Rauter biedt zich aan voor de vergelding COUD5CME COURANT er Het plan-Marshall ondertekend Zijn! L GEMEENTE en WITTEN VRIJ Want hij erkent dat Nederland geer veel door Duitsland leed 1 ZUINIG! 'wide? i Een groot waagstuk KSjwa”' Barometer NEDERLAND kan 100 Tsjechische studenten opnemen VANDAAG varen al schepen om Europa te helpen Kamerverkiezingen eind Juni tideweg 4 3257 [NES Belangrijk moment GROOT GOUDA ;2V.Tm- -::v^cc FORNIÈ GELUK!! VOND G 3 AFRIT 1948. Maandag 5 April 1948 Prijt 10 cent per nummer •7ate Jaargang No 22329 Prijs abonnement: Bureau Markt 31 Tel 2745 Postrekening 48400 dat Mr ZAAYER. 'ame iden TELEFOON 3488 u 2 WEKEN van ten 4 i TEL. 2950 KIJKER :RVO£RSORGANi$Ml£s EOEDEREN GEBRACHT IG KXAAR BERLIJNSE CRISIS VOORBIJ per week per maand per kwartaal ƒ0.28 1.10 330 «GING VOOR 3RMING R PEP ASPfXA AD ANTDA EENDRACHT HAAKT MKST vimpers. ie bioseep t de wer< itesk zeilt s het ondergr&Mv dat ik harde mai verspeelden iren ©misère... JTOLOZE n door het niet on- Nederland nzinc vrij. joor J. J. - rijke taak van Dt en L militaire heeft I van ben cxp< bewiji len. Toch was de eis een hoogtepunt. Toen het naderde, flitsten er filmlam- zowel Rau- goten. requi- het Vrouwe' len nu v ar Kijker de cigenaarc len zijr de. 1 der unifo de h< mgeveer la wijt ij U pas goed :s op glas- inzetten van oriac..» Rauter it 4. Gouda fDABUEENKOMST op het Bioscoop-Theater Heer P. A. van Huet zich nu gro- zonder film- een zuivere •tuitend een Je beide ter. en «ese- minister minister anstoo'-s. «nko.Tut. macht De dramatische spanning In het proces tegen Rauter luwde niet na de els. al verlie ten tal van belangstellenden de saai toen mr Zaayer na een requisitoir van anderhalf ■ur het Gerechtshof had gevraagd, recht te doen aan hen. die in de strUd voor de Ne derlandse onafhankelijkheid gevallen «Ijn. en had verlangd, dat de man. die in Himmler s geest de Duitsers hier aanspoorde en bezielde, ter dood zou worden veroordeeld. De dramatische spanning hield aan. „doodscar gegeven Rauter Ainerikaa dentics den als ter' te woord» Amerikaanse :woordde. dat :n in do corri- den. maar bet hou- aanvaard fdkwartier te Frank- rachtvliich- ikt. nu het on- Rei- Hjn Chef-Exploitatie: D. DE KLERK Direeteur-Chefredacteur: 8. H. VAN DER KRAAT8 DL SCHAPEN rusten achter dc goal omdat de voetbal ook rust te willen hand- n vrouwen, zei ïuwe hooo krij- irde zal heer- "•'"rschredei 3«en. wordfn nodige gegc- vehaffen. Duits- ikaanse irgangskampen Hun aanvrage Ie wordt met be- :ht Met naburige tenomen om een rderen c regering heeft 12 Maart en J instemming van de ver in het universitaire le idden open oog voer paalde dé uitspraak op Jezer, maar hij voegde er de kans bestadt, dat d* fel- ■aak pas vier weken later zal X/XZ A A R. 1 IXJO PCENOMEN Ji be- geen te- djn eigen gerechtig- ‘ra's vroe- reddering één ner- >nd, of Maar -Tï. dat was hier de spanning nog Een nieuw dramatisch in de verdediging, en in daarin stieten de entairste vorm herleide het drama beklemmend 5 8 gr. C. Zwaar bowolkfc Zaterdag, toen het bij ons 6 uur ’s middags was, tekende president Truman te Washington de wet voor het hulpprogram, dpt in Europa bekend is als het plan-Marshall. Het was etn gewichtig ogenblik Toen de president,de pen op het papier zette, zei hij: „Weinig presidenten zijn in de gelegenheid geweest, een wet van zo grote betekenis te onder tekenen. Het is een zeer belangrijke gebeurtenis voor de wereld, die naar het voortduren van de vrede streeft”. 3 acten ngsprijs 1-50 ■an 4 tot 5 uur BLOEMBOLLEN. t.W. Ila's. 50 Anemonen. M .eliën. 