w
^LK
COUD5CHE COUR
XA/AAR.IN OPCSNOMEN
GROOT GOUDA
Kijker
Van der Waals, een rat in de vol
iOOT
ZEVER
Dansen
De Ned.-Indonesische Unie
Schreieder wdardeerde deze
medewerker
GEEN WAPENSTILSTAND
IN PALESTINA
s del Rio
ITEN
e
In de rechtszaal
Armageddon in Armageddon
Gouda
200.000 ton groente
BIOSCOOP
De denkbeelden van
de regering
j nadere
Atlantische Unie
op komst?
Generaal Foulkes naar Nederland
Besprekingen over
uitvoer van
VIJF LANDEN TE
PARIJS BIJEEN
Er zal een vastd zetel
moeten worden gekozen
Nederland lijdt schade
>in het verbrande Bogota
Republiek in de aanval
r|E WERKELIJKE verhondint. in staat-
■*-* kundigs zin. tusaea Nederland, Indo
nesië en „de Weit” is me| de werridoortoft
gewijzigd. Het wag oorspronkelijk zeef
moeilijk een begrip te vatten omtrent de
aard der wijziging, omdat de deskundigen
zeer veie, onderling afwijkende, meningen
en voorstellingen van zaken gaven.
Toestand verergert
13 APRIL 1M8.
VrWu 16 April IMS
■r«lt Jaargang No. 22339
Bureau Markt 11 Tel 2749
Postrekening 4*400
par
felen en «eer goede
ham en
in het
fOnp«corrip«erdX
k»an 1
Bert
Een kijkje op Tel Aviv, de grote Jopdie havenstad
»ou-
iker
nd 8 uur
Republiek tegen
C.
KIJKER.
De Wereld
door
Het
dit
n Ti-L.2230
m ons tltf&tt
•n geen
aclitch
)«nde,
nden
loór
a« 18 April
lat tt April
gelden. De
niet duurder
bet
een
ondt
trok
van
zijn
van
insp'
afd.
van
Spaak zou heden met de Belgiacfte re
gent, prins Karei. In Canada aankomen.
Zij keren Zondag per vliegtuig naar Bel
li! terug.
De Canadese eerste minister. Mackenzie
King heeft reeda verklaard, dat Canada
bereid ia zich bij de landen van de Weet-
Eufopmie Unie aan te «luiten «n men ziet
te Ottawa de reactie van Spaak met span
ning tegemoet.
republ
weater
woord
par’“
E
1VERTENTUI
akbon mee naar
EVER
D^D^RLE**’*
66 Tel. 3510
lerbedrijf
d«
een
i de
rap-
inder-
landse
Ia mede
S.D.
ver-
i con-
c ver-
it Zij
waarmee
-r Waals
die r—
generaal
ona land
i de we-
Het historische hotel
Spaak zoekt ruggesteun
voor West-Europa
Naar ^Reuter verneemt, zal de
30000 op «41.
3.000 op MM
Hedenmori
terdam de
minzen gedaan:
Birotnatar
Wind
Temperatuur
Max Temoeratour
Min Tem oen tuur
We»r*ie»*r:dheid^
503de Staatsloterij,
.Jzen van:
van f30000
van ff"
Blreetmtf-ChefrataeUer»
B. M. VAN DEB UAATB
la museum, dat des
te bezichtigen voor
20 cent Geallieerde «oldaten hebben vrij
toegang. Dertig duizend nieuwsgierigen
trokken reeds langs de lege stoelen én ta
fels, waar eens generaal Foulkea, generaal
Blaskowitz en prins Bernhard tegenover
elkander zaten.
-Da permanent* MeeaaeataateenstaiUng
WcstbrMkpark te •aGravenhage is Donder
dagmiddag onder «rota belangstalUng «•-
“^"invaL BÖ aan inval ie aan bureau van
Sehotaa fascisten zijn twee vraahtwapan» vet
axpioaieven weggehaald.
rappen. Wringbokken,
ondc Stokken, voor
e ijzerwaren, groene
Slechts aan de eerste vljf-
rerd een nummer als toe-
tkt.
samengesteld als volgt: Mr J.
sident; raadsheren:
bij-nacht D. W.
Dedem. kolonel
J. Sjollema;
W. J. S. van
- H. W. van
Vanochtend is Anton van der Waals vdpr zijn rechters geroepen om
verantwoording af te leggen van de misdaden, welke hij bedreef
gedurende vier jaren Duitse bezetting tegen zijn vaderland en tegen
honderden Nederlanders, die de zware strijd voor de vrijheid vrijwillig
op zich namen. Anton van der Waals, 37 jaap, electro-technicus* een
man gedreven door geldzucht en het duistere verlangen de eerste te
worden onder de handlangers van de bezetter. De man, die er zich toe
leende een hoofdrol te spelen in het duivelse Engeland Spiel, dat zovele
slachtoffers maakte en die naast dit „grote werk” ook 'het verraad In
kleine zaken niet schuwde evenmin als moord en afpersing. Deze sluwe
medespeler in het sinistere spel der Duitse contra-spionnage hoorde
vandaag zich van dit alles beschuldigen.
