jama. Fluit; Wil- Spes Salutis, Bosch; Bona !r: Hljdra, Droog; CoraU, Jansen; Baseline. Hartman; Antonius. De Beijer: Ki lling: Gean. Schuilenburg; on; Johanna. Hutjes: Maria, irgie S. Van Bon; Johanna, et Antoine 1 Hoekstra. heldevaart 31 Maart vóór 4 uur. Gepat- mming naar Rotterdam: Ju- ieynolds. Van Slooten; Fjao Geijn; Bastlna Adriana. Vit- Spes Nostra. Waardenburg; te. Kerkdr|el: Louise Marie, s. Lockefeer; Elodle, Locke- nna. Vgn Gent VlaarRIaien: Vreeswijk: Aeolus. Blemant. .steen 10. Aamoudse. Vetten: Schiphol: Verdun. Weyt .'ammertk. Heemstede: Chrit. g. *a-Hagt: Mouette. .Spit. 1: Joanna. Visser. Slledreeht: Toom. Amsterdam. AUda. Maar ter rake Tlel had anjers gedragen op da verjaar dag van Prins Bernhard. Honderdduizend gulden boete. Was dat nu een vijandige handeling? vroeg de president. Alweer het Nederlandse standpunt, tl Van1 het begin af aan hebben de Duitsers geen respect voor het Koninklijk Huis gehad, merkte de 'president op Al wis Nederland bezet, toch bleef de Ko ningin het legitieme Nederlandse staats- Neen, wjj hadden dq legitieme macht. Rauter verwarde hier dus recht met macht. Hij heeft trouwens gedurende de hele bezetting recht en macht verward. Rauter erkende, dat hij herhaaldelijk familieleden van ontvluchte illegalen, die de S.D. te pakken had gekregen, gevangen had laten nemen. Maar hij liet ze na enkele dagen of weken weer los. Terreur? Hoogst verbaasd smeekte Rauter om een béétje begrip voor zijn positie. Hij was belast mét handhaving van de orde. Die orde werd verstoord door drieste knokploegen. Engelse vliegtuigen droegen hun de wapens aan. Veortigduizend machinepistolen zijn In Nederland afge worpen en in handen van het verzet geapeeld. Nergens in de Noordelijke land den was hot verzet 10 f*l als in Neder- f te leg- ;klaarde. vsn demo- =n van -een absoluut gewapends •rkten. 'trok zich aan de verantwoor- /ier maanden na het „Führer- 1 hij buiten dienst zyn geweest, lerlei getuigenverklaringen, die 1 werden, bleek, dat hy wel macht toen nog had. op zwarte handel stond de werd opgemerkt. ontkende dat. De omstandig- ren er wel naar, dat de straffen loesten worden, want de hand over hand toe. maar d een keer was gebeurd, dat rechtshof toen wérd er nog recht een een broodjager om zijn jeweer ter dood veroordeelde, dat kwam na het „Führer-Befehl” niet meer voor. Niette keling - fout te gesmeel gerecht' ;d, en rden, wa-.- Idmeyer en diers l tad ingeschakeld. -terreur. 1 in zjn Strohalmen olen. die hem vörhit naar elke verweer deden [grijpen, want Uch zelfs op de 'ngelse krijgs- iddels de bepaling, dat ecu u....w^.«. van zUn meerdere toch opvolgen moet als 1 ij rneent, dat het in strijd mét het volkerénrecJht is, niet meer voorkomt). Verwoed stond Rauter er ook op. dat de capflulatieovereenkomsf. die generaal Winkelman had ondertekend, zou worden voorgelezen, omdat hij ermee wilde be- wijzen, dat de Duitse beletter de legi tieme macht was. waaraan'alle Nederlan ders zich loyaal hadden jnocten onder werpen. En weer riep hij om een Duitse verdediger, die zyn opvattingen over het internationale recht naar voren zou moe ten-brengen. I Uw Nederlandse verdediger wel beter doen dan een Duitse, de president scherp op. Maar Rauter antwoordde: U zult toch moeten foestaan, dat ik critiek uitoefen. IW wil niemand beledi gen maar u dien, te -weten, dat ik de geest van de Duitse beletter vertegen