15 Vaste Planten Honderden snijbloemen ranco.hula. Betaling bij 150243. Dé Zaak van erU ..De Popelenburg dankbetuigingen liggen mdidaten" de kans, die ik hun nog had r citeerde uitvoerig Engelse en tanse wetsbepalingen en jurispru- om de gerechtigheid van zijn da- exponent van de legitieme beüet- rewijzen en sprak toen zijn laatste van de Joden spreken. Maar toeh moet Ik mij boven mijn gevoelens plaatsen om het punt van de dagvaarding, waarin op Rauter de verantwoordelijkheid wordt gelegd voor een groot deel van het lot. dat de Joden trof, of waarin gezegd wordt, dat h(j het lot had moeten voorzien, te bestrijden en te vragen, hem daarvan vr|j te spreken, ook al heeft het Nederlandse volk toen h|j uitriep: „werp m|j levend op de brandstapel als ik geweten* zou hebben, dat er Joden in Mauthausen, werden vergaat", hem met hoongelach aangehoord. o> zijn onlangs dat voor i gevoerd -ad geno- Jerpleegsters vond het br niet voor het litaire arts, ig, en na ie werdet hek vele, dat de Nederlandse regering ten. bate van buitenlanders doet en voor de noodzakelijkheid ons overbevolkte land, dat in economisch opzicht een zeer moej- lijke tijd doormaakt, te beschermen tegen een overstroming van buitenlandse ele menten. waaronder zich vele ongeweriato vreemdelingen zouden kunnen bevinden. Vóoi; d had beéii merking ovei laatste woo>, zetter Toen woord wilde met dc Ned< de. ..hebt u Rauter. Alsof hij tonen wilde, de wenk te heb ben ocjrepen. Daarmee slo. Het. laatste tender Is af in toestel'en. zonder y.j-i een vonfu tralie, bezinning, risch vonnis. Dc president bcpi Donderdag 15 dezer aan toe. dat t.-iijkr uitspri vallen. sa z.alalg keer bahaanaw: wages ia hst r „Z". Truyian prees het Congres om de snelle behandeling van deze wet. „Hiermee is bewezen", zei hij, „dat snelle en krach tige aqtie niet onverenigbaar is met de volledige toepassing van onze democra tische regels voor discussie en debat". De president noemde het hulpprogram het grootste vraagstuk op het gebied van opbouwende politiek, ooit door enfge natie ondernomen. Het is. zei hij. het beste antwoord op d» kwaadaardige en - verdraaide voorstelling van zaken, zoals die wordt gegeven door degenen, die Amerika'® pogingeri willen zien misluk ken. Het-is het Amerikaanse antwoord op de uitdaging, die heden ten dage aan de vrije wereld wordt gericht, aldus apr. Door het aanvaarden van déze wet heeft het Amerikaanse volle bewezln, da vredg Minister Lieft1 nek zal hedenavond ter gelegenheid van de ondertekening van het plan-Marshall te M.1» uur over beide zenders een radiorede uitspreken. Minister Neber Is Zondag weer naar Indonesië vertrokken. Hij verwacht, dat de rondetafelconferentie tusaen Nederland en Indonesië nog voor do komende zomer zal worden gehouden. ds 8 uur, in de erk het Utrechts A Capello Cuperus én door de de Hr L. D. v. Vreu- is van toegang, te ver- j de Hr v. Vreumingen belangstellenden. De Nederlandse regering is bereid een aantal Tsjechische studenten, voorlopig op een getal van 1H bepaald, toegang tot Nederland te verlenen. Het is ónmogelijk de grenzen voor Tsjechischestudenten volkomen open te stellen. Dit sou tot ge volg hebben, dat allerlei verkeerde ele menten zich onder valse Voorspiegelingen In Nederland zouden vestigen, terwijl bo vendien In dat geval Nederland de gehele last sou te dragen krijgen van een vraag stuk. dat door de Westerse staten gemeen schappelijk moet worden opgeloat. De Tsjechische studenten, die zonder toestemming van de bevoegde Nederlandse overheid de grens hebben overschreden en deswege worden aangehouden in de gelegenheid gesteld de vens omtrent hun persoon te verst tnaar moeten dan terugkeren naar land, waar de Engelse en «Amerik bezettlngsautoriteiten doorgangski vobr hen hebben ingericht. Hun om verblijf hier te lande wordt kwame spoed onderzoek. landen wordt contact opge* billijke verdeling te bevort. Deze gedragslijn1 van dc tijdens besprekingen op 1! April de algemene instemmi tcgenwoordifecrs var. ven verkregen. Deze ha« Paa toen mr Zaayer. verklarend. Rauter gehandeld heeft met al bet fana tisme van zijn militante geest ..nur um den Kricg zu gewinnen", verried de ver dachte iets van emotie, want h(j keek verbaasd naar de procureur-fiscaai om die Duitse woorden en haalde de schou ders op alsop hU zeggen wilde „lieve he mel. dit sprak toch vanzelf!" Rauter toonde echter weer geen enkel •teken van "verrassing, toen mr Zaayer. de periode besprekend na het „Hitler-Befehl", waarin alle rechtspraak opzij werd gezet, zei: ,dat was anarchie, maar Rauter was altijd nog toeter dan volslagen anar chie". Pas enkele minuten nadat