Belgische premier Spaak het ko
mende weekeinde informele be
sprekingen met Canadese ambte
naren voeren over de mogelijkheid
van uitbreiding van de West-
Europese Unie tot een Atlantische
Unie, die ook Canada en de V.S.
zou omvatten.
AD A5TDA
heneraal F*«Ikes zal «p Zeadag 2 Mei
vergeielë van ztjn echtgeaate. In Heek
WB Kalland «ankotien, Op 3 Mei koaat de
CanaHeaa generaal naar Wageeingen, waar
kern de oorkonde en bybeborende gouden
»edajll« aal worden nitgereikt het
«rebkrgersehap. dat deze etad hem heeft
•«geboden. By jiexe gebeurtenis tullen
WMmhymyk ook prinaea Juliana en
>rla» Bernhard aanwezig «yn.
Op 4 Mel la generaal Foulkei in de Rid-
den*«l in Den Haag tijden» de officiële
“denklng, die daar ieder jaar wordt ge
iden en op S Mei staat de plechtigheid
hot Canadese kerkhof op de Holterberg
het programma. Diezelfde dag reist de
tal naar Zutphen. waar hij de gere
ide „Deventerbrug” zal herdopen in
de» Brug”.
ligt In het voornemen van
ei gedurende zijn verblijf in
autotochten te maken lang»
Armendariz
lelijke aangrijpende
tiim
ANDEZ.
n la jaar.
STAATSLOTERIJ
Trekking van Vrijdag. 3
5e klasse, 17e lijst. Priji
f 1000 met premie
f 80 met premie
f 400 op 17478.
f 200.- op 16802.
f 100.— op 13310. 13441, 17.437.
i komt het Hof binnen en even later
de advocaat-tiacaal. mr Van Doorn,
ten lastelegginb voor. Zij
leendchakeling van verraad
Eén moord ia hem ten
- '*iart 1945 gepleegd.
der Waal», wan-
I de lange lijst
vööriacst.
rat. die in
oud-offlcler
irtdienst f
icf gehad
)ver een radio:
Engeland
.Jen gemaakt
overgebracht. Get.
Jtoenmaker bezoek e
zou vervullen en 1,
Daartoe heeft hij t*
te Schiedam, waai
der Waal» hem
uwde Van der
zou Van der
taker naar 1
.Jerweg werd de ic‘*
r de S.D. Get. en U
In de cellenbarakken
i opgeoloten. Ook Van
e doch verdween. Get.
eer gezien.
loet voort» mededelingen over het
gevoerde proce». waarbü vier
iffen zijn uitgs
Er mag
Uv republiek gaat haar eigen gang,
ieuwe grondwet voor de republiek,
.rferp, denkt nog aan een republiek
-wW, met een territoir, dat door de
>rdt bepaald. Bulfonge-
jubllek mogen vertegen-
1 naar het republikein»
De vijf landen van de West-
Europese Unie zijn vandaag te Pa
rijs bjjeen ter bespreking van
kwestie, die betrekking hebben op
de consultatieve raid van bond
genootschap.
Van Nederlandse zijde a
ferenti* aanwezig mlniatei
dr’H. M. Hlrtchfeld. rt
en dr H. N. Boor
zaken van het
landie zaken.
De delegatie van de Benelux heaft se
dert het begin van de vijflanden-beapre-
kingen in de Belglicbe hoofdatad, die tot
het „Verdrag van Brunei" geleld hebben,
B»u»«el alz zetel verkozen voor de nieuwe
raad. Kringen, die in nauw contact «taan
met de delegatie, geloven than», dat. ge
zien de Franze voorkeur voor Parij» en d*
Engelse voor Londen, de delegatie van de
Benelux zak voorrtellen de arbeid over
de drie hoofdsteden te verdelen. De afde
ling van de raad voor defensie-aangele-
genheden van de njeuwe unie zou te Lon
den haar werkzaamheden moeten verrich
ten: de afdeling voor economische zaken
te Brussel en de afdeling voor politieke
zaken in Parijs. (Over Den Haag wordt
niet gereptI red.).
Tengevolge van de revolte,)» de Neder
landse Legatie te Bogoti geheel verwoest.