woordig. en dat brengt consequenties mee. Uw positie is even tragisch als de mijne. Uiteraard lokte deze uitspraak gelach uit bij het publiek. land De naam v. d Heyden boezemt Rauter nog het grootste respect in. Want hij had resp<ct voor zijn tegenstanders. En daarom En daarom moést ik hard zyn. anders was heel Nederland één armee geworden. En myn tegenstanders kunnen zelf ge tuigen. dat ik ze beter behandelde, als ik ze gearresteerd had. dan het Nederlandse vólk werd behandeld, want ik zorgde ervoor, dat ze elke week een voedsel pakket van 3 kg kregen. Maar deze „milde” hardheid werd anders toen de aanslag op Hitler was gepleegd. Op het* minste vergrijp stond toen de doodstraf zonder vorm van proces. O neen, roept Rauter. Alleen in ernstige gevallen, als het geen concen tratiekamp werd, of Arbeitseinsatz. of vryspraak (gelach). ErNitig. ster ernstig achtte de president het feit, dat het zg. ..Ftthrer-Befekl”, dat een onmiddeliyk gevels van de aanslag waa geweent. de militaire zowel als de civiele rechtspraak had weggevaagd, en dat Rauter het „Flhrer-Befehl” aan de Landwacht had deergegeven. Rechteloosheid Ik heb er tegen gevochten, beweerde' Rauter. dat alle rechtspraak verviel, maar ik had mij te onderwerpen. Overigens was dat ..Führer-Befehl"* eigenlijk niet meer dan een samenraapsel van verorde ningen die al bestonden. Maar de strafbare feiten werden uit gebreid en de straffen verscherp^ zei de president. Rauter ontti delijkheid. Vit Befehl” zou maar uit alh voorgelezen degelijk de Zelfs doodstraf. Rauter heden wart verscherpt mc sabotage nam l wat in Zeeland een.gert gesprokt jachtgt :h stak Riiuter - 1. dat hij het Bij- ands colle- ief te oor- laste is ge- gesproken woorden vol hem iets voor ogen als een verpletterende il storten. pond gegeven voor daden, zei de pre- •Ind van het verhoor, want u de indruk hebt, te wei- daartoe te hebben gekr-- in het vuur van uw f' tens riep om getulgei -it u er nóg steeds 1 wat we daaraan gen goed, en de Europese 1 deze confci ben willen deelnemen; het maakt de besprekingen pikant, doordat men elkaar ongezouten de waarheid kan zeggen. T jET is een totaal overbodige conferen- J tic. want de partijen (er kan tegen woordig geen bijeenkomst zyn of ze valt in partijen uiteen West en Oost) praten volkomen langs elkaar heen. Er worden^ zo nu en dan hooggestemde redevoeringen gehouden over de democratische vryheid des woords en het welzijn der mensheid, over verwarring, die het gevolg zou zijn van voorlichtingstekortkomingen en over de atoombomachtige verwoesting In 's mensen ziel, teweeggebracht door het zaad van valse propaganda enzovoort; maar 't komt er toch maar op neer, dat Amerika en Rusland elkander de „echte" persvrijheid uiteenzetten (iedec van eigen standpunt) en dat de woorden van weder zijdse critiek hoe langer hoe bitterder worden. West en Oost staan er in Genève al even fel tegenover elkaar als in Lake Success of in Berlijn Wat het Westen voorstelt, wordt door het Oosten verwor pen; en bmgekeerd. Amerika en Enge land spreken van „ophitsing tot revolu tie” en Rusland spreekt van ..ophitsing tot oorlog”. En het naargeestige van deze ruzie is. dat geen van beide partijen hele maal ongelijk heeft. Eén ding moet echter voor de onpar tijdige beoordelaar vast staan, n.l. dat niet zozeer de voorlichting in de wereld faalt als wel de politiek, die deze voor lichting