de procureur-fiscaai Rauters veroordeling wegens medeplichtigheid aan mensenroof, moord, uitlokking tot moord, diefstal en afpersing, tot de dood had geëist, greep Rauter even naar zijn bril in de ver onderstelling. dat hij aan de hand van zijn dossier met zijn verdediging kon^aan- vangen. maar het woord iflerd eerst aan zijn toegevoegde raadsman, mr Van Rijckcvorsel gegéven. Rauter leunde toen ev^n achterover en praatte een paar seconden met Schreieder van het Eng- land-Spiel. die achter hem zat, terwijl het verzadigde deel van de belangstelling de zaal verliet. Zoals gezegd, niet ten einde, hoogtepunt viel re- en dupliek, want tot huh. elementairst) elementen .van 1.^. op elkaar. De BerlQnse crisis Is. naar het slch laat aamien. voorbij. Men is thans in het sta dium van de beleefde brieven gekomen. De Russen- hebben te kennen gegeven, dat ijj bereid z|jn met de westelijke be zettingsmogendheden een bijeenkomst te houden, waarin de Russische maatregelen ter coqtróle van hel verkeer mei West- Dultsland zullen worden toegeltcht. ..De corridor door de Russische zone." aldus schreef luitenant-generaal Dratvin. plaatsvervangend Russisch gouverneur' ..mag niet worden gebruikt voor ordeloos en ongecontroleerd vervoer vhn vracht en passagiers, want hierdoor kqr>,vcrwa ring of onrust ontstaan". De Amerikaan brigade-generaal Gaily antwc—*J- Amerikaanse militaire treinen in i dor niet mochten worden betrcdi dat het Rusaische voorstel tot den van een bijeenkomst werd i Vervolgens maakte het hooft van de Amerikaanse luchtmacht t< fort bekend, dat de speciale vre ten naar Berlijn werden gestaakt, nu weer aan goederentreinen was gelukt c gehinderd de zonegrens te passeren Rt zlgers zullen voorlopig nog naar Bcrli moeten vliegen. Mr Zaayer repliceert De repliek van de procureur-fiscaai be- pa-aide zien alleen tot de twee capitulatie- ovcreeuKomaten Mr Zaayer beweerde, dat deze slechts militaire bepalingen bevit hebban en dat hun «trekking dus beperkt was En oan nng....: ze zijn nooit gepu- b!ice*r I. re nadden jus geen rechtskracht voor net Nederlandse publiek, meent hij Er komt bij, dat een capitulatie-ovcreen- komst wordt afgedwongen. Zolang er cX- pi'uiatie'-ovcrcenkomsten zijn zullen zij nageleefd moeten worden, maar we moe ten met de beoordeling van die overeen komsten voorzichtig zijn, want van een ...ag waa h'er, opgedrongen een overwin- Jraagt op de “•-’T niet ge le bepa- ging flink vrouwen d?n geen korps want ze. maar zij t blijven van het verpleegsters, werkten en wi erkend Als het behoorlijk werd gcrcifTf ze op korte termijn ontsl het. Dc zaak moest regcld worden, vönc daten hebben c- hoorlijkc verpleging Dat laatste klinkt het nu met die soldaten zijn gegi de dames er werkelijk collectief e bijltje bij hadden neergelegd? De auditeur-militair had drie maanden j voorwahrdelijk met een proeftijd van één jaar geëist, doch dc Krijgsraad sprak het stukje ..scherts^orps” vrij, omdat er geen i desertie was gepleegd. Immers, de raad j beschouwde het NVKL niet als een mili- tairc formatie, daar in tegenstelling met de oprichtingsbcschikking-NVKL, date- 1 rend 25 Februari 1945, practiich teen en- kei lid de verbandacte had getekend. De rel schtont, nu tot gevolg te hebben, dat het NVKÏ> zal worden opgenomen in 1 het Vrouwelijk Hulp Korps en de dames 1 zullen nu wel schertskorps-af worden. j Voor Kijker is het-de vraag, of daarmee j -‘jienaardige toestanden ten einde zul- I rijn, waarop de auditeur-milltair doel- Déze had verklaard, dat het gedrag «James een danfluiting "was voor de I form. Later voegde hij eraan toe. dat J aele vertoning berustte op de sombere wetenschap dat, wanneer men werkelijk ging optraden, de meisjes allemaal zouden i weglopen, een dreigement, dat werkelijk j enkele dagen later prompt loskwam! Daarmee zitten wij weer in de kern vaa 1 de zaak: het schromelijk tekort aan vrou- 1 welijk personeel op elk gebied. Dat geeft 1 de maeffit. om in massa weg te lopen en daarmee te dreigen, ook voor zogenaamde j verpleegsters. Dat „zogenaamde" TBchrijft l Kijker niet klakkeloos neer.wint