Alle officiële documenten zijn er verloren
gegaan. De beide bureaux van Philip»
zijn geplunderd. De handel ligt lam. Geen
enkele Nederlander ia persoonlijk iet»
overkomen. De totalte «chade wordt ge
raamd op 500 000 000 peso». Ongeveer vijf
honderd personen zijn gedood en duizen
den zijn gewond. De orde wordt gaande
weg hersteld.
In Columbia duren de troebelen nog
voort.
Volgen» onbevestigde berichten uit Me
dellin In Columbia, die op het Amerikaan
se departement van buitenland» zaken
zijn ontvangen, staan de olieraffinaderijen
van Barranca Bermeja, waarbij de VS.
geïnteresseerd zijn, in brand. De goud- en
piatlnamijnen van Choco Pacifico en
Agoya zouden in handen der opstandelin
gen zijn.
Knidac LeopoM heeft de voor
zijn gevolg botproken.- plaatsen -
K L.M -toestel naar Zwitserland geannuleerd
De regering heeft de Eerste Kamer baar
denkbeelden kenbaar gemaakt omtrent de
opbouw van de Nederlands-Indonesische
Unie. De Unie zal niet zUn een superstaat,
maar het L’nle-statuut zal hebben te ver
zekeren <e rechten van belde deelgenoten
Jegens elkander en de nakoming hunner
onderiiDge verplichtingen, de handhaving
In belde delen van de menseltJke reehten
en vrijheden en deugdelijk bestuur en
bovendien de bereidheid tot het verlenen
van blJaiand over en weer.
Het Unie-atatuut zal de verplichting van
overleg en samenwerking der deelgenoten
regelen en onder meer aan tussen hen
te ïlultep overeenkomsten de rechtsbasis
verlenen.
De Unle-organen zullen op de grondslag
van pariteit worden samengesteld en wel
licht zal de beste oplossing blijken, dat
de raad van minister», hoogvtt verant
woordelijk bestuursorgaan, aal besta*» 'uit
minister» der deelgenoten, met llnle-
aangelegenheden belast, verantwoordelijk
voor de bestuiten van de onaehendbare
Koning aan het hoofd der Unie en Iedere
minister verantwoordelijk aan do eigen
organen der deelgenoten op de voet
hunner constitutie».
Een kleine technische commissie,
commissie-Van Vredenburch, heeft
rapport opgesteld over de bouw van
Neder!ands-Indonesische Unie. Het
port dezer commissie maakt een ot
werp van overleg uit tussen Nederli
en Indische regeringen en het
cler de
te »idhoeve-
I met een RJC.
‘/jzender voor
beschikte. Een
en naar Enge-
1 zou de
rrfon. die
3 later zou
besprekin-
sr Schoen-
hem opwach-
J?r Waal» niet.
Waal» met
•r Den Haag
auto aangehoi1-
n Schoenmaker
te Sche-
der Waals
heeft hem
stede, waarmee get- in verbinding stond.
Van der WaaU wilde broeder Jozef ar
resteren. die pver een clandestiene radio
zender beschikte. Prof. Schoemaker uit
Delft had een nieuwe cpde ontworpeh. die
in een Nieuw Testamentje naar Londen
zou worden overgebracht. Get. vermoedde
op dat ogenblik niet, dat Van der Waals
een verradersrol speelde. Hij heelt gele
genheid gehad talrijke betrokkenen te
waarschuwen, doch niet allen zijn aan de
greep van de S.D. ontkomen. Get is «elf
gearresteerd en na een te Utrecht gevoerd
proces tot levenslange tuchthuisstraf ver
oordeeld. Na de bevrijding ia get. uit
Duitsland teruggekeerde Intussen had hij
de overtuiging gekregen, dat Van der
Waals hem en de groep vaa broeder Jozef,
die gelijk prof. Schoemaker om het leven
zijn gebracht, had verraden.
De president, mr J. van Vollenhoven.
leest dan onder diepe stilte, enige namen
voor van personen, die ki verband met
deze hffalre zijn omgekomen en tot de
groep van broeder Jozef uit Heemstede
behoorden.
aan de orde gesteld in vergaderingen met
de „negenmahnen". die zich als vertegen
woordigers van Nederland voorbereiden
op de ronde-tafelconferentie met Indo
nesië.
Tussen Nederlandse vertegen
woordigers en de Britse en
Amerikaanse autoriteiten zijn be
sprekingen begonnen over de
uitvoer naar West-Duitsland vaTi
200.000 ton aan Nederlandse
groente.
zijn op deze con-
ir Van Boetzelaer.
-J. regeringscommissaris.