aan copy helpt. De van com munistische „hogerhand” geulte scheld woorden over het z.g. wereldlmperialis- me en de door sommige „verantwoorde lijke” mannen van de andere partij kalm weg vermelde voorbereidingen tot atoom- bombardementen op Russisch gebied be horen gelijkelijk te worden be- en ver oordeeld. En zolang de verantwoordelijk heid Jegens de naar vrede snakkende gahals mensheid zo bedorven Is, mori ds huidigs Geneefse conferentie slecht* fwealROR M» -wrevH wldien. getvlge). En stormachtig Hoofdschuddend Rau :r aan. U had zo'n g: u. met uw grot« moest nemen tot ven den. zie. dat is tovi praten. Rauter stamelde. In die. rustig gc; weerzin schemerde van een vonnis, dat slag op hem neer zal Ik heb u het volle de verklaring van uw sident aan het ei ik wil niet, dat nig gelegenheid gen Was het f ca dat u telk< chargé, of staat zullen we zien, doen. Maar Rauter wist niemand meer aan t* wyzen Ja toch, één man. een dr Hertl, dia hem door en door mnet hebben gekend. Mijn vrouw heeft mij ook gezegd: last hem uit Duitsland komen! De verdediger, mr K. van Rijckeéorssel, bleek echter in het bezit te zijn van een uitvoerige karakterschets, die de genoem de dr Hertl van Rauter op schrift heeft gesteld G^aag wilde ,Rauter de schets le zen om te beoordelen, of hij dr Hertl nog zou willen laten komen of niet. In ver band daarmee werd de zitting 10 minuten geschorst Na de schorsing wenste Rauter. dat het stuk zou worden voorgelezen. Rauter werd erin gekarakteriseerd a|s een onkreukbaar militair, hard voor zich zelf zo goed als voor anderen, maar toch een man. die het Nedèrlandse volk in het kader van zijn groot-Duitse idealen als een broedervolk beschouwde, hetwelk hij geen politiek had willen opdringen door de S.S. Toen werd de zitting verdaagd. Heden vangt de derde dag aan met het requisitoir van de procureur-flscaal mr J. Zaayer. Nóg ging, met opgeheven hoofd, Rauter terug naar zyn cel. WET ten zware slag zou de nota inzake ««Ierland tegen België voetbalt zouden .r honderdduizenden graag komen kijken, maar als de Tweede Kamer een besluit neemt dit van het grootste belang is voor wier van ons. zitten er ten hoogste enkele tientallen bezoekers met onverschillige ••lichten bij. En nu minister Licftinck ónze berooidheid openbaart, gelooft men het wel en merkt men ten hoogste op dat wil niet alloen vitaminen A. B en C heb ben maar ook plannen A. B en C. Plan A kwam eigenlijk neer op het handhaven vap een „welvaartspeil” als wij in 1947 hadden gekend, maar dan moesten wij op de een of andere manier fl milliard kunnen dekken (lees;lenen). Toen A er echter naar ging uitzien, dat Nederland mociiyk zou kunnen lenen, maakte men een Benauwend Benardhcids- nlan plan B. dat in zijn uitwerking ramp- Mlige gevolgen als werkloosheid en sterke -«trmmdering van onze bedrijvigheid zou in As- j [4 hebben Veroorzaakt, terwijl het geenszins toner; 1 betekende, dat Nederland nu niet behoef- 2Mr' de te lenen. Echt Ntderlsnds zocht men Rljan xou vergen, een ovAbruggingsplan. w-ar- s. Van bij in ruime mate tip, dollar-hulp is ge- ■rgen; rekend. Dit plan wérd verleden jaar -■ voorbereid, doch de pech die ons achter volgde. o.a. in de vorm v<tn de slechte graanoogst en de oplopende wereldprijzen. noodzaakte ook op dit plan te beknib belen. WÜ zitten dus eigenlijk op de wip met een C 2 plan, waarbij de bestellingen.: xo werden beknot (van 8 