tenslotte i begon de geschiedenis met een jongWame, die bij het ko’rps ging om verpleegster te worden Waarschijnlijk zullen er zq wel j meer zijn, en misschien is de uniform, die sommige jonge vrouwen zo flatteus vin- dep, v^el een der attracties. Maar mei de echte verplet dit geval bitler weinij pleegster, die zich gesteld de lijdei aanvaardt met die waartoe ook behoe oinsthndighed) onverschillig i rkleding of En wanneei en de vrije instellingen haven. Vrije mannen en Truman, zullen th^ns nieu gen. dat eenmaal vrede op aai aen. De nieuwe 'work U begonnen met druk werk op het ministerie van buitenlandse zaken. Een speciale staf ontwerpt maat regelen voor de spoedige verscheping van goederen naar Europa. Na 30 dagen zal deze staf door een regeringsbureau worden vervangen. Het is bijna zeker, dat Paul Hoffiman, presldent-commisaaris van' de Studebaker-autofabriek, de leiding van dit bureau zal krijgen. De eerste verzendingen volgens het hcrstelprogram zijn voor Italii en Frank rijk bestemd. Vandaag zijn ai schepen met tarwe naar Italië vertrokken en morgen zullen achepen met meel en reuzel naar Frankrijk gaan. :n tot uc Mr Zaaj lichts miUtaire L_r en dat hun atrekkii oan nng..,,: ze z^._ ze nadden jus geen r« net Nederlandse publiek, jmt bij. dat een capitulatie- wordt afgedwongen. Zolar tie’-ovcrcenkomsten zijn ■efd moeten worden, maai ten met de beoordeling van die komsten voorzichtig zijn, want tweezijdige «filsovereenstemmini geen sprake?. Het was een wilsovereenstemming, en alse nende partij hapr wil ovcrdi overwonnene, is het de bezetter f corloofd, dc overwonnene afgeleidt lingen op te itfggen Wilsovereenstemming De vérMad:gei braamde, di capitidatie-overeenkomst uitsl militaire overeenkomst is. maar overeenkomsten van 1040 waren mé1 e.- is wel degelijk bekendheid aan ven. Op 20 Mei 1940 zijn zij door De Geer herhaald. Maar voor Gerbrandy waren zij stenen des aai in elk geval was de eerste overeet, waarin de bezetter als legitieme 2 Maart opgei fanteriedepöt. Dit bezoek gold als een primeur In het militaire leven. De ouders konden hier kennis nemen van de omstandigheden, waarin de jongens werken, die hier pri maire training van recruut tot militair Icrijgen. Vele öuders en verwanten hebben van de gelegenheid gebruik gemaakt om te zien hoe hun zoon, broer of verloofde het nu eigenlijk daar maakten en wat zij zoal gedurende de dag uitvoerden. Kolonel C. J. A. v. d. Putte sprak als de commandant van het Infanteriedepöt een begroetingswoord en de bevelhebber van het 3e militaire gewest generaal ma joor J. J. A. Sitsen, sprak over de belgng- taak van, de soldaat als de behoeder n vrede en rust. Jaarna werden de kazernes bezichtigd in de namiddag op de Vughtse hei de oefeningen bijgewoond. Ouderdagen in militaire kazernes Donderdag cn Vrijdag werden In da Tsabellakazerne in Den Bosch en de Fre- derik Hendrikkazerne te Vugfit ouder dagen gegeven voor de ouders van de op 2 Maart opgekomen recruten van het in loot het gordijn bedrijf speelt* de raadkamer. er publiek. mis is rust fiedig, concen- Zeker v.ior een histo- laatschappelijk agstuk leryle film om te leven” Zaal open 7.30 uur. Oegang boven 18 J®ar- Krugcrlaan 81: M. v- P. A. Burghoorn. Achter de Vismarkt is avonds van 7—0 uur. De wetsshtwerpen metbetrekking tot de herziening Van de Grondwet zijn thans bij de Tweede Kamer ingediend. Aangenomen kan worden dat zij in da Tweede Kamer nog in April zullen zijn afgedaan. De Eerste Kamer kan ongeveer half Mei gereed zijn. Het behoeft dan slechts één of twee dagen te duren alvo rens de wetten in het Staatsblad worden afgekondigd. In dat gevtl Is orimiddelltjk een Koninklijk Besluit te verwachten tot ontbinding van de Stateo-ieneraal met de lastgeving tot verkiezing over te gaan. Niets staat dan meer in de weg om dex kiezerslijsfyast te stellen en tot candi- daaUtelling over te gaan. Zes weken na dien kunnen dan de verkiezingen worden gehouden. Zo gerekend kan de nieuwe Tweede Kamer worden gekozen eind Juni of in de eerste week van Juli. verpleegsters heeft lig te maken. De ver- j tot levenstaak heeft 