>n. chef der afd. politieke
ministerie van buiten-
Hij ontkent verraad
Vervogene ondervraagt de preeident Van
der Waals over de roi die hij in dit ver
raad heeft vervuld. Verd. ontkent, in te
genstelling met hetgeen Schreieder heeft
verklaard, verraad te hebben gepleegd.
Arrestatie», die door de Rotterdamse S.D.
zijn verricht, zijn alle uitgevoerd op last
van Schreieder. verklaart Van der Waals.
Over zijn verblijf in Duitsland na de
bevrijding zegt hij, dat hij dadelijk na
de komst van de Canadezen in het Noor
delijk deel van het land, waar hij toen
verblijf hield, contact heeft gezocht en
tevonden met de Engelse geheime dienst.
Hij beweert door deze dienst ..wegge-
•mokkald" te zijn uit Nederland. Aange
komen in het hoofdkwarbier van de Se
cret Service in Duitsland heeft hij gezegd.
Van der Waals te zijn. Ddt^was voldoen
de. HU verklaart nog in Moskou te zijn
geweest en iater naar Berlijn' te zijn
teruggekeerd.
Ook «egt hU in Juni 1041 door de
•te Rotterdam te zUn aangehouden,
dacht van illegaal werk. Hij stond in
tket met personen, die illegaal werk
richtten en die hij met name noemt
gijn in het verzet gevallen.
Daarna werd da zitting tot twee uur
geschorst.
Het begon «1 dadelijk met de interpre*
tatie van de Kon. Rede (vroeger zei men
wel. Kon. Boodschap) van December
1942. De tede was een uitvoerig «tuk. Het
«tuk kon onmogelijk door de Koningin per
soonlijk «Un opgesteld, tfet. persoonlijk
accent ontbrak. De rede was. naar inhoud
en bedoeling, een normaal staatsstuk. Ds
ministeriële verantwoordelijkheid kon ech
ter in 1942 niet werken. Het parlement kon
niets „vragen”, want het parlement kon
niet ..spreken”.
Een officiële schrifieUjke toelichting van
de gronden en van de bedoelingen van het
staatsstuk bleef immers ontbreken. En
daaraan bleek een gevaar verbonden.
Ieder interpreteerde de woorden van da
Kon Boodichap op eigen manier
Ook over het ontataan der rede hoorde
Nederland allerlei ultetnzetUngen. Men
moet, om de voorgeschiedenis te kennen,
teruggaan naar het afscheid in Batavia
tussen de gouverneur-generaal en de twee
mannen, die op t Maart MM2 B«t*vi* per
vliegtuig verlieten. Zij hadden de opdracht
in het algemeen de economische belangen
van Ned.-Indlë te behartigen in het bui
tenland. mal name in Amerika.
Zo vertrokken vlak vó6r de overgave d»
Van Mook en de heer Lovink (thana *e-
cretaria-generaal Buitenlandse Zaken) uit
Batavia naar Noord-Amerika. Het schijnt,
dal beiden niet dezelfde bedoelingen had- -
den. Zij reisden later naar Engeland door,
Zij hadden in de Nederlandse regering»-
kringen een onderscheiden invloed. Ml- |S
nlater Van Mook deed zeer ver gaande
voorstellen tot opheffing van het kolo- gl
niaie stelMl. waarbij de opzet om Indlë J
van Nederland los te weken in aanlog til
aanwezig wu. De heor T,ovlnk word ae- Sf
cretaria van mlniater-preaident tfröt.
G er brandy. Deze twee mannen. In over
leg met de ministerraad, redigeerden de
Kon. Boodschap, waaraan het woord van
de Koningin een wereldnaam verschafte. s
Ieders aandeel daarin kan slechts uit de -1
„minute” blijken.
Zonder het persoonlijk optreden van J
onze Koningin had het ataatsatuk echter
nooit die betekenis gekregen, welke daar-
aan na 1945 is toegekend.
TNR VAN MOOK ging het volgend jaar f
•L'naar Amerika enz gaf daar; wellicht/
voor Amerikaans gebruik, een verklaring j
van de bedoeling der rede, welke zich niet d
verdroeg met de Londenae interpretatie.
Dr Van Mook gelooft aan de toekomst van
de onafhankelijke, souverelne «tast, ge-
naafnd Verenigde Staten van Indonesië.
Hij gelooft niet aan een opperataat: de
Unie, met Unle-organen. die de burgers 1
van de gehele Unie zouden kunnen bin- i
den. De Unie h voor hem geen nieuws
„Staat”.
TAK REDE van de Konlnglp gaf naar
onze Interpretatie een regeringspro-*
gramma vaat een vier-delig Koninkrijk.