180 milliocn tot |100 millioen per kwartaal), dat dit te xchadciyk werd geacht. Onze dollar- voorraad en dollars zijn hét eigenlijke geld >n de nationale huishoudbeurs, waar mee wij buiten de deur kunneri kopen waa in Januari j.l. zo krap, dat wij slechts 815 millioen in kas hadden. Vandaar dus deze halvjpring van het aankoopprogram- ma. de vordering van Amerikaanse effec ten te vergelijken met de uitverkoop van onze mooie in de goede tijd gekochte huisjes en het afstoten van de goud voorraad. die wy na de roof door de Duitsers hadden teruggekregen. (Eerst waren wij er zo1 blij mee geweest En desnoods zullen wij. vooral om werk loosheid te voorkomen, nog meer goud ^Natuurlijk wacht Nederland als uitge droogde zandgrond op de verkwikkende dollarregen. welke de economische me- tertologen met stijgende zekerheid voor- ipeilen Het doel van deze regen ia. dat niet alleen onze akkers, maar ook die onzer buurlanden, weer zo vruchtbaar worden, dat wij weer als vroeger van alles by elkaar kunnen kopen, zonder dollars, maar al ruilend. De excellenties Lieftlnck. Van den Brink en Mansholt zingen aan he4 eind van de deviezennota dapper mee in het grote Europese samen- werkingskoor, en dat is heel aardige 1 toekomstmuziek, waarin Kijker terdege gèlooft. doch die de huidige moeilijkheden niet oplost. Dat is met zingen, of met redevoeringen wat ook een vorm van zingen is trouwens niét te doen. De deviezennota maakt echter wel duidelijk dat wij nog altyd niet weten, hoe h»rd het dollars zal gaan regenen, en daar hangt nu eigenlijk alles van af De practhche betekenis van dit alles is. dat wil voorlopig geen verwachtingen mogen koesteren over een hoger levens peil dan verleden jaar. Enkele kleine 'verbeteringen zal het Europees Herstel Plan van Marshall misschien op korte termijn mogelijk maken. De deviezennota is echter een typisch Nederlands stuk, en dat moet Kijker toch ook even zeggen. Nederlanders zetten altijd graag een treurig gezicht, ook als zij niet zulke heel slechte zaken doen. Wij maken het waarlijk niet schitterend, maar met alle mogelijke correcties, nood zakelijk door prijsveranderingen, is ona handelsverkeer in 1947 met 70 toege nomen. en juist de uitvoer is betrekkelijk het meeste gestegen! Terwijl wij in 1946 slechts 35 van onze invoer door uitvoer konden dekken, liep dit percentage in 1947 op tot 46. Vóór de oorlog bedroeg het 73maar toen waren wij rijk genoeg «n het ontbrekende bij te passen Er staat nog iets in het uitvoerige stuk, dal Kijker er uit wil lichten: het handels verkeer met de Europese landen, waarmee verdragen zijn gesloten, ia sterk toege- nomen. Dat' tropische grondstoffen op nieuw voor export beschikbaar kwamen, heeft onze positie verbeterd. In België. Luxemburg en Zwitserland begint zich echter een zekere verzadiging van de markt af te tekenen Scandinavië en sommige Oosteuropcse landen krijgen ook gebrek aan deviezen en doen nu liever taken met landen met beter geld dan onze guldens. Het handelsverkeer met Duitsland ontwikkelt zich zeer teleurstel lend. Oit zijn enkele lichtpuntjes en ichaduwzUden. zoals in deze nota nog vele zijn te vinden. Het voornaamste lichtpunt zorgvuldig weggestopt is. dat wij veel meer machines dan gebruiksvoorwer pen invoeren. Wij maken schuld, maar «open er gereedschap voor! In de slotbeschouwing wordt geconsta teerd dat „het ogenblik, waarop Neder land niet