1 •nde mensheid te helpen, taak, enkele plichten, >ort cizërept gedrag in alle omsthndigheden en in elke kleding, dus onverschillig of zij militaire uniform, burgerkleding of verpleegsters-costuum 1 draagt En wanneer de fiuditeur-militair zegt, dat er. bij het Verpleegsters J Korps Landmacht belachelijke toestanden heersen, z^u Kijker willen vragen of er wel sprake van verpleegsters is. want deze begrippen sluiten elkaar uit. Een echte verpleegster kan ook nooit aah staken d«;nken Wie iets van dit werk begrijpt, weet dat zo'n gedachte' in een ziekenhuis 1 niet mag opkomen, evenmin als in een hospitaal. Dat zo maar 4n het open- j baar is gedreigd met collecUef ontslag ne- 1 men. of dat de inspectie vüth de Genees- i kundige Dienst bang is voh'V het in massa '1 weglopen, vindt Kijker er^g veelzeggend voor dez« uitvinding, die ook alweer op rekening van de weinig gelukkige over- gangsrogering moet worden geplaatst. Wij I hebben te maken met iets, dat zich een j militair verpleegsterskorps noemde, maar het waren geen echte mtytairen en blijk- 1 baar helemaalgeen echte verpleegsters. Zij hebben niets begrepen van dc taak, waaraan zij do titel verpleegster danken. Voor Nederland is dit al ernstig genoeg. Maar hoe is het nu in Indonesië? Daar zijn d<; toestanden zo anders! Het is te hopen, dat daar voor.onzc gewonde jon- gens werkelijke verpleegsters zijn. Want daar Is een „schertkkorps" niet iets om te lachen I Rauter spreekt Hij vroeg er vergeving voor, dat hij in het proces de goedï vormen enkele malen over het hoofd had gezien. Als men drie jalr in eenzaamheid I verkeerd zeJ hij. verliett men veel zijn goede manieren, en bovendien ik zwaar gewond. Voorop stelde hij, dat hij wellicht dc in druk had gewekt, weinig eerbied te heb ben voor het Koninklijk Huis, maar hij verklaarde, integendeel teveel respect voor de naam Oranje te hebben om aan die naam iets af te doen. De president van het gerechtshof dankte hij om de gelegenheid, die deze hem voortdurend had gegeven om zijn pérsocn- lijk standpunt toe te lichten in overeen stemming met zijn karakter. Maar het Bijzonder Gerechtshof, zei hij, waarborgt mij niet, dat mij recht geschiedt. Samenvattend schetste hij nog eens de toestand in Nederland, zoals die door het illegale verzet was gegroeid. Wat mense- lijk mogelijk was heb ik gedaan, betoogde hij, om met militair vcj-antwoorde middcr len de .orde te handhaven, en wel met zo min mogelijk bloedvergieten. In Grië-' kcnland zijn tienmaal,meer repressaille- cxecuties voorgevallen, en in vergelijking met wat cr in de hele Balkan is .geschied, was het aantal gevallen In Nederland zelfs duizelingwekkend klein. Daaronder wa ren slechts 3 j f echte gevallen van re pressief ingrijpen'. Met de grootst moge lijke voorzichtigheid schiftte ik. zei Rau ter. uit het bantal gevallen waarin de weermacht om vergelding vroeg, die ge vallen. waarin wérkelijk moest worden ingegrepen. En dan nóg liet ik niet tot executie overgaan, ook al was executie volkomen gerechtvaardigd. Ik stelde executie uit. Maar als het ondergrondse verzet zo sterk werd, dat ik harde maat regelen moest treffen, verspeelden de En wat de repressieve maatregelen be treft, die hij methodisch toepaste om het I verzet in overéenstemming met de rechts- overeenkomsten van 14 Mei 16 uur 50 en 15 Mei 1940 te breken teneinde de chaos in Nederland te on„erd-wkken. meende pl. zich als raadsman op hetzelfde stand- 1 punt te moeten plaatsen, dat Rauter in het proces innam en motiveerde. Rauter is niettemin bereid, verklaarde de verdediger, als vergelding voor het leed, dat het Nederlandse volk ten tijde van de bezetting heeft ondervonden, zich te laten doodschieten Misschien dat dit tot een betere verstandhouding tussen het Duitse en het Nederlandse volk, waarvan hij zegt te hebben gehouden, kan leiden In de namiddag "kreeg Rauter het woord voor zijn eigen verdediging. erkend werd, een macht waaraan het volk zich nad te onderwerpen r.aar pleiters ïiienlng cnaan’astbaar De tweede ogende inderdaad de mogelijkheid voor ondernan- delingen en was dus in zekere zin