De volken zouden naar eigen recht mede-
beslissen over de vormen der samenwer
king in de ene rijknorganlaatle. J
Hoever zijn wij reeds van daze gedacht*
afgegleden! De Staat, die de „Verenigd*
Staten van Indonesië" zal heten, wordt nü 3
reeds gedacht als „souverein" en ook „on-
afhankelUk". Van een Unie-staat, welks
organen de burgers binden, hier en over
zee, komt niets terecht.
En de republiek gaat haai
De nieuwe grondwet voor
in ontwerp.
„Indonesië”, met
republiek zelf wordt
iten van de rept
..-jrdfgers zenden
parlement.
De leiders van d* republiek zijn filet t* i
verzadigen.
Op 14 April «ouden de besprekingen ta
DJokja worden voortgezet Een opgewon
den bevolking maakte dit orunögdjjk.
Moest daarom vergadert worden op een
Amerikaan» schlpr'de „Renville*, omdat j
de republiek te Djokja niet ^uatlg kan i
ontvangen?
Wat zal straks de republiek eiaen. wan
neer geen getag haar kan beperken? Gaat
de republiek opnieuw tot de aanval over?
Misschien I» de aanval naar de vorm
niet alleen tegen Nederland, maar ook
gericht tegen de „Verenigde Staten van 1
Indonesië Dr Van Mook wordt het echter
op den duur met de republiek wel een».
Het is de praktijk van de taak van dr Van
Mook om Nederland af te houden. D*
Nederlandse regering laat hem begaan;
De Ver. Staten van Indonesië worden in
Indonesië M elkaar gezet. Nederland
krijgt de concepten thuisgestuurd. En wat J
wordt er dan ten slotte van da „Uni*”
en de Unie-organenf
Wat zal nu weer de
Nederland uitvinden?
De rechtszaal biedt een ongewone aan
blik. Langs de wanden boven het ge
rechtelijk podium lopen kabels en draden,
zijn filmlampen opgehangen en camera's
geplaatst. Het Rijkslnstituut voor Oorlogs-
dpcumentatie ëieeft opname-appa raten
aangebracht. Er staan voor de plaatsen
van de president, advocaat-fiscaal «n de
verdediger microfoon»; bok voor de plaats
van Van der Waal*.
De advocatenbanken, de banken achter
de verdachte en de getuigenbanken en
evle rijen stoelen zijn bezet door genodig
den, prominente figuren uit da illegaliteit,
politie-autoriteiten. nagelatan betrekkin
gen van vele slachtoffers. Oók de vader
en de zuster van Van der Waals wonen
het proces bij.
Ook it er prof, mr J. S. Jonkei», uit
Leiden, die direct na de bevrijding door
de regering werd belast met het voorlopige
„Jerzoek in de zaak Van der Waals. Hij
trok zich later terug, waarop mr H. W.
Doom de leiding kreeg, die zich op
beurt de medewerking verzekerde
de heer N. Klaassen. gep. hoofd
inspecteur van politie, alhier.
Verwacht wordt ook mr J. Zaay*r. pro-
cureur-fiacaal bU h*t Gerechtahof te Den
Op het gerechtetijk podium, achter het
Hof, zijn de zetelt Ingenomen door leden
der rechterlijke macht en maglnstratuur.
De per» heeft een plaat» ter linker- en
rechterzijde van het podium.
Reed» om .half ze» vanochtend verdrong
zich het publiek voor het deurtje der pu-
Daarna wordt Joaeph Schreieder als
getuige gehoord. Hij antwoordt kortaf:
Jawohll Jawohll Hij i» „Krlminal-
fnspektor" van beroep, than» gedetineerd
te Scheveningen. Wanneer hij «preekt
over V«n der W*al» «luit hij af en toe
de ogen. Get. verklaart, dat v. d. Waai»
al» V-man. naar het hem toescheen, uit
steken dbruikbaar zou zijn bij de S.D.
Vrijwillig, in elk geval, moest men zich
■anmelden. In de loop van 1941 i» hij
medewerker van de S.D. geworden. Zijn
opdrachten, aldus Schreieder. heeft hij
naar behoren uitgevoerd. Een enkele maal
heeft hij persoonlijk initiatief getoond.
Get. verklaart geen opdracht te hebben
verstrekt a»n Van der Waal» om wapenen
aan illegale werkers te verrtr^kken. die
dan later konden worden gearresteerd.
Oorspronkelijk verdiende Van der Waals
die hij een Ijverige medewerker noemde.
ƒ250.— per maand, later, in Maart 1942.
ƒ1100 per maand.
HU verdiende aak premie» „by-
aandere werkjes” dl» hy «pknapte, «ji.
WH en /M.9W.