meer in staat zal zijn de be nodigde dollars ter beschikking te stellen, met rasse schreden nadert. Dat betekent dus: wij zitten op zaad. d*t een nogal Populaire kleur heeft Maar onmiddellijk volgt, dat het plan-Marshall wel bijna jeker binnen afzienbare tijd dollars zal wengen. Dat is naar de mens gesproken nu zeker, (al kan Rusland misschien nog W elfder ure door obstructie in en om Berlijn de Amerikanen zo kopschuw voor Europa kan maken, dat alles overgaat). En nu gelooft Kijker dat de deviezennota heeft ons te laten berusten nakeiyk brood, in 80 textiel- iaar en andere noodzakenjke rijen, ook al komt het ver- lollarregentje los! KIJKER EENDDAOrr n HUcrMMsr De dienstplicht in de V.S. De Amerikaanse minister van defensie, James Forreetal, l^eeft het Congres ver- xeeht, de algemene militaire eplelding Seed te keuren en militaire dienstplicht In te stellen voor mannen van'19 tet 28 Jaar. Dese boodschap werd voorgelegd aan de Senaatscommissie veer de gewa pende macht. Onmiddellijk hierna verscheen gene raal Eisenhower om getuigenis af te leg gen voor de commissie. Hij ver) dat de V.S niet als een eiland vi cratie kunnen bestaan teqiidden zee van dictatuur. Het wan noodzakelijk, dat de V.S. de 1 macht voor zelfverdediging veratei macht? Nauwelijks was de conferentie be gonnen, of er kwam al een Amerikaanse resolutie op de proppen, waarin de posi tie van „buitenlandse correspondenten” ter sprake kwam. Men moet namelijk goed voor ogen houden, dat buitenlandse correspondenten het in de Sowjet-Unis verre van gemakkelijk hebben en nage noeg geen bewegingsvrijheid genieten Tussen Rusland en de rest van de wereld heerst, zoals leder weet, een hemelsbreed verschil van opvatting over wat journa listen wél en niét mo- 1 'X gen Nu Is het maar IX HET BRANDPUNT 1 1 in landen aan erentie heb- mm it men wïrs BlUvead bailg. Weerverwachting. meegedeeld door bat K N.M.I. in De Bilt, feldlg van Zaterdag avond tót Zondagavond: Zwaar bewolkt met lijdelijke opklaringen en nu en dan regen-of hagelbuien. Krachtige, maar tijdelijk wat afnemende wind tussen We»; en Zuid, let» kouder des nachts Over-’- dag ongeveer dezelfde temperatuur als van- 4 April J hij. moesten met zo bloedvergieten hard en worden onderdrukt. Had ik was het leed niet te over- Ik kon er niet op wachten, eens drie maanden naar e?n gezocht. Repressieve maat- iten dadelijk genomen wor- en dan was het een chaos :ht is een redevoering ga- *iuter in die tUd van hooï- Jen heeft en waarin hij !n terreur" had aangekondlgd. c nu. dat hij ver was gegaan. -ende hij, dat overeenkomstig ternationale recht deze repressieve ■gelen als uiterste noodzaak ver- sar waren. ddels waren het géén „doods-can- meer. die zonder vorm van pro- len neergeschoten. Of waren vijf ambtenaren van de burger- lle van illegaal werk werdén x doodscandidaten, alleen al Blijkens het verslag van de Nederland se Spaarbankbond t» Amersfoort ia hat resultaat over 1947 bemoedigend, omdat in tegenstelling tot het voorafgaande Jaar het aan de Bondsspaarbanken toever trouwde kapitaal met een niet onbelang rijk bedrag is vermeerderd en omdat hat aantal in omloop zijnde spaarbankboekjes een sterke uitbreiding heeft ondergaan. Ingelcgd werd voor een bedrag van 307 millioen (v.j. 295 millioen) en terug betaald 286 millioen (377 millioen), waardoor het inleggerstcgoed vermeer derd is met ƒ21 millioen en getaxeerd