afge- dwongen Maar zo is ook de vrede van Versailles, zei pleiter, afgedwongen. Toen drie jaar geleden enkele Duitse generaals in een tent geroepen werden om ecn’capitulatie-paplertje de ondertekenen, is oie overeenkomst evenzeer bindend ge worden. zo bindend, dat nu nog het hele geallieerde bestuur over Quilsland op dat papiertje is gebaseerd, en dc uitvoerende macht van de geallieerden gaat veel ver der met afgeleide bepalingen dan Duits land In dc bezettingstijd ging, want de geallieerden richten een volkomen nieuw bestuur in en dringen de Duitser® een nieuwe levensbeschouwing op Men grijpt rclfs dieper in de geest van het Duitse vr Ik In. dan de Duitsers na 1940 bij ona deden. Pl wilcjg .daarmee niet beweren, dat dit bestendig zal zijn, maar hij bracht dit allemaal naar voren, om te tonen, wat eert capltulatie-overeenkomst ook voor Je geallieerden betekent en hoe ver de uitleg ervan kan gaan Vóói; de advocaat-fiscaal zijn repliek indlgd, maakte hij er nog een op- >ver, dat niet de Justitie het >ord zou hebben, maar de be- dus de president Rautér dnt geven. In overeenstemming dcrlandse rechtspleging, vragen- u nog iets te zeggen?" ‘bedank’e :r scherp Istoriache og.nbinc en het effect ervan op nauwkeurig te documenteren. Maar Rauter keek, toen de eis viel, vol komen onbewogen naar de procureur- fiscaai. In dit mon.ent van het drama wenste hij. die vijf jaar koelbloedig schikt had over leven en dood, geen ker. van ontroering te tonen, nu zi.' leven in de waagschaal der i heid werd geworpen. De camei gen gulzig om één seconde ontn in deze strenge soldatenkop, om 4 veuze trek van d: verminkte mot van de donkere wenkbrauwen. nooit zou de wereld mogen beweren, dat Rauter ooit zelf angst voor de dood had gekend. Zijn blik bleef na de. eis hard en koel op de advocaat-fiscaal gericht, terwijl de camera's snorden, en toen na een klik' het snorren verstomde en de film dus haar prooi los liet, knipte Rau ter voor het eerst met de wimpers. Straks wordt de strook in de bioscopen vertoond en dan aanschouwt de wereld een volmaakt staal van soldatesk zelfbe dwang. De, gloeiende verwijten, die hem op de tweede dag van het proces in een on verbiddelijke climax naar het hoofd waren geworpen, een climax die chronologisch 'parallel liep met de ontwikkeling van de bezettingsterreur t.en het ..Hitler-Befehl" de laatste resten van rechtspraak had weggevaagd en Rauter zelfs zijn toevluent had* genomen tot sluipmoord, hadden zijn weqrstand niet gebroken. Goed tegen kwaad Rustig had hij het lange requisitoir aan gehoord. Mr Zaayer sprak daarin van een heilige oorlog, die wQ tegen een inbreker hadden moeten voeren, een strijd van goéd tegen kwaad, want in het nationaal- «ocialisme leefde net Duitse volk al zijn demonische machten uit. Wreed oorlog voeren, zei hij. is niettemin nog* niet strafbaar, tenzij het internationale oor logsrecht wordt overtredep. De procu- Teur-fiscaal blpek zelfs bereid. Rauter te beschouwen als een figuur, die een on kreukbaar man van eer was in zijn mi lieu vandaar dat het heel wat gemak kelijker was. een oordeel te vellen over een landverrader als Mussert „maar als een goed lid van een roversbende, die zich stipt aan de erecode van zijn bende heeft gehouden, in handen van het ge recht valt, heeft hij alles te vrezen". In dien de Dultserif dan nog bezwaar maken tegen de Nederlandse jurisdictie, „dan hadden zij hier moeten wegblijven", riep de advocaat-fiscaal. En. zinspelend op de bewering van Rauter. dat hij de positie van het Hof even tragisch achtte als de zijne, verklaarde hij. dat deze verdachte, nota bene de man van het standgerecht. allerminst reden had om de martelaar te spelen. Hij mag integendeel blij zijn, berecht te worden door een Nederlands Gerechtshof. Geen enkel Gerechtshof zou geduld hebben wat hem in dit proces werd toegestaan, zei spr „Zeker geen r internationaal Gerechtshof" Tenslotte werd zelfs alles uit ,d® dagvaarding weg gelaten. wat niet In het Wetboek van Strafvordering van het Nederlandse recht kon worden gewrongen. Rauter hoorde dit alles uiterlijk onbe