Tweemaal heeft Schreieder Van der
Waal» naar Engeland willen zenden. Hij
vertrouwde hem echter niet.
De president vraagt get. naar het op
treden van Van der Waala te Heemstede.
Daar had Van der Waals in het voorjaar
1941 contact gemaakt met een illegale
organisatie. Op 11 Mei 1941 heeft de S.D.
daar toegeslagen. De prior van het Kloos
ter én zes anderen werden gearresteerd
en naar Den Haag gebracht. Er werd
daar een radiozender in beslag genomen.
Schreieder geeft daarvan een omstandig
verhaal.
Op een vraag van de verdediger, mr
Van der Starp, antwoordt get. dat Van
der Waals niet door de SJD. naar Zweden
werd gezonden, omdat get. verwachtte
dat hij miskend zou worden en geen
voordelen voor de S.D. zou opleveren.
Een majoor-torpedMiaker van de Ma
rine. als getuige voorgeroepen, heeft con
tact gehad met Van der Waal» toen hij nog
In de Franaelaan te Rotterdam woonde.
Het lag ir. da bedoeling van Van der
salade marineman to gebruiken om door
dringen 4ot de iliigal* groep t* Heem-
WTIJ VORMEN einde veie eeuwen een
natl*. Sinds enkale jaren vormen wij
ook één groot himdelshuls. De tijd dat
onze kooplieden top eigen houtjg, met
eigen kap!t»«fl en eigen inzlcbi zaken de-
dep met het buitenland met als betaaftnid-
d«l een muntsoort, rustend op de solide
grondslagen van het goud. die tUd ia voor
bij. Thans bepaalt het handelsverdrag, op-
gemaal(t door ambtenaren, wat Nederland
uitvoert en. invoert. Het U een onverml^
delUk gevolg van de ontwikkeling de/
dingen, en het is mode. Onxe kooplieden
moeten er van zien te maken, wat zij kun-
(ZU doen het!)
rieden maand is een handelsverdrag
ten met Argentinië. Het regelt onze
handelsbetrekkingen met. dat land tot en
met 1W2 Het komt lijker dienstig voor
een» iets le vertellen van zo n overeen
komst^.. die voor onze voedselpositie van
hat grootste belang kan zijn.’Argentinië
immers levert ons vooral graan en trtaia.
o.a. 125.000 ton tarwe per jaar en 218.000
ton mals, waarvan onze kippen wel ijve
rig gieren en onz^ fabrieken wel maïzena
zullen maken, verder quebracho, voor de
leerlooierijen, en caseïne. De hoeveel
heden hangen af van wat Argentinië gelf
overHoudt. Mocht dit tegenvallen. di\n u
voordons het aandeel van de uitvoer vast
ipaald. De wereldtarweprljs is in begln-
1 voot de komende vijftien jaren vol-
oa> een aflopende schaal vaatgesteld.
raï er schijnen nog achterdeurtjes te
«ijn, want ala Nederland op een ander»
;™koper terecht kan. zal het Ar-
,r de beu» kunnen «teilen ons
i partij graan -te
>tale hoeveelheid
n er zo moge-
lie* beenderen
ge», die de bevrijdingsleger» in ons land
Foulkef een week in on» land verblijven.
Hij hoopt ook een kort bezoek aan België
teWaarschijnlijk zal generaal Foulkea op
3 Mei ook wel hotel De Wereld bezoeken,
de plaats, waar de Duitser» de capitulatie
tekenden. Uiterlijk zal generaal Foulke»
weinig verandering kunnen bespeuren.
Hotel De Wereld-ziet er nog even geha
vend en haveloos uit *ls op 5 Mei drie
jaar geleden. De gaten, die de geallieerde
beschieting veroorzaakte zijn nog niet ge
dicht. D*.tafels en stoelen, die than» nog
op een bovenverdieping zijn opgeslagen,
zullen 5 Mei weer precies zo ata*n ala drl*
jaar geleden.
De „capitulatiezaal
zomers geopend is en
Getuljeniuen
D» president, mr J. van Vollenhove
Jjnt dan da namen van de getuigen voor.
Hoofdinspecteur N. Klaasaen wordt al»
eerste getuig* gehoord. De president
brengt hem huldd voor het opmaken Van
de processen-yerbaail. -
Ir A. P. van der meer, legt verklaring
af omtrent le persoon van Van der Waal»
en «tin opsporing na de bevrijding. Een
portefeuillt, die in België was gevonden
heeft aanwUzlngen gegeven. Vennoede-
lUk heeft Van der Waal» zich met Cana
dese troepen naar Duitsland begeven on
der de naam van Wilhelm Hofman. Hij
heeft vermoedëlUk ook nog onder de
Ruaaen gewerkt en »>u m.
hebben vertoefd. L«t*r keérde hU naar
BerlUn terug en is kort daarna gearres
teerd en uitgeleverd.