kan worden qp ongeveer 1027 millioen. Tegenover een gemiddelde maandlnlpg van ƒ19.167.617 gedurende de Jaren 1933- 1937. staat een maandlnleg van 25.466.510 in 1947. d.l. 133 pct. t.o. van 1933-1937. Voor terugbetalingen zijn deze getallen reap, ƒ18.561.417 en ƒ23.793.623 of 128 pet. Het verslag merkt verder op: Het kan geen verwondering wekken, dat de terug betalingen vrU shoog blUven. omdat tal van inleggers zich nog steeds gesteld zien voor de noodzakelijkheid van het Inhalen van éen zekere achterstand aan huisraad, kleding e.d.. ontstaan gedurende de be zettingsjaren. terwijl ook veel hogere be dragen akn belastingen moeten worden opgebracht. Hoewel het moeilijk blijft een stellige conclusie te trekken, geven dc cijfers op nieuw enige aanwijzing voor de juistheid van de gestelde praemis.se dat er op het platteland meer wordt gespaard dan In dc steden;- Het is niet moeilijk In te zien, dat het voor velen nog altyd zeer bezwaarlijk 1* om spaargelden ter zijde te leggen. De spaarzin wordt In ongunstige zin beïn vloed door tal van weerstanden, die de nasleep zijn van verschillende overheids maatregelen. zodat kan worden vastge steld. dat het klimaat voor de bevordering van l^et sparen als weinig gunstig moet worden gekwalificeerd en de al-oude Ne derlandse spaarzin nog niet In alle op zichten is herleefd. Het rendement der beleggingen is in de afgelopen Jaren ge leidelijk teruggelopen Het la wel duide lijk. dat voor een aantal spaarbanken da grens bereikt is. waar beneden het ren dement der beleggingen niet mag dalen, wil nog een bevredigende rente aan In leggers worden uitgekeerd. De politiebuitendlenst van het C.D de economische recherche te 's-Gi hage zijn *een zeer uitgebrelde 1 handel in distributiebescheiden op spoor gekomen en hebben als kroon het werk hoofdzakelijk ten huize van 26-jarige koopman C. v. d. K. aldaar in totaal 87.550 rantsoenen In de vorm van coupures van diverse levensmiddelen achterhaald. V. d. K-, die vroeger dlstrlbutie-ambte- naar is geweest, bekende de 26-jarige distrlbutiê-ambtenaar J. H. B. te Rijswijk te hebben overgehaald om door middel van valselijk ingcvulde. ondertekende en gestempelde formulieren verschillende coupyreü levensmiddelenbonnen te be machtigen B. verklaarde zich bereid mede te werken en in dc. morgen van 24 Maart j.l. Tiaalde de evenqens in het complot be trokken 41-jarifte expediteur L. Th. S. te Dordrecht de coupures óp vertoon van ■valse papieren aan een distributiekantoor af. S die voor zyr) moeite» 1000.— zou ontvangen, werd evenals de dlstributie- ambtenaar B. gearresteerd. Ten huize van koopms nog in beslag genomen suiker. 390 rantsoenen l «oenen brood. 2100 rantsoe: rantsoenen boter. 2200 rine. 350 rantsoenen spysolle, 4940 soenen kaas, 11.550 rantsoenen melk rantsoenen vlees. 3800 rantsoenen c 1280 rantsoenen huishoudzeep. 330 soenen vermicelli en 340 rantsoenen Het Hub nam het program aan met 317 jaar. 275 millioen dollar voor militair* hulp aan Griekenland en Turkije. 