wogen’aan, óók dat hij „het er wel naar gemaakt moest hebben" om Himmler's vertrouwen gaandeweg te kunnen win- ben: dat hij het internationale recht „aan zijn laars lapte"; dat hij aan Himmler zonder blikken of blozen schreef: „Er zal ta ?c.en Europa over blijven”: dat hij in zijn rede voor de SS onder hilari teit had verklaard: „Ik zal graag in 't hiernamaals boeten voor wat ik aan de Joden misdreven heb"; dat hij voor zijn repressallles „doodscandidaten die vol gens de vakterm „auf Els gelegt" waren, liet executeren om er de schrik in te*ja- gen; dat hij dus dé terreur volledig zelf heeft gewild en doorgevoerd; dat hij „met zijn vervloekte systeem" welbewust op «ngstaanjaging had gewerkt, angstaanja- <ing in honderdvoudige verscheidenheid, want het begon met inslnuertng. dat op geschreven zou worden of men wel ge noeg voor de Winterhulp had geofferd en net eindigde met standgerecht. met syste- moo d h(snbrOr’Sme’ tenslotte zelf’ slu|P’ 0NZE VERPLEEGSTERS z.,.. opgeschrikt door het proces. de krijgsraad te s-Gravenhage is tegen een jongedame, die dienst ha« men bij het Nederlands Verple Korps Landmacht. Zij -..J plcizj^rig. zij voelde niets voor het mili taire. behalve voor eert militaire arts, met wi«\.zij zelfs op stap ging, en na enkele avonturen, die als desertie werden opge- 1 vat. kwam zij in de „petoet" terecht en voor de krijgsraad. Dc auditeur-milltair noemde het NVKL een schertskorps". met belachelijke toe standen. al.liepen de dames in unifdrmen 1 met do onderscheidingstekenen van haar rang rond. Zowel de aanklager als de ver- 1 dediger wezen op de vreemde toestand, dat met uitzondering van de comman- I d^nte, geen der verpleegsters een ver- bandaete heeft getekend. Er werden over het korps allerlei dingen gezegd, die zo I echt in staat waren dc gemoederen In op- c I schudding te brengen. - In het korps zelf, dat uit ongeveer 500 leden bestaat, ontstond groot lawijt. Het ging flink over de tong, en dat is iets, waar i niet goed tegen kunnen. «Zij had- I bezwaar tegen de naam „scherts- iU,dat was het NVKL, zeiden hé&den bezwaar tegen het uit- van eep behoorlijke organisatie korps. Zij- beschouwden zich als j die in militair verband 1 rilden als zodanig worden 1 korps niet op korte tijd crctfrganiseerd. zouden i ontslag nemen, heette nu maar eens goed ge- I nden zij. want de sol- evengoed recht op een be- ilcging als burgers. fraai, maar hoe zoi^-, 1 laten zijn gegaan, als I eens het l Onze capitulatie Mr Van Rijckevorsel liet zijn pleidooi steunen op de twee capitulatie-overcen- komsten van 1940, die op aandrang van Rauter. tegen de bezwaren van mr Zaayer in. maar met steun van de verdediger, irT het proces waren betrokken. Met de artikelen 5, 7 en 8 van de eerste overeen komst en de artikelen 5 en 6 plus de toelichting van de tweede overeenkomst, waarin het Nederlandse volk en de Neder landse ambtelijke instanties onderwerping aan het legitieme gezag van de bezetter werd bevolen, achtte pleiter dtf instructies aan de verzetsbeweging uit Londen vol strekt in strjjd. Internationale rechts beginselen moeten weliswaar nog groeien, maar de verdediger beriep zich op krijgs wetten van onderscheiden naties om te bewijzen, dat een overeenkomst met de vijand (in een Amerikaanse uitspraak wordt ten deze geen verschil gemaakt tussen rechtmatig of onrechtmatig bezet gebied) rh o e t worden nagelcefd. Rauter had tot taak, de orde en rust te verzeke ren, die in de overeenkomsten als voor waarden waren gesteld. Het was óók een Nederlands belang. Het van Londen uit georganiseêrde verzet bemoeilijkte zijn Rauter is toen in zijn maatregelen ver, zeer ver gegaan, vooral na het „Hitler- Befehl". waaraan hij onderworpen was en dat hier de chaos zou hebben verwekt, als er niet een sterke man was geweest om met zo min mogelijk bloedvergieten de orde te handhaven. De procureur- fiscaai. zei pl.. heeft zelf gezegd, dat Rauter tenslotte nog beter was dan vol slagen anarchie. Een arrest van onze Hoge Rtaad van vóór de oorlog naar aan leiding van hardhandig optreden van de Amsterdamse politie bij.relletjes in ver