Getuige Van den Ende. opsporingsamb
tenaar. legt enige verklaringen af om
trent het onderzoek evenals get. Rédda-
rikhof. Beiden hebben in Duitse concen-:j
tratiekampen vertoefd als gevolg van het-
verraad van V»n der Waal». Ook hootd.n-
«pecteur Berendae uit Heemstede, en re
chercheur DUkhuizen leggen soortgelUke
v*rkl«nngen «f.
Getuige Sytze.
Marine Stoomvaai
dorp, heeft contac
geestelUke. die oi
verbinding met 1
code zóu worden
land worden o
marconist Schc
deze opdracht i
terugkeren. Dr
gen gevoerd t.
maker en Van
ten. Get. vertrouv
Ds volgende dag
get. en Schoenmi
gaan. Onder—-
den dopr
werden ii
vertinten
ging mee
niet tne<
HU do
daarna gevoerde proces, waar!
doodstraffen zUn uitgesproken.
Omtrast* het esntact met Van der Waahi
telde get. dat deas aeer begerig was naar
get.’a papieren. Hij deed hem allerlei
VMrsplegelingen.
Schreieder
Zonaasehiln.
Weerverwachtthg. meeaedeeld door hst
K.N.Mi in De Bilt, geldig van Vrüdag- J
«vond tot Zaterdagavond:
Droog »n overdag zonnig weer m«t «ea
voor de tijd, van hst M»r normals tempera
tuur M«e»t matig» wind v Oo»telijk* rleh-
tlngpn.
W Agril Wassend» maan
zon op M; onder 19.41
Ma»h op il-U; onder 3.M
EERKUND1GE
AARNEMINGEN
raen om 8 uur werden te Rot-
volgende w ter kundig* waame-
De besprekingen in de Veiligheidsraad over een eventuele wapenatil-
stand in Palestina xijn op niets uitgelopen. De blijvende tegenstrijdigheid
van het Joodse en het Arabische standpunt maakt het onmogelijk, voor
eerst tot een oplossing te komen. De strijd gaat onverminderd verder.
De V N-commissie voor Palestina voorziet een tijd van hongersnood
in het Heilige Land.
Op de vlakte van Armageddon uit de
BU)>el»e geschieden!» bekend door het
(«preekwoordelijk geworden) bloedbad
werd in de vroege ochtend van Donderdag
een groot nieuw Jood» offensief tegen ver
sterkte Arabische dorpen ontketend. Er
«neuveiden 200 Arabieren. De berichten
omtrent deze veldslag spreken elkander
volkomen tegen, zodat het nog niet mo-
gelljk'i», een enigszins duidelijk overzicht
van de situatie te krijgen. Zowel de Ara
bieren als de Joden delen mee. dat zij de
vlakte van Armageddon beheersen.
Fawzl el Kawoekji. de opperbevelhebber
van het Arabische „bevrijdingsleger” en
2.000 Arabieren zUn door de Haganah in
een dorp bij Jeruzalem omsingeld. In ver
band hiermee Is generaal lamall Safwat
Pasja, inspecteur-generaal van het Ara
bische leger, per «pedaal vliegtuig uit
Cairo vertrokken in opdracht van de poli
tieke commissie der Arabische Liga. Vol
gen» Azzam Pasja, aecretaris-generiial
dezer liga, hebben de Joden al hun strijd
krachten in de strijd geworpen, die thans
in geheel Palestina woedt. De commissie
heeft besloten, in verband hiermede,
maatregelen te nemen.
Een Egyptisch blad schrijft, dat, indien
de positie van Kawoekjl slechter wordt,
„een Arabisch land zijn geregelde troepen
naar Palestina zal zenden".
Volgens een Joodse zegsman heeft 4*
Haganah het kamp Tel Lltwinaky, onge
veer 9 km ten oosten van Tel-Avlv
veroverd en 21 Arabieren ;edood. Het
Britse leger had enkele dagen geleden dit
kamp, dat vroeger een kamp van de Ame
rikaanse luchtmacht was. ontruimd.
Ongeveer 25 A 50 Joden worden nog
steeds vermist na een Arabische aanval
op een Joods convooi bij Jeruzalem op
Dinsdag. Naar schatting zijn 40 Joden bij
deze aanval levend verbrand.
Vlet Amerikaanse rHegtutgen, die we
gens b«nzinegebi*k op het eiland Rhodoa
moesten landen, zijn door de Griekse, auto
riteiten vastgehouden. De bemanning la «•-
ifttbrnaerd De machines «ouden op weg «ijn
geweest naar Palestina.
keible tribune- F'
tig personen wei
gangsbewijs veratrel
Het Hof is
van Vollenhoven, prest......