463 mil liocn dollar voor economische en militair* hulp voor China en 60 millioen dollar voor het Kinderfonds der V.N. De Senaat ging accoord met het plan van hel Huis van Afgevaardigde om «11* hulp aan het buitenland in één wet t* verenigen De wet is precies drie maand nadat Truman voor 1 beroep deed op hel CongAs stelprogram goed te keuri tekening weggezonden. De een week voor op het leiders van het Conj Robert Lovett, ond. tenlandse zaken, v schepingen van go Europese herstelpi zullen beginnen. reed* naar de hs /"’ENèVE is een alleraangenaamste stad '-E met ruime kaden langs de snelvlie tende groene Rhöne en> het beroemde meer. Het is er goed confereren in het royale gebouw van wijlen de Volkenbond; en na zo'n conferentie kan men in het een of andere stille park op een bankje gaan zitten om naar de hoogste berg van Europa, de Montblanc. te turen en te mijmeren over de narigheid, die de men sen elkander aandoen, terwijl de natuur toch zo vergevensgezind Is In ditzelfde Genève wordt nu al twaalf dagen een conferentie f gehouden zo nutteloos k en onzinnig ala een conferentie maar zijn kan. Zij gaat over de vryheid van voor lichting. De organisatie der Verenigde Naties heeft haar bijeengeroepen: er nemen ongeveer vijfhonderd afgeyaar- digden van 56 landen aan deel Dag-in dag-uit, sedert de qpeningszitting op 23 Maart, spuien de teléxmachinês overal ter wereld de redevoeringen, ontwerp-reso- lutle». clausules, amendementen, voorstel len enz., die op de conferentie schering en inslag zijn. Er worden commissies ge vormd en zij zijn druk aan 't studeren. Waarschijnlijk zullen deze commissies nog in sub-commissies uiteenvallen, want er valt hee) wat te puzzelen. De bedoeling is namelijk, een internationale code samen te stellen, die het recht van de volken vrijheid van voorlichting alsmede rechten en plichten, welke bij de niet*' voorziening dienen t* geldt niëren en zelfs waarborgei De Philippijnse brigade-gt Romula, van wie het plan ferentie is uitgegaan, heeft zHter gekozen. WRF.EMD, zal men zeggen, dat er zoveel drukte wordt gemaakt om het plan netje van één onbekende Philippijnse ge neraal zo grootscheeps te verwezenlijken. Er zit natuurlijk méér achter. Heeft de president der Philippijnie republiek niet eens verklaard, dat zijn land in het zog der Verenigde Staten voer? Welnu, het vermoeden ligt voor de hand, dat d* Geneefse conferentie door Amerika op touw is gezet. Rusland heeft óók wel een* een satelliet (Polen of de Oekraïne) een vraagstuk laten aansnijden, wanneer het zelf op de achtergrond wenste te blijven. Zou het dus dwaas zijn te veronderstellen, dat Amerika de Philippijnen heeft opge pord om, onder het mom van een on schuldige conferentie, met de tegenpartij (nJ. de Sowjet-Unl* cju) van gedachten t* wisselen over het gebruik van geeste- *Öke waaws» te Al Nedf urig Blemi /ellen: Weyt. Chri»- .Spit. mot onsc).— denep m« ..auf der 1 geval van leugen bleek te zijn. door getuigenverklaringen staan, dat de beul van d SD, dr Hoffmann, hei auto had doodgescLv 'motiveerde hij er dt deskandidaten” mee verzet was gepleegd, moorden, sluipmoord^, hulp van Feldm-- commando had van andere daden van enige vorm van proces den bedreven. werden Ier ichossen” I— uit Leiden 1 Rauter I Hij kan klagen, d* om te preside., tuigenv- volle pot irde van kleineren, onder zondei ge ni= delen legd In uw c zetsman een hel_ een verderfelijk kws had ik respect voor 1 strijd tegen het verzt moet u zich nóch op op Duits standpunt plai zich plaatsen op het s internationale recht, en nale recht qualificeert d« franctireur. Vurige kolen, vorm van hij beriep zich tu^ht (waarin inmiddels een mindere een bevel vi /olgei rijd _3rkc voed 1 iftulat

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1948 | | pagina 1