band met de vertoning van dc film ,*.Heidenkernf!s" iemand werd daarbij gedood meende pl. op zijn hand te hebben om excessieve daden van hen. die met de handhaving van de orde belast zijn, rechtmatig te verklaren. En Rauters plicht om de orde te bewaren leidde pl. ook af uit een verklaring van de regering Colljn. waarin daden vpn verzet in geval van bezetting ten sterkste werden ont raden. want e$n bezetter zou uit zucht tot zelfbehoud met aH<* middelen het verzet breken, en dus zouden de nadelen verzet de vöordelen overschaduwen koste van het hele volk. Het was geenszins de bedoeling van de verdediger, de Londense regering, die het verzet aanwakkerde, -te laken of het ver zet een trap na te geven, maar als toe gevoegd verdediger moest hij het stand punt van Rauter ook maken tot het zijne en volhouden, dat Rauter gewelddaden, die in vredestijd afschuwwekkend zouden zijn geweest, heeft m o e t e t? verrichten. Het lot van de Joden Rauter eindigt Ik heb drie jaar dag en nacht nage- oacht en ik weet: ik heb het beste gedaan wat ik kon doen. Maar ik erken uw kren king. ik< erken, dat u beledigd bent. Ik weet, dat' Duitsland veel ellende over Nederland heeft gebracht. Ik erken ook uw vergtIdingsrecht. Ik stel mij ter be st h:kr:ng om met mijn bloed de smaad ui. te wissen, die het Duitse en het Ne derlandse vo'k gescheiden heeft gehou den In de komende geschiedenis zal Hol land met Du.i.land samensmelten, want het gevaar, dat'dreigt, is groot Moge God In de komejide. jaren Nederland in be scherming nemen! Net was Rauters laatste claus in het drama, hoewel hij ra de repliek van mr Zaayer nog techt op een laatste woor l had. Het meest dramatische punt voor Raqter zelf, zei pl.. zal de wegvoering van de Joden wel betekenen. Heeft hij geweten dat ze werden gedood? Het valt mij moeilijk, zei pleiter, op dit punt Iets te zeggen. Als pro deo- advocaat mag ik geen feiten stellen, waarvan ik weet, dat ze onwaar zijn Maar ik moet aanvoeren, dat op het ministerie van buitenlandse zaken te Berlijn een pla.. van 1940 en 1941 is gevonden om alle Joden uit'Europa te doen emigreren, en als*4n 1943 op een spneekbede van Vorrink om iéts voor de Joden te doen de Engelse geheime dienst antwoordt, dat de Engelse regering de zaak van geen of weinig belang achtte, dan staat vast, dat men toen ook in Engeland nog niet bevroeden kon. welk een verschrikkelijk lot de weg gevoerde Joden tegemoet gingen, anders had de Secret Service zoiets niet geant woord. Het was ook pa« In Juli 1943, dat de gevangen politieman Van Dien van zijn Duitse wachters vernam, dat er geen hoop meer bestond op terugkeer van de Joden. En al in Maart 1943 had Rauter de beruchte rede gehouden, waarin hij, naar zijn bewering, nog te goeder tropw Is geweest. Overigens heeft pleiter in de briefwisseling tussen Rauter en Himmler niets gevonden, dat op een massamoord- plan wéés, eh Ratfter voerde alleen orders uit, want Seyss Inquart moet eens gezegd hebben: „ik heb geen N.S.B.- ers nodig om m ij n Jodenmaatregelen te nemen". Trouwen^ Seyss Inquart had een eigen „Subjudenkommissar" en die heeft nooit van Rauter een order gekregen. Als mens, xel pleiter, kan men niet dan met de grootste bewogenheid over het let iland zi. icuties vooi wat er ir. M het aar/.r! izclingwekker i slechts 3 -* ingrijpt irzichtif het icht om v< waarin r,“" En o u.ergai len gere ic uit. Ms zo sterk wt :n moest tre SS Morten wisselend bewolkt Weerverwachttng meegedeeld door het KNMI In De Bilt, geldig van Maandag avond tot Dinsdagavond Aanvankelijk: Wind uit uiteenlopende rich- »ngen. Zwaar bewolkt met regen. Later: Ma- «ae. lijdelijk krachtige naar West of Noord- Z*’1 .«^aaiende wind Wisselend bewolkt met «nxele verspreide regen- of hagelbuien Wei- •ux verandering van temperatuur. April Afntmande maan Zon op IJK; onder 19 P Maan op 1.40; onder 15-50 "tXTEERKUNDIGE W AARNEMINGEN Hedenmorgen om I uui M> werden te Rot- da volgende weerkundige waarna- Tenu—latuur U*> Temperatuur f>,r temperatuur .■v«~uesteidheld oog

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1948 | | pagina 1