<nr J. M Masaink, schout-bl*
Kwak, mr C. W. baron van L-.
J. van Voorthuizen en mr H.
griffiers: mr C. Boek» ert mr
Hoorn en advocaat-fiscaal mr
Doorn.
Verdediger ia mr J. E>van <fcr Starp.
Omstreeks kalf tiea werdt Van der
Waaia deer twee parketwachters binnen
geleid. HU maakt een alnw» Indrek en Is
nervena in «Un bewegingen. HU 1» ge
heet d.
Dan
leest 4
de uitvoerig» ten
vórmt een aane
en provocatie».
laste gelegd, op 16 Maan
Onbewogen bnjft Van der Waal», wan
neer de advocaat-fiacaal de lange lUst
van namen van de «lachtoffer» voorleest.
ZUn houding i» die ven een ï-„
de val is gelopen.
I op
kan.
markt goedkt
gentinlë voor de keua kui
tegen dezelfde prijs zo'n
leveren of het van de tot
af te trekken. Verder komen
lijk huiden, vleesmeel. dUnoli
en nog enkel» producten.
Wat atelt Nederland daartegenover? Dat'
giet *r niet slecht uit. Als. zo staat er,
de binnenlandse behoeften van Nederland
«ün bevredigd (hm, hm! Wat is ook dat
papier van handelsverdragen geduldig).
«al Nederland alle faciliteiten verlenen,
dat er machines, motoren, dynamo's tot
•en waarde van ƒ2.5 mlUioen per jaar J
naar Argentinië gaan, stofzuigers en vloer-
fwrijver* voor 700.000; speciale lampen en 1
electrlsch* materialen voor ƒ2 millioen,
röntgenden radiomateriaal voor ruim ƒ1
millioen, landbouwmachines en jlleselmo-
toren voor bijna 1 millioen. machine»
voor de Industrie voor ƒ9 millioen, ha
veninstallaties voor ƒ2 millioen, vlieg
machine* voor juim ƒ2 millioen (nu b«-
.grijpf-KJjher, waarom hij nooit .meer Fok
kers alet), essences en reukstoffen voor
i,S millioen, teerproducten van naftaline
♦ot mottip» voor ƒ1 millioen, textielpro
ducten voor ƒ4 millioen. bloembollen be-
glnneif met f't millioen, tot 2 mllllóert
in 1952. en verder nog een groot aantal
producten en artikelen, die bewijzen, hoe
Nederland van ellerlel uitvoert, waar
grote publiek geen erg in heeft. Oók-
dierbaar product als jenever en likeur is
niet vergeten, doch dat ia maar 300 hl. du»
Argentinië zal zich niet aan Nederlands
geestrijk vocht kunnen bedrinken. ïn dit
kwantum zijn echter ook essences voor de
yervaardlging begrepen.
Het verdaag regelt verder uitvoerig de
betaling. de: toepassing van de deviezen
voorschriften en de omrekeningskoers van
pesos en gulden, waarbij 100 pesos op ca
ƒ71.20 komen. Argentinië verstrekt Ne
derland een credlet van 110 millioen peso»,
zodat Nederland In Argentinië kan kopen,
en wU verstrekken Argentinië een gelijk-
waardig credlet in guldens, zodat de Ar
gentijnen hjer kunnen kopen. Bovendien
verleent Argentinië een speciaal crediet
lA verband met de bouw van schepen voor
Argentijnse rekening.
Argentinië wil namelUk ook meer varen.
De overeenkomst eist het transport van
de helft der goederen, die Nederland en
Argentinië zullen uitwisselen, bij voor
keur voor «chepen onder de Argentijns»
vlag op en bepaalde faciliteiten zullen al
leen voor ArgentUnse of Nederlandse
schepen gelden. De goederen zullen er
•venwel niet duurder door mogen worden.
Op deze manier wordt tegenwoordig
handel gedreven tussen landen. Men ver-
i wacht van dit verdrag een vergroting van
onze uitvoer naar het land van generaal
Perón, dat veel meer van uitvoer dan van
iqvoer houdt, iets wat tegenwoordig in de
rijkste landen voorkomt.
Het is een overeenkomst als vele. Onzë
handeladelegaties zijn overal in de wereld
druk bezig. En wij moeten er toch let» van
weten, w*adt stuk voor stuk zijn wij «an-
deelhoyders van de N.V. „Het Nederland
se ïn. en Uitvoer-jnstituut", v.h. Het Ne
derland** Volk.
VEERSTAL 4.
aU«|